Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 10 ŞUBAT 2003 PAZARTES
8 HABERLERIN DEVAMI
TURKIYE
Istanbul
Edırre
Kocaelı
Çana<kale
Iznır
Manisa
Aydın
DerıızJı
K
K
K
B
PB
PB
PB
PB
3
2
3
5
7
6
7
7
Sırtop K 5 Adana
Samsun
Trabzon
Gıresun
Ankara
Eskişehir
Konya
Sıvas
K
K
K
K
K
PB
K
5
5
5
0
0
0
-1
PB 10
Zonguldak K 3 Antalya PB 10 Kars
Mersin
Dıyarbakır
Şanlıurfa
Marctin
Siirt
Hakkâri
Van
PB
K
B
K
K
K
K
11
5
6
4
4
0
0
K -4
Butun bolgeler par-
çalı çok bulutlu, Mar-
mara nın kuzey ve do- Oslo
ğusu, Kuzey Ege'nın ıç
kesımlen iç Anado-
lu nun kuzeyı Karade-
nız. Doğu AnadoJu'nun
kuzeyvedoğusu ıle Gu-
Tey Doğu Anadolu nun
doğusu yagışlı geçe- Pans
cek YağışJar Karade- Bonn
nız'de etkıh olacak. Münıh
DIS MERKEZLER
K -1 Berlin PB -1
Helsınkı B -8 Budapeşte PB 0
Stockholm B -3 Madnd PB 12
Londra 6 Viyarta
Amsterdam B 6 Belgrad B
Bruksel
PB -1
B 7 Sofya B 2
B 6 Roma B 10
B 4 Atına Y 10
PB 2 Zürıh PB 2 Şam
Moskova
İHM «Tahran
^
buiutlu t Çok bulutu • Yagnurtu , Gök gurültlılu
Mutabakat calısmaları
Bayramda
savaş pazarlığı
• ABD ve Türk heyetleri, bayramın 1.
gününden itibaren Irak operasyonuna
ilişkin askeri, siyasi ve ekonomik
mutabakatlan tamamlamaya çalışacaklar.
AYHAN ŞtMŞEK
ANKARA-Türkiye
ve ABD arasında Irak
operasyonukonusunda
askeri, siyasi ve ekono-
mik mutabakat çalış-
maJan bayramda sür-
düriiJerek 18 Şubat'a
kadar tamamJanacak.
ABD'nin Türkiye'de
asker konuşlandırması-
nı öngörenasken muta-
bakat için Meclis tez-
keresi beklenmeden
BüyükeJçı Deniz Bö-
lükbaşı ileABD'h Bü-
yükelçi Marisa Lino
başkanlığında çalışma-
lar yann başlıyor. Dı-
şişleri'nde yapılacak
görüşmelere her üa ta-
raftan askeri yetkiliJer
de katılacak. Ekono-
mik mutabakat için ise
ABD Hazıne Bakan
Yardımcısı John Tay-
lor'ın 18 Şubat önce-
sınde yeniden Anka-
ra'ya gelmesi bekleni-
yor. Mutabakat çalış-
malannın sonuçlandı-
nlması amacıyla John
Taylor ile Başkan
Bush'un Irak muhale-
feti için atadığı Büyü-
kelçi Zalmay Halil-
zad'ın geleceic günler-
de yeniden Ankara"ya
geleceği öğrenildi.
Önceki akşam ımza-
lanan üslerin moderni-
zasyonuyla sınırlı mu-
tabakat muhtırasının
ardındanABD'li ilk as-
ker grubu da bugün In-
cirlik'e geliyor. ABD
ile Irak konusunda en
kritık anlaşma olan
tt
si-
yasi mutabakat" üze-
rinde görüşmelerin,
dıplomatlann çalışma-
lannın arduıan üst dü-
zeyde karara bağlan-
ması bekleniyor. Türk
tarafı askeri mutabakat
üzerinde anlaşma ol-
madan, siyasi mutaba-
katı imzalamayı be-
nimsemiyor. Başbakan
Abdullah GüJ'ün yo-
ğun gündemi nedeniy- (
le Washington'a plan-
lanan ziyaretinin 18'in-
den sonra gerçekleşebi-
leceği belirtilirken,
ABD Başkanı George
Bush ıle Başbakan Gül
arasında bunun önce-
sinde telefon görüşme-
sinin beklendiğı öğre-
nildi.TBMM'nin 6 Şu-
bat'ta onayladığı tezke-
reyle, üslerdemoderni-
zasyon ve bu çalışma-
lar için yakiaşık 4 bin
ABD'li askerin gelişi-
ne onay vermesinin ar-
dından, önceki akşam
imzalanan mutabakat
muhtırası ile bu çalış-
malann ilke ve kuralla-
n belırlendı.
Dışişleri Bakanlı-
ğı'nda mutabakat muh-
tıralannın müzakeresi
için görevlendirilen
Büyükelçı Deniz Bö-
lükbaşı ile VVashing-
ton'dan gelen ABD'li
Büyükelçi Marisa Lı-
no'nun imza koyduğu
mutabakat, bundan
sonraki mutabakatlar
için de yol gösterici
olacak. Şu andayalnız-
ca modernızasyon ve 4
bin ABD'li asker için
geçerli olan ilke ve ku-
rallar, 18 Şubat'ta yet-
ki verilmesi durumun-
da Türkiye'deki üsler-
de konuşlandınlacak
dığer askerler için de
büyük ölçüde geçerli
olacak. Büyükelçi Bö-
lükbaşı ile karşıtı Mari-
sa Lino arasmda görüş-
meler, askeri yetküile-
rin de karılunıyla yann
yeniden başlaya-
cak.Bayramın ilk günü
başlayacak görüşme-
lerde, 18 Şubat'taki
tezkerenın kabul edil-
mesi durumunda, mu-
tabakatm zaman kay-
betmeden imzalanma-
sı amacıyla ABD as-
kerlerinin konuşlanma-
sına ilişkin ilke ve ku-
rallar ele alınacak.
Sınırdaki birliklere takviye
2 bin yeni subay
ANKARA (Cum-
huriyet Bürosu) -
ABDilelrak'ayönelik
görüşmeler sürerken,
Genelkurmay'm aldı-
ğı karardoğrultusunda
Irak sınınnda konuşlu
bulunan 2. Ordu'ya
bağlı birliklerin takvi-
yesi de büyük oranda
tamamlandı. Banş dö-
nemine göre hazırlık-
lan bulunan 2. Ordu
birliklerinin teçhizat,
malzeme ve kadro du-
rumu büyük oranda
jlağanüstü dunım ko-
şullanna getirildi. Bir-
iklerin banş koşulla-
inagöre yapılan ayar-
ama sonucu subay ve
ıstsubay kadrolannda-
d yüzde 30-40 boşluk,
/apılan tayinlerle dol-
hmıldu. Bu kapsamda
! binin üzerinde subay
'c astsubayın bölgede-
i birliklere atamalan
apıldı.
Bölgedeki görevle-
in geçici olmadığı
rensibınden yola çıkı-
ırakatamalann asale-
aıyapıldığı, bunun da
J. Ordu birliklerinin
u konumunun uzun
ireceği anlamına gel-
iği vurgulandı. Türk
ırliklerinin bölgede
lağanüstü duruma
göre konuşlandınlaca-
ğı ve bu durumun I-
rak'ta istikrar sağla-
nmcaya kadar sürebi-
leceği kaydedildi. Ta-
yinlerin geçici görev-
lendirme yerine asale-
ten atama şeklinde ol-
masının Irak'taki süre-
cin uzayabileceği, T-
SK'nin buna göre ha-
zırhk yaptığı yorumla-
nna neden oldu.
2. Ordu kapsarrunda
iki kolordu bır de böl-
ge asayiş komutanlı|ı
bulunuyor. Kolordu-
lardan birisi Adana'da,
diğeri Diyarbakır'da
konuşlanmış durum-
da. 2. Ordu'nun en
önemli birliklerinden
birini de Van merkezli
konuşlanmış bulunan
Bölge Asayiş Komu-
tanlığı oluşruruyor.
Kuzey Irak'a Türk as-
kerinin girmesi duru-
munda bu birliklerin
komutasının Van Böl-
ge Asayiş Komutanı
Korgeneral Erdal
Ceylanoğlu'nda ol-
ması planlanıyor. Bu
birliklerin her rürlü
planlaması damerkezi
Malatya'da bulunan
Orgeneral Fevzi Tür-
keri komutasındaki 2.
Ordu'da yapılacak.
ABDplanınınparçası olmayız• Baştarafı 1. Sayfada
ABD'nin Kuzey Irak'taki
grupların istemJeriyle Tfirki-
ye'nin hassasivetleri arasın-
da bir tercih yapması, hare-
kâtın dördüncü aşamasını
oluşturan, Irak yönetiminin
nasıl şekilleneceği konusunda
Türkiye'ye gûven vennesi ge-
rekir" görüşünü dile getırdiler.
Aroerlkalılann önerllerl
Edindjğimiz bilgilere göre,
günlerdir sürmekte olan Türk-
Amerikan heyetlerinin gorüş-
mesi sırasında Amerikalı uz-
manlar şu önerileri getirdiler:
• Irak operasyonu bir bfi-
tündûr, bu yûzden genel ko-
mutanın bizde olması gereldr.
*/ Türk askennin göre\T ope-
rasyonel olmayacağı için, genel
planın ilgili bölümlerinde işlev
üstlenir.
• Tûrk veAmerikan biriik-
leri arasında elbette bir eşgü-
dümün bulunması gerekir.
Bu, iki tarafın alt dûzeyde su-
baylarının kuracağı eşgü-
dümle sağlanabilir.
t/ Türk tarafı bu önerilere
karşı çıktı. TSK'nin gerek ken-
di içinde yaptığı değerlendirme-
lerde gerekse göriişmeler sıra-
smda Ajnerikahlann önerilerine
verilen yanıtlarda şu noktalara
vurguyapıldı:
• Her şeyden önce bu ope-
rasyonun yapılış biçimine
bakmak gerekir. Ortada bir
koalisyon ya da BM şemsivesi
yok. Eğer böyle bir durum ol-
saydı biz Türk askerini bu ko-
alisyonun emrine verirdik.
Geçmişte bunun örnekleri var.
i/ Fıilı olarak görünen, Ingıl-
tere'nin de belli ölçülerde yer
aldığı bir Amenkan operasyo-
nudur. Bu durumda bızım bır
başka ülkenın komutası altma
gırmemiz söz konusu olamaz.
V Biz Irak'a bir operasyo-
nun düzenlenmesinden yana
değiliz. Daha genel tanınıla
savaştan yana değiliz. Bizim
amacımız ABD'nin operasyo-
nu sırasında ve sonrasında
Türkiye aleyhine gelişebilecek
durumlan önlemektir.
%/ Eğer bizABD planının par-
çası olursak, bu hedefimizi ger-
çekleştiremeyiz. Bölgede Türk
askerinin varlığı sonuç olarak
siyasal bir hedefe yöneliktir. Bu
hedef Irak'ın üniter bır yapı
içinde turulmasıyla özetlenebi-
Hr. Başka bir hedefımiz yoktur.
Bu siyasal hedefe uygun bir as-
keri planımız var.
• Türk askerinin ABD ko-
mutasına girmesi durumunda
bu. Irak'a Türkiye'nin de sa-
vaş açtığı anlamına gelir ki,
yukanda sıraladığımız gerek-
çelerle biz böyle bir hedef ta-
şımıyoruz. Türldye'nin aley-
hine gelişmeler söz konusu ol-
masaydı biz olup bitenleri
Hakkâri'den izlerdik.
\/ Kuzey Irak'ta bugün oluş-
muş bulunan "de facto" duru-
mu kabul etmiyoruz. Bıze bu
duruma dayalı planlar önerme-
yın. Biz her olasılığı dıkkate
alarak planlanmızı yaparken
bağımsız hareket etmeye daya-
lı oiarak düşündük.
Yoğun görüşme traflğl
Türkiye ile ABD arasında
uzun süreden beri devam eden I-
rak görüşmelerinde en önemli
unsuru, operasyonda Türki-
ye "nin üstleneceği rol oluşturu-
yordu. ABD'nin önerisi, Türki-
ye'nin topraklannı kendisine aç-
ması ve ötesine kanşmaması yö-
nündeydi. Türkiye bunu kabul
etmedi, kendi güvenliğini ilgi-
lendiren konularda belirleyici
olacak bir güçle Kuzey Irak'ta
bulunması gerektiğini sürekli
ilerti. Yoğun görüşmelerin ardın-
dan ABD, Türk askennin bölge-
de olmasını kabul ettı. Bu kez
görüşmeler operasyona verile-
cek destek noktasına kılitlendi.
Üs ve lımanlannABDkullanını-
mına açılması karannın TBM-
M'den geçmesinin ardmdan
ABD, komutanın rümüyle kendi-
sinde olmasım istedi. Geçen haf-
ta boyunca yapılan görüşmelerin
temelini bu konu oluşturdu. T-
SK, 18 Şubat'taAmerikan asker-
lennın Türkiye'ye gelışine izin
veren karann Meclis'ten geçme-
si halınde ABD'nin daha zor ik-
na olacağı, bu hafta içinde ortak
bir noktanın bulunması gerektı-
ği görüşünde. TŞK'nin en çok
"en üst düzeyde eşgûdüm"
noktasına gelebileceği, bunun
ötesindeki tümönerilere hayırdi-
yeceği değerlendirmesi yapılı-
yor. Askeri yetkıliler, "yığınak
aşamasında yapılan hata. sefe-
rin sonuna kadar devam eder.
Komuta konusunda aleyhimi-
ze bir karan kabul edemeyiz.
ABD'nin, K. Irak'taki grupla-
rın isremlerivle Türldye'nin
hassasiyetleri arasında bir ter-
cih yapması, harekâtın dör-
düncü aşamasını oluşruran. I-
rak yönetiminin nasü şekille-
neceği konusunda Türkiye'ye
güven vermesi gerekir"dediler.
Canlı kalkan grubu, Türk halkına 'sessiz kalmayın' çağnsında bulundu
Banş eylemleri yayılıyor
İSTANBUL/SİLO-
Pl/ÎZMÎT (Cumburi-
yet) - ABD'nin olası ope-
rasyonunda Irak halkına
siper olmak üzere yola çı-
kan "canlı kalkanlar"
dün îstanbul'da şehir tu-
ru attı. Canlı kalkan gru-
bu Irak'taki varhklarının
savaşı durdurmaya yet-
meyeceğini ıfade ederek
herkesi sessiz kalmama-
ya ve TBMM'ye yürü-
meye çağırdı. Taksim'de
savaşkarşıtı ve PKK lide-
ri Abdullah Öealan ın
cezaevi koşullannın de-
ğıştınlmesi ıçın gösten
yapan HADEPTilerin
üzenne eğitımli köpekler
sürüldü. Bazı eylemciler
ise yoldan geçen arabala-
n taşladı. "Şişli Savaş
Karşıtı Gençlik Platfor-
mu" üyeleri, Harbi-
ye'den Nişantaşı'na ka-
dar agızlannı sıyah bant-
la kapatarak yürüdü.
Irak'a gitmek üzere
Londra'dan geldikleri îs-
tanbul'da Türk banş gö-
nüllüleriyle buluşan
"canlı kalkanlar" dün
şehır turu attı. Ayasofya
Müzesı önünde toplanan
yabancı gruba, banş gö-
nüllülen destek verdi.
Burada açıklama yapan
Özgür-Der Başkan Yar-
dımcısı Özlem Özyurt,
"canlı kalkanların
ABD emperyalizmine
'dur' demek için yola
çıktıklarını" belirterek
"Aralarında anneler
var. Iraklı çocukJar için
yola çıktılar. Canlı kal-
Istanbul'da Türk banş gönüllüleriyle buluşan "canlı kalkanlar" dün şehir turu attı. (REUTERS)
kanlarm ne şov ne de
inri'har gibi bir girişim-
leri yok" diye konuştu.
'Sava$ı evinfzden
Izlemeytn'
"Irak'ta Savaşa Ha-
yır Koordinasyonu"
Sözcüsü Tayfun Mater
de küresel direnişin bir
parçası olan "canlı kal-
kanlar*'a 32 Türk vatan-
daşının katılacağını söy-
ledi. Tüm dünyada 15 Şu-
bat'ta savaş karşıtı göste-
riler düzenleneceğini be-
lirten Mater, bu organi-
zasyona, aynı tarihte Ka-
dıköy İsİcele Meyda-
nı 'nda yapacaklan kitle-
sel basın açıklamasıyla
destek vereceklennı bil-
dirdi. Canlı kalkanlar
adına konuşan Tolga Te-
muge de gruplannın
Irak'taki mevcudiyetinin
savaşı durdurmaya yet-
meyecegıni vurgulayarak
"Burada kalan sizler
savaşı durdurabilirsi-
niz. En büyük görev ge-
ride kalanlara düşüvor.
Lütfen savaşı evinizde
televizyonlardan izle-
me\in,TBMM'ye vıirü-
yerek tepkinizi göste-
rin" dedi.
Yurfdışından gelen
canlı kalkanlardan Kat-
herine Soederholm da
Irak halkıyla kucaklaş-
mak için sabırsızlandığı-
nı söyledi. Soederholm.
daha sonra Fılıstm ve Is-
rail'de de "banş yürü-
yüşleri" organize ede-
ceklerini beluttı.
çocuMardan destek
Meydanda toplanan
çocuklar da "Savaşa ba-
yır", "ÇocukJar ölme-
sin" ve "Vaşasın küre-
sel intifada" sloganlan
atarak canlı kalkanlara
destek \erdi. Açıklama-
lann ardından çift katlı
otobüse binen canlı kal-
kanlar ıle onlara destek
veren Savaşa ve Işgale
Hayır Platformu, Irak'ta
Savaşa HayırKoordinas-
yonu üyeleri de konvoy
oluşturarak gittikleri Ka-
dıköy'de de basın açıkla-
ması yaptılar. HADEP
îstanbul II Başkanlığı
Taksim Meydanı'mn fs-
tıklal Caddesi girişınde
"savaş karşıtı" gösteri
gerçekleştirdı.
Elmadağ'daki Divan
Oteü'nin önünde topla-
nan "Şişli Savaş Karşı-
tı Gençlik Platformu"
üyeleri, ağızlannı siyah
bantla kapattıktan sonra
Nişantaşı'na doğru yürü-
yüşe geçti. Türkiye'nin
19 ilindeki çeşitli sivil
toplum örgütlerindeki
kadınlann oluşturduğu
Kadın Platformu, Şır-
nak'ın Silopi ilçesinde
"Savaşa hayır" eylemi
düzenledi.
ABD heyetlerinin yoğun temaslan bayram süresince ve sonrasında da devam edecek
Ankara'ya diplomatik ablukaANKARA (Cumnuriyet
Bürosu) - Washington'dan Irak
operasyonu çerçevesinde gelen
çok sayıda ABD'li heyet baş-
kentte rurluyor. Önceki hafta
yaşanan yoğun diplomatik te-
maslar bayram süresince ve
sonrasında devam edecek. Bay-
ramın ilk gününden itibaren
ABD'li veTürk diplomat. asker
ve ekonomi bürokratlan, mu-
tabakat taslaklan müzakereleri
ıçın görüşmelerinı sürdürecek-
ler. Bayramın hemen ardından
ise ABD Kongresi'nden tem-
silciler Ankara'ya geliyor.
ABD Senatosu Silahlı Kuv-
vetler Komitesı Başkanı John
VVarner başkanhğında, sena-
tör ve yardımcılanndan oluşan
bır heyetin, TBMM'de yapıla-
cak oylamanın hemen öncesin-
de 16-17 Şubat tarihlerindeAn-
kara'da olmalan bekleniyor.
Dışişleri ve Milli Savunma ba-
kanlıklannda görüşmelerde bu-
Junması beklenen ABD senato
heyetınin, Incirlik'e de gidece-
ği belirtildi.
Eskı Kongre üyesi Joel Hef-
ley başkanlığındaki bir diğer
heyetin de, bayramın hemen ar-
dındanAnkara'yagehnesi bek-
leniyor. Hefley, NATO Parla-
menter Asamblesi'nin geçen
yıl Istanbul 'da yapılan toplantı-
sında, asamblenin "Savunma
ve Güvenlik Komite Başkan-
üğına" seçilmiştı.
Geçen hafta ABD ile Türki-
ye arasında mutabakatlar konu-
sunda çok yoğun görüşme tra-
fiği gerçekleşmişti. Her gün
yakiaşık 20 ABDTı asker ve
diplomat Dışişleri başta oknak
üzere ılgilı bakanlıklar ve Ge-
nelkurmay'da çeşitli görüşme-
lerde bulundular. VVashing-
ton "dan gelen üst düzey konuk-
lar da hareketliliği arttırdı.
Pazartesi günü, mutabakatla-
nn müzakeresini yürüten AB-
D'li büyükelçi Marisa Lino ve
ekibi Bakanhk"ta toplantılara
başladılar.
Salı günü ABD'nin Ankara
Büyükelçısı Robert Pearson
çeşitli taleplerle Dışişlen Ba-
kanJığı'nı ziyaret etti. Çarşam-
ba günü ABD Başkanı'nm Irak
muhalefeti için atadığı Büyü-
kelçi Zalmay Halilzad Bakan-
lık'ta temaslarda bulundu. Per-
şembe günüABD Dışişleri Ba-
kanlığı 'nın Kıbns Özel Temsil-
cisi Thomas YVetson Bakan-
lık'ta temaslarda bulundu. Cu-
ma günü ABD Hazine Bakan
Yardımcısı John Taylor, Hazi-
ne Müsteşarlığı'nda ekonomik
mutabakat hakkında temaslar-
da bulundu. Cumartesi günü,
Bakanhk'taABD'li heyetle sü-
ren müzakerelerin ardından
modernızasyona ilişkin muta-
bakat imzalandı.
GUNDEM MÜSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
çe Plan Komisyonu'na sunulması gerekiyordu.
Bütçedeki denksızfik daha takvimden başladı. Su-
num, ö'nümüzdeki haftaya kaldı.
Bütçeyi yapan uzmanlar iki büyük soru işareti-
nin önünde kara kara düşünüyorlar:
- Bütçenin kendi içinde kurmak zorunda olduk-
lan denge...
- Irak savaşının getireceği zarar.
Kısıla kısıla 148.3 katrilyona kadar indirilebilen
bütçenin, 65 katrilyon lirası faize gidecek. Toplam
gelir 98.6 katrilyon lira. Dahaşimdiden öngörülen
açık 49.7 katrilyon lira.
Tablonun özeti şu:
Hükümetin ne yapıp edip yeni gelir olanakları
yaratması gerekiyor.
Bunun için yapılan hazıriıklara, getirilen öneri-
lere bakınca, Nasrettin Hoca'nın koyunlardan te-
le takılan yünlerle elde edeceöi gelırin daha man-
tıklı olduğunu söyleyebiliriz. Orneğin, Iç Anado-
lu'da 50 bin kişilik bir üniversite kurulması, öğren-
ci başına 5 bin dolar alınması, 250 milyon dolar
gelir elde edilmesi planlanıyor!
özelleştirme gelirleri de aynı hayalin ürünü.
Meclis'in Amerika'ya üs ve limanlarda moder-
nizasyon iznini vermesinden hemen sonra 4. göz-
den geçirme için Ankara'ya gelen IMF heyetinin
de bütçeyi gerçekçi bulmadığı, "Üzerinde çalışıl-
ması gereken yerier çok" dedigi yönünde haber-
ler var.
2003 bütçesinin denk olabilmesi için 10 milyar
dolarlfk sıcak para gerekiyor!
Zararları karşılayıp hoş tutma?
Irak savaşının getireceği zarar boyutu halen tar-
tışılıyor. Gerek IMF heyeti gerekse ABD Hazine
Bakan Yardımcısı John Taylor, Türkiye'nin tüm
zarariannın karşılanacağı sözünü veriyor.
Bu kontıdaki tartışmalar da iki noktada düğüm-
leniyor:
- Zarar nasıl hesaplanacak?
- Karşılama nasıl olacak?
Geçtiğimiz günlerde sadece Istanbul'un göre-
ceği zarann 10 milyar doları bulacağı hesaplanı-
yordu. Turizmden ihracata, borsadan faiz denge-
lerine kadar her şeyimiz savaştan etkilenecek.
Türkiye, nisana kadar devam edecek bir sava-
şın faturasının 20 milyar doları bulacağını hesap-
lıyor. Sonraki etkiler savaşın ardından ortaya çı-
kacak tabloya bağlı.
KörfezSavaşı'ndan bugüne Türkiye'nin uğradı-
ğı zarar 40 ile 80 milyar dolar arasında. Ancak ki-
mi görünmeyen kalemler de var. örneğin, yeni bir
savaşta Türkiye'nin yeri "riskli bölge" olarak be-
lirlenecek ve borçlanma sırasında daha yüksek fa-
iz ödemek zorunda kalacak. Salt bu durum bile
uzun vadede en büyük zarar kalemi olabilir.
Taylor'a göre Türkiye'nin zaran 4-5 milyar dolar
olacak. Bunu da ABD karşılayacak.
Nasıl karşılayacak?
Bir bölüm hibe bir bölüm borç.
Uğrayacağımız zarar kesinlikle 5 milyar doların
üzerinde olacak. Bunu da yine borçla kapatmaya
çalışacağımız hesaplanırsa ortaya şu soru çıkıyor:
- ABD, Türkiye'yi hem savaşa hem borca mı
sokmak istiyor?
Bir ülkenin ulusal güvenliği bütündür. Bunun içi-
ne ekonomi gücü de girer. Sadece askeri güç her
şeyi çözmeye yetmediği gıbi, sağlanan zaferi de
kaİJCilaştıramaz. Türkiye'nin K. Irak'taki belirieyi-
ciliğini ekonominin dengeleri de etkileyecek.
Anlaşılan ABD, zararlarınızı karşılayacağız der-
ken, şunu demek istiyor:
- Onların altına kırmızı halı serip, hoş tutacağız.
Bize kafa tutarsanız, anımsatacağız!
ankcum@ttnet.net.tr
çocuklara Savaş ismi konulmayacak
Nevşehir'de
savaşa ilginç tepki
• Gülşehir ilçesine bağlı Eğrikuyu köylinün
muhtan Duran Tekin savaşı protesto
etmek için bu yıl köyde doğacak erkek
çocuklara "Savaş" isminin verilmemesi
yönünde karar aldıklannı söyledi.
NEVŞEHfR(AA)-
ABD'nin Irak'a yap-
mayı planladığı olası
savaşa yönelik ilginç
tepkiler, diğer ülkeler-
de olduğu gibi Türki-
ye'de de sürüyor.
Nevşehir'in Gülşe-
hir ilçesine bağlı Eğri-
kuyu köylüleri, AB-
D'nin Irak'a yönelik
yapmayı planladığı sa-
vaşı protesto etmek
için bu yıl doğacak er-
kek çocuklara "Sa-
vaş" ismini koymama
karan aldı.
Köy Muhtan Duran
Tekin yaptığı açıkla-
mada, savaşm insanhk
adma yıkım olacağını
belirterek savaşı pro-
testo etmek ıçın Köy
ihtiyarMeclisi'nin bu
yıl İcöyde doğacak er-
kek çocuklara "Sa-
vaş" isminin verilme-
mesi yönünde karar al-
dığını ve karan tüm
köylülerin de destek-
lediğini bildirdi.
Savaşta masum in-
sanlann öleceğini ve
çok sayıda insanın da
yurdundan olacağını
belirten Tekin, şunlan
söyledi.
"Savaş, kan ve göz-
yaşı demektir. thtiyar
Heyeti olarak tüm
köylülerle karşılıklı
konuşarak savaşa
karşı nasıl tepki ko-
yacağımızı düşün-
dük. Bir arkadaşımı-
zın önerisiyie bu yıl
içerisinde doğacak
erkek çocuklara 'Sa-
vaş' ismini koymama
düşüncesi, heyet ta-
rafından da benim-
sendi. Biz de İhtiyar
Heyeti'nin aldığı bu
karan köylülerimize
ulaştırdık ve vatan-
daşlarımızca da uy-
gun görüldü. Eğriku-
yu köyünde bu yıl do-
ğacak erkek çocukJa-
rına kesinlikle 'Sa-
vaş' ismini koymaya-
cağız."