Catalog

SAYFA 10 12 EYLÜL 1996 PERŞEMBE DIŞ HABERLER HeralKaîS&ribınte 'e göre Saddam, Körfez Savaşı'nın ardından ordunun gücünü eski düzeyine yakın duruma getirdi Irak orchısu kendini toparladı Azerbaycan Meclis Başkan'nmistifası • BAKİ(AA)- Azerbaycan Mıllı Meclis Başkanı Resul Guliyev, görevmden istifaetti. Resul Guliyev ıstıfa dilekçesini Milli Meclıs'e sundu. Istifasına gerekçe olarak sağlıfının bozulmasını gösteren Gulıyev, uzun süreli bır tedavıye gereksinim duyduğunu belirtti. Guliyev. Cumhurbaşkanı Aliyev'in politikasmı desteklediğini de ifâde ederek halkı Aliyev 'in etrafında birleşmeye çağırdı. Oturumakatılan İIO milletvekilinden 98'i istifanın kabulü yönünde oy kullanırken 8 milletvekili ret, 4 milletvekili de çekimser oy verdi. Haydar Alıyev. Resul Guliyev'in haziran I993"ten bu yana Azerbaycan'ın toplumsal- siyasal gelişmelerine katkıda bulunduğunu belirterek hizmetlerinden dolayı teşekkür etti. Bosna'ria toplu mezar • SARAYBOSNA (AA) - Bosna-Hersek'in Gorazde kenti yakınlannda bulunan toplu mezardan. biri 16 aylık bir bebeğe ait. toplam 22 Boşnak'ın cesedi cıkanldı. Soruşturmayı yürüten yargıç Muhidin Niksiç, çıkartlan cesetlerden ikisinin de 6 ve 9 yaşlanndaki iki çocuğa ait olduğunu bildirdi. Ölenlerin Gorazde yakınındaki Zebina Suma'ya bağlı köylerden kaçarken öldürüldüklerini söyleyen yargıç Niksiç, bazılannda yanık izleri bulunduğunu belirtti. Talebanlar ilerliyor • TAHRAN(AA)- Afganistan'da yönetime karşı savaşan radikal dincı Taleban örgütü, ülkenin doğusundaki Nangarhar eyaletinin başkentı Celalabad'ı ele geçirdigini ileri sürdü. Pakistan'ın Peşavar kentindeki Taleban sözcüsü Mucibul Hak, dün yaptığı açıklamada Taleban kuvvetlerinin önceki gece hiçbir direnişle karşılaşmadan girdikleri kentin büyük kesiminin denetimini ellennde tuttuklannı iddia etti. Taleban aynea Nangarhar valisi Hacı Abdülkadir ve diğer üst düzey yetkili ve komutanlann Pakistan'a kaçtıklannı ileri sürdü. Taleban'ın ıddıalan henüz bağımsız kaynaklarca doğrulanmadı. Taleban önceki gün Celalabad'ın 70 km batısındaki Hisarak kasabasını da ele geçirmişti. Enkaz altındaki Ruslar MOSKOVA(AA-) Çeçenistan'ın başkenti Grozni'de. yıkıntılann altında 450 kadar Rus askerinin cesetlerinin bulundugu tahmin ediliyor. Rus askeri kaynaklann verdiği bilgiye göre rastgele gömülmüş ya da yıkıntılann altında kalan cesetleri arama çahşmalan sürüyor. Yıkıntılann altından bugüne kadar 50 ceset cıkanldı. Açıkta kalan yüzlerce ceset ise havayoluyla Çeçenistan dışma gönderildi. Dış. HaberierSenisi - Irak Devlet Baş- kanı Saddam Hüseyin'in Körfez Sava- şı'nda ağır darbe yiyen ordusunu topar- ladığı ve lrakSilahlı Kuvverleri'nin tek- rar komşu ülkeleri tehdit edecek güce ulaştığı bildiriliyor. tntemational Herald Tribune gazete- sinin habenne göre Irak ordusu gerçi 1991 'deki gücüne sahip değil. Körfez Savaşı sırasında Irak ordusunda 1 mil- yon asker, 5 bin tank \e 700 uçak vardı. Günümüzdeki Irak ordusu. 1991'deki- nin yansı kadar. Ancak nicelikteki azai- maya karşılık nitelik yükselmiş durum- da. Halen Irak ordusunda 300 bin asker var. Körfez Savaşı'ndaki komutan ve su- baylann büyük çoğunluğu da değiştiril- miş. Askeri uzmanlar, Irak'ın Körfez Sa- • Batılı askeri uzmanlara göre Irak ordusu, 1991 'de olduğu gibi Kuveyt'i birkaç saat içinde rahatça işgal edebilecek güçte. Irak ordusunda 300 bin asker var. • Irak, ambargoya rağmen gizli yollardan silahlannı yenilemeyi başardı. Halen Irak'ın elinde 350 savaş uçağı ile 100 helikopter bulundugu bildiriliyor. vaşı'nda önemli miktarda silah kaybet- tiğini belirtiyorlar. Ancak şu noktayı da vurguluyorlar. "Irak'ın Körfez Sava- şı'ndan önce 1 milyon askeri donatacak miktarda silah/ \ardi. Irak gerçi savaşta önemli miktarda silah kay betti. ama or- dusunu da ufalttığından geride kalan si- lahiar300 bin askere rahat rahat yeter." Amerikalı asken uzmanlara göre Irak ordusu bugün de 1991 'de olduğu gibi Kuveyt'i birkaç saat içinde kolayca iş- gal edebilecek güçte. Saddam ambargoya rağmen çeşitli yollardan getirmeyi başardıgı silah ve yedek parçayla ordusunu takviye ermiş durumda. Aynca Iraklı mühendis ve tek- nisyenler de savaşta hasara uğrayan si- lahlarla araç ve gereçleri büyük ölçüde onarmışlar. Irak savaş sanayisi tanklan onanyor, 145 kılometre menzilli roketler ve AK- 47 saldırı tüfekleri üretebiliyor. Jan's Defensedergisi halen Irak'ta siiah üreti- mi ve onarımıyla ilgili 200'e yakın te- sisin bulunduğunu bildiriyor. Batılı istihbarat kaynaklarına göre Körfez Savaşı 'ndan önce 700 uçagı olan Irak'ın şimdi 350 uçağı var. Iranın "00 uçağından 250'sı savaşta ımha edilmiş, 100 tanesi de müttefik bombardımanın- dan kaçınlmak için lran'a gönderilmiş- ti. Irak'ın aynca 100 dolayında askeri helikopteri olduğu tahmin ediliyor. Hava savunma sıstemi ise güçsüz ve eskı model Bir askeri uzman şöyel di- yor: "Eğer çok şanslı degilseniz, Irak'ın elindeki roketlerle bir Batı savaş uçağını vurmanıza imkân \okrur." Kara kuvvefleri Kara Kuvvetleri. Hava Kuvvetle- ri'nden daha i\i durumda Ancak on- Bağdat bölgesel işbirliği istiyor Irak'tan Türkiye'ye 'kanşma' uyansı • El - Cumhuriye gazetesi, bölgedeki gerilimin sona erdiğini ve yapılması gerekeninTürkiye, îran ve Irak'ta yaşayan Kürtlerin var olan sorunlannı çözmek için bölgesel işbirliğine gitmek olduğu görüşüne yer verildi. Dış Haberler Servisi- Iran Irak'ta kuracağı güvenlik ve Türkiye'ye, Kuzey Irak'a müdahele etmemeleri uyan- sında bulunan Irak, Bağ- dat'ın Kürt müttefiklerinin kuzeyde kazanmış olduğu zaferin bölgeye istikrar ka- zandıracağını açıkladı. Hükümetın gazetesi El - Cumhuriye, konuya ilişkin haber yorumunda, Kürtlenn sorunlarıyla ilgili ülkelerin, Kuzey Irak'taki olaylardan bir sonuç çıkarmalan gerek- tiği, Irak'ın iç işlenne kanş- mamalarının kendi çıkarla- nna olduğu ve Kürtlerin üze- rine oynayanlann pişman olacağı, bu oyunu oynamayı en iyi bilenin Irak olduğu be- lirtildi. Türkiye ve Iran'ın bölge- deki gerilimin sona ermesi- ni istediği belirtilen haber- de, bu görevin yerine getinl- diği, yapılması gerekenın, her üç ülkede yaşayan Kürt- lerin var olan sorunlannı çözmek için bölgesel işbirli- ğine gitmek olduğu görüşü- ne yer verildi. Gazetede, bol- ge ülkelerinın, Kürt sorunu- na, müdaheleler ya da sabo- tajcılann desteklenmesiyle değil, açık bir çözüm bulun- ması gerektiğinınin farkına varmalan gerektiği belirtil- di. Saddam Hüseyin'in oğlu Uday yönetımindeki Babıl gazetesi ise, Irak'ın, Türki- ye'nin herhangi birmüdahe- lesine karşı gereken her rür- lü önlemi alacağını yazdı. Gazeteki yorumda. Irak'ın, Türkiye'nin güvenliğini sağ- lamasına karşı olmadığını. ama bunun Irak'ın toprak bütünlüğü pahasına yapıl- maması gerektiğine yer ve- rildi. Irak halkının, Türkiye'nin ABD operasyonlanna des- tek vermesi karşısında şaşır- dığını ve sarsıldığını yazan gazete, oysa Irak'ın Ankara ile karşıhklı saygıya dayanan ilişkilerinde yeni bir sayfa açmak istediği belirtti. Bu arada, Türkiye'nin Kuzey kuşağına karşı olduklannı belirten Birleşik Arap Emir- likleri (BAE) Dışişleri Baka- nı Raşit Abdullah, Irak'ın egemenliğine ve toprak bü- tünlüğüne saygı gösteril- mesinin önemini vurguladı. Ankara Irak aynntılı bilgi istedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Irak liden Saddam Hüseyin'in dantşmanı Hamit Yusuf Hammadibaşkanlı- ğındaki heyet dün de Başba- kan Necmettin Erbakan la görüştü. ^ Heyetin görüşmeleri sırfg- smda, Geçici Tehlikeli Bor-" ge (GTB) konusunda pazar- lıklaryürütülürken GTB'nin "kahcı" olmasına karşı çıkan Irak tarafının "Bölgedeyapn lacak operasyonlann yeri, za- manı, bölgeye girecek asker sayısı" konularında Anka- ra'dan aynntılı bilgi istediği öğrenildi. Dışijleri Bakanlı- ğı Sözcüsü Omer Akbel. "Bu bölge ilan edildiği za- man, o bölgede Türkiye'nin güvenliği için ortaya çıkacak tehdidi karşüayacak her tür- lü önlem alınacaktır. Alına- cak tedbir, ortaya çıkacak tehditle orantılı oiacaktır" dedi. Akbel. son olaylardan sonra Cekiç Güç'ün yeniden gözden geçiriJmesi gerekti- ğinidesöyledi. ömer Akbel de düzenlediği basın toplan- tısında, "Sınır güvenliği ko- nusundaki hassasiyetimizi ve kararlılığımızı birinci elden Irak tarafına intikal ertirme firsadbulduk"dedı. Akbel, bırbaşka soru üzenne "Tür- kiye'nin kendi güvenliğini sağiamak için kimsenin ona- yına ihtiyacı olmadığını" söyledi. lar da Körfez Savaşı sırasından oldu- ğu kadar güçlü değil. Körfez Sava- şı'ndan önce elit birlikler olan Cum- huriyet Muhafizlan'nın her tümenın- de 500 tank ve zırhlı personel taşıyıcı- sı vardı. Günümüzde ise bu sayı 120'ye düşmüş durumda. Irak ordusundaki en iyi tanklarolan Sovyet modeli T-72'ler Cumhuriyet Muhafızlan'na aynlmış. Irak, Körfez Savaşı sırasında, Cum- huriyet Muhafızlan'nı ve T-72 tankla- nnı müttefik kuvvetlerinden kaçırma- yı başardı. Ağırtanklar ve Cumhuriyet Kuzey ırak Muhafızlan müttefik ordusu Kuveyt'e girmeden geri çekildı. Irak'ın halen 2.000-2.500 dolayında tankının oldu- ğu tahmin ediliyor. Çevik Kuvvet Cumhunyet Muhafızlan 8 birlikten oluşuyor. Bunlardan 4'ü ülkenin kuze- yinde, 4'ü de güneyinde bulunuyor. Cumhuriyet Muhafızlannın sayısı 32 bin kişi. Körfez Savaşı'ndan sonra Saddam a\rıca 30 bin askerden oluşan Çevik Kuvvet kurdu. Bu birlikler, bir bunalım çıktığında çabucak bölgeye göndenliyor. Asken uzmanlar yoğun çabalar so- nucunda Irak ordusunun gücünü bü- yük ölçüde yeniden kazandıgını belir- tiyorlar. Barzani yanlısı peşmergelerin ele geçirdigi Süleymaniye'de bazı otel ve işyerlerinin \ağmalandığL bürün dükkânların ise kapalı olduğu bildirüdi. (Fotoğraf: REUTERS) Erbakan, Ortadoğu ve Uzakdoğu'dan beklediği desteği alamadı Ankara dış politikada yalnız ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Başbakan Necmettin Erbakan. hü- kümete geldiği ilk günlerden itiba- ren çok önemsediği Ortadoğu ve Uzakdoğu'daki Müslüman ülkeler- den dış politika konusunda bekledi- ği desteği alamadı. Erbakan'ın, hükümette ilk uzun ziyaretini gerçekleştirdiği tran ve Uzakdoğu ülkeleriyle RP'li bakan- lann temas kurduklan diğer Müslü- man ülkeler, Türkiye'nin sınır gü- venliği için Kuzey Irak'ta oluştur- maya başladığı Gecici Tehlikeli Böl- ge'ye (GTB) ilk tepki veren ülkeler oldu. Erbakan "ın temaslanna karşın sınırlannda PKK militanlannı ba- nndıran ve eylem yapan teröristle- rin sınırdan Türkiye'ye geçmeleri- ne izin veren Iran, güvenlik şeridi- ni kınadı. RP'li bakanlann, Bağdat- Tahran-Ankara ve Şam arasında dörtlü zirve istemine karşın Iran. Tahran-Ankara ve Şam arasında üç- lü zirve önerisinde bulundu. Erbakan'ın, devrim yıldönümü kutlamalannabiri DYP, diğeri RP'li iki kabine üyesini gönderdiği Lib- ya da Türkiye'ye destek vermedi. Libya'nın Ankara Büyükelçisi Ah- met Abdülhamid El Atraş. Erbakan ile önceki gün yaptığı görüşmenin ardından gazetecilerin "Güvenlik kuşağına tdumlu bakıyor musunuz" sorusuna "Bunu prensipte uygun görmüyoruz. Libya, her tür dış mü- dahaleye karşıdır" yanıtını verdi. Erbakan'ın geçen ayki ziyaretin- de büyük övgülerde bulundugu Malezya ve Endonezya, Türki- ye'nin güvenlik kaygılanna ve GTB'nin geçici bir düzenleme ol- duğu yönündeki güvencelerine kar- şın Kuzey Irak'a müdahaleyi eleş- tirdi. <RUŞ/Prof. Dr. TÜRKKAYA ATAÖV Ukrayna 5'inci Yılını Aşarken Kuzey komşumuz ve aramızda yalnız dostluk ilişkilerinin bulundu- gu Ukrayna, bağımsız devlet olarak beş yılı geride bıraktı ve bölünme- lerle dolu uzun ve trajik geçmişten, bu arada çok kısa süren bağımsız- lık dönemlerinden sonra Avru- pa'nın ve dünyanın yeni ikliminde çoktan hak ettiği yerini sağlamlaş- tırıyor. Bin yıl kadar önce Kiev Pren- si Yaroslav'ın kızı Anna'nın Fran- sa Kraliçesi oldugunu ve kökeni bir Ukrayna adı olan oğlu Filip'in de Fransa Krallığı'na getirildiğini anım- sarsak Ukrayna'nın Avrupa Konse- yi üyeliğine seçilirken, aslındazaten her zaman parçası olduğu büyük Avrupa ailesine geri döndüğünü bilmeliyiz. Rus Çarları Ukrayna kimliğini yadsır ve bu halkın en büyük oza- nı ve ruhsal simgesi Taras Şevçen- ko'yu Orta Asya'ya sürgüne yollar- ken 1920'ler, Ukrayna'nın kültüryö- nünden belki de altın çağı olmuş, ama ne var ki Stalin rejiminin tarım politikası beş, Nazi işgali de ikinci beş milyon Ukraynalıyı telef etmiş- tir. Büyük güç kaynaklarının yanı ba- şında çelişilerle de dolu bir ülkedir. Doğa cömert, ama tarih acımasız- dır. "Avrupa'nın ekmeksepeti" di- ye yüzyıllar boyunca bölüşülürken, tarım ürünlerini son yıllarda dışar- dan sağlamak zorunda kalmıştır. Kömür ve çelik üretimi Ingiltere ile Fransa'nın toplamından fazla ol- muştur, ama bu ikisine dayalı dev bir endüstriye gereksinim var mıy- dı sorusu da sorulmalıdır. Öte yan- dan, eski Sovyetler'in tüm tahıl üre- timinin beşte birini veren Ukray- na'da 52 milyona yakın nüfusun yüzde 99'u okur-yazardır ve büyük çoğunluğun Hıristiyan Ortodoks ol- masına karşın anayasa, bizdeki gi- bi laik temele oturur. 337 yılhk Rusya-Ukrayna birtikte- liği 1991 'de barışçı yoldan sona er- miştir. Sovyetler'in dağılmasında da, Bağımsız Devletler Toplulu- ğu'nun kurulmasında da büyük ağırlık Ukrayna'daydı. Eski Sovyet cumhuriyetleri içinde kendi silahlı kuvvetlerini kuran ilk devlettir. Nük- leer silahlarda üçüncü en güçlü ül- ke olmasına karşın bu statüden vazgeçen ilk ülkedir. Ukrayna eski Sovyet Silahlı Kuv- vetleri'ne destek vermek zorunda kaldığı, Çernobil faciasına sahne olduğu ve Rusya ile çok yakın eko- nomik ilişkilere son verdiği için öte- ki Orta Avrupa komşularına oranla daha karmaşık sorunlaria karşı kar- şıyadır. Zamanımızın en büyük eko- loji felaketi olan Çernobil olayı, 1996 BM Genel kurul kararının da belirttiği gibi, tüm dünyanın ortak sorunudur. Ukrayna'nın büyük özel sorunu ise Rusya ile ilgilidir. En bü- yük azınlığı Rus kökenlidir (yüzde 22); 4.4 milyon Ukraynalı da Rus- ya'dayaşamaktadır. Rusya-Ukray- na birliğinin (1654) 300'üncü yıldö- nümü nedeniyle 1954'te Ukray- na'ya devredilen (ve aslında Kınm Tatarlan'nın anayurdu olan) Kırım'ın Ukrayna'ya verilmiş olmasının ne derece kabule değer sayılması ge- rektiği Rus Parlamentosu'nda bir tartışma konusudur. Rusya ile Ka- radeniz filosunun bölüşülmesine ilişkin anlaşmazlık da vardır. öte yandan, Ukrayna Batı için büyük bir tüketim pazan, nispeten ucuz fakat kalifıye işçi kaynağı ve bilimsel potansiyeliyle çekici bir ül- kedir. Kurmak istediği serbest eko- nomik bölgeleri ne Çin'i, ne de gümrüksüz ticareti amaçlayan Ba- tı modellerini tekrarlayabilir. Geçen aya kadar Ukrayna'ya giren yaban- cı sermaye bir milyar dolann biraz üstündeydi. Son üç ay içinde enf- lasyon oranı yüzde 1 ya da onun al- tındaydı. Amerika ile 300'den fazla ortak yatınmları var. Ankara'nın 1989'dan bu yana öncülük ettiği Karadeniz İşbirliği Tasansı'nda da önemli bir konumu bulunuyor. Rusya gibi Sovyetlersonrası ger- çeklere ayak uydurmaya çabala- yan Ukrayna, doğal kaynaklan baş- ta olmak üzere potansiyeline da- yanarak dünyadaki yeni yerini alıyor. YAZA VE DA CLUB TEOS VILLAGE, antik Teos kentine birkaç kilometre uzaklıkta, 600 m2'lik havuzu, çocuk havuzu, özel plaj ve koyu, iki katlı Türk evleri, anfıtiyatrosu, diskosu, çarşısı, rüzgâr sörfünden dalgıçlığa, atçılıktan okçuluğa, basketboldan bilardoya olağanüstü spor imkânlarıyla, tatil yapmak isteyenlere özel bir köy. Bu tatilde mutlaka CLUB TEOS VILLAGE'a gelin, farklı bir tatil geçireceksiniz. • Rüzgâr sörfü »Kano» Deniz bisikleti • Mini golf • Masa tenisi • Tenis • Voieybol • Basketbol B E P A V A Sabah ve akşam açık büfe (şarap ve meyva suyu dahil) 7 G E C E 8 G Ü N Y A R I M PANSİ Y O N 1 0 . 0 0 0 . 0 0 0 T L CLUB TEOS VILLAGE, Izmir'e 50 km, Seferihisar'a 8 km. Sığacak'a 2 km uzaklıkta. CLUB TEOS VILLACE Rezervasyon Tel.: (232) 745 74 67 Faks: (232) 745 74 75 Mülteciler geri dönüyor CENEVRE (AA) - BM Mülteciler Yüksek Komi- serliği ve Uluslararası Kı- zılhaç Teşkilatı. Kuzey Irak'ta son günlerde yaşa- nan çatışmalardan kaçarak tran sınınna doğru ılerleyen bazı Kuzey Iraklı mültecile- rin Süleymaniye kentine ge- ri döndüğünü bildirdi. Kızılhaç Teşkilatının söz- cüsü Christina Fedele. bu- gün Cenevre'dc yaptığı açıklamada, en az yüz kadar mültecinın Süleymaniye kentine yaklaşık 50 km. uzaklıkta bulunan bir yere geçici olarak sığındıklannı kaydetti. Bölgeye 50 bin mülteci- nin gelmiş ya da gelmekte oldugunu öne süren sözcü, "Mültecilerin bir kısmı dönüyor. Bağdat'tan sınır kentlerine bir y ardım kon- voyunun gönderilme ola- sılığını da gözönünde bu- lunduruyoruz'' dedı. BM temsılcıleriyle iletişim kur- madaki zorluklar yüzünden mültecilerin sayısı hakkın- da bır bilgi verilmedi. IŞ BASIN p Hastalıkve demokrasi Rusya'nın tanhmde ilk kez bır lider halkın karşısına çıkıp hasta oldugunu söylüyor. Boris Yeltsin. Kremlın"ın onlarca yıldır hatta asırlardır süregelen geleneğını bozarak geçen hafta tele\izyonda hasta oldugunu \e birkaç hafta içinde bir kalp amefıyatı geçırecegini açıkladı. Bu açıklamayla bırtıkte Rus demokratikleşme sürecınde yeni bir adım daha atılmış oldu. Bılındıgi gibi bu açıklamanın yapılması son derece sancılı oldu. Gerek seçım kampanyalan sırasında gerekse 3 temmuz seçimlennden sonra Rus yetkililer liderlerinin sağlık durumunun cıddiyetini hem Rus kamuoyundan hem de dış dünyadan gızlemek ıçın eskı Sovyet geleneklerinin türlü taktiklenne başvurmuşlardı. Rus yönetımının bu açıklık gırişımı beraberinde yeni sorulan da getirmekte. Rus yasalanna göre (ki bu konuda Amenkan yasalan bıle böyle net değıl)lidenn ölümü ya da çalı^amaz hale gelmesı durumunda yetkilen geçici olarak başbakan devralır ve 3 ay içinde yeni bır seçım >apıhr. Bugün Mosko\a'da bu yasalardan cesaret alan bırçok sıyası lıder. ister yönetimin içinde olsun ister muhalefette. Yeltsin'i bu son derece önemli kalp amelıyatından önce tüm yetkilerim geçici olarak ancak resmen başbakan ' "<•: Çemomırdın'e devTetmesi konusunda baskı yapıyorlar. Bu açıklık politikasıyla şimdive kadar gizlıden sürdüriilen "Yeltsin'in yerini kim alacak sa\aşı~ da gıderek su yüzüne çıkıyor. Gelecekteki başkan adaylannın medyayı yanlanna çekmeye çalışarak sıyası arenada güçlenme girişimleri ise sağlıklı bir demokrasinin yolda olduğunun işaretlerini venyor. Ancak Rus demokrasisı henüz çok genç hatta çok cılız. Ve şu sıralar liderleri Yeltsın'in sağlığıyla birlikte Rus demokrasisi de büyük bir deneyden aeçiyor. 9 Evlül 1996 Tehlikeli eğilimler Latın Amenka ile Orta Amenka'nın yeni demokrasılen, geçmiştekı "hanedan" dönemlerinin geri gelmesinı önlemek ıçın anayasalanna. de\ let başkanlannın sadece bır dönem için seçileceği maddesinı koydular. Ama günümüzde seçimle işbaşınagelmiş olan de\let başkanlan, bir dönem daha iktidarda kalabilmek için anayasadaki bu maddeyı değiştirmeye çalışıyorlar. Bazılan, adalet mekanizması ile haber alma servislenne egemen olmaya çabalıyor Bölgenın yakın geçmışe kadar diktatörler tarafından yönetildiğini anımsarsak bu eğilimin çok tehlikeli oldugunu kolayca görebiliriz. Bueğıhm, 1990'daPeru Devlet Başkanlığı'na seçilen Alborto Fujimori ile başladı. Peru Anajasası'na göre Fujimori ancak 5 yıllık bir dönem başkanlık yapabilırdi. Ama Fujimori kongredekı yandaşlannm desteği ile bu maddeyı değiştirerek ıkıncı dönem de başkanlıkta kalmayı becerdi. Fujimori 1992'de kongreyı dağıtarak ülkeyi kararnamelerle yönetmeye başladı. Ağustos ay ında kongreden geçen yeni bır yasa ise Fujimori'ye 2000' yılında 3. kez baş.kanlık seçımine katılma hakkı veriyor. Arjantın Devlet Başkanı Carios Menem de Fujimon'ye taklıt etti. Kongrede çoğunluğu saglamayı başaran Menem anayasayı değiştirerek ikinci kez başkan olma hakkını kazandı. Menem şimdi 3. kez başkan olma hakkını sağlamaya çalışıvor. Brezilya'nm yeni Devlet Başkanı Fernando Cardosa da aynı yolda. Cardosa, anayasayı değiştirip iki dönem başkanlık yapma hakkını sağlamak için kongrede kendisine yandaş , bulmaya çalışıyor. ' Demokrasılerde iktidar ' düzenli biçimde, banşçı ve yasal yollardan yeni gelenlere devTedilir. Bu kuralı bozmak , ve iktidar süresinı uzatmak • için anayasayı değiştirmeye çalışmak tehlikeli bır gelişımdir. Özellıkle demokrasi geleneği olmayan Latın ve Orta Amerika ülkeleri için. (lOEylül)