Catalog

15 MAYIS 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Erdemir 37 yaşında • Ekonomi Servisi - Erdemır, 1965'te470 bın ton sıvı çelik kapasitesiyle işletmeye alındığı, bünyesine dahil ettiği Isdemir ile bırlikte toplam ham çelik üretimini 5 milyon tonun üzerine çıkardığı bildirildi. Erdemir Iletişim ve Tanıtım Koordinatörü Hüseyin Akgül Erdemir'in 37'inci yılını geride bıraktığıru ifade ederek şirketin sıcak maden, sıvı çelik ve ham çelik üretiminin yanı sıra toplam satışlar ve ihracatta kuruluşundan bu yana en yüksek seviyelere ulaştığını kaydetti. Rüşvette Rus damgası • PARİS(AA)- Gelişmekte olan ülkelerde iş yapan firmalar arasında rüşvet birincisinın Ruslar olduğu bildirildi. Rüşvet ve yolsuzluklan izleyen Uluslararası ŞefTaflık kuruluşunca hazırlanan "2002 Rüşvetçiler Endeksi"nde, Rus firmalannın sözleşme almak için rüşvet dağıtmaya çok eğılimli olduğu, rüşvetçilikte ikinci sırayı Çin, üçüncü sırayı da Tayvan şirketlerinin aldığt belirtildi. Memura zam bu aydan geçerli • ANKARA(AA)- Memur maaşlanna enflasyon nedeniyle yapılan yüzde 2.5'lik zam bugün ödenecek. Nisan sonu itibanyla tüketici fiyatlannda 4 ayhk enflasyonun yüzde 10.7'ye ulaşması ve maaşlann yüzde 10'luk zammı geride bırakması sonrasında, yüzde 2'lik refah payıyla birlikte memurlara verilen yüzde 2.5'lik zam, mayıs ayı maaşlanna yansıtılacak. Yeni düzenleme sonrasında en düşük memur maaşı 279 bin 100 lira. genel müdür maaşı da 1 milyar 994 milyon 110 bin lira olacak. htıalat durdu, açık kapandı • Ekonomi Servisi - Türkiye'nin dış ticaret açığı ocak-şubat döneminde geçen yıla oranla yüzde 84.6 oranında azaldı. Merkez Bankası'nın ödemeler dengesi bilançosuna göre, dış ticaret açığının azalmasında ıhracat gelirlerinin yüzde 3.1, bavul ticaretinin yüzde 13.9 artmasına karşın ithalat harcamalannm yüzde 20.3 oranında azalması etkili oldu. İşçinin önerisi kazandırdı • KÜTAHYA(AA)- Kütahya'nın Tunçbüek ilçesindeki Garp Linyitleri Işletmesi'nde (GLİ) çalışan bir işçinin önerisi üzerine kunılan sistem sayesinde 1.5 trilyon lira ek gelır sağlandı. Açıklamada, Recep Sargın'ın. Milli Prodüktivite Merkezi'nce (MPM) yıhn işçisi seçildiği, GLİ Bölge Müdürü Paşa Kaya'nın da işçisinin önerisini dikkate aldığı içın ödüllendirileceği belirtildi. îkinci gözden geçirme çalışmalanna Istanbul'dan başlayan LMF heyeti pek çok kurumla göriişecek IMF sanayiciyi cünleyecekANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - IMF ve Dünya Bankası, Istanbul Yak- laşımı'na yönelik çahşmalannı hız- landırdı. 2. gözden geçirme çalışma- lan için dün Istanbul'a gelen IMF he- yeti, Istanbul Yaklaşımı için reel sek- tör ve bankacılık kesimi temsilcile- riyle görüşecek. Dünya Bankası sek- tör temsilcısi Ira liberman da yakla- şımı görüşmek içın yann TOBB yet- kilileriyle bir araya gelecek. Stand-by anlaşması kapsamında 2. gözden geçirme çalışmalan için dün Türkiye'ye gelen IMF heyeti, çalış- malanna bugün tstanbul'da başlıyor. Heyetin öncelikleri arasında reel sek- törün kredilerinin yeniden yapılandı- nlmasını öngören Istanbul Yaklaşı- mı'nın da bulunduğu belirtiliyor. Bu • Istanbul Yaklaşımı 'na yönelik çahşmalannı hızlandıran IMF ve Dünya Bankası, işe Istanbul'dan başladı. IMF heyeti, reel sektör ve banka temsilcileriyle görüşürken Dünya Bankası da TOBB ile bir araya gelecek. çerçevede heyet. işadamlan ve Ban- kalar Birliği yetkilileriyle bir araya gelecek. Heyetin, Istanbul'daki temas- lannın ardmdan cuma günü Anka- ra'ya geçmesi bekleniyor. Burada Ha- zine ve Maliye Bakanlığı yetkilileriy- le görüşecek olan IMF heyetinin prog- ramında, tstanbul Yaklaşımı'nın yaşa- ma geçmemesınden rahatsız olan TOBB de (Türkiye Odalar ve Borsa- lar Birliği) bulunuyor. E>ünya Bankası sektör temsilcısi Ira Liberman'ın da Istanbul Yaklaşı- mf yla ilgili olarak yann TOBB yöne- timiyle görüşeceği belirtildi. Dünya Bankası'nın tstanbul Yaklaşımı'na aktaracağı 500 milyon dolann kulla- nımı konusunda göriiş alışverişinde bulunacak olan Liberman'ın temas- lan reel sektör temsilcileri tarafından "yaklaşımın yaşama geçmesinde önemh* bir adım" olarak değerlendi- riliyor. Bankalar Birliği de tstanbul Yaklaşımı için çahşıyor Bankalar Birliği'nin de Istanbul Yaklaşımı'ndan yararlanacak şirket- leri ve kredilerin yeniden yapılandınl- masında dikkate alınacak koşullan belirleyecek olan çerçeve sözleşme üzerindeki çahşmalannı sürdürdüğü belirtildi. Bankacılık kesiminde yak- laşımın 15 Haziran'a kadar yaşama geçirileceği beklentisi ağırlık kaza- nırken Türkiye İş Bankası Genel Mü- dürü ErsinÖzince'nin "tstanbul Yak- laşımı'nı daha fazla uzatmayahm" yönündeki uyanlanna dikkat çekildi. Alman grevciler ateşkeste Almanya'nın ana işkoDanndan metal sektöründe işveren ve işçi sendikalaruıın ücret zam oranlannda uzlaşma sağlayamaması üzerine başlatüan grev, ekonomik büyünıe hedeflerini tehdit etmeye başbyınca işçi ve işveren sendikalan görüşmelere yeniden başlama karan aldı. Bugün başlayacak görüşmelerde anlaşüacak rakamlann Ahnanya'daki diğer sektörierde yapılacak zam oranlannda da belirlevici rol oynayacağı belirtildi. IG Metal Sendikası'nın 5 Mayıs'ta Almanya'nın Beıün ve Brandenburg illerinde çalışan 4 bin 500 işçiye iş bıraknrmasıyla başlatüan dönüşümhı greve kaülan işçi sayısının bir hafta içerisinde 100 bini aştığı bildirildi. İşçi sendikalannın yüzde 6.5'lik zam isteğine karşıkk işverenlerin yüzde 33 zam oranında ısrar etmesi üzerine çıkan uyuşmazhğın giderilememesi durumunda. Almanya Başbakanı Gerhard Schröder'in arabulucuk rolüne soyunacağı belirtildi. Süren anlaşmazhğın 4.5 ay sonra yeniden seçimlere girecek olan Schroder'i büyük öiçfide etkileyeceğini ifade eden AFP ajansının haberine göre, Schröder uzlaşmaıun bir an önce sağlanması için taraflara telldnde bulunuyor. Avrupa'daki yatınm arayışlarını sürdüren Arçelik, ihracatmı ikiye katlamayı planlıyor îld şirkete 15 milyon EuroEkonomi Servisi - Dünyaca bilinen Brandt'ın Fransa'daki şirketlerini almak için yakla- şık 5 ay uğraştıktan sonra söz konusu şirketleri Isra- illi Elco'yakaptıran Ar- çelik, daha sonra iki ay- da aldığı iki şirkete top- lam 15 milyon Euro ödedı. Almanya'daki Blomberg ve Avustur- ya'daki Elektra Bre- genz'in toplam cirolan- nın 200 milyon Euro oldu- ğunu belirten Arçelik Ge- nel Müdürü \edbn Esgin, her iki şirketin Arçelik'e getirisınin (15 milyon Eu- ro'luk yatınmın) yüzde 17'nin üzerinde olmasının hedeflendiğini ifade etti. Esgin, sadece bu tesis yatınmlannın sıfırdan yapılması halinde en az 4 kah ödenme- si gerektiğini vurguladı. Nisan ayı ra- kamlanna göre yurtiçi fiziki büyüme- nin yüzde 10, yurtdışı fiziki büyüme- nin de yüzde 40'a ulaştığuıın altını çi- zen Esgin, Arçelik'in 2002 sonu ihra- cat hedefınin de 400 milyon Euro oldu- ğunu kaydetti. Üretim kapasitesini art- kordato aşamasına geldiğini ve büyük ihtimalle bu şirketı Elco'nun alacağını söyledi. Polonya'daki şirketin alınma- ma nedeni ise üretim kapasitesinin dü- şük ve çalışan sayısının fazla olması. Vergi kolayhğı sağlandı tki şirket için yapılacak ödemelerin • Avrupa'da iki ayda iki şirket alan Arçelik, yıllık toplam cirolan 200 milyon Euro'yu bulan şirketlere yaklaşık 15 milyon Euro ödeyecek. tırmak amacıyla Avrupa'daki yatınm arayışlarını sürdüren Arçelik'in, alınan bu iki şirketin ardından Brandt'la gö- rüşmeleri de sona erdi. Polonya'daki şirketle ilgilendiklerini, ancak şirketin genel müdürünün "Lütfen bizi siz ahn" teklifine karşın şirketi ahnak üzere tek- lif vermediklerini anlatan Esgin, Brandt'ın Italya'daki şirketinin de kon- Hollanda'da kurulan ve yüzde 100' üne Arçelik'in sahip olduğu Ardutch B.V tarafından yapılacağını da hatırlatan Esgin, bu şirketin kendılerine yurtdışı operasyonlannda bir dizı vergi avanta- jı sağladığını. uygun bir planlama ile Nisanda şirketin sermayesüıin 8 mil- yon Euro'dan 33 milyon Euro'ya çıka- nldığını dile getirdi. Eskişehir'deki fabrikanın üretim ka- pasitesinin 1.6 milyon adede çıkanldı- ğını, Çin'de 140 binlik bir üretim kapa- sitesine sahip olduklannı ve toplam üre- tim kapasitesini 2 milyona çıkarmayı hedeflediklerini söyleyen Esgin, bu ko- nudaki seçenekleri değerlendırdikleri- ni dile getirdi. Halen yapılan üretimin yüzde 70'ini ihraç eden ve bu ihracatın yüzde 80'ini de Avrupa'ya yapan Ar- çelik, üretimin geri kalan kısmını paza- ra yakın alanlarda yapmayı planlıyor. Bu nedenle Slovenya, Macaristan ve Lirvanya gibi ülkelerde fizibilite ve araştırma çalışmalan yoğunlaşmış du- rumda. Avrupa'daki pazaruı yüzde 5 'ini hedeflediklerini söyleyen Arçelik Da- yanıklı Tüketim Grubu Satış ve Pazar- lama Başkan Yardımcısı Aka Gündüz Özdemir de kısa vadede 2 milyar Eu- ro'ya denk geldiğini ve Türkiye satış- lannın da bu miktar içinde yer aldığını söyledi. ILGITOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ozlemyu(2yahoo.com Şöyle bir naber okursanız ne düşünürsünüz: "Vietnam, bilgisayar yazılı- mında ucuz, eğitimli, becehli ve bol işgücüyle Hindistan ve Çin'e rakıp çıktı. Vietnam'ın Ouantic Software şirketi, Nortel Netvvorks, Japon NTT ve Cisco Systems gibiyaban- cı dev bilgisayar, telekomüni- kasyon ve bağlantılı şirketler- den geçen yıl siparişler aldı. Yabancı ülkelerde bilgisayar ve yazılım sektöründe çalışan Vletnamlılardan da destek alı- nıyor. Vletnam'ın başarısı Bu ülkede daha iki yıl önce- sine kadar 'bir avuç' olarak nı- telenen enformasyon tekno- lojisi (IT) şirketlerinin sayısı ise 250'yi aştı. Buna göre vlet- nam'ın IT alanında tam bir bölgesel güce dönüşmesi pek fazla zaman almayacak. IBM, HP, NTT, Vietnamlı yazı- lım programcılannın kalitesini kabul ederken IBM, Cisco, Nortel, Hewlett-Packard, Sony ve Fuji işlerini Vietnam 'a kaydırdı..." Bilişimde Yanıt Bekleyen Sorular... Ben bunlan oku- yunca hem üzül- düm, hem kıskan- dım hem de öfke- den kudurdum. "Bilgı toplumu" sözcüklerini yal- nızca bir söylem olarak kullanma- yıp ulusal bir poli- tika haline getır- meyi başarabilen ülkelere bir kez da- ha imrendim. Bili- şim politikaları, devlet başkanlan, başbakanları tara- fından sahiplenilen ülkelere özendim. 10-12 Ma- yıs'ta Ankara'da toplanan Tür- kiye Bilişim Şûrası'nın sonuç bildirgesini okuyup içeriğini deşmeye başlayınca bir kez dahaüzüldüm. Hükümetinas- la sahip çıkmadığı, gösterme- lik temenni, mesajlar yolladığı şûranın, Türkiye'nin bilişim po- litikalarının yol haritası olması nasıl beklenebilirdi ki? Bilişim Şûrası'nın sona ermesi bek- lenmeden RTÜK Yasası'nın birçok maddesinin Meclis'ten geçirilmesi, konu ile yakından ilgili kişilerin yorumuna göre "zaten hükümetin bu alanı ip- lemediğinin" göstergesi. Bilişim Şûrası'nın sonuç bil- dirgesinde yer alan maddele- re kısaca değinecek olursak: - TBMM Bilişim Şûrası Ku- rulu üyesi milletvekillerinin şû- ra sırasında oybirliği ile kurul- masını benimse- yip taahhüt ettik- leri "TBMM Bili- şim Komisyonu" ivedıliklekurulma- lıdır. - Bilişim strateji- lerini oluşturacak, uygulamalarıtakıp ve koordine ede- cek kurumsal bir düzenlemeye gi- dilmelidir. - Bu düzenleme gerçekleştirilince- ye kadar Başba- kanlık'abağlı.özel sektör, sivil top- lum kuruluşları ve akademık çevrelerin de katıldığı bir "Bi- lişim Kurulu" zaman kaybet- meden kurulmalıdır. - Türkiye eğitım politikasını yeniden yapılandırmak zorun- dadır. Bu yapılanma bilişim teknolojilerinden yararlanma- ya yönelik olmalıdır. - "Türkiye'de Yazılım Üreti- minin Teşvik Edilmesi Hakkın- da" hazırlanmış olan yasatas- lağı önerisi acele olarak yasa- laşmalıdır... Şimdi de birkaç soru sora- lım: - Neden e-Türkiye stratejile- rini hayata geçirmesi bekle- nen Milli Eğitim, Sağlık, Eko- nomi, Adalet ve Sanayi ba- kanları Bilişim Şûrası'na ilgi göstermediler? - Devlet kanadını bir kenara bırakacak olursak, şûraya ka- tılan diğer taraflar neden kafa kafayaveriptartışmadılar, ka- rarlı ortak adımlar atmadılar? - Sonuç bildirgesınin en önemlı maddesı, TBMM için- de bir "Bilişim Komisyonu" kurulması önerisi oldu. Bu ko- misyon ne zaman kurulacak? Meclis çatısı altında bilişim konusu ile ilgilenen mılletvekil- leri arasında neden ortak bir görüş birliği sağlanamıyor? - "Kurumsal bir düzenleme- ye gidilmesinin gerekli oldu- ğu" cümlesi yıllardır tartışılıp bir türlü sonuca varılamıyor- du. Sonuç bildirgesinde bu cümlenin bir kez daha tekrar- lanması, "gerçekleştirilebilir- lik" rasyosunu yükseltecek mi? MALtYE BAKANISÜMER ORAL: Hedefimiz kayıt dışı ile mücadele ISTANBUL (AA) - Maliye Bakanı Sümer OraL Türkiye'nin ihtiyacı olan kamu finansman yapısı için öncelikle vergi sisteminin sağlıklı hale getirihnesi gerektiğini bildirdi. Istanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası'nın (Istanbul YMMO) açıhşının ardından yaptığı konuşmada, bunun için vergi idaresini etkin hale getirmenin gerekliliği üzerinde duran Oral, "Bu ikisi bir araya gelecek. Verimti ve ekonomiye duyarb adil bir %ergi sistemi olacak. Çünkü vergi\i ahrken de onun adil olmasma ve ekonomiye ters düşmemesine önenı vermek tazun" dedi. Orta vadeli vergi stratejisinin temel amacının, mükelleflerden daha fazla vergi ahnak değil, gelıri olandan geliri oranında vergi almak olduğunu kaydeden Oral, şöyle konuştu: "Asıl amacmuz, mevcut mükellefm vergi viikünü azaltarak tabana > a> mak ve kayıt dışıyla mücadele etmek. Buna hizmet ettiğimiz zaman, vergi oranlannda da birtakım daha rahatlabcı değişikliklere gidebiüriz. Her şeyden önce ka\ıt dışuu belK ölçulerde ekonomiye kazandırmanıız lazım. Çünkü hem bir yerde haksu rekabet oluyor hem de vergi adaletine ters düşen bir olay." Oral, kamu finansman modelindeki en büyük sıkıntının faizler olduğunu belirterek faizin de borcun büyüklüğünden kaynaklandığını söyledi. Oral bunu azaltabilmek için en önemH aracın faız dışı bütçe fazlası olduğıına işaret etti. ÇİFTÇİLER GÜNÜ KUTLANDI Ekonomik sıkıntı üretimle aşüacak Ekonomi Servisi - Dünya Çiftçil ?r Günü dolayısıyla Türkiye'nin çeşitli kentlerinde tören ve gösteriler düzenlenirken çeşitli kurum ve kuruluşlar da yazılı açıklamalarda bulundu. Türkiye'de tanmın toplam istihdam içindeki payının yüzde 45, gayri safi milli hasıladan aldığı payın ise yüzde 14 olduğu vurgulanırken u Bu rakamlar, tanm sektörünün ülkemiz ekonomisinde halen ağırhğuu de\ am ettirdiğinin bir göstergesidir" denildi. Dünya Çiftçiler Günü nedeniyle yazılı bir açıklama yapan Ziraat Odalan Birliği, Türkiye'de yaklaşık 23 milyon insanın tanm sektöründen geçimini sağladığını ve sektörün rüm sorunlannın modern dünya şartlanna göre çözülmesi gerektiğini \Tirguladi. Yazılı bir açıklama yapan Tanm ve Köyişleri Bakanı Hiisnü Yusuf Gökalp, Türkiye'nin ve Türk çiftçisinin, içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları ancak üreterek aşacağını belirterek bunun için Türk çiftçisinin inadına üretime devam edeceğini ifade etti. Bursa'nın Karacabey ilçesindeki çiftçiler, yürüyüş yaparak helva dağırtılar. Gösteri sırasında bir konuşma yapan Karacabey Ziraat Odası Başkanı Nuri Karaca. "Hükümet, TÜSİAD gibi kuruluşlan zharet edeceğüıe. çok $a>ıda üyesi bulunan Türkiye Ziraat Odası'nın derdini dinksin" dedi. Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı tbrahim Yetkin de tanm sektörünü kurtarma programınm çok hızlı şekilde hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. VARNER GRUBU OFtS AÇTI Türkiye tekstilde stratejik üs oldu Ekonomi Servisi - Almanya, Finlandiya, Isveç'in de aralannda olduğu yedi ülkede toplam 665 mağazası olan Norveçli Varner Grubu Türkiye'de alım ofısi açtı. Iskandinav ülkelerinin ikinci büyük alıcısı konumundaki Varner, Türkiye'den beş ile on milyon dolar arasındaki ürün alımını ilk aşamada ikiye katlamayı hedefliyor. Şu anda Avrupa, Orta Asya ve Uzakdoğu'da sattığı ürünlerin yüzde doİcsanını Türkiye'den ise yüzde onunu alan grup, alımlannı Türkiye'ye kaydırmaya başladı. Türk tekstilcilerle beş yıl önce tanışan Vamer'ın Türkiye'deki genel müdürü Çiğdem Oztürk Elmacı, grubun kriz ortamında bu karan almasında "kaüteli üretim ve zamanmda tesfimin" büyük etkisi olduğunu söyledi. Öncekı gün EGS Business Park'ta Hong Kong'dakine benzer bir alım ofisi açan Varner Türkiye Genel Müdürü Elmacı, krizi, daralmayı hiç hissetmediklerini belirterek "Grubun 98'de sadece üç yüz mağazası vardı, bu sa>i şimdi altı yüz ellinin üzerinde. tstenilse kriz ortamında da başan sağlanır, önemü olan alanmda iyi olmak" dedi. Şu anda on bir imalatçıyla çalıştıklannı, ancak zamanla bunun artacağını kaydeden Elmacı, Aimanya'nın potansiyeli yüksek bir pazar olduğunu belirtti. Varner grubunun sahiplerinden Peter Varner da "Türkiye'ye inanryoruz. En iyilerdensiniz" sözleriyle destek verdi.