Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET 4 ŞUBAT 1998 ÇARŞAMBA
EKONOMI/PARA RAPORU
BORSAVERİLERİ
Endeksier
Bileşık Endeks
Maii Endeks
Sanavi Endeks
Hızmetler End.
3367
4276
2692
3811
3375
4262
2708
3896
IşlemHacmi 88.334.373.810.895 TL
0.24
-0.33
0.59
3249
4143
2583
3755
Değişim (%)
-3.73
-2.82
-4.65
-3.62
BORSA (1. SEANS) s ŞUMT IH»
İBtSegajı
kcıkı En
kjpua; *!» nı
E>
nıkssk
029 tedsan
CK1
tafttJSUZU
m tbmm
İS1
"
M' Osch RHI Sstener 4
M3 ât, Cmm:
"Missi'iîr
43C.30C
S.43C
37
b3
'a! jp. 1 »X
' KUOO
358 CSStoaSr. * & ÎS5C
•359 Ç * H ş ! UOD 6 7 »
3S1 Orai S ı r ÎOOO 7SOC
. -. -._ fJOC 6JO0 r,lX
CTİKîâ*? 'T -^ Î'JOO
C~DSİ» " î«t 3<oo 3a
Hak 1
1
1 m
. DOTBSCOSOI '•.» 11J00 ıı>5C
'£•
u
ar«» 42
iX"Ss=vAe*
»Ce»
•S' Mjaun rj«u<pjUc £S
l ı t
1*1 KtMTraı
;g?wsı, n «10!
ŞÇfeîL^ -^
ÎÜ8
Ü.500 « S
"& 114
ı.Sn
5.SCC
2 7 M I 2.193
_.. ._ 17127
İHı ÎJ87J0C 4J34
JgÇ 7J7O,00O 1JS
n
61X 341EC0 -1«f
77,300
^ $
S.7DC 44.BJ Ö.7S6
S.1K 171U0B 5213
7^00 6C.O00
<!,XC 5C.55C.:
68 «3İ0Î
FDK 2 J 4 i m 61661
I.SOO İ İ !
3.1* 3.38.... .. .
Î1250 114ÜO0 ît,73S
B0.GE5&PtZAR
•SHSipk
MM K,M
OOC IM
K» IÎS
51» sim
1,1i 1175
».« t»
İ.M ÜM 1.171
' EJX' E.000 S>:
15* « İ S B173
••.50C l!f 5175C
• * !.• m
vm UHM rtı
151 !.• <»
BORSA (2. SEANS) s ŞIBAÎ isae
DıatSemf
YC.5,
igff
İ16UZİJ 1S75C 1S3
& i L75
C Uaret
20 vW,
Devlet Bakanı Işm Çelebi'den bunalıma önlem önerileri
Mali sektöre denetim
• Bakan Çelebi tarafindan Bakanlar Kurulu'na
sunulan raporda; Uzakdoğu bunalımının
olumsuz etkilerinden korunmak için, mali
sektörün gözetim ve denetim mekanizmalannın
gözden geçirilmesi ve etkin şekilde
işletilmesi istendi.
.Vs'KARA (Cumhuriyef Bûrosu) -
Devlet Bakanı Işın Çelebi'nin Bakan-
lar Kurulu'na sunduğu raporda, Uzak-
doğu bunalımının olumsuz etkilerin-
den korunmak için, mali sektörün gö-
zetim ve denetim mekanizmalannın
gözden geçirilmesi ve etkin şekilde
işletilmesi istendi.
Devlet Bakanı Çelebi, geçen hafta
Bakanlar Kurulu'na sunduğu "Dün-
ya Ekonomisindeki Geiişmeier, Türki-
ye Ekonomisi ve İhracat Stratejisi"
başlıklı raporu dün basına açıkladı.
Raporda. Uzakdoğu bunalımının
uluslararası sermayeyi azgelişmiş ül-
ke piyasalanna yatınm konusunda da-
ha ihtiyatb olmaya yönelttiği kayde-
dilerek. sermayenin gelişmiş ülkele-
re kaçtığı vurgulandı. Uluslararası ser-
mayenin ülke, risk ve getiri ile ilgili
tercihlerini gözden geçirdiğine dik-
kat çekilen raporda, borç verilebilir
kaynaklann sınırlandığı ve borçlanma
maiiyetlerinin yükseldiği belirtildi.
Krizin gelişmekte olan ülkeler ara-
sındaki rekabeti arttırdığı vurgulanan
raporda, Türkiye'nin dış kaynak ara-
yışında ve ihracatını arttırma çaba-
sında güçlüklerle karşılaşabileceği
kaydedildi.
Kur politikasının rekabet gücünü
koruyacak bir yapıda sürdürülmesi
gerektiği belirtilen raporda, bunalım-
dan etkilenen sektörlerin desteklenme-
si için Eximbank'ın kredi olanakJan-
nın genişletılmesi önerildi. *
Net iç borçlanmanın sıfıra indiril-
mesi için gelir arttıncı ve gider azal-
tıcı önlemler uygulanması gerektiğine
dikkat çekilen raporda, dış borçlanma
ve özelleştirmede program hedef-
lerinin ûzerine çıkılması istendi.
Türkiye'nin mali bunalımla kar-
şılaşma olasılığına dikkat çekilen rapor-
da, fınans sektörü üzerindeki denetimin
arttınlması istendi.
Rapordaki öneriler
• Bankacıhk sistemindeki me\'cut
düzenlemelere titizlilde uyulmahdir.
• Mali Sektör Üst Kurulu tasansı
uygulamaya geçirilerek, mali sektör
üzerindeki siyasi müdahale
kaldınlmah, uluslararası kurallara
uygun denetim ve şeffaflık
saglanmalıdır.
• Kaynaklann etkin ve en dûşük
ekonomik maliyetle dağılımınm
sağlanması için mali sektörde rekabet
arttınlmalı, bu çerçevede kamu
bankalan özelleştirilmelidir.
• Mali kurumlann yapılan
güçlendirilmeli, güvenilirlik
arttınlmadır.
• Finansal piyasalardaki
spekülasyonlann önlenmesi için,
Merkez Bankası'nm uluslararası
rezerv yapisınm güçlü olması
gerekmektedir.
Merkez Bankası'nm resmi
rezervlerinin arttınlmasma yönelik
politikalar sürdürülmelidir.
• Mali sektör ve dış dengeye ilişkin
veriler açıklık, şeffaflık ve hızlı bir
şekilde derlenmeli ve kullanıcılara
aktanlmahdır.
Özelleştirme Idaresi'nin bildirisi borsayı 118 puan düşürdü
Borsadaıı açıldamaya tepkiEkonomi Servisi - Irak'ın,
Körfez'deki gerginliğin or-
tadan kaldınlması yönünde-
ki diplomatik girişimlerinin
devam etmesi borsadaki te-
dirginliği azalttı.
Onceki gün birinci seans-
ta yaşanan şok düşüşün ardm-
dan toparlanan borsa dün
ikinci seansta yeniden düşü-
şe geçti.
Borsa, günün ilk seansın-
da hisse bazlı tepki alımlany-
la 3448 puan seviyesine ka-
darçıktı. İlk saatte 81 puan
yükseliş gerçekleştiren bile-
şik endeks, gelen kâr sahş-
lanyla yeniden gevşeme baş-
ladı. Borsa, birinci seansı 8
puan atışla 3375 puandan ka-
pattı.
Ancak ÖlB'den gelen ve
aralannda TÜPRAŞ, POAŞ
ve PETKlM'inbulunduğu 7
şirketin altı ay içinde özel-
lestırileceğı şeklindeki açık-
lama satışlara neden oldu.
Kamu hisselerindeki düşü-
şün genele yayılmasıyla bi-
leşik endeks, 3200 puana ge-
rileyerek önceki günün en
düşük noktasını test etti.
Son dakikada gelen alım-
lara rağmen borsada düşüş
devam etti.
Borsa, önceki güne göre
118 puan düşerek günü 3249
puandan kapattı. Beklenen-
den yüksek çıkan ocak ayı
enflasyon verileri, seans so-
nundaaçıklanması nedeniy-
le borsada etkili olmadı.
Bonopiyasası
Bono piyasası ise gün bo-
yu ocak ayı enflasyon beklen-
tisiyle hareket etti. Dar hacim-
li hareketlerin görüldüğü bo-
no piyasasında, faizlerde ön-
ceki güne göre yüzde 1 ile 1.5
puanlık bir artış gözlendi. En
çok işlemin 15 Temmuz 1998
vadeli bono ile 4 Haziran
1998 vadeli kâğıtta gerçek-
leştiği görüldü.
Döviz ise pariteye bağb ha-
reket etti. Körfez'deki gerili-
min azaJması sabah saatle-
rinde dolann uluslararası pi-
yasalarda düşmesine neden
oldu. Önceki gün 1.8375 se-
viyesinde işlem gören dolar,
dün yeniden 1.8135 mark dü-
zeyine kadar düştü.
Akbankyanm asrı tamamladı
Akbank, >üksek kar ve hizmet kalitesi hedefliyor.
Ekonomi Servisi - Ban-
kacılık sektörünün öncö ktf-
ruluşlanndan biri olan Ak-
bank, bu yıi 50. yıhnı kutlö-
yor. 1948 yılında Adana'da
yöresel bir banka olarak ku-
rulan Akbank, bugün 125
trilyon lira ile Türkiye'nin
en yüksek sermayeli banka-
sı konumuna geldi.
50. kuruluş >ıldönürnü do-
layısıyla hazırlanan basın
dosyasında, Akbank Yöne-
tim Kurulu Ba^kanı ve Mu-
rahhas Üyesi Naim Talu De
Genel Mûdür vc Yönetim
Kurulu ÜyeaÖzen Göksd'in
birerdeğerlendirmesi yeralı-
yor. Bankanm Yönetim Ku-
rulu Başkanı Naim Talu. Ak-
bank'm her zaman pazar ih-
tiyaçlannın bir adım ötesin-
de olmaya özen gösterdiği-
ni ve Türkiye ile beraber bü-
yüdüğunübelirtti. Talu, ban-
kacılığın etik değerlennden
hiçbir zaman taviz vermedi-
ğini dile getirdi.
YATIRIM FONLARI 3
ŞUBATI998
Katılma
belgesiadı
ATtMFONUM
I; Bank. Hns For
IsBsfc. tarttFon
b Bvt. Ddriv For
HBtankATpKanra
MMtNNc A Tp De9ffcen
biter Yaln*ı A Tp Kvna
rt»YatH«eFcr
ktetf A Tp Doğ^ta F
OmntATpKanaFan
Garant ATp Değqttan F
Esbar* ATpDe^şhen
YKı A To hfc»e Fo-
YKYATpKamaForı
YXY*rp1*o«S<* F
YKrATplWKunniF
VKYATplMfSak.F.
VXV*TpG«»i;SF
Vatof Hisse Fw
Dçbanfc A Tp Kârnıa Fon
Oş&vik A Tp De^qtan Fo
Fras A Tp Petetvn Fon
CU "i^ıUATijİDljO^jm
Z>B3t A Tp DoğişfeEn Fon
htifrFon-3
Pamukbar* A Tp De^çMn
EMatta* HMe Senadi F.
Ent»ta* De^kBT F
Sumer Kamıa Fon
EgeFon-2
Kaknm A T p Değî^un F
DemrFon-1
Dwm ¥al A T » Dggjttn
Tûrkba* Hısse Sensd For,
TSKB ATpOe^gfcaiFon
Akbank A Tpfe&fcenFon
Tekstt A Tp HOM Fon
Aia A Tp Kannı Fon
AlaATpHMeSmdF.
Koçta*ATpDegqkenF.
Koçtanfc Kama Fon
KoçtankHavFon
GloDal A TpİDe^şton Fon
KârİBZ A T p Daği^tan
Koriez Yaî A Tp Kama F
TEBDetekai A
TEBKa^aA
TEB Yal DeJ?ıen A
Kenffiank A Tp Kama Fon
AAemaüfF-1
Hak A T»> D^ljken Fonu
ŞckerATıpı Değtşker
Oyakkn-1
EczBDtaşı A Tp D s ^ e n
Ekspnjs A Tp De$şken
c
G B A A Tp KVTra Fon
KapyATpdeğışkenF
Topnfc A Tp DsğlşKfin
TakfHiFon-1
NurolFon-1
lyftATıpıHisseFon
AJfa A Tp De^ıen Fotı
Evgin Ftxı*
Yasnm Fin Dejişker Fonu
Taw)ef A Tp Kam*a For
Sttaüp A De^şken F
Iş Yat Değiflvn Fon
OsrTtfft PCarntt Fon
H^h Siaorta Ûo'Fon
EGSATıpıKamaFon
AfiNAnrcKarmaF
TABYatrimDB3ış«enAF
BitetFONLAII
l|Bank.LiııtFon
1) Ba*. De^kan Fon
çBvik. Y^&Ka V K. Fonu
k Baık.Tah. ve Bono Fon
htertMnkBTıpDeğışfcer
trâatank B Tp Ljkrt Fcr
İSTANBUL
Günlûk
187S4O
1028S68
171886
22364
24OZ7
13906
11188
1782852
561373
1278003
733113
2«M7
12283
1M56
124)9
9636
11661
1067622
5061262
1363539
621161
2293171
253969
2087818
978456
11201
474633
»119
23264
177017
153827
662453
11902
387933
248625
53412
148685
486690
24121
677068
181736
26657
508778
271870
10131
240870
4976i
15862
99606
106114
129019
47133
68543
5969'
53'65
5'247
2695e
38139
23127
24999
23501
24690
Değ.
•2.00
-4.97
-0.96
-1J1
-1.58
-1.61
-2 70
•2.63
-0 89
-2.22
-5.32
-147
-2.71
-2 85
-3.14
-3.74
-2 77
•4.21
•2.03
•1.47
•5.a
-3.47
-296
-2.89
•1.21
-2.28
-3.67
-3.30
-2.49
-425
-176
-3.94
-3İ0
-2.00
-1.19
-2.40
-316
-1.56
•314
-1.88
-216
.2 89
-2 75
•2.54
•3 45
-1.58
-1.73
-1 18
•2 43
-2.8ü
-2.35
-299
-1.90
-0 89
-303
-2.27
-1.29
-1 17
-2.66
-147
-5.29
-1.60
FıyaideŞşmeoi
19663
32879
24066
17227
17228
17506
11114
16785
11408
3552S65
581052
332482
1215611
1465618
332549
-0.96
-İ.53
-052
-1.19
-0.43
-139
-2.3»
-0.68
-144
0.23
0.25
121
0.31
-C.03
021
Katılma Günlük Değ.
belgesiadı
fctB* B Tp Titfivi-Bono
llâsai B Tp Oe^şten F
G w t 6 T p T^rvtf Fon
GarantBTpLiolFon
Gnrfl B T p Kanna Fon
Gmnii MK. Değqken Fon
EabtfA B Tp Detekw
EttBnkBTpKarmaFon
YKBBTpUatFtm
YKB B T p Değçteı Fon
YKBBTpTrint Bono Fon
YKBBTpYab M Kr/mf
YKY B Tp Uot Fon
YKY B Tp T*n(-Bcxxj Fonu
VanfTaMv«Bon>Fonu
VaW Oeğqksı Fon
VaMYabanaMantaiFonu
VfetafUotFon
V*ı(BTp Kama Fon
D^şbv* B T p Değifksı F
Yayatayfc 8 T p De^kan
Ya^toALJotFon
RnBB B T p Ttfni^ono
FnmBTpDeği^enFon
Fnans B T p Ljut Fonu
Zraat B To De^ton Fcr
ZnatBTpLJolFor
ZnatFon-4
fafcFon-1
HakFon-2
PamukBTpUglFon
Pam* B T p Oe^ken Fon
1833255
2059789
4454414
1600912
966088
128234
2809471
791713
3680859
310B696
1323292
"85089
21282
22402
6915448
1347771
92Z734
6021*1
13681
3319033
572728
65914
1893402
1114424
1143897
1569638
1564471
1431227
1706909
971676
1323801
1016984
Erüûar* T^nMono Fonu 1662887
EnfettartCfe&kaıFon
Eniahbank Uat Fon
SimerDegipenFon
Süm»L«*Fon
SûmetTaM Bono Fonu
EgeFon-1
Kafcnma B T p Değujfcen F
DemrFon-2
DemirYaLBTpDe&fcen
Tahşf-on-1
Tan?Fon-2
TOTMJK* Tah«4 «e Bono Fo
EMon
TSKB BTpDa^ken Fon
AkbenkBTpDe&kenF
Aktsnk B T p TsnvUono
T*s»BTıpıU<«F«ı
Takstil B Tp Değqken Fon
AaBTpTtfniBonoF.
lsv<en>S9,BT»ıv#-Boro
KopDmk B T p Dag^ken F.
KocfiankTaM Bono Fon
Körte B Tp DeŞşfcBn Fon
Kârieı Yat B T p D e ^ F
TEB Değıştoı B
Kertbank Tal«*Bono Fonu
AHematif F-2
A % T B » F - 3
Şeka B Tp DeŞrşker. Fon
u • iup nTı»rn>j^ı»ı
Ekspres B Tp Değqkan F
SYBDeftkanFonu
Oedk B T p Tahv**m> F
EtancierDsğışKenFon
Kap4alBTpDeğı^enF
TopratBTpDe^şkm
MYZFon-1
tşMv B T p Y^jtfxa Men
Afe BTp Değqken Fonu
TaciferBTpDefekaııF
OyaktankFon-1
BaymoVBTpDeğ^kenF
Osnar* TanvJ-Bono Fomı
EGSBTpIahvJ Bono Fon
ABNAmreDetatenFon
TAIBYaaınOe^lnnBF.
MKbK Bar* B Tıpi Değçk
YjrttaikBTpDeğışka'F
540208
1738635
760747
15344
15112
824357
1034075
630666
11217
1068657
413337
50950
944144
36917
387432
182974
231695
180638
27935
10947
293231
33697
101242
12708
62972
1924'
67415
33478
18977
110065
29044
63597
31152
45924
49119
33412
21725
11217
22590
19076
18644
19924
17571
14072
14825
11393
12491
11215
%
QX
0.08
0.07
0.19
0.60
•0.01
'56
-2.99
020
4.82
013
3.85
0.19
0.07
Oıı
406
144
0.21
0.52
0.17
-2.92
0.19
-0.11
-1.35
0.20
0.16
019
0.16
-0.72
•0.49
0.21
021
020
an
0.19
-121
020
009
0.19
016
021
015
021
0.36
340
-060
0.12
019
022
0.17
0.14
-0.16
-0.04
035
G35
020
023
0.O2
0.11
0.07
138
-0.10
5.42
D.12
022
4.12
-C.96
C23
C21
02'
-133
0.08
0.37
0.15
0.13
O.OE
0.02
009
-0 49
0.18
-5.41
ALTIN BORSASt 3ŞUBAT1998
Kapanış F'ryatı $/ ons
Toplam İşlem Sayısı
Toplam işlem Miktan
DUNYA BORSALARI
AJtının Onsu:
Dolar-Mark Pantesı
Dolar-Yen Paritesi:
TUGram
2.132.000
66
1009
299.05$
1.8180
125.95
Stertin-Dolar Parrtesi: 1.6236
Ham Petrolfvarit): 15.61$
Dolar
301.15
7
265
MERKEZ BANKASI
Emtsyon: 932 trilyon 055 milyar TL
Intefbank faız)eri:62.00-78.00
Güniûk Repo: %âC.OO
7 Günlük Repo: %80.00
30 Günlük Repo: %80.00
MERKEZ BANKASI
KURLARI 4 ŞUBAT 1998
CİMSL
ABD Dplan
Alman Mari<
Avustralyai
".vuşturVa Şi
ieıçıka frah
lanimarfca I
ıranşızFra
•ın Markkasr
Holjançja Florini
ngılız Stertını
rtanda ürası
EFEKTİF
AUS SAT1S
Frangı
SOYLEŞILER
KORKUT BORATAY
Asya ve Amerika
Asya krizinin ideolojik yansımalan var mndır? Kısaca
tartışalım.
Üçüncü Dünya Ülkeleri, ne türden gelişme stratejileri
izlemelidir? Bu soru, 1945'ten bu yana Batı kapitalizmi-
nin ideolojisini oluşturan odakları meşgul etmiştir.
Batı kapitalizminin "altın çağı" diye de bilinen 1945-
1970 yıllannda gelişmiş ve azgelişmiş ülkeler arasında-
ki ekonomik ilişkileri, "uluslararası Keynes'çilik" belir-
ledi. Bu dönemde Üçüncü Dünya Ülkeleri'nin çoğu, "it-
hal ikameci" denilen bir sanayileşme çizgisi izlediler.
Bu, nihai ürünlerden. tüketim mallanndan başlayan bir
süreç içinde, ithalatı kısmak ve onun yerine iç pazara
dönük yerli üretime geçme anlamına gelir. Ancak sü-
reç, Batı'dan yapılan toplam ithalatın ve dış açıklann
azalması ile sonuçlanmaz. Nihai ürünlerde ithalat kısıltr-
ken girdiler ve yatırım mallarının ithalat faturalan artar.
Sanayi, esas olarak iç talebi karşılamak için kurulmuş-
tur ve bu nedenle ihracata yönelmez; ihraç gelirleri art-
maz; dış açıklar kronikleşir ve yükselir. Artan dış açık-
lar, Batı blokundan kaynaklanan ucuz ve hafrf koşullu
kredilerle karşılanır. Bu krediler bir yandan azgelişmiş
ülkelerin Batı'dan yapacağı ithalat fazlasını finanse
eder ve dünya ekonomisınin bir genişleme çizgisi sür-
dürmesine katkı yapar. Öte yandan da alacaklıların,
öncelikle ABD'nin, kronik dış borçlu ülkeler üzerinde si-
yasi kontrol kurabilmelerinin aracı olur.
Ithal ikameci sanayileşme ve uluslararası Keynes'çi-
lik, fanatik liberal iktisatçıları daima rahatsız etti. Ancak
model, Batı'da ve azgelişmiş ülkelerde güçlü ekonomik
grupları hoşnut kıldığı için liberal eleştiriler uzun süre
etkisiz kaldı. Ithal ikameci ülkeler sosyalizan politikala-
ra, dış dünyaya karşı kapanmaya yönelmedikleri süre-
ce Dünya Bankası'nm proje kredilenyle, ABD'nin resmi
yardımlanyla desteklendiier; çok ciddi istikrarsızlık so-
runlarıyla tıkanmadıkça IMF'nin "polisiye önlemleri" ile
karşılaşmadılar.
1970'li yıllann ikinci yarısında "altın çağ" son buldu.
ABD ve Ingiltere Reagan- Thatcher ikilisinin temsil et-
tiği neoliberal iktisat felsefesinı yeniden keşfettiler. Bu
felsefenin gereklerini hem ülkelerinde uyguladılar hem
de uluslararası platformlara taşıdılar. Ithal ikameci sa-
nayileşme suçlu ilan ediidi. ' Dışa açılma", "devletin
küçülmesi" ve "piyasa dostu politikalar" IMF ve Dünya
Bankası'nm da resmi politikaları arasına girdi.
Işte bu yıllarda, Batılı neoliberaller birdenbire Güney
Kore'yi "keşfettiler". Bu ülke, "ithal ikameci", "müda-
haleci", "devletçi" politikaların yanlışlığını açık seçik
ortaya koyan bir başan ömeği olarak gösterildi. İhracat
öncelikli ve pryasacı bir gelişme stratejisinin çok hızlı
bir büyüme ve sanayileşmeyi gerçekleştirebilecegi. Ko-
re ömeği ile kanıtlanmaya çalışıldı.
• ••
Ne var ki bu propaganda salvosuna teslim olmayan
araştıncılar ortaya çıktı. Bunlar, Güney Kore ekonomi-
sınin "serbest piyasacı" yöntemlerle yönetilmediğini
ortaya koydular. Kore, etkili devlet müdahaleleri ile ön-
celikli sanayi kollarını iç ve dış piyasalarda koruyan, ta-
rafsız piyasa göstergelerinden çok selektif teşviklere
dayanan, ihracata dönük bir gelişme biçimi izliyordu.
Dahası, bu modelin Kore'ye özgü olmadığı, 20. yüzyıl
boyunca Japonya'da uygulanan yöntemlerle akraba ol-
duğu; Çin'de son yıllarda büyük bir başarıyla izlenen
stratejiyle benzerlikler taşıdığı ortaya çıktı. Aktif bir dev-
lete ve bilinçli sanayi politikalanna dayalı Doğu Asya ül-
kelerinin milli gelirterinin üçte birini tasarruf ederek ser-
maye birikimine tahsis etmeleri ve yüzde 10'lara yakla-
şan büyüme hızlarını sürekli olarak gerçekleştirmeleri
birdenbire çarpıcı bir saptama olarak algılandı.
Bu saptamalar akademik çevrelerle sınırlı kaldıkça,
Batı'nın güç odaklannı fazla tedirgin etmedi. Fakat bir-
denbire Japontar "Doğu Asya modeti"ri\ sahiplenmeye
kalkıştılar. Japonya'nın ısrarıyla Dünya Bankası "Doğu
Asya Mucizesi" başlıklı bir araştırmayı üstlendi ve As-
yalıların başarılannın, belli ölçülerde devlet müdahal^-
lerine bağlı olduğunu ilk kez itiraf etti. Yine Japonların
finansmanıyla UNCTAD, "Doğu Asya Gelişiminden
Dersler" başlıklı bir dizi araştırmayı örgütledi. Asya ül-
kelerinin, Japonya'nın öncülüğünde, "uçan kaz sürü-
sû" diye adlandırılan bir büyüme biçimini simgelediğı
görüşü yayılmaya başlandı.
•••
Kısacası, son on beş yıla damgastnı vurmuş "piyasa
dostu" söylem. Japon odaklı bir karşı saldırı ile sarsıntı
geçirmekte idi. Asya krizi bu saldırıya son vermek için
de bir fırsat olarak değerlendirildi. İlk önce, "Asya mo-
de//"nin zayrf halkası olan Tayland-Endonezya-Malezya
grubu hizaya getirildi. Kore krizinin başlarında, Koreli
yetkililer Japonya'nın desteğıni alarak ABD ve IMF'yi
devre dışı bırakmaya çalıştılar. ABD Hazine Yardımcısı
Summers ve IMF Başkanı Camdessus bizzat müda-
hale ederek duruma (adeta "cebren") el koydular. Ko-
re'nin bankalarla ve Japonya ile doğrudan anlaşma
yapmasını önlediler. Kriz yönetimi, ABD ve IMF'nin
kontrolüne geçti. Yeni Başkan Kim Dae-jung IMF ko-
şullannı kabule zorlandı. Ve bu koşullar, "Asya mode-
//"nin en belirgin öğelerinin tasfiye edilmesini hedefle-
mekte idi: Şirketlerde yabancı ortaklığı ve sermaye ha-
reketlerini sınırlayan tüm engeller, bankalarla şirketlef
arasındaki işbirligine dayalı sanayi politikaları ve işyer-
lerinde istihdam güvencesi ortadan kaldınlıyordu.
Böylece, Kore ekonomik anlamda teslim olmakla
kalmıyor; uluslararası sermayenin egemen ideolojisine
karşı filizlenmekte olan bir "meydan okuma" da orta-
dan kaldınlıyordu. Belirtiler, Japonya'nın şimdilik bu
yenılgiyi sineye çekeceğini göstermekte. "Asya mode-
li" fiilen de tarihe.kanştı mı? Bekleyelim; göreceğiz...
ÇAPRAZ
KURLAR
1 ABD Doları
18185 Alman Markı
1.4582 Avustralya Doları
12.798 Avusturya Şilinl
37.537 Belçika Frangı
6.9325 Danimarka Kronu
6.0967 Fransız Frangı
5.5087 FinMarkkası
2.0503 Hollanda Florini
154.16 spanyol Pezetası
8.0702 sveç Kronu
1.4742 sviçre Frangı
1795.75 talyan Lireti
126.06 Japon Yeni
1.4542 KanadaDolan
37.537 Lüksemburg Frangı
7.5482 Norveç Kronu
186.17 Portekız Eskudosu
3.7506 S. Arabistan Riyali
1 Kuveyt 0.: 3.2758 ABD Doları
1 Sterlin: 1.6385 ABD Doları
ilrlandaL 1.3801 ABD Doları
1ECU: 1.0844 ABD Doları
1SDR: 1.3484 ABD Doları
1SDR: 296.500 TL.
SERBEST DÖVİZ
ABD Doian 220700 221300
AlmanMarki 121400 122000
sviçre Frangı 149000 150500
Fransız Frangı 36100 36600
Hollanda Florini 107100 108500
ingiliz Steriini 361000 365000
S.Arab.Riyali 58250 59250
Avusturya Şilini 17100 17400
100 Ital. Ltreti 12200 12400
ALTIN
Cijmhuriyet 14000000 14200000
Reşat 15000000 16000000
24 ayar art>n 2120000 2140000
22 ayar bilezik 1900000 2120000
Esbank Business Card
Kartvizitiniz kadar
değerli...
Esbank Yisa Business ve Esbank MasterCard Business, büyük kolaylıklar
sunuyor. Business Card, şırket yöneticılenne, çalışanlanna nakt çekme
olanağı sağlar: yurtdışında döviz taşıma nskırv ortadan kaldırır.
Şirket harcamaiannı kontrol etmeyi ve ıruhasebeleştinmeyi koiaylaştınr.
Sız de Esbank'a gelın, Business Card ayncatığından yararlanın!
Banka B ESBANK
Ayrıntılı bilgı: ESBANK KREDİ KARTLARI M Ü D Ü R L Ü Ğ U [0-212ı 252 32 90 ve tüm Esbank şubelerinde.