Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYPA CUMHURİYET 19 AĞUSTOS 2001 PAZAR
8 HABERLERIN DEVAM
G U N C E L CÜNEYT ARCAYÜREK
H Baştarafı 1. Sayfada
Geçmişinibilenler için kurduğu partiyle biriikte öne
• sürdüğü ilkelerde içtenliğine inanmak zor. Zor değil,
olanaksız.
Takıyye yaptığına gelince; bu konunun tanıklan üç-
beş ay önce aynı siyasal yastığa baş koyduğu dün-
kü FP'liler, bugünkü Saadet Partisi milletvekilleri, yö-
neticileri.
SP Genel Başkanı Recai Kutan programıyla, dav-
ranışıyla "eski yolda". Bu yolda bile birbirierinden
farklan olmadığını vurgulamak için RTE ve ekibinden
farklılıklannı ancak "ayrıcalıklı arkadaşlanmız" diye
söz edebiliyor.
Ama RTE'nin Anıtkabir'de özel deftere yazdıklan,
sistem partilerine yakışır üslupta. Atatürk'ü belki de
ilk ya da ikinci kez ziyaret eden RTE; devletin, laik
cumhuriyetin kurucusuna neler demiyor ki:
"önderiiğinde.. kurtanlmış olan bu topraklar.. gös-
terdiğin hedefe ve layık olduğu idareye kavuşama-
mıştır... Ulusumuzu işaret ettiğin muasır medeniyet
seviyesinin üzerine çıkarmak.. demokratik, laik ve
sosyal hukuk devletinin kurallan içinde... Emanetin
emin ellerdedir... Müsterih ol ve rahat uyu..."
Olanağını bulsak da sorsak: RTE gibi nicelerini
görmüş geçirmiş Atatürk, RTE'den bu sözleri du-
yunca acaba rahat mı uyuyor yoksa takıyyeciliğin dik
âlâsı diye degeriendirip gülüyor mu?
Tepkiler karşısında amblemlerindeki ampulün bi-
çimini anında değiştiren bir parti ve liderini idare-i
maslahatçı diye tanımlayan yoaımlar, herhalde yan-
Itş olmasa gerek.
Bukalemunun renk değiştirerek araziye uyduğunu
ilmen açıklayabilirsiniz. RTE'nin bugün sergilediği
manzaranın yarın hangi renklere gireceğini kestire-
bilir misiniz? Kuşkuyla bakılan bır bünye için, hayır!
Parti hele biraz palazlansın, ülkenin sağlam kuv-
vetlerinin güvenini kazanır gıbi olsun, ilk seçimde ye-
terince oy toplasın, asıl yüzünu göstermekte gecik-
meyeceğine kim güvence verebilir?
Erbakan "Ampulün içıne 3 tane mum koymuşlar.
3 mumla Türkiye aydınlanmaz" diye AKP ile dalga
geçiyor.
Yakında bir şarkıdaki dizeler söylenmeye başlar:
Birmumdur, iki mumdur, üç mumdur vs...
Anlaşılmayan girişimler
Anlaşılmasında zohuk çekilen öteki siyasetçi,
ANAP lideri Yılmaz!
Askerlere saldırı (hücum) için ulusal güvenlik ko-
nusunu malzeme yaptı.
Baktı ki; "o cepheden" hemen herkesin haklı bul-
duğu sert tepkiler geliyor. Hemen çark etti.
Bu kez demokratikleşmemizi engelleyen ulusal
güvtnliğin, AB'ye girmemizi zorlaştıracağını söyle-
di.
Yılmaz'ı; Başbakan'ı desteklemedi. Ortağı MHP
desteklemedi. Bir iki 2. Cumhuriyetçi kıytınk köşe ya-
zan kolladı Yılmaz'ı.
Yılmaz; Başbakan'dan sonra Cumhurbaşkanı Se-
zer'den okkalı bir yalanlama beklemiyordu herhal-
de.
Sezer'le Ecevit'in konunun 21 Ağustos'taki
MGK'de yeniden açılmamasında anlaşmalanna kar-
şın; Yılmaz'a kuşkuyla bakıyorlar.
Yılmaz'ın MGK'de yıne bildiğini okuması, ama as-
kerlerin de -hatta Başbakan'ın ve Cumhurbaşka-
nı'nın- aynı tonda ve gereken donelerle kendisini ya-
nıtlaması olası.
ANAP lideri bir yandan da umudunu 17 Eylül'de
çalışmalanna anayasadaki değişikliklerle başlaya-
cak olan TBMM'ye bağlamış görünüyor.
Kaygılannda ne denli haklı olduğu eylülde ortaya
çtkacakmış!
Ne bekliyor acaba? Haklılığını kanıtlamak için; ör-
neğin parti sayısı 4'ten 6'ya çıkan TBMM'de anaya-
sadaki değişiklik üzennde (ilk aşamada 330'luk) oyun
sağlanamayacağını mı umut ediyor?
Oysa; RTE sahnede. AB'ye girmeye hevesli. Bir i-
ki görüşme pekâlâ ANAP'la AKP arasında (yakışık
alan) uzlaşma sağlayabilir. Ötesi, Allah kerim!
RTE'nin ne yapacağına kuşku ile bakılıyor.
Mesut Yılmaz'ın ise; yaşam derdıne düşmüş, es-
kileri gözden çıkarmış, halk önünde ulusal güvenlik
konusuyla -büyük kongrede vaat ettiği üzere- parti-
sini birinci parti konumuna nasıl getireceği merak
konusu.
Bugün için anlaşılması zor iki konu ve.. siyasetçi!
Zamlar yurttaşa
nefes aldırmıyor
• Baştarafı 1. Sayfada
ramlık tüpgazın fiyatı
da yüzde 130 oranında
arttı.
31 Aralık 2000 tari-
hinde litresi 598 bin li-
ra olan süper benzin
bugün 1 milyon 148 bin
liraya çıkarak, neredey-
se fiyatuu ikiye katlar-
ken 8 ayda tam 16 kez
zamlandı. Akaryakıt
grubunda yer alan nor-
mal ve kurşunsuz ben-
zin de yaklaşık aynı
oranda zamlanarak, fi-
yatı üst üste en çok ar-
tan üriin oldu.
Fiyatı oran olarak en
çok artan ürün ıse oto-
gaz. Geçen yılın aralık
ayı sonunda litre fiyatı
261 bin lira olan oto-
gaz. bugün 661 bin lira-
ya çıkarak, yılbaşından
bugüne yüzde 153'lük
bir artışa sahne oldu.
Fiyat arhşı yüzde 100'ü
geçen bir başka ürün de
uçak bileti.
Ankara-lstanbul tek
kişilik uçak bileti 46
milyon liradan 95 mil-
yon liraya çıkarak yüz-
de 106'lık bir fiyat ar-
tışı gerçekleştirdi. Te-
davi ücretleri yüzde 20,
kablolu televizyon üc-
reti yüzde 90 ve yeni 35
cl'lik Yeni Rakı yüzde
50 artarken, İstanbul
Boğaz Köprüsü geçiş
ücreti yüzde 100 arttı.
Otoban ücreti de en çok
zam görenler arasında
yer aldı.
Tüp ve otogaza zam
Ekonomi Servisi -
Akaryakıt fiyatlannın
ardından tüpgaz ve oto-
gaza da zam yapıldı.
LPG perakende satış fi-
yatlan yüzde 3.1 ile yüz-
de 3.6 arasında değişen
oranlarda arthnldı.
Dünden geçerli ol-
mak üzere, IstanbuFun
Anadolu yakasında 2 ki-
logramlık piknik tüpü-
nün fiyatı 2 milyon 510
bin liraya, 12 kilogram-
lık ev tüpünün fiyatı 14
milyon 100 bin liraya,
45 kilogramlık sanayi
tüpünün fiyatı 53 mil-
yon 100 bin liraya çıka-
rıldı. Otogazın litre başı-
na 641 bin lira olan fiya-
tı da 661 bin liraya yük-
seltildi. Ankara'da 12 ki-
logramlık ev tüpünün fi-
yatı 13 milyon 750 bin
liradan 14 milyon 240
bin liraya. Izmir'de 13
milyon 560 bin lira dü-
zeyinde olan fiyatı 14
milyon 40 bin lira oldu.
Ote yandan, LPG çe-
şitlerinden kilogram ba-
şına alınan Akaryakıt
Fiyat Istikrar Fonu
(AFlF)payıda 30 bin li-
ra olarak belirlendi.
Türkiye birliğe en çok güvenen 3. ülke AB üyeleri ile karşılaştırmalı rapor
AB'ye 'evef Türk halkı
diyenler arttı umutlu değil
İSTÂNRUL (AA) - Avnıpa
Biriiği'ne katılım yönündeki
görüşler, dış desteğin
ekonomik krizin
aşılmasında 'umut' kabul
edilmesine paralel olarak
olumlu yönde değişti.
ProCon ÇfK fırması
tarafından yapılan bir
araştırmanın sonuçlanna
göre, Türkiye'de AB'ye
'evet' diyenlerin oranı yüzde
49'dan yüzde 68.9'a
yükseldi. Tüıkiye ile
birlikte AB'ye aday
ülke konumundaki
11 ülkede ve
Hırvatistan'da 12 bin
kişi üzerinde yürütülen
"Avrupa Birliğine Bak*ş
Araşürması'' 18yaş
üzerindekı kişilerle yapıldı.
Araştırmayı Türkiye'de
yürüten ProCon GfK adiı
firmanın ulaştığı sonuçlara
göre, Türkiye'de AB'ye
katılım yönündeki olumlu
görüş, son altı ayda aşama
gösterdi. Anket sonuçlanna
göre, aday ülkelerde halkın
çoğunluğunun AB'ye
güvendiğı görülüyor.
Türkiye, anket sonuçlanna
AB'ye en çok güven duyan
3. ülke konumunda.
Araştırma sonuçlan, hem
kısa hem de uzun vadede
Türk insanımn AB'nin
ekonomik iyileşme
sağlayacağmı umduğu
yönünde olduğunu
gösteriyor. Araştırmaya
kaOİanlar
genelinde,
Avrupa
Biriiği'ne
katılıma ilişkin
ekonomik
beklentiler yüksek düzeyde
ortaya çıkıyor. Araştırmada,
AB'ye aday ülkeler arasında
en avantajh konumda
bulunan Çek Cumhuriyeti,
Slovenya, Estonya tam
üyeliğe şüpheli bakarken
birüğin içine en son almayı
düşündüğü Bulgaristan.
Romanya ve Türkıye'nin
AB üyeliği için çok 'bevesM'
olduğu belirriliyor.
ANKARA (Cumhuriyet
Biirosn) - Avrupa Biriiği'ne
(AB) üye 15 ülkede
1973'ten bu yana düzenli
olarak yaptınlan bir
araştırma, insanlann
yaşamlanndan duyduklan
tatmin ve beklentilerinin AB
ülkeleri arasında son derece
yüksek oranlarda olmasına
karşın, Türk halkının
geleceğe dönük
olarak güvensizlik
ve kuşku içinde
olduğunu ortaya
koydu. AB'ye üye
15 ülkede, 15yaş
ve üzeri nüfusu
temsil eden örnek kitlelere,
her bahar ve sonbaharda
aynı sorular sorulmak
suretiyle yapılan anketin
54'üncüsü, 14 Kasım ve 19
Araiık 2000 tarihleri
arasında gerçekleştirildi.
CHP Bılım, Yönetim ve
Kültür Platformu Başkanı
Bülent Tanla'nın.
araştırmanuı bazı verileri
üzerindeki
değerlendirmeleri şöyle:
- AB'ye üye ülkelerde
yaşayan nüfusun beşte
dördünden fazlası (yüzde
83). sürdürdükleri yaşamdan
memnun. AB üyesi
ülkelerde, sürdürdükleri
yaşamdan hiç memnun
olmadıklannı belirtenlerin
oranı sadece yüzde 3
civanndadır.
- AB üyesi ülkelerde
15 yaş ve üzeri
grubun yüzde 89'u,
beklenrileri
gerçekleştirebilme
açısından gelecek
yüa iyimser bakıyor.
Türkiye'de bu konuda
iyimser görüş belirtenlerin
oranı sadece yüzde 21 'i
buluyor.
- Ekonomik durum
açısından gelecek yıla
dönük iyimser görüş
bildirenlerin oranı AB üyesi
ülkelerde yüzde 85'e
ulaşırken Türkiye'de bu oran
sadece yüzde 17
civanndadır.
Devlet eliyle radyasyonİSTANBUL (AA) - Bayındır-
lık ve Iskân Bakanlığı'nca ka-
mu binalan, benzin istasyonla-
n ve patlayıcı madde depolan-
na takılması zorunlu kılınan
'radyoaktif' kaynaklı parato-
nerler, çevre ve halk sağlığı açı-
sından büyük riskler taşıyor...
Türkiye Atom Enerjisi Kuru-
mu (TAEK), 2 hafta önce ya-
yımladığı bir genelgeyle bu du-
ruma dikkat çekerek 'radyoak-
tiT kaynaklı paratonerlerin kal-
dmlmasını istedi. Genelgede,
yenilerinin kurulmasına izin
verilmeyeceği de vurgulandı.
TAEK Başkanvekili Dr. Er-
dener Birol. sayılan son yıllar-
da hızla artan 'radyoaktiT kay-
naklı paratonerlerden Türkiye
genelinde 15 bin. Istanbul'da da
3 bin tane kurulu olduğunu söy-
ledi. Bu paratonerlerin alterna-
tifinin bulunduğuna işaret eden
Dr. Birol, bu konuda hazırladık-
lan 30 Temmuz 2001 tarihli ge-
nelgenin, Bayındırlık ve Iskân
Bakanlığı'nın da aralannda bu-
lunduğu ilgili kurum ve kuru-
luşlara iletildiğini, bakanlıktan
mevzuattaki gerekli düzenle-
menin yapılmasını da istedik-
lerini söyledi.
Çekmece Nükleer Araştırma
ve Egitim Merkezi Müdürü Ya-
şar Ozal da hiçbir radyoaktif
maddenin başıboş ortalıkta do-
laşmaması gerektiğinı belırte-
rek radyasyonun her dozunun
belli bir risk taşıdığını belirtti.
Özal, "Radyasyonla bilinçsiz
şeldlde muhatap olunması du-
rumunda vücutta birtakım
komplikasyonlar meydana ge-
lir. Bu da lösemi gibi pek çok
hastalığa neden olabilir" dedı.
Bayındırlık ve Iskân Bakan-
hğı yetkilileri de 'ElektrikTesi-
satı Genel Teknik Şartname-
si'ne göre radyoaktif kaynaklı
paratoner kurulmasının zorun-
lu olduğuna dikkat çekerek TA-
EK'nin genelgesinin ellerine u-
laştığını. bu konuda gerekli ça-
lışmalara başlandığını belirtti-
ler.
Bu paratonerlerin tüm kamu
binalarının yanı sıra benzin is-
tasyonları ile patlayıcı madde
depolanna da kurulmasının zo-
runlu olduğunu kaydeden yet-
kililer. özel binalarda ise böyle
bir zorunluluğun bulunmadığı-
na dikkat çektiler.
TAEK'nin 30 Temmuz 2001
tarihli genelgesinde. halen kul-
lanılan
l
(226) Ra' radyoaktif
kaynaklı paratonerlerin üretici
fırmalar tarafından sökülmesi
ve Çekmece Nükleer Araştır-
ma ve Eğitim Merkezi Müdür-
lüğü'ne teslim edilmesi isten-
di.
Genelgede aynca şunlar kay-
dedildi:
tt
ÜIkemizde montajı
yapılmış ve halen kullanümak-
ta olan (226) Ra' radyoaktif
kaynaklı paratonerlerin dep-
rem, yangın, scl felaketi, şiddet-
li rüzgâr vb. doğal afetlerden do-
la\i düşmesi. kav boJması, çalın-
masL uzun yıllar kullamlması,
kullanıcılann değişmesi, bilgjsi
olmayan insanlann ellerine ko-
layca geçebilmesi gibi nedenler
ile halk sağlığı, özellikk gelecek
nesiller üzerinde ohışturabilece-
ği potansiyel tehlikeler göz önü-
ne ahnarak üretimi durdurul-
muş olup bundan sonra monta-
jına vekullanımına izin veribne-
vecektir."
İçel Çukurpınar Yaylası
6 dağcı mağarada
mahsur kaldı
MERSİN / KASTAMONU (Cumhurrvet) -
Içel'in Anamur ilçesi Çukurpınar Yaylası'ndaki
bir mağaraya iniş yapan Boğaziçi Universitesi
Dağcılık Kulübü üyesi 6 dağcı. mağarada
mahsur kaldı. Kastamonu'nun Pınarbaşı
ilçesindeki 'Valla Kanyonu'na giren Bakırköy
Doğa Sporlan Merkezi'ne üye 5 kişilik ekipten 3
gündür haber almamıyor. Çukurpınar
Yaylası'nda 10 gündür kamp yapan 30 dağcıdan
6'sı dün saat 13.00 sıralannda yaklaşık 1500
metre derinliğindeki mağaraya rekor denemesi
için inişe başiadı. Ancak yağış nedeniyle
mağarada mahsur kalan dağcılardan ikisi derine
inerek, burada bulunan telefon hattıyla kamptaki
arkadaşlannı durumdan haberdar etti. Mağarada
kalan dağcılan kurtarmak için bölgeye,
aralardmda AKUT üyelerinin de bulunduğu
arama ve kurtarma ekipleri sevk edildi.
valla Kanyonunda 5 kigi kayıp
Kastamonu'nun Pınarbaşı ilçesi Muratbaşı
köyünde bulunan 'Valla Kanyonu'na giren
Bakırköy Doğa Sporlan Merkezi'ne üye 5 kişilik
ekipten de 3 gündür haber alınamıyor. Egeroen
Çakır, Murat Yüce, Murat Ceylan (Bakırköy
Doğa Sporlan Merkezi Müdürü), Nevzat Çetin
ve Erdinç Yıhnaz'dan oluşan ekip ile 16 Ağustos
Perşembe günü saat 13.00'den bu yana bağlanh
kurulamadı. 12 kilometre uzunluğunda ve 1200
metre yüksekliğindeki kanyonda bulunan ekibe
ulaşabihnek için arama timi oluşturuldu.
Gürelçifti Efes y
te
"Efsaneler doğduklan yerde
canlanıjwr" slogannla Ege >« Akdeniz
bölgeîeri tumesine tzmir'in Selçuk
ilçesindeki Efes Antik Thatro'dan
başlayan 'Sultans of the Dance"
topiuloğu, Egelileri büyütedi.
Vl>donose Production'ın düzenJediği
turne ile Ege bölgesine geten 90 kişilik
topluluğun ilk gösterisini aralannda
Devlet Bakanı Şükrü Süıa Gürel ve eşi
Zeliha Gürel Turizm Bakanı Mustafa
Taşar ve Aydın Valisi Emir Durmaz ile
miUetvekilkrmin de bulunduğu
>aklaşık 7 bin 500 kişi seyretti.
Marmariste orman yangını
120hektarhk
alan kül oldu
MARMARİS (Cumhuriyet)-
Marmaris'te iki ayn notkada çıkan
orman yangınlannda yaklaşık 120
hektarlık alanın yok olduğu bildirildi.
Dün öğlenden sonra saat 16.00
sıralannda başlayan orman yangınlan
Emel Sayın'ın adını taşıyan Datça yolu
üzerindeki koyun tamamen yok
olmasuıa neden oldu. MTA kampı
yakınlannda iki ayn noktada elektrik
nakil hatlanndan çıktığı bildirilen
yangınm, 40 hektarlık bir alanda
kontrol altuıa ahndığı. 80 hektarhk
ikinci noktada ise yangının kontrolsüz
sürdüğü kaydedildi. Içmeler sırtlanndan
başlayan yangınlann rüzgânn etkisiyle
yayıldığı ve Inbükü'ne yöneldiğini
kaydeden yetkililer, çahşmalara
Antalya'dan 2 uçak göndenldiğini, 5
helikopter, 25 arozöz, 16 belediye
iftaiyesi, 9 grayder ve 450 yangın
işçisiyle müdahale ettiklerini, ancak
yetersiz kalındığı için Aydın, Denizli ve
İzmir'den yardım istendiğini belirttiler.
Emel Sayın Koyu'nun tamamen yok
olmasına neden olan yangının,
Inbükü'ne yönelmesinden dolayı
çevredeki çadırlık kamplann
boşaltıldığı bildırilirken, Muğla Valisi
Lütfi Yiğenoğlu şiddetli rüzgânn
etkisiyle yangını kontrol altına almakta
güçlük çektiklerini söyledi.
Trafik bilançosu: 18 ölü9 52 yarah
Haber Merkezi - Çankın'nın
Ilgaz ilçesinde meydana gelen
trafik kazasında aynı aileden 6
kişi öldü, 3 kişi yaralandı. .Yurt
genelinde dün meydana gelen
trafik kazalannda toplam 18 ki-
şi öldü, 52 kişi yaralandı.
Çankın'nın Ilgaz ilçesi yakın-
lannda Ahmet Göce'nin (30)
kullandığı 34 YM 3387 plakalı
otomobil, Belören mevkiinde
aşın hız nedeniyle kontrolden
çıkarak Belören Köprüsü'nün
korkuluklanna çarptı. Kazada,
Enes Matik (5), İsa (3), Ha\>a
(29), Mustafa (25), Tuğba (11)
ve Nuriye Göce (20) öldü. Yara-
lanan sürücü Ahmet Göce, Mu-
sa(12) ve MerveGöce(ö), Çan-
kın ve Ilgaz devlet hastanelerin-
de tedavi altına alındılar. Göce
ailesinden iki kardeşin, eşlen ve
çocuklanyla Istanbul'dan tatil
için memleketleri Tokat'ın Nik-
sar ilçesine gittikleri bildinldı.
Konya'da günlük 5 milyon lı-
ra karşılığında fasulye toplamak
için kamyon üzennde tarlaya
gitmek isteyen ve çoğunluğunu
genç kızlann oluşturduğu tanm
işçileri kaza geçirdi. Işçilen ta-
şıyan kamyonun sulama kanalı-
na uçması sonucu meydana ge-
len kazada Havva Ünlü (38),
Tuğba Se\1ndik (14) ve Halime
Alayyalı (18) yaşamını yitırdi.
Kazada yaralanan 15 kişi. çevre
hastanelerde tedavi altına alındı.
Manisa'nın Alaşehır ilçesinde
ise üzüm işçilerini taşıyan kam-
yonun şarampole yuvarlanması
sonucu 14 kişi yaralandı.
Trabzon'un Sürmene ilçesine
bağlı Çamburnu beldesinde
meydana gelen trafik kazasında
Bayram Çevik,MehmetAn" Mu-
ratoğlu ve Tazi>a Bayramov ad-
lı kişiler iie kimliği belirleneme-
yen 3 kişi yaşamını yitirdi. İstan-
bul, Konya, Aydın ve Giresun'da
meydana gelen kazalarda ise 3
kişi öldü, 20 kişi yaralandı.
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
1998'in güzel bir Ağustos sabahı Moğolistan'ın
başkenti, kızıl kahraman anlamına gelen Ulanba-
tur'dan yola çıktım. Moğol steplerinde başlıca iki
ulaşım yolu var; at ve arazi aracı...
Rus yapımı arazi aracının şoförü Ihrbatır, rehbe-
rimiz Erden Bilge. Tanıştıktan hamen sonra, adının
anlam ve önemini paylaştı:
"Sizin Bilge Kağan'dan..."
Yol arkadaşlarımız arasında iri leylekler, kuzudan
hallice kargalar ve yüksek dağ kuşlan var. Bir mo-
la yerinde, karşımızdan 4-5 çocuklu aile geldi. En
küçük kucakta. O dahil çocukların belinde şişeler
var. Içi su, toprak dolu, yan yana dizili... Önce ilaç
olabilir diye düşündüm. Belki de anne, çocuklann
ilacını karıştırmamak için her birinin beline bağladı.
Değilmiş; Moğol steplerinde çocuk doğduktan he-
men sonra beline bu şişeler bağlanırmış. Büyüyün-
ce ata binip kilometrelerce yol gidecek, belinde ta-
sı, yemek torbası olacak. Bunlara şimdiden alış-
malıymış ki, vücudunun bir organı gibi düşünsün.
Ağır gelmesin. Yazın sıcak havada yolculuk güzel
ama kışın soğuğundan korunmak için de yola çık-
madan önce ateş yakıp üzerine taş koyarlarmış, ta-
şın üzerine de hayvan yağı atariarmış. Taş iyice yağ-
lanınca çeker, biraz soğutup yüzlerine sürerlermiş...
Yol boyu ötemizden atlı çocuklar geçti. Bunlara
at sırtında büyümüş değil, at üstünde ana rahmine
düşmüş demeli...
Moğollar sürmekte olan göçebe yaşama gönder-
me yapıp, "Bizim etnoğrafya müzemiz yoktur. Bin
yıl önce neyi kullanıyorsak hâlâ o eşyalarla yaşıyo-
ruz" diyoıiar.
300 kilometrelik yolu 6 saatte aştık, bir dağ ete-
ğine saptık. Yol yok. Doğaya emanet gidiyoruz. 15-
20 dakikalık sicim gibi yağmurdan sonra güneş ye-
şil engebeliklerın suyunu almaya girişti. Camı aç-
tım. Toprak, yağmur, çiçek, temiz hava, ot kanşımı
nefis bır kokunun içinde yüzer buldum kendimi. Içi—
me çektiğim havayı koruma refleksiyle ellerimle
göğsümü kapayıp mınldandım:
- Işte Balbaycığım, gezinin anlatılmazlığı bu. Ge-
zı yaşanır. Şimdi bu havayı hangi sözcüğe sığdırıp
yazıya dökeceksin?
İki saatlik dağ arası, bataklık, engebe, vadicik, uç-
suz bucaksız plato yolculuğundan sonra Orhun
Anıtlan'na geldik. Geniş bir düzlük, uzaklardaki te-
peler yanaşık düzen sıralanmış... Her taraf kokulu
otlarla dolu. Bilge Kağan'ın heykelinin omuzunu tut-
tum, boydaş sayılırız. Az ötede yan yatmış yazıtlar
var. Kül Tıgin yazıtı dik, birkaç adam boyu yükse-
liyor. Yazıtın hayvan boyuna yakın bölümünün üs-
tündeki yazılar çok kolay seçiliyor. Alt bölümü ise
büyükbaş hayvanlar boyunlarını kaşımak için kul-
lanmışlar. Burası kirli sarı, kaygan, parlak bir hal al-
mış.
Gördüğüm her taşın fotoğrafını çekerken bir hay-
van sürüsü anıtlann ortasından geçip az ötedeki
çadırlı yere doğru sökün eyledi. Sürünün başında-
ki delikanlı Batacır, atını anıtlann arasından sürüp
çadırlara doğru giderken, bızi de davet etti...
Türkoloji araştırmaları...
Orhun'dan ayrılmadan önce kıyıları söğütlü Or-
hun Irmağı'nda yüzümü yıkayıp, bir daha bölgeye
gelişte betki de burada kazılan yapılır, koruma sağ-
lanır diye düşünmüştüm. Zaten' Moğolistan Aydın-
lanma Bakanlığı ile bir anlaşma imzalanmış, bölge-
deTürkiye'ye kazı izni verilmişti. Türk Işbirliği ve Kal-
kınma Idaresi Başkanlığı (TİKA) da kollan sıvamış-
tı. Son haber bu kazıların sonuç vermeye başladı-
ğını gösteriyor.
Yeryüzündeki Türkoloji araştırmalannın yüzde
80'ini Almanlar ve Ruslar yapıyor. Ortıun Yazrtlan-
'nın bulunması ve okunması da onlann çalışmala-
nyla oldu.
Prof. Talat Tekin gibi birkaç öğretim üyesinin ça-
basını bir yana koyarsak bu konuda kurumsal ça-
lışmaların yetennce yapılmadığını görüyoruz.
Asya gezim sırasındaTürkçemizin çok güzel, ku-
lağa hoş gelen zenginliklerine tanık oldum. Bu ko-
nularda yapılacak araştırmalar tarihimize sadece
kafanın tasıyla değil, tasın içindeki beyinle de bak-
mamızı sağlayacak...
ankcum@ttnet.net.tr
Kafatası olmayan bebekler
• YİRANŞEHİR(AA)-Şanlıurfa
T
nın
Viranşehir ilçesinde ilginç doğum olaylan
yaşanmaya devam ediyor. llçede son üki günde
kafatası olmayan 2 bebek dünyaya gelirken,
daha önce de biri iki başlı, 5'i kafatası olmayan
6 bebek doğmuştu. Viranşehir Devlet Hastanesi
Kadın Doğum Uzmanı Opr. Dr. Abdi Oğuz,
kafatası olmayan iki bebeğin doğumdan hemen
sonra öldüğünü söyledi.
Gümrükçülerden TOBB'ye dava
• İstanbul Haber Servisi - İstanbul Gümrük
Müşavirleri Demeğı Başkanı Esen Sinal,
gümrük idareleri ile gümrük müşavirlerini
'haraç' alan kişiler olarak tanımlayarak
itibarlarını zedelediklen gerekçesiyle TOBB
Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile yönetim kurulu
üyeleri aleyhine 50 milyar liralık manevi
tazminat davası açacağmı belirtti. Sinal,
"Haklıhğımız mahkeme tarafından onaylamrsa
kazanacağımız tazminatı Türkiye Eğitim
Gönüllüleri Vakfı'na bağışlayacağız" dedi.
Uyuştupucu operasyonu
• İstanbul Haber Servisi - Istanbul'da, son iki
ayhk dönemde düzenlenen 148 ayn uyuşturucu
operasyonunda, 186 kişi yakalandı. Bu kişilerle
birlikte, 7 ton 500 kilogram asitanhidrit, 289
kilogram eroin, 42 kilogram esrar. 145 kök
hintkeneviri. 786 gram kokain ve 93 bin 157
adet uyuşturucu hap ele geçirildi.
Loto'yu 3 kişi tutturdu
AJVKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Sayısal Lo-
to'nun bu haftaki çekilişinde kuponlannda 8,17,
37,39,45 ve 47 rakamlannı işaretleyen üç kişi 349
milyar 210 milyon 40'ar bin lira ikramiye kazan-
dı. Bu haftaki çekilişte 5 bilenler 1 milyar 592 mil-
yon 735'er bin lira, 4 bilenler 11 milyon 245'er
bin lira, 3 bilenler ıse 1 milyon 135'er bin lira ik-
ramiye kazandı. Sayısal Loto'nun bu haftaki çe-
kilişinde büyük ikramıyeyı paylaşan kuponlann
Trabzon, tstanbul-Eminönü ve Kırklareli-Lüle-
burgaz'dan yatınldığı açıklandı.