Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
8 OCAK2002SALI CUMHURİYET SAYFA
HJJvt_fiıt_f 1?JJ. / [email protected] 11
ifceleştinne
2002'ye borçlu
M ANKARA (ANKA) -
Ozelleştirmeden 2002
yılıada 1.7 milyar dolar
gelir bekleyen Türkiye,
özeleştirme
uyjjlamalan nedeniyle
de başını borçtan
kaJcıramıyor. 1985-2001
yıllan arasında
kunıluşlara 4.6 mılyar
dolar, Hazine'ye ıse 3.3
miryar dolar kaynak
aktaran Özelleştirme
Idaresi Başkanlığı'nın
(ÖlB) 2002 yılı sonuna
kadar ödemesi gereken
borç miktan 619 milyon
dolan buluyor.
Enepjide gözter 2
Mayıs'ta
• ANKARA (ANKA) -
Eneıji Piyasası
Düzenleme Kurumu,
uygulama yönetmelikleri
ve personel alımlanna
üişkin çalışmalann
tamamlanmasıyla 2
Mayıs'tan ıtibaren işbaşı
yapacak. Yaklaşık 25
milyar dolarlık eneıji
piyasasının
düzenlenmesi ve
denetlenmesi görevini
üstlenecek Enerji
Piyasası Düzenleme
Kurumu, Sermaye
Piyasası Kurulu'nun
Ankara Beşevler'deki
binasında faaliyetlerini
sûrdürecek.
Tansaş'a yeni
genel müdür
• Ekonomi Servisi -
Nisan 2001 'den bu yana
Tansaş'ta genel
müdürlük görevini
yürütmekte olan İlhan
Can, görevini Servet
TopaloğhTna devTetti.
Görevini Topaloğlu'na
devreden Can, Tansaş
Yönetim Kurulu
üyeliğine devam edecek.
1997 yılında, Metro
AG'nin perakendecilik
alanında faaliyet
gösteren şirketi Real
Hipermarketler' in
Türkiye'de kuruluşunu
gerçekleştiren
Topaloğlu, 31 Aralık
200l'e kadar genel
müdürlük ve yönetim
kurulu üyeliği
görevlerini yürüttü.
Mazot ticareti
yeniden başladı
• DİYÂRRAKIR (AA) -
Kuzey Irak'tan yapılan
mazot ticaretine yeniden
başlandı. Irak'ın
kuzeyinden Şırnak'ın
Silopi ilçesi
yakûüanndaki Habur
Sınır Kapısı'na
kamyonlarla getirüen,
ancak 18 Eylül'den bu
yana duran mazot
ticaretine dün yeniden
başlandı.
Uşak Serantik'te
üretime ara
• ANKARA (ANKA) -
Uşak Seramik,
periyodik revizyon ve
bakim çahşmalan
nedeniyle duvar karosu
üretimine bir süre ara
verdiğini açıkladı.
Şirkette, duvar karosu
üretimine dünden
başlanarak 16 Şubat
2002 tarihine kadar ara
yerme karan alındı.
Üretime verilen ara
nedeniyle şirketin
yaklaşüc 150 bin
metrekarelik üretim
kaybı olacağı açıklandı.
Tanm Bakanı,
Çiller'i suçladı
• ANKARA (ANKA) -
Tanm ve Köyişleri
Bakanı Hüsnü Yusuf
Gökalp, tanm alarunda
yapılan düzenlemelerde
ülke çıkarlaruıı ön
planda tuttuklannı.
ancak bu politikalan
bürokratlara kabul
ettirmekte sıkmtı
yaşadıklannı belirterek
Hazine bürokratlanm,
buğday ihracatını
sınırlayan anlaşma
imzaladığı için de DYP
Genel Başkanı Tansu
Çiller'i suçladı.
YDK raporlarına göre TEKEL zamlanndan toptancılar 6.5 trilyon liralık haksız kazanç elde etti
Stokçularzengin olduTÜREYKÖSE
ANKARA - Başbakanlık
Yüksek Denetleme Kurulu'nun
(YDK) TEKEL Tütün, Tütün
Mamulleri Tuz ve Alkol Işlet-
meleri Genel Müdürlüğü'ne
ilışkin 1997,1998 ve 1999 yüı
raporlan bugün TBMM KlT
Komisyonu'nda ele aluıacak.
YDK'nin 1999 yüı raporunda;
stok yapan toptancılann 1999
yılı sonunda sigara ve rakıya
yapılan yüzde 44-67 gibi yük-
sek oranlı zamlardan yaklaşık
6.5 trilyon lira haksız kazanç el-
de ettiğine dikkat çekildi. Ra-
porda, "Buohımsuzhık.2001 si-
garası ve rakı sanşianndailkkez
faaliyet zaran doğmasma ve yıl
sontı bilançosunun da dönem
zaranilekapanmasmavol açü"
denildi.
TBMM KÎT Komisyonu'nda
daha önce görüşülmesine başla-
nan, ancak daha sonra çıkan tar-
tışmalar üzerine ertelenen
TEKEL denetim raporlan bu-
gün görüşülecek. YDK'nin
1999 yüı raporunda yer alan ba-
zı saptama ve öneriler şöyle:
f' Sürekli maliyetinin altinda
satüan filtresiz sigara satışlann-
dan doğan zararla önceki yıüar-
dan bu yana faaliyet zararlan
giderek artan kibrit, bira, şarap
saüşlanndaki zararlan gidere-
cek önlemler ahnmalı.
• 6 Arahk 1999'da yapüan
zam öncesi üç günde fıyat far-
• YDK'nin 1999 yılı raporunda; stok yapan toptancılann 1999 yılı sonunda
sigara ve rakıya yapılan yüzde 44-67 gibi yüksek oranlı zamlardan yaklaşık 6.5
trilyon lira haksız kazanç elde ettiğine dikkat çekildi. Rapor, TBMM KİT
Komisyonu'nda bugün görüşülüyor.
kındanyararlanmakiçintoptan yanmdafaizsizkredi uygulama- nayolaçtığıdıkkatealınarakbu
satıcılann ihtiyacının üzerinde
10.3 trilyon hralık TEKEL 2000
sigarası çekiminden 4.5 trilyon
lıralık haksız kazanç yanında
258 müyar liralık aynca finan-
sal yarar sağladıfj ve yine zam
öncesi üç günde ihtiyacın üze-
rinde fıyat farkı amacıyla 4.7
trüyon liralık rakı çekimınde en
az 1.9 trüyon lira haksız kazanç
sından 119 müyar üra aynca
TEKEL zaranna fırma lehine
avantaj doğduğu anlaşıhnıştır.
Bu olumsuzluk, TEKEL 2000
sigarasında yüzde 46 rantabili-
te gerilemesine yol açarken
2001 sigarası ve rakı sanşlann-
da ilk kez faaliyet zaran doğma-
sına ve yü sonu bilançosunun
da dönem zaran üe kapanması-
mamullerin yetersiz fıyatlannın
gecikümeden küçük oranh zam-
lar üe düzenleneceği uygulama
başlatümahdır.
• Geçmiş yülardan bu yana
Tekel'in ürettiği bira, şarap, li-
kör, yerh fütreli ve filtresiz si-
gara gibi ürünlerden doğan za-
rarlar, TEKEL 2000 grubu si-
gara üe rakı satışlanndan doğan
Tekel ürünkrine ard arda geten zamlar haksız kazanç sağT»nm»g sonucunu doğurdu.
faahyet kân üe giderilip büan-
çolann böylece kârla bağlandı-
ğı dikkate ahnırsa, 2000 grubu
sigaralar ve rakının fıyatlandı-
nhnası ve saüş poütikalannın
yürütühnesi daha da büyük
önem kazanmaktadır.
*/ Geçmiş yülardan bu yana
faaliyet zararlan giderek artan
ve 1999 yüı sanş sonuçlanna
göre kibrit sanşlannda 1.4 tril-
yon, birada 3.4 trilyon, şarapta
1.1 trüyon, likörde 549 müyar,
brendide 111 müyar, vermutta
113 müyar liraya varan faaliyet
zararlannın giderilmesi için ge-
rekli önlemler ahnmalı
• îthal edüip bayilere satüan
ithal tütünlerden 38.2 müyar, it-
hal likörlerin yetersiz saüş fı-
yatlan sonucu da 178.6 müyar
Ura faahyet zaran doğdu.
• Toplam 411 trüyon liraya
ulaşan konsolide stoklann en
büyük bölümünü oluşturan iş-
lenmiş ve işlenmemiş yaprak
tütün stoklannın eritilmesine
çaba gösterümelidir.
• îhraç kaydı üe TEKELden
aldığı sigaralann 2 müyon USD
bedelini ödemeyen Isviçre'deki
fırmasnn yok edip ortadan kay-
bolan ve TEKELl'in bu konu-
dakı alacak davasını da sonuç-
suz bırakmak isteyen OLTEN
fırması işlemleri için önerilen
soruşturmanın bir an önce ta-
mamlanması ve firma ortakla-
n hakkında ceza davasının açü-
ması gerekir.
ALMANYA'DA FAALtYET GÖSTEREN ŞİRKETİN HİSSELERİNİN BtR KISMIORTAKLIK YOLUYLA SATILACAK
TEKEL GmbH
6
pazar kavgası' kurbanı
BANUSALMAN
ANKARA - Almanya'da kurulu TE-
KEL GmbH'nin faaliyetlerinin durdu-
ruhnasının arkasında "pazar kavga-
a"nın yattığı ortaya çıktı. TEKEL
GmbH'den önce Almanya ve Avrupa pa-
zannda en büyük Yeni Rakı ithalatçısı
konumunda bulunan BORCO firması-
nın TEKEL'in şirketine yüzde 51 ortak
olarak etkinliğini sürdürmeyi amaçladı-
ğı, bu gerçekleşmeyince de şirketin dev-
reden çıkanlması için faaliyet yürüttüğü
öğrenüdi. TEKEL Genel Müdürü Meh-
met Akbay, bu şirketin hisselerinin bir
kısmını ortakhk yoluyla satmayı planla-
dıklanm açıkladı.
BORCO'nun hazırladığı, ancak yaşa-
ma geçiremediği TEKEL'le ortakhk söz-
leşmesi taslağına göre TEKEL
GmbH'ye "Yeni Rakı'nm duty-free da-
hilAvnıpa'ya tekyetkiüftnalab,akış yol-
lannı kontrol ederekkaçakçıhğıönleme"
yetküeri verilecek. Taslakta, TEKEL'in
yüzde 49, BORCO'nun yüzde 51 ortak
olması öngörülürken, BORCO'nun pa-
yının en az yüzde 50 olması isteniyor.
TEKEL GmbH'nin kendine ait içki de-
posu kuramayacağını kayıt altına alan
bu taslakla birhkte fıyatiandırmaya üiş-
kin çahşmasıyla da BORCO kendi lehi-
ne olan mevcut durumu garanti altına al-
mak istiyor. Bu çerçevede, "TEKEL'in
Avrupa'da tek pazarlayıcısı oiarak TE-
GmbH'nin 1.5 mark ekleyerek BORCO
üe Türk toptancı ve perakendecüere sa-
hşı sonunda yaklaşüc 1.7 milyon şişe
üzerinden elde edeceği 2.5 müyon mark
kânn 1 müyon 50 bin markının kendisi-
neaktarümasım istiyor. Bunun gerekçe-
sini de şımdıkınden daha kötü duruma
düşmeme, pazarlama ve promosyon
• TEKEL GmbH'den önce Almanya ve Avrupa pazarında en
büyük Yeni Rakı ithalatçısı konumunda bulunan BORCO
firmasının TEKEL'in şirketine yüzde 51 ortak olarak etkinliğini
sürdürmeyi amaçladığı, bu gerçekleşmeyince de şirketin devreden
çıkanlması için faaliyet yürüttüğü öğrenildi.
KEL GmbH'ye yetki devrini anlaşmava
bağbması, TEKEL GmbH'nin deBOR-
CO'yaAvrupa'da toptanaveperakende-
cflere tekdağram haklanı garanti edecek
anlaşma yapması,fiyatindirimlerinin ay-
nen devam etmesi bedava mal anlaşma-
sınuı korunması (belli miktar ahşlarda
TEKEL bedava mal veriyor)'' isteniyor.
BORCO, TEKELden Yeni Rab'nın
şişesini 4.42 marktan alacak TEKEL
masraflan olarak gösteren BORCO, 1.5
müyon markhk kânn 500 bin markının
TEKEL GmbH'nin masraflanna aynl-
masını, TEKEL'e ise 510 bin markhk li-
sans ücreti ödenmesini, kalan 500 bin
markın da reklam için kullanılmasını ön-
görüyor.
Ortaklık sözleşmesini yaşama geçire-
meyen BORCO, TEKEL GmbH'nin fa-
aliyet göstermesini de TEKEL'e yapüğı
baskılarla engellemeye çalıştı. BOR-
CO'nun TEKEL Genel Müdürlüğü'ne
gönderdiği 27 Eylül 2000 tarihli yazı,
pazar kavgasım ortaya koydu. TEKEL
GmbH'nin faahyetlerinin durdurulma-
sıyla ılgılı iddiaian "sandalye ve çıkar
kavgas" olarak nitelendiren TEKEL Ge-
nel Müdürü Akbay, genel ihraç fiyatla-
nndan yüzde 10 daha düşük fıyatla TE-
KEL'den mal ahnası, Ahnanya'da mali-
yetlerinin yüksehnesi nedeniyle bu şir-
ketin faahyetinin durdurulduğunu söyle-
di. Akbay, TEKEL GmbH'ınkapatüma-
dığını, ancak Avrupa'da faaliyet gösteren
kuruluşlardan biriyle ortaklık kurulma-
sı, yeni bir genel müdür atanması gibi çe-
şitli seçenekler üzerinde durulduğunu
büdirdi. Akbay, "Sözgenmibuortakhğı-
mızın yüzde 50 hissesini en iyi şartian ve
bedeü teklif edene devreünek soretiyle
yenibir şekü verefim desek, TEKEL'e ait
mallann mevcut knraDara göre saöşı
mümkün değfl. Hazır dağrtnn ağı ofauı
Tiirk jfhalatrılarmm bıırdııgn hir nrtak-
bkvar. Başka bir yabana şirkrt, FransE,
Atanan şirket mi otor bflmiyonun."
Fiyadar ^zincirleme' artlı
Ekonomi Servia - Tüm yurdu etki-
si altına alan kötü hava koşullan baş-
ta kar zincirleri ohnak üzere gıda ve
giysi fiyatlannı da katladı. Kar nede-
niyle ulaşımın aksaması sebze ve
meyve fiyatlannı arttırdı. Bu sebeple
Antalya ve Mersin gibi büyük halle-
rin bulunduğu ülerde fiyatlar düşer-
ken Istanbul'da yüzde 100'lere varan
artışlar meydana geldi. Büyük mar-
ketlerde ıse fiyatlar hallerdeki fiyat-
lann da üstüne çıktı.
Istanbul Ticaret Odası (İTO) Yöne-
tim Kurulu Başkanı Mehmet Yıkü-
nm, cuma gününden itibaren Istan-
bul'da ticaretin yüzde 90'ının duTdu-
ğunu söyledi. Yıldınm "Birçok işye-
rine hammadde geünedi. Sadecesto-
ku olanlaraz kapasiteyk çafaşabfliyoıf
dedi. Mersin toptancı halınde 250-370
bin lira olan domatesin fıyatı Istan-
bul'da kar nedeniyle 600-700 bin lira-
dan satıhrken, Carrefour'da bir mil-
yon 300 bin liradan satüması dikkat
çekti. Mersin toptancı halinde taze fa-
surye ve sivn biber 1 müyon 200 bin
liradan satüırken Istanbul'da 2 müyon
liraya satüdı.
Kar, su ürünlerinde de fıyat artışı-
na sebep oldu. Istanbul Su Ürünleri
Hah'nde istavritin kasa fiyan 10-25
müyon üra, çinakopun kasa fiyah 30-
40 müyon liradan işlem gördü.
Öte yandan yoğun kar yağışı nede-
niyle Istanbul Valiliği'nin yaptığı
"Trafiğe zincirsiz araç çıkmasına en-
gei oUcağız" açüdaması 'zincir piya-
saa'nı da harekete geçirdi. Bakır-
köy'de zincirsiz yola çıkan araçlar
hem kaza yapmak kaygısı hem de 93
müyon liralık cezayı ödememek için
yol kenanndaki işportacılardan fıyatı
95 müyon liraya kâdarçıkan zincirler-
den ahnak zorunda kaldılar.
Bankalara kaynak aktanmı rahatsızlığı sürüyor
Derviş: Görüş
birliğine varamadık
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Devlet Ba-
kanı Kemal Derviş, mali
durumlan bozuk olan
bankalara, kamudan ser-
maye aktanmı yapılma-
sma üişkin düzenleme
konusunda reel sektörü
ücna edemedi. "Banka-
larla ügili düzenleme ka-
rarmı biz aldık. IV1F bu-
na çoksıcak yaklaşmadı''
diyen Derviş'e, ATO
Başkanı Sinan Aygün,
"Halk sizi affetmez, Yfice
Divan'a sevk eder" __
uyansmda bulundu.
Derviş, sivü toplum
kuruluşlanmn öne-
rilerinin, yasa tasla-
ğma ekleneceğini
belirtti.
Derviş, bankalara
sermaye aktanmma
üişkin olarak dün sa-
bah saatlerinde önce ^ ~
Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurulu
Başkanı Engjn Akçakoca
ve Hazine Müsteşan Fa-
ik Öztrak'la görüşme
yaptı. Bu görüşmenin ar-
dmdan Ekonomik ve
Sosyal Konsey üyeleri
arasında da yer alan 7 ör-
güt temsilcisiyle yaptığı
toplantıyla Derviş, ban-
kalara sermaye aktan-
J "'
mmda toplumsal tepkiyi
gidermeye çalıştı. Yakla-
şüc 6 saat süren toplantı
sonrası, Devlet Bakanı
Derviş'in "Birnkte açık-
lama yapahm" önerisi
kabul görmezken; taraf-
lar, ayn ayn yaptıklan
açüdamalarla, bankalara
yönelik düzenlemelerden
duyduklan rahatsızlüda-
n belirtti. TZOB Başka-
mFarukYücel. "Bizisi-
nir etmek için buraya ça-
ğmmşlar" derken, Hak-
• Bakan Derviş, Ekonomik
ve Sosyal Konsey'in de
arasında bulunduğu 7 örgüt
temsilcisiyle yaptığı
toplantıda bankalara sermaye
aktanmında reel sektörü ikna
edemedi.
Iş Başkam Salim Uslu,
"Bizim görevbniz banka
knrtarmakdeğO'' açüda-
masında bulundu.
TBMM'de bekleyen yasa
tasansının çifte standart
içerdiğini belirten Türk-
Iş Başkam Bayram Me-
ral, "Banka kurtanla-
caksa, daha önce fona
devredilen 19bankaya da
bu statü tanmmanydL"
diye konuştu.TOBB Baş-
kanı Rifat Hisarcıklıoğ-
lu, bankalara kaynak ak-
tanmma karşı olmadıkla-
nm, ancak reel sektörün
ne şekilde desteklenece-
ğinin yasa tasansmda ol-
ması gerektiğini belirtir-
ken, Sinan Aygün'ün
Derviş'e, "Halk sizi af-
fetmez, Yüce Divan'a
sevk eder. Snça bizi ortak
etineyin'' dedıği öğrenil-
di.Devlet Bakanı Derviş
ise, tam bir görüş birliği-
_ ne varmadüdannı,
ancak yasa taslağına,
reel kesimin önerile-
rini ekleyeceklerini
açıkladı.
Edinilen bilgiye
göre toplantıda, Dev-
let Bakanı Derviş,
bankalara yönelik
düzenlemenin yapıl-
"~~ masınm zorunlu ol-
duğunu kaydetti. Der-
viş'e, sendüîa ve işadam-
lan sert eleştirüer yönelt-
tiler. Alınan karara
IMF'nin de çok sıcak
bakmadığını kaydeden
Derviş, "Ama bunn yap-
mak zorundayız*
i
dedi.
Meral ise Deniş'e "Bu-
rada anlatılanlara inan-
mamız da söz konusn de-
ğü" yanıtmı verdi.
lŞÇİINİNEVRE3>m\DEN
ŞÜKRAN SONER
Terzinin Sokuğu
Terzinin kendi söküğünü dikememesi espnsinde bi-
raz da özveri, hoşluk var. Ama medya çalışanlannın, ga-
zetecilerin kendi kimlik ve özlük haklannı savunama-
malannın, gazetecilik mesleğinin her anlamda dıbe vur-
masının, toplumun haberalma hakkının katledilmesi gi-
bi ağır sonuçlan var.
Dün hafif metroda yolcular nerede ise birbirlerini dö-
vüyoriardı. Oysa konuşmalannı dikkatle izlediğim için
tümünün ortak nedenlere dayalı ortak öfkelerini dışa
vurmaya çalıştıklannın aynmındaydım. Ancak medya-
nın çok beliıieyici olduğu kavram kargaşasında, gözü
bağlı adamların başka yanlanndan dokunduklan fili
farklı tanımlamalanndaki gibi bir kavga ortaya çıkıyor-
du.
Sonuçta birkaç gün karda eve kapandıktan, ısınma-
nın parasal sıkıntısı üstüne kazık yeme duygusunu ya-
şadıktan sonra, hafif metroda yüzde 25'lik bir zamla da-
ha karşılaşmış olmemın öfkesini bir dığerlerinden alıyor-
lardı. Gerçi sonunda baskın koro, "Birbirinize ne bağı-
rryorsunuz? Gücünüzyetiyorsa vurgunculardan hesap
sonın" oldu. Ama bireylerin doğalgaz kazığı, altından
çıkılamayan yol paralannatepki duymak gibi bir neden-
sonuç ilişkisi çok ortada konulan tartışırlarken bile, ba-
şımıza gelenlerin Türk halkının yüce mi ahlaksız mı ol-
duğundan, din-iman ilişkilerinden yola çıkmalan ve
bunlann sonucunda da asıl suçlulardan çok birbirteri-
ne kızmalan çok düşündürücüydü.
Işim gereği zamanımın elverdiği ölçülerde haber ve
tartışmalan izleyen biri olarak, trendekı anlamsız tarttş-
malara önce çok sinıriendim, sonra da tartışanlara kız-
maya hiç de hakkımın olmadığı aynmına vardım. Ça-
resiz insanlann kafalannı kanştıran, kendi çıkarlannın bi-
lincinden uzaklaştıran biz gazeteciler değil miydik?
Soğukla bırlikte vuran, anormal pahalılaşarak kirafi-
yatlanna ulaşan, emeklilerin tüm maaşını alıp götüren
doğalgaz fiyatlanna toplurndan yükselen tepkiyi bas-
tıımak olanağı kalmayınca, öfkeyi yönlendirme öne çık-
tı. Tartışmalara bakarsanız hükümet, hele de çıkar oda-
ğmdaki sıyasiler nerede ise sıyırdılar. Bugüne kadar
büyük olasılıkla sus payı anlamında fazladan para top-
lamalanna izin verilmiş belediyeler sankı daha bir açık-
ta kaldılar. Onlar da olsa olsa bundan sonrası için kâr
sınırlannı indiımekle sınırlı bir bedel ödeyecekler. Do-
ğalgaz belki biraz ucuzlayacak, konu unutulup gide-
cek.
Türkiye'ye hem en ucuz hem de en çevreci olarak
pazarianan doğalgazda vurgunun asıl boyutlan tartışıl-
madan, toplumsal çözümlere vanlamayacak. Toplum-
sal çözümler, bugün dayatılan vurgun düzeni, medya-
nın kör bellemış gibi öne çıkardığı şablonlar, ekonomik
kurtuluş reçeteleri ile taban tabana çelişiyor.
Toplumsal çözümlerde ülkenin doğal enerji kaynak-
lannın değerlendirilmesine öncelik verilmesi gerekıyor.
Elbette kömur madenlennin neden ışletılmedıği, zara-
ra uğratıldıklannın sorgulanması jündeme gelıyor. Eko-
nomik venmlilik hesabının daha Ozal zamanı bize yut-
turulduğu gibi, maliyet - ıthal fiyatı karşılaştınlması ola-
rak yapılamayacağı gerçeğı one çıkıyor. Ülke kaynağı
olan enerjinin üretilmesi ile yaratılan değerin, ithal edi-
tecek enerji kaynağı için ödenecek dövizin maliyetinin
işin içine katılması gerekiyor. Elbette zorunlu ithal ener-
ji kaynağında da tek odağa bağlanmanın sakıncası, bu-
gün ithal edilen doğalgaz fryatının saklanması ile kanıt-
lanryor.
Hükümet, kör kör parmağım gözüne, Cumhurbaş-
kanı'ndan dönen TEKEL yasasını aynen çıkardı ya,
Ecevit'in ziyareti öncesi ABD'ye TEKEL tütünunün pa-
zarlanması jesti tamamlanmış bulunuyor. Üreticisi, tü-
keticisı ile ödeyeceğimiz bedelden geriye dönüşü ol-
mayan günlerde, doğalgazda olduğu gibi nerede ıse
boşu boşuna, çaresiz bağınp çağırdığımızda ne düze-
lecek ki?
Dün sabah yayınlar kesilerek verilen sıcak haberde,
kapatılan EmlakBankası'nın eski yönetimine ilişkin he-
saplara el konulması duyuruluyordu. Birden ne kadar
çok, ne kadar gecikmiş benzer haber dinledığimizi,
sonra da dosyalann sonuçlannı çoğunlukla izlemez ol-
duğumuzu düşündüm. Yolsuzluklann üzerine gıdile-
ceğine ilişkin güvenimiz yok oldu. Besbelli kı bu soruş-
turma da Cumhurbaşkanlığı'nırv denetim yetkısi bağ-
lantılı dosyalardan, kapatılamadığı için yeni biraşama-
ya girmiş bulunuyor.
Bir anlamda siyasi kadrolar ve medyamızın neden
Cumhurbaşkanı'na düşman kesildiklerini, her bahane
ile siyaseten işini bitırmeye çalıştıklannı, yine de halkın
sevgı ve desteğının artmakta oluşunu açıklıyor. Ama tek
başına gerçek bir toplumsal hesaplaşmanın yolunu aç-
maya yetmiyor.
Siyasi partilerin, sendikal yapılanmalann, demokra-
tik kitle örgütlerinin bugünkü deformasyondan kurta-
nlmalannın önemi ortaya çıkıyor. Çok etkili, yönlendi-
ren bir araç olarak da Hrfzı Topuz Hoca'nın deyimi ile
"4. kuvvet olarak kalması gereken medyanın, günü-
müzde nerede ise 1. kuvvet olmasının sakıncalan" ya-
şanıyor. Hele de bu medya, holding çıkarian gözetile-
rek, siyaseti yönlendiren, kuralsızlaşmada öncülük ya-
pan, gazetecilerin kimlik ve özlük haklannı ayaklar al-
tına almış, tek yanlı yönlendirme yapan bir konumda
ise...
e-posta:soner(£cumhuriyetcom.tr
Kriz magdurları
Işsiz bankacılara
iş projesi
ANKARA (AA) -
Bankacüık Düzenleme
ve Denetleme Kurumu
(BDDK),sonkrizdeiş-
siz kalan bankacüar için
çeşitli iş projelerini dev-
reye sokuyor.
Özelleştirme Idaresi
Başkanhğı ile yapılan
görüşmeler sonucunda,
özeüeştirmedeki sosyal
destek projesinin ban-
kacılüc sektörüne yön-
lendirihnesi karan aluı-
dı. Bu şekilde işsiz ban-
kacüar için iki ayn iş
projesinin uygulamaya
konuhnası görüşü be-
nimsendi.
Dünya Bankası'nın
özelleştirme sonucunda
ortaya çıkan sosyal so-
runlann giderilmesine
dönük sağladığı kredi-
nin bir bölümünün bu
alanda kullanılması için
fıkir birliğine vanlan
projeye, Iş Kurumu ile
Küçük ve Orta Ölçekli
Sanayi Geliştirme ve
Destekleme îdaresi
Başkanlığı da (KOS-
GEB) destek vere-
cek.Projenin ük ayağın-
da işsiz bankacılann,
bankacılüc sektörü dı-
şındaki alanlarda da is-
tihdaınına yönelüc eği-
tim kurslan yer ahyor.
Bu konuda hazırla-
nan eylem planına göre
Iş Kurumu, işsiz banka-
cılann eğitimi için bir
üıale açacak. fhaleyi
üsüenen kuruluş, eğiti-
me katılanlann en az
yüzde 50'sine istihdam
garantisi verecek.
Projenin üdnci aya-
ğında ise bireysel iş ku-
ranlara ücretsiz damş-
manlık hizmeti verile-
cek.
Eğitim programının
içinde yer ahnayan, an-
cak kendi işini kurmak
isteyen işsiz bankacıla-
ra yine bu alanda görev
alacak belirli fırmalar
yol gösterecek