Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
-I) ŞUBAT 1997 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
ÇÖZUCUYLA
7ÜRKEL MtNİBAŞ
Siirekli Aydınlık İçin...
Saat gecenin 09.00'u! Kentın büyük kıs-
m alacakaranlığı delercesine ışıl ışıl.
Bayram diye süreklı aydınlık ıstemlerinden
VÎZ mı geçtiler dersiniz?
Yoksa? Rüşvetçıler, şantajcılar, uyuşturu-
CL şebekeleri, ışkenceciler de en engin hoş-
goru anlayışımız ıçınde kendilerine yer mi bul-
d
Durun, hemen umutsuzluğa kapılmayın!
"Bana dokunmayan yılan bin yaşasın!",
"Her koyun kendı bacağından asılır" söy-
leTilerini atasözü eylemiş bir toplumda ko-
la/ değıl ınsanları aydınlık, terniz bir toplu-
mjn erdemine ınandırmak.
Umutsuzluğa kapılmak yerine biraz daha
dı<katli etrafımıza baktığımızda... Bir avuç
daolsalar, karanlıksimsarlarına hayırdiyen-
le'in 9 gecedir sürdürdukleri 1 dakikalık ka-
ra-ima, çakıp sönen "süreklı aydınlık" sin-
yalterı, tencere-tava sesierı arasında çoğal-
dığını göreceksıniz.
Kımi onları komunistlikle suçluyor... Kimi-
siyse bıyık altından gülerek entelektüellerin
son keyfi olarak değerlendiriyor.
Yine de onlar, elektriklerini söndürerek kir-
li siyasetin karanlığına hayır demeye devam
ediyorlar. Hem de üçlü çetelerin karanlığın-
dan asıl etkılenen büyük bir kesımin tepki-
sizlığını sürdürmesıne rağmen!
Çünkü onlar. karşı çıkılmadığı sürece kir-
lilikleri yaratanları onaylamış olacaklarını...
Toplumun, yanı kendilerinin kirletilmesıne
katıldıklarını akıl sırerdıremedıklen faturalar
ödeyerek öğrendıler.
Muammer Aksoy, Bahriye Üçok, Turan
Dursun, Uğur Mumcu, Musa Anter, Me-
tin Göktepe ve daha nıcelerinin katillerı bu-
lunacak dıye beklemışlerdi.
Sıvas'ın orta yennde "aydınlan" yaktınlmış...
Çoluk çocuk seyre gelenlere şaşırmışlar,
ama katıllerin cezalandınlmasını sabırla bek-
lemeye yine de devam etmişlerdi.
Denıze düşmeden boğulunacağını kendi
sokaklarındaki çukurlara arabalarıyla düşe-
rek, çöp dağları altında kalarak... Iç savaş
örneklerini de futbol maçı ya da cuma na-
mazı sonralarında deneyerek öğrenmişler-
di.
DGM'nın suç duyurusunda bulunduğu
Arthur Miller'den Harold Pinter'e kadar
çağın birçok ünlü yazarının... 5-10 yıldan
başlayan mahkûmıyetlere çarptınlan ülkenin
elı kalem tutanlarının yazdıklarını da oku-
mayabilirlerdi.
Ne de olsa duşünce suçu ayıbıyla yaşa-
mayı yazgı kılmışlardı kendilerine ve gelecek
kuşaklara. Şairın dediği gibı: "Bütün renk-
lerhızla kirleniyordu!" Ama...
• Uyuşturucu tıcareti yapan; öğretmen-
lerı, askerlerı kurşunlatanların "devlet kah-
ramanı" olarak savunulmasına...
• Curnhuriyet düşmanı tecavüzcülerin ve
kapılarında el etek öpenlerin "muhterem,
ulu" diye ünlendirilmesine...
• Siyasilerin ve yandaşlarının "Aman kar-
şı çıkıp tahrik etmeyın daha kötüsü olabilir"
tehditleriyle korkutulmaya...
Kısacası, ödedikleri bunca faturadan son-
ra pisliğin ve karanlığın evlerinin kapısından
içeri sokulmasına izin veremezlerdi.
Aslında karanlıklardan hep şikâyetçiydiler,
ama... Tepkilerini gostermektense hep ken-
dilerini kurtanp koruyacak birilerini beklemiş-
lerdi. Çünkü onların ülkesinde yaşam, ko-
runmak üzere kuruluydu.
Önceleri ana babaların korumasıyla baş-
layan bu korunma tutkusu... Giderek artan
halkalar halinde devletin korumasına kadar
uzanan bir zincire benzer... Günün birinde
ekranda bol yıldızlı birilerini görünceye, kent-
lerin caddelerinde hatta kapı önlerinden
—tanklar_geçmeye başlayıncaya kadar sürer
giderdi.
Ne var ki artık onlat. sürekli aydınlığın dev-
letin, hükümetin, onun bunun arkasına sak-
lanarak değil, ancak kendl bMreysel tavırla-
rını ortaya koydukları sürece var olabilece-
ğini... Aksi takdırde kirletenler kadar kirlen-
meye sessiz kalanların da tarih önünde ken-
dini aklayamayacağını biliyorlar.
Süreklı aydınlık için, her gece 1 dakika!
MERKEZ BANKASI
KURLARI 10 ŞUBAT 1997
EFEKTİF
CİNSİ AUŞ
DÖVİZ
SATIŞ ALIŞ SATIŞ
lABDDolan 117 270 117.840 111.130 117.990
1 Alman Markı 70 490 70.830 70 405 71 007
1 Avustralya Doları 89129 89.712 89 022 90.833
1 Avusturya Şılınt 10 022 10.061 9 997 10 099
1 Belçıka Frangı 3 411 3.433 3 402 3.446
1 Danımarka Kronu 18.465 18.556 18.397 18.627
1 Fransız Frangı 20.863 20.983 20 811 21063
IFınMarkkası 23.503 23.861 23.416 23.952
1 Hollanda Flonnı 62.642 63.026 62.485 63.265
1 Irıgta Sterhnı 191030 192.030 190 800 192.510
1 Irlartda Urası 187 070 188.010 185 200 189.890
1 Isran/ol Pezetası 829 836 808 846
1 Isveç Kronu 15676 15.839 15.618 15.899
1 isvıçre Frangı 81366 81890 81163 82.201
100':a)yanLırefi 7125 7.204 7.072 7.258
1 Japon Yenı 942 948 935 955
IKanada Dolan 86.710 87.102 86.060 87.755
IKuveytDınan 384 170 389 230 374.640 399.040
1 Luksemburg Frangı 3.411 3 433 3.398 3 446
1 Norveç Kronu 17.942 18.063 17.876 18.132
1 Portekız Eskudosu 699 705 682 723
1 S. Arabtstan Rıyalı 31360 31417 30.968 31810
1 Avnjpa Para Bırımı 136 370 137.580
ÇAPRAZ KURLAR
1 ABD Doları
1.6637 Alman Markı
1.3135 Avusturalya Doları
11713 Avusturya Şilini
3* 321 Belçita Frangı
6.3505 Danimarka Kronu
5 3160 Fransız Frangı
4 9386 Fin Markkası
13697 Hollanda Flonni
i ı o 90 ispanyol Pezetası
74397 Isveç Kronu
14390 Isviçre Frangı
1535 75 (talyan Lıretı
124 24 Japon Yeni
1 3529 Kanada Doları
34 321 Luksemburg Frangı
6 5239 Norveç Kronu
167 05 Portekiz Eskudosu
3.7508 S. Arabistan Riyali
1 Kaveyt D. 3 3031 ABD Dolan
1 Sterlin: 1 6296 ABD Dolan
11rlanda L. 1 5955 ABD Dolan
1 ECU: 1 1675 ABD Doları
1 SDR: 1 3849 ABD Doları
1SDR: 163 200 TL.
Borsa Analizi
I7SJ7 mı m «
RT«T BJB K M HIM
Aracı Kurumiar
Gıobal
Ortaiama
2 37
5 167 10 85 6 96 24 »4
167 10 85 6 96 24 84
Bankalar
A/fcark
Altematıit>an«
Damrtıank
Esbank
Fınansbank
Garartı Bankası
T Kalkrma Bankası
T Iş Bank. ıBl
T Iş Bank. ıQ
TeksHbank
TSK8
Tütünbar*
YapKredıB
Ortalama
2' 250
2850
6700
4400
1.275
3900
8400
8500
340000
35 000
3450
3 700
1975
4950
9 70
196
240
2 07
109
177
389
.
144
5.94
2.85
193
184
244
436
26 0"
5 01
808
7.29
1194
649
16 74
54 56
7178
29 56
659
664
1516
786
1721
1141
392
359
355
1907
3 41
944
44 81
2917
412
416
908
7 81
1101
773 38
702 28
52812
67189
842 72
599 62
73038
73 54
735 44
1393 37
122069
1064 71
689 60
73100
Cam ve Cam Ürünleri Sanayii
Anadolu Cam 29O0 214 4511 1122 10298
DenclıCam 7700 447 1530 5081 19316
tocam 9.800 303 1996 1611 11636
TrakyaCam 7.700 4 55 1612 1891 6174
Ortaıama 4 01 17 34 17 91 76 88
BoyaSanayi
Ç8S Boya
Marstıail
Yasaş
Ctalama
3.200 170 1163 9 48 408 35
14750 3.41 3244 937 6593
17250 336 8566 996 12599
310 3336 956 14142
Arartu Btacıtk
EgeBracıK
Ercıyas Bracıl*
OuneyBraol*
TTuborg
Ortalama
4450 236 2125 1003 6765
36000 1085 6295 3884 7222
13.500 5 71 22 35 1217 12431
10.250 452 1992 1160 B5 84
6300 436 31043 12545 16606
6 94 37 7C 2127 10151
Büyük Mağazalar
Çarş
Gıma
Mgros
Tansaş
Ortalama
59000 1683 5294 3181 56232
14250 5115 - - 1532 73
132500 2792 9992 6537 31935
33 000 16 52 87 61 51 15 663 38
25 70 132 35 86 48 445 37
Çmento Sanayii
Mana ? Aj
AdanaÇ (B)
AdaraÇ [Q
Afyon Ç.
Akçansa
AslanÇımento
Batıçım
Bursa Çmento
BokjÇmento
Çımsotaş
Çımsa
Gotaş
Konya Çm
Mardn Çm
NığdeÇım
UtıyeÇm
Oralama
11500
7100
1300
25 000
16.250
26 000
13750
22 000
4450
18000
16 500
32 500
14 750
6300
7700
5500
8 71
132
136
1305
606
5 59
5.22
608
2 24
3.29
512
3 97
4 01
309
3 78
285
440
1866
16.20
29.57
355 07
26.37
1980
19 97
13.30
34.56
15 97
49 60
982
2812
1440
32 68
1304
1132
2067
90 87
38.27
28 86
1440
1843
1012
12 02
28 48
923
14 67
1327
10.47
915
18.34
55.26
5526
5526
170 61
17351
26431
32 02
48 40
23 03
125 22
64 85
54 03
49 88
47 91
42 45
4328
88.52
Hava Taşanacıbğı ve Yan Hizmetler
Çeteûı hava Ser 44 500 9 60 23 96 1162 106 01
THYO 32 500 10 76 887 52 8015 100 04
ISAŞ 3*0000 7
7 5 1573 630 11110
Ortalama _ _ 1054 1573 630 100 91
Perakemte ve Toptan Ticaret
EGSDışTcaret
Mılpa
Sabar Pazariama
TofaşOtoTic
18 750 2 95 2? 05 10 71 1419.82
4 600 187 2116 1316 139 91
2 400 162 13 65 8.65 27.38
16.750 12 01 162 70 -191947
^^^ 3012 25.00 mn
Dokuma Sanayi
Akal Tefcstıl
Akm TeksU
Aksa
Aksu Iplık
Altnytte
BıiıkMensucat
BsaşT
Bossa
Edıpiplk
Gedız Iptaı
Karsu Tetetü
Konıteks
Koytaş
Luks Kadıf
Nerçs Hoöng
Okan Tekstıl
PtMyten
Sasa
So<oa
Sortaş
Sotımez Fıl
Soomez Pamuklu
&<aş
Tüfnteks
Ukı Konfeksyon
Yünsa
Ortalama
13 000
14 500
19.250
11750
23 750
5800
11000
11.500
14 750
24.500
13250
77 000
24.250
12.250
7 700
4900
4 700
10500
2000
11000
14 750
8800
4200
7600
34 000
5600
310 22 87
3 57 25 47
5 64 22 60
314 2166
4 70 2723
323 16 06
3 08 20 06
296 1503
284 1355
1 70 12 79
339 1352
334 3672
766 10930
5T 3369
2 79 1431
070
167 1915
3 97 1410
3 74
266 2358
397 1720
159 14 91
153 1025
350 2370
4 30 30.37
434 2874
358 1880
860 9489
9 71 6396
12 25 49 60
1028 4983
1343 11704
883 4658
22 03 45 34
1012 12050
1167 107 51
34 93 61 87
1466 6966
37 19 257 87
12 89 248 70
1060 89^9
10 47 562 01
- 2397
38 97 315 44
1023 12721
6 47 23228
1155 104 59
29 42 73 32
24 52 23 64
12 78 28839
2994 19356
923 5913
12 42 129 92
1173 16 89
Latt* Ürünteri Saıayi
Bnsa
Good-Year
Ortalama
64 000 515 27 56
82 000 9 26 23 61
6.24 25 86
1112 4094
1192 13859
1142 66 69
Enerji
Aktaş Elektnk 182500 1646 4908 1414 20106
Çukurova Eleteık 217 500 1842 20198 2112 3 ^ 5 6
KepK BeMm. 202 500 14 54 44 76 14 83 262 95
Ortalama P 2 7 68 85 T 8 4 312 34
Seramik ve Porseten Sanayi
Ege 3a
Eyap
Gorbaılşıl
Kutahya Por
UşakSer
Ortalama
5600
4800
41000
4.650
6600
2 83 2J06
226 1369
1112 8446
13.13 101 31
16 "9 8130 37 96 33137
2 42 29 89 52 70 103 41
2 89 22 75 64 79 72 34
2.61 1954 1465 9522
Dayamkk Tükethn Matameteri
Artem
Arçeiık
Enisan Beşyıkte
Emsan Pas.Çe*k
IhlasEval
PegProfilo
RateEvaı.
Vestel
Ortatafna
26000 7
9 9 45.84
21250 7
7 6 4765
3350 48.72
3200 -1118
29 000 9.91 5188
7 01 49 24
2 63 22 31
13260
43 500
39 000 7 69 71.52
761 5382
16.80 127 84
1888 133 74
- 9724 91
- -2403 72
2660 489 73
2152 222.36
1458 31718
12.84 405.00
1981 19170
Turizm
ÇeşAltnyunus
ManıansAlt
MarnMartı
Nel Tunzm
Petrokent Tur
Ortalama
6200
4.500
2950
35 000
5800
4.04 144 36 20810 39 67
215 78 64
214 33 81
620 1686
106
- 23 83
8 57 10425
9 98 368 58
- 4688
3 65 24 39 14 47 '69.29
Bektrik MaMneterfve Aygctlapı
Sanayi
Aselsan
Bekotekmk
Netaş
Teleöş
T.Sıenens
Ortatama
6200
10200
17.250
36 500
13.750
35.500
4 76
2 43 25 41
5610 1762
1125 154-41
626 3264 1258 14606
590 1371 1258 7411
5X 2489 1420 11123
621 64 78 1026 15424
5 04 2194 12 28 12109
ûda, İçki, Tütün Sanayi
AnadoijGda
Banvı:
Daıdang
Frıgo-Pak
KentGda
Kerevıtaş
Konfrut Gto
Maıet
Merko Gıda
MudumuTavuk
PınarEt
PınarSu
PırarSut
»ırar Un
Tat Konserve
Tukaş Konserve
Ortalama
44 000
34.500
1875
4.500
13.000
7 700
15.250
17.000
6800
11750
3650
5900
6 700
14.750
17 750
4.500
6 02 3155
804 1716
152 24 46
2 45 18 40
6 31 44 91
328 1429
5 07 34 00
254 2048
2 91 21 54
2 97 13 69
1 70 27 95
251
519 62 88
405 1757
577 1303
3.45 7 77
388 2102
1322 11632
4112 122 98
22 40 13728
57 38 30564
16 00 192 37
1316 35911
13 72 53 02
1364 47 77
1280 9694
852 6615
16 30 7167
4718 433 57
16 02 242 29
1109 6823
45 55 178 46
52 38 23923
1806 14921
DJU7 m* m m
m BJB HBH MM
Alarto holdng
BorusanYat"
DoğanHold
Eczaabaşı Yat
EnkaHoktag
MasHoHtng
Koç Hodmg
Koç Yatm
Medya HoL
Net Holdng
TranstürK Hoü
TŞışe Cam
Ortalama
22250
7
800
4050
14250
36.500
19.500
33.500
37 000
1475
4400
1600
17250
1016 55 41
5 46 42 19
4 30 346 72
3 39 42 99
36 02 17524
1012 77 84
1555 9048
1461 11318
161 16 05
100 3595
154
9 38 75 71
9 35 8325
34 7
8
10 41
1997
14 75
11130
5118
5014
5011
22 81
1145
3077
3169
3918
1069
12.64
6137
0.18
1263
737 90
1016
8.81
82.56
294
4021
1612
63 02
Demir, Çelik, MetaJ Ana Sanayi
Burçe*
ÇelıkHalat
Çemtaş
Dökiaş
EreğlıDÇ
izmrOÇ
Metaş
Ortalama
14.750
3800
57 000
18500
21500
2300
13250
314
415
2 74
535
416
159
424
356
1392 1307
43.65 1749
1229 7 74
32 51 29 71
1550 3459
350.57 187 61
1920 3806
11071
65 75
7532
164 56
242 95
22 81
69 40
172 85
Basım Yaym Sanayi
Bugun v
a(
rcılı«
Ç8S Pnıtaş
Durar Otset
HumyetGaz.
Mermedya Yay
Mıöryel Gaz.
Saoah v
Ortalama
'60a
105O0
16 750
10250
3600
1975
2100
175 2284
2 75 15 32
5 54 66.23
239 1554
2 00 73.95
117 2603
079 892
161 1552
319
1027
716
7 37
187
603
7 30
39089
18048
13108
11299
5361
17045
5726
11685
Metal E?ya, rVb*üıe ve
Gereç Sanayi
Alarno Sana>ı 20000 438 1341 1105 13267
MakneTaKm 3300 261 5420 1304 18165
Tezsar 11750 6 09 26.38 1504 14486
Ortafcama 408 1644 V 74 14638
MoHya ve Döfeme Sanayii
Gentaş 8800 414 1499 913 4464
Kelebek Moblya 13500 556 2784 1331 T840
Ortatema 4 62 18 44 10 59 89 71
Otomottv ve Yan Sanayi
Otaş Ooğan
EgeEndüstn
İMP
Kordsa
MutluAku
Otokar
Otosan
Parsan
TofaşT aoFab
Trsnsturk rrsn
Ortalama
6500
5 600
20500
64 000
6600
17 750
66000
31500
7800
160000
349 1707
4 35 13 57
426 12 63
546 2161
370 1410
430 1440
823 33 41
567 4986
2 92 20 X
7 70 7756
4 70 2402
958 10493
1152 10131
8.97 5969
10.10 7689
12 64 9109
15 06 142 32
1089 7726
52.95 11152
13 39 54 48
38.17 7938
1187 6853
Ptost* ÜPtinleri Sanayö
Egeplast 19250 493 2147 6.45 150.19
Ege-Profil 37500 444 2066 762 14789
Pmaş 16250 664 7819 16.06 218.63
Raks Etektran* 39500 236 1151 781 160.95
Ortalama 354 1834 852 16627
Yapı MabemetePi
Borova Vapı
OoÇusan
Haznedar Tugia
Intema
TDemr Dofcüm
Ortatarrta
3" 0O0
17 750
8.300
14.500
5 49 23 95 1415 39518
752 17633 • 6744
404 '525 1046 4120
600 6506 3876 8006
590 5849 2896 13412
5 80 49 50 27 75 12162
Petre(ve Petrol Ünnteri Sanayi
Aygaz -
Pettam
PetralOfe
Turcas
Tupraş
Ortalama
27.500
60000
48.000
11000
51000
999 5005 2069 8302
216 792 786 2838
985 3003 1431 17186
296 2176 928 3982
'080 507 85
4 77 26.09 2057 12527
Leasing&Factoring
Ak« Frans
FactoFrans
r
nans Uasmg
IhlasFnans
Ozfinans Facl
Rant Leasng
Vakil Leasng
YapKredLeas
Ortalama
3800
8 800
4900
9900
5300
2550
3.600
6300
4000
178 641
362 9162
182 1021
635 5963
2 00 13.33
171 15.11
5 73 16.45
1026 3630
2 76 13 60
3 05 22 09
425 104122
1310 127361
4 72 183 78
1726 186196
542 1879 94
516 22140
790 49640
542 33833
7 59 2019 70
7 43 91523
Sigopta
Aksgorta
Commercıal Unıoc
Eme* Sıgorta
Guneş Sıgorta
Ha* Sıgorta
Ortalama
6800 432 52.89 2037 13009
7200 516 1426 696 30058
10 000 817 12.81 8.96 230 79
1600 099 914 24.01 51.33
9600 642 1159 5.74 29713
9 000 6 59 16 74 10.75 462 02
486 2011 1044 22450
Detnir, Çelik Dtşmta Metai
Ana Sanayi
Bausan 11000 399 1015 985 14928
Ertosan 7200 318 1423 990 8439
«»şAlümnyijm 10500 064 2806 2146 6941
Sarfe/ysan 15 000 4.83 1923 10.93 2744
Ortalama 3 36 14 82 10 74 76 01
Gübre ve TanmfcaçlanSanayii
EgeGûbre
GübreFab
Hektaş
Ortalama
32 000 316 2135 1324 22425
7 200 2 74 15.95 15 70 147 44
16 000 5*3 8020 3113 130.48
7200 339 1338 7.67 58.98
3 75 23 59 13 63 153 83
İaç Sanayi
DevaHotdrg
Eczaaba^llaç
Ortalama
4050
7 700
167 2387
368 4464
295 3786
11 38 70 06
22 65 73 87
13.81 72 49
YatPim
AltemaMY Ort
Atlante Yat Ort
AltasYatmji
AvrasyaYatOrt
Bumaang Yat Ort
DecnrYat Ort
Evren Yatnm
FnansYatmıO
GarantYat Ort.
Global Yatım
IşYatrm Ort.
M Yılmaz Yat Ort.
Vahf Yatmm
YKBYatmm Ort.
Ortalama
1825
1925
2650
1960
1450
1 175
2300
1850
1200
2 375
3 700
1.275
1950
115
100 '0 47
109 384
156
094 1834
107
423
340
2 41 33.38
3.50 421
364 390
0.63
179
117
10»
119
113
189
238
789
736
2.45
426
404
226
425
2.83
423
384
0.86
159
428
0 98 12.50
102 1602
2 97 12.91
541 9.03
308186
129 706 309 755
Kâğrt ve Kağrt Ürünleri
Çumra Kagıt
Kaplamr
Kartcosan
Kav
Olmuksa
Tire Kutsan
VfcngKâgrt
Ortalama
11750
12750
14500
1850
4.80C
6.500
1825C
5 03 1131
186 617
3 52 1157
302 5936
257 1038
2 65 623
399 851
311 1127
72 36 388 39
17 75 2316
8 34 28 46
1339 2311
1835 39 6154
1161 2465
719 152 30
1136 4353
Lüger
Adel Kaernc*
Dcnrnod
Esem Spor
ETIIIIŞ Ambalaı
Yataş
Ortalama
5900
9000
9600
18000
40 500
305 1430 7152832
410 23 06 1566 ,49065
3 73 1333 814 197 77
421 1704
3 90 4185
3 73 2060
935 17902
907 4060
889 12186
İMKB Ortalaması 4 84 2530 '5 40 131;
Bu sayfada yer alan tablolar,
ESBANK Sermaye Piyasası
Bölüm Başkanlığı'nca
hazırlanmıştır.
DÜNYAYA BAKIŞ / LONDRA
ERGİN YILDIZOĞLU
Almanya: İşsizlikte Sürpriz Artış
Almanya'da işsizlik, ocak
ayında sürpriz bir şekilde
500.000 kişi artarak 1993 yı-
lından bu yana en yüksek dü-
zeye ulaştı. Alman Federal
Çalışma Bürosu Müdürü
Bernhard Jagoda'ya göre
"Rakamlar korkutucu.." "ve
öngördüklennden daha kötü"
(Financial Tımes: 7.2.1997).
Diğertaraftan. Almanya'da iş-
sizlikte bu beklenmedık artış.
Avrupa'nın ekonomık ve pa-
rasal birliğıne ilişkin hesapla-
rı da altüst etmeye aday.
1933'ten bu yana...~
Geçen haftasonundaaçık-
lanan rakamlar, Almanya'da
işsizliğin, aralık ayında
10.8'den ocak ayında 12.2'ye
yükseldiğini gösterdi. İşsizlik
Doğu Almanya'da yüzde
15.9'dan yuzde 18.7'ye, Ba-
tı'da yüzde 9.6'dan yüzde
10.6'yayükselmışoldu. Böy-
lece Almanya'da ışsiz sayısı
4.66 (mevsimlik düzeltme ıle
4.33) milyona yukselmiş olu-
yordu. Bu rakam 1993 yılında..
Naziler iktidara geldiğinde
Almanya'da görülen işsız sa-
yısından daha yüksek. Ancak
o zaman Almanya'nın nüfusu
daha az olduğu için işsizlik
oranı yüzde 30 civarında sey-
rediyordu. HelmutKohl "6un-
lar 14 yıllık iktıdar döneminin
en karanlık işsizlik rakamlan"
diyerek endişelerini dile ge-
tirdi. Merryl Lynch'den Hol-
ger Schmiedling'e göre ise
"rakamların, artık ekonomık
büyümenin işsızliğı azaltma-
dığını pahak bir şekilde gös-
terdiğini" (International He-
rakJ Tribune 7.2.97) soylerken
ABD'de yaşanan "küçülerek
büyüme" eğiliminin Alman-
ya'da datekraıianmakta oldu-
ğuna değiniyordu. Şirketler
işçi çıkararak kârtılıklannı ve re-
kabet güçlerıni arttırıyorNr.
Böylece şekillenen ekonomik
büyüme sırasında ise işsizlik
beklenen düzeyde azalmıyor.
Gerçekten
de işsizliğin
beklenmedik
şekilde yarım
milyon kişi bir-
den artmasın-
da, ocak ayının
özellikle soğuk
geçmesinın ın-
şaat sektörün-
de yaptığı etki-
lerin sadece
kısmi bir rol oy-
nadığı görülü-
yor. Işsızhği esas arttıran ne-
denler, Alman şirketlerinin ış-
çi çıkarması, kendi ülkelerini
terk ederek yabancı piyasala-
ra açılmalan ve bu arada ya-
bancı yatınmcılann yüksek üc-
retler ve güçlü sendıkal hare-
ketten dolayı Almanya'ya ya-
tınm yapmakta ısteksiz olma-
sı yatıyor. Örneğin geçen üç
ay içinde Siemens 2000 kişi
işten çıkarttı ve Almanya dı-
şında 1000 yeni iş yarattı.
Krupp 10.000 kişi, Tyssen
6.000 kışıyi işten çıkardı (FT
7.2.97). Ustelik bu eğilimin
devam edeceği anlaşılıyor. Al-
man Fabrika ve Makine İma-
latçılan Birliği'ne göre bu se-
ne birlığın üyeleri yaklaşık bir
milyon kişiyi işten çıkaracak.
(Wall Street Journal 7-
8.2.97). Buna karşılık Alman
şirketlerinin 1999 sonuna ka-
dar başka ülkelerde 300.000
yeni iş yaratacağı hesaplanı-
yor (FT).
APB tehlikede
İşsizliğin, Almanya'da bu
şekilde birdenbire artması,
Avrupa Para Birliği'ne ilişkin
düne kadar yapılan hesapla-
rı altüst etti. Helmut Kohl'a
göre "Eğerişsizlığı azaltmaya
yönelik tedbirler başarılı ol-
mazsa, Almanya APB için ge-
rekli Maastncht koşullannı ye-
rine getirmeyecek." (Finan-
cial Times 8.2.97). Bonn bu
sene işsizliğin 4.1 milyon dü-
zeyinde kalacağını varsaya-
rak, bütçe açığının yuzde 2.9'a
çekilebileceğini, böylece de
Almanya'nın Maastricht ko-
şullarınauyabileceğini hesap-
lamıştı. Almanya'da işsizlikte
160.000 kişilik net bir artışın,
bütçe harcamalarında
GSM'nin yüzde 2'sıne eşit bir
artışa karşılık geldiği göz önü-
ne alındığında, ocak ayında
gerçekleşen net 200.000 kışı-
lik artışın getireceğı biryükten
sonra BHF Bank'ta ekono-
mist Herman Remsberger'ın
de dediği gibi "Açığın
GSMH'ye oranının şimdiyüz-
de 3.3'e yükselmesini bekle-
mekgerekiyor" (Intemational
Herald Tribune 8-9.2.97).
APB'ye ilişkin hesapları altüst
eden ışte bu Almanya'nın Ma-
astricht koşullannı yerine ge-
tirmeyecek olması. Şimdi ya
APB'ye geçiş tarihi (ocak
1999) ertelenecek, ya da bır-
lik koşullarının yumuşatılma-
sına karşı çıkan Almanya'nın
direncıni sürdürmesi, özellik-
le koşullara uyamayanlara ma-
li ceza getıren İstikrar Paktı
konusunda, zorlaşacak. Bir-
lik. Italya ve Ispanya gıbı ma-
li yapıları, dolayısıyla paraları
zayıf ülkelerın de katılımı ile
başlayabilecek. Nıtekim
Bonn'daki yan resmi, Alman
Dışişleri Derneği'nden Ste-
fan Comes "Şu anda sonın
bizız, Italya veya Ispanya de-
ğ//"diyorveekliyor: "EğerAl-
manya'da butçe açığı yüzde
3 'ün üzerinde kalırsa, biz Ital-
ya, Ispanya veya Portekiz'ı dı-
şarıda bırakmayı savunacak
durumda olamayız." Italya, Is-
panya ve Portekiz gibi ülke-
lerle birlıkte APB'ye başlamak
ise Alman halkı ve Alman iş
çevrelen guçlu marktan vaz-
geçmek istemedikleri için özel-
likle çok duşük bir olasılık.
APB'ye ilişkin hesapların bu
şekilde altüst olması ise Al-
manya-Fransa ekseninde,
üzerı örtülmeye çalışılsa da
çatlağın derinleşmeye devam
edeceğıni gösteriyor.
Alman-Fransız ekseni
Almanya bugun guçlü, Av-
rupa'da referans döviz haline
gelmış bir ulusal paraya sahıp.
Referans para olmanın getır-
diği senyoraj avantajından
vazgeçerek Avrupa Ortak Pa-
ra Birimi'ni kabul etmek, Al-
manya açısından ancak ve
ancak iki koşul birden ger-
çekleştiğınde mümkün. Yeni
para en az DM kadar güçlü
olacak ve siyasi etkılerden ba-
ğımsız bir Merkez Bankası
tarafından yonetılecek. Tabıi
bu, bankanın pratikte en güç-
lü ekonominın dinamiğıne ba-
ğımlı olacağı anlamına geli-
yor. Bu koşulların her ikısinde
de Almanya ile Fransa ara-
sında güçlü çıkar ve anlayış
farkları var.
Almanya ve Fransa anlaş-
madığı takdırde ise APB'yi
unutmak gerekır. Pıyasalar bu-
nu duşünmeye başlar başla-
maz ortalık bir anda atış po-
ligonuna dönü-
yorve Almanya
dışındaki Avru-
pa ülkelerınin
paraları, malı
konumlarına
göre bu poli-
gonda bir bir
düşmeye baş-
lıyor. Ancak bu
başka bir hikâ-
ye, biz Alman-
ya ve Fransa
arasındakı fark-
lılıklara dönelım. Alman "yö-
netici sınıfı", iş çevreleri ve
hatta halkı farklı farklı neden-
lerle de olsa güçlü bir DM is-
tıyor. Yönetıci sınıf, markın za-
yıflamasında, uluslararası sı-
yasi ve kültürel etkisinın gerı-
lemesinin yanı sıra bir de enf-
lasyonist tehlike görüyor. Üs-
telik markın zayıflaması uzun
dönemli faızleri yükseltiyor,
Almanya'nın sattığı devlet
borçlarının içinde yabancıla-
rın payının yükselmesıne yol
açıyor. Bu ise Alman yönetı-
minin, Japonya ve ABD gibı ül-
kelerin mali politikalarını da-
ha fazla göz önüne almaya
zorluyor. Diğer bir deyişle Al-
man para ve mali politikasının
bağımsızlığını azaitryor. Iş çev-
relen açısından ise markın za-
yıflaması, temel hammadde,
enerji ve diğer ithal girdilerinin
maliyetlerini yükseltiyor. Al-
man iş çevrelerinin esas tale-
bi, ucuz mark, düşuk faız de-
ğil, daha esnek emek pazarı,
düşuk vergı vb. (Le Monde
4.2.97). Alman halkı ise mar-
kın zayrflamasına, yabancı ül-
kelerde yaptıklan tatillen olum-
suz etkilediği için taraftar de-
ğil
Fransa ise frankın dolara
göre nispi zayıflığından fay-
dalanıyor. Bu yüzden Alman-
ya'nın aksine doların, halen
duşmeye devam etmesinden
yana (Le Monde 7.2.97). Fran-
sız ekonomisı açısından dü-
şük frank ihracatı kolaylaşır-
ken, duşük faızler de içeride
yatınm yapmayı teşvık ede-
rek işsizliği azaltabilıyor. Bu
yüzden dolara göre daha es-
nek ve düşük değerlı bir Av-
rupa parası Fransa'nın terci-
hi. Fransa'nın Avrupa Merkez
Bankası'na (AMB) bakışı da
farklı
Fransa, kendi merkez ban-
kasının olduğu gibi AMB'nin
de siyasi kontrol altında ol-
masını istiyor. Fransız devlet
geleneğıne göre Almanya'nın
aksine, para politikası. seçil-
miş organlardan bağımsız bı-
rakılamayacak kadar önemli.
Belki de bu yüzden olacak
Davos'ta APB gündeme gel-
diğinde Soros tarihte hıçbir
zaman siyasi bir otorite tara-
fından desteklenmeyen para
olmadığına değinerek. Avru-
pa'nın parasal bırlıkten önce
siyasi birtiğı düşunmesi gerek-
tığını vurgulamıştı. (Wall Street
Journal 4.2.97). Yoksa APB'yi
yaşatmak mümkün ol-
mayacak.
ANKARA PAZARI
YAKUP KEPENEK
"Yanlışlama" Özgürlüğü
Doğru bildiğinize doğru, "yanlışa da yanlış diye-
bilme özgürlüğü" her geçen gün daha "gerekli" olu-
yor. Her durumda geçerli olması gereken bu özgür-
lük, her geçen gün güneşın batışı gibi, yerine ka-
ranlıklar bırakarak toplumdan uzaklaşıyor. Oysa
doğru bildiğıni söyleme özgürlüğü olmadan, ne bi-
lımsel gelışme olabiliyor ne de demokrasi; daha
doğrusu "insan" olunamıyor.
•••
Türkıye'nin kimi siyasal partilerinde genel başka-
na "yanlışsın" deme özgürlüğü bulunmuyor; tüzük
ve program ile bağdaştınlamayacak bir sınırlama ya-
şanıyor. "İnsan haklan" açıkça çiğneniyor. Gerçek-
te yerleşik uygulama olan bu olgu, geçen günler-
de doruğa ulaştı; ıktidar partilerinin büyüğü, "önce
birkaç sonra da tüm milletvekillerine" basın-yayın
organları karşısında "konuşmayasağı" getirdi. Hü-
kümetin öbür kanadında daha da ıleri gidildi, ba-
kanlar susturulabıldi. Bir başka partinin genel baş-
kanı, "Buraya bilerek geldiniz ya susun ya da gidin "
diyebildi.
Çelişkiye bakın, "halk adına konuşmak üzere se-
çilenler", parti yöneticilerince susturuluyor; konuş-
ma ozgürlüklerı ellerinden alınıyor; ve bu "olağan"
karşılanabiliyor.
Milletvekillerinın susturulması, bunun "demok-
ratik" gelenek sayılması, kaçınılmaz olumsuz sonuç-
lannı veriyor. Genel başkanların yakın çevresı, bir
"ilk çemberi" oluşturuyor; siyaset, genel başkanın
"ilk çemberine girmek" için yarışmaya dönüşmüş
bulunuyor. İlk çembere yaklaştıkça ne kışilık kalı-
yor ne de özgür düşünce. "Tartışma üstü" genel baş-
kanın "özel çıkahannı koruma", hertürlü "toplum-
sal" hızmetin önüne geçiyor; öncelik alıyor. Kamu
çıkanna önde tutulması gereken siyaset, topluma
değıl, genel başkanlann özel çıkanna yarar sağla-
ma ve bunun karşılığını "bekleme" sürecıne dö-
nüşmüş bulunuyor. Bağımlılık, partılerin en küçük
birimlerine uzanıyor; örgütler, çoğu kez gerekçe
gösterilmeden görevden alınıyor. Başansızlık dere-
cesi ne olursa olsun, genel başkanın değiştırilme-
sı "doğaya" bırakılıyor.
Siyasal partiler ne gerektiğinde "yeni önder" çı-
karabılıyor ne de kendi içinde çözüm uretebiliyor.
Bu siyasal yapılanma sonucu, partiler halkın gö-
zünde "çözüm üretecek" özellikte görülmuyor, ne
kapatılan hırsızlık, kaçakçılık ve çete dosyalannın
"açılacağı" umuluyor ne de suçluların cezalandırı-
lacağı. Siyaset kısırlaştırılmış bulunuyor, partilerin
"en büyüğüne" olan oy desteğı yüzde 20 dolayın-
da kalıyor. Siyasal parçalanmanın aşın boyutlara ulaş-
tığı, partı sayısının 25'lerde dolaştığı bir ortamda ye-
nilerinin kurulması gündeme gelebıliyor.
•••
Sonuçta, halkın seçtıkleri, hiçbirtoplumsal soru-
na çözüm üretmiyor, ne enflasyonun düşmesı için
bir çabaya giriyor ne de Davos'ta dünyanın gele-
cek yüzyılda nasıl bıçimleneceğı tartışmalarına ka-
tılabiliyor.
öidürme ve işkenceler sürüyor; devletin yağma-
lanması, toplumun en temiz kesimlerinin, çocuklar
ve gençlerin yok edilmesiyle birlikte sürdurülüyor.
Ortaçağ karanlığını savunanlar her gün yenı birsal-
dınyla, aklın özgürleşmesi sürecini boğmaya uğra-
şıyor. Toplumun, "yargıdan üniversiteye, yerel yö-
netimlerden dış ilişkilere" uzanan tüm "kurumsalbi-
rimleri" her gün tırmandınlan bu saldırılar karşısın-
da gerilimlere sürükleniyor; kopma noktasına ge-
len çok olumsuzluklar yaşıyor.
• • •
Bağımlılık aklı yitirmektir; genel başkanın bağım-
lısı olunduğunda baş döner, akıl gider, "hırsız, me-
lek görünür", genel başkana karşı çıkanları yıldır-
mak ya da çıkar oyunlanyla susturmak "sıradan" gö-
revler olur; karşı çıkanları "hayın "saymak kolaydır
artık.
Aslında aklınıyitirenleryalnızbağımlılar değıl, ge-
nel başkanların da başı donüyor, kendilerinin ne
kadar "üstün insan" ve "büyük demokrat" oldukla-
rını "hergün yeniden" keşfediyorlar. Kendilerını o
kadar "insanüstü" sanıyorlar ki laiklık, demokrasi,
üniversite ve basın-yayın gibi toplumsal dayanak-
ların korunmasının "tek güvencesi" sayacak ölçü-
de "güçlü" görüyorlar. Kredi ile alışveriş mantığıy-
la, yetersizliklerıni bile bile, karanlık gidişi durdur-
maya "kefil" oluyorlar. Halkın desteğiyle güvenlik,
yargı, üniversite ve doğallıkla TBMM başta olmak
üzere kurumlann etkin ve demokratik çalıştırılma-
sını, akıllannagetiremiyorlar; "kurtancı" kesiliyorlar.
Ancak yıllardır, yalnız "kendiçıkahannı" kurtarıyor-
lar.
Gerçekte tek başına bu "bana güvenin" anlayışı
bile, Türkıye'de siyasetin ne kadar "demokrasiden
uzakta" bulunduğunun çok açık bir kanıtı sayılma-
lıdır.
Özetle, Türkiye siyasal yapısı, "kullaşarak aklını
yitirenlehe, kendilerini insanüstü yaratık sanarak ak-
lını yitırenlerin", halktan uzak bir oyun tarlasına dö-
nuşmüş bulunmaktadır.
Siyasal parti yapılarının işleyişi demokratikleş-
medikçe, seçilenlerin genel başkanlanna değil; ken-
dilerini seçenlere karşı sorumluluğu geliştirılmedik-
çe, kısaca yapı tersine çevrılmedikçe siyasetin çö-
züm üretmesi beklenemez. Bu nedenle toplumsal
yapının "herbirimindeki" demokrat, laikve ilericılerin
"ortakseslerini" daha güçlü yükseltmeleri gerekiyor.
Bayramınızı kutlarım.
Sektör Endeksleri
ı
Bankalar
Araa Kunjmlar
Leasır^iFactorıng
Yatoim
Sıgorta
Gtda, Içkı, Tütun Sanayi
Mobtl>a ve Doşeme Sanayıı
DoKuma Sanayiı
Bıraolık
Kâğrt ve Kâgıt Urunlen
Basım Ya>ın Sanayiı
Gubre Tanm llaçlan Sanayii
llaçSanaya
Boya Sanayii
Petrol ve Petrot Urunlen Sanayii
Lasrk Ururlen Sanayii
PtastKUnjien Sanayii
Seramik ve Porseter Sanayii
Caır ve Cam Urunlen Sanayii
Çımento Sanayii
Demır Çetık Metal Ana Sanayii
D Ç Oışında Metal Ana San
Dayanıklı Tuketım Maizemelerı
Bektnk Mak. ve Aygıtlan San
Otomotu ve Yan Sanavıı
Metal Eşya, fteone ve Gereç San
Enenı
Yapı Malzemeier
Perakende T<aret ve Toptan Ttcaret
Boyuk Mağazalar
Dıger
Turizm
Hava Taşımacıiığı ve Yan Hem
)7/02/97
16914
20213
14491
16410
143 79
16140
128.42
128 56
140 02
13935
136 71
157 43
144 70
144 59
18613
162 72
143 87
140 81
12910
139 09
162 53
17109
175 84
171.89
151.41
153 08
139.28
174.23
145 86
14132
112 76
12325
129 00
13427
31/01/97
16149
21702
148.81
177 50
14442
15560
133.30
132 53
13815
145 92
137 21
170 78
149 67
158 72
182 06
170 94
143 87
14518
134 60
146 96
15431
174 98
167 99
13812
150 07
157 51
143 20
190 91
137 60
142 49
122 91
122 44
132 14
144 39
Sektörter 27.12.1996 günü 100'e endekslenmıştır.
Haftahk
Fark %
4 74
-6 66
-2 62
-7 55
-0 44
3 73
-3 67
-2 99
1 35
-4 50
-0 37
•7 82
-3 32
-8 91
2 23
•4 81
000
-3 01
4no
-5 35
532
-2 22
4 67
•6 63
0 89
-2 81
-2 74
-8 73
6 01
-0 82
-8 26
0 67
-2 37
-7 01
Yıllık
Fark%
6914
10213
44 91
64 10
43 79
6140
28 42
28 56
40 02
39 35
36 71
57 43
44 70
44 59
8613
62 72
43 87
40 81
2910
J9 09
62 53
7109
75 84
7189
51 41
53 08
39 28
74 23
45 86
4'32
12 76
23 25
29 00
34 27