Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 17 EYLUL1996 SALI
14 KULTUR
Istanbııl SanatFııaıa
TTuarda bu yıl 46 sı sanat galerisi
/-/ olmak üzere toplam 55 kuruluş.
A. 44'ü yabancî. toplam 272
sanatçı yeralıyor. Aynca Fransa'dan
MAC 2000 tarafından getinlen
sanatçılann ve ıkı sanat eleştirmeninin
de katılacağı 6. İstanbul Sanat
Fuarfnda çeşitli söyleşiler ve paneller
gerçekleştirilecek. Ikinci TÜYAP
Genç Sanatçılar Resim Yanşması'nda
sergilenmeye değer bulunan yapıtlar
yer alacak. İlk kez düzenlenen
TÜYAP Sanat Eleştirmeni Yanşmasf-
na başvuru da 22 eyliile dek sürecek.
Kültür Servisi - TÜYAP Tûm Fuarcıhk Yapım
AŞ tarafından düzenlenen 6. Istanbul Sanat
Fuarı. 17-22 eylül tarihleri arasında TÜYAP
Istanbul Sergi Sarayı'nda yapılacak.
Geçen yıl 5.sı düzenlenen ve 19.700
sanatseverin gezdiği Sanat Fuan'na bu yıl 46"sı
sanat galerisi olmak üzere toplam 55 kuruluş,
44'ü yabancı, toplam 272 sanatçı katılıyor.
Aynca Fransa'dan MAC 2000 (Çağdaş Sanatlar
Manifestasyonu) taraftndan getirilen 12 Fransız
sanatçı ve iki sanat eleştirmenin katılımlanyla
TÜYAP 6. İstanbul Sanat Fuan'nın daha da ilgi
çekici olacağı umuluyor.
Eleştirmen olarak plastik sanatlara katkılan
nedeniyle Ahmet Köksal'a \erilen bu > ılki
şükran ödülü töreni, açılış günü saat 12.00'de
yapılacak. Aynı törende 2. TÜYAP Genç
Sanatçılar Resim Yanşması ödülleri de
\enlecek.
Sanat Fuarı"nda her gün ünlü bir sanatçımızla
yapılacak olan söyleşiler, sanatseverlere bu
sanatçılan daha yakından tanıma fırsatı verecek.
Aynca, "sanatta taklitçilik ve kopvacıhk", 'sanat
eleştirisi". "sanat yayınlan ve sanat izleyicisi*,
'Türkhe'deyanşmalı sergiler", 'de\letsergiJeri
ve ödüİler', 'modernizm-postmodernizm',
"devlet sanat politikası" v e 'sanat kummlan
ilişkisı" gibi konularda düzenlenecek panellerde
sanatımızın sorunlan tartışılacak.
Fuar kapsamında güzel sanatlar eğitimi gören
gençleri teşvik etmek amacıyla bu yıl ikincisi
düzenlenen 'Tl Y\P Genç Sanatçılar Resim
Yanşmasf nda ödül \e mansiyon alan ve Doğan
Paksoy, Prof. Ergin İnan, Kaya Ozsezgin, Prof.
Kemal lskender, Mehmet Ergüven, Sezer
Tansuğ\e Özer kabaş'tan oluşan seçici kurul
tarafından sergilenmeye değer bulunan yapıtlar.
fuar süresince sergilenecek.
TÜYAP'ın bu >ıl ilk kez plastik sanatlar
alanında sanat eleştirmeni yetişmesine destek
olmak amacıyla düzenlediği 'TÜYAP Sanat
Eleştirmeni Yanşması'na başvuru ise 22 eylül
pazar günü saat 17.00'ye dek sürecek. Seçici
Kurulu'nda Hami Çağdaş, Kaya Ozsezgin,
Mehmet Ergüven, Refik Durbaş ve Sezer
Tansuğ'un bulunduğu 'TÜYAP Sanat
Eleştirmeni Yanşması'na fuar süresince
sergilenen bir yapıt \eya sanatçısı ile ilgili
eleştiri yazısı ile katılınabilecek. Yarışma
sonuçları kasım ayında düzenlenecek 15.
TÜYAP İstanbul Kitap Fuarfnda açıklanacak.
MAC 2000,
12 sanatçıyla
fuara
katılıyor
Kültür Senisi- Av rupa'nın en çok
ilgı çeken çağda^ sanat organızasv on-
lanndan M.İC 2000 •Manifestation
d"Art Contemporain' (Çağdaş Sanat-
lar Manifestasyonu). 6. Istanbul Sa-
nat Fuan'na 4 hevkeltıraş ve 8 res-
samdan oluşan 12 sanatçıyla katılı-
yor.
12 vı1dan bu >ana geleneksel ola-
rak her vıl kasım ayında Pans"te dü-
zenlejıen ve resmı rakamlara göre 21
bin sanatsever ve profesyonel tara-
fından ızlenen MAC 20O0. 1984 yı-
lında ressam Concha S. Benedito ta-
rafından kuruldu. Fransa'da yaşayan
çağdaş sanatın nabzını tutan, genel-
likle ikınci pazar diye anılan. daha
çok uluslararası alanda kabul görmüş
ve hayatta olmayan sanatçılann daha
önce satılmış yapıtlannın pazarlan-
dığı. çok az yenı yeteneklere yer ve-
ren uluslararası bir galeriler organı-
zasyonu olan F1AC ile aynı salonlan
paylaşan MAC 2000. daha çok sana-
tın tanıtımını güden tavnyla da Fl AC
ile rekabet haîınde.
Fransa'da vaşayan sanatçılardan
oluşan 2 bın kadar aday sanatçı dos-
yası arasından her y ıl çağdaş. nıtelik-
li 100 kadar sanatçı seçilmekte; nor-
malınde galenlere sunulan standlar.
bu kez sanatçılara sunularak her sa-
natçının son bir yılda yaptığı en yenı
işlennı sergıledıği birer kişısel sergi-
ler (one man shovv) organizasyonunu
oluşturmakta Sanatseverlerle direkt
olarak baş başa bırakılan sanatçının
yapıtlarını savunması. sanat tüketicı-
sıyle yüz yüze kar:;ilaşması sonucu
oluşan etkıleşimle sanatçının kendı
yapıtlan ile daha iyi hesaplaşmasına
katkıda bulunması açısından dünya-
dakı bu boyutta tek organizasyon olan
MAC 2000. zaman zaman da ulusla-
rarası sanat fuarlannda bir grup sa-
natçı ile çıkartmalaryapmakta.
MAC 2000 organizasyonuyla ts-
tanbul Sanat Fuan'na katılacak sa-
natçılar ıse 1988den bu yana çalış-
malarını Pans'te sürdüren A. Onay
Akbaş. 1983-84 vıllan arasında Mı-
sır'dayaptığı çali:jmalar\eçeşıtlı ül-
kelerde açtığı sergılerle dikkat çeken
Frederic Amblard. 1985 ten bugüne
MAC 2000'ın başkanlığını yürüten
Concha Benedito. gravür ve bronz
heykel çalışmaianyla Berlın. Pansve
Nevv York'ta sergıler düzenleyen
Hene Bourdin. heykel sanatçısı
Jean-Paul Boyer. heykeltıraş Chab-
lais. Henri Guibal. Machat. 13. Ak-
denız Çağdaş Sanatlar ve 1981 Saınt
Domingue Plastik Sanatlar bienal-
lerındeödülleralan Dominikli sanat-
çı Radhames Mejia. François Millon,
Paris'te guzel sanatlar öğretimıni sür-
duren Monique Orsini ve Laurence
VVeiller.
6. İstanbul Sanat
Fuan'nda
1-Semiramis (Galeri
Baraz), 2- N'uri
İyem (Evin Sanat
Galerisi), 3- Faruk
Cimok (Galeri
Lebriz), 4- Mehmet
Nazım (Bilim Sanat
Galerisi) ve
5- Turan Erol'un
(Galeri Baraz)
yapıtlan yer alıvor.
Fuara
45 galeri
katılıyor
Alkent Actuel Art, KaşCaleri. Reform
Sanat Galerisi. Ekol Sanat Galerisi. Gale-
ri Gug, Galeri Pago. Tem Sanat Galerisi.
Galeri Artıst. İstasyon Sanat Merkezi, Ar-
tısan Sanat Galerisi. MEB Sanat Galerisi.
Hobı Sanat Galerisi. lirart Sanat Galeri-
si, Falez Sanat Galerisi. KızıltoprakSanat
Galerisi. Doku Sanat Galensı. Maltepe Sa-
nat Galerisi. Galen SZ. Opera Sanat Ga-
lerisi. Arda Sanat Galerisi. Sevimce Sanat
Galerisi. Seher Sanat Galerisi, Ümit Yaşar
Sanat Galerisi. Galeri Lebriz. Toprakbank
Sanat Galerisi. Sıyah Beyaz Sanat Gale-
nsı, Artemis Sanat Merkezi. Ürün Sanat
Galensı, Almelek Sanat Galerisi. Karsu
Tekstıl Sanat Galensı. Armoni Sanat Ga-
lerisi. Dam Galen. İlavda Sanat Galerisi.
Passıon Sanat Galerısi. Art Home Sanat
Galerisi. Galen Soyut. Ares Sanat Evi.
E\ın Sanat Galerisi, Arrium Sungur Sa-
nat Evi. Galeri Baraz. Bilim Sanat Gale-
risi. Mınyatür Sanat Galensı.
Yurtdışından katılan aaleriler:
MAC 2000. ArtesTruttura, Artesegno
ETKİNLİKLER
BIGÜN 12.00-13.00 TLYAPŞükran
Ödülü ve2. TÜYAP Genç Sanatçılar Resim
Yanşması Ödülü torenlerı. 13.00- 17.00
Günümüz çağdaş Fransız sanatı ile ılgılı
program: MAC 2000'ın getırdığı 12 Fran-
sız sanatçının basına tanıtımı.
Konferanslar: "Daniel- Henry Kahnwe-
iler. Bir Biiyiik Sanat Pazariavıcısımn Ma-
cerası" (Konuşmacı:Patrick Jillesl. '21.
Yüzyıl Uluslararası Olacak Ya da Hıç Var
Olmayacak' (Konuşmacı: Françoise Mon-
nin). "Fransa'da Yaşavan ReMm- Alternatıf-
ler. Gerçekler. Yönelımler' (Konusma-
cr.Fredrıc Abmlard)
18EYLÜLÇARŞAMBA
14.00- 16.00 komet Performdnsı Ya-
kup 1,16.00- 18.00 Panel: Sanatta Taklit-
çilik". (Yöneten: Semra Germaner. Katı-
lanlar. Kemal lskender. Haşim İNur GüreL
Ztvnep Vasa Yaman)
İ9EYLİLPERŞEMBE
14.00-16.00 Söyleşı: Ergin tnan. 16.00-
18.00 Panel 'Türkiye'de Vânşmalı Sergi-
ler, De\let Sergileri \e ÖdiiUer' Cı'öneten-
AbdülkadirGümaz. katılanlar De\TİmEr-
biL Mehmet Giileryüz. Kaya Ozsezgin).
20 EYLÜL CUMA
14.00-16.00 Söyleşı. Mehmet Aksoy.
16.00-18.00 Panel: 'Sanat EleştirisLSanat
Yayınlan \e Sanat İzleyicisi'l Yöneten: Ke-
mal lskender. katılanlar Sezer Tansuğ. Ha-
mi Çağdaş, Ekrem Kahraman).
21 EYLÜL CLMARTESİ
14.00-16.00 Söyleşı:TuranErol. 16.00-
18.00 Panel. •Modernizm- Postmoder-
nizm'ı Yöneten- Mehmet Ergüven. katılan-
lar: Bülent Özer, Ali Akay, Enis Batur).
22E^LÜLR\ZAR
14.00-16.00 Söyleşı: Özer Kabaş.
16.00-18.00 Panel. 'De>letSanat Potitikası
%e Sanat kummlan İlişkisi'l Yöneten. Hü-
samettin Koçan. katılanlar: Kıymet Giray;
Hasan Bülent Kahraman. Jamer Le>ent)
Altıncı yılma ulaşan îstanbul Sanat Fuan bu yıl da sanat ortamınm tartışma arenasına dönüşebilir
Küçüciik, lormızL, yuvariak çıkartmalar
AHl ANTMEN
Sanat galenlerinin biraz tedirgin edı-
cı bir y anı vardır. Bir müzeye girer gibi
elinı kolunu sallayarak gıremez ınsan.
Belkı bu. sanat galerisının eninde sonun-
da bir tür "tecime\i" oluşundan. gırer
girmez insanın üzenne çe\rilen gözler-
den (alıcı nıı değıl mı?). bir köşede du-
ran fiy at listelennden kaynaklanıyordur.
Kimı yapıtlann kenanna köşesıne ılişti-
rilmış küçük. kırmızı yuvarlak çıkartma-
lar da ızley ıcıy !e sanat yapıtı arasındakı
büyüyü büsbütün altüst eder. Karşısında-
ki yapıtın bir mal olduğu tescillenmiştır.
Bunun da ötesı var: Kimin oturma oda-
sında, ne tür mobilyalann arasına katıla-
cağı gibi düşünceler hücum eder insanın
zihnine. Simdi o yapıtı, salt yapıtın ken-
dısı olarak gör görebılirsen!
Sanat fuarlannda bu duygu herhalde
büyük ölçekte yaşanıyordur. Yine de ız-
ley icinın fuarlara. tek başına galeriler-
den daha çok ilgı gösterdiği bir gerçek.
Alıcı. hatta sanat izleyicisi olsun olma-
sın farklı yaş gruplanndan, kesımlerden
çok sayıda kışı fuarları zıyaret ediyor.
Bu yıl altıncısı gerçekleştınlen İstanbul
Sanat Fuan çerçevesınde baktığımızda;
yaşamında daha önce hıç müzeye.gale-
riye gitmemiş pek çok kimsenın sanatla
ilk buluşmasını yaşadığı yer oluyor, fu-
arın gerçekleştiriidiği TÜYAP Sergı Sa-
rayı.
İlk yıllannda Plastik Sanatlar Derne-
ğı'nce düzenlenen. iki yıldır da bir danış-
manlarkuruluylaTÜYAP'ın kendı başı-
na yürüttüğü İstanbul Sanat Fuan. işte bu
noktada büy ük önem kazanıyor. Burada
kımi ınsanlar. gerçekten ilk kez. Türki-
ye'de üretilen sanatla karşı karşıya geli-
yor. Temelde müzesızlık sonınıı nede-
niyle vıllardır işlevinın >
*üstiinde~ bek-
lentilereyolaçan İstanbui Sanat Fuan'na
y öneltilen eleştirilerin pek çoğu bu nok-
tada düğümlenıyor. Fuara bu yıl katıl-
mayan Galeri Ne\ 'in sahıbı Haldun Dos-
toğlu'nun değindığı gibi. "Üzüeü olan,
fuarda ilk defa sanat eserleriy le karşıla-
şan kesimin.Türk sanatının bundan iba-
ret olduğunu zannetmesi." (Cumhunyet.
18 Eylül 1995). '__
Birkaç günlük ticari fuar
Sanat ortamında bir kesımın. bu gibi
kaygılarından kaynaklanan nedenlerle
birkaç günlük tıcarı bir fuarla ilgili bek-
lentılerı anıyor. Plastik Sanatlar Derne-
ğı'nın "elini çekmesiyle" sanırız TL-
YAP'ın ticari yönü. etkinliğın kimlığin-
de de belırleyıci rol oynuyor. Bir hafta-
lık bir fuann, olmayan çağdaş sanatlar
müzemizin yerini birkaç günlüğünedol-
durmasını bekleyemeyeceğimiz bir ger-
çek. Ancak ulusai ölçekte kalitesı düşen,
üstelik yurtdışından katılan. "şöyle böy-
ler
bıle dıy emeyeceğımiz birkaç galeriy -
le de "uluslararası kimliğe" büründüğü
iddıa edılen l^tanbul Sanat Fuan'nın
elindeki kozu iyı değerlendırmeM sanı-
nz herkesin beklentı>>ı. fuandüzenleven-
lenn de görevi.
Önceki yıllarda fuar yönetım kurulu
başkanlığı yapan Hüsamettin Kocan'a
bu noktada katılmamak nıümkün değı!:
"Öteki fuarlarda izleyici, önüne konan-
larla eğeristerse bir iletişime giriyor. Söz-
gelimi kitap fuarında, bütün kitapları tii-
ketmesi, hepsiyle birebir ilişkiye girmesi
nıümkün nıü? Oysa sanat fuarında izle-
yici orada yer alan her işle görsel bir et-
kileşim içine girdiği için hepsini tüketebi-
liyor." İstanbul Sanat Fuarı. ışte bu nok-
tada TÜ\ AP'ın bütün ötekı tıcan etkın-
liklenndenaynlıyor. ayrılmakdurumun-
da. Her sanat fuarında Türkrye'de sanat-
sal üretımi çeşitli açılardan ırdeleyen çok
sayıda konferanb. söy leşi ve panelın ger-
çekleştinlmesı o tıcarı gorünümünun se-
v ımsizlığınden sıynlmak, kımdüzenler-
se düzenlesin belli bir mısyonla yola çı-
kıldığınıgösterebılmekgerekçesıyleya-
pılıyor kuşkusuz Bu y ıl da fuar. bu gibi
etkınlıkler açısından oldukça yüklü. İki
de yanşma düzenlenmış. Güzel sanatlar
eğitimi gören gençlen desteklemek ama-
cı> la düzenlenen TÜYAP Genç Sanatçı-
lar Resim Yanşması çok olumlu bırgı-
rişım. Birde yaşamında hıç eleştın yaz-
mamış gençlere yönelik Sanat Eleştir-
meni Yanşması var Seçıçı kurulda yer
alan Hami Çağdaş. Kaya Ozsezgin. Meh-
met Ergüven, Refik Durbaş ve başta Se-
zer Tansuğ'a başka bir bağlamda sorsay-
dık. sanat eleştınsinın v ıllann binkimiy-
le ılintilı bir yazı tüni olduğunu söyleye-
cekleri büyük olasılık. Yoksa yayın or-
ganlarında. sergı kataloglarında yınnı
yıldır hepaynı eleştırmenleryazıyorolur
nıuydu'1
Ancak bu seçici kurul. Türkı-
ye'de artık yenı soluklara gereksinım du-
yulduğunu düşünüyor olmalı ki yaşa-
mında hıç eleştın yazmamış taptaze
ısimlere ele^tırmenlığın kapılarını açma-
yı uygun görmüşler. Gerçekten çok "iyi-
niyetli'" bir girişim!
Düşen, kalite oluyor
Bu yılkı sanat fuarının listesinde 46
galen görünuyor. Stand fivatları arttık-
ça galen say ısında sanıyoruz pek bir dü-
şüş görülmüyor Düşen. kalite oluyor.
Geçen y ıllarda fuara katılan kimı nıtelik-
lı galeriler artık katılmıyor. Sanat fuan-
nın heryılki temel meselesi olan. "Fu-
an PSD mi düzenlesin, galericiler mi dü-
zenlesin?" tartışmalan bakalım bu yıl da
yapılacak mı?
Geçen yıl bir sanatçının Mahmutpaşa
pazanna benzettiği tstanbul Sanat Fu-
an'nda. bu yıl da yaşanacaklann ışığın-
da, Türkıye'nın genel koşulları da gö-
zardı edilmeden sanınz ya yepyeni bir
yapılanmaya doğru gıdilmesi ya da her
türlü beklentiden vazgeçip kendı halıne
bırakılması gerekiyor. Ancak bunu ya-
parken. "fuara her türiü insan geliyor.
herdüzeydeeserolnıasılaam* türunden.
kötü gazete. kötü dergı. kötü telev ızyon.
körü müzık. körii sınema. kötü tıyatro.
kötü sanat yapıp. "millet bunu istiyor'"
y olundaki bay ağı görüşe benzer bir tav ır-
la onaya çıkanlann. belkı de milletın as-
lında "bunu" hıç ıstemediğinı de gözö-
nünde bulundurması gerekiyor. Kupon
\erip gazete satmak (o^utturmak değil).
telev ızyondan başka eğlencesı olamayan
insanlara her kanalda benzer eğlenceler
sunarak ıster ıstemez TV seyrettirmek
mümkün oluyor da kimse kımsev 1 "mil-
let bunu istiyor" dıye ne sınemaya ne tı-
yatroya ne de sanat fuarlanna götürebı-
liyor. Geçen yılki sanat fuannda izleyi-
ci sayısınındüştüğü söy leniyordu. Buyıl
da kararı ızleyıcı verecek.
YAZI ODASI
SELİM İLERİ
Kırk Yaşında Bir Roman
Şahap Sıtkı'nın Gün Görmeyen Sokak'\ yaklaşık
kırk yaşında bir roman. Ocak 1958 tarihinde Varlık
Yayınları arasında çıkmış. O zaman 'görmeyen' de-
ğil. 'görm/yen'yazılıyormuş.
Bu romanı kitaphğıma altmışlı yıllarda katmış olma-
lıyım. Uzun yıllargeçtı, okuyamadım. Gün Görmeyen
Sokak'ın nice zamanlar Varlık'ın kitap satış listesin-
den bir türlü eksilmediğini hatırlıyorum.
Şahap Sıtkı'nın öykülerıni. başka romanlannı oku-
dum. Hele romanlannda, savruk anlatımı okuru te-
dirgin eder. Konudan konuya sıçranılır, kişiler arası
bağlar gevşektir. romanın mımarisi özensiz kurul-
muştur.
Bununla birlikte Şahap Sıtkı'dan hiç etkilenmedi-
ğimi söylersem yalan olur. Bir öyküsünde ağır ruhsal
bunalımla ölü etı yıyen bir adamı anlatıyordu. Gün-
lerce huzurum kaçtı.
Gün Görmeyen Sokak taşra kentinde geçiyor. Her
ikısı de 1967 basımlı Horoz Değırmeni'y\e Kimin
/ç/n'in odak noktaları Istanbul'dur.
Horoz Değirmeni, galiba Demokrat Parti dönemin-
deki yaşamaları anlatıyordu. Genç bir kadını met'es
tutmuş bir milletvekili portresi çtzilmişti. Bu roman-
da Adana'ya, Kaysen'ye uzanan bir Anadolu çizgısi
de söz konusuydu.
Ikinci Dünya Savaşı yıllarını anlatan Kimin İçin, ün-
lü Asmalımescit meyhanelerini, Balıkpazan'nı, Pet-
rograd Pastanesi'nı tasvır eder. Romanın yan kişile-.
ri arasında Cahit Sıtkı yla Sait Faik de görünürler.:
Kimin Için'de 'yaşanmış'ın izlerıni yakalamak olası-"
dır.
Gün Görmeyen Sokak'a gelince, bence Şahap Sıt-,
kı'nın en başarılı romanı. Birtakım anlatım. dile geti-:
riş savrukluklan yıne sürüp gidiyor; ya da, yazıldığı,
tarıh düşünülürse, Şahap Sıtkı daha başlangıçta o.
savrukluklara yenik düşmüş. Bir yandan da küçük bir
taşra kentının trajık içe kapanıklığı şiddetle duyum-
sanıyor. Yabana atılacak bir başarı değil bu...
Ama Gün Görmeyen Sokak hıç ilgi toplamamış.
Zaten Şahap Sıtkı'nın bütün eserı pek ılgi devşıre-
memiş.
Antalya'yı andırır bu taşra kenti, Gün Görmeyen
Sokak'ta öylesine ustaca çizilmiş ki, yalnız doğa ve
sokak tasvirlerını okumak bile tat veriyor. Üstelik ara-,
dan kırk yıla yakın bir zaman geçmışken...
Kitabın arka kapağında şöyle deniyor:
"Anadolu şehırlennden birınde bir kenar mahal-
lenın dekoru ıçinde mutevazı ınsanların gündelik ya-
şayışlannı anlatan bu romanında Şahap Sıtkı bize ın-
sanca duygulan sağlam bir dil malzemesıyle sunu-
yor."
Romanı okudukça, o "insanca duygulann" karma-
şık ruh süreçleri olduklarını saptıyorsunuz. Hem de,
romanımızda Gün Görmeyen Sokak'a kadar pek öy-
le gönül rahatlığıyla, sere serpe deşilmemiş süreç-.
ler...
Roman, taşra dünyasındaki kişilere bölünerek sü-
rerken, bütün bu kışilerin iç dünyalarını, evlerın dört
duvan arasına sıkışmış gızli hayatlarını yansıtmayi,
amaçlıyor.
Öğretmen kan-kocayı tanıyoruz önce: Emin, karı-
sı Nurseren'le bütün cinsel ilişkilerınde başansiz kal-
mıştır. Bu evlilik derın sessızlıklerle beş altı yıldan bu
yana kopma noktasına gelmışse de, Nurseren hem
Emın'eacıdığından, hem çevre baskısından aynlma-
yı henüz düşünmemektedır. Eşraf ailesinin oğlu Se-
lâmi, yoksul düştükleri 0 günlerde, doludizgın cinsel
arzularını yosma yaradılışlı bir kadınla tatmın edecek-
tir önceleri. Bir de, bütün erkeklerin hemen her ak-
şam uğradığı meyhanenin sahibi Ismail'ın serüveni
var. Ismaıl ıkıde bir de müşterisı erkeklere tutulmak-
tadır... işte bu karmaşık ruh dünyaları Gün Görme-
yen Sokak'ın görüngelerını oluşturur.
Belki daha ustaca yazılabilirdı. Başına buyruk, sev-
diği balıkçıyla düşüp kalkan öğretmen Muazzez tipi
öteki baş kişiler arasına katılabilirdı. Kişiler konuşur-
larken birbirlerine keşke fıkra anlatmasaydılar...
... Öte yandan bunların önemı olmadığını düşünü-
yorum. Kırk yıla yakın bir zaman. Gün Görmeyen So-
kak'ı, ne olursa olsun gündem dışı bırakamamış:
Taşranın. üstelik şimdı, taşralaşmış büyük kentle-
rimizin dar gönüllü hayatlarında bugün de ne çok
Nurseren, Emin. Muazzez, Ismail yaşıyor kim bilir!
Onların romancıları pek yok artık.
Gün Görmeyen Sokak ise döneminde önemsen-
memış.
Oysa arka kapak yazısında şunlar da yazılı: "Gün-
den güne gelişmekte olan yeni romantmızın değer-
li denemelerınden bir yenısi olan bu eserı okurları-
mızın beğeneceğıni umuyoruz."
Yeni romanımızın şımdi de günden güne gelişmek-
te olduğunu söyleyebilir miyiz?
'Titanik', Broadvvay
müzikali oluyor
Kültür Senisi- Deniz tıcaret tarihinin en büyük kazası
olan Titanik faciası, Broadvvay müzikali oluyor. 14
Nisan 1912'de iki bin iki \üz altı \olcu ve
mürettebattan beş yüz on iıçünün hayatını yitirdığı
kazanın öncesınde yaşandığı \arsayilan olaylardan
oluşan müzıkalin. yaklaşık on üç milyon dolara mal
olacağı bıldınldı Dekorları. upera dünyasının devı
olarak adlandınlan Rıchard Jone» tarafından
hazırlanacak olan müzıkalin. Broadvvay'de sahnelenen
en pahalı oyun olacağı söylenıyor.
Galası önümüzdekı yıl şubat-man aylannda yapılacak
olan Titanik müzikaİının yapımmı. Dodger
Productions üstlenıyor. Soz konusu şirket tarafından
sahneye konan ve büviık başarı kazanan oyunlar
arasında "ICral ve Ben". "Dün Gece Yolda Gıderken
Cok Komık Bir Şey Oldu". 'Denemeye Bile Gerek
Kalmadan İş Dünyasında Nasıl Başanlı Olunur?"
bulunuyor.
En iyi tenis fotoğrafları
Kültür Senisi - EN1CA Uluslararası Bayanlar Tenis
Turnuvası kapsamında düzenlenen 'En 1yı Tenis
Fotoğrafları Yanşması' ödül töreni ENK.A Sadı
Gülçelik Tesısleri'nde yapıldı 8-14 temmuz tarihleri
arasında gerçekleştınlen turnuvada çekılen fotoğraflar
ıkı ayn dalda yanştı. \'ayımlanmış fotoğraf dalında
bırıncilığe Nokta dergisi foto muhabiri Mehmet Bars,
ikincıliğe Ekonomik Trend dergısindcn Senih
Gürmen'in fotoğrafları değer görüldü.
Ya\ımlanmamış fotoğraf dalında ıse bırıncilığı Alper
Tunga Çatal. ikincıliği Millıyet gazetesı foto muhabiri
Ercan Arslan kazandı \'arışmanın seçici kurulunda
fotoğraf sanatçısı Anı Çelık -\re\\an. Ara Güler.
Enka Ladıes Open Organizasyon Komıtesi Başkanı
Yav uz Kocaömer. Uluslararası Plastik Sanatlar
Derneği Ba^kanı Hüsamettin Koçan ve Spor Gazetesı
Genel Yayın Yonetmenı llhan Uzundurukan yeraldı.