Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
1 EYLÛL 2002 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
DUIVYA BARIŞ GUNU
ABDÜLCANBAZ TURHANSELÇUK
1 Eylül 18. kez kutlanırken pek çok ülkede hâlâ açlıktan insanlar ölüyor, çatışmalar sürüyor
Banşabir şansdahaverin• Dünyada
askeri
harcamalann
toplam değeri
780 milyar dolan buluyor.
Oysa bu rakamın sadece
yüzde 30'uyla dünyadaki
açlık, içme suyu,
bannma, sağlık ve eğitim
sorıınlan çözülebilir.
ALPERTURGLT
Irak savaşı kapıda... Bu nedenle bu-
gün 18'inciyıldönümükutlanacak olan
Dünya Banş Günü daha da anlam ka-
zanıyor... Bir Dünya Banş Günü daha
kutlanırken pek çok ülkede hâlâ açlık-
tan insanlar ölüyor ve çeşitli nedenler-
le çatışmalar sürüyor. Dünyada askeri
harcamalann toplam değeri ise 780
milyar dolan buluyor. Oysa bu raka-
mın sadece yüzde 30'uyla dünyadaki
açhk, içme suyu, bannma, sağlık ve eği-
tim sorunlannı çözmek, çevresel tah-
ribatı önlemek mümkün.
Sivil toplum örgütleri, insan hakla-
n savunuculan, banş girişimcıleri ve
savaş karşıtlan, 11 Eylül'ün ardından
dünyada değişen dengelere paralel ola-
rak eylemlilıklennı ve etkinliklerini
geliştirip güçlendirmeye çalışıyor. Ba-
nş girişimcileri, başta yılda 282 mil-
yar dolarlık askeri harcama yapan ABD
olmak üzere kapitalist ülkelerin, yok-
BM, 1984 YILINDAKt KARAR1YLA DÜNYA BAR1Ş G O N O ' N O KABUL ETTİ
Hitler'inPolonya 'yı işgalettiğigün
Faşist Alman ordulan, führerleri Adotf Hitler'in
emriyle 1 Eylül 1939 günü Polonya'yı işgal ederek 2.
Dünya Savaşı'nı başlattılar. 10 milyonlarca yaşamın
solduğu bu 6 yıllık korkunç savaşın başlangıç tarihi,
1984 yılında Birleşmiş Milletler'in (BM) karanyla
Dünya Banş Günü olarak ilan edildi. Türkiye'de ise
savaşa karşı çıkanlann, banş girişimcilerinin başı
dertten kurtulmadı. Kore'ye asker gönderilmesini
istemeyen Türkiye Banşsever Cemiyeti kapatıldı.
1977 yılında kurulan Banş Derneği ise 12 Eylül'ün
ardından hedef haline geldi, yöneticileri. üyeleri
yargılandı. 1993 yılında ise Savaş Karşıtlan Derneği
kuruldu. Duvarlara, "Savaşa hayır" yazan öğrenciler
yargılandı, Körfez Savaşı'na, Afganistan
operasyonuna karşı çıkanlar gözalttna alındı. Son
yıllarda kutlanıhnaya çalışılan 1 Eylül Dünya Banş
Günü, alanlarda yasaklı duruma düştü. "Musa Anter
Banş Treni", 1997 yılında Diyarbakır'a sokulmazken
620 kişi gözaltına alındı. istanbuTda 1998'de "banş
otobüsüyle'', Diyarbakır'a gitmek isteyen 165 kişi
gözaltına alındı, onlarca kişi yaralandı. 2000'de
Diyarbakır, Konya ve Van'da banş eylemlerine
müdahale edildi, yüzlerce kişi gözaltına alındı. Geçen
yıl ise HADEP Zeytinburnu Ilçe Orgütü'ne yönelik *
polis baskını sırasında Zeynel Durmuş, parti
binasından düşerek öldü. Aynı gün îstanbul Topkapı
ve Diyarbakır'da da olaylar çıktı, güvenlik güçleri,
gözyaşaröcı bombalarla gruplara müdahale ettı. i
sul ülkelere "küreseUeşme" adı altın-
da "emperyalizmT dayattığı belirti-
yor. Savaş sektörünün yılda yaklaşık tril-
yon dolarla ölçülen dev bir sanayiye dö-
nüştüğüne dikkat çeken banş girişim-
cileri. bu ranttan beslenen kapitalist
ülkelerin, dünya banşının tehdit unsu-
ru olmaya devam ettiğini vurguluyor-
lar. Banş girişimcileri, zengin devlet-
lerin, sömürgeciliğe "hayır" diyenle-
re karşı kaos yaratıp hükümet darbe-
lerini destekledıklenni ve onlan "şer
üçgeni" veya "şer ekseni" diye adlan-
dırarak hedef aldığını ifade ediyorlar.
"Paylaşun savaşlanna dur diyeüm"
diye konuşan savaş karşıtlan ise itaat
etmeyen yoksul veya petrol zenginı ül-
kelerin topraklannın yeni yeni silahla-
nn denendiğı platfonnlara dönüşmesi
riskine değiniyorlar. Tarihçiler, insan-
lık tarihinin aynı zamanda savaşlann
tarihi olduğunu belirtiyorlar.
Tarihçiler, "Savaşlarda daha çok si-
viDer ölür" tezinin altını çızereİc şun-
lan diyorlar: "Dünyada her biri bir
kenti yokedebflecek kapasitede40 bin-
den fada nükleer silah var. Sadece in-
sanlan defiL, hayvanlan ve bitkileri de
ortadan kaldıran ekolojik dengeyi bo-
zan kitie imha silahlan üretiliyor. Savaş-
larda kayıplar artık mflyonlarla ifade
edühor. Yaklaşık 65 miryon insanın 6lü-
müne yol açan, insanlan sakat bırakıp
evsiz. vurtsuz kalmasına neden olan 1.
ve 2. Dünya Savaşı, 1994'te Ruanda'da
yaşanan 1 milyonu aşkın Tutsi'nin Hu-
ru'lar tarafindan katledilmesi bunlara
örnektHf
Nobel Banş Ödülü sahipleri Enver
Sedat. tzak Rabin ve Martin Lurher
King'in dahi öldürülmesi, banşın sim-
gesi zeytin dalı ve beyaz güvercın ile
serçe ayağının izinden meydana gelen
banş işaretınden başka sılahı olmayan
savaş karşıtlannın karşılanndaki gü-
cün büyüklüğünü göstenyor.
Afganistan operasyonunun bitme-
sinden sonra şimdi de Irak savaşı ka-
pıda... Çeçenistan'da, Kolombıya'da,
Peru'da. Filıpinler'de, Filistin'de, An-
gola'da, Burundi'de, Endonezya'da, Sri
ÎZMtR GÎRlŞÎMÎ'NÎN ÇALIŞMASI
'Savaşa hayır'
bildirisine
binlerce imza
ÎZMİR/İSTANBIIL (Cumhuriyet) - 1 Eylül Dünya
Banş Günü, ıstanbul"da düzenlenecek mitingin
iptal edilmesine karşın çeşitli sivil toplum örgütleri
ve siyasi partiler tarafından gerçekleştirilecek
etkinliklerle kutlanacak. Küresel Sermayeye Karşı
Izmir Girişımi, 1 Eylül Dünya Banş Günü
nedeniyle "Savaşa Hayır" bildirisini imzaya açtı,
kentin belirli merkezlerinde de "Banşın resmini
yapabilir misin?" başhklı bez panoyu gezdirerek
savaş karşıtı resim, şiir ve sözler topladı. Kemeraltı
Çarşısı girişınde önceki gün açılan masada 3 saat
içinde bini aşkın imza, çok sayıda da resim ve yazı
toplandı. Bu arada, bir grup turistin îngilizce
yazıh "Filistin'e özgürlük" çıkartmasmı
panoya yapışnrdıklan gözlendi. "Banşın resmini
yapabilir misin?" panosu ve "Savaşa Hayır"
imza masalan dün de Alsancak Kıbns Şehitleri
Caddesi, Karşıyaka tskele karşısı ve Bornova
Küçükpark'ta açıldı.
istanbul'dalcl etfclnllkler
1 Eylül Dünya Banş Günü. Istanbul'da ise bugün
çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Sol Meclis
tarafından bugün saat 15.00'te Eminönü Belediyesi
Kadırga Kültür Merkezınde tzzettin Önder, Haluk
Gergen Kemal Okuyan ve Haluk Yurtseverin
katılrmıyla "1 EylülBanş ToplanösT
düzenlenecek. KOOP-C SS Okur Çe\Te Kültür ve
tşletme Kooperatifi tarafından Dr. Erdal Atabek'in
katılımıyla Çanta'daki Kır Kahvesi'nde bir
konferans gerçekleştirilecek. Konferansm ardından
ise yönetmenliğini Costa GavTaz'm yaptığı
Ölümsüz-Z isimli film gösterimı izlenecek.
îstanbul Tabip Odası, Almanya'nın Polonya'yı
ışgalinin yakın tanığı Prof. Dr. Erich Frank'ı saat
11.00'de Aşiyan Mezarlığı'ndaki kabn başında
düzenleyecekleri törenle anacak.
Savaşlar kadını eziyor Kadınlar. 1 Eylül Dünya Banş Gü-
nii'nde siyasi partilere seslenerek
savaşlann erkek egemen kültürle-
ri güçlendirdiğinL, buna karşın kadınlann havahn her alanında daha çok ezümelerine neden olduğunu be-
lirttiler. Birçok kadın örgütünün kanlımıvla Beşiktaş Barbaros Ha\ rttrin Paşa Parkı'nda toplanan kadın-
lar. üzerinde "Banş" yazılı pankartlan temsili seçinı sandığına o\ şeklinde atrılar. Savaş istemediklerini
söjleyen kadınlar, getirdikleri maket taburu da "Banş"* adına parçaladılar. (Fotoğraf: HILAL KÖSE)
Lanka'da da şiddet hiç durmuyor. Hin-
distan ve Pakistan, Keşmir yüzünden
ateş üstünde. Afganistan ve Makedon-
ya ise hâlâ kaynayan bir kazan.
Dünyanın belki de en tehlikeli sila-
hı mayınlar... Savaşlar bitse de toplan-
mayan topukuçuranlar, antı-personel
mayınlar ve tank mayınlan can alma-
ya devam ediyor. UNICEF raporuna gö-
re. dünyada her yıl mayınlar yüzün-
den 8-10 bin arasında çocuk ölüyor ya
da sakat kahyor. Ma>inlar, Afganis-
tan"da son 10 yılda 400 bin can aldı.
Dünyada temizlenmeyi bekleyen 100
milyonu aşkın mayın var.
Açlıktan 24 bin kişl ölüyor
Uluslararası Banş .^raşnrmalan Ens-
titüsü'ne (SIPRI) göre, dünyadaki as-
keri harcamalann toplamı 780 milyar
dolan buluyor. Oysabu rakamın sadece
yüzde 30'u açlık, içme suyu, bannma,
sağlık ve eğitim sorunlannı çözüyor,
çevresel tahribat önlenebiliyor. Çünkü,
dünyada halen 1.2 miryon insan 1 dolar-
dan az bir gelirle yaşamaya çalışıyor.
Her gün 24 bin insan açlıktan ölüyor.
800 milyon kişi, beslenme bozukhığu
çekiyor.
Tanm ilaçlan yüzünden günde 603
çocuk, içme suyunun kirliliği yüzün-
den 5 binden fazla çocuk ölüyor. 27 bin
çocuk önlenebilir bulaşıcı hastalıklar
nedeniyle hayatını kaybediyor. 100
milyon insan bannma imkânlanndan
tamamen yoksun durumda. 850 milyon
insanın ise okuma yazması yok...
DİSK VE HAK-1Ş
En büyük
görev
emekçilerde
.\NKARA/tSX\NBUL (Cumhuriyet)
- Türkiye Devrimci tşçi Sendikalan
Konfederasyonu (DtSK) Genel
Başkanı Süleyman Çelebi,
gerginlikleri. çatışmalan durdurmak,
en büyük insanlık suçu savaşı
önlemek, banşı ve insanlığın
kardeşliğini savunmak için en büyük
görevin emekçilere düştüğünü
söyledi. Çelebi, yaptığı yazıh
açıklamada, en temel
gereksinimlerini karşılayamayan,
borç içinde yüzen birçok ülkenin,
gelirlerinin önemli bir kısmını
silahlanmaya ayırdıklanna dikkat
çektı. Son zamanlarda Ortadoğu'da,
Kafkaslar'da her geçen gün tırmanan
gerginliklerin, Türkiye"yi de içine
alan sonuçlanyla yoksul kesimleri
vuracağını ifade eden Süleyman
Çelebi^şunlan ifade etti: "ABD
yönetiminin fütursuz saldırganlık
pohtikası ve bolgemizdeki
destekçileri. her an > avılabilecek bir
savaşın kapısını zoriuyor. Tüm bu
gelişmeler karşısında sevirci
dedı.
Tabip Odası'nın açılclaması
Hak-lş Genel Başkanı SaBm Uslu,
her gün yüzlerce insanın savaş, terör,
şiddet eylemleri nedeniyle hayatını
kaybettiğini ve bütün dünyanın banşa
özlem duyduğunu belirtti.
Ankara Tabip Odası, dünyada yılda
800 milyar dolar silahlanmaya
aynldığını, açlık sınınndaki insanlar
düşünüldüğünde bu paranın
nısanlığın utancı olduğunu bildirdı.
13. Emek ve Barıs Senlikleri
KüreseUeşme
11 EylüVde
hayatageçti
• Aliağa Belediyesi'nin
düzenlediği '13. Emek ve Banş
Senlikleri' büyük coşku ile sürüyor.
'Küreselleşme ve Medya' konulu bir
konferans veren gazeteci-yazar
Cüneyt Ülsever, "Küreselleşme
anlammda fırtına geliyor. isteyen
önlem alır, isteyen almaz" dedi.
ŞAHAP AVCI
ALİAĞA - Aliağa Belediyesi'nin düzenlediği
"13. Emek ve Banş ŞenJUderi" büyük coşku
ile sürüyor. Şenliklerde bugün gazetemiz
imtiyaz sahibi tlhan Selçuk, "KüreseUeşme ve
Medya" konulu söyleşiye katılacak. Bu yılki
ana teması "KüreseUeşme, AB ve Türkiye''
olarak belirlenen Emek ve Banş Senlikleri
dün gün boyu süren plaj voleybolu, masa
tenısi ve yüzme yanşmalannın yanı sıra
piknik ve müzik dinletileri ile sürdü.
"KüreseUeşme ve Medya" konulu bir
konferans veren gazeteci-yazar Cüneyt
Ülse\er, Türkiye'de birçok alanda olduğu gibi
medyanın da tekelleştiğini söyledi. Ülsever,
"KüreseUeşme anlamında fıröna geliyor.
tsteyen önlem alır, isteyen almaz.
Antiküreselleşmeci olmak için küreseUeşmeyi
anlamak lazım. Küreselleşmenin gerçek
anlamda havata geçtiği gün 11 Eylül 2001 'dir.
11 EylüTde ABD'yi kendi silahı ile vurdular"
diye konuştu. Ülsever konuşmasında.
medyanın gündem yarattığuıı ancak karar
verici olmadığını da savundu.
llhan Selçuk Aliağa da
13. Aliağa Emek ve Banş Şenlikleri'nın
öğleden sonraki bölümünde. Gümülcine eski
milletvekili Dr. Mustafa Mustafa nın
"\'unanistan seçimlerinin Türk-Yunan
ilişkilerine ve AB sürecine 61108!" konferansı;
Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaaddin Dinçer
ve Doç. Dr. Hayri Kozanoğlu'nun katıldıklan
"Küreselleşmenin Eğitim Uzerine Etküeri"
söyleşisi düzenlendi.Aliağa Demokrasi
Meydanı'ndaki halkoyunlan gösterileri ilgiyle
izlendi. Akşamüstü dinletilerinde Hakan
Akmaz ve Grup Ada yine Demokrasi
Meydanı'nda "Türkülerle Ege'den Toros"a
dinletisini sundular. Gece ise Duvara Karşı
Tiyatro Topluluğu "Umut Kimde" oyununu,
AST da Nâzun Hikmet'in "Yolcu" oyununu
sahneledı. Aliağa Emek ve Banş
Şenlikleri'nin bugünkü son bölümünde,
"KüreseUeşme ve Ticari Yaşam" söyleşisinde
Girit Ticaret Odası Başkanı Nikos Konopulos
ve Tevfîk BUgen konuşacaklar. Gazetemiz
imtiyaz sahibi llhan Selçuk, saat 16.00'da
Sahil Kafeterya'da "KüreseUeşme ve Medya"
söyleşisine katılacak. Nâzım Hikmet'in de
anılacağı şenliklerde bugün "100. yüında
Nâzun Hikmet" söyleşısinin konuşmacılan
ise gazetemiz yazan Zeynep Oral, Atffla
Coşkun ve Turgay FişekçL
Barıs Cirisimcileri ve 31 STÖ
Aydınlardan
banş çağrısı
Istanbul Haber Servisi - Banş Girişimcileri ile
31 sivil toplum örgütü, yüzlerce akademisyen,
hukukçu, politikacı. yazar ve sanatçı, l Eylül
Dünya Banş Günü nedeniyle ABD'nin Irak'a
yönelik saldın planlannı kınayarak banş
çağnsında bulundu. Aralannda Adalet Ağaoğju,
Behiç Ak, Leman Sam, Reis Çehk, Toktamış
Ateş'in de bulunduğu yüzlerce aydm ile çeşitli
dernek, sivil toplum örgütü, meslek odası ve
vakıflar "Banş ÇağnsT yayımladı. Çağnda.
ABD'nin tek kutuplu dünyanm liderhğine doğru
yürürken terör bahanesine sığınarak ülkelerin
sınırlannı ve yönetimlerin meşnıiyetini ihlal
ettiğine dikkat çekildi. Çağnda, "ABD'nin
dünyayı ateşe atmaktan çekinmeven ve
mil>onlarca insanın hayatını hiçe sayan keyfi
şiddetini kavgrvla izliyoruz" denildı.
ırak operasyonuna tepki
ABD'nin insanJığm ebedi özlemi olan banşı,
siyasal ahlak kurallannı pervasızca çiğnediğinin
altı çizilen çağnda, Türkiye'nin de Irak
saldınsını desteklememesi gerektiği vurgulandı.
Çağnda, Irak saldınsma destek vermenin
uluslararası hukuk, banş kültürü \e insanlık
ahlakına aykın olduğu belirtilerek şöyle devam
edildi: "Hükümeti, siyasal partifcri, aydınlan,
toplumu "Güçlünün baskısına hayrr, banşa evet'
demeye çağırnoruz. Ortadoğu haklannı yıDarca
sürecek bir savaş ortamına sürükleyerek
bağımsız bir ülkenin toprak bütünlüğünü ve
egemenliğini yok edecek bir müdahaknin maşası
olmavı insanlık onuruna ve insanlann vıcdanına
sığdıramadığunız için karşı çıkrvoruz.
Türkiye'nin Irak operasyonuna tam
destek vermesi için yapılan pazariıklan
da hem onursuz ve kısa görüşlü bir siyasetin
ürünü olduğu için hem de insan yaşamını
ve banşın korunmasını ilke edinen ahlaki
değeıieri hiçe saydığı için reddediyonız."