Catalog

SAYFA CUMHURİYET 2EKİM1998CU OLAYLAR VE GORUŞLER Çağdaş Türkçe Dersleri CELİL ALTIN Eğitimci B ugün okullanmızda oku- tulan birçok Türkçe ve edebiyat kitabı var. Yazar- lann farkJı görüşlerde ki- taplar yazmaları, öğret- menlerin de bu kitaplardan birinı seçip okutmalan. her ıki yan için olumlu bir tutum. Öğretmenlerin seçtik- Ierı kitaplarla yazarlar bir çeşit eleştiril- miş oluyor: yıl boyunca bir kitabı izleye- rek en iyisıni, en yararlısıru seçebilmiş ol- mak da öğretmenler ıçin bir öz denetim. Ne var ki öğretmenlerin Türkçe kitap- lann seçiminde gösterdikleri bu özen, yeterince değerlenmedi. Kıtap yazımı ve seçımı serbest bırakılalı beri, daha iyi, daha nitelikli kitaplaryazılıp basılsın di- ye tutulan bu yol, bekJenen nıtelıkte ki- taplann yazılmasını sağlayamadı. Okullanmızda Türkçe ve edebiyat öğ- retimi sorunlannı otuz yılı aşan bir süre sınıflarda yaşamış iiç Türkçe öğretmeni. (Emin Özdemir, Adnan Binyazar, Ceiil Ahın) yıllardır düşledikleri nitelikte bir dizi Türkçe ve edebiyat kitabı yazma ha- yallerini bir gün. Kültür Okullan Yöne- tim Kurulu'na duyurunca "Hemen ya- pınbuişT dendi. Bunun üzenne ilkin ya- zılacak kitabın adı kondu. Ilköğretimın 4. sınıfından, lisenin son sınıfina dek bütün sınıflan kapsayacak bu dizi ÇağdaşTürk- çe Dersleri adını taşıyacaktı. Her sınıfın öğrenci kitabı için bir de öğretmen kıla- ; vuzuolmalıydı. Bukıtaplarfasıküllerha- : linde, öğretim yılı boyunca öğrencilere ve- rilmeliydi. l Her ay öğrenci kitabındaki metinlerin, y alıştırmalann, uygulamaiann: öğretmen \ kılavuzundakı açıklamalann yöntemi hak- > kında öğretmenlerden, öğrencilerden eleş- tiriler alınacaktı. Böylece bu anadili öğ- retim kitabı dizisiyazar, öğretmen,öğren- ci üçlüsünün ortak ürünü olacaktı. Işte Çağdaş Türkçe ve Edebiyat Ders- leri, ilkokuldan üniversiteye değin ana- dili eğitiminin bütünselliği düşünülerek bu dersin bügi dersi olmaktan çok, oku- duğunu. dinlediğini, anlama, anlatma ve yazma becerilerini geliştiren bir ders ol- duğu ilkesinden yola çıkılarak 1997/98 öğretim yılında, MEB'nin uygun buldu- ğu kitaplann yanı sıra, Kültür Koleji'nin 8.. 9., 10. smıflannda, fasikül fasikülya- zılarak okutuldu. Öğretmen kılavuzunun girişinde yer alan bu dızinin amacına, araçlanna, yön- temine ve belirleyici özelliklerine ilişkin bölümü, kjsaitılarak aşağıya alındı. Amaç, araç, yöntem Öğretim porgramlannda Türkçe ve edebiyat öğretiminin amaçlan çok yön- lü ve çok boyutlu olarak saptanmıştır. Bu amaçlann kesiştiği ortak nokta şöyle özet- lenebilir: Öğrencilerüı dil duyarlığını ge- liştirme, beğenilerini inceltme, onlara bil- gilendirici ve yaşantı kazandıncı dilsel ürünkri kavTama ve algılama gücü kazan- dırma... Bu amaca ulaşmak için eskiden beri de- ğişik yollara başvurulmuş, değişik yön- temler denenmiştir. Kimi dönemlerde Türkçe ve edebiyat dersleri, bir edebiyat tarihi nıtelığine bürünmüş, kimi yazarla- nn yaşamöykülerinin yapıtlanna yansı- ması biçiminde sürdürülmüş; daha son- ra da bu dersler, bflgi dersi gibı düşünü- lerek bırtakım anlam ve söz sanatlannın belletilmesiyle yetinilmiştir. Amaç böyle algılanıp yorumlanmca, il- kokuldan üniversiteye değin bir bütünlük içinde e)e alınmasj gereken Türkçe ve edebiyat öğretimi birbirinden kopmuş. ilk ve ortaokullarda Türkçe, liselerde de edebiyat dersi adı altında verilegelmiştir. Denilebilir ki okullanmız bugüne dek, birkaçı dışında, öğrencilerin zevkle oku- yacağı, düşünsel ve duygusal yönden on- lan geliştirip etkin kılan öğrenci odaklı bir anadili ders kitabına kavuşturulama- rruştır. AnlajnsaJ-KonusaJ Düzenleme: Kitap- lar, aynı izlek (tema) ve konu alaru içi- ne giren değişik türde metinlerin bir ara- ya getirilmesiyle oluşan birimlere (iini- telere) aynldı. Bu yönüyle geleneksel Türkçe ve edebiyat kitaplanndan aynlır. Öğrencilerin aynı konu ve temayı işleyen metinleri bir arada görmelerine;.aynı ko- nuda. değişik türlerin söylemi içinde me- rinlere nasıl bakıldığını, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleme olanağı bulmalanna önem verildi. Öğrenci Odakü Öğretim: Türkçe ve edebiyat dersleri bir yönüyle düşünme, aniatma etkinliklerini kuşatır. Daha doğ- rusu okuma-aniaınagibi alıcı dile, anlat- ma- yazma gibi verici dile dayanır. Budört temel dil becerisi ise öğrencilerin etkin olmasını gerektirir. Bu nedenle kitapta, özellikle öğrencilerin etkinliğini öne çı- karan çalışmalara ağırhk verildi. Bügiyi Beceriye Dönüştiirme: Her me- tin. kendinden önceki metinler aracıh- ğıyla kazanılanlan uygulamaya yönelik bir rutumla işlendi. Oğretmenler. sınıfin düzeyine göre bu çalışmalan çeşitlendi- rebHirler. Onemli olan, çalışmalan, kazan- dınlmak istenen becennin anlaşılması, pekiştirilmesi yönünde yoğunlaştırmak- or. Metinlerin ille de birya da iki saat için- de işlenmesi düşünülmemeli, süre birimin (ünitenin) bütünlüğü göz önünde bulun- durularak beiirlenmelidir. Konu veTürBflgfleri: Birimde yeralan metinlerin daha iyi kavranmasını sağla- mak amacıyla temel kavTamlar ve yazı tür- leriyle ilgili bilgiler, değişik birdüzenle- yimle verildi. Ûğrenciierden bunlan bel- lemeleri değil, uygulama sırasında kav- ramalan istendi. Birimde yer alan her metnin belirli bir işlevi vardır. Bu işlev, yalın bir söyleyiş- !e, dilin gündelik iletişim durumlannı sunma. göstermedir. Bunun için metin- lerin işlenişinde özellilde ve öncelikle metinlerle öğrencileri karşılıklı etkileşim süreci içinde şöyle bir yol izlendi: Ön hazırlık çalışmasından amaç, öğ- rencilerin okuyacakJan metne ilgilerini uyandırmaktır. Metni incelemeye geç- meden, dahası metin hiç okunmadan öğ- rencilere ilginç sorunlar ortaya kondu. Bu sorunlar, metni inceledikten sonra an- laşılabilecek nitelikte oluşturuldu. Öğ- retmen, bu ön hazırlık konusu üzerinde beş dakikayı aşmayan bır süre öğrenci- leri düşündürmeli, ardından da bu sorun- lara çözüm getiren ya da ipuçlan veren metin incelenmeli. Metneilgi uyandırmak ıçin kısa bir öykü. bir fıkra anlatma, ata- sözü ve özdeyişler, karikatür ve resimler de işlenecek metne öğrencilerin ılgisıni sağlar. Kimi kez içerikli bir paragraf, kı- sa bir metin okumak ya da bir şiir ama- ca uygun düşebilir. Konu/İçerik: Bu bölümde, metin okun- duktan sonra metne dayalı sorularla öğ- rencilerin okudukJannı ve dinlediklerini anlayıp anlamadıklan yokJanmaya çalı- şıldı. Sorulararttınlabileceği gıbi azaltı- labilir de. Önemli olan, yanıtlann metne dayalı biçımde verilmesine özen göster- medir. Ancak öğrencilerden her soruyu sözle yanıtlamadan önce "Yazmak, dü- şünmektir" ilkesi uyannca, kitaptaki ya- nıt boşluğuna düşündüklerini yazmalan istenmelidir. Böylece öğrenciler yazmakla kendi kendilenni de denetlemiş olurlar; gerek- siz. yanlış konuşmalardan kaçınmayı öğ- renirler. Yazann söylediklerini yinele- mek yerine yanıtı kendi dillerine dönüş- türerek kendi sözcükleriyle yanıtlamala- n istenmelidir. Küçücük, ama düşündü- rücü bir yazma çalışmasıdır bu. Dil/AnlafanT Heryazı. dilsel bır bütündür. Dilin de- ğişik düzeylerde kullanımını (sözcük, tümce. paragraf, vb.) yansıtır. Konu/lçe- rik'te olduğu gibi bu bölümde de öğren- cileri düsündürmeye yönelik metne da- yalı alıştırmalar verildi. Şu farkJa ki Ko- nuylçerik bölümündeki sorular, öğrenci olmayan kimselerin bır metni okuyup an- lamalanna yönelik olmasına karşı, DiL An- latım bölümündeki alıştırmalar öğrenci- lere anlatım ve dilbilgisi kurallannın uy- gulanmış biçimlerini, pek çok rastlanan bozuk tümcelerin nedenlerini gösterme- nin yanında, biçem inceliklerinin sezdi- rilmesini de içerir. Öğrenilen terimleri kullandırmaya yö- nelik alıştırmalar da özellikle bu bölüm- de yer alıyor. Örneğin metinde "DÜŞÜD- ceyi geiiştinnek için hangi yoilara basvu- nılmuş" türünden bır alıştırma, 'örnek- leme'/karşılaştuma'.'tanımlama", 'tanık gösterme', 'nesnel verilerden yararlan- ma' gibı tenmler kullanılarak yanıtlan- malıdır. Sözcüklerin, sözcük öbekleri- nin, temel fümcenin, yantümcelerin. ara- tümcelerin arasözlerin kullanım özellik- lerini bu tür alışnrmalarla uygulayarak' kav- ramalı öğrenciler. tttorcMoa. İdeal aile otomobili! Sıena, Fıat'ın "dunya otomobılleri" serisinin yeni ürünu. İtalyan tasarım geleneğinin en şık ömeklerınden biri. Yüzlerce prototip üzerinde çalışılarak yaratıldı. En zorlu testlerden geçınldi. Ve şımdı, en gelışrnış robot teknolojisi kullanılarak, Türkiye'de üretiliyor. Rahariıgrylof Sıena kendi kategorısinde iç hacimin en elverişli kullanıldığı otomobiller arasında yer alıyor. 500 litrelık bagajı, bır üst sınıf otomobillerin bagajlarıyla yarı^ıyor. Sıena standart hidrolik direksiyon, isteğe bağlı polen fıltrelı klıma gibi zengin konfor donanımlarına da sahip. Performansıyfa! Siena size ıkı guçlu motor seçeneğı sunuyor: 1.4 litrelik motoruyla Sıena EL ve 1.6 litrelik 16 valflı motoruyla Siena HL. Bu motorlar, otomobil teknolojisindeki en son yenihkleri yansıtıyor. En yüksek verimi, tam ihtiyaç duyduğunuz anda, en ekonomık şekilde almanızı sağlıyor. Güvenliğİyle! Siena, aile ototnobillerinde global güvenlik anlayışının da öncülüğünü yapıyor. 4 Milyon km'den fazla test edilen Sıena, dünyanm bütün önemli güvenlik testlennden başarıyla geçti. Hava yastığı, ABS önlemlerinı isteğe bağlı olarak sunan Siena, yangın ve hırsızlığa karşı da en gelişmiş sıstemlerle korunuyor. Aileleriyle birlikte herkesi, Fiat Siena ile tanışmaya Tofaş-Fıat Bayileri'ne bekliyoruz. TUTKUNUN ESERI. FİAT Koç PENCERE Kurnaz Dostlarımız Çevremizde bir şeyler oluyor, 21 'inci yüzyılın e; ğinde başımız belada... Ne var ki bu belayı çapından büyük görmen sakıncaları var; yaşadığımız coğrafyanın dah uzun süre durulmayacağını bilmeliyiz. Amerika'nın 1991'deteksüpergüçkonumur girdikten sonra insanlığa dayattığı YDD (Yeni Düı ya Düzeni) daha ilk yıllarında tökezledi. Bu düze kapitalizmin doruğundaki 'finans kapital'in -öti ki adıyla mali senmayenin- parasal yöntemlerle c hangirlik girişiminden başka şey değildir. Emperyalizmin yeni biçiminin adıdır YDD... Ortadoğu coğrafyası, YDD'de finans kapitali petrol atlasını oluşturuyor. Egemen güç, bu atlas taki büyüklü küçüklü kuvvetleri birbirleriyle çatış tınp çarpıştırarak çıkar düzenini sürdürmek zorun dadır. Hiç kimse YDD patronlannın Türkiye'niı iyiliğini düşünecekleri gibi budalaca bir varsayı ma dayanarak yorum yapmaya kalkışmasın; ön ce akla ihanet olur bu... • Balkanlar'da ve Ortadoğu'da bugün geçerii sı nır kavgalan, etnik savaşımlar ve ulusal çatışma- lar Avrupa'da 19'uncu yüzyılda ve 20'nci yüzyı- lın ilk yarısında yaşandı. Almanya ile Fransa sını- nnda el kadar bir bölge olan Alsace-Lorraine, ik devlet arasında yaklaşık 75 yıl süregelen (1871- 1945) bir kavgayı körükledi. Avrupa'da imparatorlukların dağılması ve ulu- sal devletlerin kurulması, Birinci DünyaSavaşı'nın sonuna dek sürdü. Savaştan önceki ve sonraki iki haritayı yan yana koyan kişi gözlerine inana- mayacaktır. Ortadoğu haritasının da savaştan ön- ceki ve sonraki çizimleri arasında büyük fark var- dır. Birinci DünyaSavaşı'ndan sonra Ingiltere'nin pat- ronu olduğu galipler cephesine karşı tek direnen Türkiye oldu; bu yüzden savaş Anadolu'da üç yıl daha sürdü. Lozan sınırlan dışında Ortadoğu haritasını em- peryalizm çizdi. • Güncel durum ne?.. Yunanistan'la Ege'de ve Kıbrrs'ta çatışmalı du- rumdayiz; bu çatışmanın sıcak savaşa dönüş- mesi olasılığı var. Suriye ile su kavgası sürüyor; Şam, Türkiye'ye yönelik üstü örtülü savaşı PKK marifetiyleyürutüyor. Amerika, petrol atlasındaeli- nin altında bulunacak bir Kürt devletçiğinin çekir- değini kurmak istiyor. Ortadoğu'da Iran, Irak, Suriye ve Türkiye'ye serpilmiş Kürtler tarihte devlet kuramamış bir mazlum halk; ama umutlan şimdi özellikle güdü- lenip tazeleniyor; bu konu Avrupa'da gün geçtik- çe önem kazanacak. Avrupa Birliği'yle ulusal dev- letleri eritmeye çabalayan finans kapital patron- lan, Ortadoğu'daki her çeşit aynlıkçılığı destek- leyeceklerdir; Güneydoğu Anadolu'da gerilla sa- vaşıyla Türkiye'yi bölmek isteyen emperyalizm, as- keri alanda yenilgiye uğrayınca, çabalannı siya- şal alana yönlendirecektir. Türkiye zayıflıklanyla birlikte güçlerinin birikimi azımsanmayacak bir devlet; Orta Asya'ya yöne- lik etkisi gözardı edilemez; petrol coğrafyasında- ki konumu önemli; ulusal bilinci üst düzeyde ge- lişmiş bir toplum; Islam dünyasında en demok- ratik düzene sahip bir ülke; askeri açıdan dene- yimli ordusuyla hesaba katılması gereken birgüç... Güneydoğu Anadolu ile Kuzey Irak bölgesinde befirsizlik yaratmak isteyenlerin külahlannı önle- rine koyarak düşünmeleri gerekir. Atasözü der ki "Akılsız dostun olacağına, akıl- lı düşmanın olsun, daha iyi..." Bizim akılsız dostumuz yok; Amerika, Italya, Fransa, Ingiftere'nin yaptıklan, akılsızlıklanndan de- ğil, kurnazlıklanndan... Geçmişte de böyleydi.. Bugün de öyle. TEŞEKKÜR Başanlı bir ameliyatla babamızı sağlığına kavuşturan YAŞAM HASTANESl'nden Genel Cerrahi Uzmanı Dr. ÖNDER ÖNEL'e ilgilerini esirgemeyen sevgilidostlanmız Dr. Koço Elbistan ve Beyzade Özkahraman'a, tüm hastane personeline sonsuz teşekkürler. MİYASE ve İSMAİL İLKNUR 98 VECTRA GLS 8000'de sahibinden 5.450.000.000 TL. (0532) 296 64 60 ÜSKÜDAR 3. İCRA DAİRESİ MENKULÜN AÇIK ARTTIRMA İLANI DosyaNo: 1998-1477 Tal. Bir borçtan dolayı hacizli ve aşağıda cins, miktar ve kıymetleri yazılı mallar satışa çıkanlmıştır. Birinci armrma 20.10.1998 günü saat 10.00-10.15 'te Kadosan San. Sit. D Blok No: 23-25 Ümraniye'de ya- pılacak ve o günü kıymetlerin %75'ine istekJi bulun- madığı takdirde 21.10.1998 günü aynı yer ve saatte 2. arttırma yapılarak satılacağı. şu kadar ki artrırma be- delinin malm tahmin edilen kıymetinin yüzde kırkını bulmasırun ve satış isteyenin alacağvna rüçhanı olan alacaklınm toplamından fazla olmasından ve bundau başka paraya çevirme ve paylann paylaştırma masraf- lanm geçmesinin şart olduğu. mahcuzun satış bedeli üzerinden %... oranında KDV'nin alıcıya ait olacağı ve satış şartnamesinin icra dosyasında göriilebileceği, masrafi verüdiği takdirde şartnamenin birömeğinin is- teyene gösterilebileceği, fazla bilgi almak isteyenlerin yukanda yazılı dosya numarasıyla dairemize başvur- malan ılan olunur. Muhammen krvmeti Lira 40.000.000 Adedi 1 1.600.000.000 3 600.000.000 3 Cinsi (Mahiyeti ve önemli nitelikleri) Samsung marka faks Baykal marka büyük boy makas 1 tanesi büvTik. 2 tanesi ufak 40 ve 30 tonluk eksantrik pres 00993393-33595605 serinolu Basın: 44696