Catalog

SAYFA CUMHURİYET OLAYLAR VE GÖRÜŞLER^ 19 OCAK 1998 PAZARTESİ Emperyalizmin Dumanı îçimizde MUSTAFA GAZÂLClcHP-PMmesı G unlerdır halk turkusun- dekî "Sigaramın duma- nı - Voktur yarin imanı" bozlennı duşunuyorum Yann sevgılının yenne sermavevı. kureselleş- mevı emperyalızmı ko\u>or. turkuyu mırıldanıvorum "Sigaramın dumanı, >oklur sermavunin. empenalizmin ıma- nı." Aslında bu saydıklanmın ımanı var Pa- ra, çıkar somuru Bu turku\u anımsamamın nedenı. tu- tunumuzun. sıgara sanayımızın yıllardır ızlenen j anlış pohtıkalarla ıçıne duşurul- duğu durum Yasa. hukuk. ulusal çıkar tanımadan Tekel'ın ozelleştırılmesı, ya- bancılara peşkeş çekılmesı Ekmek parası ıçın, yaşamak ıçın çalı- >an orgutsuz uç buçuk mılyon tutun ure- tıcısını duşunuyorum Çoğu donen do- laplardan bılısız Taşlı kıraç topraklar- da çoluk çocuk gecenın avazında. gun- duzun sıcağında kuçuk yapraklı altın renklı Turk tutununu vetıştırmeye çalı- ;,ır Tutun uretıcısı once gunluk gereksı- nımlen ıçın borçlanır. sonra Tekel'ın tuccarın \erdığı fıvat uzennden gecık- melı olarak parasını alır Eskı tutununu satmadan yenısını yetıştırmeve gırişir De\ let de uretıcıden aldığı tutunu dı- şa pazarlav arak dov ız kazanırken ıç pa- zara da sigara \e başka tekel urunlennı satarak hazıneyeazımsanmayangelırel- de ederdı 19^0 lı vıllardan ^onraneolduysaol- du "kuçuk \merika~ olmava ozendık Çalışmadan. başkaları bızı kalkındıra- cak sandık Yenı dunya duzenının ozel- leştırrne hastalığına tutulduk Tarımı havvancıhğıoldurduk Emperyalizmin tu- zağına du^tuk Turk-Iş ın \aptıgı bır araştırma " 1985"ten bugunekadargerçekleştirilen özeUeştirme uvgulamalarından 4 milyar 208 rnihon dolar gelir elde edıldıği. buna karşüık 3 mihar %5 nühon dolar har- cama\apıidığını'"orta\ako>uyor Nere- deyse gelırle gıder eşıt Şımdı ozelleştırmede sıra ulkemızın kazançta 500 buyuk kuruluşu ıçınde 3'un- cusu olan Tekel egeldı Tekel'ın 1998'de 400tnlvonlıragelırıolacağı.bunun250 tnl>on lırasının de\ lete aktanlacağı uz- manlarca sov lenıyor Yabancı sıgara tekellen tutunculuğu- muzu ve sıgara sanavımızı baltalamak. Turkıve pazannı ele geçırmek ıçın vıl- lardır uğraşıyor Bugüne nasıl geldik? Bugune adım adım gelındı Bızım ta- nık olduklarımızı anımsamaya çalışa- lım 1) 19^9'da SüJeyman Demirerın kur- duğu hukumetın programında "Sigara kaçakçıhğının ve döviz kaybının onlenme- si. memleket içi ihtiyacın karşılanması ile birlikte ihracata donuk bandrol sigara ımalatı için verli ve yabancı ozel teşebbu- se imkân tanınması konusu uzerinde onemle dumlacakor" denıldığı ıçın 25 mıllet\ekılı26 12 19^9'daTBMM'dege- nel goruşme ıstedı 2) 12Evlul 1980'deGumrukve Tekel Bakanı emeklı General Recai Baturalp tutun tekelının kaldınlmasına karşı çık- rıgı ıçın eorevınden aynlmak zorunda kaldı 3) 1984'te Beşınçı Beş Yıllık Kalkın- ma Planı'nda "sigaratutuntekefinınkal- dınlmasını ve \eni tıp tutunlenn urenmi- nin bir program çerçevesınde gerçekleş- tirUmesi"5 ongoruldu 4) Sıgara kaçakçılığını onleme baha- nesıvle Tekel. Anadolu'nun her koşesı- ne vabancı sıgara dağıtarak tıryakılenn alışkanlığını değıştırdı 5) Turkıye 1984 yılından başla\arak dışandan Vırgınıa ve Burley tıpı vaban- cı tutun almavabaşladı 5 btn tonla baş- layan alım, kısa zamanda heryıl artarak 100 bın tona ulaştı Aldığımız sattığımız bırbınne denk oldu 6) Tekel. Duzce Hendek Gonen\e Trakva nınvenmlıtopraklanndayaban- cı tutun uretme çalışmaları >aptı 7) Turgut Ozal hukumetı 3 Hazıran 1986'da 1177 sayılı Tutun ve Tutun Te- kelı Yasası'nı gece yansı değıştırerek Te- kel'ın tekellığını kırdı 8) 8 Ağustos 1990"da Phılıp Moms. Sa- bancı Holdıng le birlikte tesıs kutmak ıçın DPT'ye başv urdu Izmır Torbalı da bınncı sınıf tarım alanına fabnkayı kur- du 9) 3 Mayis 1991 de Resmı Gazete'de, "Sigara imaJatı. ithaJi ve dağıtımı üzerin- dekidevlettekelıninkaldınlmasrnaıliş- kın Bakanlar Kurulu karan vavımlandı 10) Tansu Çiller hukumetlen de 3 11 1993.28 04 1994 ve 7 03 1996 ta- nhlı kararlarıyla Turk tutunlenne sınır- lama (kota), yabancı rutune teşvık aetır- dı REF\HYÖL Hukumetı de 29 11 1996 tarıh 8939 sayı> la aynı karan aldı 11)15 12 1997'de \uksek Planlama Kurulu. Tekel'ın ortaklık kurabıleceğı goruşunu bıldırdı 12) 25 12 1997 tarıhlı Resmı Gaze- te'de Bakanlar Kurulu'nun "Tekdken- disine ait sigara markalanıu, fabrikala- nnı ve diğer vaıiıklannı tahsis ermek su- retiyle ortakiıkJar tesis edebilir" karan yayımlandı Bu son kararla Tekel'e buyuk bırdar- be daha \uruluyor açıkça Tekel'ın ya- bancılara peşkeş çekılme kapısı açılıyor- du Hemdeoldubıttıyegetınlerek yan- gından mal kaçınr gıbı Karar "Benim kövlüm. benim işcim" dıyen Sayın Suleyman Demırel'ın, "Tu- tünden kota>ı kaldıracağız" dıyen Say ın Mesut Vdmaz'ın. "KaUanma kovluden başla\acaktırrl dıyen Sav ın Bülent Ece- vit'ın v e otekı bakanlann ımzalanv la yu- rurluğe gırdı Bu karardan çok once >abancı sıgara tekellenyle kapalı kapılarardındapazar- lıklar yapılmiş olmalı kı. Tekel'den so- rumlu Dev let Bakanı Saym Eyüp Aşık, Samsun ve Yenı Harman sıgaralannın ısım hakkıyla Akhısar'dakı sıgara fabn- kasmıno o51 pav ının Bntısh Amencan To- bacco'ya (BAT) devredıldığını aynı gun açıkladı Sırada Tekel 2000 ıle, Tokat Sıgara Fabnkası'nın olduğunu, bunun ıçın de Amenkan Revnold kuruluşuy la goruşme- ler vapıldığını belırttı Uzmanlar v asa olmadan hısse senedı çıkanlarak Bakanlar Kurulu kararıvja ozelleştırme vapılamayacağını açıkladı 3 5 mılyon tutun uretıcısı 40 bın Te- kel ışçısı. mılyonlarca sıgara tuketıcısıy- le, dev let gelır kavbına uğradığı ıçın hal- kın bu karardan olumsuz etkıleneceğı açıktır Daha da kotusu. bu ozelleştırmelerle dunvaca unlu Turk rurunlen denn bırya- ra alacak toprak kulturumuz değışecek. Rejı duzenı yenıden hortlatılacak 21 Ocak 1997 tanhınde y me bu surun- larda yer alan "Türk Tütüniı Öldünilü- yor" başlıklı yazımızın bır yennde şoy- le demıştık "Tekel nasıl sigara alışkanlığının değiş- tirilmesınde aracı olnıuşsa. şımdi de ya- bancı tutun vetıştırilmesınde ulusal çı- karianmıza uvgun olmavan bir rolu oy- namaktadır. Tekel burolügordukten son- ra ozelleştirilecektir. Kim saön alacakür Tekeü? Buvuk bir olasıbkla yabancı siga- ra tckelleri ve içerideki işbirlikçileri." Oyun perde perde oynanmaktadır Bınncı perdede, bır yandan Tekel'ın fabrıkaları yenılenmedı, yenılerının ya- pımı suruncemede bırakıldı Tekel, kâr ertığı halde vergı borcunu odemeyen ku- ruluş gıbı gostenldı Kendıtutunumuzdı- şa satılmadığı ışlenmedıgı ıçın vakıldı Lretıcıye boş >ere para venlıyor ızlenı- mı yaratıldı Ote yandan sıgara kaçakçılığını. dov ız kaybını onleme bahanesıyle yabancı sı- gara Tekel aracılığıyla ulkenın en kuçuk bınmme kadar dağıtıldı. tırv akılenn alış- kanlığı değıştınldı tkıncı perdede. bır yandan Tekel'e ya- bancı tutunun temel alındığı sıgaralar v aptınldı Yabancı tutun v erımlı toprak- lardayetıştınlmeyeçalışıldı Kalıtevetop- rak durumuna bakılmadan tutunumuze yasak (kota) kondu Dışandan yabancı tu- tun satın alınmay a başlandı Tutun, sıga- ra satan Turkıye. bunlan alan ulke duru- muna duştu Yabancılar ulkede sıgara fabnkalan açtı Tekel, yabancı sıgara ve kendı urunlennın dağıtımını ozel kesıme bıraktı Uçuncu v e son perdede Tekel ozelleş- tınlmeye başlandı Benımsenmış sıgara ısımlennı. sigara fabrıkalannı vabancı- lara devretmeye başladı Sonuç: Ulusal çıkarlanmıza aykın, geleceğı- mızı ıpotek altına alan bu polıtıka bıra- kılmalıdır Konu, TBMM'yegetınlerek enıne boyuna tartışılmalıdır Partıler, sendıkalar demokratık kıtle orgutlen tepkılennı belırtmelıdır Tutun uretıcısı koyluler. Tekel ışçılen toplan- tılaryapmalı hukumete demokratık bas- kı uygulamalıdır Turkıye bır somurge değıldır Yaban- cı sıgara tekellerı kendı ulkelennde bıle sınırlamalarla yasaklarla karşılaşırken. bızım ulkemızde ıstedıklen gıbı at oynat- mamalı. perde boyle kapanmamalıdır Hukumet, tutun uretıcısmı, Tekel ışçı- sını ışsız bırakacak bu yanlışı duzeltme- lı. bu oyunu bozmalıdır Tersı durumda bu. sıgaranın dumanı değıl. Samsun "dan başlayarak kovduğumuz emperyalizmin ulkeyı saran zehın olacaktır ARADABİR Prof, Dr. BEDİİIV FE^ZİOĞLl Ülkenin Siyaset Tablosu Yenı yıla bazı umıtler ve bırçok bılınmezle gırdık So- ze once umıtlerle başlayalım 1997 yılının ılk yansı, ba- zı tereddutlerden sonra DYP ve Refah partılennın ko- alısyonu ıle daha çok Doğu Islamcı ulkelerle bağlantı kur- mak ve ulkeyı Batı yenne Doğu ya (şerıata) yoneltmek gayretlerı ıle geçtı ıktıdarın ıkı ortağının kendı aralannda kararîaştırdık- ları ve daha çok DYP Genel Başkanf nın başbakanlığa bır an once ulaşmak ıçın gırıştıklerı bır değışıkhk, ana- •yasadayenolmayan bır ıstem olduğundan Çankaya ca da rtıbara ahnmayarak, başbakanhğın Anavatan Partısı Başkanı'na verılmesı ıle Turkıye yenı bır hukumete ka- vuştu Nevarkı Anavatan Demokratık Sol Partı ve De- mokrat Turkıye partılennın kurdukları ANASOL-D ıktı- darı bır azınlık hukumetı durumunda oluştu Bu huku- met ancak Cumhurıyet Halk Partısı'nın dışandan des- teğı ıle ıktıdarını surdurebılecektı Bu ıktıdar koalısyon partılennın kendı aralannda mey- dana gelen bazı anlaşmazlıklan son kez yapılan zırve- de belırdığı uzere nıspeten kolayca atlatabılmekte ıse de CHP'nın desteğını çekıp çekmeme endışesı huku- metın asıl zayıf tarafmı oluşturmaya devam etmektedır Boylece ANASOL-D ıktıdarının hayatıyetı bıranlam- da tamamen CHP nın kararına ve tutumuna bağlı kal- maktadır Hıtabetı kuvvetlı CHP Genel Başkanı deste- ğını çekerek hukumetı duşurme yoluna gırmemekle be- raber hukumetı ozellıkle Başbakan ı sık sık ve haylı hır- palamaktan da buyuk zevk almaktadır Kısaca bugun- ku hukumetın ıktıdar suresı CHP'nın ve onun başkanı- nın tutumuna bağlı kalmaktadır Şımdı bu tutumun ıkı taraf ve ulke ıçın değerını ve onemını araştırmaya çalı- şalım Koalısyonun kurulması sırasmda Başbakan, CHP'nın de katılmasını ıçtenlıkle ve ısrarla ıstemıştır DSP ıle anlaşmasının guçluğunu ongoren CHP bu koalısyona gırmektense, sorumluluktan azade bırdış des- tekle yetınmeyı tercıh etmıştır Bu karan da saygı ıle kar- şılamak gerekır Fakat dıştan desteğını her kntık durum- da Başbakan ın bır sozunu benımseyerek "Bız tarıhe, sız ıktıdara geçın" ozdeyışı ıle ortaya koymak ve her an hukumetı duşurebıleceğını ılerı surmenın bu ulkenın ta- rıhınde buyuk yer ve gorev almış bır CHP'ye uygun du- şup duşmedığını dıkkatle ırdelemek gerekır Bugunku koalısyon hukumetı ulkeyı bır ırtıca bata- ğına duşmekten kurtarmış 8 yıllık kesıntısız eğıtım re- formunu yasalaştırıp uygulamaya koymuş, ıç ve dış po- lıtıkalarında Batı ya yonelmış, durustluğu, saydamlığı ve ulusal haysıyetımızı koruma ve ınsan haklarını savun- ma yonunde bellı bır tutum saptamış ekonomık ve sos- yal alanlarda onemlı aşamalar kazanma gayretlerıne gırmıştır CHP ıle goruş farkları bızce hukumetın genel olarak ongorduğu enflasyonla ılgılı reformlarla ozellıkle vergı reformu tasarıları nedenıyle ortaya çıkmaya başlamış- tır Oyle sanınz kı hukumetın kara para ıle savaşmak ıçın repo ve benzerı menkul değer kazançlarını vergılendır- mek herkese bır vergı numarası verılerek yıllık gelır ve kazançlarının tumu ıle beyan edılmesını ıstemek vs yo- nunde aldığı kararları tasvıp ve takvıye etmek, koalıs- yonun dışında kalsa da, CHP'ye yakışan bır tutum ola- caktır Sosyal polıtıka emeklılık yaşı hususunda, hukume- tın 50-55 yaşını bıle az bularak kadmlar ıçın 55, erkek- ler ıçın 60 yaşını daha uygun gorse bıle hukumetı bu yon- de de desteklemek CHP ye uygun bır davranış olurdu Genel olarak sıyasette ve ozellıkle bızdekı uygula- mada sırf ulkenın yararı ıçın kendısının ya da partısı- nın aleyhınde olacak bır onlem ve kararı alabılmek çok nadır gorulmuştur Buyuk devlet adamı rahmetlı inönü'nun, "Ben bu Meclıs te muhalefet lıderı olarak yer aldığım gun, ger- çek demokrasıye kavuşmak gayemı gerçekleştırmış olacagım sozu tarıhte nadır gorulen bır ınanç ve oz- verının orneğıdır Yıne 1950 seçımlerınden once, 60-80 sayıda mıllet- vekılı kontenjanı verılmesı halınde cumhurbaşkanlığı- nın Inonu de kalması ıçın taahhut vermeye protokol yapmaya razı olan Celal Bayar'ın 1950 de Inonu nun yaptığı gıbı 1960'ta da seçımle ıktıdarı devretmeye ra- zı olmak yenne ulkede askerı rejımlerın tekerrur etme- sının başlangıcını teşkıl eden 1960 ihtılalı ne sebebıyet veren seçım değıl tenkıl" yoluna gıtmış olması, Inonu ıle paylaşabıleceğı "demokrası kahramanlığı" sıfatı ye- nne tarıhe bılınen şeklı ıle geçmesı, heıtıalde ıbret alı- nacak bır olgu olmuştur Eger ulkenın ıhtıyacı olan ınsan haklarına oncelık ve- ren ekonomık malı vergısel reformlarını enflasyonudu- şurmek kara parayı yok etmek, gelır dağılımını duzelt- mek mıllı gelırı ve kalkınmayı gelıştırmek uzere huku- metın alacağı onlemlerı takvıye ederek tarıhe geçecek ıse bu CHP nın ve onun başkanının, vaktıyle inonu'nun ulkeye demokrasıyı getırmek ıçın curnhurbaşkanlığın- dan vazgeçerek muhalefet lıderı sıfatı ıle tarıhe geçışı- ne yakın bır tarıhı hızmet olacağını belırtmek ısterız Seçilmişler Yönetimindeki Ülkemiz H. BASRİ AKGtRAY//«A«ii{ii S ayın Başbakanm son basın toplan- tısında Yerel Yonetımler (mahal- lı ıdareler) Reformu Kanun Tasa- nlan hakkındakı açıklamalan ozel- lıkle bır bolum beledıye başkanı ta- rafından tepkı ıle karşı iandı Seçı I- mış vonetıcılerın yetkılennın arttırılması, pa- rasal kaynaklannın guçlendınlmesı. ıstenıyor Valı ve kaymakamlann yerel yonetımler hak- kındakı denetım ve gozetımının tumden kal- dınlması onenlıyor Demokrasıyı devletın yönetım bıçımı ola- rak kabul etmış bır ulkede, bu ıstek ve onen- lere katılmamak kuşkusuz olanaksızdır Ne var kı ulkemızdekı yerel yonetımlenn ozellıkle son 50 yıllık geçmışını ırdeledığı- mızde,aynı kanıdaolmakzorlaşıyor Gerçek- ten yaklaşık 50 yıldır ülkeyi seçilmişler yönet- mektedir. Ama bugiın geldiğjmiz nokta, tum yonleri ile hiç de iç açıcı değildir. Bu konuda de- ğerlı hukukçu Say ın Ozturanü nın (Bu gun ba- zı bakımlardan ne denlı ılerlemış olsa da sı- yasal. duşunsel. egıtsel açıdan Atatürkdone- mınden asla daha ılen değıldır) (1) yargısına katılmamak olanaksızdır Bugun tum komşu ulkelerle dostluk ılışkı- len ıçınde değılsek, Avrupa'dan dışlanacak kertede ulusal saygınlığımıza golge duşurul- muşse. ruşvet. yolsuzluk, dev letı soymak yap- tınmsız bırakılıyor, devlet ıçınde oluşturulan çeteler. uyuşturucu tıcaretınden adam oldur- meve varan urkutucu boyutlarda suç ışieyebı- lıyorsa, dın bezırgânlan toplumun her kesımın- Paıiamenter de perv asızca at oynatıyor, tankat şeyhlen po- lıtıkacılara yon venyor, başbakanlann ozel ye- mek davetlerıne katılabılıyorlarsa bu denlı olumsuz bır toplumsal oluşumda, sorumlu kımdır. kımlerdır' 1 Valı. kaymakam. savcı gıbı atanmışlar mı, cumhurba^kanı, başbakan ve parlamenterler gı- bı seçilmişler mı 9 Kuşkusuz. demokrası ıleyonetılen uygarüi- kelerde. devletyonetımının seçılmışlerelıyle yurutûJmesı dogaldır. demokrasiaın gereğıde budur Ancak scçrlmışın gerçekten 'seçıhnış' ol- ması gerekır Partı genel başkanlannın atayıp sıraladığı lıstelereoy v ermek zorundabırakıl- mak seçım mıdır° Boyle bır seçımle seçılen- ler gerçekten 'seçılmış' olarak nıtelenebılır mı 9 Şoyle. kaba taslak, son 50 yıllık geçmışı- mıze bır goz atalım Bu sure ıçınde zımmet, ruşvet. gorevı kotuye kullanmak gıbı suçlar- dan kaç valı, ka> makam y a da genel mudur gı- bı atanmışlarla. bakan. parlamenter ve hele beledıye başkanı gıbı seçilmişler hakkında kaç soruşturma ve kov uşturma yapılmıştır* 1 Elımız- de ıstatıstıksel bır bılgı olmasa da ortalama guç- te bır belleğe sahıp her vatandaşın bu kıyas- lamada seçilmişler aley hıne bır kanıda olaca- ğı kuşkusuzdur Bu nedenle, bugunku seçım ve sıyasal par- tıler yasalan ıle ceza ve usul yasalan değıştı- nlmedıkçe yerel yonetımlenn -sozum ona- se- çılmış yonetıcılenne daha fazla yetkı ve guç vermenın ulke yaranna olacagı kanısında de- gılım Ve hele bır beledıye başkanının pen asızca surdurduğu yolsuzluklara karşı uyanda bulu- nan bır dostuna "_ Sen bu ülkedeyolsuzluk >ap- tığı suçlaması ile cezaevine girmiş kaç beledi- ye başkanı gösterebüirsin" bıçımınde yanıt ve- ren beledıye başkanlarının sozlenne tanık ol- muş bır vatandaş olarak bugun yururlukte bu- lunan yukanda sozunu ettığım yasalann goz- den geçınhp çagdaş. demokratık ılkelere da- yalı ve gerçek ceza adaletını sağlayacak, yar- gıyı.tam bajussz kılacak temel yasalaroluş- turulmadan, seçılmışlık zırhına burunmuş bu- günku yerel'yimetıcılere daha fazla güç ve yetkı venlmBSı ölke yaranna olmayacaktır ka- nısındayız Kentlenmızın sırtına kene gıbı yapışan sag- lıksız kaçak yapılar. beledıyelenn goz yumma- sı ıle su kaynaklan yorelenne. yeşıl alanlara kondurulmuş ve sonra her seçım oncesı çıka- nlan af yasalan ıle bu çarpık yapılaşma, kent- lenmızı yaşanmaz duruma getınnıştır Bır kez daha yınelemek gereğını duymak- tayım kı eğer yukanda sozunu ettığım yasalar değıştınlmeksızın yerel yonetımlere daha faz- la yetkı tanınması durumunda, Taksım Mey- dam'ndakı anıtındortyanınıçevreleyecekbı- çımde camı de yapılır. Sultanahmet Parkı'na beş yıldızlı otel de kondurulur Bu nedenle. yerel y onetımler reform kanun tasanlannın aceleye getırılmemesı doğru ola- caktır (I) 7 1 1997guntıı Cumhurnet Gazetesı TARTIŞMA Karagöz'ün seyircisi nerede? -w- -y-zun 1 1 zamanda 1 1 n ben 1 1 >ok • t olmaya \ M / yuztutan. ama bır avuç yureklı, gonullu. ozvenlı ınsanın dırençlı çabalanyla bugunlere ulaşan Karagoz ne yazık kı daha fazla dav anamayacak gıbı gorunuyor Yıllannı, geleneksel sanatlarımızın en onemlılennden olan golge oyunu. kukla. meddah ve ortaoyununu vaşatmak ve sevdırmekle geçıren sanatçılanmızın onurlu çabalanndan ne yazık kı asıl ılgılenmesı gerekenlerın haberı vok Geçen her gunun umutsuzluğu daha da vogunlaştırdığı kımsenın umurunda değıl Bır araya geldıklennde bır elın parmaklan kadar az sa\ ıda kalan emektar karagozculenmızın kaygılarını korkulannı anlamamak mumkun değıl "Bizde" dı\orlar "\ya de göçup gittik mi. ne olacak?" Oy le > a. son temsılcı onlar Kırgın, unutulmuş. venık son temsılcıler Hepsı de Karagoz. kukla oynatıvorlar ama her bınnın uslubu. tarzı ve karagozlen. kuklalan bırbınnden farklı Yıllannı. omurlennı bu sanata vermışbu emektar. usta sanatçılann her bın kendı anlatım guzellığının temsılcısı Ne yazık kı her geçen y ıl bıraz daha yaşlanıyorlar ve her geçen gun sağlıklannı bıraz daha kaybedıp guçlennı yıtınyorlar Ustelık yerlennı dolduracak kımseler de yok ortalarda Onlann heyecanh. coşkulu Karagoz oynatışlanna Bursa'da duzenlenen 4 Karagoz Festıvalı'nde tanık oldum Mutluydular, yaptıklan ışten sonsuz haz alıyorlardı, ama temsıllenn sonunda yorgun duştuklen gozden kaçmıyordu Dıkkatlen dakıkalarla sınırlı olan anaokulu çocuklanna Karagoz oynatmalannın zorluğunu yüreğımde hıssettım Karagoz un gerçek seyırcısını aradı gozlenm Sanatçılıkla uzaktan yakından bır ılgısı olmavan uç gunluk starlann peşınde haber ustune haber yapan onlan televızyon kanallannda başustunde gezdıren medya mensuplannı. basını aradı gözlenm Yoktular Karagoz'u unutmuş, çocukluğunun anılan arasında bır yerlere gızlemış ınsanlan duşundum. onlar neredeydıler 0 Ya geleneksel sanatlanmızın korunması. gelecek kuşaklara aktanlması ıçın bu bır avuç sanatçıya el vermesı gereken kurum ve kuruluşların. unıversıtelenn ılgılılen. yetkılılerı"7 Onlar0 Onlar neredeydıler 9 Erozyondan soz edıyoruz Toprağın kaybolmasından yok olup gıtmesınden soz edıyoruz. zaranndan yakınıyoruz Erozyona çoktan uğramış bır sanatın akıp gıden topraklanna sıkı sıkıya sarınmış bırkaç çınanmız var Tacertin Diker, İhsan Dizdar, Orhan Kurt. Unver Oral, Metin Ozlen, Mustafa Mutlu. Hadi PoyTazoğlu Zamana. ılgısızlığe. vefasızlığa karşı. kırgın umutsuz hayal perdelennın ardında golgeye hayat veren o tek ışığın gensınde hayalbazlık edıvorlar dırenıyorlar onurla Onlar sanatçı olduklanm ve bu sanatı, ustalanndan aldıklan bıçımıvle surdurmekte olduklannın bılıncınde bugunku kuşaklara -ulaşabıldıklen kadarıyla- aktardıklannı bılıvorlar Cumhurbaşkanının yenı yıl resepsıyonlannda aralanndan bınnın bıle. bır kez olsun hatırlanarak çagnlmadığından soz edıyor. olgunluk gostenp sıtem etmıyorlar Uç gunluk sozum ona sanatçılann, sansasyonel. medyatık kışılenn oralarda boy gostermesı noktasında. bıraz ıçlen burkuluyorolsa da sessızlıklennı surduruyorlar Onlar sanatçı. yıllannı. omurlennı geleneksel tıyatromuzun en onemlılennden bırıne. Karagoz'e adamış gerçek sanatçılar Ya dev let sanatçılıgı dıvorum çekınerek Gulumsuyorlar acı acı Şımdı artık sanatını ıcra etmek şov le dursun vaşam mucadelesı veren arkadaşları İbrahim Pirinç'ın Balıkesır Huzurevı'nde hasta olduğunu bılıvorlar Onun saglığına kavuşması ve yenıden hayal perdesının ardına geçebılmesı ıçın neler yapılabılecegını konuşuyorlar aralannda Eskılenn deyışıvle hayalbazlar. gölge ovunculan. karagozculenmız artık bılıvorlar kı tıpkı ortaoyununda olduğu gıbı bu sanat da kendılerıyle birlikte bıtecek. yok olacak Son nefeslenne kadar o kuçücuk beyazperdenın ardında. o tek ampulun aydınlığında kendılenne aıt olmayan hayaller. golgeler yansıtırken nedense artık hayal kurmuyorlar Karagoz'un geleceğıne daır Onlar gorev lennı >apmış olmanın huzurunu acı bır buruklukla duyumsuyor. ılgısızlığe. kayıtsızlığa. vefasızlığa sessızce karşı çıkıyorlar Venlen sozlenn yenne getırılmevışı artık yaralamıyor onlan Ben onlar kadar umutsuz olmak ve Karagoz onlarla bıtecek duşuncesıne ınanmak ıstemıvorum Bır şevlerın her zaman yapılabıleceğı duvarlı ınsanların kurum ve kuruluşlann Karagoz'u hıç olmazsa muze olarak yaşatmak ıçın el ele verebıleceklennı duşluvorum Ve ben gelecekte festıvallenmıze Yunanlı Karagoz sanatçılannı konuk edıp çocuklarımıza. "İşte bizinı olmayan Karagoz bu" demeyeceğımızı duşluyorum Gerçeğe donuşse de donuşmese de duş kurmanın guzel bır şey olduğunu bılıvorum İnci Gürbüzatik CUMHURİYETTEIV OKURIARA ORHAN ERİNÇ Kapatılmamn Sorumlusu Yalnız RP Değıl Yasalann her zaman gozardı edılemeyeceğının somut orneğını Anayasa Mahkemesı bır kez daha ortaya koydu ve Refah Partısı de onculu Mıllı Nı- zam Partısı gıbı tanhın tozlu sayfaları arasındakı ye- rını aldı Iş, yasama ıle yurutmeye kalsaydı bın dereden getırılen sularla laık cumhurıyet ılkelerıne hem soy- lem hem eylem açısından aykırı duşen RP sıyasal soz oyunlan ıle aklanır, belkı de demokrasıye kat- kıları konusunda uzun ovguler duzulurdu Anaya- sa Mahkemesı, demokrası ve laıklık ılkelerrnı ken- dı ınançları doğrultusunda yorumlayarak ulke ço- ğunluğuna dayatmak ısteyen RP hakkında son noktayı şu sozlerle koydu "YargıtayCumhunyet Başsavcılığı'nın 21 5 1997 gunlu, 1997/109 sayılı ıddıanamesıyle, RP'nın, anayasanın 69 'uncu maddesının 6 fıkrası gonder- mesıyle, 68 maddesının 4 fıkrası gereğınce ka- patılması ıstenılmekle gereğı duşunuldu 1- Laık cumhunyet ılkelerıne aykırı eylemlen ne- denıyle 2820 sayılı Sıyası Partıler Yasası'nın 101 maddesı B bendı ve 103 maddenın 1 fıkrası ge- reğınce RP'nın kapatılmasına Haşım Kılıç ve Sa- cit Adalı'n/n karşı oylarıyla, oy çokluğuyla " Dını sıyasete alet etme alışkanhğı 1950'lerde go- ze batan bır yoğunlukta ulke gundemıne getırılmış ve uygulamaya konulmuştur Çok partılı donemde inönü ve yanındakı çok sınırlı sayıdakı kışıler dı- şında hemen herkes, dın duygularını okşamayı ge- leceklerı ıçın çıkar yol saymıştır Bu nedenle de la- ıklık ılkesı neredeyse onulmaz olçude yara almış- tır Şenatçılığın one çıkanlarak savunulmasında şımdıye kadar ulke yonetımınde gorev almış bu- tun sıyasetçılerın payı ve suçu vardır Refah Partısı yonetımı, onların bıraktığı yerden aldığı dıncılığı, her gun bıraz daha tırmandıran bır uygulamayla şerıatçılığa donuşturmuş, çoğu sd- cu doneklenn dedıklerını gerçek ve doğru sayın- cada kendısını bekleyen sonuçla karşı karşıya kal- mıştır Bu sonuçta, RP yonetıcılerı kadar Kemahzmle de- mokrasının bağdaşmayacağını ılerı surerken şerı- atla demokrasının bağdaştığı goruşunu savunarak kendılennı yanıltan yazar takımı da buyuk pay sa- hıbıdır RP'nın kurulmasından sonra geçen surede şe- rıatçılığın bayrak yapılabılmesınde katkısı olanlar'- dan bır boluğu de bugunku yonetıcılerımızdır Eğer bugun soyledıklennı 1968'lerde soylemış olsalar- dı, Turkıye dıncı akımların saldırısına bu denlı uğ- ramaz laık duzen de sarsıntı geçırmezdı Sonuç dogaldır Turkıye Cumhurıyetı laık duze- nını yargı aracılığı ıle korumuş ve korumayı surdu- receğını de bır kez daha vurgulamıştır • Hava Kuvvetlen Komutanlığı'ndakı bılgısayar ıle- tışım ağı projesındekı kuşkulu ıhale ve komutan- lann F-15 uçaklannın alımı konusunda yaptjklarf de^ ğeriendırmelerı Lale Sanibrahimoğlu yazdı • ' • -.J Yuksek yargıda aynı gun venlen ıkı ayrı karar; sı- yaset yaşamında gelecek doneme damgasını vur- du Anayasa Mahkemesı ve Yargıtay'ın kararlarıy- la ılgılı gelışmelen ve partıler arasındakı yenı sure- ce ılışkın kulıslerı Meclıs buromuzdakı arkadaşla- rımızla Ankara'dakı yargı muhabırlerımız ızledı • Malatya'dakı oruç cınayetıyle ılgılı gelışmelen Selahattin Gökatalay yansıttı • Erzurum'dakı cezaevlerınde 55 gun suren açlık grevıyle ılgılı gelışmelen Recep Kapucu ızledı • Kocaelı Unıversıtesı'nde yuksek lısans oğrencı- lenne odenen paralarla ılgılı yolsuzluk olayını Ah- met Kurt haberleştırdı • Bursa-Mudanya'da Fethullahçılar ve RP'lılenn arazı talanını Levent Gencelli duyurdu • Eroın uretımının, Afganıstan ve Pakıstan'dan Tür- kıye'ye kaydığını, 1997 yılında 100 trılyon lıra de- ğerınde 8 ton uyuşturucunun ele geçırıldtğını, 4 bın 358 kışının gozaltına alındığını Alper Turgut ve Bertan Ağanoğlu aktardı • Hendek-Duzce-Bolu olum uçgenınde oldunjlen Savaş Buldan, Medet Serhat ve Behçet Can- türk cınayetlennı ve gelışmelen Kerem llgaz ve Hül- ya Topcu haberleştırdı Ozelleştırme tartışmaları surerken, TEKEL'ın n ^ den yabancıya peşkeş çekıldığı sorusunu Merih Ak haberıyle gundeme getırdı • Onumuzdekı pazartesıye kadar gonlunuzce bır hafta geçırmenız dıleğı ve saygılarımızla. orhan.erinc raksnet.com 21 •» 19*0 21 ] 198Î ANMA Ne de çabuk geçtı şu on u», sene Onu bızlere sor SENİ HEP \R\\ OR \ E \\\\ ORLZ Bırıcık sevgıh ı_anım oglumuz ka r deşLm:/ da\ımtz GENÇLİK/SEVGİ YILI Bolge (ıl) futbol hakemı (3749) Marmara Unıversıtesı Fakultesı son sınıt ogrenuM (4T"9) BFŞtKT\ŞLI T.GÜNAY ER'imizi ka\betmenın 13 vılında 22 Ocak 1998 Perşembe gunu saat 1S '0 da Selmme Çnekçı Camiı onunde buluşup me/an başına gıdecegız Onu unutmavanlara \e seıenlere duMiruruz D\İM\ E\ LAT 4C ISI V E H\SRETI\ LE Y AŞAVAN (65) SÎI\4\ ERve 4İLESt İLA> T.C. FATİH 1. SULH HLTOJK HÂKİMLİĞİ'NDEN 1997 1150 Mahkmemızın 1997 1150 esas 1997 119"1 karar, 22 12 1997 tarıhlı karan ıle Kırklarelı Babaeskı Kule- lıkovu cılt 021-01 savfa 86 kutuk 41'de nufusa ka- >ıtlıbulunan Izzetve Fatmakızı3 1 1968 doğumlu Me- ral Dut a. hastalığı sebebıvle aynı verde nufusa ka>ıtlı bulunan annesı Mehmet \ e Gulsum kızı 10 4 1934 do- ğumlu Fatma Dut un velavetı altına konulmasına karar venlmış olup, karar ılan olunur 12 1 1998 Basın 1381