Catalog

SAYFA CUMHURİYET 17EKİM2003CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER AÇI MUMTAZ SOYSAL Karen Fogg Döndü mü? AVRUPA BİRLİĞI'HİN bıroncekı temsılcısı gıdınce herkes ferahlamıştı O hatun sankımedyayıazdırmak ve ulkeyı yonetenlen Kızdırmak uzere gorevlendırılmış gıbı, ağzına gelenı soytemekte, bu devletın ve bu hal- kın beklentılenne sure-klı ters duşmekteydı Genellıkle, koskoca AB bu goruşlen heıtıalde benımsemez dıye duşunuluyordu Nıtekım yenne getera Dr Hansjörg Kretschmer, dav- ranışlan ve sozlerıyle toır dıplomatın davranması gere- kır bıçımde davranmaLya, temsıl ettığı yerierle temsılcı olduğu yenn ınsanlan arasında her ıkı tarafın çıkarlan uğaına çalıştığı ızlenımını vermeye başlamıştı Ama aynı dıplomat d u n ağzını açıp bır televızyon ka- nalına konuştu ve ıkı Matayı bırden yaptı Bınncısı, bu devlet onun Kıbns kor» usunda daha hakça davranma- sını ısterdı ıkıncısı, orcJu konusunda ettığı sozlenn or- duya olan halk sevgıs»ne daha uygun duşmesı bekle- nırdı Kıbnskonusundakı -sozlen, vaktıyteBayanFogg'un dedıktennden ve Herr Verheugen'ın de her gun- ku şantajından farklı cfceğıldı özetle, şu "Kıbns'ıçoz- mezsenız, açıkçası Yujnanıstan'la Rumlann ve Avrv- pa 'dakjyandaşlannın ısledıklennı venvezsenız, tam uye- lığı ve hatta gorûşme tanhı almayı unutun " Atına ve daha sonra da Rum Lefkoşa'sı Turkıye'nın uyelığını veto edermış Gerçek bu mu'? Yokcsa, Turkıye'yı AB'yı dışlama nı- yetı taşıyanlar var da, onlar bunu kendı nıyetiennı ort- bas etmek ıçın fırsat sayıp suçu başkalarına atarak Turkıye ıle "ıyı" ılışkılennı surdurmeye mı çalışıyoriar'' Gonul ısterdı kı Dr rCretschmer gıbı bır dıplomat so- runun ozundekı yanlışı gorup vurgulasın ve "Turkı- ye'yle Yunanıstan'ın t>ırlıkte uye olmadıklan bırkuru- luşa Kıbns'ın gırme havkkı yoktur ve hele bu yanlışı ya- pan bırkuruluşun kapılannda Yunanlılarta Rumlann Tür- kıye'yı veto etme haklan hıç olamaz" desın Dr Kretschmer'ın ılcıncı hatası, ordunun ımam-ha- tıp mezunlan konırsundakı tartışmaya kanşması nı ve eğıtım alanına ılışkın goruş belırtmesını eleştırmesı Bu halkın dılınde "asker ocağı" dıye bır deyım bu- lunduğunu, askeriık yapmamış erkeğın, kaç dıploma- sı olursaolsun, tam "etjıtılmış"sayılmadığını, bu ulke- dekı ılk duzgun eğıtım kurumlannı askerlerın kurduğu- nu, Başkomutan Gazi'nın aynı zamanda "Başmuallım" olduğunu, Cumhunyetı kuran ordunun haklı olarak, dev- let kurumlannı ımam-hatıp mezunlanyladoldurmaça- basının gensınde Cumhıunyetın kokune kıbnt suyu dok- me nıyetı sezdığını ıyı bılseydı herhalde boyle konuş- mazdı Dr Kretschmer Eğıtım, Avrupa'da ondunun gozlemleyıp gozetebıle- ceğı bır ış sayılmayabılır; ama Avrupa yı Avrupa yapan daAvrupa'nın ordulan olmadı Avrupa'yı kımlenn uzak- lardan gelıp kurtardığını ve şımdı AB ye en çok sahıp çıkanlann da dahayanrn yuzyıl onceAvrupa'ya kan kus- turmuş olanlar olduğunu bu ulkede herkes bılıyor ACMZ BUYÜK Değerlı dostumuz, kurucu uyemız ATTİLA GÖKTÜRK ü yıtırdık llkelennden odun vermeden onurlu bır yaşam suren arkadaşımızı, 1 8 Ekım Cumartesı gunu oğleyın Kocatepe Camıı'nderı sonsuzluğa uğurlayacağız Aıtesıne ve dostlarına baş sağlığı dılerız Dİ.DBINEGİ > Cumi K kitap kulübü İMZAGÜNÜ CNR İSTANBUL ULUSLARARASI KİTAP FUARI 17 Ekim Cuma (Bugün) IŞIL OZGENTURK Saat 17 00-1830 CNR EXPO Fuar Merkezi YEŞİLKÖV/İSTANBUL Medreseyi Yaşatma Kavgasına Son!.. İmam, dın öğretısı temelmde düşünen ve düşünmek zorunda olan bır ınsandır. Öğretmen, dünyanın akılla algılanmasımn yollarını öğretmek zorunda olan bır ınsandır. Prof. Dr. Doğan KUBAN T urkıye polıtıkasında, soruyu açıkça sormayıp konunun çevresınde (etrafinda) dola- narak sormak sıyasal erdem, zekâ, feraset gıbı gostenlme- ye çalışılan bır sahtekârtık tır Yuzde60'ı ılkokulu bıtırmemış bır halkın aldatılma- sını amaçlar Oysa eğıtım alanında sur- durulen sozde tartışmalar, dınsel eğıtımı çağdaş eğıtımın ıçıne uyumlama (enteg- re etme) ka\gasının başka bır deyışle 1946'dan bu \ana uzayıp gelen kavganın devamından ibarettir. Kırsal kulrurun sı- yasal egemenlığı guçlendıkçe otomobı- le kağnı tekerleğı monte etme hevesı de artar İmam ve hatıp yetıştıren okullar açma duşuncesının arkasında ıyı nıyetlı, akılcı gozuken bır temel duşunce de vardı Ne- den halkla ıç ıçe yaşayan ımamlar \ e ha- tıpler çağdaş bılgılen de oğrenıp daha yararlı eğıtıcıler olmasınlar 9 Sozde bır felsefe ıçenyor gıbı gorunse de imam ha- tıp lısesı bılgı duzeyınde bu rur spekulas- yonlann gerçekle ılgısı olmamıştır imam, dın öğretısı temehnde duşunen \ e duşun- mek zorunda olan bır ınsandır Oğret- men, dünyanın akılla algılanmasımn yol- lannı öğretmek zorunda olan bır ınsan- dır imam ımamdır Oğretmen öğretmen Bu tartışmayı unıv ersıte oğrenımının çağ- daşlaşması adı altında yapmak, kendımı- zı aldatmaktır Dunyadakı çağdaş unı\ er- sıtesı tartışmalannda "dineğitimini siste- min neresine sokuşturahm'' dıye bır so- run yoktur Ne v ar kı, çağdaş amacmdan uzaklaştıran bu eğılımlenn toplum kul- turunun yapısında olduğunu da yadsıya- mayız Insanlar gıbı toplumlar da geç- mışten gelen bırçok hastalıklarla sakat- tır Yaşadığım koyde belkı hıçbır şeyı ay- nı duşunmedığımız, belkı de bırçok şeyı aynı duşunduğumuz, sevımlı bır koy ıma- mı var Bızden bın Bu ıyı ımamın bıze çocukluğumuzda tek kez namaz kıldırma- yan, ama olmeden once beş vakıt nama- zını eksık etmeyen annemden pek farkı yok Sorun'u, imam ya da turban boyu- tuna ındırgemek \ e toplumun dınsel ınan- cı olarak tanımlamak yıne kendı kendı- mızı aldatmaktır Sorun halkının yuzde 6O'ı hâlâ ılkokulu ya bıtırmış ya da hıç okumamış bır ulkenın 21 yuzyılda dun- ya ıçın sadece bır kole pazan olacağını ıdrak edemeyenlenn çokluğudur Bunlar tanhbılmemeklekalmıyorlar tslamcoğ- rafyasının, Mındanao'dan Jakarta'ya, Bangladeş'e ve Karaçı'ye, Afgarustan'dan Sudan'a, Kahıre çarşılanndan Çad'a \e Montanya"ya uzanan bır sefalet golu go- runtusunun gerçeklennı yok sayıyorlar Bu sefalet ve gelışmemışlık batağının gorsel, sayısal, sosyal ve sıyasal gerçeklenne ılış- kın belgeler, dunya belgelıklennı (arşıv- lennı) dolduruyor Bu bataklığın, az da ol- sa, bızde de bazı parçalan var Bu gerçe- ğı unutarak konuşmanın yaran yoktur Ama buna bır çozge (çare) bulalım dıyen- lerle konuşmak gerekır Bu tartışmalann sakladığı şey, nere- deyse ılkçağlardan kalan bır sosyal yapı, cehalet v e ortaçağdan bu yana değışme- yen bır dınsel oğretı uzenne kurulmaya çalışılan sıyasal, fakat temelde ekono- mık derebeylıklerdır Bu tur tartışmala- nn ıçınde ulusçuluk ve ozgurluk akımla- n da v ardır Fakat bızım basınımıza yan- sıyan ozellıklersenhk, benhk, kabadayı- lık, cahıllık, ıktıdar aymazhğı gıbı yay- gın gelışmemış toplum hastalıklandır Unıversıte ıle ıktıdar kavgası Turkıye'de demokrasının tanhı ıle yaşıttır Her hu- kumet kuran, sankı omru eğıtım uzenn- de buyuk duşunceler ureterek o ıktıdara gelmış gıbı, geldığının haftasmda eğıtım programlan hazırlar Bunlann tumunun kendıne gore duşunceyı denetleme (kont- rol etme) şeması olduğunu herkes bılır Tartışma da hıç bıtmez Doğnısu istenirse bizi kendflerryle ortak- mış gibi gösterme>e uğraşan Batılılar da pis kokulu başka ov unların içınde bu tar- üşmalan korükleraektediıier. Irak sava- şırun arkasundaki sövlemleri de Türkler unutmamalıdır. BunJan dile getirenler içinde uzun zaman Turk dostu gibi gös- terilmiş tanınmış orvantalistier de bulu- nabilir. Dunyayı paylaşmayı yenı yon- temlerle surdururken bır yandan da çeşıt- lı adlar altında paylaşım şırketlen kurar- lar Turkler Lawrence'ın I Dunya Sava- şı'ndakı uniu Arap şeyhı dostlannı unu- tamazlar Damat Ferit Paşa'yı da unuta- mazlar Turkıye 'de veobur Islamulkele- nnde her donemde Batı'nm has ortakla- n vardır Kaldı kı, bu olgular Turkıye'ye de ozgu değıldır Her şeye karşın tartış- ma sağlıksız değıldır Çunku Turkıye ken- dı geçmışı ve dünyanın bugunu ıle surek- lı hesaplaşmak zorundadır Butun toplumsal sorunlar basın-yayın- dahorozdövüşü'neındırgenmıştvr Ganp bır medya çarkı eğnyle doğruyu, ağızlar- da balon yapılan çıklete donuşturmuş, adı duşunce ortamı olan bır çarpıtma me- kanızması yararmıştır Unıversıtelerın, uyelen kışısel olarak neyı savımurlarsa sa- voınsunlar, doğalan gereğı yansı hâlâ abe- ce'den (alfabeden) ote bır şey bılmeyen bu ulkede, aşağıdakı uç ozgurluğu sonu- na kadar savoınmak zorundadırlar Bırbı- nne bağlı bu uç ozgurluk "Düşünce öz- güriüğü, bilimsel araşbrma özgüriüğü ve Islam dünvasma özgü olarak kadın öz- gurluğudur." Bunlar Islam toplumlannı surunduren ve paryalaştıran temel olgu- lardır Kaldı kı bunlann çozumlen hıç ol- mazsa 19 yuzyıl ortasından bu yana çağ- daş denılen dunyada şoyle ya da boyle ure- tılmıştır Bunu yadsıyan her soylem, kah- ve soylemıdır Sonuç Bırtakım ınsanlann hıç anlamadıklan bır şey var Gerçek bılım sureklı bır ke- şıftır Yanı her adımda dunyayı bıraz da- ha fazla oğrenmek Bunundışında bılım yoktur Bılımsız toplum bılınçsız ve ko- le olmaya hazır bır toplumdur Sorun ger- çekten bu kadar basıt ve beylıktır Kuş- kusuz çozumunun o kadar basıt olmadı- ğıru artık oğrenmış bulunuyoruz Ama, Musluman toplumlar basıt bır gozlem ya- pabılırler Hınstıyan kıhsesı, bızım dın- sel orgutlenmemıze gore, çok daha guç- lu bır dın orgutudur Fakat sıyasal ıktıdara doğrudan ortak olma savaşı vermıyor Burgaz'daki Yangın. Bılıyor musunuz o küçücük ağaçlar yıllar sonra üç metre boya kadar ulaşmış; genç, güçlü, enşkın çamlar olmuşlardı. Ne yazık kı tanh tekerrür ettı ve hepsı yandı onlann, bır tekı bıle kalmadı... tzel Levi COŞKUN B ıraz geç de olsa hepı- mıze geçmış ollsun dıyorum, çunku ıster Burgazada'da, ıster Gelibo- lu'da olsun, ulkemızın nere- sınde olursa olsun yanan bı- zım bır parçamızdır, ulusal servetımızdır Kuçucuk bır kıv ılcımdan çıkan ve Burgazada'yı ce- henneme çevıren yangın he- pımızı dennden yaraladı, çok uzdu Adada akşama doğru yan- gın sondurulurken beledıye mensuplarının, emnıyet amır- lerının ve ada halkının hara- retlı tartışmalanna tanık ol- dum Bazısı yangımn sabo- tajdan kaynaklandığuıı, bazı- sı çoplukten çıkrığını savıınu- yor, kımısı mudahalenın geç yapıldığını, uçak ve helıkop- terlenn daha erken gelmesı halınde sonucun bu kadar dramatık olmayacağını ısrar- la vurguluyordu Ama butun bu soylenenler belleklenmıze kazmacak ve gozlenmızın onunden yıllar- ca sılınmeyecek acı gerçeğın ağırhğını hafıfletemıyordu Bız ınsanlar olarak kaçıp yan- gın yennden uzaklaşabılır- ken doğada yılların emeğıy- le yetışmış o guzelım ağaç- lar, topraktan bır adım gen at- madan, mertçe, o korkunç mahşer ateşınımn ıçınde goz- lerımızın ıçıne baka baka, yanıp kul oldular Ada halkının yuzunde hep aynı ıfade vardı zaten, cayır cayır yanan çamlarla bırlık- te sankı ıçlenndekı "adaru- hu" da uçup gırmıştı "Bur- gaz bitti artik" dıyordu, "ada kalmadı gitti" dıye homur- danıyordu ınsanlar Bundan neredeyse 20 yıl once bır yangın çıkmıştı Bur- gaz'da, Bayraktepe cıvan tu- muyla yanmıştı Sonra ağaçlandırılmıştı o bolge ve ben her yaz tepeye çıkar yangın yenndekı ağaç- lar buyuyup boyuma yetıştı mı dıye denetlerdım Okullar açılıp da Sırkecı vapurundan, Bayraktepe'ye doğru huzunlu gozlerle ba- karken gelecek yıl yaz geldı- ğınde bu kel tepedekı ağaç- ların kocaman olduklarını gormek ıçın dua ederdım Bılıyor musunuz o kuçu- cuk ağaçlar yıllar sonra uç metre boya kadar ulaşmış, genç, guçlu, enşkın çamlar ol- muşlardı Ne yazık kı, tanh tekerrür ettı ve hepsı yandı onlann, bır tekı bıle kalma- dı Değerlı okuyucular, bız yıl- mayız, yılmamahy ız, pes et- memelıyız, yıne ağaç dıkme- lıyız, ev et ama bu acı tanhın tekrarlanmasmı da mutlaka onlemehyız' Her şeyden once adalarda çoplenn toplamp ada ıçınde bır bolgeye goturulerek ya- kılma ışlemınden kesınlıkle vazgeçmelıyız Ada ıçınde- kı çoplenn şışe, teneke. pet şışe ve kâğıt aynmı yapıldık- tan sonra adadan çıkartılma- sını sağlamalıyız Bu yangını takıben yanan bolgemn koruma altına aluıa- rak ınşaata açılmasını engel- lemeüyiz. Adalann SlT ala- m olduğunu hatırlayarak, her beledıye seçmıınden once ol- duğu gıbı. adanın çeşıtlı yer- lenne dıkılen ınşaatlara son vermelıyız Ağaçlandırma yapıldığın- da kuçuk fıdanlar yerıne 1 metre boyuna kadar ulaşmış ağaççıklar dıkmelıyız Ku- çuk boyda dıkılen fıdanlann çoğunluğunun kurak sezon- lara daha dayanıksız olduk- lannı unutmamalıyız Fıdanlann bakımı ve ko- runması ıçın gereklı onlem- lenalmalıyız Orneğın bırkaç yıldu- butun adaların çamla- nnı tehdıt eden hastalıklann yenı dıkılecek ağaçlan da et- kılemesını engellemehyız Adanın çeşıtlı noktalann- da mevcut tazyıklı su merkez- lennın yanına, su çıkışlannın yanına uygun hortumlar da yerleştırmelıyız Ada kıyılannda mangal ve her ne sebeple olursa olsun ateş yakılmasına ızın verme- melı, bu kurala uymayanla- n cezalandımıalıyız Onnan ıçınde ozellıkle şışe toplama konteynırları yerleştırmeh- yız Çocuklanmıza daha ıyı bır gelecek bırakabılmek adına sorumluluğun bırey olarak herkesçe paylaşılması gere- ğını anımsamak hepımızın vatandaşlık ve ınsanlık go- revıdır PENCERE MHP'nin Işi Zor.••• Mıllıyetçı Hareket Partısı (MHP) Genel Kongre- sı'nı yaptı, Devlet Bahçeli tartışmasız yıne Genel Başkanhğa seçıldı, nutuklar atıldı, alkışlarla kurt ışaretlen bırbırıne kanştı 3 Kasım seçımlerınden çarpıcı bır yenılgıyle çı- kan MHP'nin kendı ıçınde bır durum tartışması yaptığını sanmıyorum, Sayın Bahçelı'nın saygın bır kışılığı var, ama, Turkıye'dekı altust oluşta sorum- luluğu da var, bugun seçmenın dortte bın, sandı- ğa gıdenlerın uçte bırının destekledığı AKP'nın Meclıs'ın uçte ıkısını ele geçırmesınde MHP'nin sorumluluğu buyuk Ulkuculerın sağ ellennın beş parmağıyla kurt ışa- retı yapmalan kolay Ama ışler o kadar kolay değıl • önce MHP'nin tanhle bır hesaplaşmaya gınp yol yordam tartışmasında durum saptamasına gerek var Çunku MHP'nin varoluş nedenı uç temel gerekçeye da- yanıyordu 1) Komunıst tehdıdı 2) Turan ulkusu 3) Turk-lslam sentezı Ne oldu 9 "Komunızm tehdıdı" ortadan kalktı Turan ulkusu gerçekleştı, "Esır Turkler" bağım- sızlıklannı kazandılar "Turk-lslam sentezı" geçrruşte kaldı, dıncıler bu- gun ıktıdarda • Pekı, MHP'ye ne kalıyor" 7 Bılmıyorum, MHPduzenınde boyle bır tartışma- ya yer ve ızın var mıdır^ Oysa dunya değıştı Bu değışımı AKP'nın kurmaylan MHP'den daha çok anlamış durumdalar AKP ne yapıyor^ ABD'nın ve AB'nın Turkıye'ye karşı konuşlanma- sını tartıyor, bır stratejı belırlıyor IMF'nın butun koşullannı karşı çıkmadan yenne getınyor Sırtını dış desteklere dayayarak ıçerde amacına doğru yuruyor Amacı nedır 7 ? Laık Cumhunyet'te devlet gucunu ele geçırerek uzun vadede dıncı bır yonetımı yenne oturtmak Nasıl olur bu? 1) Kadrolaşmayı devlet burokrasısının yapısın- da gerçekleştırmek 2) Unıversıtelen ele geçırmek 3) özerk kuruluşlan AKP ıktıdanna bağlamak 4) öğretım duzenıne dıncı eğıtımı yeheştırmek ıçın gerekenı yapmak 5) TUSlAD'ın yenne MUSlAD'ı oturtarak ser- mayeyı Islamcı guçlere teslım etmek • MHP'nin ulkuculuğu var AKP'nın takıyyecılığı var MHP bu durumda AKP'nın yanında amator ka- lır, çunku ne pıyasada yetertı sermayeye dayanı- yor, ne de medyada kurumlaşması soz konusu Turk-islam sentezı tarıhe gomulmuş, Islamcı ata bınmış, Uskudar'a yonelmış MHP OrtaAsya'dakı Kurt efsanesıne gudulenır- ken, takıyyecı AKP Amenkan gâvuru Edison'un am- pulunu marka edınmış MHP'nin ışı zor ANMATÖRENİ rMZW HİMFT KİJUÜR V! SANATVAKfl Ulkemızın savaşın eşığıne geldığı şu gunlerde barışı vurgulamak ve Barış Derneğı Başkanı Emekli Büyiikelçi MAHMUT DİKERDEM, 10. olum yılında anmak ıçın barışçı arkadaşlarının ve sevenlerının katılacağı bır toplantı duzenlenecektır. Toplantı tum banşseverlere açıktır. Konuşmacılar Yxe(neq| Ali S I R M E N Gx°tec Ali TAYCUN Levent YILMAZ N l y a z i DALYANCI Gaze*ec] Reha ISVAN Esk Barş Dereş Başmr Yafdmcsı) Tanh 17 Ekım 2003 Cuma fbugun) Saat 1830 Yer Nâzım Hıkmet Kuftur \.e Sanat Vakfı Sffasetvıler Cad No 48 Hnsovergı Apt Kat 1 Taksım Istanbul r i c m c n 3 r H V f n ! S0 MP Ü 3000212 î-WiWy 2n eduzenenm^t 38 09 2003 25 0 2003 j f * aras nda doğa gaıa aüo e 0 a-ı a W4 Bayrra* £CO 2W konc <,ek s-ne kat -nava şın U h w C3 2003 tarh rtde u a i M t e GDAS Gene Muduf u 4 w beynûy Htant^, adres"oeyap acakçei şfe beJHer>«cpk Kaianan ta rı e 07 1,2003 tan*vnde M i'y^ Gaıete* nde ac «J ecekt Çek jter son ^ h ad es* re PTT yc Jt i eb ga vap an a * 8 yajröa" kuçakv bu www ıgdas com tr Sh>.J Abonelik sizden, kombi bizden! 330 milyon abonelik bedeli taksit! ılbaymalc tİGpAŞ"Gökyüzüyle Arkadaş" İ S T A N B U L B Ü Y Ü K Ş E H İ R B E L E D İ Y E S İ