Catalog

SAYFA CUMHURİYET 1 MAYIS 1996 ÇARŞAMBA 10 DIZIYAZI ÇT T\[T TÇ Tüm dünyayı sıkı sıkı saran i 3 \JL Y *-'& yeni sağın bol övgülü uygıılamalannın ardında, derin bır insanhk acısı var. Milyonlarca işsiz insan. Onların çocukları, kadınlar açlıkla yüz yiize. Sermaye egemenliği iizerinde yükselen "yenidünya düzeni", tüm teknolojik gelişmelere karşın, üretımin en temel ve vüce değeri olan insan emeğini, sosyal güvencelerden, dayanışmadan, örgütlülükten soyııtlayarak, yalnızlaştırma çabasında. Kapiîalizmin içinde bulıınduğumuz evresinde, yüzyıüardır verdikleri savaşımlardan Emek, yenısağı sorguluyor Hazırlayan: Işık Kansu Türk-lş Genel Başkanı Bayram MeralJ e göre küreselleşme, tüm dünyada sendikaları zayıflattı Ozelleştirme = Sendikasızlastirma sonra emekçilerin kazanımlannı kıırumsal olarak konımayı amaçlayan sendikalar, geçmişe oranla büyiik ölçüde etkisizleştiriliyor, zcıyıf bırakılıyorlar. Bu dizide, emekten yana kıtruluşların, sendikalann, sivil toplum örgütlerinin, sermayenin her tiirlii sınırı aşan aîağı karşısında ne düşündüklerini; işçilerin, çalışanlann bıı çok güçlü yeni sağ dalgayı kırabilmek için hangi yöntemleh kullanmalan, hangı konmgaçlı ılıman koyları savunmalan konıısundaki görüşlerini vermeye çalışacağız. İ Ozelleştirme, taşeronlaştırma, kendı hesabına çalışma, eve ış verme, kamu kesımınden ışçı çıkartma. kaçak ışçilik, geçıcı ışçılık, kısmı surelı çalışma, ıhtıyaç olduğunda çalıştırma, ışçı kıralama gıbı uygulamaların tümunun amacı, sendikasızlastirma ve ışçılık malıyetlerının duşurulmesıdır. Ulusotesı sermayenin çıkarları doğrultusunda bır küreselleşme surecı, tum dunyadş çalışanlann durumunu kotuleştırmış, sendikaları zayıflatmıştır. -Tum dumada\eTurJvi\e'de sendika- lar neden cılı/laşma surecine girdi? - (.agımızda dunvamız artık ulusotesı şirketlerın egemenliği altındadır Gunu- muzde bazı dc\ »ırketlenn cıroları Tur- kı\e nın bır vıllık gavrt satı mıllı hasıla- sındanbılebuvuktur Buşırketler ucuziş- gucu ueuz hammadde kavnakları ve kâr- lı pazarlar peşındedır Son yıllarda ulus- lararjsi rekabette ULUZ ışgucunun onemı dahadaartmıştır I9 7 Ü li \ ıllardan ben \a- şanmakta olan ekonomık bunalıma bağ- lı olarak. tum dunyada ı^verenlerın ta\ nn- dakoklubırdeğışımyaşanmıştır 2 Dun- vaSavaşı ndan sonrakıdonemde Batı ul- kelennde retahdev letı Turkı\ede ise sos- yal dev let adı \enlen anlay ış lıâkım kılın- miştı Bu anlavıijin hakım kılınmasinda. îşçılerıngucu veetkisinın yanı sira buyu- yen ekonomıleıde ı>\erenlerın de ıç pa- zarı genışletme kavgisı etkılı olmuştu Ancak ekonomık bunalımla bırlıkie ışve- renlerın bu konudakı tav nnda koklıı bır de- ğişikhk yaşandı 1979 y ılıııda ingıltere'de Bay an Thatc- her'ın başbakanlığa gelmesı>le sosyal dev lete v ey a retah dev letme v e ay nca sen- dıkalara yonelık sureklı \e sıstemlı bır saldırı )a^ııma\j ba^landı Sendıkacılı- ğm beşığı kabu! edılen İngıltere'de sen- dıkacılık hareketı tarılıının belkı de hıç- bırdonemındekarşı]a:>madığızorluklarve yenılgıleıle kaişı karşıya kaldı Aynı du- rum ABD'de ve dığer geîı^mış Batı ul- kelennde de gozlenebılır Dığer taraftan ekonomık bunalımla bırlıkte işsızlık art- tı yapisal mtelıkkazandı AyrıeaSovyet- ler Bırlığı Doğu \e Orta Avrupa ulkele- rı komunistpartılennın vonetımı altında- kı reıımlerın çokmesi. ışverenlerın sendi- kalar konusunda daha da olumsuz ta\ ır ta- kmmasina yol açtı Bu gelişmelere bağlı olarak ozelleştir- me taşeronlaştırma. kendı hesabına çalış- ma e\ei:>\erme kamu kesımınden ışçı çıkarma \e kaçak ışçılık gıbı uygulama- larvaygınlaştı veayrıcageçıcı ışçılık. kıs- mı suıelı çalı^ma ıhtıvaç olduğunda ça- lıştırma ı^çı kıralama gıbı standart dışı ve- \a "atipik"çalışma bıçımlerıgundemege- tırıldı Bu u\gulamaların tumunun ama- cı sendikasızlastirma \e ışçılık malıyet- lerının duşurıılmesidır Llusotesi serma- venııı çıkarları doğrultusunda \e denetı- mınde bır küreselleşme surecı tum dun- vada çalışanlann durumunu kotuleştır- mış sendikaları onemlı olçude zayıflat- mı^tır Sendikalann işlevi - Turkıye'de sendikalann zavıf düşu- rulmesine kendı konfederasyonunuz ya da sendikanızdan ornek \erebilir nüsiniz? - Turkı\ede ozelleştırmeyle bırlıkte sendikasızlastirma gundeme gelmekte- dır Ayuea başarılı toplu ış sozleşmelerı- nın \mzalandığı yerlerde ya îşçı çıkanlmak- ta >a da taşeronlaşma \oluna gıdılmekte- dır Iş guvencesının olmaması nedenışle \enı açılan ışletmelerde sendıkala^mak hemen hemen ımkansizdurumdadır Zo- runluemeklılık uvgıılamalan nedenıylede kamu kevimı ı^\erlenndekı ışçı saNisın- da bır azalma olmaktadır - Emeğin kazanımlannın ğeriletilmesi karşısında sendikalara duşen işle> nedir? - Sendıkalaıımız onemlı bıı değişim surecındedır Duıı\ada sendıkal alandakı gelışmeler Turkı>e'de genellıkle ıvı ız- lenmiNor Eskıden So\\etler Bırlığı nde \e onunla bağlantılı ulkelerde lıur sendı- kacılık \oktu Sendikalar ışçı sinıfının bağımsizçıkarlannı sa\unmak\enne. ık- tıdardakı komunıst partılerının aletı duru- mundavdı Bugun bu ulkelerde ozgur ba- ğımsiz \ e demokratık bır sendıkacılık ha- reketının gehşmekte olduğunu goru\o- ruz Gelı^mekteolan ulkelerde sendıkacılık hareketı genellıkle geç gelışmıştır Bu ul- kelerın sendikaları da pek guçlu değıldı Halbukı ozellıkle son İü Mİdır dun\anın bırçok gehşmekte olan ulkesınde sendı- kacılık hareketınde bıratılım \aşanmık- tadır Turkı\edeTıırk-U ııı onderlığınde Türk-iş Genel Başkanı Bayram Meral, 5 Nisan ekonomık kararlanndan sonra tum toplumun hızla yoksul- laştığını ve işsizliğin arttığını belirterek, geçen yıl Türkiye tarihinin en büyük grevlerini yaptıklarını söyledi. son 6-7\ıldır\eozellıkledel9<)4\e 1995 vıllannda surdurulen mucadelenın geç- mışte orneğı pek \oktur Sendıkacılık hareketı kureselleşen bır dunvada venı sorunlarla karşı karşı>adır Işverenlerın tavrı koklu bır bıç'mde de- ğışmiştır \vncateknolo|ideme\danage- len olağanustu gelışme sendikalann kar- şı karşiva bulunduğu sorunları daha da anırmiştır Sendikalar canlı kuruluşlard'r lcınde vaşadıklan ortama gore karşı kar- şiya bulunulan sorunlara \e ıhtıvaçlara gore _v apılannı v e ışlev ışlerını değ'ıştırme ve gelıştırme potansıvelıne sahıplerdır Kureselleşen vejenıteknolojılerkullanan dun>adada sendıkalara buyuk ıhtıyaç var- dır Sermayenin ulusotesi niteliği - L lus dev letin \e sos>al de\ letin aşındı- ğı \olunda savlar \ar. İşçi sınıfı açısından bu iki kavranı halen oneminı surdurınor mu? - Küreselleşme surecı ıle bıı lıkte serma- ye gerçekten ulusotesi nıtelık kazanmış- tır ^BD. \\rupa Bırhğı ve Japon\aka\- naklı sermaye. dunyanın neresınde ucuz ışçılık varsa, orava gıtmektedır Orneğın Japonyadakı ışçı kontederasyonu olan RENGO nun 1996 yılına ılışkın raporu- na gore Japony a dışındakı Japon kavnak- lı şırketlerde 1993 yılında 2 mılyon ışçı çalışıyormuş Bu lakam. bır oncekı yıla gore yuzde 39 daha yuksekmış Ayrıca Japon şırketlennın yabancı ulkeierde ya- tırım yaparak uretım ve ıhracat yapma eğılımı hızla guçlenıyormuş Sermayenin boylesıne bır gelışme ızledığı koşullar- da. devletımıze sahıp çıkmak daha da onem kazanıyor Ulusotesi sermayeye. IMF"ye. Dunya Bankası"na karşı ışçı sı- nıfı olarak kendı çıkarlarımızı koruyabıl- menın yolu. demokratık ve guçlu dev let yapılannın olmasına bağlıdır Bu neden- İe Turk-!ş olarak Turkıye Cumhurıye- tı nın unıterdevlet yapısını bdgımsızlı- ğınr ısrarla savunuyoruî-ve-uJkernızde. anayasada dabelırtıldığı uzere. insan hak- lannasaygılı. demokratık ve laık bırsos- yal hukuk devletının hayata geçırılmesı- nı istıyonız Bu uğurda mucadeleederken işçilerin ve tum çalışanlann uluslararası dayanışmasının guçlendınlmesinı savu- nuyoruz Bu çerçevede ulu onder Musta- fa Kemal \taturk'un ırkçılığı reddeden çağdaş mıllıyetçılık anlay ışının ve "Vurt- tabanşdunyadabanş"yaklaşımınınone- mının arttığına ınanıyorum Özelleştirme. sihirli değnek mi? - Özelleşdrme sizce sihirli bir değnek olarak topluma sunulmuyor mu? - Ulkemızın geleneğınde kerım dev let baba dev let anlay işivatar Bızımvatanda- şımız dev letı ve ûlkesı ıçın her fedakârlı- ğı namus borcu bılır Bunun karşılığında da başi sıkıştığında devletının kendısıne sahıp çıkmasinı bekler Bu anlay ış bızım geleneklerımızde var Osmanlı loncala- rında dev let. uretımın mıktarı v e kalıtesı kadar. çalışanlann haklannı da ay nntılı ola- rak belırlemış Turkıye Cumhurıyetı do- nemınde de sanay ıleşme dev let elıy le sağ- lanmiş Anadolu'nun en uera koşelenn- dekı fabrıkaların çoğu kamu ışletmelerı- dır Bız, dav letin çjlışanlar lehıne pıyasa- vamudahale etmesınden yanayız Bızım kaygımız. kamu kurum ve kurüluşlarının sıyasılerın arpalığı halıne getırılmesın- denkaynaklanmaktadır Bazı ışletmelerde yeterlı yatınm yapılmadıgı teknolojik ge- lışme sağlanamadığı ıçın venmlı olmak- tançıkmıştır Bızbunlannışçı-işveren-hu- kumet uçlusutaratındantartı^ılmasını ıs- tıyoruz Eğerulkemızın vehalkımızınçı- kan bazı ışletmelennozelleştınlmesinıge- rektırıyorsa şeffaflık ıçınde bunu da ka- bul ed'ebılırız Ancak eğer ozelleş'ırme adı altında dev let malı ufak bırgruba yağ- malaülmak ıstenıyorsa. bunu onaylama- mız beklenmemelı Devletımızın malı halkımızın nıalıdır Almanya ic Metall Sendikası Yürütme Kurulu eski üyesi Yılmaz Karahasan Küreselleşme ve Avrupa sendikalan"Küreselleşme" kav ramı. çok deta y an- I15 anlama v a da anla^ılmalara neden olan. ınsanlarda dunya ekonomisının ıç ıı,elı- ğmın otesınde ulusal dev letlerın denetım veetkınlıklennden çıkmış bıı nevı "•sihir- li eller" ve "bilinmez guçler" taratından yonlendırıldığıyanlışızlenıınıyaygınla^- tıran bır kav rarn L lubal v a da uluslarara- si kapıtalın. çokuluslu şırketlerın arka- sinda ne sihirli eller ne de yen vurdu bı- lınmez guçler değ\l adı sanı bılınen eko- nomık ve sivasal çıkarları somut olan guç- ler yatıyoı lCapıtalızm. doğuşundan bu \ ana gelı- ^ımını geıçekleştırebılmek ıçın sureklı daha buv uk v e bır butunu olu^turan "eko- nomi alanı" sağlamaya çah^mıştır 19 yıızyılın burjuva devrım hareketlerının 20 vuzvılın ıkı dunya sava^ının ve 50"lı yıllann ortalannda gerçekle^tınlen **Av- rupa Ekonomik Birliği*'nın (bugun \\ru- pa Bırlığı) ana nedenlerı. kapıtalızmın ozunde yatıvor Bu anlamda kureselleş- me kapıtalızm ıçın yenı bır şey değıl. onun temel ozellığıdır 20 yuzvıhn sonçeyreğındedunvadü- zey ınde "triade'" dıve adlandırdığımız uç kapıtal traksıvonun (Kuzev Amenka. Ba- tı Avrupa ve Guneydoğu Asyal oluşma- si da bu surecın bır sonucu Ana kapıta- 1 ıst ulkeler. 9O'lı y ıllara doğru duny a mıl- lı gelınndekı pavlarını yuzde 80'e çıka- rııken Guney Amenka ve ozellıkle Af- nka'da yoksulluk aklın alamayacağı bo- yutlara ulaşmiş bulunuvor 1993 rakam- lanna gore vatırımlann yuzde 77 "sinınsa- navı uîkelennde sadece yuzde 23'unun ıse azgelışmış va da gelı^mekte olan ul- kelerde vapıldığını goruvorıız Sanay ı uîkelennde v apılan y atınmlann vuzde 90 dan fazlası ıse Tnade de v anı Ku- zev \menka Batı Avrupa ve Japonya'da Buvatııımlarıyapanı^letmeler bankalar veozel şahıslann vuzde 80'ının yerı vur- du ıse G-7 ulkelerı dıye adlandınlan ul- kelerde vanı kapıtalıst metropollerde Küreselleşme bu anlamda dunya du- zey ınde tum bolgelerı kapsayan. e^ıt kat- kı ve katılımı gerçekleştıren bır butun- le^me surecı degıl kapıtalıst metropolle- ıın ekonomı alanlannı butunleştıren ulus- lararası ı^letmeler ve çokuluslu şırketle- rın ıç ıçelığını hızlandıran venı nıtelıksel bırgehşım ve değışım sureci "kârveegemenlik"knterlerınındışın- da toplumsal değer olçulen olarak daha başka değer olçulerıne ver vermeven bır sistemde ınsanların vetoplumlarınkaza- nanlar-kavbedenler. butunleşen-dışlanan- lar vararlananlar-zarargorenlerbıçımın- debolunmelen vevığmsal ışsızlık sontah- lılde bov le bır sıstemm kaçınılmaz bır so- nucudur Avrupa Bırlığı'nde ı^sız savisi 20 mılvonu. OECD uîkelennde 35 mılvo- nu ve dunya duzeyınde de 1 mılyarı a^- mışdurunıda Kapıtal, amaç veçıkarbır- lığının bılıncınden hareket ederken. ışçı hareketı ve ^endıkalar halen ulusat ve uluslararasıduzeydeorgutsel.amaçsal ve ıdeolojıkaçıdan buyuk farklılıklargoste- nvor Avrupa Sendikalar Konfederasyo- nu nun (ASK) ana etkınlık alanı doğal olarak Avrupa Geçen yılın mayısayında yuruttuğu genel kurulunda "Aİrupa: İs- •\ ılma/ Karahasan tihdamveDayanışma Ana HedefleriOluş- turmalıdır"ba>lığını ta^ıyan Ana llkeler Programı mkararabağladı Buprogram- da ozellıkle ışsizlık sorıınunun hangı yol ve vontemlerle çozumlenebıleceğı ırde- lenıvorve aynı zamanda bu y ıl vurutule- cek olan AB Hukumet ve Dev let Başkan- ları Konferansfna (Vlaastncht II) yone- lık sosval bır Avrupa Bırlığı'nın (Sosyal Bırlığın) perspektıflen uzerınde durulu- vor Avrupa Sendikalar Bırlığrnın buıada davattıâıtemellerıse ABKomısyonu"nun vavımladığı ıkı "BevazKitap" 'bırı 1993 vılındakı "Buvume. RekabetGucu\eİs- tihdam" dığen ıse 1994 vılındakı "Av- rupa Sosyal Politikası." Avrupa Sendıkalar Bırlığı ne gore bu anlamda küreselleşme ve keskınleşen re- kabet "Avrupa ModeB"nı tehhkeye du^ur- memelı tersıne ~A\rupa*nın yenilenme- sinde" ve "Sosyal Birlik" vonunde geliş- tınlmesınde b\r koz olarak elde tutulma- lı ve kullanılmalıdır AB Komtsvonu nun vavımladığı sos- yal polmka konusundakı Bevaz Kıtap Avrupa Toplum Modelı nı "...demokra- si, insan ve kişilik hakları. toplusozleşme ozgurluğu, pazar ekonomisL herkes içın şans eşitliği. sosyal gu\enlik ve dayanış- ma*"olarak tanımlıyoı ASKve ASKuye- sı sendikalar. bu modelın tehlıkeve du^- tuğubılınç vegerçeğınden hareket edıyor- lar ASK programında "...ekonomi ve is- tihdam krizi sosy al v apıdaki ağır ve derin çatlamalann nedenidir. Modelımi/ın ko- runabılnıesi ıçin AB'nin siyasalekonomik \e sosy al politikasınm ağtrlık noktasını ve temel amaçlannı sosyal dışlamalara kar- şı savaşım oluşturmalıdır" denıyor 1994 Ekım-Kasim avlarında Italyan sendıkaları, o zamankı Berlusconı huku- metı taratından sosyal dev lete vonelık saldınlan (emekhhk sıgortasi ve sağlık hız- metlen alanında) ulusal duzev de v ururtuk- len genel grev v e v ıgınsal ey lemlerle on- levebıldıler 1995 Kasım-Aralık avların- da Fransa'da kamu sektorunde sendıkala- rın yığınsal evlemlen. Fransa hukumetı- nı kararabağladığı rabyonalızasvon onlem- lerını gen almaya ve Sosyal Sıgorta Sıs- temı Reformu uzerınde sendıkalarla go- ruşmelere zorladı Almanvada IG Metall"ın geçen yıl 18 Olağan Genel Kurulu ndayaptığı "Işîçin Birlik" onerısı. y ığınsal ı^sızlığe karşı sa- va^ımda sıyasal vonetım ve ışverenlenn toplumsal sorumluluk taşıdıkları yonun- de kamuovundj bılımsel bır siçramanın gelıştınlmesıne katkıda bulunmuş olma- sı olumlu bır değışım olarak değerlendı- ıılmelıdır Bu ornekler Avrupa ışçı ve sendıka hareketmın geleceğının ''i\im- ser" değerlendırılebılmesıne neden ola- bı lecek ornekler say ı labı I ır Ancak burada onemlı olan, Av rupa ul- kelerınde sendıkal orgut ve bırlıkler du- zev ınde ba^latılan "orgutsel reform" tar- tışmalaıının AvrupaSendıkalaı Kontede- rasyonu duzev ıne de aktarılması bunun otesınde Avrupa kapıtalının "genç orta- ğı"degıl ekonomık sosval vetoplumsal yonlendırıcıhk gorevı olan ve karşı guç olmaları gerektığı bılıncınden hareket et- meleııdır Ulusotesi sermayeye, IMF'ye, Dünya Bankası'na karşı işçi sınıfının çıkarlarını koruyabılmenın yolu, demokratık ve güçlü devlet yapılarına bağlıdır. Bu nedenle TC'nin üniter devlet yapısını, bağımsızlığını savunuyoruz. Eğer ülkemizin çıkarı, bazt ışletmelerın özelleştirılmesinı gerektirıyorsa, şeffaflık ıçınde bunu kabul edebilıriz. Ancak ozelleştirme adı altında devlet malı küçük bır gruba yağmalatılmak ıstenıyorsa, bunu onaylamamız beklenemez. - Sendikalann o/.elleştirmede araı; gibi kullanılmasına ne diyorsunuz? - Sendıkaların ozelleştirme gırışımlerı konusunda etraflı bıçımde bılgılendınlme- lerını. bu konuda goruşlerının alınması- nı, ışçılenn ış guvencesının sağlanması- nı ısnyoruz Ancak sendıkaların tıcarı fa- alıyetını one çıkaracak gırişimlere de pek sicak bakmıyoruz Tıcarete fazla dalmak, sendikalann asiı gorevlennın aksaması- na yol açabılır -Türkiye"de vatınnılar. sanay ikşme dur- du mu? Buna bağlı olarak toplumun ya- şam duzeyi duşuvor mu? - Turkjye'de kamu kesımı yatırımları jdurdu v eya durduruldu Kamu açıklannın büy dmesi bahane edılerek kamu yatırım- ları engellendı Ozel sektorde ıse belırlı bırcanlılıkvar Ozellıkle belırlı bolgeler- de yatırımlarartıyor Son yıllarda vaban- cı sermayelı şırketlerın yatırımlarındada artışgozlenıyor 1980 yılında Turkıye'de 100yabancı sermayelı şırket varken 1995 sonlarında bu say ı 3100"e ulaştı Gumruk bırlığı ıle bırlıkte Turkıyede- kı ucuz îşgucunden yararlanmak ısteyen veya Av rupa Bırlığı'ne daha rahat ıhracat yapmak ısteyen ^ırketlenn Turkıye"dekı ya- tınmlannı artırmalan da beklenıyor Sen- d\kalar olarak. Turkıye' nın y alnızca tuke- ten değıl. ureten ve tum dunyaya kendı uret- tıklennı satan bır ulke halıne gelmesını. ancak ureten ı^çılenn çagdaş sendıkal hak veozgurluklerdenyararlanabılmelennı ın- sanca yaşayabılmelerıne yetecek bır ge- hr elde etmesinı ıstıyoruz Sorunun ıkıncı bolumune gelınce Tur- kıye'de toplum. 24 Ocak ıstıkrar progra- mı ve 12 Eylul sonrasında hızla yoksul- laşmiştı 1989 ve sonrasında verdıgımız meşru ve demokratık mucadeley le bu do- nemın kayıplarını onemlı olçude gen al- mıştık Mucadelemız sayesinde memur- lara ve emeklılere de bazı haklar tanınmı>- tı Ancak 5 Nısan 1994 ıstıkrar progra- mmdan sonra tum toplum kesimlennde hız- 11 bır yoksul laşma y a^anmaya başlandı Ge- çen yıl, Turkıye tarıhınınen buyuk grev- lerini yaptık ilkdefaulkenınsıyasıgelış- melerınde onemlı rol oy nadık Ancak çe- şıtlı nedenlerle ıstedığımız sonucu ala- madık Memurlann nasıl yoksullaştığı herkes taratından gorulmektedır l^sızlık artmak- tadır Ev ıne bır ekmek goturemeyen ınsan- lar bunalıma ve ıntıhara suruklenmekte- dır Emeklılerındurumu ıseyurekleracı- sıdır Turkıye çopluklenndeyıyecekara- y an ınsanlarıyla, buyuk bunalımlann eşı- ğındedır Sendikalann sorumluluğu - Sendikalar. tum bu sorunlar karşısın- da ne gibi yukumlulukler ustlenmeli? - Sendikalar. y alnızca doğrudan temsıl ettıklen uyelennın çıkarlannı ıkı yılda bır toplusozleşnıeler aracılığıy la koruy an ku- rulu^larolmaktan çıkmalıdır Sendikalar memurlann. ışsızlenn emeklılenn. ku- çuk esnat ve sanatkann ve koylulenn de sorunlanna çozum aramahdır Halkımızın sorunlannın çozum yerı y uce Meclıs tır Ancak Meclıs'te ışçılenn temsılcılen bır elın parmakları kadar azdır Bu nedenle sendikalann siyası alandakı gucu de artı- nlmalıdır Sendıkacılık hareketı olarak bırçok so- runumuz eksiğımızvar Ancak butun zor- luklara rağmen ulkemızde sendıkacılık hareketı buyuk bıratılım ıçındedır Sıya- sı alanda doğrudan gucunu y aratmış. tum halkımızın oncusu ve umudu olan. Tur- kıye Cumhurıyetfnın unıterdevlet yapı- sı ıçınde insan haklarına saygılı demok- ratık v e laık sosy al hukuk dev letını sav u- nan ve hayata geçırmeye çalışan bır sen- dıkacılık hareketı oluşmuştur ve guçlen- mektedu Yarın: Hak-i$'e göre potansiyel refah, zenginlerce paylasılıyor POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEIV1AL Çarşı Pazar Yeri Mehmet Âkif'ın Kufe şıırı çok onemlıdır Sankı bır oykudur Bır kufe hamahnın sırtından, babadan oğu- lageçer Çocuk. babasının yıllardırtaşıdığı kufeyı hor kullanır Babanın oğudu acıdır "Oğlum, guzel kullan, ekmek paramızı bundan çı- kanyoruz " Hamallık deyıp de geçmeyın Bundan yıllarca on- ce turlu turlusu vardı Sırt hamallığı sırık hamallığı Bır de Babıâlı hamallığı vardı kı kasa kasa harflerı ta- şırlardı Yuklerı hurufattı Ofset baskı çıktıktan sonra hurufat hamallığı tarıhe karıştı Ofset, semerlı hamal- lığın "çanına ot tıkadı" Pazar hamallığı da kufelıdır Bır de kufelık olmak vardır lyıce kafayı bulduktan sonra Bekri'yı kufeye kor, evıne oyle gotururlermış Pazar hamallarına "kufelı" derler, "kufecı" derler Şımdı kufe yok, pazardan bır kufe mal kaldıranı parmakla gosterıyorlar Bır de pazar yerınden zem- bılle donenler vardı, şımdı zembıl ortalıkta gorunmu- yor Zembıl hasırla orulurdu Şaır elbette ışe karışa- cak "Bır zembıle doldurup akşam yıyeceğımı" der Nerede o eskı şırın pazarlar'' Bır ses uzaktan seslenır Eskıdendı Ya şımdı'' Kımı semtlenn salı pazarları Fatıh'ın çarşamba pa- zarı Karakoy'e sığışan perşembe pazarı Bu paza- rı Bedrettin Dalan ortadan kaldırıyordu, amaseçımı yıtırdı, geç kaldı Şımdı Karakoy'un perşembesı yer yer yıkılan yapılarla bır yangın yerıdır Perşembe pa- zarı 'PERPA' olamadı Pazann yanında bır de çarşı vardır Bu çarşılardan ıkısı var kı hıç unutmam, bırı "Kadıkoy Çarşısı", ote- kı "Beyoğlu Balık Pazarı" pazar dense de çarşıdır Oyle bır çarşı kı, her şey vardır "Ne ararsan bulunur derde devadan gayrı." Bır pazar yazısı dokturen Zafer Aknar, "Boş kufe- lerden, dolmayan fılelerden" soz edıyor Ya, dolmayan bır de fıle vardı, az daha unutuyor- duk Fıleler orme olurdu, sonra naylon oldu Bır zamanların canım cıcım Beşıktaş pazarı unutu- lur mu 9 Emeklılenn ucuzluğunu unutmadıklan Beşık- taş pazarı Onların da yerını "beledıyepazarları" kap- ladı Ucuz mu? Bılmem. Alana sor, satana sor Hukumetlerın zam paketlerı dalgalanıyor Zamdan sonra kımın gucu neyı almaya yeter Bır de gucu yetenler vardır Pazara teşrıf ettıter mı, "kut" dıye bır ses Arabanın park parası 100 bın lıra Ardı gelır Zafer Aknar, ne guzel sıralamış Bezelye 50 bın TL bır buçuğu 75 bın, taze fasulye 100 bın TL, bır buçuk da ondan 150 bın TL Şımdı geldık en zahmetlı ışe domates almaya Bı- Iryorsunuz, en buyuk kavgalar o tezgâhta yaşanır Pazarcı sız ne kadar seçsenız sotada duran çuruk- lerden bır ıkı tane koymaya çalışır Sonra, "Koydundu, koymadındı" kavgası başlar Torbalar boşartılır torbalar yenıden dolduruy- Kımının yuzu domates gıbı kırmızı olur Bır pazar arabası (kufesı değıl) kaça dolar? Soyle- yeyım. Yaklaşık 3 mılyon 250 bın TL Bunlara park ve taşıma ucretı dahıldır Zafer oyle yazıyor Annesının elınden tutmuş mınıcık çocuk "Annecığım enk' " Ana, gızlıce etıkete bakar (ateş pahası) "Sonra alı- rız." Sonra alırlar mı, almazlar mfi Pazar yerı yangın ye- rı Sonra don gel berı 1 BULMACA SED\TY\Ş\\\\ 1 2 3 4 5 6 7 8SOLDANSAGA: 1/Her>eyınalınya- zisina gore onceden belırlenmışoldugu- 2 na ınanan dunva goru:>u 2/ Suyun arklara paylaştınl- . dığı yer Ûğraş 3/ İslamhk oncesı Turk edebıyatında "atasozu" anlamın- da kullanılan soz- 7 cuk Uğraştıncı puruzlu ış 4/ Bık- 8 kınlık 5/ lyı. gu- Q zel ABD Başkanı Eisenhovver'ın lakabı 6/ Kı- mı hurma ağaçlannın ozun- den çıkanlan ve pırınç gıbı kullanılan nışastalı mad- ^ de \oneltme çevırme" 3 anlamında eskı sozcuk 7/ 4 Imkân Yapisina gırdığı g sozcuğe " ıkı çıft" anlanıı katanvabancı onek 8/ Is- " parta'nın bır ılçesı 9/ Kır- 7 gızıstan ınpara bınmı Ve- 8 rıne koyma. yerıne kullan- g ma V UKARIDAN AŞACnA: 1/Bırparçanıngosten:}lı bır bıçımde çalınacagını anlatanmu- zık terımı 2/LutfiO. Akad'ın bırfilmı Vanlışdavranış 3/ Kabuğu kırmızı yadaerguvanı renkteolan vesepıcılıkte kul- lanılan bır soğut turu 4/ Tuzağa du>urulen >ev Fın hama- mı 5/Dıvanedebıyatında^urşeklındeyazılanbılmece — çıkınca ortava mazı sılınmeh' (Tevfık Fıkret) 6/Duvuru Akarsuyatağı mecra 7/Alkolsuzıçecek Baryumelemen- tınınsımgesı 8/Bıruzunlukolçusubırımı Bırgorevdege- çınlen suıe 9/Başar Sabuncu'nun bır tıyatroyapıtı T.C. İLAN YALV4Ç ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN DosyaNo 1995 366 Davacı Yalvaç Bağkonak K'den Bılal oğlu 1956 D lu Fetı Şahın vekılı AvukatŞayesteOzertarafından davalılar Yalvaç Muderns Mahallesınden Hayatı oğ- lu 1950 Dlu Alı Mustanoğlu ıle Yalvaç Bağkonak K 'den Ahmet oğlu 1953 D lu Lokman Derıcı aieyhı- ne mahkememızde 200 000 00ü - lıra tazmınatın ya- sal faızı ıle bırlıkte davalılardan muştereken ve mute- selsılen tahsilı ıçın tazmınat davası açılmakla davalı Lokman Dencı'nın adresınm yapılan araştırmalardan bulunamaması ve adına çıkartılan teblıgatların da ya- pılamama-,1 sebebı ıle bu davalıya ılanen teblıgat ya- pılmasınakararvenlmekle davalı Lokman Dencı'nın duruşma gunu olan 17 5 1996 gunu saat 09 00'da bız- zat duruşmada hazır bulunmjM veva kendısını vekıl- )e temsıl ettırmesi hususu dava dılekçesı ve duruşma gunu yennegeçerlı olmak uzere budavalıyaHUMK'nın 213 ve 337 maddelen uyannca ılanen duyurulur Bas'ın 649S2