Catalog

1 MAYIS 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA 11 Deniz SOM Internel: http://www.planet.com.tr/Xn Elettromk posfn Demı.Som@pionet.com.tr Tel: 0.212.512 05 05 Faks: 0.212.512 44 97 Thebai'deki işçilerden beri B ugün 1 Mayıs Işçi Bayramı... Peki ilk işçi hareketinin daha doğaısu topluca ilk ış bırak- ı -J ma eyleminin nerede yapıldı- ğını biliyor musunuz? Doğrusunu söy- lemekgerekirse Prof.Dr. Şehmus Gü- zel'in Kaynak Yayınlan'ndan çıkan "Türkiye'de Işçi Hareketi" kitabını oku- yuncaya dek ben bilmıyordum: "Işçi eylemlen, ınsanlık tarıhınde çok eskılere dayanmaktadır. işçilerin ba- ğımsız örgütlerde bır araya gelmeleri- ne daha sonraki tarihsel dönemlerde rastlanmakla bırlikte, ışçi eylemleri ta- rihın ilk dönemlerinde ortaya çıkmışlar- dır. İlk işbırakım eylemleri, bunlara daha grev adı verilmeden öncekı dönemler- de görülmüştür. Eski Mısır'da firavun mezarlarının ya- pımında çalışan işçilerin (kölelerin de- ğil) I.Ö. 2100 yılına doğru Thebai'deki işbırakım eylemi buna bir örnektir." Bır başka ilginç eylem de Osman- lı'dan... 1587'de inşaat işçileri "Yevmiyeyi zi- yade vermezsenüz işlemezüz" diyor... Yani; gündelıkleri arttırmazsanız çalış- mayız. Tepedeki padişah III. Murat. O dönem, inşaatta çalışanların ta- van ücreti merkezi otorite tarafından saptanıyor ve ola ki birisi fazladan üc- ret öderse ışçilerle biriikte cezalandın- lıyor. Ingıltere'ye ilk ticari imtiyazlan ve- ren III. Murat, işçilerin bu istemi karşı- sında ferman buyuruyor: - Ziyade yevmiye talep idenlerin hak- larından geline! O günden bugüne hep aynı kafa: SESS/ZSEDASIZ NURJKURTCEBE "İşçilerin haklarından geline!" 1909'da Adalet Bakanı AJi Bey be- yanat veriyor: "Zaten bizim sendika teşkilinin ya- saklanması hakkında kanun çıkanlma- sını teklif etmemiz sadece ameleyi hi- maye maksadıyladjr. Yoksa sermayedarlan himaye mak- sadıyla değil. Çünkü sendikaların elin- de amele, emin olunuz ki esir olacak- tır." Prof. Güzel, 12 Eylül'ün "armağanı" Sendikalar Kanunu'nu irdelerken güzel bir saptama yapıyor: "Yasaklar dışındaki her şey serbest- tir." Bugün 1 Mayıs... Televizyonlarda "Işçi Bayramı" üzerine haberleri izler- ken, patronlann medyaya sendika sok- madığını unutmayın... İşhanında telefon V atandaş, izmir'de bir işhanındaki bürosuna telefon bağlatmak için gerekli başvurusunu yapıyor, TT yani Türk Telekom olan eski PTT'nin T'sine 7 milyon 600 bin lira parayı da yatınyor... TT'ci, işhanının girişine telefon hattını getirip "iş"ini bitiriyor ve "Hanın kapıcısına söyleyin ankastrayı bulup hattı büronuza çeksin. Sonra ben gelir ahizeyi takanm." Vatandaş da kapıcıya söylüyon telefon hattının yukanya çekilmesi karşılığmda 1.5 milyon lira para veriyor. Idaresinin yapması gereken işi, parayla yaptırdığını farkedince de Telekom'a telefon ediyor... El cevap: "N'apalım, işhanlannda hatlar çok fazla, kapıcılar daha kolay hallediyor." Mert Ali Başarır'dan SÖZDEYİŞLER Yann, bugünün devrimidir. Dede Korkut öyküsü (2): Yazar telif ücretini alamıyor A Imanya'daki Anadolu Yayıne- vi için Dede Korkut kıtabı ya- zan ve fakat adı kitaba sonra- dan kaşeyle basılan Mer- sin'deki öğretmen Hüseyin Güney'in mektubunu okumaya devam ediyoruz: "Anadolu Yayınevi'nin sahibi Ahmet Çelik'e mektup yazarak açıklama is- tedım. Sayısını unuttuğum mektupla- ra hıçbir yanıt gelmedi. Hollanda ve Almanya ile bağlantıla- rı olan Akdeniz Üniversitesi'nden L Cihcın Demirci'den -r-> A F O R İ Z M A L A R l Ma\ıs'ta ycnı dün\a sloganı: "Tansu'nun bürün hızmetçıleri birleşin! Bırleşın ki bacınız ülkeyi daha ucuza kapatsın'" Prof.Dr. Fuat Bozkurt, bir iş için Al- manya'ya gıdiyordu. Belki o bana yar- dım edebılirdi. Durumu anlattım. Çelik'i tanıdığını, böyle bır şeyin nasıl olabil- dığine şaştığını belirtti. Almanya'ya git- tiğinde durumu kendisine ileteceğini söyledi. Almanya dönüşünde Fuat Bozkurt, biryanlışlık sonucu adımın ki- taptayeralmadığını, ancakÇelik'in bu yanlışlığı basacağı katalogla düzeltme sözü verdiğini belirtti. Fakat, daha sonra çıkan katalogda daadım yoktu... 1995 yılı Nisan ayında Ahmet Çelik, Antalya'dan adıma 20 milyon lira ha- vale çıkarttı. Bana, bu konuda bir bilgi vermedi. Yani bu paranın niçin gönderildiğini açıklamadı. Tatilde olduğum için de para, bir süre sonra elime geçmediği için Antalya'ya geri döndü. Mersin Postanesı'nden paranın ge- ri döndüğünü öğrendıkten sonra, mek- tuplar yazarak bu paranın niçin gönde- rildiğini öğrenmek istedim. Çünkü, öte- ki kitaplardan dolayı yazarlık payı, hep mark olarak Almanya'dan gönderili- yordu. Antalya'dan Türk lirası olarak gönderilen para bana biraz ilginç gel- dı. Daha sonra gelen bir mektuptan, Antalya'dan gönderilen paranın, Dede Korkut'un telif ücreti 1000 mark karşı- lığı Türk lirası olduğunu, ancak benim elime geçmeyıp geri döndüğü için, tek- rar marka çevrildiğini ve liranın değeri düştüğünden telif ücretinin de 600 marka indiğini, istersem gönderilebile- ceğini öğrendim. 600 markın dışında başka bir para ödenmesi de düşünülmüyordu." Bitmedi... Yann son bölüm... Istanbul Cumok'tan 'Küreselleşme ve Türkiye' paneli ayram nedeniyle geçen hafta Cumok etkinlikleri yoktu... An- cak öncekı haftadan kalan bir izlenim vâr; Konya'dan Cu- mok komitesı adına Hüseyin Soydan Şevki Erkan. Cumhur Ersoy, Neca- ti Yılmaz. Ömer Işıldak bildirıyor: Konya "60 okurla yaptığımız ıkincı toplantı- dayeni katılanlarçoğunluktaydı. Kon- ya'da ulaştığımız okur sayısı 100'ü geçtı. Toplantıdaki içtenhk, isteklilik ve birikimler tüm okurları sevındirdi, yü- reklendirdı. Abonelik sıstemi, iki gaze- te birden alınması, okunmuş gazetele- rin başkalannca okunmasını sağla- mak, bireysel gayretlerle okur kazan- dırmak gibi konular görüşüldü. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu nun gü- nümüz Türkçesine çevirdiği Söylev'in fasiküller halinde ya da gazetemiz yö- netiminin uygun göreceğı bır yöntem- le okurlara ulaştınlma8( isteği dile ge- tirildi." Samsun gezisi istanbul Cumok'tan Emine Akar- daş. 19 Mayıs'ta Samsun'a yapılacak geziyle ilgili şu bilgiyi veriyor: "Ulusoy'un 209 sayılı seferiyle 17 Mayıs Cuma akşamı Istanbul'dan Samsun'a hareket edilecek, 19 Mayıs Pazar akşamı de Samsun'dan Istan- bul'a dönülecek. Yol ve konakiama üc- reti 3 milyon 600 bin lira tutuyor. Cum- huriyet okurları adına gidiş-dönüş ay- rılan otobüs biletleri 8 Mayıs Çarşam- ba gününe kadar Ulusoy Seyahat acentası bürolarından alınabilir." Samsun gezisine ilişkın ayrıntılı bilgi için Emine Akardaş'ın telefaks numa- rası: 0.212.516 18 30. Haftann programı Uzun tatilin ardından Cumok'lar bu hafta yine hızlı birtempoda buluşuyor. Haftanin programı şöyle: 4 Mayıs Cumartesi ÇANAKKALE: Saat 13.00'te Yalı- han'da toplantı. TEKİRDAĞ: Saat 14.00'te Atlas Pa- sajı kat 3'teki Marmara Büyük Dersa- ne şubesinde toplantı. ORTACA: Saat 18.00'de Ortaca ADD lokalinde Ortaca ve Dalaman'da- ki okurlarnın toplantısı. 5 Mayıs Pazar İSTANBUL: Saat 15.00'te Cadde- bostan Kültür Merkezi'nde "Küresel- lesme ve Türkiye" konulu panel. Istanbul Cumok tepkı kümesinin dü- zenlediği panele konuşmacı olarak Şükran Soner. Prof.Dr. Gencay Şay- lan ve Prof.Dr. Türkel Mınibaş katılıyor. Küme sözcüsü Fügen Kıvılcımer "Okurların, çevrelerinde bu konuya il- gi duyan, 'küreselleşme'nin anlamını öğrenmek isteyen kişilerin de panele gelmelerini sağlamalannı istiyoruz" di- yor. SAKARYA: Saat 13.30'da ADD lo- kalinde toplantı. ORDU: ORSEV'de ÇYDD'nin kah- valtısına katılma. 7 Mayıs Salı GİRESUN: Saat 19.30-22.00 arası TİBOR tesıslerinde Cumhuriyet gaze- tesinin 72. kuruluşyıldönümü için kok- teyl. ZONGULDAK: Cumhuriyet gazete- sinin 72. kuruluş yıldönümü kokteylı. Davetiye için Haydar Şentürk'ün te- lefonu: 0.372.251 13 55. TİYATRO TİYATRO DERGİSİ. Kâğıdın hammaddesi kereste yani ağaçtır kerestenin düşünceye düşüncenin TİYATRO Sanatına dönüşmesine katkıda bulunmak ve çalışmalarımıza katılmak istiyorsanız çok çabuk sizi bekliyoruz. Firuzağa Mahallesi Ağahamamı Caddesi 5/3 CİHANGİR / ISTANBUL KÎM KİME DÜM DUMA BEHIÇAK ÇİZGİLİK KÂMtL MASARACI HARBİ SEMİH POROY GADDAR DAVUT \VR! KVRTCEBE BULIT BEBEK M-RAY ua/z. ^ A v.K ton. Babam;n zei:a Ukolculdz MIRMIRLAR VĞVR DLRAK ...ZEKAV& — Ü7ZT TARİHTE BUGÜN MVMTAZARIKA* 1 Mtnıs YfUNBEŞfNCIAYl.. MAYIS AOI, £SKİ YUUAU NESİ MAİA 'PAM TARlNTE, 1 MAYtS 189O, AMS SıtfA SreiEÇlK OEVLETLE- k & SAATLİK ÇALlÇMA / TXK</'fMifiJİM ÜÇÜA/CÜ AYIY- Of ISS JTJL SE2A/S OLMUÇTU. AYIZlCA, A4AY/S, ROAA4 '/V//V ÇlÇ£< TAAIRtÇASI Ft-OHA 'M/N AAIILDIĞl AYOl. ÇAĞ AVGLHYÎStNDA, 6EMÇ taZLA/S 1 SA&AHf &ZKEN SAA7TB KALK/P, YÜ2L££ÎAie ÇİĞ SULARtNt SÜeeeM'f. 8UMUN SONSUZ GÜ- zEuJf 6ETt/seceĞı itJAAict weM/ç AZUZEY y/ue/ıeügeDE iucsanAew SOMU OLAA/ MAY/S,GÜUEY YAISIK.ue.EDE SONBA- Sı GUNDÜ- PA&S'rE VAPI- LAN nr. eUTEZNASYOMAL V/V İLK KOA/G/, 04YAAJIŞAAA GUMÜ SAY/LAAIŞT7. ÛLİA/YAMA/ 8/GÇOt£ UL*?ES/A/C>E l'ÇÇı GuA/ü *CÜ7ZA*/MA/e7XD/S5. TÜ/Sj&yE'DE' , İ92-1 DE, SOSyALIST- /=/& "AMELE GOA/U" ıLAAf EDlLEN i MAYIS'_, S/ YIL OA, TBMM UYELEeıNOEN XUMUS NAPl &EY VE Bİ£KAÇ ARKADAŞ/MI tCUTlANMtŞTI'.. i MAYIS, i33S'rE S//S yASAYLA "8AHAR SAYA4M/"UA DÖUUŞ- TU&ÜUMUÇTİJ..