Catalog

3 EKIM20O2PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Erak Başbakan Yardımcısı, Türkiye'ye saldırmak için hiçbir neden olmadığını bildirdi Aziz'den komşulukvurgusu• Ankara'daki temaslannı tamamlayan Tank Aziz, Tiirkiye'nin Irak'a karşı operasyona katılması durumunda 1991 'de olduğu gibi yine kaybedeceğini belirteTek ABD'nin Incirlik Üssü'nü kullanmasmdan duyduklan rahatsızlığı da dile getirdi. ANKARA (Cumhuriyet B-ürosu) -Irak Başbakan 1. Yardımcısı Tank Aziz, Türkiye'nin 1991 yıhnda Irak'a karşı kuruian ittifakta yer aldığını ve kaybettiğini savunarak "Bıma yi- ne kaührsa yine kaybeder" dedi. Aziz, Tiirkiye'nin Kuzey IraJc'a as- ker göndermesinin iki ülke ilişkileri- ni bozacağım belirtirken Keşif Hare- kâtı kapsamında ABD ve İngiltere uçaklannın Incirlik Üssü'nü lcullan- malanndan duyduğu rahatsızlı ğıilet- ti. ABD'nin operasyon sırasında Türk topraklanna da gereksinim duyacağı- nı belirten Aziz, "Bu nedenle de bu- rada bir sorumluluk olduğunu düşû- nûyorum. Türkiye aynca siyasâ çaba- lar çerçevesinde başka ülkeierie koor- dinasyon içinde olabilir" dedi. Aziz, dünTürkiye'den aynlrnadan önce düzenlediği basm toplantısın- da Bağdat yönetiminin çeşitli konu- lardaki yaklaşamını aynntılandırdı. Aziz'indilegetirdığikonular şöyle: Kimseye sakürmayacağız: Hiç- bir şekilde, .ABD dışında, bölgede- ki hiçbir ülkeye karşı bir saldın söz konusu olmayacaktır. Üci komşu ül- kenin birbirine zarar vermemesi ge- rekiyor. Üçüncü bir ülkenin binler- ce kilometre uzaktan buraya gelip de ilişkilerimize müdahale etmesine izin vermememiz gerekiyor. Bunun Türk insanmın ve hükümetinin so- rumluluğu olduğunu düşünüyornm. Uzun menzüli füze yok: Uzun menzilli fiizeler 1990'lerde ortadan kaldınldı. Türkiye'ye füze gönderil- mesi söz konusu değildir, yani Tür- kiye'ye saldınlması için herhangi bir görüş söz konusu değildir. BunJar son derece ucuz suçlamalardu-. Kuzey Irak'ta anlaşmayı ABD GÜRECDEN AZİZ'E YANIT: Türkiye kendi tedbirkrini almak durumundadır ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Yardımcısı ve Dışışleri Bakanı Şükrü Sina Gürei Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz ile yapılan görüşmelerin olumlu geçtiğini, taraflann birbirlerini hoşnut etmeyecek olasılıklardan söz edilmediğini kaydetti. Ancak, Aziz'in, ABD'nin bölgede bağımsız bir Kürt devleti kurma arayışında olduğunu vurgulayarak "Unutmayın ki Irak bölünürse Türkiye de böKinür" ifadesini kullanması üzerine Şükrü Sina Gürel, "Bu bölge tûm dengelerin birbirine bağn okluğu bir bölge. Ama Türidye'nin bölünmez bütûnlüğü Türk ulusunun teminaü altmdadır. Dolayısryla bu konuda hiçbir kaygmuz yok" yanıtını verdi.Dışişleri Bakanlığı, Tank Aziz'in "üslerini kullandırması durumunda, Türkiye'nin artık dost olamayacağı" yönundeki açıklamasına tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Yusuf Buluç. yaptığı açıklamada, Aziz"in sözlerinin "hem kendisi, hem de filkesi bakımından yararh bir değerlendirme olmadığınr söyledi. Buluç, Aziz'in Türk askerlerinin Irak'a girmesinin uluslararası hukuka aykın olacağına yönelık açıklamasına ilışkın olarak da, Türkiye'nin sorunun banşçı yollardan çözümünden yana olduğunu tekrarlayarak, "Ancak Türkiye, bütön olasılıklara karşı kendi güvenliği ve çıkarlannın icap ettirdiği tedbirleri almak durumundadır ve bu tedbirleri almaktadır" diye konuştu. GüreL, Tank Aziz'le yapnklan görfişmenin "çok olumlu bir tonda geçtiğini 7 ' söyledi. I engelledi: Hem Irak'a banş hem de Türkiye'ye güvenlik getırecek böy- le bir anlaşmanın imzalanmasına Amerikalılarengel oldu. Irakbölge- nin kontrolünü tam olarak sağladı- ğı zamanlarda Türkiye için bir gü- venlik tehdidi yoktu. Yeni BIV1 karan gerekmez: Irak, yeni bir karar alınmasına ihtiyaç ol- madığı görüşündedir. Çok sayıda ül- ke de aynı görüşü paylaşıyor. De- netçilerin Irak'taki çalışma ve uy- gulamalan tanımlanmıştır. Biz bu kararlara uymaya hazınz. Eğer ger- çekten kitle imha silahlannın peşin- de olsalardı. bu anlaşmadan mem- nun olurlardı. Ancak kitle imha si- lahlan sorunu ABD ve ingiltere ta- rafindan bahane olarak gündeme ge- tirilmektedir. tnciıiik rahatsızhğı: ABD ve Ingiltere'nin Incirlik Üssü'nü kullan- masından duyduğumuz rahatsızlığı Türk yetkililere ilettik. Türkiye ile ilişkilerimizden memnuniyet duyu- yoruz. Ancak özellikle ABD ve In- giltere'nin tncirlik Üssü'nü kullan- masından rahatsızlığı da dile getir- dik. Irak'ın kuzey ve güneyindeki uçuşa yasak bölgeler hiçbir şekilde BM kararlanna uymamaktadır. ABD, Türidye'yi kullanacak: Türkiye son derece önemli bir ülke. ABD ve ingiltere eğer Irak'a saldır- maya karar verirse bölgesel kaynak- lan kullanmalan gerekiyor. Dolayı- sıyla Türkiye 'deki ya da başka yer- lerdeki kaynaklan kullanmalan ge- rekecek. Bu nedenle de burada bir sorumluluk olduğunu düşünüyorum. Böylesine bir saldın sizin kendi ulu- sal çıkarlannıza da karşıysa Türk hükümetinin, çıkarlan doğrultusun- da hareket etmesi gerektiğini düşü- nüyorum. Türkiye aynca siyasi ça- balar çerçevesinde başka ülkelerle ko- ordinasyon içinde olabilir. Türkiye K. Irak'a girerse: Ta- bi ki ikili ilişkilerimiz ve uluslara- rası hukuk açısuıdan değerlendirir- sem, bir ülkenin başka ülkenin top- raklanna asker göndermesi ulusla- rarası hukuka uygun değildir. Tür- kiye'nin Kuzey Irak'a asker gönder- mesi, uluslararası hukuka ve iyi kom- şuluk ilişkilerine aykın olacaktır. Bu kabul edilemez. Türkiye kaybeder: ABD'nin Irak'a olası bir saldınsı Türkiye için de tehdit olur. Çünkü böyle bir sal- dın tüm bölgede gerginlik yarata- caktır ve Türkiye de bundan etkile- necektir. Bu konuda bir deneyiminiz de var. 1991 'de Türkiye Irak'a kar- şı kuruian ittifakın bir parçası olma- yı tercih etti ve kaybı oldu. Ekono- mik olarak 40 milyar dolara yakın za- ranmz oldu. Irak evet dedikçe kriz büyüyor Bağdat yönetimiyle BM silah denetçileri arasında vanlan anlaşmaya karşm ABD ve İngiltere vurmakta kararlı görünüyor. Rusya ve Çin ise silah denetiminin hemen başlamasını istedi SAYDAM YALÇEN DOĞAN Tanihin En Büyük Yaprak Dökümü... Sinirtı bir anda, ANAP Başkanlık Divanı'nda Me- sut Yılmaz, peş peşe gelen ıstifaların kızgınlığı ile arkadaşlanna bağırıyor: "Size benimle birlikte batmak düşer, kaçan- lar farelerdir!.." Yılmaz haklı!.. Ya da gözlemi doğru!.. Ancak 3 Kasım seçimlerinde batacak olan sadece ANAP değil. 3 Kasım çok partili hayata geçtiğimiz 1946'dan bu yana, yani yanm yüzyılı aşkın bir sürenin ardın- dan, siyasal tarihimizin gördüğü en büyük tasfi- yeye, en büyük yaprak dökümüne aday görü- nüyor. Eğer mucızeler gerçekleşmez ise 3 Kasım'da DSP, ANAP, YTP, SP mutlaka baraj altında. MHP ile DYP ise hayli zorlanıyor. Bunun kişiye dönük tercümesı, Bülent Ecevit, Mesut Yılmaz, Isma- il Cem ve Recai Kutan Meclis dışında kalıyor. Ecevit ve Kutan kırk yıldır, Yılmaz ve Cem yirmi yıl- dır aktif politikada. Ama, şimdi partileriyle birlikte... Ihtilalle değil, seçimle Bu kadar köklü birtasfiye, yılların biriktirdiği "ar- tık yeter" tepkisinin bir ürünü. O parti ve liderler için acıtıcı; ama demokrası adına güzel!.. Çünkü, yanm yüzyılı aşkın çok partili hayatımı- zın, o çok övündüğümüz, sadece son on yılında iktidarlar seçimle el değiştiriyor!.. Yani, bir ya da birçok partiden, diğerlerine geçiyor. 1950'denormal geçiş. CHP'den DP'ye. 1960'ta 27 Mayıs Ihtilâli. 61-65 koalisyonlar. 65 AP iktida- n. 69 AP iktidarı. Iktidar, bir partiden diğerine se- çimle geçmiyor. 1971, 12 Mart darbesi. 1973 CHP-MSP iktida- rı. Iktidar yine seçimle el değiştirmiyor. 19751. MC iktidarı. Değişiklik yine seçim sonucu değil. 1977 2. MC iktidarı. 1978 CHP iktidarı. Iktidar yine se- çim sonucunda el değiştirmiyor. 1980, 12 Eylül darbesi. 83-91 ANAP iktidan. 1950'den sonra ilk kez 1991 'de, bir seçimle bir- likte iktidar değişiyor. 95 ve 99 seçimlerinde ol- duğu gibi. Tam kırk yıl araya hep darbeler ve darbeleri iz- leyen seçimlerie iktidara gelen partiler var. Ama, son on yıldır hemen seçimle birlikte iktidar de- ğişiklikleri var. Kınk dökük demokrasimızde, rayına oturmaya başlayan bir şeyler var!.. Tıpkı, şimdilik dört par- ti ve liderin bir seçimle, Meclis dışında kalacak olması gibi. Yani, ıhtilalle, yasaklama ile değil. Adaletsiz Meclis Ne var kı, bu sefer de ortaya başka bir sorunun çıkması beklenebılır. Dört, belkı beş ve hatta altı partinin barajın altın- da kalması, iki önemli sonuç yaratıyor. llkı, AKP'nin tek başına iktidarı!.. Yüzde 30 dolayındaoy oranıyla, sandalyelerin Meclis'te yüz- de ellisinden fazlasına sahip olabilmesi. Tek başı- na, ama seçmen katında, Türkiye'de çoğunluğa sa- hip olmadan. Bu sorun çıkartır!.. Ikincisi, temsıl oranı, Meclis'e eğer üç ya da dört partı girerse, oyların yüzde 35-40'ı Meclis dışın- da kalabiliyor. Yani, halkın yüzde 35-40'ı Meclis'te temsil edilmiyor. Işte, rayına oturmaya başlayan demokrasi için en büyük tehlike: Pariamento dışı muhalefet!.. Bunun güç kazanması, toplumda yeni huzursuz- luk kaynağı olabilir. Her iki durumun yol açacağı adaletsizlik ortada. Bu adaletsizlik, 4 Kasım sonrasının sancılarına işa- ret ediyor. Bununla birlikte, 3 Kasım siyasal tarihimizde asıl yerini yaprak dökümüyle almaya aday. En azından dört parti ve dört lideri tasfiye ederek. Çiller ve Bah- çeli için çalan alarm zillerini de ekleyerek... E-mail: ydogan@cumhuriyetcom.tr Faks: 0212 5139X3 98 Temsilciler Meclisi onay verdi Bush 'a güç kullanmayetidsi DışHaberterServisi- ABD Temsilciler Meclisi, Başkan George Bush'a, "gerekü görmesi durumunda" askeri güç kullanması için yetki vermeyi kabul etti. Beyaz Saray sözcüsü Ari Fletscher, Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçi ve Demokrat partinin grup başkanlannın Irak'la Ugili karar konusunda anlaştığını söyledi. Sözcü, Bush'un Irak lideri Saddam Hüseyin tehdidiyle uğraşırken kendisine yetki sağlayan karardan memnun olduğunu, iki partinin de desteğinin alınmasının "çok güçlü olunmasnu" sağladığını belirtti. Beyaz Saray bildirisinde şöyle denildi: "Başkan'a gerekü ve uygun görmesi durumunda şu koşullar alünda Irak'a karşı silahh kuvvederi kullanma yerkisi verflnûştir. Bush ile dün bir araya gelen Temsilciler Meclisi liderleri, Saddam Hüseyin ile "mümkünse (üplomatik, zonınlu kaluursa askeri" yöntemlerle başa çıkmaya yönelik karar tasansı üzerinde anlaşmaya vardı. Tasan, Bush'un Kongre'ye, Irak'a karşı diplomatik ve banşçı bütün yollann tükendiğini kanıtlamasını ve 2 ayda bir Kongre'yi Irak'la ilgili gelişmeler konusunda bilgilendirmesini de öngörüyor. Tasannın gelecek hafta Temsilciler Meclisi Uluslararası Ilişkiler Komitesi'nde tartışılması bekleniyor. Bush memnun Temsilciler Meclisi'ndeki karar ardından duyduğu memnuniyeti dile getiren Bush, bu karann bazı senatörler tarafindan da desteklendiğini belirtti ve bunun, Irak gibi müttefiklerine de ABD'nin birliğini göstermek için önemli olduğunu söyledi. Bush, Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bağdat yönerimi. bütün BM Güvenlik Konseyi'nin taleplerine tamamen uymanın tek seçenek olduğunu bilecek. Eğer meydan okumakta ısrar ederse, güç kullanımı kaçınılmaz olabilir" dedi. Dış Haberler Servisi - Irak ile Birleşmiş Milletler'in (BM) önceki gün Viyana'da silah denetçilerinin dönüşü konusunda anlaşmaya var- masına karşm uluslararası topluluğun konuyla ilgili gö- rüş aynlıklan daha da büyü- dü. ABD ve îngiltere, BM Güvenlik Konseyi denetim konusunda yeni ve daha sert kararlar almadan anlaşma- yı kabul etmeyeceklerini açıklarken Çin ve Rusya, Bağdat'a destek vererek BM silah denetçilerinin hemen Irak'a giderek çalışmaya başlamalan gerektiğini bil- dirdi. Viyana'da BM Silah De- netim Komisyonu (UNMO- VIC) Başkanı Hans BHx ile Irak heyeti arasında yapılan görüşmeler önceki gün an- laşmayla sonuçlandı. Blix, Irak'ın BM Güvenlik Kon- KÜLTÜK • SANAT (0212)293 t t 7t Silah denetçilerinin Başkanı Hans Blix ile Irak heyetinin lideri Emir £1 Sadi, Vrv^na'da \apılan görüşmelerde. önceki gün anlaşinaya \ armışü. seyi'nin var olan karan çerçe- vesinde denetçilerin gerekli de- netimleri yapmasını kabul etti- ğini açıkladı. Anlaşmaya göre silah denetçileri, başkanlık sa- raylan dışında her yere ani bas- kınlar düzenleyebilecek. Saray- lar ise diplomatlar eşliğinde de- netlenebilecek. ABD ise anlaşmanın kabul edilmeyeceğini açıkladı. Dışiş- leri Bakanı Coün PoweD, önce- likle Birleşmiş Milletler Gü- venlik Konseyi'nin yeni karar al- ması gerektiğini savundu. Povvell şöyle konuştu: "ABD, BM'den yeni karar çıkması için uğraşa- cakür. Iraknlann v^n doğrula- n ya da Irak'ın bizi yine batağa çekme çabalanyla tatmin obna- yacağız.'' Powell, "Denetçiler, eski kuraflar veeski denetim sb- temine göre Irak'a dönemez. BM Güvenlik Konseyi'nin ala- cağıyeni karan bektemeMkr" de- di.Ingıltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, anlaşmayı olumlu bul- duğunu, ancak yine de Irak li- deri Saddam Hüseyin'in üzerin- de baskı oluşturacak yeni bir Güvenlik Konseyi karannı ge- rekli bulduğunu bildirdi. Straw, anlaşmanın ">eııi, kapsamh ve daha sıkı" bir karar karşısmda öncelikli bir seçenek olmadığı- nı savundu. Washington ve Londra, BM Güvenlik Konseyi'ne bir karar tasansı sunmaya hazırlanıyor. Tasan, h-ak'a silah denetimine ilişkin yeni ve çok daha sert ko- şullar koyuyor. Irak"ın çıkara- cağı ilk uzlaşmazlıkta, askeri harekâta onay verilmesine yol açılıyor. Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri Rusya ve Çin ise BM ile Irak arasında vanlan anlaşma- nın ardından silah denetçileri- nin hemen Irak'a gitmesi ge- rektiğini savundu. Çin Dışişle- ri Bakanlığı açıklamasında, "Öncelik denetçilerin derhal Irak'a gitmesi ve rahatça çalış- masının sağlanmasuıa verUme- Hdir" denildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aleksandr Yakoven- ko, "Memnunlukla karşıladığı- rmz bu anlaşma Irak'ta silah de- netiminin yolunu açnuşür" de- d i ^ Rusya'dan hem evet hem hayir Dışişleri Bakanı Igor İvanov ise, Blix'in bugün BM'ye sun- ması beklenen rapor çerçeve- sinde, u gerekli görülmesiduru- munda" Irak'la ilgili yeni BM karan üzerinde düşünülebile- ceğini bildirdi. Arap Birliği ve Körfez Işbirliği Konseyi de an- laşmayı memnunlukla karşıla- dılar. KOM MÜZİK KÜLTÜRÜN BEŞİĞİNDEN ÜRETMEYE DEVAM EDİYOR B Çar Newa MAK CD ve KASET ÇIKTI TÜM MÜZİK MARKETLERDE Sezen AKSU: Ben müziğin tanrının nefesi olduğuna inananlardanım ve hayatı karşılayabilmek için o nefesin sudan ekmekten gerekli olduğuna.. Albûmünüzü dinledim. Hayat türkülerden geçip bir kez daha guzelleşti Teşekkürler. Nizam«ttin ARIÇ: Çar Neyva'nın çalışmalannda ızlediğım gûzel gelişme: Artık bu genç sanatçılar sadece Kürtler için mûzik yapmıyor, herkese Kürt müziği yapıyor. Bunu da belli bir terbıye ve profesyonellikle beceriyor. MAK'ı zevkle dinledim. Cahrt BERKAY: MAK, Anadolu ve Mezopotamya'nın yuzlerce yıllık kültürel mirasını doğu-batı sentezı ve çağdaş bir yorumla bugüne taşıyor. Mutlaka dinleyin. Erdal CEVİZ: (Yönetmen, Jiyana Nu Tıyatrosu): MAK'da kujağımızın müzik serüvencileri bizleri çağın notalarına bindirip, unutulmuş Kürt rıtüellennin bedeni zikrettiren danslarına kaptırarak dengbejlerin karanlık doğusuna fırlatıyor. Mustafa ERDOĞAN: Kadim bir dilın yasaklı derinliklerinden fışkıran melodik bir volkan; Mezopotamyalı ve Anadolulu bir çığlık Çar Newa... Civan HACO: Çar Newa yeni bir tarz yaratan yeni bir sestir. Müzığimizde yeni tarzlara ihtiyaç vardır. Çar Nevva'nın butamnı olumlu buluyor ve onları yürekten kutluyorum. Muhsin KIZILKAYA: Eski zaman dengbejlerinin sesi, kara kış gecelerini aydınlatırdı. Çar Newa o geceleri natırlatıyor bana... Vedat SAKMAN: Çar Nevva'nın müziği ile bu kadar geç tanışmak beni gerçekten çok üzdü. MAK heyecan verıci bir albüm kesinlikle dinleyin. Leman SAM: Yıldızı parlak, keyıfle dinledığım bir kaset olmuş Başarılar... Mehmet UZUN: Çar Nevva'nın sesı dünün dengbejlerinin sesidır. Çar Nevva'nın sesi bugünün ustalarının sesı. . İMÇ 6 BLOK 6443 Unkapanı - İSTANBUL Tel: (0212) 520 78 65 Fax: (0212) 520 78 33 www.kommuzik.cpm kam®kommuzik,com