Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
9NİSAN 1996SALI CUMHURİYET 3AYFA
DIŞ HABERLER 11
Dış politika'da
yoğun trafik
• ANKARA (Cumhuriyer
Bürosu) - Basbakan Mesut
Yılmaz. 14-15 nısan
günlerinde Bakü'ye, Devlet
Bakanı \e Türkive-Bosna
Hersek Karma Ekonomik
Komisvonu Eşbaşkanı
Imren Aykut da bugün
Bosna'va gıdecek. Batı
A\rupa Birlıği (BAB)
Genel Sekreteri Jose
Cutilıero da 11 - (4 nisan
günleri arasında Türkiye "de
temaslarda bulunacak.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Büyükelçi Ömer Akbel.
dün düzeniedıği basın
toplantısında, Başbakan
Yılmaz'ın Azerbavcan
gezisi kapsamında ıkı ülke
arasındaki ekonomik,
kültürel ve tican
alanlardakı ılışkilerın
geliştirilmesi konularının
ele alınacaöını kaydettı.
Akbel. DeClet Baİcanı
İmren Aykut "un Islam
Konferansı Örgütü (IKÖ)
Bosna-Hersek Temas
Grubu bakanlar toplantısına
katılmak için bugün
Bosna'va ızideceöini
bildirdi' Akbel. îl-14
nısan günleri arasında
Türkiye'yı zıvaret edecek
olan BAB Genel Sekreteri
Cutiliero'nun. Türkıye'ye
yapacağı iik zıyaret
niteliğini taşıdığına dikkat
çekti.
Bulgaristan'da
başmüftülük
krizi
• SOFYA (AA)
BulgarWa»'da
ba%müttülük krızinın
çözümlenmesi için ülkede
yaşayan Müslümanlar
arasında referandum
yapılması ıstendi.
Üyelennin çogunluğunu
Türklerin oluşturdugu
Hak \e Özgürlükler
Hareketi
milletvekillennden Yücel
Atılla. Bulgartstan'da eski
komünistlerın
Müslümanlan bölıııek
amaeıvla fiılen ikı
başmüftülük
olusturıluğunu. orraya
çıkaıı krızın ancak bir
referandum ile
çözülebıleceginı öne sürdü.
Zaire'de tren
kazası
• KINSHASA(AA)-
Zaire"de meydana gelen
tren kazasinda 10ü kı^inın
öldüğü. 30 kişinın de
yaraiandıgı bildırildi.
Dc\ let radvosunun
bildirdiğine göre.
başkent Kınşhasa'dan
Matadi yönüne hareket
eden volcu trenı.
K.inshasa'mn 160 km.
batısında bulunan
Mvveka kasabası
vakınlannda raydan
çıkarak de\ rildi.
Savaş esirleri
Pale'de
• PALE (AA) - Bosnalı
Sırplar. savaş suçlusu
olduğundan s.üphe ettikleri
16 Hırvat ve Müslüman
savai} esırini Pale kentinde
tutuyor. Esir değişimıyle
ılgili Sırp komisvonunun
başkanı Dragan Bulayic.
savaş esirlennın Banja
Luka'dan Pale've dün
aetirildiklerinı belirtti.
3 hafta önce Türkiye ile İsrail arasında imzalanan askeri anlaşma Ortadoğu'yu ayağa kaldırdı
Araplar: Bu bir telulittirKAHİRE (AA) - Arap Birlıği, Türkiye
ilelsrail'inhava kuvvetleri arasında bir sii-
re önce imzalanan işbirliği anlaşmasını
saptırarak, bunun u
bir saldırı hareketi"
olduğunu ileri sürdü. Arap Birliği Genel
Sekreter Yardımcısı Muvaffak el-AIIaf,
yaptığı açıklamada. "Bu anlaşma, Suri-
ye, Lübnan, Irak ve diğer Arap ülkeleri
için doğrudan bir tehdittir \e tsrail ile
Tiirkive'nin Arap iilkelerine karşı kötii
nivetlerinin birgöstergesidir" iddiasında
bulundu. BM Güvenlık Konsevi'ne bir
çağrıda bulunan el-Allaf. Ortadoğu'da **ye-
ni bir patlama" olasılığının anmasına >ol
açabilecek bu tehdidi gözönünde bulun-
durmasını isteyerek. "Arap Birliği ve iiye-
leri, bölgede >eni saldırı anlaşmaları is-
temiyorlar" dedi. Türkiye ile İsrail ara-
sında 3 hafta önce imzalanan v e iki ülke as-
keri uçaklarının eğitim amaçlı uçuşlarda
birbirlerinin ha\a sahasını kullanmalannı
öngören anlaşmaya. Arap Birliği üyeleri
oJan Suriye \e Mısır'ın yanı sıra ıran'dan da
tepki geldi
İran:AçıkIama bekliyoruz
Iran Dışişleri Bakanı Ali Ekber V'ela-
yeti. Türkiye ile IsraiJ arasında imzalanan
asken anlaşma konusunda. Ankara'dan
"açıklama beklediklerini" söyledi. Ve-
layeti. Iran'a resmi bir zıyaret yapmakta
olanGüney Afrika Dışişleri Bakanı ilebir-
likte düzenlediöı basın toplantısında. konu-
ya ılişkin bir soruyu yanıtlarken. "Eğer
böyle bir anlaşma imzalanmış ise bu çok
üzücüdür. Çiinkü İsrail .Müslüman ülke-
lerin büyük bir düşmanıdır. Niçin önem-
li bir Müslüman ülke. bu büyük düşma-
na böyle bir imkan sağlasın?.." şeklinde
konuştu. Anlaşma üzerinde gerçeği yan-
sıtmayan birtakım speküiasyonlann Milli
Savunma Bakanı Olran Sungurlu tarafın-
dan >alanlandıgına da işaret eden Velaye-
ti. dün akşam Tahran'a gelen Dışişleri Ba-
kanlığı Müstesar Yardımcısı Ali Tuygan ile
yapacağı görüşmenın ardından. tutumları-
nı açıklayacakiannı kaydetti.
Suriye: Gözden geçirin
Bölücü terör örgütü PKK'ye destek ve-
ren \e Yunanistan ile askeri işbirliği öngö-
İsraîl-Türkiye askeri işbirliği
6
TejJdlerin ardında
şeytani niyet var'
LALE
SARIİBRAHİMOĞLl
ANKARA-israil. Türki-
ye ile arasındaki askeri iş-
birliği anla^masına tepki
veren ülkeleri. "şeytani ni-
yetler" içinde oimakla suç-
ladı. Filistinli bir öğrenci-
nin. Türkiye'deki Iran Bü-
yükelçiliği'nin desteğiyle
askeri eğitim gördüğü >o-
lundaki ifadesinin ardından
Ankara'dan Tahran'a karşı
önlem alınması yolunda
henüz resmi birbaşvuruva-
pılmadığını kaydeden İsra-
il. ancak iki ülke arasında
yakın istihbarat işbirliği bu-
İunduğuna dikkat çekti.
Türkiye'nin İsrail Biivü-
kelçisi Zvi Elpeleg, Cum-
huriyet'ın sorularını yanıt-
larken. Mısır. Suriye \e
İran'ın. Türkiye ile İsrail
arasında geçen yıl şubat
ayında yapılan askeri işbir-
liği anlaşmasına tepki ver-
mclerinı. "sürpriz" olarak
değerlendirdiğini sövledi.
Elpeleg. su görüşleri dıle
getirdi:
"Bu anlaşma kimseye
karşı değildir. Tam tersine.
arzu eden ülkelerin de ara-
mtzdaki anlaşmaya katıl-
malannı arzu ediyoruz. İs-
rail ile banş anlaşması ya-
pan Mısır'ın olumsuz tepki-
sine de şaşırdım. Biz Türki-
ye ve Mısır arasındaki işbir-
İiğinc hiç olumsuztepki \er-
medik. fkili askeri anlaşma
iyi niyet göstergesidir.
Olumsuz tepkilerin arka-
sında ise şeytani niy etler bu-
lunuyor." Elpeleg. Türkiye-
Israıl askeri işbirliği anlaş-
masının. iki ülkenin hava
sahalarını kullanmalannı
öngörmediğini de sav undu.
İraıTdan terör destek
Büyükelçi Elpeleg, ge-
çen ay İsraiî'e girerken ya-
kalanan bir Filistinli öğren-
cinin. Türkıve'deki Iranlı
diplomatların yardımıyla
Jran'da asken eğitim gördü-
ğü yolundaki ifadesinin ar-
dından Türkiye'nin Iran
Büyükelçiğiliği'ne karşı
önlem alması yolunda An-
kara'ya henüz resmi bir ta-
lepte bulunmadıklarını
söyledi.
Kuzey Kore'den sert uyan
Dış Haberler Senisi- Kuzey Koıe'nın dün. "sa\aş paniği" yapmaya
devam etmesi halinde geri donülcmez bir duruma gelıneceğını belirte-
rek. iki giinden bu yana De\ let Başkanı Kim \ang-sam ın emriyle or-
dusunu sa\ unıııa durumunda bekleten Güney Kore'yi tehdıt ettiği bil-
dirildi.
AFP'den alınan bılgiye göre. Kuzey Kore'nin iktidardaki İşçi Parti-
si'nın yayın organı günlük Rodong gazetesinde yayımlanan bir maka-
lede. Kore yarımadasında gerçekleştırilen askeri hareketlerden dolayı
adanın savaşın eşiğinde olduğu belirtildi.
ren Suriye yönetimi, tsrail ile askeri anlaş-
ma imzalayan Türkiye'ye tepki gösterdi.
Türkiye'nin İslam Konferansı Örgütü
(İKÖI üvesi olduğunu \urgulayan Suriye.
"İsrail ile yapılan askeri ve güvenlik işbirli-
ği anlaşmasını gözden geçirilmesini" istedi.
Türkiye de. israil ile yapılan askeri işbirli-
ği anlaşmasının iki ülke arasında gelişmek-
te olan ilişkiler kapsamında ele alınması ge-
rektiğini bildirdi.
Suriye"nin Ankara Büyükelçiliği'nden
dün yapılan yazılı açıklamada. Türkiye ile
İsrail arasındaki askeri işbirliği anlaşması-
nın "eseflekarşılandığınr belirtilerek. An-
karanın İKÖ üyesı olduğu anımsatıldı
İKÖ'nün. "İsraii'inAraptopraklarınıişga-
li, Arap halklarının inkân. Kudüs'ün işgali
\c onu İsraii'in ebedi başkenti savılması"
ile ilgili kınama kararları olduğuna dikkat
çekilen açıklamada, şu göriişlere yer \eril-
di:
"Buna ilaveten. İslam Konferansı'nın,
Türkiyenin de katkısı olan kararlannda,
bütün üye ülkelerden, İsraii'in Arap top-
raklarının işgali \e Arapların haklannı in-
kâr etme tutumu de\ am ettiği sürece, onun-
la sivasi. askeri >eya ekonomik işbirliği ya-
pılmaması talep edilmektedir. Suri> e. Türk
hükümetinden Türk Müslüman halkı ile İs-
lam Arap ülkeleri arasında bulunan tarihi
bağlanna özen göstererek, İslam Konferan-
sı'nın kararlan ile u>gun olarak, Türk hü-
kümetinin son zamanda İsrail ile yaptığı gü-
\enlik \e askeri anlaşmaiann gözden geçi-
rilmesini temenni eder."
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi
Ömer Akbel. dün düzenlediği basın top-
lantısında. bir soru üzerine, iki ülke arasın-
daki işbirliği anlaşmasının eğitim alanlan-
nı kapsadığını belirtti.Türkiye'nin İsrail ile
askeri işbirliği anlaşması yapması Mısırta-
rafındandatepkiyle karşılandı. 1967 yıltn-
da İsrail ile barış anlaşması yapmış olan
Mısır'ın Türkıye'ye tepki göstermesi dik-
kat çekti.
Emeçsuikastı
Türkiye. gazeteci-yazar Çetin Emeç ve ya-
zar Turan Dursun cinayetlerine İran'ın des-
tek verdtğme ılışkın iddıalar hakkında Tah-
ran'dan bugün bilgi isteyecek.
Tahran'da bulunan Dışişleri Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi .Ali Tuygan.
Iran Dışişleri Bakanlığı yetkilılerişle bugün
görüşmelere başlarken. Ankara'da iki ülke
arasında "konsolosluk görüşmeleri*" kapsa-
mında 9-11 nısan tarihleri arasında yapıla-
cak olan topl.ıntınm "daha fazla hazırlık
ihtiyacının ortaya çıkması" nedenıyle erte-
lendiğini bildirdi.
ABD'ye giden Yunanistan Başbakanı, gerekirse Türkiye ile savaşa hazır olduklarını söyledi
Kostas Simitis'ten savaş çığlıgı
FLAT KOZLUKLU
VVASHINGTON- Washing-
ton'da bulunan Yunanistan Baş-
bakanı Kostas Simitis. Anka-
ra'nın Atina'ya yaptığı diyalog
çağrılarını geri çe\irerek. "sa-
\aş çığlıklan" attı. Simitis.
"Türkiye ile savaşa hazırız,ge-
rektiği zaman savaşacağız"
dedi.
Kostas Simitis. Ulusal Basın
Kulübü'nde \ aptığı konuşmada,
tkizce Adacıklan bunalımı ile
Türkiye'nin Ege'ye ilişkin poli-
tikasının "niteliksel bir deği-
şiklik" gösterdiğını ilen sürdü.
"Celinen yeni aşamada. tar-
tışmaların kaynağı Yunanis-
tan toprakları veYunan egemenliği olu-
yor"ifadesini kullanan Simitis. Türkiye ile
müzakereleri reddetmelerinin üç nedeni bu-
lundugunu belirtti. Yunan Başbakanı. hu-
kuksal değil de sıyasi doğası bulunan mü-
zakereler yönteminin iki taraf için de bağ-
layıcı olacak kalıcı çözümleri üretmediği-
Dışişleri bakanlan görüşebilir
ANKAR.A (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara. Türk \ e
Yunan dışişleri bakanlarının ılk uluslararası
toplantıda bir araya gelebileceklerini bildirdi. Böyle
bir ikili görüşmenın şu ana kadar öngörülmediğini
belirten Ankara, "İki mürtıTık ülkenin bakanlarının
görüşmesi doğal sayılmalıdır~görüşünü bildirdi.
Dışişlen Bakanlığı Sözcüsü Büvükelçı Ömer Akbel,
dün düzenlediği basın toplantısında. bir soru
üzerine. Dışişleri Bakanı Emre Gönensay ile
Yunanistan Dışişleri Bakanı Teodoros Pangalos
arasında bir göruşmenin şu anda öngörülmediğini
söyledi. tki ülke dışişleri bakanlarının. katılacakları
bir uluslararası toplantıda görüşebileceklerini
vurgulayan Akbel. "Komşu \e müttefik iki
ülkenin bakanlarının görüşmesi doğaldır.Ancak
henüz bö>le bir uluslararası toplantı
öngörülmemektedir" ded ı.
İki ülke dışişleri bakanlarının Karadeniz Ekonomik
İşbirliği (KEİ) toplantısında bir araya
gelebiîecekleri bildiriltnişti.
Yunanistan. Başbakan MesutYılmaz'ın ınart a\ı
içinde >aptığı "karasulan hariç önkoşulsuz -
kapsamlı diyalog çağrısına" henüz açık bir olumlu
yanıt vermedi.
ni öne sürdü. Türki>e ile geçmişte yaşadık-
lan müzakere deneyimlerinin sonuç ver-
mediği görüşünü sa\unan Simitis. Ikizce
Adacıklan'nın Yunanistan'a ait olduğu id-
diasını yineledi ve kendi toprakları üzenn-
dekı egemenliklerini tartışmayacaklarını
söyledi. Kostas Simitis, Türkiye'yi Ulus-
lararası Adalet Divanı'na başvurmaya ça-
ğırdı ve "'Türkiye bu yöntemi denerşe ka-
tılmaya hazırız" ifadesini kullandı. Yu-
nanistan Başbakanı. Ikizce bunalımınınçö-
zümünde Yunan Hükümeti'nin geri adım
attıgı volundaki bir soruyu yanıtlarken. şöy-
le dedi: "Geri adım atnıadık. Sa^aş is-
temedik. Kimse sa\aşistemi\or. Ancak
bu, gelecekte mey dana gelecek olav larda
Türkiye ile savaşa gitme ka-
rarı vermeyeceğimiz anlamı-
na gelmez. Savaşa ha/ırız. An-
cak gerektiği zaman savaşa-
cağız." Simitis. klasik Yunan
görüşlerinı yineleyerek Kıbrıs
sorununun 24-25 yıldır sürdü-
ğünü söyledi \e NATO üyesi ül-
İceler ile Yunanistan'ın mütte-
fiklerinin bu sorunu çözmelerı
zamanınınartık geldiği görüşü-
nü sav undu. Simitis. Yunan Sa-
vunma Bakam'nın. Türkiye'nin
Suriye gibi komşulanyla bir it-
tifak çağnsında bulunmadığını
söyledi. Simitis. Suriye ile Tür-
kiye'ye karşı bir anlaşma yap-
madıklarını da ilen sürdü. Si-
mitis. PKK'yineden desteklediklerini iliş-
kin bir soruyu da. "Biz Kürt mültecilere
siyasi sığınma hakkı veriyoruz. terörist
faaliyetlere izin vermiyoruz" iddiasıyla
yanıtladı. Simitis. bugün Baskan BıllClin-
ton ile görüşecek Göruşmenin ana konula-
rının "FırtınalıTürk-Yunan ilişkileri" ve
Kıbns konulannı kapsayacağı belirtildi.
ACIKAYBMIZ
Çok değerli varlığımız, gazeteci,
yazar, kapatılan Türk Dil
Kurumu'nun üyesi
AIİ SARAÇOĞLU
(Erciş- 1925)
7 Nisan 1996 günü aramızdan
aynlmıştır. Cenazesi bugün (9.4.1996)
Sahrayı Cedit Camisi'nde kıhnacak
öğle namazından sonra toprağa
verilecektir.
Eşi: Ülker
Çocukları: Eser - Toygun, Mustafa
Sacit (1956 -1977), Nurten - Kemâl
Torunları: Senem - Çağlar - Cansu
FERÎHA TUĞRAN (BAŞ)
"SU VERMEK"
RESİM SERGİSİ
8 Nisan - 4 Mayıs 1996
Şair Eşref Bulvan 19 35210 İZMIR
Başak Sigorta Sar.at Galerisi, Başak Sigorta'nın
bir kultur hizmetidir.
ÇAĞDAŞ YAŞAMI DESTEKLEME DERNEĞt
Genel Merkez ve Tüııı Şul>eleri
LAİKLİCE İKİNCİ ADIM
10 Nisan 1928 10 Nisan 1996
hoşçakal, uzaklarda yanan
anıziarın parıltısı, hoşçakal..
AHMETKAYIKÇI
dosüaruun gönlünde yaşayacak.
Ca/tan - Coşkun KUZUM
Sevim - Ekrent DUMAN
ACI KAYBEME
Merhum M. RaufOkarve merhume Neriman
Okar'ın kızı, Tahsın - Sıdıka Okar'ın ablası. Toş'ıın
kardeşi. Doğa ve Banş'ın birıcık annesı. Cem
Akdamar'ın sevgıli eşı
MİMAR
AYŞEMEVA
AKDAMAR
8 Nısan 1996 Pazartesı günü vefat etmiştır.
Azız naaşı 9 Nısan 1996 Salı (bugün) Bebek
Camiı'nden öğle namazını takıben Ortaköy Aıle
Mezarlıfiı na defnedılecektir.
AİLESİ
Çclcnk goıutenlmemeii. urzıı etlenlcnn Türk Egıtinı
i'uklı '»/</ bugıştıı hultınmulcın nccı ulıııuır.
Savgı Duruşu
Açış konuşması
İZLENCE
1. Böliim
:BırnurÖZL'MERT
Ç^'YDD Genel Sekreten
• saydam Cösteri
1923 Devrimi'nin
Mühürleri:
"Devrim Yasaları"
Hazırlavan
Sunan
: Menç \ ELİDEDEOĞLU
Avbars AKAN
: Murat K.ARASU .
Cumhurivet Gazetesi'ne
katkıları için teşekkür ederız. ÇYDD
2. Böliim
• Açık oturum
VII. Yüzyıldan
XXI. Yüzyıla Seriat
Yöneten : Prof. Dr. Türkan SAYLAN
Katılanlar : Prof. Dr. Gülnıhal BOZK.LRT.
Faık BILUT.
Menç YELİDEDEOĞLL
3. Böliim
• Dinleti
Piano
AydınKARLIBEL
Tarih : İO Nisan 1996 Çarsamba
Yer :AKM. Saat: 14.00
ANTALYA 6. ASLİYET HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN
DosyaNo: 1995 805 Esas
Davacı Hazine \ekili tarafından davalılar Hasan kızı Aygün Artıkoğlu ve M. Hayrettın
kızı Seval Aeemı aleyhıne açılan Antalya Merkez ilçeGüzeloba kövü 5997 ada I parse!
sayılı taşınmazın 1941 vıiında sınırlaması yapılan \e kesınleşen devlet ormanlan sınırla-
rı içerisinde olmasına rağmen. tapulama çalışmalannda davalılar adına tespıt v e tescıl edı-
len bu taşmmazm tapu kaydının iptalı ile Hazıne adına tapuva tescilıne karar verılmesı-
ni ister ış bu dava dılekçesı davalıların belırtilen adreslerine tebliğe verilmiş olup tebliğ
edılemedığı gibi yaptırılan zabıta araştırmasında adresleri tespit edilemediğinden ilanen
teblığıne karar verilmiş oimakla:
Iş bu dava dılekçesı verine kaım olmak üzere yukarıda isimleri yazılı davalılara ilanen
teblığıne. davalıların duruşmanın bırakıldığı 6.5.1996 günü saat 09.00"daki duruşmaya
bızzat gelmelen veya kendilerını bir vekılle temsıl ettırmedıklerı takdırde jargılamaya
vokluklarında devam olunup karar venleceği (HUMK.nun 213 ve 337 md.) hususu ila-
nen teblı£ oltınur. f 3.3.1996
Basın: 78589
POLİTİKADA
SORUNL4R
ERGUN BALCj
Yeni Diinya Diizeni ve
'Globalleşme'
"YeniDünya Düzeni" ve "globalleşme "ya da kü-
reselleşme... Soğuk Savaş'ın sona ermesinin ar-
dından bu iki sözcük özeilikle aydın çevrelerde ağız-
lardan düşmüyor, ne aniama geldikleri konusunda
ateşlitartışmalar yapılıyor. Türkiye'de ise bu tartış-
ma, kısa sürede yolundan saparak karşılıklı suçla-
malar, ılerici-gerici kavgasma dönüştü.
Yeni Dünya Düzeni'ne. küreselleşmeye eleştirel
gözle bakanlar "devletçı"' "çağın gerisinde kalmış
solcu" ya da kimi liberal yazarlarımızın çok tuttuk-
ları bir deyişle "Kemalist" diye niteleniyor.
Nedir Yeni Dünya Düzeni ve Globalleşme?
Basınımızda bu kavrarnlan destekleyen bir görü-
şe göre "Globalleşme, dünyayı mallann, hizmetle-
rin, sermayenin, bilginin ve insanlann serbestçe
dolaştığı ekonomik, siyasi ve kültürel açıdan bir
bütün olmaya doğru götürüyor."
Başka bir görüşe göre "Günümüzde sorvn ser-
mayeye karşı ezilen ulusları korumak değil. Sorvn
devletin kötü yönetilmesi sonucu herkesin sömü-
rülmesı. Globalleşme ise enternasyonalizmin bu-
günkü adı."
Diğer bir yazar, "teknolojik gelişme sonucu üre-
tim artacağından bu kadar çok ve kaliteli malı tü-
ketebilmek için gelişmemiş ülkelerin zengmleşme-
ye zohanacağını" öne sürüyor. Bu iyimser görüşe
göre "10yıl sonra dünya tek bir devlet" olmaya yö-
nelecek. Teknolojik gelişme sonucu insanlann boş
zamanı çoğalacak; yeni becerilere, hobilere yöne-
lecekler.
• • •
Bizim basının liberal kalemlerinin görüşlerinden
bazı örnekler böyle.
Peki, Batı'nın önde gelen lıberallerı bu konuda ne
düşünüyor?
Arnerika'nın tanınmış yazarlarından Charles Kra-
uthammer'ın 3 marttahhli International Herald Tri-
bune gazetesinde Yeni Dünya Düzeni hakkında son
derece ilginç bir yazısı çıktı.
Bakın ne diyor Krauthammer: "Yenı Dünya Dü-
zeni; Bush yönetıminin Soğuk Savaş 'ın bitiminden
sonra tümüyle Amehka'nın liderliği altına giren
dünyayı tanımlamak için kullandığı bir deyimdir.
Sovyetler'in sahneyi terk ettiği bu ortamda Ameri-
ka artık istediğini yapabitir, dünyayı kendi düzeni
doğrultusunda yeniden şekillendirebilirdi."
Krauthammer, IMF (Uluslararası Para Fonu) ve
BM gibi kuruluşların da Amerika'nın ulusal çıkarla-
rı doğrultusunda kullandığı örgütler olduğunu yazı-
yor: "IMF'nin kredi verdiği ülkelerin ekonomileri
güçsüz olduğundan, verilen krediler aracılığı ile bu
ülkelenn politikalannı etkileme olanağına kavuşu-
yoruz. Bırleşmiş Milletler'in politıkası da Ameri-
ka'nın denetimi altındadır. BM'yiSomalı veHaiti'ye
Amerika sokmuştur."
Krauthammer'i sakın "modası geçmiş solcu" ya
da "deWefç/"sanmayın.
Sadece gerçekleri yazan bir Amerikan liberali, o
kadar.
• • •
Aslında sermaye sınıfının enternasyonalizmi an-
lamına gelen "globalleşme" konusunda ise Türki-
ye'de çok iyi tanınan ünlü yazar Prof. Paul Ken-
nedy, "21. Yüzyıla Hazırlık" adlı kitabında şöyle di-
yor: "Yerel yönetimler ve ulusal hükümetler ülke-
nin ekonomik yazgısı üzerinde denetimi giderek yi-
tihyorlar. Bıyoteknoloji, lazer, robot, süper bilgısa-
yar gibi gelişmiş teknolojilerçokuluslu firmalann te-
kelinde olacak. Küreselleşmeyı savunanların ön-
gördüğü sınırsız dünya aslında çokuluslu şirketle-
hn yöneticilerinin dünyası olmaya adaydır. Bu yö-
neticiler de kendilehni sadece hissedarlara karşı
sorumlu hissederter. Küreselleşme yanlılan dikkat-
lerini Kuzey Amerika, Avrupa ve Japonya üzerin-
de yoğuniaştırırken yeni mali ve ticari devrime ha-
zır olmayan dünya nüfusunun beşte dördünü gör-
mezlikten geliyorlar."
Paul Kennedy'ye göre halen dünyamızda en
önemli sorun zengin kuzeyle fakir güney arasında
hızla büyüyen uçurum. Kennedy şöyle diyor: "Yok-
sul güneyin piyasa ekonomisinin yanı sıra muaz-
zam sosyal yatınmlara ihtiyacı var. Ancak Batı ta-
rafından dayatılan tüketim kültürü sorunun bu ya-
nını dikkate almıyor."
Ya ulusal sınırların kalkması?
Kennedy'ye göre ulusal sınırlar kalkmıyor. Aslın-
da daha büyük ulusal birimler halinde sınırlar yeni-
den çıziliyor. Örneğin AB (Avrupa Birliği), NAFTA
(Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi) ve APEC
(Pasifik Ülkelen Ekonomik işbirliği) gibi bloklar bir
yandan küreselleşmeden söz ederken, diğer yan-
dan dışa karşı koruyucu önlemler alıyoriar.
Sermayenin günümüzde başdöndürücü bir hızla
dolaşımı ise büyük firmalann yatırım yapmalarından
ya da mal satışlarından değil, çoğunlukla spekülas-
yondan kaynaklanıyor.
• • •
Ve Batı liberalizminin önde gelen sözcülerinden
Prof. Zbignievv Brzezinski... Eski Başkan Car-
ter'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Brzezinski "Kont-
rolden Çıkmış" adlı kitabında, ekonomik eşitsizlik
üzerinde durarak dünya nüfusunun 2000 yılında 7
milyara ulaşacağını. bu miktann yaklaşık 5.5 milya-
rının çok yoksul ya da az yoksullardan oluşacağını
belirtiyor.
Yazar, kuzeyle güney arasında hızla büyüyen uçu-
rumu göstermek için 1960'larda zengin ülkelerin
fakirierden 30 kat daha zengin olduğunu, 1990'lar-
da ise bu farkın 150 kata çıktığını yazıyor. Brzezins-
ki, kuzeyle güney arasında ekonomik eşitsizliğın
büyümesinın yanı sıra güneyde nüfusun hızla art-
ması sonucunda kitlelerin hertürlü köktenci akıma
açık olacağını, büyük göçlerin yaşanacağını vurgu-
luyor.
• • •
Gerek Krauthammer, gerekse Kennedy ve Brze-
zinski, çağımızda ekonomik düzenden teknolojik
devrime kadar her şeyin zengin kuzeyin çıkarı doğ-
rultusunda işlediğini vurguluyorlar.
Kennedy ile Brzezinski, bu düzenin sonunda ge-
ri tepeceğini, Batı'nın kendi modellerini diğer ülke-
lere dayatmak yerine, dahaaz açgözlü olmasını, gü-
ney ülkeleri ile gerçek bir işbirliği yapmasını istiyor-
lar.
Evet, Batılı liberaller Türk liberallerı kadar iyimser
değiller; görüşleri çok farklı, soruna yaklaşımlan da-
ha eleştirel. Bizde "modası geçmiş sol" diye ta-
nımlanan bazı görüşleri dıle getirmekten kaçınmı-
yorlar.
İlginç değil mi?