Catalog

Cumhuriyetkjenei Yayın Yonetmenı OrhanErinçO enel Ya>ın Koordınatoru Hikmet ^ ıldırım etinka\a 9 Yazıısjlerı \ludurlen İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Dış Hjbeıler Ergun Balcı# ktıhbarat Cenaiz 0 Ekonomı Bülent Kızannk • kultur Handan Senköken 9 Spor brah™ Y,.d,z. Dmç Tavanç ,Somm.U , K ^ t e f V ^ Z * ütitii' V^Z • Haber Merkezı Muduru Hakan Kara 0 Fotoiraf Erdoğan Köseoğlu • Bılm-Bclm: Edibe Buğra • ^ u n Haberlcrı MehnferFaraç(Gorsel Yonetmen Fikret Eser •ta\ınl^urulu İlhanSelçuklBa^kan). Orhan Erinç. Okta> Kurtböke. Hikmet Çetinka) a. Şükran Soner, Ergun Bafcı Dinç Taıanç. İbrahim ^ ıldı;. Orhaıı Bursah. VfustaTa Balha>. Hakan Kara. Ankara Tom!.ılciM Mustafa Balbav 9 Haber Muduru Doğan Akın \taturk Buhan \ o 125. Kat 4. Bakanlıklar- A.nkara Tel 419502(1 17 hatl. Fak-, 4195027 # lzmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zıya Blv 1352 S 2 } Tel 4411220. Faks. 44191 r • AdanaTeniiilcısı Çetin > iğenoğlu. inonuCd 119S \ o I Kat 1. Tel 3522550. Faks 35225"0 Mıu^sese Muduru ErolErkutV K.oordınator Ahmet KoruKan • Muhasebe Bülent>ener#ldare HüseyiııGürer#lşletme Önder Çelik• Bılaı-İslem Nail Inal • BılgiNa>arSİstem MürinetÇüer MEDV. 4 C : # Vonelım kurulu Ba^kanı-Genel Mudur Gıitbin Erduran • Koordınator Reha lşıtman#Cıend Mudur Vardımcısı Min< \kdağ MED> \ G : • Vonelım Kurulu Başkanı - Uencl Mudur Cstân \kmen • Murahhai u>e BoraGönenç Turk.vyı C..J W4, (. ..L.j ı d u n H a b e r V a r ı s ı B a s ı n \ e Y a > ı r K ' i l ı k A Ş ı . a l u - 4 î î 4 l , ı P K 2 4 h J . ı j n b u ! T W I O 2 1 2 ı 5 12 1)5 115 ( 2 0 h a t ı F . ı l ~ tt) 2 1 2 ı S I 3 i ŞUBAT lmsak:5.42 Güneş: 7.09 Öğle.12 25 İkindı: 15.02 Akşam 17.26 Yatsı: 18.48 \IED\ACTel 514 07 53 - 513 95 80 - 513 84 60-61. Faks 5118466 TZOB 5 bin 486, Halk Ekmek 5 bin 532, Ziraat Fakültesi 7 bin 506, İstanbul Fınncılar Odası 13 bin 576 lira olarak hesaplıyor Ekmek maliyetinde 4 farkh hesap Sarli'nin yaz modası B Haber Merkezi- italya'nın başkenti Roma'da yapılan moda şovunda ta.sanmcı Fausto Sarli'nın ilkbaharla yaz me\sımlerinde giyılmesi içın tasarladığı giysiler seyircilerin büyük ılgisiyle karşılaştı. Kadınlann haılarını ortaya çıkarttığını belirten Sarli. transparan maddeler de kullandığı giysilerinde omuzlan dar tutarak. elbisenin vücudu doğal bır şekilde sarmasını sağladığını söylüyor. Restorasyonda tartışma • İstanbul Haber Servisi - İstanbul Buyükşehır Belediyesi'nın TURlNG'den devraldığı ve restorasyonuna başladıgı köşklerle ılgılı olarak TMMOB Mımarlar Odası. restorasyonun kaçak olduâunu ilerı sürdii. TMMOB Mimarlar Odası istanbul Büyükkent Şube Başkanı Oktay Ekınci. restorasyon ve rölöve projelerinin Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Kurulu'nda onaylatılmadığım söyledi. Öğrencilere saldırı iddiası I fstanbul Haber Servisi - YÖK'ün harç ve kredi uygulamalarına karşı. Yıldız Teknik Ünıversıtesi önünde 43 gündür açlık grev ı yapan öğrencilere, polisin müdahale ettiği öne sürüldü. Ögrenciler yaptıkları açıklamada. ünıversıteden çıkarken saldınya uğrayan 3 öğrencıden birinin yaralandığını belirttıler. Servis zammına ppotesto • İSTANBUL (AA)- Eğitim Bilım \e Kültür Emekçılen Sendıkası (Eğitim-Sen) İstanbul 6 No'lu Üniversiteler Şubesi üyesi. Boğaziçi Üniversitesı çalışanı bir grup personel. dün servis ve yemek ücretlerini protesto etti. 6 No'lu Üniversiteler Şubesi Başkanı Zeynep Güler. yaptığı açıklamada, servisler için istenen 750 bin lıranın alınmaması gerektiğini belirterek. yemek ücretlennin de arttınlmasını kınadı. Gazilerm maaş farkı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Maliye Bakanı Ismet Attila. Ulusal Kurtuluş Savaşı gazisi. vatani hizmet tertibinden aylık alanlar ile Kore ve Kıbns gazilerinın maaş artışlanndan doğan farklann 5 şubat pazartesi gününden itibaren ödeneceğini bildirdi. Eczacılar şikâyetçi • fSTANBUL(ANKA)- Eczacılar Odası Başkanı Mustafa Turunç, özellikle hastane yakınlarında büfe açar gibi medikal depo açılmasından şikâyetçi olduklannı söyledi. Turunç. eczacılık eğıtimı olmayan insanlann medikal depolarda denetımsizlik nedenıyle ılaç sattıklannı vurgulayarak "Bu durum sağlık açısından çok sakıncalı" dedi. • İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Mustafa Özaydın, ekmeğin 25 bin lira olması gerektigini iddia etti. İstanbul Haber Servisi - Halkın te- mel besin kaynağı ekmek fiyatının be- lirlenmesinde. tekel halıne gelen fırıncı- lar, ekmek zamtanna gerekçe olarak **fi- nn enflasyonıT v e "maliyet artışlarınr gösterirken Türkiye Ziraat Odalan Bır- liğı (TZOB). Ziraat Fakültesi ve Büyük- şehırBeledıyesi'nceyapılanmaliyethe- saplamalan sonucu ekmeğin daha ucu- za satılabıleceği belirtiliyor. İstanbul'dagündeyaklaşık 13-15 mıl- yon adet ekmek tüketıldığıne dıkkat çe- ken iIgili çev reler, "ekmekfivaüanv la bu kadar oynanmasının nedenini, her gün İstanbulda 140-160mil>arliraarasında değişen bir rantın paylaşun kav gası" ola- rak değerlendirıyorlar. Ucuz ekmek aiabilmek için bazı fınn- larınveBuyükşehırBelediyesrninHalk Ekmek satış büfelerinın önlennde kuy- ruğa gırmekten başkaşanslan olmayan dargelirliler. ekmek fiyatının belirlen- mesinde fınncıların tek söz sahibi ol- mamasını isterken yetkililerin bu duru- maseyırci kalmasını eleştiriyorlar. \urt- taşlar. -Vetkililer, neden bu soruna eği^ mivorlar. Kalabalıkailelerin tükettiği ek- mek, dargelirli aileier için karşılanamaz bir vüktür. Beledhelerden ve ilgiJilerden sorunun acilen çöziim ü için ilgili bekliyo- ruz" dıye konuşuyorlar Maliyet hesabı ~ 250 gramlık bir ekmeöin maliyetini, TZOB 5 bin 486 lira, istanbul Büy ükşe- hirBeledıyesi'nebağlı Halk Ekmek Fab- rikası 5 bin 532 lira. Ziraat Fakültesi'nin 7 bin 506 lira olarak hesaplamasına kar- şın. İstanbul Fınncılar Odası bir ekme- ğin malıyetinin 13 bin 576 lira olduğu- nu öne sürüyor. Ekmek maliyetının artışında. gereğın- den fazla fırın açılmasının önemli rol oynadığını belirten İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Mustafa Özaydın. finn enf- lasyonundan beledıyeleri sorumlu tutu- yor TZOB Başkanı Faruk Yücel'e ateş püsküren İstanbul Fınncılar Odası Baş- kanı Mustafa Özaydın. ekmek işınin he- sap kıtap işı olduğunu. fırıncılık yapma- yan bir insanın maliyet hesabı yapama- yacağını öne sürüyor TZOB, Halk Ekmek ve Ziraat Fakül- tesi'nin doğru maliyet hesaplan y apama- yacağını iddia eden Özaydın. şunları söyledi: "TZOB Başkanı Faruk Yücel'in ekmek \e fırıncılık mesleği ile alakası olmadığı gibi ekmek malheti iizerinde bilip bilme- den konuşması. fikir \ ürütnıesi yanlıştır. .\nkara L'niversitesi'nde vapılmış bir he- saplarnanın da İstanbul için geçerliliği yoktur." Ekmeğin aslında 25 bin lira olması gerektigini iddia eden Özaydın, çok faz- la fırın açılmasının maliyetleri arttırdı- ğını belirttı. Bu konudan belediyeleri so- rumlututan Özaydın. sözlerini şöyle sür- dürdü: "Normalde bir fırının 12 bin ek- mek çıkarması gerekirken 2-3 bin ek- mek çıkanyor. Bunun nedeni fazla olan fınnlar. Belediveler Ekmek fıyatı ucuz- lar" di>egelişigüzelruhsat\eri>or. Buçok >anlış. Çiinkii fazla olan fırın maliveti düşürmü>or, arttımor. İstanbul'da 25 sene yetecek kadar fınn \ar." İstanbul Ekmek Işverenlerı Sendıka- sı Başkanı İsmail Hakkı Keçeli de ekme- ğin taban fiyatının 13 bin lira oldugunu belirterek "Una.maya>a.elektriğe,birsü- rü şe>e de\amlı zam gelivor. Ekmeğe ge- len bu zam normaldir" görüşünü açık- lıyor. fstanbuTda halen 3-4 ayn fiyattan ekmek satılıyor. Halk Ekmekte 8 bin lı- raya satılan ekmek. Fınncılar Odası'na üye olmayan fırınlarda 9-11 bin lıradan satılıyor. Fırıncılar Odası'nın belırledı- ği fiyat ise 11 bin lira. Tehdit ediüyor' Bazı fınn sahipleri. ucuz ekmek sat- mak istedıklerinde dığer fınncılar tara- fından tehdit edildiklenni belirterek şun- lan söylüyor: "Aslında 11 bin lira da bi- zi kurtamor. \ma biz 11 bin liradan sat- tığımızda diğerfırın sahipleri bizleri teh- dit ediyor. İstediğimiz fiyattan ekmek sa- tama>acağımızı belirtiyoıiar. "Haksız re- kabet\aratı>orsunuz' di>orlar." Bakkallar da fınncılann baskısından şikâyetçi. Adının açıklanmasını ısteme- yen bır bakkal şöyle konuşuyor: "Ekmek 13 bin lirava çıkınca. ekmek aldığımız fırına ekmeği 11 bin liradan satnıak istediğimizi sövledik. Fınncı bu- nu kabul etrnedi. 'Eğer 13 bin liradan sat- mazsanız si/e ekmek \ erme> iz" dedi. Bi/ de bir başka l'ınndan almak istedik ama oda "Siz başka fırından ekmek alı> orsu- nuA\ineondanalındiverekbizc ekmek \ermedi. Mecburen 13 bin lirava satı- \oruz." Dar gelirliler, ucuz ekmek aiabilmek için Büyükşehir Beledivesi'nin Halk Ekmek satış büfelerininönlerindekuy rukoluşUıruvoriar. (ERDOGAN KÖSEOĞLU) Serbest Radikal Serbest Radikal Kromozom \,. ,,r Yaşlı hücrede mrtokondri Katil hücre: Mıtokondrı ıçınde enerjı kazammı sırasında saldırgan Radıkaller pluşuyor. Yaş ılerledıkçe hücre çeperlerıne Düzeltici Enzim Antk>xtdont Korunma; Kromozom sonlarında Telomere adı verilen başlık kapsüller bulunur. Her hücre bölünmesınde bıraz daha kısalırlar. Vıtamınler (Beta-Carotın ve C) yoluyla mumkün. Bu vıtamınler hücre çeoerlenn guçtend r? Halk caresiz: 'Ekmeği, ekmekle katık ediyoruz' Ekmek fiyatının belirlenmesinde belediyelerin devreden çıkmasinı eleştiren yurttaşlar, kendilerinin örgütlü olan fırıncılar karşısında savunmasız bırakıldıklanna inanıyorlar. Halk'Ekmek kuyruğunda görüştüğümüz Bağ-Kur emeklisi Ahmet Şahin şöyle diyor: "Elimizdenbirşey gelmiyor ki. Ekmek başka bir şeye benzemez. Kaç para derlerse almak zorundasınız. Zaten birçok şeyden vazgeçtik. Ekmeği ekmekle katık eder hale geldik. Bu ucuz ekmekler de olmasa mecburen bakkalda satılan ekmeği alacagız. F.lden ne gelir, başka ülkeden ekmek almaya gidemeyiz herhalde." istanbul Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ise Istanbul'daki fınnlann yüzde 35'inin ihtiyacı karşı lamaya yeteceğini söylüyor. Herkes için eşit ve sürekli sağlık hizmeti amaçlanıyor Sagbldı olrna lıakkı Uzmanlar, yaşlanmaya 'başla' diyen genetik zinciri kırma yolunda Uzun yaşam geni bulundu Çe\ıri Servisi - Uzmanlar dünyanın en eski bılmecesini. yaşlanmayı çöz- meye kararlılar. Genetik işlemler ve hormonlar uzun ve sağlıklı bir yaşam vaat edebilirler mi sorusunun yanıtı verilmeye çalışılıyor. Sürekii genç kalabilmek insanoğ- lunun yüzyıUardırsüren rüyasıdır. Uz- manlara göre yaşlanmak. sadece ya- şamsal fonksiyonlann yavaşyavaşek- silmesinden değıl. aynı zamanda bizim belki de 120 ya da daha çok yıl yaşa- mamızı sağlayacak koruyucu mekaniz- maların destek alamadıkları için dev- re dışı kalmalanndan kaynaklanan bır olgu. 100 yaşını aşmış insanlann kan örneklen uzun yaşamayı sağlayan bir- çok faktörü ıçinde banndınyor. Örne- ğin bu insanlarda. ileriki yaşlarda ken- di sav unma mekanizmalannı yok ede- cek ve romatizma, şeker hastahğı gı- bi hastalıklara yol açacak oto-antikor- lara rastlanmıyor. Yaşlanmanın sorumlusu tek birgen. Bu gen yaşlılık sendromunu başlatı- yor. Ardından saçlann ağarması. de- rinin kumyarak büzülmeye başlama- sı. damar rahatsızlıkları \e hormonal • Apo E2 geni, insanlan Alzheimer hastalığından \e kalp rahatsızlıklarından koruyor ve bedende hücre yenilenmesini yönlendiren unsurlardan biri olarak tanımlanıyor. eksilmeler başlıyor. \'aşlılığın engel- lenmesi bu dıştan algılanan bozulma- yı durdurmak ya da düzeltmek anla- mını taşımıyor. Uzmanlar. yaptıklan inceleme ve araştırmalar sonucunda yaşlanma programına "Başta' emrini ve- ren genetik zincin kırmak ıstıyorlar. New York Rockefeller Cniversitesi bilim adamları. uzun yıllar yaşayan insanlarda uzun yaşam geni adını ver- diklen Apo E2"y ı buldular. Bu gen ın- sanları Alzheımer hastalığından ve kalp rahatsızlıklarından koruyor ve bedende hücre yenilenmesini yönlen- diren unsurlardan bin olarak tanımla- nıyor. Aynca Apo E2. 100 yaşını aş- mış insanlarda kronik hastalıklar ya- rattığı bilinen E4 varyantından 4 kat daha fazla bulunuyor. Uzmanlar. yaş- lanmanın bır başka unsunı olarak da telomere adını \erdikleri kromozom başlık kapsüllenni görüyorlar. Bu kap- süller her hücre bölünmesinın ardın- dan bıraz daha küçülüyor ve kısalı- yor. Belırlı bır boyutun altınadüştük- lerınde de hücre ölüyor. Telomere de- nen bu başlıklann kısalmasını önlemek bu anlamda yaşamı uzatacağa benzi- yor. Bu yöntemle ınsan yaşamını 200 y ıla uzatabileceğıni öne süren uzman- lar var. Ancak bu yöntemın bugüne değın sadece tek hücreler üzerinde de- nenmiş olması birçok uzmanı genel- leme yapmaktan alıkoyuyor. Bu gruplar. gençlıği ve yaşamı uzat- mak adına farklı olasılıklar üzerinde duruyorlar. Bır hormon kokteylı ola- rak nıtelenen \e DHEA adı verilen mucıze karışımın bu konuda yardım- cı olması beklenivor. Henüz test aşa- masında olan ılaç: testosteron, mela- tonin ve büyüme hormonlanndan olu- şuyor. Deneklerin. ilacı periyodık bir şekilde kullanmaya başladıktan sonra kendilerini daha aİctifhissetikJeri ve y a- şam standartlannın değiştigi belirtili- vor. GÜNDLZİMŞİR Türkiye. 21 'inci yüzyılın eşiğinde hasta haklarını tar- tışmayahazırlanıyor. Ülke- mizde sadece hekim hatası nedeniyle gündeme gelen hasta haklan. birçok geliş- miş ülkede etik yönergele- n. tabip birliklerinin yöner- gelen. genel v e kişi hukuku- nu düzenleyen yasalarla des- teklenıyor. Doç. Dr. Şiikrü Hatun. hasta haklanna herkesin ih- tiyacı oldugunu belirterek sağlıklı olma hakkının mut- laka elde edilmesi için has- ta ve hekimlerin ortak bir çaba içıne gırmeleri gerek- tigini beiirtıyor. TürkTabiplen Bırlığı. ha- len günümüz koşul lanna uy- mavart "Tıbbi DeontolojiNi- zamnamesi"ne göre yürü- tülen "hasta haklan"nı ye- nilemek üzere bır tartışma başlattı. Hasta - hekim ilişkisi Doç. Dr. Şükrıi Hatun. özelliklerı ile ikı insan ara- sında yaşanan v e dayanağı- nı "giiven" kavramının oluş- turduğu hasta-hekim ilişki- sınin. günümüzde hastalan v e hekımleri kuşatan sağlık kuruluşlannın fabnka ben- zeri bir atmosfer içinde ger- çekleştiğine dikkat çektı. Doç. Dr. Şükrü Hatun. sözlenni şöyle sürdürdü: " Hastalar, gelişen tıp tek- nolojisi,giderek karmaşıkla- şan sağlık sistemi ve insan- cıllıktan uzaklaşan hekim- lik karşısında kendilerini giiçsüz \e korunmava muh- taç hissediyor. Bütün bunla- nn üstiine eklenen v e sağlık hiznıederini serbest piv asa di- namiklerine (para)terkeden gelişmeler, hem hastaları henı de hekimleri köşeve sı- kıştırmaktadır. Bu noktada. insan onurunun ve biitün- lüğünün korunmasını ve has- taya kişi olarak gösterilen savgının arttınlmasını amaç- lavan çabalara ihtivaçvardııf Etkinlikler Türk Tabiplerı Birliği (TTB) sağlık hizmetlerinin herkes için eşit, ulaşılabilir ve sürekli olmasının. hasta haklannın en önemli amacı- nı oluşturduğundan hareket- le bu aydan itibaren birçok • Türk Tabipleri Birliği, günümüz koşullarına uymayan "Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi"ne göre yürütülen "hasta haklarf'nı yenilemek üzere bir tartışma başlattı. ılde konuyia ılgili etkınlık- yi desteklemek ve geliştir- mek. Özellikle de hastalannler düzenleyecek. TTB, hasta haklannın. esas olarak ınsan haklarının ve değerlerinın sağlık hiz- metlerine uygulanmasını ifa- de ettığinı v urgulayarak da- yanağını ınsan haklanyla ıl- gili temel belgelerden aldı- ğına dikkat çekiyor. Hasta haklannın amaçları TTB adına Şükrü Hatun tarafından hazırlanan bir ça- lışmaya göre hasta hakları- nın gelıştırilmesi ıçın göste- nlen çabalann dığer amaç- lan şöyle sıralanıyor: 1- Hastalara sağlık hiz- metlerinden tam olarak ya- rarlanma konusunda yar- dımcı olmak v e sıstemle il- gilı sorunların olumsuz et- kisinı azaltmak. 2- Hastalarla sağlık perso- nelı arasındaki yararlı ilışkı- sağlık hizmeti sürecine da- ha aktif katılımıru cesaretlen- dirmek. 3- Hasta kuruluşlan. sağ- lık personel i ve sağlık yöne- ticileri arasındaki iletişım içinyeni fırsatlaryaratmak. var olanlan güçlendinnek. 4-Temel insan haklannın korunmasını sağlamak. baş- ta çocuklar. psikiyatrik has- talar. yaşlılar ve ağır hasta- lar olmak üzere tüm hasta- lara sunulan hizmetin insan- cıllaştırmasını geliştirmek. Dünyada durum Hasta haklannın kapsamı dünyada bazı uluslararası belgelerle belirlenmiş du- rumda. Bunlardan ilki. Dün- yaTabiplerBirliği'ninl981 yılında kabui ettigi "Lizbon Hasta Haklan** Bildirgesi. Bu bildırgeye göre hastanın hekimini özgürce seçme. hiçbir baskı altında kalma- dan karar verebilen hekim ta- rafından bakılabilme. kendi- sine önerilen tedav lyı kabul veya reddetmeye, kendisiy- le ilgili tıbbi veya özel bil- gilerin gizliliğine saygı du- yulmasını beklemeye. onur- lu bir şekilde ölmeye. ruhi veahlaki teselliyi kabul ve- ya reddetmeye hakkı var. Son yıllarda hasta haklannın aynntılı olarak yeniden ta- nımlanması için yoğun ça- balar sarf edildi. 28-30 Martl994'teAms- terdam'da yapılan ve Dün- ya Sağlık Örgütü Avrupa Bürosu'nca düzenlenen top- lantıda "Avrupa'da Hasta Haklannın Getiştirilmesi Bil- dirgesi" hazırlandı. Bu bıldırgede ise hasta haklan altı ana başlıkta top- lanarak ayrıntılı olarak şu başlıklarlatanımlandı: "Sağ- lık hizmetlerinde insan hak- lan ve değerleri, bilgilendir- me. onay, mahremnet >e özel havat. bakım ve tedav i ile başvuru." Kopenhag, Avrupa'nın kültür başkenti GÜRHAN UÇKAN KOPENHAG - Kopenhag. Birleşmiş Mılletler tarafından " 19% \ ılı Kültür Başkenti" olarak ılan edildi. Kopenhag'ı dev bir "kül- tür köyü"ne çev ıren projenın gerçek mıman bir tngıliz: Tre\or Davies. Davis'in üze- rinde dört yıldırçalıştığı pro- jesi tam 1 mılyar Danımar- ka Kronu'na (11 trilvon lira- ya) patladı. Davies. birçok eleştiriye karşın görevinden ayrılmadı. Örneğin dünya- nın üç büyük opera yıldızı Pa- varotti, Domingo ve Carre- rastarafından verilmesi tasar- lanan büyük konserı. "Bu tür bir defalık görkemli kon- seıie bütün bir vılımızı bağ- layamayız" gerekçesıyle ge- ri çevirdi. Trevor Davies. kentteki tanhı binalardan ba- zı larına program koyarak ikinci bir yaşam getirdı.