Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 25 MAYIS 2002 CUMARTESİ
B DIZI
ÜrdünpolisiPicasso'yu
yutmaymca...Kültür Bakanlığı yetkililerinin, "özgündür"
açıklamalanna karşın "Türldye'de ele geçen
Picasso resimlerinin traji-komik" öyküsünü
yalnızca Türk ve yabancı basından derledığimiz
haberlen tarih dızinine göre alt alta yazarak siz-
lere aktanyoruz. Birlikte irdeleyelim ve karan siz-
lerverin!
Önce Ürdün basınına bir göz atalım:
10Şubatl998
Arap Haber
Ajana:
Ürdün Polisi,
Picasso'nun "Yoksul-
luk ve Özgürlük" heykeli
ıle pahalı tablolannı satmak ıs-
teyen dört kişıyı tutukladı. Yapıtlann
değeri 40 milyon dolar olarak öngörülüyor. Ya-
kalananlar, resimleri "bir başka Arap ülkesın-
den aldıklannı" söylediler. (Acaba hangi Arap
ülkesi?)
(1 1 Şubat 1998 Jordan Times GazetesD
Amman'da bir polis yetkılisı •'komşu bir ül-
keden gelen", (Acaba hangı komşu ülke?) Ispan-
yol sanatçı Picasso'ya ait olduğundan kuşku du-
yulan bir tablo koleksiyonuna el konulduğunu
açıkladı.
Yetkili, koleksiyonun 1990-91 "Körfez Sa-
vaşında bir Kuveyt sarayından çaündığına ına-
nıldığını" söyledı ve "Resımlerin sahte olması
büyük olasılik. Çünkü geçmışte de benzeri sah-
tecilik olaylan ıle karşılaşmıştık." dedi. Yetkılı,
aynca her biri on kilodan fazla olan iki "altın!"
heykele de el konulduğunu, bunlann tunstlere
ya da Israillı koleksıyonculara pazarlanacağını
söyledı.
(12 Şubat 1998 Amman-Star GazetesH
Ispanyol sanatçı Pablo Picasso'nun aralann-
da " Yoksulluk ve Özgürlük" tablosunun da bu-
lunduğu ikı resım ile "bronz" heykelleri "Bağ-
dat'ta yaşayan bır Iraklı adına" 9 milyon Ürdün
Dinar'ına satmak isteyen ikı Iraklı ile iki Ürdün-
lünün tutuklandığı açıklandı. (Altın heykeller
bronz oldu!) Polis, "Irak'tan gelen" yapıtlann
özgünlüğünü araştınyor.
Polis, tablolar ile heykelin Al Ruweished ad-
lı sınır kapısından geçmesinden sonra yapılan
bir ihban değerlendirdi. Polis, satıcıları Jabal AJ
Hussein'deki Abjar Oteli 'nde suçüstü yakaladı.
Doğrulanmayan bılgilere göre, tablolar "Irak'ın
Kuveyt'i işgali sırasında Kraliyet Sarayı'ndan"
çalınmıştı. Polis, resımlerin özgün olup olma-
dığını, sahıplerinin bulunup bulunmadığını, ger-
çek ise değerini araştırmak içın uluslararası sa-
nat uzmanlan ile ılişkıye geçüerek yardım iste-
neceğini açıkladı. Yerel sanatçılar, "bunlann
özgünlüğüne kararverecek uzmanlann Ürdün'de
bulunmadığını" söylediler. (Doğru söze ne de-
nır?)
Aynı olay Ürdün basınına birer gün arayla
böyle yansımıştı. Acaba bu haberlerden şu so-
nuçlan çıkarabilir miyiz?
1. Irak'tan geürilen tablolar Irak sınır kapısın-
dan geçirilmişn.
2. Körfez savaşında Kuveyt Kraliyet Sarayın-
dan çalınmıştı.
3. Polis bir ihban değerlendirerek sanıklan bir
otelde suçüstü yakalamıştı.
4. Tablolar Picasso'nun yapıtlanydı.
5. Yapıtlann özgünlüğunden kuşku duyuluyor-
du. Karar verecek yerel uzman yoktu.
6. Tabloların özgün olması durumunda de-
ğerleri milyon dolarlarla ölçülüyordu.
Gelelim Türkiye'ye!
"Sahte Picasso Tablolan" olayuun tzmir po-
lısınin gerçekten olağanüstü başanlı bir operas-
yonu ile Kültür Bakanlığı'nın başına bela oldu-
ğunu söyleyebiliriz!
7 Haziran 2000 Çarşamba gününden itiba-
ren tarih sırasına göre Türk ba-
sınını izleyelim:
(7 Haziran
2000Sabah)tki-
si Sunye uyruk-
lu altı kişinin Picas-
so'nun "La Fermiere (Çift-
çi Kadın)" adlı tablosunu îz-
mir'de zengin koleksiyonculara pazar-
lamaya çalıştığı pohse ihbar edildı.
Tablo, Suriye'den "'tablo sekıze katlanıp" oto-
mobiün şasesine saklanarak Diyarbabr'a geti-
rilmiş, sonra da îzmir'de ortaya çıkmıştı. Emni-
yet Müdürü Hasan Yücesan: "Interpol kayıtla-
nnda, tablonun çahnh olduğuna ilişkın bılgı edi-
nilemedi" dedı.
Izmir Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanat-
lar Fakültesi öğretim üyeleri Prof. Cuma Ocak-
lı, Prof. Mümtaz Sağlam, Doç. Saüm Öztürk'ün
yaptıklan araştırma ve analiz sonunda tablonun
Picasso'nun gerçek yapıtı olduğu belirlendı!
(Mjlliveti "Saddam Çaldı, Biz Bulduk"
(Hûrriyet) "Körfez savaşında kaybolan Pi-
casso, îzmir'de bulundu"
(Radikal) "Madam emin ellerde" başlığı al-
tında, Dokuz Eylül Üniversitesi uzmanlanndan
oluşan ekibin arşıv araştırması, optik tarama, bı-
çem, tekstür ve yüzey analizleri sonucu tablonun
özgün olduğunu saptadıklan bildirildi. Tablonun
değerinin parayla ölçülmesi olanaksız.
(8 Haziran Milliyet)"'Meşhur tablo bize ka-
labılir." Başhklıhaberde Izmir Arkeolojı Müze-
si Müdürü Turhan Özkan, 70 milyon dolar de-
ğer biçilen "Madam La Fermiere" tablosunu
güvenlik gerekçesiyle teslim almadı. (tki ay ön-
ce yitırdiğımız değerlı müzecimiz, akıllıydı!)
(Cumhuriyet) Picasso tablosu Ankara'ya ge-
nrilecek.
(9 Haziran Yeni Binvıl)
Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel,
'"esenn arkasında ressamın onjinal ımzasının bu-
lunduğunu" söyledı ve "Uzun genel müdürlük
dönemımın en güzel gününü yaşadım" dedı. îk-
tidarlann ve bakanlann sıkça değıştığı Türkiye
gibı bir ülkede, 28 yıl süre ıle ayru masada otu-
rabılmenın Özel'den başka bir babayığıde nasıp
olmadığını da bu arada beürtelim!)
(12 Ha/iran Milliyet)
Saddam'ın bir subayının Kuveyt sarayından
"dörde katlayarak" çıkardığı Picasso'nun tab-
losu Izmir'e gelmeden neredeyse dünyayı gez-
mış. "Kuveyt Kraliyet Mührünün bulunduğu"
tablonun Iraklı Yüzbaşı Abdullah B. tarafindan
çalındığı anlaşıldı. Picasso'nun Moskova'da (!)
bir çıftlikte yaptığı tablo, 1918'de Moskova'da
Modern Batı Sanatlan Müzesi'ne girmıştı.
1930'da yeni adresi Rusya'daki Hermitage Mü-
zesı olan tablo, (sözde buradan) sekiz yıl sonra
çalınmıştı. Sayısız el ve ülke değıştıren tablo, en
son Kuveyt Kraliyet Ailesi'nın sarayına getiril-
mışti. 1991 'de Kuveyt'i işgal edip saraya giren
Irak Ordusu mekanize tümeninde görevli Yüz-
başı Abdullah B, çerçevesinden çıkanp katladı-
ğı tabloyu üniformasının içinde kaçırmıştı. Yüz-
başı Abdullah B, "ıdam korkusundan'" dolayı tab-
loyu Ispanya ve Fransa'ya satmaktan vazgeçmış-
tı.
Abdullah, Sunyelı bir akrabasının yardımıy-
la müşten aramıştı. Akraba, şebekenin Türkiye
ayağını oluşturan dört Türk'ün, Izmırli zengin
bir işadamının alıcı olduğunu belirlemesi üze-
nne îzmir'de harekete geçmiştı. Sanıklar yaka-
landıktan sonra "yüzbaşı ıle akrabasının şımdi
idam edileceğini" öne sürmüştü. (Yeşılçam'da
bile böyle bir senaryo yazılamadı!)
(13 Haziran Cumhuriyet /AA)
Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Mü-
dürü Mehmet Özel, Picasso tablosunun Anka-
ra Resim ve Heykel Müzesı'nde sergıleneceğı-
nibelirtti. Özel, Picasso'nun tabloyu 1908'deyap-
uktan sonra Picasso Müzesi 'ne sathğını, 1918 'de
Sovyetler Birliği'ndeki Modem Baû Sanatlar Mü-
zesi'nde olduğunu, daha sonraki yıllarda Ber-
lin, Kuveyt, Irak, Moskova'nın ardından Türki-
ye'ye kaçınldığını söyledi. (Benim Güzel Sanat-
lar Müdürüm neler de bilirmiş maşallah! Sorum-
lu olduğu kendi müzesinin envanterinde kayıp
tablolar olsa da umurunda mıydı? Çünkü o dün-
ya resim envanterini tutarmış da haberimiz yok-
muş!)
(14 Haziran Sabah)
Üç polis alıcı rolünde satıcılarla ilişki kurdu.
Kaçakçılar 10 milyon dolardan kapı açtılar. Bir
saatlik pazarlıkta 6.5 milyon dolara el sıkıldı. Böy-
le bir para Izmir Vahlıği'nde yoktu.
Satıcılardan süre istendı. Olay, Içişleri Bakan-
hğı'na bildınlerek 6.5 milyon dolar (TL değil)
istendi. Başbakanlığın örtülü ödeneğı kullanı-
larak ve gen verilmek koşulu ile Merkez Ban-
kası'ndan 6.5 milyon dolar sağlandı. (Bereket o
zaman ekonomikbunahm yoktu. Yoksa IMF'den
izin gerekebilirdi!) Dolarlar bir "Bond çanta"
içinde Izmir Emniyet Müdürlüğü'ne iletildi.
Mali şubeden ahcılar ile satıcılar Hilton Oteli'-
nin bir odasında buluştular. Dört satıcıdan biri
"Önce paralan görelım!" dedı. ParalargÖsteril-
di. Bu kadar paranın sayılmasıgüç olacağı ıçin,
yakındakı bir döviz bürosu açtınlarak, para say-
ma makınesi getinldı. Para tamamdı. Ya dolar-
lar sahte ıdıyse!!! Sahte parayı belirleyen "rao-
rötesi ışık" getirildı. Dolarlar sağlamdı. On da-
kıka sonra "Picasso" Hilton'daydı. Polis satıcı-
lan suçüstü yakaladığında, dolarlar da güven-
lik altına alındı. (Yeşilçam senaryosunun tek öy-
küsunün doğru yanı buydu!)
Bu satırlann yazan ne bir ressam, ne
de bir resim eleştirmenidir. Hele hele
"Picasso Uzmanı" hiç değildir. Yaşa-
mında çeşitli dünya müze, özel sergi,
müzayede ve özel koleksiyonlardaki
birkaç bin yapıtından yalnızca üç yü-
zü aşkın özgün tablosunu ve iki yüz ka-
dar da seramiğini görmüş bir sanatse-
ver gazetecidir. Bu kadar "Picasso ya-
pıtı" görmesi ona, Picasso resimlerinin
özgünlüğü ya da sahteliği konusunda
söz söyleme yetkisini vermez. Ünlü
deyiştir: "Picasso Müzesindeki bekçi-
lerin, her gün tablolara baka baka bi-
rer Picasso olmalan gerekmez miydi?"
Ama, yine de bu satırlann yazan, ba-
şından beri, kesinkes şu gerçeği savla-
dı:
"Türkiye'de ele geçen Picasso resim-
lerinin tümü sahtedir!"
Bu dizide Türkiye'de ele geçirilen îs-
panyol ressam Pablo Ruiz Picasso'ya
ait oldugu öne sürülen bir düzineden faz-
la tablonun öyküsünü okuyacaksınız
Böylece Türkiye'de yetkililerin, görev-
lilerin ve basının olaylan nasıl irdele-
diğini bir kez daha göreceksiniz. Şim-
diden bir sürprizirni de açıklayayım.
Dizinin sonunda, bu tablolan yapanlar-
la da tanışacaksınız!
(27, Haziran Cumhuriyet -
Prof. Kava Özs^gin'in
Barselona Sanat Okulu'nun
'harika çocuğu'
PABLO RUİZ PİCASSO
20. yy'a damgasını basan
Ispanyol dâhi ressam,
heykelci, seramikçi Pablo
Ruiz Picasso 25 Ekim
1881'dedoğdu. Babası
ressamdı, annesüıin
ailesinde de iki ressam vardı.
Barselona Sanat Okulu'nda
14 yaşındayken "harika
çocukluğu" kabul edihnişti.
flk kişisel sergisini 1900'de
açtı. Barselona'dan Paris'e
birlikte gittiği arkadaşı
Carlos Casagemas'ın
ölümüyle 1901'deölümü
anımsatan yapıtlan ile
"Mavi Dönemi"ni başlattı.
Daha sonra estetik içeren
"Pembe Dönemi"ne geçen
Picasso bu arada bolca sirk
yaşantılannı resmine
yansıttı.
1907'de dokunaklı ve estetik
dışı kübizm döneminde
kahplardan uzak durdu. Ilk
kübist çahşması "Avignonlu
Kızlar" resmiyle ününü
pekiştirdi. Bolca kübist
portre yaptı. 1936'da iç savaş
başladığında Franko'ya karşı
tutumaldı. 1937'de
Abnanlann Guernica'ya
saldınsı üzerine Dünya
Sergisi için savaş karşıtı
anıtsal "Guernica"
tablosunu yaptı. Dünyanın
çeşitli yerlerinde sergiler
açtı. flci kez Lenin Ödülü
aldı. Fransızlann Legion
d'Honneur ödülünü kabul
etmedi. Çeşitli evlilikler
yaptı, pek çok sevgilisi ile de
kitaplara konu oldu.
3Nisan 1973'teöldü.
u
Olayı irdeleyen yazar konu
hakkmda önceden haberi oldu-
ğunu, Alanya'dan arayan bir hanınun
kendisinden Diyarbakır'a giderek tabloyu
görmesinı önerdiğini yazdıktan sonra düşünce-
sini şöyle açıkladı:
".... böyle bir tablonun, eğer sahte değılse, çalıntı olma-
sının kuvvetle muhtemel olabileceğini belirterek işlerimin
yoğunluğu nedeniyle, şu anda Diyarbakır'a gidemeyece-
ğimi, ama daha sonraki yakın bir tarihte tabloyu görebile-
ceğimi, söyledim....
"Alanyalı bayandan tablo hakkında gelen bilgiyi özsez-
gın şöyle aktardı:
"....Faksta gönderilen notta ise, tablonun adı (gene yan-
lış bir imla ile "La Fermiere"), resmin yapıldığı yer (Rue
des bois) ve tarih (1908), tablonun boyutlan (0.81 x0.65) be-
lirtiliyor.
Ingüizce olarak da, Picasso imzalı resmin Mme. Put-
man'uı portresini konu aldığı, tablonun 1918'de Kahnwe-
iler Galensfnden Moskova'daki Modern Baö Sanatı Mü-
zesi'ne geçtiği ve gene aynı tablonun 653 No'lu envanter
kaydıyla 1930'da Hermitage Müzesi'ne alındığı acıklanı-
yordu. Bu bilgilerin, yaklaşık olarak doğru olduğunu, Pi-
casso üzerine iki cilt halinde yayımlanmış kapsamh bir
kaynağa 'Pierre Cabanne, Le Siecle de Picasso, Denoel, Pa-
ris 1975' baş\offarak saptama olanağı buldum.
Söz konusu kıtabın bırincı cıldinde, bu yapıta aüfta bu-
lunuhnaktaydı: Resim, kitabın yayımlandığı tarihte,( 1975),
Puşkin Müzesi koleksiyonunda yer ahyor ve Picasso'nun
komşusu bir köylü kadını (Bayan Putman) konu oluyordu.
Picasso, aynı kadını konu alan iki resim yapmışt 1900'le-
rin başında: Resımlerden bin, Puönan'ı sadece portre ola-
rak göstenrken diğeri köylü kadını ayakta durur biçimde
yansıtıyordu. îzmir'de ele geçirilen resmin, bu tablo oldu-
ğu, böylece anlaşılıyor..."
Yazı şöyle sona erdi:
"Böyle bir tablonun, Avrupa'da pazarlanması, kuşkusuz
kolay olamazdı. Büyük bir olasılıkla, bir süre Ortadoğu'da
gezindikten sonra, tablonun Türkiye'de alıcı buhna şansı-
nın var olduğu göz önünde tutuhnuş olmahdır. Tablonun
Kuveyt"ten çahnmış olduğu kanıtlanabilirse, uluslararası an-
laşmalar gereğınce, yapıtın Kuveyt'e iadesi gerekecektir.
Bugüne kadar Kuveyt'ten bu yönde bir talep gehııemiş
olması, konununkapandığı anlamınagelmez. Ama eğer bun-
dan sonra da bu yönde bir talep söz konusu olmazsa, yapı-
tın çalındığı kaynak konusunda birtakım kuşkular günde-
me gelebilir.
Öte yandan, Picasso'nun vârislerinin de konuyla ilgilen-
meyeceklerini düşünmek yanlış olacaktır. Yahuz bizim ka-
muoyumuz değil, dünya kamuoyunun da konu karşısında
suskim kalmayacağını ummak ıstenz."
(29 Haziran Radikal - Hasan Bülent Kahraman'ın va-
zısı. Eski Kültür Bakanlığı Başdanışmanı)
" ...Benım büdiğım Picasso'nun en meşhur tablosu 'Avig-
nonlu Kızlar'ı yaptığı 1907 yılından sonra içıne girdiği 'Ü-
kelcilik (Primıtivizm)' döneminin ilk ürünlerinden birisi olan
1908 tarihli 'Çiftçi Kadın' tablosu Hermitage Müzesi'nde-
dir. Mayıs aymda Mehmet Yümaz ve Mehmet Kök'le yap-
üğımız gezide tuval duvarda asılıydı. Eümdeki kaynaİdar-
da ise 'Madam Putar' adına rastlamadım. Dolayısıyla işin
aynca ele alınması herhalde gerekir....
...Insan iki şeyi düşünmeden edemiyor. Bugüne değin
bir tek Picasso orijinaline sahip olamamış bir ülke, onlan
ancak kaçakçılıkla ele geçirebiliyor. Müzemiz yok. Ve bel-
kı tümünden önemlisi, Picasso üzerine çahşmış galiba bir
tek uzmanımız bulunmuyor..."
Eski Kültür Bakanhğı Başdanışmanı tabloyu Hermitage
Müzesinde gördüğünü, tanıklan ile açıklryor. Ama... Ür-
dün olayı ile kıyasladıgımızda tüm öğeler, tek farkla, ay-
nen uyuyor. Tek fark, Urdün'de tabloların Picasso yapımı
özgün yapıtlar olup olmadığına karar verecek uzman yok-
tu.
Türkiye'de uzman değil hepsi de profesör olan uzman-
lar vardı!
Buna karşılık bir üniversitemizin uzmanlan şu ya da bu
biçimde yaptıklan incelemelerden sonra rapora "kahpla-
n" ile bırlikte "özgündür" imzasını basmışlardı!
Bu konuyu bir an için bir yana bırakahm, bu koşullar al-
tında Kültür Bakanhğı'nın çaösı altında Güzel Sanatlar
Genel Müdürlüğü'nün yapması gerekenleri alt alta yazıp
nelerin yapıldığını, nelerin yapılmadığını yann göreüm.
SÜRECEK