Catalog

11 OCAK 2002 CUMA CUMHURİYET EKONOMÎ / SAYFA ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 11 Gazi Erçel'e dava • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Eski Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel hakkında, görevi kötüye kullanmak suçlamasıyla dava açıldı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu tarafından hazırlanan iddianamede, Erçel 7 in. devaJüasyon öncesi, bazı kurumlara toplam 5 milyar 188 milyon 900 bın ABD Doları sattığı, kendi özel TL hesabını da dolara çevirdiği belirtildi. iddianamede, Erçel'in Türk Ceza Yasası'nın 240 ve 80. maddeleri gereğince, 4.5 yıla kadar hapis cezasına çarptınlması istendi. 150 milyon dolar dış ödeme • ANKARA (ANKA). Hazine ve diğer kamu kesimi ile Merkez Bankası'nın 2-9 Ocak günJeri arasında yaptığı dış borç geri ödemeleri 150.4 milyon dolar olarak gerçekleşti. Merkez Bankası verilerine göre, sekiz günde Hazine 78 milyon dolarlık, diğer kamu kesimi 21.28 milyon dolarlık, Merkez Bankası ise 6.13 milyon dolarlık geri ödemede bulundu. Vergi taksidi süresi uzatıldı • İZ>ÜR(AA)- Maliye Bakanlığı tarafından tecil edilen vergi borçlannın Aralık 2001 taksiti süresinin 15 Ocak 20O2'ye kadar uzatıldığı bildirildi. Tahsilat Genel Teblıği'nde 10. taksit ödeme süresinin 31 Arahk2001 Pazartesi günü sona erdiği kaydedildi. GSD, çagrı muafiyeti istedi • Ekonomi Servisi - Akın Tekstilin hisselerini bedelsiz alarak Tekstil Bankası'nın büyük ortağı haline gelen GSD Holdıng. Sermaye Piyasası Kurulu'ndan çağn muafiyeti talep etti. Holdingin SPK'ye gönderdiği yazıda, Tekstil Bankasf nın 24 Aralık 2001'de ödenmiş sermayesinin 80 trilyon liradan nakden 20 trilyon lira arttınldığını hatırlatılarak bankanın halka açık ve borsada işlem gören hisse senetlerine ilişkin olarak çağn muafiyeti sağlanması istendi. Müdürlükler kapatılmayacak • ANKARA (AA) - Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz. köy hızmetleri il müdürlüklerinin kapatılmayacağım bildirdi. Yılmaz, bugün kar ile mücadele araçlannın köy hizmetlen araç parkına katılması nedeniyle düzenlenen törende, bu yıl yaşanan olağandışı kış şartlannın, köy hizmetlerine olan büyük ihtiyacı bir kez daha gösterdiğıni söyledi. Bankacılıkta 'kurtarma' dönemi: Batıklara devlet eli, ayncalıklı bürokrata yargı zırhı, hortumcuya kurtuluş umudu Ozelbankalara devletkuşuANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Zor durumdaki bankalan devlet kaynağıyla kur- tarma operasyonunu içeren yasa tasansı, hükümet ortaklan ile Devlet Bakanı Kemal Derviş arasındaki uzun pazarlıklann ardın- dan TBMM'de kabul edildi. Koalisyondaki taraflar karşıüklı ödünler alırken batması olası bankalann "d koyma yerine devlet kaynağı aktanlarak kurtaru- masT yönündeki temel yaklaşım korundu. ANAP, kaynak aktanlacak bankalarda ara- nan "sektörde yüzde 1 pay sahibi okna" ko- şulunu esneterek destek yelpazesini geniş- letti. MHP, kamu bankalanndan KOBİ, es- naf ve çiftçiye 1.5 katrilyon lira kredi açıl- masını kabul ettirirken Derviş, kamu ban- kalan yöneticılerine yargı zırhını elde etti. Üretim sektörünü destekleme gerekçe- • Üretim sektörünü desteklemek gerekçesiyle hazırlanıp banka kurtarma operasyonuna dönüşen yasayla sermaye yeterliliği yüzde 8'in altına düşen bankalara devlet kaynak aktaracak. Yasayla, hortumlandığı için el konulan bankalann sahipleri BDDK ile anlaşmalan halinde cezaevinden kurtulabilecek. siyle hazırlanıp bankacılık sektörüne yeni yapılanma getiren yasa, ana hatlanyla şu düzenlemeleri içeriyor: IMF kaynağı baoğa: Bankacılık Düzen- leme ve Denetleme Kurulu (BDDK), ser- maye yeterliliği yüzde 8'in altına düşen bankalara kaynak aktaracak. Yeterlilik ora- nı yüzde sıfirdan büyük olup yüzde 5 'ten az olan bankalann bu kaynaktan yararlanma- sı için "sektörde yüzde 1 pay sahibi otma" koşulu aranacak. Kurul, zor durumdaki bankalara sermaye katkısı, hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ve 7 yıl vadeli ser- maye benzeri kredi vererek kurtarma ope- rasyonunu gerçekleştirecek. Bu durumda- ki 10 dolayında bankaya ılk aşamada IMF'den gelecek en az 4 milyar dolar kay- nağın aktanlması bekleniyor. Yüzde6O'ı kredi: Bankalar, sağlanan ser- maye kaynağının en az yüzde 60'ını 30 Ha- zıran 2003 tarihine kadar kredi olarak kul- landırmak zorunda. tşbirbği yapmayan batar: Sermaye arttı- nmına gidemeyen bankalar, diğer küçük bankalarla birleşmeye zorlanıyor. Hortumcuya umut: Hortumlama nede- niyle devlet tarafından el konulan bankala- nn sahipleri, BDDK ile anlaşma sağlama- lan koşuluyla cezaevinden kurtulabilecek. TMSF'ye, "devlet alacağıyla ilgili olarak ber türiü tasamıfta bulunma, alapagın ye- niden itfa planına bağlanması da dahil oJ- mak üzere borçlularla anlaşma yapma, da- va açıp açtnama veya açıhmş buhınan hu- kuk davalarının durduruhnasmımahkeme- denisteme" yetkisi verildi. Ortak yönetime zırh: Daha önce bir kez genel kurulda, bir kez Plan Bütçe Komis- yonu'nda reddedilen "kamu bankalan or- takyöneticilerine dokunuhnazhkzırhı" yu- muşahlarak getirildi. Ziraat, Halk ve Em- lak bankalannın yönetim, denetim ve tas- fıye kurulu üyelerinin hukuki sorumluluk- lan, "özelbankalann yöneticflerineuygula- nan özel hukuk hükümleri'ne bağlandı. 5 kesime 1.5 katrilyon: 2002 yıl sonuna kadar tanm kesimi, esnaf ve sanatkâra, KO- Bl'lere ve ihracatçıya en az 1.5 katrilyon li- ra karşılığı ek kredi verilecek. Devlet, sınırh ortak: Düzenlemenin asıl çıkış noktasım oluşturan üretim sektörünün desteklenmesi ve batık şirketlerin kurtanl- ması işlemi, "varhk yönetim şirkeüeri" aracılığıyla yapılacak. Kamu bankalan, donuk kredileri satın alarak varlık yönetim şirketi kuracak. KuruDara denetim: Özel yasalarla oluş- turulan kurul, üst kurul ve bunlara bağlı kurumlar için daha önce öngörülen Sayış- tay denetimi değiştirildi. GenelKurul'da sakal kavgası Maü sektör tasansımn TB.MM Genel Kurulu'ndaki görüşmesi sakal kavgasıyla başladı. Genel kurul açümadan önce hükümet tarafından hazırlanan 9 önerge muhaJefttin tepkisine neden oldu. Tasannın yeni baştan yapıidığıru \e komisyon iradesinin hiçe sayüdıguu savunan muhalefet paritilerinin "usul tartişmasr istemi gerginliğe neden oldu. Görüşmeleri başlatan TBMM Başkanvekili Murat Sökmenoğlu muhaJefetin tepkisi üzerine, ~Ben burada çiftlik yönetmiyorum" dedi. Bu sırada kürsüde bulunan SP sözcüsü Cevat Ayhan, "Siz çiftiik yönetmiyorsunuz. ama bu hükümet bir çiftlik kâhyası olamavacak kadar aciz bir hükümerar" sözleriyle tarnşmaya katıldı. DSP sıralanndan "Ayıp ayıp, sakalmdan utan" diye atılan laflara Ayhan, "Haddinizi bilin, sakal si/in işiniz degil" karşüığını verdi. SP'nin sakallı milletvekilkrinden Niyazi Vanma/ın DSP sıralanna yürümesi üzerine gerginlik ürmandu Sökmenoğlu, kavgayı önlemek için oturuma ara verirken, SP'liler Yanmaz'ı, DSP'Iiler de Yekta Açıkgöz'ü salon dışına çıkardı. Daha sonra kürsüye gelen AKP Grup Başkanı Bülent Annç. DSP'lileri eleştirirken "Hiçbir arkadaşımızın sakalmdan dolayı utanacak hali yok, asıl utanacak olan bu ithamı yapandır" dedi. Milletvekillerinin bankalarla ilgili yeni düzenlemeye ilişkin sorulannın çoğu yanıtlanmadı Meclis'te yanıtsız kuşkıılarANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milletvekilleri, yeni düzenlemeye iliş- kin kuşkulannı sorularla dile getirdiler. Genel kurulda Devlet Bakam Kemal Derviş'e yöneltilen ve çoğu yanıtsız ka- lan sorular şöyle: • Batan bankalar hakkında bağım- sız kuruluşlann denetim raporlan olum- lu idl Devlet kaynağnun özel sektöre kul- landınldığı durumda denetimi nasıl sag- layacaksuuz? • Bu paranın yine getirisi en yüksek olan Hazine kâğıtlanna yönehnesini na- sıl önleyeceksiniz? • Batanvebatması muhtemelbanka- lar, reel sektöre ne miktarda, hangi vade ve faizle kredi kullandıracaklar? Eski- den olduğu gibi yine faiz artünhrsa na- sü müdahale ediîecek? • Sıstemdeki bankalann toplam kre- diler içinde kendi grup şirketlerine kul- landırdığı toplam kredi miktan yüzde 25'i geçmiştir. Bu kaynağın yine grup şirketlerine aktanhnamasuıı nasıl garan- ti ediyorsunuz? • Denetçflerin raporlan, halkm anla- yacağı dilde özet olarak internet aracıb- ğrvla neden yayımlanınıyor? • IMF ve Dünya Bankası'ndan kul- landınlan toplam kredilerin ne kadan bankacılık sektörüne aktanldı? • Kamu bankalan yönetimine yargı bağışıkhğuıda niçin ısrar ediyorsunuz? • Kamu bankası yöneticilerinin, özel şirketlerin sahibi olmasını nasıl açıklı- yorsunuz? Kamu bankalan ortak yöne- tim kurulu üyeliğine atananlar hakkın- da daha önce soruşturma yapılmış ve ceza ahnış kişiler var mıdır? Varsa ne- den bunlar atanmıştır? • Kamu bankalannda, son zaman- larda atananlardan 7 milyar Hra net ma- aş alan Idsjler var. Yönetim kurulu üye- leri, kendi yandaşlan arasmdan Halk- bank'a 50 kişi, ZiraatBankası'na 250 ki- şi, Emlakbank'a 38 kişi almışlardır ve bunlann maaşlan 3 milyar ile 7 milyar arasında defişnıektedir. bu bir adalet- sizfik değil midir? • Kamu bankalannda uzun zamandır çalışan bankacılar varken batan banka- lann personelini kamu bankalanna ata- mak hangi zihniyete hizmet etmektir? • Bu kanun, plan bütçe komisyonun- da müzakere ediürken sa>m bakana (Kemal Demş), Mesut Yılmaz talimat venniş midir? Tekstilbank da (Turgut Yılmaz'm sahibi olduğu banka) bu yar- dımdan pay alacak mıdır? • Şubat krizinden önce Merkez Ban- kası'ndan 5 milyar 932 milyon dolar çekilmiş midir? Bunu çekenler arasuıda Tekstilbank var mıdır, Tekstilbank, 1 milyar 750 milyon dolar çekmiş midir? • Tekstilbank, sermayesini son za- manlarda 80 trihon Uraya çıkarnuşür. Yüzde 1 sektör payı koşulu niçin değiş- tirihvor? TÜSlAD-ISO Işadamları yasadan memnım Ekonomi Servisi - lş dünyası, Mali Sektöre Olan Borçlann Yeniden Yapılandınlması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Tasansı'nnı, mali sektörün şef- faflaştınhnasuıa yönelik birgi- rişim olduğunu bildirdi. TÜSÎAD'dan yapılan yazılı açıklamada, tasannın, "hem re- el sektörün hem de mali sektö- rün sağhkh bir şekOde yeniden yapılanmasına ve malisektörün şeffaflaşünhnasına yönelik bir girişim'* olduğu kaydedildi. Açıklamada, "Bankaİann, ye- niden sermayelendirUmeleri sağlanmadan hızla uhıslarara- sı normlara ulaşmasmı zoıia- mak, bu bankalann faafivet ha- cimlerini daraltacak; bilanço- lar küçülerek reel sektöre akta- nlabilecek fonlar azalacakür" denildi. Istanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük ise bankacıhk sektörün- de şefFaf ve iyi bir denetim sis- teminin hayata geçirihnesi ge- rektiğini belırtti. Küçük, Tür- kiye'nin, mali sektörü rehabilı- te edip üretime katkı sağlaya- cak bir yapıya kavuşturması ge- rektiğini ifade etti. Küçük, ma- li sektörün, güçlenmesi duru- munda reel sektöre de kaynak aktarabilecek bir yapıya kavu- şacağuıı söyledi. Derviş, bir kez daha önceJikle büyük darbe viyen bankacıhğm deseteklenmesi gerektiğini vurguladL Derviş, DSP grubuna mali sektör tasansını anlattı: Ekonominin şoförii benim ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanı Ke- mal Derviş, dün DSP grup toplantısına katılarak mali sektörle ilgili yeni düzenle- meler konusunda bilgi verdi. Derviş; DSP milletvekilleri- nin "Sık sık istifadan söz et- meniz doğru değU" sitemine de "Esas şoförümüz Sayın Başbakan. Ama ekonomi arabasmm da bir şoföre ihti- yacı var. Vlraja girerken 15 kişi birden konuşursa bu ara- ba tepetaklak gider. Koaüs- yon ortaklanmn güveni sür- dükçe arabayı kuUanmaya devam edeceğün" karşıhğuu verdi. DSP'li 13 milletvekili ön- ceki gün grup başkanlığına başvurarak Derviş'in kendi- lerine bilgi vermesini iste- mişti. Bu nedenle, Başbakan Ecevit dünkü grup toplantı- suıa Derviş 'le birlikte geldi. Ecevit, tartışma yaratan tasa- nyla ilgili olarak uyumlu bir sonuca ulaşıldığını söyledi. Ecevit sözlerini. "Kimileri benim son günlerde daha iyi göründüğümü söyleyip, bu- nun sımnı soruyor. Işler iyi gittikçe ben de iyi oluyorum" diye noktaladı. Üç aşamah denetim Ecevit'ten sonra kürsüye çıkan Derviş, "Sosyal adalet- le piyasa ekonomisinin birleş- tiribnesi durumunda en ba- şanh ekonomik modehn or- taya çıküğmT anlattı. Fon kapsamma alman 19 banka- nın sermayesini tümüyle yi- tirdiğini anımsatan Derviş, "Böyle bankalann sistemde kahnası çok sakuıcah. Bun- dan sonra da sermayesini yi- tirmiş bankalar fona ahna- cak.inşaDah fazla kalmanuş- ûr. Mevcut bankalar smrm al- tinda değil ama bunlan güç- lendinnemiz lazun" dedi. Bu süreçte "operasyonun tamamen şeffaf ohnası" ge- reğine dikkat çeken Derviş, "3 dildş,3 denetim yapılacak. Bunlann çok hızh. birkaç ay içindeyapılması gerekiyor. Fi- nans sektörü bu denetimler sonunda çok şeffaf olarak or- taya çıkacak"dedi. DUNYA BANKASI 1.3 milyar dolarlık kredi ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Dünya Bankası Türkiye Temsilcısi Âjay Chhibber, Köy- kent Projesi'ne 300 milyon do- larlık yannmla başlama karan aldıklannı belirtirken bankacı- lık sektörüne de 1 milyar 350 milyon dolarhk kredi sağlanma- sı konusunda önümüzdeki haf- ta sonu çalışmalara başlanacağı- nı söyledi. Chhibber, Köykent Projesi konusunda çalışmalar yapmak üzere Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı SeJçuk Polat ile gö- rüştü. Toplantı sonunda gazete- cilerin sorulannı yamtlayan Chhibber. Köykent Projesi'nin Türkiye açısuıdan çok yenihk- çi ve önemli bir proje olduğunu vurguladı. Daha önce Başbakan BülentEcevit ile Ordu'nun Me- sudiye ilçesini ziyaret ettikleri- ni ve pilot projeyi inceledikle- rini anlatan Chhibber, kırsal ke- simde köylülere daha iyi hiz- met götürülmesinin amaçlandı- ğını belirtti. Chhibber, projeye başlangıç olarak 300 milyon dolarlık bir yatınmla başlama karan aldıklanm kaydetti. Pro- jenin kendine özgü karakteris- tik özellikleri olduğunu, bu ne- denle birçok yerde de model olabileceğinı ifade eden Chhib- ber, önümüzdeki hafta salı gü- nü Başbakan Ecevit ile görüşe- ceklerini kaydetti. Suçlayarak anlaştılar Bahçeli: Derviş blöf yapıyor • Kemal Derviş'in istifa restine tepki gösteren MHP lideri Bahçeli, kurmaylanna "Her sıkıştığında çocuk gibi istifayı—=— gündeme getiriyor. Blöf yapıyor, siyasete hazırlamyor" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Bankacılık yasa tasansımn Meclis gö- rüşmelerinde. muhalefetin yanı sıra ik- tidar ortaklan da birbirini suçladı. MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcı- sı DevletBahçeli, kurmaylanna "Kemal Derviş siyasete hazuianıyor, blöf yapı- yor" dedi. Devlet Bakanı Derviş, mil- letvekillerinin "IMFdayatması" suçla- malanna. "Bunu EVIF'ye zor kabul et- tirdik, tamamen yerli mali bir düzenk- me" karşılıgmı verdi. Bankacılık tasansımn TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmesi sert tartışma- larla ilerledi. Tasan üzerinde uzlaşma sağlanmasına karşın, gerilimli Başba- kanlık zirvesinin ardından Derviş'in öne sürdüğü görüşler Bahçeli'yi tatmin etmedi. Bahçeli kunnaylanna şu değer- lendirmeyi yapü: "Blöf yapıyor düşuncesindeyim, böy- leJikle siyasete girmek için zenıin hazır- hyor. Her sıkışüğında çocuk gibi istifayı gündeme getiriyor. Bunu da özellikİe Başbakan'm ABD gezisi öncesinde yap- ü. Gerinm Türkiye'\i krizin eşiğine ge- tirir. Yeni bir krizi göze alamayız, bu ne- denle bunu sorun v apmay acağız." Muhalefet mıllersekillen. hükümeti "beürii şirketleri kurtarmak, beliıü ban- ka sahiplerin«ka>Tiakaktannalda' < suç- ladı. Sert eleştirilere hedef olan Derviş, "IMFdayatması'' suçlamasını reddetti. "Asıl amacnıuz, finans sektörünün ko- lay yoldan ve ucuza yabana sermayenin ehne geçmemeskür" diyen Derviş, şu görüşleri dile getirdi: "Buyasayı Bankacıhk Kurulu'ndabiz geKştirdik. Hatta EVIF'ye zor kabul etti- rebiklik. Yani IMF bu düzenlemeyi geç kabul etti. Dolayısry la bu tamamen yer- li mali bir düzenlemedir. Şeffafhk bu operasyonun temel boyutudur. Devlet künsenin cebine hediye koymuyor. UIu- sal bankacıhk sistemimiz, devletin geçi- ci hissedar olması kaydryla, geçici olarak destekknmiş otacak." DYP milletvekili Kamer Genç, Baş- bakan Yardımcısı Mesut Yümaz'ın kar- deşi Turgut Yıhnazın sahibi olduğu Tekstilbank'a ilişkin iddialan genel ku- rul gündemine getirdi. Tekstilbank'm son sermaye arttınmını ve bu kaynak- tan yararlanıp yararlanmayacağmı so- ran Genç'e, "BÖ>1e bir soruyu kabul et- miyorum. Usulüne göre sonı sorun" di- yen TBMM Başkanvekili Murat Sök- menoğia, Derviş'i yanıt vermekten kur- tardı. Anayasa Mahkemesi yolu DYP Genel Başkanı Tansu Çiller, ya- sayı iptal istemiyle Anayasa Mahke- mesi'ne götüreceklerini açıkladı. Dü- zenlemenin adeta soygun olduğunu kaydeden Çiller, devletin üretim sektö- rüne kaynak aktarması için çok çeşitli yollar olduğunu vurguladı. Kurtarma ve peşkeş çekme operasyonu yapıldı- ğıru söyleyen DYP lideri, "Gözükarar- mış bir düzenleme ile karşı karşı>a\ız. Başbakan yardımcüannın yakmlan, ahbaplan banka alryor, bunu herkes iz- Kyor. 'Arjantin'de hesap soruluyor, biz- de niye soruhnuyor' diye sualler var. Devletin görevtileri bunu söylüyor. Bun- lar çokağırsuaDerdir" değerlendırme- sini yaptı.