Catalog

9 AĞUSTOS 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER îçişleri Bakanlığı, denetimleri arttırmak için 'geçici trafik müfettişi' uygulaması başlatıyor Trafik 6 ayda 2 biıı can aldı• Kazalarda geçen yıla göre yüzde 4.64'lük bir artış oldu. En fazla kaza îstanbul'da, en az kaza Hakkâri'de yaşandı. Kazalann yüzde 96.9'una sürücü hatasının neden olduğu belirtildi. Yollann bir günlük bilançosu: 28 ölü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Emniyet Genel Müdürlügü Trafik Hizmet- leri BaşkanlığYnın raporuna göre, 1999 yılınm ilk altı ayında 214 bin 916 kazada 2 bin 110 kişi yaşamını yitirdi. Kaza sıralamasında tstanbul birinci sırada yer alırken Îçişleri Bakanlığı, denetim- leri arttırmak için "geçici tra- fik müfettişi" uygulamasını başlatma karan aldı. Emniyet Genel Müdürlü- ğüTrafik Hizmetleri Başkanlığı'nın yı- lın ilk 6 ayında meydana gelen trafik ka- zalanna ilişkın raporu yayımlandı. Ra- porda, 1999 yılmın ilk altı ayında ger- çekleşen 214 bin 916 kazada, 2 bin 110 HaberMerkea-Yurdunçeşitliyerlenndedün meydana gelen trafik kazalannda 28 kişi öldü, 40 kişi de yaralandı. Bolu'da, Ankara-lstanbul karayolunun Kay- naşlı kesiminde, Erol Omaç yönetimindeki 68 AR 220 plakalı, kimyasal gübre yüklü kamyon, bariyerlere çarparak takla attı ve yanmaya baş- ladı. Kazada, Fadik Omaç, Döndü Omaç, Duy- guOmaç ve DuduOmaç yanaraköldü. Ağırya- ralanan sürücü Erol Omaç ile Yasin ve ErcanO- maç, Düzce Devlet Hastanesi'nde tedavi altina alındı. Bursa'dan Balıkesir'e giden Musa Coş- kun'un kullandığı 11 SS 399 plakalı otomobil. hatalı sollama sonucu, Bursa'nın Mustafake- malpaşa ilçesine 5 kilometre kala Pamukkale fırmasına ait Nafiz Yayla'nın kullandığı 10 DY 360 plakalı yolcu otobüsüne çarpü. Kazada, oto- mobilde bulunan Mnsa Coşkun, Sevdet Alan, kişinin hayatını kaybettiği belirtilirken bir önceki yıla göre yüzde 4.64'lük bir artış olduğu kaydedildi. Ocak ayı 39 bin 500 kazayla, en çok kaza yapılan ay ola- rak istatistiklere geçerken iİk altı ay so- S«deöfaAlan,KubaavAlan,A)tüJKDŞUl,Ekreııı Er, Edfoe Er ve Şeniz Er olay yerinde öldü. Denizli'nin Bozkurt ilçesi yakmlannda Af- yon'danDenizli'yegiden 20 DS 373 plakalı yol- cu otobüsü.yağmurnedeniyle kayarak takla at- tı. Kazada, ilk belirlemelere göre 4 kişi öldü, 29 kişi yaralandı. Şankurfa'nın Siverek ilçesinde, Musa ttaş yönetimindeki 13 AR 404 plakalı kamyon, ilçe girişinde bisikletle gezen Doğan Utkan'a çarptı. Ağır yaralanan Utkan, devlet hastanesine kaldınlırken yolda öldü. Samsun'un Asarcık ilçesinde, Mustafa Kan- ber yönetimindeki 55 RE 251 plakalı otomobil, Yaykıl yöresinde yolun karşı tarafına geçmek isteyen Sevgi Belkk'e (11) çarparak ölümûne neden oldu. Tarsus-Adana karayolunun Yenice beldesi yakmlannda, Muhammet Sivri yöneti- mindeki 33 KL 555 plakalı otomobil, yolun kar- nunda Îstanbul'da 81 bin 540 ile birin- ci, Ankara'da 30 bin 869 ile ikinci, lz- mir de 18 bin 960 kaza ile üçüncü sıra- da yer aldı. En az kazaya tanık olan iller ise Hak- şı tarafına geçmek isteyea An" Korkusuz'a çar- parak ölümüne neden oldu. Adana'da, Sevda Acar yönetimindeki 01 PF 866 plakalı otomobLL Adâna-Mersin karayolu- nun Kolcuoğlu mevkiinde, bisikletiyle yolun karşısına geçmek isteyen Aydın Çolak'a çarptı. Çolak, hastanede yaşamını yitirdi. Ankara'da, Konya Yolu AŞTÎ önünde, Meh- metErfaanGökçeoğlu yönetimindeki 06 LPY 45 plakalı otomobil, yolunkarşı tarafina geçmek is- teyen Şahabetân Kâtipoğlu'na çarparak ölümü- ne sebep oldu. Ankara'nın Dışkapı semtinde Fa- üh Caddesi Mevkii Haslanesi önünde, Haffl Ya- nar yönetimindeki 71 DE 866 plakalı otomobi- lin çarptığı Emine Aksakaiboğhı, kaldınldığı hastanede öldü. Çorum, Kastamonu, Tarsus, Adana, Tokat ve Kayseri'de meydana gelen ka- zalarda da 7 yurttaş yaşamını yitirdi. kâri (35 kaza), Tunceli (43 kaza), Arda- han (44 kaza), Bayburt (63 kaza) olarak belirlendi. Kazalann yüzde 96.9'una sürücü hatası neden olurken 43 bin 145 kaza sürücülerin uykusuz ve yorgun ol- malan sonucu meydana gel- di. Aşın hız 10 bin 188 ka- zaya, alkollü araç kullanma ise 4 bin 213 kazaya neden oldu. Îçişleri Bakanı Saadettin Tantan, terminal çıkışlann- da yapılacak alkol ve trafik kontrolleri ile ilgili iki ayn genelge yayımladı. Şehirle- rarası yollarda meydana ge- len kazalann büyük çoğun- luğuna sürücü hatalannın neden olduğunu anımsatan Tantan, 80 ilin valilerine gönderdiği genelgelerin ti- tizlikle uygulanmasını iste- di. Genelge aynca, otobüs- lerde bulunan yolculardan birkaçının "geçici Üahri tra- fik müfettişi*' olarak görev- lendirilmesi ve kontrol nok- talanndaki trafik polisleri- nin yolculara hitaben konuş- ma yapması da öngörüldü. Bakanlığın trafik kontrolüne ilişkın genelgesi ise, sürücülerin alkollü, yor- gun ve uykusuz durumda trafığe çıkrna- lanm engelleyecek ek uygulamalar ge- tirivor. Kaldmmlar otopark olarak kullanılıyor, sürücüler ise direksiyondayken eşitlik duygusunu yitiriyor Yayalar çarpık kenüeşme kurbanı Prof. Ergun Gedizlîoğiu 'Trafik küMrü Afrika'dabüe Türkiye'den üeri' • ÎTÜ Öğretim Üyesi Prof. Ergun Gedizlioğlu trafik kazalannda ölenlerin beşte birinin yayalar olduğunu söyledi. Gedizlioğlu, sürücülerin yayalan hiçbir şekilde dikkate almadığını belirtti. İstanbul Haber Servisi- Istanbul TeknikÜni- versitesi. Inşaat Fakültesi Ulaştırma Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Ergun Gedizlioğlu. Türkiye dışında, sadece Batfda değil, hemen hemen bütün ülkelerde yaya yola adımını atü- ğmda bütün taşıtlann durup yol verdiklerini söyledi. Afirika ülkelennde bile trafik kültürünün bu doğrultuda geliştiğini belirten Prof. Gedizli- oğlu, 1997 verilerine göre 387 bin 533 kaza- nın 3 bin 863'ünün ölümlü kaza olduğunu, bu kazalarda yaklaşık 10 bin kişinin öldüğünü ve 106 bin 146 kişinin de yaralandığını bildirdi. Bu kazalann 17 bin 307'sinin motorlu taşıtla- nn yayalara çarpması sonucu 1116 ölümlü ka- za gerçekleştiğini ve 1184 kişinin yaşamını yi- tirdiğini anlattı. Ölümlü kazalar içinde motor- lu taşıtlann yayalara çarpmalan biçiminde ger- çekleşen kazalann yüzde 29 payı olduğunu vurgulayan Prof. Gedizlioğlu, yaralanmalı ka- zalar içinde de yine yayalann çarpılması sonu- cu gerçekleşen kazalann yüzde 16.6 gibi bir payı olduğunu aktardı. 4 Yayalar dikkate ahnmıyor' Sürücülenn Türkiye "de yayalan hiçbir şekil- de dikkate almadığını belirten Prof. Gedizlioğ- lu, Karayollan Kanunu'nun 74. maddesine gö- re sürücülerin yaya veya okul geçitlerine yak- laşırken araçlannı yavaşlatmak ve bu geçitler- den geçen veya geçmek üzere olanlara ilk ge- çiş hakkını vermeleri gerektiğini, ancak kim- senin bu kurala uymadığını söyledi. Prof. Ge- dizlioğlu. Batı'daehliyet sınavı sırasında sürü- cü adayını bir okul veya hastane yakınından ge- çirdiklerini, saatte 20 kilometre hızı geçenîe- rin ebdiyet alamadıgını, saatte 50-60 gibi hız- larla geçenlerin ise ruh sağlığından kuşku du- yularak bir daha sınava bile giremediklerini anlattı. Trafik cezalannın aşın ölçüde arttınlmasını da (Kırmızı ışıkta geçmek 90 tnilyon liraya yükseldi) eleştiren Prof. Ergun Gedizlioğlu, * l ygulanamayan ceza, ceza değüdir. Cezalar da diğer uyguiamalarda olduğu gibi ülkenin ekonomik şarüan dikkate ahnarak hazırian- malı. Insanîann çoğu bu parayı veremez.Bu da istismarlan arrürabflir. Sonuçta artünlan ceza- lar amacına ıdaşamamış olur"" dedı. 'Işıküüalleriartıyor' İstanbul"da kırmızı ışık ihlallerinin gıderek arttığını belirten Prof. Gedizlioğlu, bunun ne- deni olarak büyükşehir belediyesinin kontro- lündeki sinyalizasyon sisteminin hatalı olma- sını gösterdi. tnsanlann yapılan ölçümlere gö- re trafikte 7-8 saniye bekleyebildiklerini, İar- mızı ışığın 20 saniye yanmasının saatler gibi gelebildiğini ifade eden Prof. Gedizlioğlu, "sis- tem hatalı işleyince kınnra ışık ihfaüleri de ar- üyor" dedi. Kent merkezlerinde yayalann hareket alanı- nm daha çok genişletilmesi ve motorlu taşıtla- nn uzaklaştınlması gerektiğini belirten Prof. Gedizlioğlu, kent merkezlerinde yapılan oto- parklann trafik sorununu azaltmak bir yana daha da arttırdığını, bu nedenle otoparklan söz konusu bölgelerden tamamen uzaklaştırmak gerektiğini söyledi. Tokyo'dan çarpıcı bir ör- nek veren Prof. Gedizlioğlu, Tokyo'da evindc ve işyerinde otopark olduğunu belgeleyeme- yenlerin otomobil satın alamadıgını söyledi. • Yayalaria sürücüler çarpık kentleşmenin düşman haline getirdiği trafik aktörleri. Kentsel planlamalann tümüyle otomobillere göre yapıldığı bir arenada direksiyon başına geçebüen yaya, yayahk geçmişini, aılesindeki diğer yayalan unutuveriyor. Tonlarca ağırhkta güç elde eden sürücü, eşitlik duygusunu yitiriyor. Sonuçta yayalar. sürücülerin rahatı uğnına karanhk ve rahatsız edici yeraltı dehlizlerinden geçmeye mahkûm edilmiş birer böceğe dönüşüyorlar. tstanbul Haber Servisi - Yaya- lar ve sürücüler; çarpık kentleş- menın, yetersiz altyapının birbiri- ne hasım haline getirdiği trafik aktörleri. Trafik de ülke insanın- daki genel empati eksikliğinin en somut yaşandıgı alan. Hatta are- na. Yaya, yayalıktan "kurtuhın- ca" yayahk geçmışmi. ailesinde- ki diğer yayalan unutuveriyor. Küçük bir hareketiyle tonlarca ağırhkta güç elde eden sürücü. eşitlik duygusunu yitiriyor. Bü- yük bir gücü kontrol etmesi, onu. yayalan böcek gibi görmeye itı- yor. "Ya>a Haklan İçin Yurttaş Lobisi"nden Ümit Sinan Topçu- oğhı'na göre, kişi artık "otomobil kafah" oluyor. Ya>'a Haklan İçin Yurttaş Lobı- si, yayalar için bıcağın kemiğe da- yandığı Îstanbul'da 5 sivil toplum kuruluşu tarafindan oluşturuldu. Lobinin amacı, yaya haklan için savaşım vermek, insanlann bi- lınçlenmesıni sağlamak ve mev- zuattakı eksiklÜcleri gidermek üzere yasa önerileri hazırlamak. Yaya sorunlanm konuşmak üzere. lobinin hazırladığı "Yaya Hakla- n Bildirgesi"ni benimseyen Kadı- köy 21 Grubu'ndan Ümit Sinan Topçuoğlu, Galata Derneği Baş- kanı Mete Göktuğ ve sıkı bir yaya haklan savunucusu olan gazetemiz çi- zeri Behiç Ak'la bir araya geliyoruz. Ümit Sinan Topçuoğlu'na göre oto- mobilli obna durumünda artış ohınca, kentsel planlamalar artık otomobil bazlı olarak yapılmaya başladı. Oysa yaya da bir trafik aktörü. Bu tama- men göz ardı ediliyor. Kaldınmlar ise ilk bakışta olumlu trafik yapılan gibi Kakiırunlar olumlu trafik yapılan gibi görünmesine karşm gerçekte yayalann hareket alanını danütan, onlann yürüyecekkri alanı ftdksel olarak sınırbyan oiuşumlar. görünmesine karşm gerçekte yayala- nn hareket alanını daraltan. onlann yürüyecekleri alanı fiziksel olarak sı- nırlayan oiuşumlar. Topçuoğlu. Ba- rı'da ycl ve yaya yolu arasında bir kot farkı bulunmadığını, sadece bir çiz- giyle aynldığıru söylüyor. Bu noktada söze giren Behiç Ak, "Kaldınmlann yüksekliği uygarhkla ters orantüjdu"" diyor. Bizde ise oto- mobiller zaten sınırlı olan yaya yolla- nnı otopark olarak işgal edıyor. Top- çuoğlu, çağdaş anlayışa göre yayanın önünde zaman ve mesafe dışında hiç- bir fiziksel ya da sosyal engel ohna- ması gerektiğini savunuyor. Topçuoğ- lu, yayalann, sürücülerin rahatı uğru- na karanlık ve rahatsız edıci yeraltı dehlizlerinden geçmeye mahkûm edildiğiru söylüyor. "Eminönü'ndebir altgecit- ten korku tünelinden geçer gi- bi geciyoruz. Birden üzerimiz- de htzla dairelerçizen helikop- terler, sürünerek ve ateş ede- rek ilerleyen bir komando. ba- şına sut\cn geçirmiş avaz a>uz bağıran bir seyyar, döner ve lahmacun kokulan. Cüler mi- sin ağlar mısın?" Behiç Ak ise yaya geçitle- rinuı yola hemzemin olması gerektiğini, çok gerekliyse ta- şıt yolunun alttan veya üstten geçirihnesi gerektiğini vurgu- luyor. Kentlilik bilincini savun^ duklannı belirten Topçuoğlu şunlan söylüyor: "Kentlilik biünci yaya ola- rak daha çok zaman geçir- rnekte oluşuyor. Çünkü hero- şehrilerin yüz yüze Uişkisi an- cak yaya olmakla mümkün. Kentin dokusunu. kokusunu yaya olarak algdayabiliyorsu- nuz. Otomobil içinde. ancako- nun hızının ve camlannın izin verdiği çerçe\ede kenti algıla- yabiliyorsunuz. Beyoğlu'nda- ki İstiİdal Caddesi trafığe açık- ken nostalji füan yoktu. Trafi- ğe kapaühnca oradald eşsizta- rihi dokunun farkına vardı in- sanlar." ^hkfimizOrhanVeli1 " Lobi, belediyenin açtığı çu- kura düşerek ölen büyük şaır Orhan Veli'yi de "yayaşehidi- miz" olarak niteliyor. Galata Derneği Başkanı Mete Gök- tuğ, İstanbul Valisi Erol Ça- kır'ın kentlileri trafik sıkışık- lığının çözümü olarak "yûrü- yûn" çağnsıru destekliyor. Behiç Ak ise insanlann din- lenmek için gittiği parkların bile motorlu ulaşım modeline göre hazırlandığmdan yakını- yor. "Parklanniçindekiyolla- ra bfle asfalt dökülüyor. Bir yere uy- garfağm girmesinin betonla olacağuu sanıyorlar. Oysa ben ayağımı toprağa basmak isfy orum. Asfalt yol bir şerit- te gidiş-geliş olarak aynhyor. Yol uza- yıp giderken hemen bir cep girinrisi görülüyor. Bu cepte bir bank. Yolcu alınacak durak mantığıyla banklar yerleştirflmiş. Tam bir otomobil kafa- İüıkbu_" AYAHAKLARIBİLDÎRGESİ'NİİMZALAMALARIİSTENDI Belediye başkanlanna çağntstanbul Haber Servisi - Yaya Haklan Lobisi, tüm belediye başkanlannı hazırladıklan "Yaya Haklan Bildirgesi"ni imzalamaya davet ediyor. Yaya Haklan Lobisi'nden Ümit Sinan Topçuoğlu'na göre yaya haklannın kaynağı insan doğası. Yayahk en doğal ulaşım biçimi. O kadar insani ki, ne kimseye zarar verir. ne çevreyi kirletir. ne kaynak tüketir. Ustelik sağlığa da yararlı. Topçuoğlu. otomobili istememenin "modernlik düşmantağı'', "gericüik" sayıldığını, çünkü otomobilin modernizmin bir tabusu olduğunu söylüyor. Topçuoğlu, otomobilin bir statü haline getirildiği propagandanın ardındaki otomotiv endüstrisi ve petrol kuyulanna işaret ediyor. Yayalann haklannı yine yayalann savunacağını belirten Topçuoğlu, ilk aşamada yaya geçitlerinde, yaya kaldınmlannda, yaya bölgelerinde yaya haklannın çiğnenmesine göz yumuhnayacağını, orta vadede ise kentlerde otomobil alanlanmn kısıtlanması ve otomobiller için negatif planlama yapılması için gerekli çalışmalan yapacaklanm söylüyor. Nihai hedef ise kent merkezlerinde isteyerek bilinçli olarak yaya kalmak. Yaya Haklan Lobisi'nin belediye başkanlanna imzalamalan çağnsında bulunduğu Yaya Haklan Bildirgesi ise şöyle: • Tekerlekli sandahye gibi araçlar kuDanan özürlûler de yaya sayıür. • Bütün yerleşim alanlannda yaya kaldınmı ağının bulunması en temel yaya hakkıdır ve sadece yayalara aittir. Araçlar ve tezgâhlar işgal edemez • Ozürlüler için kaldınmlarda rampalar bulunur. • Hiç kimse yaya kaldınmlan üzerinde yaya trafığini aksatacak ve yayalan tehlikeye maruz bırakacak herhangi bir fiziki durum oluşturamaz. • Motorlu taşıt trafiğine açık kent içi yoflar üzerinde, yayalann gereksinimini karşüayacak kadar yaya geçidi yapıhr. • Genel kural olarak yayalar hemzemin geçit kullanır. Üst geçitlere tırmanmaya. alt geçitlere inmeye zorlanamazlar. • Yaya geçitleri işarerlenir. Işıldı ve gerektiğinde sesB sinyalizasyon sistemi ile donaülır. Yayalar için yeşil tşık siiresi, yürüyüşü en yavaş olan yayanın geçiş süresine göre ayarlaıur. • Motorlu taşıtlar yaya geçitlerinde park edemez. • Genel kural olarak kent merkezleri yaya bölgeleridir. • Kent meydanlannda yayalığın sınırlandınlması kabul edilemez. • Konut bölgesi olan mahallelerin sokaklannda motorlu taşıt trafiği kısrtlandınhr. • Kent merkezlerinin toplu taşıma araçlan dışında tüm motorlu taşıt araçlanndan anndınhnası, kent planlamasının genel değişmez hedefıdir. • Yayalara aynlan bölgelere. acil müdahak gerektiren durumlarda kamu hizmeti gören araçlar dışında hiçbir motorlu taşıt giremez. • Yayalann, motorlu taşıtlara binmeden ve onlardan sakınmak zorunda kalmadan bir yerden bir yere sadece yayalara aynlmış yollardan ulaşma hakkı vardır. • Kentlerde, motorlu taşıt yoOanndan tamamen ayn, sadece yayalann kullanımı için tercihli yoİlar yapıur. Bu yoDara parafcl bisiklet yollan bulunur. Mimarlar Odası raporu 'Kaldmmlar işgalaltında9 • Büyük kentlerde kaldınm işgalleri yüzünden yayalann çilesi her geçen gün büyürken yerel yönetimler sorunu gündemlerine bile almıyorlar. Mimarlar Odası'nın çalışmasmda, kentsel gelişme ve büyüme sürecinde, yalnızca yayalann olması gereken kaldınmlann işgal edüdiği beliniliyor. tZMtR(CumhuriyetEgeBürosu)- Dünya kentmerkezlerindeki yaya erişim ve dolaşımı- nın yeniden planlandığı: trafik. ticaret ve kül- tür eylemleri de bu politikalar doğrultusunda düzenlenirken ülkemizin büyük kentlerinde bu anlayış dikkate bile alınmıyor. Mimarlar Odası Izmir Şubesi "Yaya Alanlan, Kaldırım Düzenlemcleri'" başlıkla çalışmasıyla, yaşa- nan düzensizliğin önlenmesine ilişkin öneri- lerini ortaya koydu. Büyük kentlerde kaldınm işgalleri yüzün- den yayalann çilesi her geçen gün büyürken yerel yönetimler sorunu gündemlerine bile al- mıyor. Mimarlar Odası ızmir Şubesi tarafin- dan hazırlanan "Yaya Alanlan. Kaldınm Dû- zenlemekri" başlıklı çahşmada. sorunu çöz- mek için Anadolu'nun tarihsel birikim mira- smdan yararlanılmadığına dikkat çekiliyor. Mimarlar Odası'nm çalışmasmda, kentsel gelişme ve büyüme sürecinde, yalnızca yaya- lann olması gereken kaldınmlann işgal edil- diği ve yaya erişimini engellediği kaydedile- rek şu önerilere yer veriliyor: • Kot farklıuklan rampalarla aşılmah; du- vw ve korkul uklar gû>«nli kıhnnıalıdır. Teker- lekli sandahelere uygun alanlar tasarlanmaa- dnr. tkaz ve yönlendirmc işaretleri basit ve gö- rittebflir olnıalı; ışıklandırılmalı. kabartma ya- n kullambnahdır. • Tekerlekli sandalyede oturanlann da kul- lanabileceği biçimde telefonlann yüksekliği ayarlanmalı, en çok 120 cm. olmahdır • Kavşaklara yaklaşan görme özüriükr, y- er döşemesi değişiklikleri ve hatta sesle uyarîl- mahdır. Zeminde yaratılacak renk ve doku farklılıgı 0e kent mobily alan ve rampalar gör- me engellikr için kuüanılabUir hafc getirilme- fidir. Kullanılacak yüzey nıalzemeleri kaygan ounamahdır. • Kent yeşillendirmesinde kullanılacak ele- manlar seçilirken köklerin derin olmamasına dikkat edibneli. altyapıya zarar vermesi baş- tan engellenmelidir. Kaygan yüzey öluştura- bilecek ağaçlar yaya yollanna dikihnemeli- dir. •Kent kimliği ve imajına katkısı olacak fonksiyonel/estetik sokak mobily alan, farkh kuüanıcılara htzmet verebilecek biçimde kent- ü kullanımına sunulmalıdır. • Çeşmeler, havuzlar. çöp sepetleri, yangın musluklan, büfeler. tuvaletler, telefon kulübe- leri gibi unsurlar çocuklan, yaşlüan ve be- densel engellileri dışlamayan nitelikte olma- hdır. Özellikle satış stantlan, büfeler ve sokak mobilyalan yaya geçişini engellememelıdir. • Yayalann toplu taşıma noktalanna erişi- mini kolaylaştaracak bağlantüar kurulmalu bu alaniarda yer alan konut ve işyerterine ziyaret- çive servis ulaşımlan için çözüm üretiltnelklir. •Çözülmesi gereken sorunlann başında otopark gelmektedir. Bu nedenle. yeterli oran- da otoparkyapılmalı, bina gırisjen ile bağlan- tılann kolay ve güvenli olması sağlanmalıdır. Otopark düzenlemelerinde. belırli alanlar be- densel engellilere aynlmalıdır. • Yaya aianlannın, planla bütünleşmeme- sinden kaynakianan sorunlann en önemlite- rinden biri, özel araçlann park edibnesinde yayalaştırma yapılmayan yan yoUara kay ılma- sı ve araç trafiğinin önenıli ölçüde aksamasj- dır. Yayalar unutulmus Yasalar korumada yeterli değil tstanbul Haber Servisi - Karayolîan Trafik Kanunu'nda yayalan ilgüendiren 4 madde bu- lunuyor. Kanunun 52. maddesinin (a) ftkrasm- da sürücülerin kavşaklara yaklaşırken. döne- meçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken. yaya geçıtien- ne, hemzemin geçitlere. tünellere. dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onanm alanlanna girerken, hızlannı azaltmak zorun- da olduklan beürtihyor. Ancak azaltmak zo- runda olunan hızlann saatte kaç kilometre ol- duğunun belirtihnemesi yasanın eksiklıği ola- rak görülüyor. Örneğin saatte 120 kilometre hızla ilerleyen bir sürücünün hızını saatte 90 kilometreye indirmesi güvenlikle ilgili sakm- calan ortadan kaldırmıyor. Kanunun 53. maddesinin (d) fikrasında, sa- ğa ve sola dönüşlerde sürücülerin kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara ilk geçiş • hakkını verme zorunluluğu getiriliyor. Fakat kurallara uygun olmadan geçen yayalara ne yapılacağı belirtilmiyor. Doğrudan yayalann uyacaklan kurallan dü- zenleyen 68. maddede ise yayalar, taşıt yolu bitişiğinde ve yakınında yaya yolu veya ban- ketten yürümeye zorunlu tutuluyor. Yayalar bu maddeye göre taşjt yolunda ancak diğer yayalan rahatsız edecek ölçüde yük taşımala- n halinde yolun en sağında olacak biçimde yü- rüyebiliyor. Karayollan Kanunu'nun 74. maddesinde ise görevli bir kişi veya ışıklı trafik işaretleri bulunmayan, ancak başka bir trafik işareti ile belirlenmiş yaya veya okul geçitlerine yakla- şırken bütün sürücülerin araçlannı yavaşlat- mak, bu geçiüerden geçen veya geçmek üze- re bulunan kişilere ve öğrencilere geçiş hak- kını vermek zorunda olduklan belirtiliyor. 61. maddenin (n) fikrasında ise yaya yolla- nna park yasağı getiriimekle birlikte, bunun yayalar aleyhine yönetmelikle değiştirilebile- ceği belirtiliyor.