Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
7 A.ĞUSTOS 1997 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Boşnak-Hırvat
zirvesi
• SPÜT(AA)-Bosna'da
Boşrıak-Hırvat
Federasyonu'nun
yapılanması konusunun ele
alınacağı Hınat-Bosna
zirvesi. dün sabah
Hırvatistan'ın Adriyatik
kıyılanndaki Split kentinde
başladı. Bosna Hersek
Cumhurbaşkanı Alia
Izzetbegoviç Split'e gelişinde
Hırvatıstan Devlet Başkanı
Franjo Tudjman tarafından
karşılandı. Splıt'teki
görüşmelere, Bosna banşının
miman olarak bilinen ABD'li
eski arabulucu Rıchard
Holbrooke ve ABD'nın esla
Yugoslavya özel temsilcisı
Robert Gelbard'ın da
katılması bekJeniyor.
Talabani Aımania
gorıiştu
• NEWYORK(AA)-ABD
Yönetimi'nin daveti üzerine
ABD'ye gıden Kürdistan
Yurtseverler Bırliği'nin
(KYB) lideri Celal Talabani,
Nevv York'ta Birleşmiş
Milletler (BM) Genel
Sekreten Kofı Annan ıle
görüştü. KYB'nin New York
bürosundan yapılan
açıklamaya göre. önceki gûn
gerçekleşen görüşmede,
Talabani, BM'den, Irak
hükümetinın vatandaşlanna
baskı yapmasuıa engel
olmayı amaçlayan karannı
uygulamasını ıstedi. KYB
lideri görüşmede, Irak
yönetımının Kerkük ve
Hanakin bölgelerinde
yürüttüğünü ileri sürdüğü
etnik temizlik
kampanyasının. karar
uygulamaya sokularak
engellenmesini ıstedi.
İran'da
asitcezası
• - TAHRAN (AA) - lran'da
kendisi ile evlenmeyen genç
kız ve 10 yaşmdaki kız
kardeşinin yüzüne asit attıran
bır kışıye, şeriat
hükümîerinden kısas gereği,
yüzüne asit atılması cezası
verildi. Iran News
gazetesinin haberine göre,
ışsiz olduğu gerekçesiyle
evlenme teklifı geri çevrilen
sanık .bır arkadaşına para
karşılığında, evlenmek
istediği kızın ve kız
kardeşinin yüzüne asit attırdı.
Mahkeme, kısas hükmü
gereği sanığın da yüzüne asit
atılmasını kararlaştırdı
IKDP destek ıstedi
• TAHRAN (AA) - Irak
Kürdistan Demokrat Partisi
(IKDP), Kuzey Irak'ta
oluşturulan Banş Gözlem
Gücü (BGC) için Türiaye,
ABD ve lngiltere'den askeri
destek ıstedi. İRNA'nın
habenne göre. IKDP
Radyosu dünkü yayınında,
mevcut koşullarda PMF'nin
görevierini yenne
getiremedığini belirtti.
IKDP Radyosu. Irak
Kürdistan Yurtseverler
Birliğı (IKYB) ile PKK'nın
BGC'nin askeri yapısının
zayıfolmasından
yararlanaralc son iki ay
içinde 30 kez IKDP
mevzılerine saldırdığını ileri
sürdü.
Irak petrolü
• NEVV YORK (AA)- BM
Güvenlik Konseyi'nin,
Irak'ın gıda alabilmesi için
petrol satmasını içeren 986
sayılı karann ikinci 6 aylık
uygulaması çerçevesinde, 8
Ağustos'tan itibaren petrol
satışına başlayacağı
açıklandı. BM
gözlemcileri, petrol satışıyla
ilgili fıyat mekanizmasını,
Yaptınmlar Komıtesi'ne
sundular. Komite
üyelerinden hiçbiri.
mekanızmaya itiraz etmediği
takdirde. Irak. cuma günü
Nevv York saatiyle 11.00'den
(TSt 18.00) itibaren petrol
satış mukaveleleri yapmaya
başlayacak.
Çin'de idam
• PEKİN (AA) - Çin'de
kamu malına zarar verdikleri
gerekçesiyle suçlu bulunan
2 köylünün bugün ıdam
edildikleri bildinldi. Resmi
Şinhua ajansı, Hebei
bölgesinin Yongqing
ilçesinde yaşayan iki
köylünün, gaz çalmak için
doğal gaz kuyulannın
vanalannı açmaya
çalıştıklannı, ancak Zhou
Hua adlı köylünün
sigarasını yakması sonucu
yangına neden oldugunu
kaydetti. Yangının 21
günde söndüriilebildiğini
kaydeden ajans, ekonomik
kaybın 3.9 milyon dolar
oldugunu belirtti.
Rusya'da son kamuoyu yoklamalanna göre Komünist Parti iktidann en büyük adayı durumunda
SoL,Yeltsm'izorhıyor• Ülkede en büyük güç haline
gelen komünistler bir yandan da
bölünme tehlikesiyle karşı
karşıya. Komünist Parti
dışındaki radikal solcular da
giderek güçleniyor.
HAKANAKSAY
MOSKOVA - Rusya komünistleri yeni bir
darboğazdan geçiyor. Rusya Komünist Parti-
si (RKP) Başkaıu Gennadiy Zyuganov'un ge-
çen yaz yapılan devlet başkanlığı seçimlerin-
de yenilmesinin ardından parti içindeki sorun-
lar ve muhalefet büyüdü. Öte yandan son za-
manlarda radikal devrimci parti ve hareketler
faaliyetlerini hızlandınyor. RKP içindeki ve
dışındaki sol çevreler, Zyuganov'u iktidara
karşı ciddi mu-
halefet yapma-
mak ve Rusya
solunu eritmek-
le suçluyorlar.
Ne var
kı kendi
aralannda
büyûk an-
laşmazlık-
lar yaşayan
komünist-
ler, her şeye
karşın Rusya'nın en
güçlü siyasal
akımı duru-
Yeltsin'e karşı büyük kampanya
MOSKOVA (AA) - Rusya'da ana muhalefet gücü olan komünistler, reformcu Devlet
Başkanı Boris YeKsin'i, imza kampanyası sonucu istifaya zorlamayı ve kitlesel gösterilerle
siyaseti ısıtmayı amaçlıyor. Komünist Partisi Prezidyumu bugün bir karar alarak bölgesel
örgütlerin, Yeltsin'in istifasmı talep eden toplam 10 milyon imzayı sonbahara kadar
toplamalannı talep etti. Bu imzalann, sonbaharda Rusya'nın dört bir yarnnda yapılması
planlanan gösteriler ve grevlere kadar toplanmış olması gerektiğini belirten Komünist
Partisi yönetimi, imzalarla Yeltsin'e gözdağı vermeyi amaçlıyor. Komünistlerin
öncülüğünde ilkbaharda da Yeltsin'e karşı ülke çapında muhalefet gösterileri ve grevler
yapılmış, ancak bu eylemler amaçlanan etkiyi yaratamamıştı.
munda. Başta ekonomik sorunlar olmak üze-
re birçok neden iktidan yıpratıyor, Başlcan Bo-
ris Yeltsin'in popülaritesinı düşürüyor. Ancak
kendi içinde parçalanmış olan sağ güçler ara-
sında, Yeltsin'in yerini doldurabilecek lider
adayı bir türlü kesinleşemiyor.
İktidara yakınlığıyla tanınan Argumantıki
Faktı gazetesinin anketine göre
Rusya'da şu anda devlet başkan-
lığı seçimleri
yapılsa en
fazla oyu
Zyuganov
alacak
(yüzde24).
ikinci sıra-
da Başba-
kan Yar-
dımcısıve Yeltsin'in yeni gözdesi Boris Nemt-
sov var (yüzde 22). Daha sonra General Alek-
sandr Lebed (yüzde 16), liberal Grigoriy Yav-
Knski (yüzde 11), Moskova Belediye Başkanı
sağcı Vuriy Lujkov (yüzde 5), milliyetçi YTa-
dünirJirinovski (yüzde 4.4) ve nihayet YeltsİD
(yüzde 3.4) geliyor. (Mevcut yasalar değiş-
mezse, Yeltsin'in bir sonra-
ki başkanlık seçimlerine
katılması mümkün değil.)
Parlamento seçimleri-
nin yenilenmesi ihtimali-
ne göre yapılan bir başka
ankete göre ıse, şu anda
birinci parti RKP (yüzde
35)(RKP'nin 1995 par-
lamento seçimlerindeki
oy oranı yüzde 23'tü).
Ardından Yavlinski'nin
Yabloko Partisi
(yüzde 15). daha sonra da Başbakan Viktor
Çeraomırdin'in YurdumuzRusya Partisi(yüz-
de 9) geliyor.
Ancak bütün bunlar RKP liderini rahatlat-
maya yetmiyor. Biryıl önceki seçimlerde Zyu-
ganov'a aktif veya pasif destek veren öteki ko-
münist parti ve hareketler, bugün eskisinden de
daha radikal ve devnmci konumlara gelrrüş
durumda. Sayılan 15 civannda olan bu örgüt-
lenmeler, giderek RKP'yle ittifaktan umudu
keserek halka "gerçek komfinist alternatifi"
sunma iddiasıyla son zamanlarda faaliyetleri-
ni hızlandınyorlar. Bunlardan bazılannın, RKP
yönetımindeki kimi radikaller arasında ve
özellıkle de parti tabanında giderek etkinleşti-
ği öne süriilüyor.
Zyuganov'un koftuğu sallanıyor
Eskiden beri "proleter disipüni" ile övünen
ve parti yönetimine bağlılığı temel ilke edinen
Komünist Partisi'nde, bugün çok sayıda "çat-
lakses" çıkıyor. Partiyi giderek sağa kaydırdı-
ğı ve iktidara karşı mücadele yerine onunla
sessiz bir işbirliğine gittiği gerekçesiyle lider
Zyuganov'u hedef alan tepkiler artıyor. Bun-
lardan en belirgini, 20 yıllık komünist parti
üyesi ve zengin bir işadamı olarak bilinen mil-
letvekili VTadünir Semago.
RKP'nin parlamento alt kanadı Duma için-
de de, dışında da son derece pasif kaldığını
söyleyen Semago, parti yönetiminin aylardır
rejimle ilgili bir iki göstermelik açıklamayla
yetindiğini, aynca örgüt içi demokrasiyi de en-
gellediğini savunuyor. Hatta Zyuganov'dan
farklı göriişleriyle tanınmasına karşın
"RKP'nin ikinci adamı" sayılan Duma Başka-
nı Gennadiv Seteznev'i bürokratlık ve parla-
mento kaynaklannı keyfince kullanmak ge-
rekçesiyle suçlayarak istifasını istiyor. Komü-
nistlerin kendi görüşleri doğrultusunda bir te-
levizyon kanalı kurmalannı öneren Semago,
yeni politikalar üretilmesi amacıyla RKP için-
de bir tartışma süreci başlatılmasını talep edi-
yor.
Semago ve Seleznev'in dışında. son za-
manlarda partinin ıdeologu olarak ûn-
lenen Andrey Podberezkinde RKP'nin
öne çıkan liderlerinden. Aynca parti yö-
netimindeki zayıflama önlenemezse,
daha sol bir ismin de liderliği ele geçi-
rebileceği ileri süriilüyor.
Komünist Partisi'nin 15. kongresi reformcularla Marksist muhalefetin tartışmalanna sahne olacak
Çin de sağ-solçatışmasıDış Haberier Servisi - Çin Komünist Parti-
si'nin 15. Olağan Kongresi öncesinde parti
içindeki ideolojik savaş kızışıyor. Partinin güç-
lü kanadını oluşturan kesım. Devlet Başkanı ve
Parti lideri Ciang Zemin önderliğinde" daha
hızlı modernJeşme" derken, parti içı Marksist
muhalefet "sosyalizmi yıpratacak" tezini öne
sürerek ekonomik reformlara karşı çıkıyor.
Parti yönetimini destekleyen Halkın Günlü-
ğü Gazetesi dün. reform yanlılanrun düşünce-
lerini "Sosyalizm için ana hedefimiz, üretim
güçierine hız kazandırmak vc onlan geliştir-
Celir farkı yükseldi
mek, ekonomik kalkınmanuı özünü benimse-
mek ve modcrn vapılanma için tüm imkanlan
seferbereünektir" şeklınde aktardı. Çin Komü-
nist Partisi olağan kongresinin eylül sonu ya da
ekim başında toplanması bekJeniyor. Her 5 yıl-
da bir toplanan Kongre'de, Çin'in ekonomik ve
siyasi öncelikleri saptaruyor ve üst düzey ata-
malar onaylanıyor.
Reform yanlılan geçen sene devletin kamu
sektörü üzerindeki etkinliğini azaltmak ama-
cıyla köklü değişiklildere giriştiler. Ancak bu
reform hareketleri sonucunda ekonomide bü-
yük krize girildi ve birçok şirket ifiasın eşıği-
ne geldi. Giderek artan oranlardakj işsizlik ve
işgücündeki huzursuzluk parti içindeki Mark-
sistleri harekete geçirdi. Reform yanlılan kar-
şisında Marksistlerin iddıası ise," Devletin üre-
tim üzerindeki kontrolünün azalmasuun sosya-
lizmi devre dışı bırakmasına yol açması"
Şubat ayında 92 yaşında yaşamını kaybeden
Deng Şiaoping'ın yenne geçen Cıang Ze-
min'in, lideri bulunduğu Komünist Partisi üze-
rinde mutlak etkinliğini sağlamak için bu kong-
reye çok önem verdiği belirtiliyor. Bu etkinli-
ği sağlayabilmek için Zemin'in Deng'in eko-
nomik reform politikalanmn mirascısı oldu-
gunu kanıtlaması gerektiği ileri süriilüyor. Bu-
güne kadar uygulanan ekonomik reformlar so-
nucunda ülkedeki 100 bini aşkın kamu kuru-
munun yüzde 70'inin sürekli zarar ettiği vur-
gulanıyor. Parti içi sol kanat gözünü şirketle-
rin peşpeşe iflası sonucu işsiz kalanlann feryat-
lanna maruz kalan yerel yönetimlere çevirmiş
durumda. Resmi açıklamalarda işsizlik oranı-
nı yüzde 4 olarak belirtilirken, Marksistler bu
oranın yüzde 7.5'a ulaştığını iddia ediyorlar.
Çin köylüsü
yoksullaşıyor
PEKİN (AA) - Çin'de
yaklaşık 20 yıldır süren
ekonomik reformlar ve ül-
kenin büyük kısmına getir-
diği refaha rağmen kentler-
deki çalışanlar ile çiftçiler
arasındaki gelir farklılıkla-
n daha da açıldı.
Devlet Istatistik Bürosu
Tanm Bölümü verilerine
göre 1980'de başlatılan
ekonomik reformlar, hâlâ
daha müreffeh olan kıyı şe-
hirlerinin lehine çalışırken
iç ve kjrsal kesim kalkın-
mada geride kalmaya de-
vam ediyor.
Ekonomik reform süre-
cinin başlannda kırsal ke-
simdeki çiftçinin refah dü-
zeyi hızla yükseldi. Fakat,
başlangıç aşamasında ya-
kalanan kentsel-kırsal ke-
sim gelir farklılıkJan ara-
sındaki daralma, 1990'lar-
da kentlerin bu yanşta ile-
riye geçmesiyle durdu.
Çin'de çiftçılerin kişi ba-
şına yıllık et tüketimi, dü-
şük gelir grubundaki kent-
lilerden 15 kilogram daha
az, sadece 11 kilogramda
kalıyor. Kentlerdeki her
100 aileden 89'u çamaşır
makinesi sahibiyken bu
oran kırsal kesimde yüzde
17'ye düşüyor. Kırsal ke-
simdeki hanelerin sadece
yüzde 5'i buzdolabı sahi-
biyken bu oran kentlerdeki
hanelerde yüzde 66'ya çı-
kıyor. FCırsal kesimde aile-
lerin genelde siyah-beyaz
televizyonu satın almaya
güçleri yetebilirken kent-
lerde rerikli televizyon kul-
lanımı çok yaygın.
1980'lerin başlannda
kırsal kesimdekilenn gelir-
leri kentlerde yaşayanlann
gelirlerine eşit iken şimdi-
lerde kırsal kesim, gelir ba-
kımından kentlerdekilerin
10-15 yıl gerisinde.
• Dörtlü banş
görüşmelerinin
hazırlık
toplantısında
Pyongyang,
banş için Kore
yanmadasındaki
tüm yabancı
güçlerin
çekilmesi
gerektiğini
savundu.
K. Kore: ABD askeri çekilsinDış Haberier Servisi - Kuzey Kore, Gü-
ney Kore, ABD ve Çin arasında önceki
gün Nevv York'da başlayan dörtlü banş
görüşmelerinin iki günlük hazırlık toplan-
tısı dün sona ererken Kuzey Kore, Güney
Kore'deki ABD birliklerinin koşulsuz ola-
rak çekilmesini istedi. Dörtlü banş görüş-
melerinin altı hafta sonra başlamasının
öngörüldüğü belirtildi.
Kuzey Kore'de iktidardaki Işçi Parti-
si'nin yayın organı Rodong Sinmun gaze-
tesinde yer alan bir haber yorumda "Ha-
zırhk görüşmelerinde Kuzey Kore hejeti,
dörtlü banş, görüşmelerinin ana gündem
maddelerini Kuzey Kore ile ABD arasın-
da bir banşanlaşması imzalanmas ve Gû-
ney Kore'deki ABD birliklerinin çekilme-
si konulannm oluştunnasını önermiştir"
dendi. Haberde "Kahcı bir banşaulaşma-
nın tek yolu Kore yanmadasını yabana
güçlerden kurtarmaktır ve bu banş gö-
rüşmelerinin başhcahedefî olmabdır" yo-
nımuna yer verildi. Yorumda, Korelerin
saldırmazlık paktı imzalamış olduklan
anımsatılarak "Bu, Kuzey Kore'nin Gü-
ney'esakiırmayı amaçlamadığının bir gös-
tergesidir" dendi
Ust düzey bir Güney Koreli yetkili, Ku-
zey Kore heyetinin toplantıda ban ş görüş-
melerinin altı hafta sonra başlamasını
önerdiğini ve "baş düşman" Seul yöneti-
mi ile masaya oturmadan önce ABD ile
olan ilişkilerini iyileştirmek istediğini
açıkladığını belirtti. G. Kore Dışişleri Ba-
kanlığı Sözcüsü dün yaptığı açıklamada
banş görüşmelerinin altı hafta sonra baş-
layacağını belirtti. Sözcü K. Kore'nin iki
Kore arasında güven arttıncı önlemler
alınması ve ekonomik işbirliği yapıbna-
sını öngören maddelerin de görüşme gün-
demine almmasını istediğini ve Seul yö-
netiminin buna karşı olmadığını belirtti.
ABD'den acıklama
Rusya
NATO'ya
girebilirDış Haberier Servisi - NATO'nun Ukray-
na ve Baltık ülkelerini kapsayacak şeblde
genişlemesi halinde Batı ile ılişkilenni her
alanda gözden geçireceğıni açıklayan Rus-
ya'nın tezıne karşı ABD "Hiçbir ülkeyi üye-
Hkten dışlamavTz" yanıtını verdi.
Interfaks ajansına bir demeç veren ABD
Dışişleri Bakanlığı eski sözcüsü \e yeni Ati-
na Büyükelçısı Nkholas Burns "NATO'nun
genişlemesiÇekCumhuriyeti, Polonya ve Ma-
caristan ile sıtıırlı kalmayacak. Muhtemelen
ikinci genişteıne dalgası da geiecek. İkinci dal-
ga, birkaç yıl içinde ortava çıkabilir" dedi.
NATO'nun genişlemesinın özellıkJe Uk-
rayna ve Baltık ülkelerini (Letonya, Lıtvan-
ya ve Estonya) kapsamaması gerektiğini vur-
gulayan Rusya'nın bu tutumunun anımsatıl-
ması üzerine Burns "NATO'nun BİO planı
içerismdeyer alan hiçbirülke NATO üyeliğin-
den dışlanamaz. Buna Rusya da dahil. Rusya
da NATO'nun potansiyel inrferindendir"ya-
nıtını verdi.
NATO'ya yeni üyelenn kesinleştirildiği,
temmuzdaki Madnd Zirvesi'nden once Rus-
ya ve NATO, aralanndaki ılişkılen belırleye-
cekolan Paris Senedı'nı imzalamışlardı. An-
cak Rusya, NATO'nun genişlemesinin Uk-
rayna ve Baltık ülkelerini de kapsaması ha-
linde Paris Senedi'nin iptali de dahil olmak
üzere Batı ile ılişkilenni köklü bıçımde göz-
den geçireceğini açıklamıştı.
Adams,
Mowlam'la
görüştü
Dış Haberier Servisi - Irlanda Cumhuriyet-
çi Ordusu'nun (IRA) siyasi kanadı Sinn Fe-
in'in liden Gerry Adams, tngiltere'nin Kuzey
lrlanda'dan sorumlu bakanı Mo Mowlam'la
dün ilk kez bir araya geldi. Gerry Adams'ın
partisinin banş görüşmelerine katılması ko-
nusunun tartışıldığı toplantının IRA'nın ateş-
kes ilanından üç hafta sonraya rastgelmesi
dikkat çekiyor. Kuzey lrlanda'daki lngiliz yö-
netimine karşı 28 yıldır mücadele veren
IRA'nın siyasi kanadı 20 temmuzdaki ateşkes
ilanına kadar Ingiltere, lrlanda ve Ameri-
ka'yla resmi görüşmelere alınmıyordu.
1993 yılından bu yana en önemli amacının
Ingiltere yanlısı Protestan birlikçilerle milli-
yetçi Katolik Irlandalılar arasındaki görüş-
melere katılmak oldugunu belirten Adams.
bu görüşmede lngiliz hükümetinden beklen-
tilerinin trlanda hükümetiyle beraber hareket
ederek ülkede birliği sağlamak oldugunu
açıkJadı. Adams aynca birlik yanlısı tüm
gruplan kendileriyle birlikte hareket etmeye
çağınrken, adada sağlanacak sürekli bır ban-
şın herkesin yaranna olacağmı vurguladı. Ku-
zey lrlanda'daki tngiliz yanlısı Ulster Birlik-
çi Partisi'nin IRA'nın banş görüşmeleri ve
ateşkes konusundaki samimiyetine,örgütün
tüm silahlannı teslim etmesi halinde inanaca-
ğını belirtmesi üzerine Adams nıhai karara
kadar IRA'nm tek kurşunu bile teslim etme-
yeceğini söyledi.
Ingiltere tarafindan Mo Movvlam ise. Sinn
Fein'in banş görüşmelerine katılıp katılmaya-
cağı konusundaki karann ancak bu ayın so-
nunda almacağını, aynca karann ateşkes sü-
recinin bozulmamasına bağlı oldugunu be-
lirtti. Toplantı sırasında Mo Movvlam'ın ya-
nında yeralan Ulster Siyasal Gelişme Bakanı
Paul Murphy ise Ingiltere Başbakanı Tony
Blair tarafından 1998 yılı eylül ayında başla-
yacağı ilan edilen banş görüşmelerine kadar
Sinn Fein'le anlaşma sağlamak konusunda
kararlı olduklannı sövledi.
IŞBASIN Co6 Angelee
Petrol oyununda RusyaAzerbaycan
Cumhurbaşkanı Haydar
Aliyev ABD'de büyük bir
coşku ve saygıyla karşılandı. ABD, neden darbeyle iş
başına gelmiş bir lidere aniden saygı göstermeye başladı?
Azerbaycan, Hazar Denizi'ndeki petrol ve doğalgaz
yataklannın büyük bir bölümünü elinde bulunduruyor.
Kazakistan ve Türkmenistan'ın yanı sıra Azerbaycan da 4
trilyon dolarlık petrol pastasının peşindekı petrol
şırketlerinin akınına uğradı. Pek çok dış politika uzmanı,
Clinton yönetimine, Kafkasya ve Orta Asya'ya daha fazla
ilgi gösterip boru hatlan yapılması için baskı yapıyor. Bu,
"Petrol Baü'ya Rusya üzerinden geçmeden getirilsûı"
arüamına geliyor. Eski Sovyet Cumhuriyetleri yeni
kazandıkJan bağımsızlıklannı güçlendirmeye çalışıyorlar
ve ABD'nin bu alanda bu ülkelere destek vermesı ABD'nin
çıkanna uygundur. Petrol boru hatlannın hepsinin
Rusya'dan geçmesi durumunda yeni cumhuriyetler
bağımsızlıklannı koruyamazlar. Ticaret, askeri eğitim ve
kültürel etkileşim alanlannda
yeni cumhuriyetler kuzeydeki
eski derebeyleri ve güneydeki
radikal tslamcı yönetimlerle smırlı kalmak istemiyorlar.
ABD bu alanda iyi bir seçenek oluşturuyor. Ama yeni
ülkelere destek vermek Rusya'nın tamamen yok sayılması
anlamına gelmemelidir. Rus politikacılann büyük bir
bölümü yeni cumhuriyetleri geçici olarak bağımsızlığını
kazanmış sömürgeler olarak görürken bazı kesimler eşit
ülkeler arasındaki ticari bağlann daha kazançlı oldugunu
düşünüyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Azerbaycan'ın Hazar
petrolleri üzerindeki hakkını reddederken özelleştirilmiş
petrol şirketleri Azerbaycan ile arüaşmalar yapıyor.
Uygulanacak en tutarlı strateji bir yandan Rusya'nın Batı
ile bütünleşmesini sağlarken diğer yandan yeni
cumhuriyetleri destekJemek gıbi görünüyor. Hem
Azerbaycan'ı hem de Rusya'nın ekonomik ve demokratik
gelişimini destekJemek uzun dönemde verimlı bır politika
olacaktır. (5ağustosl997)
ABD'nin önemli
kuruluşlanndan fast food devi
McDonald's artık Amerika'nın
eskisı gibi bölünmez tek bir halk ve tek bir pazar"
olduğu günlerin gende kaldığını düşünüyor. Yeniden
yapılanmaya giden McDonald's beş ayn bağımsız
coğrafı bölgede ayn yönetim birimleri kurdu. Tek
Amerika, tek hamburger dönemi tarihe kanştı.
Son yıllarda yaşanan ekonomik, toplumsal ve teknolojik
değişimler, artan göç olgusu ve küreselleşme, ABD'yı
dünyanın küçük bir modeline dönüştürdü. İkinci Dünya
Savaşı sonrası Amerikan toplumunun ayırt edici özelliği
olan aynılığın yerini aşın bir çeşitlilik aldı. Dünya
tarihinin en bütünleşmiş ulusal pazan bölündü.
Washington ve Nevv York'da oturan yöneticilerin Los
Angeles, San Fransisco ve diğer gelışen bölgesel
metropolitan merkezlerin çıkarlannı aynı ölçüde
koruyacak ortak kararlar almalan artık pek mümkün
görünmüyor. Amerika artık her biri kendi siyasal,
Tek Amerika bittî kültürel ekonomisine sahip
bağımsız bölgelerden oluşan
bir ülke olma yolunda Var
olan ekonomi ve nüfus göstergelerine bakarak
Amerika'nın 20'den fazla bölgeye aynlması
öngörülebilir. Her bölgenin niteliğini endüstrisi. etnik
yapısı, egemen seçkinlerin siyasal yönelımı ve küresel
bağlantılannın boyutu belirleyecek. Bugün bu tür bir
gelişme ABD'nin güney ve batı sınırlannda gözlenıyor.
Çok merkezden yönetim olgusunun sahip olduğu güç
göz önüne alınacak olursa tek ulus, tek kültür görüşüne
saplanıp kalmak safça ve tehlikeli bir eğilım olarak
değerlendirilebilir. Yeni güçlenmiş bölgesel seçkinlerin
ellerindeki gücü değişim yanlısı olmayan VVashıngton'a
geri vermelerini beklemek saflık olur.
Bu tür bir eğilim, hem ulusal otonteye hem de bölgesel
güçlere yönetime katılma olasılığı verebilecek yeni bir
Amerikan çözümünün de önünü tıkayabileceği için
tehlikeh olabilir. (5 ağustos 1997)