Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
T KAStM 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Bulgaristan'da
Sosyalist Parti
kanıştı
• SOF\'A (AA) •
Bulganstan'da ge;en pazar
günü yapılan
Cumhurbaşkanlıeı
seçimlerinde ağırbir
yeniJgi alan iktickrdaLi
Bulgaristan Sosvüist
Partisi (BSP) içinje
tartışmalar büyüdü. Başını
BSP'nin rejim
degişikliğinden sonraki ilk
lideri olan eski
başbakanlardan Aleksandır
Lilov 'un çektiği parti .çi
muhalefet. Genel Başkan
\e Başbakan Jan Videnov'a
karşı bayrak açtı.
Çoğunluğunu Me-kez
Karar ve Yönetim Kuruiu
ûyelerinın oluşturduğt 19
kişi. birdeklarasyon
yayımlayarak Jan
Videno\ "un ve hü*cümetin
«stifasını istedi.
ABD'den İsraire
Çin uyarısı
• PEKİN(AA)-
ABD'nin. lsrail'i. Çın'e
siJah ve yüksek teknoloji
satarak Asya'daki bölgesel
askerı dengeyi bozacağı
f
erekçesiyle u'yardığı
ildirildi. İsraiî'de
ayımlanan Haaretz ve
Jerusalem Post
gazetelenndeki haberlerde.
Çin'in, ABD'nin Asya'daki
potansiyel askeri rakibı
olduğu gerekçesiyle
ABD'nin. bu ülkeve silah
satan Israil üzerindeki
baskılannı yoğunlaştırdığı
belirtildi.
Arnavutluk'ta
bombalı saldırı
• TİRAV (AA) -
Arnavutluk'ta Yargıtay
Başkanı Prel Martini'nın
evine bombalı saldın
düzenlendi. Saldında
Martini \e biryakını hafif,
6 yaşındaki kız< ise ağır
yaralandı. Patlama
sırasında Martini'nin evinin
pulundugu bina önemli
hasar gördii. Bombalı
saldmnın. eski Komünist
Parti'nin 9 üst düzey
yetkilisine verilen hapis
cezalannın Yargıtay
farafından
onaylanmasından sonra
gerçekleştirildiğine dikkat
çekildi.
Rus birlikleri 5
yıl daha
Çeçenistan'da
• \1OSKO\A (AA)
Rusya tçişleri Bakanı
Anatoli Kulikov. bir
içişieri, bir de Savunma
Bakanlığı tugayının en az
beş yıl daha Çeçenistan'da
kalacaklannı söy ledi.
Kulikov. diinkü basın
toplantısında Rusya
yönetiminin bu yönde karar
aldığını belirtti.
Çeçenistan'da kalacak olan
birliklerin. 101'inci İçişleri
Bakanlıgı Tugayı ve
205'inci Savunma
Bakanlığı tugayı olduğunu
belirten Kulikov. "Bunlann
dışında Çeçenistan'da hala
15 bin İçişleri askeri var.
Bunlann çekilmesi de,
cumhuriyetteki gelişmelere
baglı" şeklinde konuştu.
Zaire'den
DAR ES SALAAM fAÂ)
- Zaire'de. Tutsiler ile
Zaire kuvvetleri
arasındaki çatışmalardan
kaçan Zaırelı mültecılenn.
şimdi de Tanzanya'ya
doğru akın ettikleri
bildiriliyor. BM Mülteciler
Yüksek Komiserliği
(UNHCR)sözcüsü
tarafından yapılan'
açıklamada, Zaire'nin doğu
sınınndan Tanzanya'ya
geçen mülteci sayısının 5
bini aştığı beiirtiİerek
binlerce mültecinin de
yollarda olduğu kaydedildi.
Hırvatistan
Avrupa
Konseyi'nde
• STRASBOLRG (AA) -
Avrupa Konseyi'nde dün
dilzenlenen bir törende.
Hırvatistan tanı üyeliğe
kabul edildi. Hırvatistan'ın
tam üyeliğe kabulü ile
Avrupa "da
demokratikleşme ve insan
haklannın geliştirilmesi
için mücadele veren bu
kuruluşa üye olan ülke
sayısı 40'a yükseldi.
A\rupa Konseyi'nde. dün
düzenlenen törende bir
konuşma yapan
Hırvatistan Dışişleri
Bakanı Mete Granic.
ülkesinin. demokrasi ve
insan hakları alanında. tam
iiyeliğin sorumluluklannı
yerine getirmeye hazır
olduğunu söyledi.
Rusya, ittifaka almacak yeni üyelerin silah dengesini bozacağını savunuyor
Büyük NATO'yaAKKA freni• Moskova'nın ortaya
çıkacak silah
dengesizliğini gidermek
amacıyla AKKA'da
değişiklik yapılarak her
ülke için silah tavanı
belirlenmesi isteğine
kanat ülkesi Türkiye
karşı çıkıyor.
LALE SAÎÜİBRAHİ.MOĞLİT
ANKARA - Türkiye Rusya'nın
Avrupa'da Konvansıyonel Ku\ \ et-
ler Anlaşmasfnın (AKKA) önü-
müzdeki yıldan itibaren başlaya-
cak "gönceUeştirilmesr çalışma-
lannın tamamlanmasından sonra
NATO'nun genişlemesı yolunda
getırdiği koşullu öneriyi geri çe-
virdi. Türkiye Rusya'ya "NA-
TO'nun genişlemesini ÂKKA'ya
rehin tutamayız" yolundaki görü-
şünü bildirdi. Kafkasva kanat böi-
gesindeki Rus silah yığılmasının
önlenmesi yolunda Rusya ile ge-
çen yıl çetin pazarlıklar yapan Tür-
kiye. şimdi de Rusya'nın anlaşma-
nın bütününü tehlikeye sokabile-
cek istemlerine karşı direniyor.
ABD Başkanlığı için dün yapılan
seçimlerde Kafkasva kanat bölge-
Anlaşma, Rusya üzerinde denetim sağlıyor
ANKARA (Cumhıırivrt Bürosu) - Türkiye ve Rus-
ya'yı karşı karşıya getiren Avrupa'da Konvansiyonel
Kuvvetler Anlaşması (AKKA) çerçevesinde Kafkas-
ya kanat bölgesinde Moskova'nın aşın silahlanmasını
öntemeyi amaçlayan ek anlaşma 15 Mayıs 1995 tari-
hinde onaylandı. Bu anlaşmanm yürürlüğe girmesi ise
Amerikan başkanlık seçimleri nedeniyle erteleniyor.
Bu anlaşma şu unsurlardan oiuşuyor.
Adma harita değişikliği adı verilen AKKA kanat
bölgesinde yapıJan düzenleme ile Türkiye'nin yanı ba-
şındaki Rusya'ya ait Leningrad asken bölgesinde
Pskov 1. idari böfgesi ileKafkas askeri bölgesinde Ast-
rakan. Volgograd, Rostov'un doğusu ile Kuşevskaya
zirhh ana tamir fabnkası Rusya'nın genel silah îavanı-
na dahil edildi. Rusya Kuşevskaya askeri bakım fabri-
kasıyla ilgili senede bir kez yerine senede 4 kez. diğer
kanat bölgesinden çıkartılan alaniarla ilgili ıse senede
2 kezbilgi vermeyi ve bu bölgelerde senede 10kezAK-
KA tarafİannca denetim yapılmasını kabul etti.
Türkiye bu anlaşma ile Rusya'mn başı boş btrakıl-
madığuıa dikkat çekiyor. Rusya askeri birimlerinin ge-
nel tavanına çekilmesi karşılığında 1999 yılına kadar
kanat bölgesinde kalan silahlanmasını donduracak ve
AKKA'nın öngördügü tavanlara inecek. Rusya kanat-
ta kalan bini aşkın fazlalık zırhlı muharebe aracını da
geri çekecek.
sine ılişkin yapılan değişiklıklerin
yürürlüğe girmesi için öngörülen
15 aralık tarihinin ertelenmesine
neden oldu.
NATO'nun eski Dogu Bloku ül-
keleri Macanstan. Çek Cumhuri-
yeti ve Polonya ile genişlemesinin
gündeme gelmesı Rusya'nın şim-
di de Türkiye dahıl üye ülkelerin
genel silah tavanlanna müdahale
edebileceği bazı isteklerle ittifakın
karşısına çıkmasına neden oldu.
NATO bunun üzerine AK-
KA'nın bütünü degiştirilmeden
Rusya'nın ittifakın genişlemesın-
den duyduğu kaygılan belirli böl-
gelerde yapacağı ındirimler ile gi-
dermeyi amaçlayan ve görev yö-
nergesı adı verilen bir formül ha-
zırladı. Bugöre\ yönergesinın Por-
tekiz'ın başkentı Lizbon'da 2 \e 3
aralık tarihlerı arasında A\ rııpa'da
Gü\enlık \e İşbirlıgi Örgütü
(AGİT) zirve toplantısı sıra.sında
onaylanması beklenıyor. Lızbon
onayından sonra AKKA'nın bütü-
nünü tehlikeye sokmadan \e Rus-
ya'yı da tatmın edecek anlaşma
üzennde bazı kısmı düzenlemeler
yapılmasını öngören ve adına
"AKhLVnın modernleşririlmesija
da güneelleşfirilmesi" adı \erilen
müzakereler ocak 1997'den itiba-
ren başla\acak.
Kafkasva kanat bölgesinde ge-
çen yılmayıs ayında \anlan anlaş-
manm ise taraf ülkelerin ilgili mev-
zuatlanna göre onaylanıp yürürlü-
ğe girmesi için öngörülen 15 ara-
lık tarıhinde Amerikan seçimleri
nedeniy le ertelemeye gidilmesi ka-
rarlaştınldı.
Geçen hafta Türkiye'yi ziyaret
eden Rusya Dışişleri Bakan Yar-
dımcısı Georgj Mamedo\'un ka-
nat anlaşmasını onaylayacaklannı
teyit etmekle beraber, bu konuda-
ki anlaşmayı da NATO'nun geniş-
lemesine karşı pazarlık konusu
yapması olasıhgı göz ardı edilmi-
vor.
HIZLA tYİLEŞh'OR
Yeltsin'e
5 by pass
• Solunum cihazından çıkarılan
.Rusya lideri.
nükleer düğmeye
basma yetkisini
Başbakan Viktor
Çernomırdin'den
geri aldı. İlk
birkaç günün
tehlikeli olduğu
bildiri^yor.
Dış HaberlerSenisi-Rusya De\ let Başkanı Bo-
ris Ydtsin'e kalp ameliyatı sırasında 5 by pass y a-
pıldıgı açıklandı. Yeltsin'in 7 saat süren ameliya-
tınardından hızlı biriyileşmesürecinegirdiğini be-
lirten doktorlar. ilk birkaç gün komplikasyon ola-
sılıgının yüksek olduğunun da altını çiziyorlar.
• Kremim Sözcüsü Sergey Yastrzhembsky tarafın-
dan dün yapılan açıklamada. 65 y aşındaki Rusya
Iıderinin dün sabahın erken saatlennden itibaren
solunum cihazından çıkartıl
J
ıSını \ehizlaeski gü-
cüne kavuşmakta olduğu bildırildi. Kremlin tara-
fından yayımlanan yazılı bildirıde de. Yeltsin'in
dün sabah Başbakan Viktor Çernomırdin'le bir
aray a geldiği \ e ameliyat öncesınde kendisine dev-
rettiği nükleer dügmeye basma yetkisini geri aldı-
gı kaydedildi. Yeltsin, 15 dakıka süren ziyaret sı-
rasında. görevlerini kısa birsüre sonra aktifbiçim-
de yerine getirmeye başlamak istediğini belirtti.
Rusya liderinın ameliyattan 5 saat sonra kendi-
sine geldiği bildirildi. Yeltsin'in doktorlann tahmi-
nınden en az 6-7 saat önce kendine geldiği belir-
tildi. ProfesörRenatAkçurin'in başkanlığmda ya-
pılan ameliyata danışman olarak katılan dünyanın
önde gelen kalp cerrahlanndan ABD'li Dr. Mic-
hael DcBakey dün CNN'e yaptığı açıklamada,
Veltsin'e önceden tahmin edildiği gibı 3 >a da 4
değil, 5 by pass yapıldığını bildirdi ve "Ameliyat
çok başanlı geçti. Dunımu hızla düzelhor^dedi.
Yeltsin'in 6-8 hafta içinde tamamen ıvileşmesinın
beklendigini belirten DeBakey. ay lardır sağlık so-
runlan yüzünden görev ine fazla zaman ayırama-
yan Rusya liderinin dört aya kadar çok sevdiği te-
nis sporuna bile yeniden başlay abilecef ini kaydet-
ti.
Kalp ameliyatı sonrasındaki 5-6 gün boyunea
başta iç kanama olmak üzere bazı risklerin sürdü-
güne dikkat çeken 88 yaşındaki DeBakey CNN'e
verdiği demeçte, dün sabah Yeltsin'le görüştüğu-
nü v e onu "Bundan sonra çok dikkatli w sabıriı ot-
ması gerektiğT konusunda uyardığını belirtti.
DeBakey, operasyonun geçen 15 ay içinde 3
kalp krizi geçiren Yeltsin için yaşamsal önem ta-
şıdığını bildirdi ve şunlan söyledi: "Nezamanöle-
ceğini kimse kesin olarak söyleyemczdL ancak gö-
rev lerinin hiçbirini >erine getireme\ecek dunıma
gefirdi" dedi. Ameliyatın iyı geçmesinin yarattığı
iyimser havaya karşın cerrahlar. ameliyattan son-
raki ilk birkaç günün en tehlikeli dönem olduğu ko-
nusunda uyanyorlar. Zorlu ameliyatı gerçekleşti-
ren ekibin başındaki Prof. Akçurin ise ameliyatın
"Çok başaniı geçögini ancak v ine de ihti>atı elden
bırakmamak"!îerektiâinı \ureuladı.
Rusya ile Kafkasya kanat böl-
gesinde yaşadıgı sorunu çözen An-
kara.kanatlardışındaki AKKA'nın
merkezı bölgelennde yapılacak
değişıklikler konusunda daaynıöl-
çüde duyarlı olduğunu Mamedov
aracılığıyla Rusya'ya iletti.
İstekler ve itirazlar
AKKA'nın modernleştirilmesi
sürecinde Rusya'nın istekleri, Tür-
kiye'nin itirazlan ve genel NATO
yaklaşimlan şöyle sıralanıyor:
- Rusya, Varşova Paktı'nın da-
ğılması sonucu AKKA içindeki ül-
kelerin grup yapılaşmasının orta-
dan kalktıgını ve silah sınırlamala-
nnda ulusal tavanlara geçilmesini
öngörüyor. Ulusal tavanlara geçil-
mesi Rusya'nın Türkiye dahil di-
ğer ülkelerin silah tavanlanna mü-
dahale etmesı anlamına geliyor.
Mevcut AKKA anlaşması, NÂTO
üyesi AKKA taraflannın kendi
aralannda silah tavanlannı belır-
lerken birbirlerine gerekli gördük-
lerinde silah kaydırması yapılma-
sını öngörüyor. NATO, savunma
amaçlı planlamasında eskisıne gö-
re esneklik kaybetmesi anlamına
gelen Rusya'nın ulusal tavanları
tüm taraflann müzakere etmesi yo-
lundaki isteginı kabul etmıyor.
Türkiye de kendi ulusal tavanlan-
nın müzakere edilmesine yol
açacak bir öneriye karşı çıkı-
yor.
- Rusya, NATO genişledı-
gınde yeni katılacak ülkele-
rin silahlannın da NATO gru-
buna katılacagı için kendisi
ile ıttifak arasında bir denge-
sizlik ortaya çıkacagını savu-
nuyor. Türkiye ve bazı ittifak
üyeleri mutlak askeri denge
ve eşitlık dönemi kavramının
Varşova Paktı'nın dağılma-
sıyla geçerliliğini yıtirdiğinin
altını çiziyor.
- NATO bunun yerine itti-
fakın genişleyeceği bölgede
askeri yığılmayı önleyecek
bir çözüm üzerinde duruyor.
NATO'nun ilk aşamada bün-
yesine alarak genişlemeyı ön-
gördüğü Çek Cumhuriyeti,
Macaristan ve Polonya'nın
yer aldığı bolgede Belçika,
Lüksemburg ve Almanya da
yeralıyor. Bu üç ülkenin NA-
TO'ya katılması halinde böl-
gedeki toplam tank sayısı 15
bine çıkmış olacak. Türkiye,
genişlemeyle meydana gele-
cek bu yığınagın söz konusu
ülkelerinaralannda uzlaşma-
lan sonucu bölgesel bir indi-
rıme gidebileceklerini savu-
nuyor ve böylece her ülke ta-
vanına dokunulmayacağını
belırtiyor.
- NATO içinde önümüzde-
kı y ıl müzakere edilecek AK-
KA'nın modernleştirilmesi
sürecinde belirli koşullarla
ulusal tavanlara geçilmesi,
kanat bölgelerinin bu sürecin
dışında tutulması ve merkez
bölgelerde genel kuvvet de-
gerlendirmesinin coğrafi ya-
pılanmasında düzenlemeye
gidilmesine dönük bir muta-
bakata vanldı.
Butto yatılılan protesto gösterisinde Cumhurbaşkanı Legari'nin kuklasını yakti.
Butto 'ya sokak izniDış HaberlerServia-Yargısız infazlar. aile birey-
lennı kayırma ve yolsuzluk suçlamaları yüzünden
Pakistan Cumhurbaşkanı Faruk Ahmet Legari ta-
rafından görevden alınarak ev hapsıne alınan Baş-
bakan Benazir Butto yanlıları polisle çatıştı. But-
to'nun sokaga çıkma yasağı daha sonra kaldırıldı.
Pakistan Haberalma Bakanı Irşad Hakkani res-
mi ikametgâhmdan çıkması yasaklanan Butto"nun
artık özgür olduğunu bildirdi. Yasagın kalkmasıy-
la birlikte bazı eski bakanlar ve sıyasi yandaşlan-
nın Butto'nun konutunadoluştukları bildirildi. Baş-
bakanın konutunun önünde nöbet tutan güvenlik
biriminin şefi "Butto tutuklu değildir ve istedigi ye-
re gjdebilir" şeklinde açıklamada bulundu Ancak
yalnızca gerekli izni alabilmiş kişilerin konuta gir-
mesine izin verildiği. aralannda Legari tarafından
feshedilen meclisin bazı üyeleri de olmak üzere bir-
çok insanın kapıdan gen çevrildiği kaydedildi.
Buttonun görevden alınması ile birlikte But-
to'nun lideri olduğu Pakistan Halk Partisi (PPP) bir
protesto gösterisi gerçekleştirdi. "Benazirmasum-
dur"diye sloganlar atan ve 2 grup haiinde meclis
binasına doğru yürüyen gösteciler ile polis arasın-
da çıkan çaiışmalarda 20 kişı tutuklandı. Bazı gös-
tericilerin ise yaralandıklan bildirildi.
Bu arada. Benazir Butto'nun da görevden alın-
masına ılişkin kararı mahkemeve götüreceğı bildi-
rildi. Partisınin üst düzey yetkılilenyleeNındetop-
lantı yapan Butto. Legari'ninkararmı "jı
asadışı"'ve
antidemokrarik" olarak nıtelendirdi.
ABD, Butto'vu terk etti
ABD ise Butto'nun görevden almmasınını ana-
yasaya uygun göründüğünü bildirdi. Dışişleri Ba-
kanlığı Sözcüsü Nicholas Burns. yaptığı açıklama-
da "Başbakan Butto'nu görevden alınması vehükü-
metin feshedilmesi Pakistan Anavasası'na uvgunluk
içinde vapılm^göriinü\»r" dedı. Burns. şubat ay ın-
da y apılacak seçımlerle kurulacak hükümetle de ıv i
liişkilensürdürmeyibekledıklerınikaydetti Burns,
ABD'nin Butto'nun görevden alınacağından daha
önce haberdar olmadıâını da sözlerıne ekledi.
Dostum
KâbÜ'i
bombaladı
Dış Haberier Servisi -
Afganistan'ın başkenti
Kâbil'i ele geçiren
şeriatçı Taleban'a karşı
mücadele eden devrik
hükümet ve Özbek
General Raşid Dostum
ittifakı dün sabah
Kâbil'e saldın
düzenlediler. General
Dostum'a baglı olduğu
bildirilen uçaklar Devlet
Başkanlığı Sarayı 'nın
yakınlanna iki boınba
attılar. Bombalann iki
evin üzerine düşmesi
sonucu küçük bir kızla
yaşlı bır adam
yaralandı. Birev
tamamen yıkılırken
diğeri büyük hasar
gördü. Bir başka uçak
da Kâbil yakınlannda,
Taleban'a ait bir topçu
bataryasını bombaladı.
Banşgücü
dışında tutulsun
- Türkiye Rusya'nın AK-
KA'nın modernleştirilmesi
müzakereleri sonuçlanmadan
NATO'nun genişlememesi
yolunda Mamedov aracılığıy-
la ortaya attığı koşulu geri çe-
virdi ve bu iki konuyu birbi-
rine rehin tutamayacağını bil-
dirdi.
- Rusya, AKKA anlaşma-
sında yer alan "bir ülke" ifa-
desinin yerine askeri ittifaklar
ifadesınin konulmasını talep
ediyor.
- Rusya banşı koruma güç-
lerinin anlaşma dışı tutulma-
sını istedi. Böylece Rusya.
Azerbaycan ve Ermenistan
arasında sorun olan Azerile-
re ait Dağlık Karabağ için
bölgeye gönderilmesi öngö-
rülen banş gücü konusunda
esneklik kazanmayı amaçlı-
vor.
CezayirMe
katliam: 32 ölü
CEZAVİR(AA)-Ceza-
yir'in güneyındeki Blida
kenti yakınlannda 32 kişi-
nin köktendinciler tarafın-
dan öldürüldüğü bildirildi.
Blida yakınlanndaki bir
dağ köyünde dün gerçek-
leştirilen katliamda kur-
banlann boğazlarının kesi-
lerek öldürüldüğü açıklan-
dı. Güvenlik güçleri tara-
fından yayınlanan bildiri-
de. "korkakça" olarak ni-
telendirilen terörist katli-
amın köktendinci mılitan-
lar tarafından gerçekleşti-
rildiği beiirtiİerek. güven-
lik güçleriyle sivil savun-
ma kuruluşlarının olay ye-
rinde kurban ailelere yar-
dımda bulunduğu kayde-
dildi. Cesetlerin göfürüldü-
ğü hastaneden yetkililer,
öldürülenler arasında 12 de
kadın olduğunu belirttiler.
Hastanede görevli hemşire
AFP'ye yaptığı açıklama-
da, ccsetlerinın tümünün
bogazlannm kesilmiş oldu-
ğunu bir çoğunun da kafa-
lannın tamamen kesilmiş
olduğunu kaydetti. Yetkili-
ler, saldınya uğrayan 3-4
ailenin üyelerinin baltalar
ve testerelerle öldürüldük-
lerini belirttiler. Dağ kö-
yünde ve ci var köylerde ya-
şayan halkın olaydan sonra
yığınlar haiinde böigeden
kaçmaya başladıklan bildi-
rildi. Cezayir'de köktendin-
ci terörün başladığı 1992
yılından bu yana girişilen
en büyük cinayetlerden bi-
ri olan katliamla ilgili ay-
nntılı bilgi veriimedi. Ce-
zayir'deki bu son saldınyla
son haftalarda özellikle İca-
labalık yerlereyöneliksal-
dırılarda hayatını kaybe-
denlerin sayısı 130'u geç-
ti.
POLITIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
ABD-İran Arasında
Yeni Paslaşmalar
Ankara'da Başkan Clinton'ın 2. dönemindeTürk-
Amerikan ilişkilerinin nasıl olacağına ilişkin hesap-
lar yapılıyor.
Bunu hep birlikte göreceğiz. Ama Türkiye bu ara-
da iran-ABD ilişkilerindeki gelişmeleri de çok dik-
katli biçimde izlemelidir. Son günlerde iki ülke ara-
sında karşılıklı "paslaşmalann "sıklaştığı gözleniyor.
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Robert Pellatre-
au.yaklaşık iki hafta önce Birleşik Arap Emirlikle-
ri'nde yaptığı açıklamada iran'la "Temelanlaşmaz-
lık konulannı" görüşmek için diyalog kurmaya ha-
zır olduklarını söylemişti.
Iran, Pelletreau'nun önerisine "Olur" ya da "01-
maz"şeklinde kesin bir karşılık vermemiş, sadece
ABD'yegüvenmediğini belirtmekleyetinmişti. Diğer
bir deyişle kapıyı açık bırakmıştı.
Tahran, çok geçmeden bu belirsiz tutumuna açık-
lık getirdi.
5 kasım tarihli The VVashington Post gazetesine
bir yazı yazan Iran'ın Birleşmiş Milletler Temsilcisi
Büyükelçi Kemal Karrazi, Afganistan bunalımı ko-
nusundaki görüşmelere ABD'nin de katılmasına bir
itirazları olmadığını, Iran'ın Afganistan'daki krizin
banşçı çözümü için tüm uluslararası girişimleri
memnunlukla karşılayacağını belirtti.
Tahran böylece, Pelletreau'nun diyalog kurma
önensine, Afganistan konusunda işbiriiği önerisi ile
karşılık vererek VVashington'la ilişkileri düzeltmeye
sıcak baktığını ifade ediyordu.
Büyükelçi Karrazi, ABD'nin temel hedefinin Iran'ı
Afganistan sorununda devre dışı bırakıp, Orta As-
ya petrol ve doğalgazını Afganistan ve Pakistan'dan
geçecek boru hatları ile Hint Okyanusu'na akıtmak
olduğunu yazıyor. Böylece iran, boru hatları konu-
sunda by-pas edilmiş olacak, petrol ve doğalgaz
Iran üzerinden Basra Körfezi'ne değil, Afganistan ve
Pakistan üzerinde Hint Okyanusu'na ulaştınlacak-
tır.
Kemal Karazzi, ABD'den bu şekilde yakındıktan
sonra, yazısının asıl önemli bölümünde iran'ın Af-
ganistan krizi konusunda her türlü uluslararası giri-
şime açık olduğunu belirterek VVashington'u Afga-
nistan konusunda işbiriiği yapmaya çağırıyor. Yazı-
da "Amerikan emperyalizmi", "ABD'nin Orta As-
ya'nın petrol ve doğalgazına göz dikmesı"gibi de-
yim ve iddialar kesinlikle yer almıyor."Mü/ay/m" bir
makale.
Iran Büyükelçisi'nin yazısı konusunda yorum ya-
pan The V/ashington Post da önce iran'ın terörü
desteklemesinden, Ortadoğu banş sürecine karşı
çıkmasından, kitlesel imha silahları üretmesinden
yakınıyor; sonra da baklayı ağzından çıkararak
ABD'nin uzun süredir İran'la diyalog kurmak istedi-
ğini belirtiyor.
ABD'nin ünlü "Dual Containement" (Irak ile Iran'ı
tecrit etme) politikası konusunda ise şu ilgınç açık-
lamada buiunuyor VVashington Post: "Irak söz ko-
nusu olduğunda Washington'un amacı, Bagdat
rejimi ile diyalog kurmak değil, onu değiştirmektir.
İran'la ise, VVashington diyaloğa açıktır. Ama diya-
log koşulları doğru olmalıdır."
• • •
VVashington Post'un değerlendirmesi ilginç.
ABD, Irak rejimi ile diyalog kurmak değil, onu de-
ğiştirmek istiyor.
Neden?
Çünkü Irak'ta demokrasi yok. Dikta ile yönetiliyor.
Işbaşındaki rejim terörist.
Çok doğru.
Peki, Iran'da çok mu demokrasi var? Iş başında-
ki rejim insan haklanna pek mi saygılı? Üstelik iran'ı
bir numaralı terörist ülke ilan eden ABD değil mi?
Şu Beyaz Saray "Arkadaş, benim için önemli
olan ulusal çıkarianmdır. Demokrasi memokrasi on-
dan sonra gelir. Çıkanma uygun olursa. Iran 'la di-
yalog kurarım. Çıkanma uygun olmadığı için de
Irak'la diyalog kurmam" dese de Kuzey Irak konu-
sunda ABD'nin politikasının Türkiye'nin çıkarlarına
ters düştüğünü söyleyenler "Saddamcı" ya da "Mo-
dası geçmiş solcu "damgasını yemekten kurtulsa-
lar.
DlŞ BASIN Nevvsvveek
Erbakan erken
seçime gider
Türkiye"de siyasal partiler
arasında. rasgele siyasal
ilişkiler yaşanıyor. Güç
kazanmak adına ilkelerini
bir yana bırakan parti
başkanian. yabancılarla
yatağa giriyor. Böylece
ortaya, düzensiz büyüme,
yüksek enflasyon,
Güneydoğu'daki bitmeyen
kanlı savaş gıbı sorunlarla
başa çıkamayan zayıf
koalisyonlar çıkıyor.
Dinci birpartinin
başındaki inançlı bir
Müslüman. merkez
sağdaki laik birpartinin
başındaki ve Türklerin
büyük bir bölümünün
yozlaşmış olduğuna
inandığı. ABD'de eğitim
görmüş bir kadınla iktidan
paylaşıvor. Bu iyi haber.
Kötü haber, gelecek yıl
Başbakan Necmettin
Erbakan'ın ortağı Tansu
Çiller'i bir kenara atıp tek
başına iktidar olma
olasılığı. Erbakan'ın
başbakanlığı Çiller'e
devredeceğine çok az
insan inanıyor. Bunun
yerine erken seçime
gideceği tahmin ediliyor.
Geçen seçimde oyların
yüzde yirmisini alan
Refah'ın. birdahaki
seçimde oyların yüzde
otuzunu almasından
korkuluyor.
Erbakan. iktidarının ilk
dört ayında Türkiye'nin
sorunlarına somut
çözümler getiremedi.
Başbakan ilk siyasal
gezisini. Türkiye'nin
müttefıklenne değil
Batı'nın paryalan olan
îran ve Libya'ya yaptı.
Erbakan bu gezilerden
sonra ıse uluslararası
İslamcılık sav ından döner
gibi göründü. Orduyu
kızdırmaktan çekindi.
Türkiye ile Israil
arasındaki anlaşmayı iptal
etmedi. Artık pek çok kişi
Türkiye'de kökten
kurumsal değişıklikler
yapılmastnm zamanınm
geldiğini düşünüyor.
Türkiye'nin. bölgesel ve
heterojen yapısına uygun
bır demokrasi uygulayıp
merkezıyetçılıkten daha
uzak bir politıka izlemesi
gerekiyor. Oysa. bunlann
çok azı Refah yönetiminde
gerçekleştirilebilir. Yeni
bir uzlaşma getirmeyen
Refah içsel değişimleri
geciktirirken dışsal
sorunlara yol açıyor. Refah
ile tökezleyen Türkiye'nin
sabıra ve Türkiye'yi
kıyasıya eleştirme
eğiliminde olan dostlannın
desteğine gereksinimi var.
Bütün iç zayıflıklarına
karşın Türkiye bölgesel bir
denge unsurudur ve bu güç
dönem içinde bunun asla
unutulmaması gerekir.
ABD'nin Türkiye eski
büyükelçisi Morton I.
Abrammvitz
(11 kasım 1996)