Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 22KASIM1996CUMA
OLAYLAR VE GORUŞLER
Şairin Yaşamı
V1ELİH CEVDET AiNDAY
B
asjık Memet Fuat"ın 16
Kasim 19% tanhlı gaze-
temızın "Duşünceve Sa\-
gTkosesindeçıkanvazisi-
nın basljğj Memet Fuat
hıçbır vazisinı kaçırma-
nıağa baktığım vazarlanmızdandır Ele
aldığı konuvu dort bır yanından bakarak
tıtızlıkle ınceler sizın de bu ıncelemeve
katılnıanızı sağlar.dusunmeğeo gune de-
ğm gerek gormedığınız o konu gozunuz-
de bııjen ılgınçieş.ıverır
Memet Fjat gazetemızdekı son \ azıla-
rını ~Se>gili Ş." dı\e seslendığı bır arka-
d.ı^ına mekîup bıçımınde kaleme altvor
Kınıdır *Ş." bılmnorum Dahası, \ar
mıdır bovle bır kisi >ok mudur onu da
hılmıvorum Bırkaç dostum. "Senin Ga-
niG'irgingibiolmasın?"dedılerbana Ben
o\ le sanmiNorum.gerçı Ş 'den aldığı mek-
tupları vavımlamıvor vazanmız ama o
mektupiarda vazılanlardan ovle ıçtenlık-
le soz edıyor kı. bana sahıaymis gıbı ge-
lıvor *Ş."
Şımdı bunu bıryana bırakalım da "şa-
irin jaşamı" konusuna gırelım
Efendım. Memet Fuat sovle bashvor
vazisina
"SetgiliŞ.
Hiçbir şiire arkasındaki insanı gör-
mck için bakmadığını sdjluvorsun.
Meraklılık. dedikoduculuk gibi sözler
de etmişsin."
Memet Fuat bu konuda daha once vaz-
dığı bır>azıda şıınnde kendını gosteren
^aırler olduğu gıbı. kendını gostermeven
saırler de oiduğunu ornekler \ererek dıle
getırıvordu
Katıldığımbugoruşe ben de ba^ka or-
nekler \erevım
Cahit Sıtkı Tarancı ıle Ahmet Muhip
Dıranas'ın sıınnı >an vana kovarsanız.
bunlardan ılkını gonır ıkıncisinı zor go-
rursunuz. ılkı ıçtenlıklıdır. ıkıncısi ken-
dınden çok sovlevı^tne onem verd/ğını
belırtmek ıster gıbıdır
Konu uzennde ben deepev durmuşum-
dur Memet Fuat' m açması uzerıne bır da-
ha dusunmekten kendımı alamadım Hıç
ınsan okuduğu guzel bır sjırın varatıcisı-
nı merak etmez olur mu'
Ama >a bılmıvorsa s,amn kımlıgını'
Evet. ben de \ azdını bu konuda. duşun-
dum. dıveceğım ^u kı ıçınden çıkama-
dım Kenarıııdan kosesinden bıraz daha
katılavım dıvorum Izın verırlerse
Bırgun Sabahattin Eyuboğlu, bır arka-
daşımızın bır sorusu uzerıne "Yaraöcısı-
nı bilmediğim bir sanat vapıtı üzerine ko-
nuşamam** demıstı Hıç unutmam Ama
anonım halk snrımıze bavılırdı Gerçek-
tende.turkulerı severken "Kimsoylemiş"*
dıverek kurcalamağa kalkmıvoruz Ama
modern sanat yapıtlarını varatıeılarından
ayndu;>unemı\oruz \aratıcısı bellı sanat
vapıtı. modern bırolavdır Zenaat ıle sa-
nat arasindakı avrım bovle ortaya çıktı
Bır avakkabı alsam. yapıcısını hıç merak
etmıvorum Ama bır sanat \apıtı karşi-
sında isem "Bu kimin" sorusunu sonnak-
tan kendımı alamıvorum
Çunku sanatın tanrısal bır ış. olduğu
ınaneı çok gerılerde kalmıstır şimdıkı
merakımız. varatıcılığın nasil olu^tuğuna
vonelıktır
Fransiz doğa bılımciM Buffonun unlu
sozu ısımıze v aray acak mı. kusumluv um
Bu unlu bılım adamı Academie França-
iseuvelıgıne seçılmesı dolavısı ıle verdı-
ğı "Discours sur le st\le~ ba^lıklı konuş.-
masında "Le shle c'est l'homme meme"
(Bıçem ınsanın ta kendısıdır) demış.tı
Gerçı bıçem bı?e varatıcının kısılığı us-
tune kımı ıpuçları verır. ama meraklısı
ıçın \eterlı değıidır bu._vas,amla sanat ara-
sındaçokvakın ılıskılerbulunduğuna ına-
nan meraklı (kım bunu tumden vadsıva-
bılır kı') daha da çoğunu arar bekler. \a-
ratıcılığın gızlerını bıraz olsun oğrenmek
ıçın Hadı ^.ıınu da eklevelım ^aratıcımn
bır ınsan olduğuna. demek bıze benzedı-
ğıne ınanıp rahat etmek ıçm
Lnlu Fransiz ^aırı Paud\alen,"Ben\o-
kumdur şiirierimde, >alnı/ca Deniz Me-
zarlığı adlı şiirimde kendimi biraz ka-
çırdım" demı^tır Ama bız ıstedığım:zde
onun \aşamını, butun avrıntılan ıle ba^-
\ uru kıtaplarından oğrenebılırız "İsterse-
nû o kitaplardan oku\up oğrenin, ben si-
ze kendimden soz etme\e\im** demek ı>-
tı\or Hak \erelım \aler\ \e ^aırınkonu-
su kendı değıl ınsanoğlu
llkçağın.ortaçağın >enıçağlannenbu-
>uk uç kı^isi. vazık kı. bızım ıçın uç bı-
lınmez adamdır llkçağ derken Home-
ros'u ortaçağ derken İsa'yı >enı çağlar
ıçın de Shakespeare'ı duşunuvorum De-
mek tarıhımıze uç bılmmez kı^ı egemen
olmus,
Bu \ uzden uzulmeğegerek \ok. bız bu-
vukvaratıcılarıçın nasılolsa kafamızda
bellı >aşam ovkulerı kurmuyor muvuz'
Bu konuvu eskı bır vazımda a>rıntılı
olarak ele almışımdır, kıtaplarımdan
bırınde vardır
Is. \aratabılmekte UNtu fasofıso
ARADABIR
Dı. ALPASLAJV BERKTAY
Atatürk ve 9. Senfoni
Atatürk'u oncelerı Beethoven ıle karşılaştırır-
dım Kusursuzluğu bırı notalarda, oburu yaşamın
ıçınde aramıştı Beethoven "en kusurlu" tam sa-
ğır olduğu sırada bestelemıştı "kusursuza en ya-
kın başyapıtı 9 Senfonı'yı Ataturk'e gelınce bı-
tıp tukenmeyen bır enerjı kaynağı, her an kendını
yenıleyen kendı kendısıyle yarışan bır akıl, bır akıl
devrımcısı "sureklıdevrım"c\ Hangıcanlı.ocan-
dan olmadan once onun değerını onun kadar ver-
mıştır9
Atatürk'u yakından gordum Ona dokunsaydım,
kuşkusuz herkes gıbı etten kennkten oiduğunu
gorecektım Aslında onun da kendınız gıbı yanıla-
bılır olumlu oiduğunu gormek, kendısını manılmaz-
lıktan kurtarıyor, değerını arttınyor Yanılabılır. ama
yanlışını duzeltebılır olmak kusursuz değıl ama
kusurunu duzeltebılır olmak Kımsenın gokten ın-
medığı goğe de çıkmadığı bır çağda Ataturk'e bır
ınsan olarak bakıyor ve onu kusursuzluk yarışının
on onunde goruyorsunuz Onun "gerçek yol gos-
tencı"s\ akıl ve bılım çunku "Onu ozetleyebıle-
cek uç ?ey Akıl, sevgı ve onurdur" dıye duşunu-
yorsunuz Onurun pahaya bındığı dolara endeks-
lendığı hakaret davalarından servetler kazanıldığı
gunumuzde. "Ataturk neden hıç kımseye karşı ha-
karet davası açmadı" dıyorsunuz Bunları duşu-
nurken bır Cumhurıyet Bayramı'nda babamın 18
Mart Utkusu (Zaferı) ıle ılgılı anılarını anlatmam ıs-
tenıldı
Boğaz'ın ağzındakı Dardanoz Bataryası ve onun
karşısında dunyanın en guçlu armadasını anlatıyo-
rum
â
'Bır elle kol"öa 7 drednot ve en başta, 12 ta-
ne 38'IIK ıle Queen Elızabeth On. arka toplar da
yana çevrılmış Hepsı otomatık dakıkada şu ka-
dar mermı yağdırıyor Hızları ıse kısılmış, ancak Bo-
ğaz'ın akıntısını karşılayacak kadar Ağaç tepe,
taş toprak hepsı hallaç pamuğu gıbı tıftık tıftık ha-
vada Karşılannda sadece 5 tane ağızdan dolma,
15'lık Karadağ topu Bır one atıyor bır gerı tepı-
yor Bekle kı soğusun Ama bekleyen kım Avuç-
lar yanmış. derılerı yuzulmuş adam farkında değıl
Habıre karşısındakılerle yarıştırıyor topunu Duyu-
lan, tek tek patlamalar değıl sureklı kulakları sağır
eden bıruğultu Denızın ustu, mermılerle. fokurfo-
kur kaynıyor Bu ana-baba gununde gozetleme
yerınde ıse sakın sakın tıkır tıkır çalışan bır beyın
Top atışları kronometreyle uzaklıklarıyla duzenlı bır
bıçımde bır cetvele yazılıyor polıgonda talım atışı
yapar gıbı Sonrakı adıyla Hasan-Mevsuf Batarya-
sı bu Onlar şehıt olunca babam Muhendıs Mek-
tebı 2 sınıfından zabıt namzedı Halil Namık alıyor
komutayı Ateşkeste topları sokmeye gelen ABD
Kızılhaç heyetının gozu tutmuyor bu topları Soru-
yorlar
- O gunku otomatık toplar nerede?
- Otomatık olan, onları kullananlardı, karşılığını
alıyorlar
Ya sonrası? Sonrası, karada "Sıze, saldırmayı
değıl, olmeyı emredıyorum" dedım Gorevlerını
yaptılar Sıra arkadakılere geldı onlar da gorevlerı-
nı yaptılar Bırı "O/'" dıyor oburlerı oluyor Yaptık-
lannı ılıklerıne dek yaşayan ınsanların butunleşme-
sı bu Destan, senfonının başka turlusu, nasıl ya-
ratılır?
Çanakkale Savaşı ınsanımıza saygıdır Bıryanda
dağ gıbı çelık yığınları obur yanda çırılçıplak ınsa-
noğlu Ve ınsan kazanıyor Çanakkale Savaşı ınsa-
na saygıdır Çanakkale Savaşı Beethoven'ın 9
Senfonısfdır Ataturk 9 Senfonı'dır
Bu konuşmayı, yeğenımın kızının okulunda yap-
mıştım Çocuk akşam gelıp boynuma sarıldı
- Amca, dedı, arkadaşlarım adına yıne teşekkur
edıyorum Sız aynldıktan sonra ogretmenımız bıze
9 Senfoni 'yı çaldı
Zeynel Yeşil'i yoldaşı yitirdik
O bir devrim işçisiydi
Insan guzelı \oldaş Ornek
ptoleter vaşamınla hepımıze
y on gosteren gunebakan
çıçeğımız Işkence
tezgâhlannda baş eğmez
şığıdımız Sen taşıdın
somurulen \e ezılen
mıKonlann sesını fabrıkalara.
gecekondulara. dağlara.
okullara Sentn bukulmez
ıradenle oku\abıldı Atılım'ı
volda^Iarımız ve dostlarımız
Kış knamet \ız geldı hunerlı
ellerıne, yureğının sıcaklığına
Hıç jorulmadan sırtiadın
gazetemızın bahalarını,
duştun \ollara
Mukemmel bır de\rım hamahydın, ozgurluğü
ta;jt\an
Bırgokgurultusu\le ujandırdın bızı
Bulutlar senın ıçm ağlı\ordu
20 Kabim sabahı
Tum
dostlanmızı
onu
uğurlama\a
çağ!rı\oruz
Özgür Atıhın
Cehalet Yenilemedi
Dr.HÜNERTUNCER
B
uyuk ınsan. yuce Atatürkumuz
2^ Ekım 1922 tanhınde. Bursa'da-
kı ŞarkTıvatrosu'nda bır ara> a ge-
len ogretmen "hanımlar"a \e
"be>ler"eiO\leseNİenmıs,tı "Ha-
nımlar. be>ler; bugun ulaştığımız
nokta hakiki kurtuluş noktasıdeğildir. Hakiki kur-
tuluşa medeni. çağdaş: ilnıe. fenne. insanhğa sa>-
gılı; istiklalinin degerini >e şerefini hilen: hurafe-
lerden annmış. fıkri \e \ icdanı hur bircemi>etol-
duğumuz /anıan ancak ulaşabiliriz. Oğretmenler.
ordulanmızın şimdi aramızda bulunan \iğit ko-
mutaniarının idaresinde kazandığı zafer. sadece
eğitim ordusunun zaferi için zenıin ha/ıriamıştır.
Hakiki zaferi. cehaleti >enerek si/ kazanacak \e
koru\acaksınız. ÇocukJanmızı ve geleceğimi/i el-
lerinize emanet edhoruz. Çiinkıi Kurtuluş Sa>a-
şı'nın sebeplerini. anlamını \e nelere mal oiduğu-
nu çok i>i bilen sizlere >ürekten gmenhom/."
Ataturkumuzun bu sozlerı so\ lemesınden bu
>ana tam 74 >ıl geçtı O'nun onermn olduğu gı-
bı. acaba oâretmenlerımız cehaleti yenebıldıler
mı'
Trafık ka/alan \uzunden. ulkemızın \ollann-
da her gun onlarca \a da yuzlerce ınsanımız ol-
mekte \ a da \ aralanmakta Bu kazaları \apan bı-
zım ınsanımız. kazaların kurbanları da \ ıne bızım
ınsanımız Trafık kurallan bılınse ve uvgulansa
bu kazalar olabıhr mı' Bu kurallan bılmeven va
da u\gulama>an ınsana "cahil"den bas.ka ne de-
nılebılır'
\ırmı bırıncı \uz\ıla bırkaç \ıl kala çocukla-
nnı halâ okula goıidemıek ıstemev en va da çocuk-
lannın okula gıtmesimn vararına ınanmavan ın-
san "bilisiz" (cahıl) değıl de nedır'
Hastalarını ı\ ıle^tırmek ıçın doktora va da has-
taneve goturmek verıne. onları "kocakarı ilaçla-
rTıle tedavıvı veğlevenyada hacı-hoı.ava gotu-
rerek tutsuletme volunu seçen ınsanımızı "ca-
hiPdıve nıtelemekten başka çaremız var mı'
Bugun uikemızde duvarlı vebılınçlı bırkamu-
ovunun olmadığından sık sık soz edıvorıız Hat-
ta "üzerine ölıi toprağı serpilmiş bir halk" dev ı-
şmıdeçokçakullanıvoruz Buuvu^ukluk bu hıç-
bır şeve ses çıkarmavı^ bu sessizlık \e umursa-
mazlık da cehaletın bır go^tergesı olmuyor mu'
\a sokaktakı ınsanlarımızın bırbırıne kar>ı sav -
gısızlığına. ho^gorusuzluğune "okumuş" olarak
nıtelevebılecegımız kı>ılenn ıse bırbırlerıne \u-
karıdan bakmalarına. kımsenın kınısevı beğen-
memesıne. bılgılen savesinde değıl de. kendınden
kuçuklerın uzerlenne basarak. va^am merdnenı-
nın ust basamaklanna tırmanmak ıstevenlere ne
demelı'
Goruluvor kı. her alanda etratımızı çepeçev re
sarmı^. olan bu cehalet duvarını v ıkınanın zama-
nı çoktan gelmıs,tır Pekı bu kovu cehaleti ezme-
> ı > alnızca oğretmenlenmıze mı bırakacağız' Ha-
> ır. bu ulkesını seven. hemeınsıne savgı duyan her
vatanda^ın uzerıne du^enbırmcıl bırgorevdırdı-
vedu!>unuvorum
Ogretmenlerden çok daha fazla anne-babala-
nn uzerlerıneduşmektedırı,ocuklarına ı\ ı bıreğı-
tım \ermek. onları toplunu sevgı ve savgı dolu
ınsanlar olarak vetiştırmek Bu konuda ulkemız-
dekı anne-babaları oldukça vetersiz ve cahıl go-
ruvorunı (,ocuklar, buvuk olçııde kendı hallerı-
ne bırakılmı> durumda Anne-babaların en bu-
yuk s.ıkâvetı. çocuklarının veterınce kıtap oku-
maması. sokaklarda gezmevı va da televızvon
••eyretmeyı yeğlemesı noktalarında odaklas,mak-
ta Pekı. buçocukları doğru voldavonlendırmek
onlan "sokak"tan "e\*"e çekmek ve onlara kıtap
okunıa sevgısını as.ılamak, oncelıkle anne ve ba-
balara dııs,en bır gorev değıl mıdır'
Ben ogretmenlerımızın. "cehaleti >enme" vo-
lunda uzerlerıne du^a gorev ı canla ve ba^la ye-
rıne getırdıklen gömşüpdeyun Otıların Ata-
turkumuzun emanetıneiııçbır zaman-htyanet ct-
medıklenne ve hatta uzerıne dıısen eorev ı ellerın-
dekı olanaksızlıklar nedenıv le. gerektığı gıbı ye-
rıne getıremedıklennden oturu de buvuk uzuntu
duvduklarına vurekten ınanıvorum
'»urdumuzun avdınları acaba cehaleti venme
volunda neler vapmaktadır' Bu konuda bazı
olumlu ça!ıs.malar yapılsa bıle. ben bunları ol-
dukça vetersız buluvorum Tum avdınlar ellennı
kollannı sıva\arak. bu ışe dort elle sarılsa. sanı-
vorum. çok guzel ıs,Ierba^arabılırler Ancak. bız-
lerbelkı de ıçımızde bu ısteğı. bu ıstencı duvum-
savamıvoruz
Yuce Ataturk'un bıze onerdığı gıbı. cehaleti
bırvenebılsek. ulusolarakdunvadavapamavaca-
ğımız >ev ın ohîiadığını du^unuyorum. çunku bız-
ler. topraklanmız uzennde veşermıs, olan savısız
uvgarlıkldrın \e kulturlenn mırasçılarıv ız Tum
bu etmenlenn avırdında olarak. cehaleti venme
sa\a>ımını her alanda bas.latsak. gelıs.mı^ ulkele-
rın duzevıne ulas,abılırız gıbı gelıvor bana Ben-
ce. çağdaş bır toplum olabılmemız, ancak ceha-
leti venmemızle mumkun olabılecektır Bunun
ıçın iie tek kos.u! aılede. okulda ve ışyerınde ınsa-
nımıza sureklı olarak laık bıreğıtımın verılmesı.
onun zıhnının bos, ınançlardan arındırılması ve
ona avdınlık bır geleceğın aneak Ataturk'un ıl-
ke \e dev rımlennın gerçekçı bır bıçımde vorum-
lanarak. uvgulanmasivla gerçekles.tmlebıleceğı-
nın oğretılmesıdır
(.ağdaş. bılıme ve ınsanlığa savgılı bağımsız-
lığının değerını ve onurunu bılen. bos. ınançlar-
dan anndırılmı^ dus,uncelerı ve v ıcdanı ozgur bır
toplumu olus.turduğumuzu artık dunvava goster-
menın zamanı geldı de geçıvorbıle' Bunu vapa-
bıldığımız olçude ulkemızın dunva devletlerı
nezdındesavgınlığıartacak vedevletımız çağda^
devletlertopluluğuarasindahak ettığı onurlu ve-
rı alacaktır Bu onurlu amaun gerçekleştırılme-
sınde. ulkemızdekı her avdın vatandas,ın uzerıne
du^en gorevı verıne getırnıesı ve boylelıkle. Bu-
vuk Ataturk'e olan vefa boreunun. hıç olmazsa
ufak bır kısmını odemesı, vurekten gerçekle^-
mesını îstedığımız bır gelıs,medır
TARTIŞMA
Merkez Bankamız TC Değil AŞ'dir
S
av ın Prof Dr
Erdoğan
Soral'ın
Cumhuriyet
gazetesınde uç
makale halınde
"TC Merkez Bankası I, II,
Iirba^lıklıçokdeğerlı
yazıları Fıııansal
Yonetıcıler Derneğı
Başkanı Savın Dr Ö.
TurgutTelman'ın
vavımladığı "Merkez
Bankalannın Bağımsızlığı"
adlı kıtabı dolavısıvla. 27
>ıl avlık olarak
yavımladığım "Muhasebe
ve Malive-Bankacılık-
tşletme" dergiM kurucusu
ve bır o kadar vıl da
Merkez Bankası'nda
çalışmış. emeklı mensubu
olarak onemlı bır hu^usun
avdınlanma->ına vardımcı
olmayı gorev >a\dım
Gerek makalelerde.
gerekse kıtapta ve bırçok
bevanlarda hep "TC
Merkez Bankası"
dentlmektedır Chsa
Merkez Bankamızın adı
Turkıve Cumhurıyet
Merkez Bankası"d'ır TC
kısaltması\la değıl Dr O
Turgut Telman'ın vaptığı
Niralamava gore merkez
bankalannın
fonksıvonlannı da
hatırlamakta yarar
2oruvorum Banknot
ıhracı. banknotların
değıs,tınlnıesi Turk parası
ıstıkrarının korunmasi.
para kredı korunmasında
gorev ve vetkıler. kanunı
kars,ılıklar. faız oranian.
banka kredılerının
duzenlenmesı. dığer yetkı
ve gorev ler Bunlardan en
onemlısı banknot ıhracı
Turk parası ıstıkrarının
korunması Parakavnağı
aranırken usullerın dı^ında
bankanın kavnak olarak
kullanılmamasi
gerekmektedır
Zııaat Bankası TC
Bankası'dır Çunku,
sermavesi tamamen
devletındır ve bır devlet
banka^ıdır Fakat Merkez
Bankası TC Merkez
Bankası değıidır Kurulus,
kanunıına gore anonım
sjrket olarak 4 grup hısse
^enedı ıle kurulmus,tur A
hısse senetlen Hazıne'ye,
B hısse senetlen mıllı
bankalara C hısse senetlen
obur ozel bankalar ve
ijirketlere D hisse seneflerı
ıse gerçek ve tuzel kısjlere
aıttır
Burada kuruluşu ıle ılgılı
bır anekdotu nakletmev ı
çok onemlı buluvorum
Merkez Bankası
kurulmadan once Ingılız ve
FranMZ sermavesi ıle
kurulmu^ olan Osmanlı
Bankası kısmen Merkez
Bankası gorev ını
vapı>ordu. hatta para
basma vetkısı bıle
verılmı^tı
Zamanın başbakanı İsmet
İnönü. bır dovız
gereksınımı ıçın Osmanlı
Bankasi'na vaptığı
basvuruda. ovle ağır
kosullar konuluvor kı
Inonu kabul etmıvor ve o
ak>am Ataturk'un
sofrasına konu getınlıvor
(O unlu sofrayı
unıversıteye benzetınm
Hergece orada memleketı
avdınlığa çıkarak ılerıve
goturecek konular
memleketın. en vetkılı
kışılen arasında tam bır
ozgurluk ıçerısınde
tartı^ılırdı ) Toplantıda
Merkez Bankası kurulmaM
gorusuluvor Bırrapor
vemıek uzere Alman
Merkez Bankası Baskanı
DrSchatcht çağnhvor
Kisa bır muddet ıçm
gelebılen Dr Schatcht
"Merkez Bankası
kurmayınız" dıve rapor
verıvor Valnız. muavını
Müller'ı de gondenvor o
da uzun bır ıncelemeden
sonra avnı sekılde
"Kurmavınız" dıve rapor
venvor
Ataturk. âdetı olduğu uzere
herkesı dınleren sonra
kendı duşuncesını soyler
Dıvor kı "Merkez Bankası
kuracağız, fakat, onu nasıl
özerk ve hağınısı/
vapabilirb?" Bankayı
polıtıkacıların elınden
kurtarmak ıstıvor I^te
Hazıne've tahsis edılen A
hısse senetlerıne vuzde
15'ten fazla hısse
verılnıemesinı onerıvor
Cumhurıvet sozcuğunu çok
sevdığı ıçın cumhunvet
savcısı Cumhunvet Halk
Partisı gıbı bu kurulusa da
Turkıve Cumhunvet
Merkez Bankası AŞ adını
venvor O\sa TC'nın
anlamı bılmdığı gıbı
Turkıve Cumhurıvetı
dev letı demektır TC
Malıve Bakanlığı. TC
Adlıve Bakanlığı TC
Zıraat Bankası olur amma.
TC Merkez Bankası olmaz
Maaleset bugun bazen
basbakanlar bakanlar bıle
Turkıve Cumhunvetı
Merkez Bankası dıvorlar
Hatta kendı bankam dahı
bazı evrakında ve
kuruluslarında TC olarak
kullanmaktadır
Gerçı. 1970 sılında
kanunda vapılan
değısiklıkle Hazıne hıssesı
v uzde 51 'e çıkarıldı Fakat.
vıne AŞ'dir Maalesef
şımdı valni7 antetlı
kââıdında ve tıcaret
sıcılınde kalmı^ bulunuvor
Merkez Bankamız
kurulduğıında Genel
Mudurluğe değerlı
malıvecımız St'lahattin
Çam getınldı Zamanın
Nlalıve Bakanı Fuat Ağralı
bıraz avans ıstedığı zaman
pozısjona bakan genel
mudurun. lımıtınız dolu
olduğundan veremem dıve
verdığı cevap. Ataturk'e
ulastığında 'Işte ben bövle
bir Merkez Bankası
istijorum'dıve çok
memnun olmustur
Başbakan olarak İsmet
Inonu der kı "Bazen çok
sılvişık durumlar olurdu.
Bir iki milvon para basmak
için Çanka\a'\a gittiğimde
bir defada evet
dedirtemedim." Merkez
Bankası para fabrikası
değildir ona gore hesabınızı
vapınız' derdi."
Şımdı vuzde 51 hısse
sahıbı olan Hazıne. bankav ı
ve para fabrıkasını
rahathkla
kullanabılmektedır Bu
suretle fıılen dev let bankası
halıne gelmektedır Iste
Ataturk ılke ve
devnmlennden
uzaklastıkça bu hallere
gelıyoruz
MithatTu>gun
Bankacı - Yazar
T.C.
KADIKÖ\ 2, SL LH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN
W96 490 \esavet
TanzımatSk No 2 Şedele Apt D 2
7
81060Goztepe Istanbul adresınde ıkamet etmek-
teolan Fırdevs Çızmecıoğlu rahatsızlığı sebebıvle \esavetaltma alınmıs \e kendisinın vı-
ne aşnı verde ıkamet etmekte olan kızı LlkuOrav vası tavın edılmıstır
Basin 114^99
KÜRE ASLfVi: HÜKUK ÎVL4HKEMESİ'NDEN
Savı 1993 24Esas
Davacı Kure Orman tsletmesı Mudurluğu \ekılı Avukat Nazık Tezen taratından davalı-
lar Hasan Turan vearkadasları alevhıneaçılan tapu kavıt ıptalı men'ı mudahale tescıl da-
vasının vapıian açık duru^maları sirasında verılen ara karan geregınce,
Davalılar Devrekanı ılçesı Çırdak kovunden Hatıce Ozdenıır Sevdıler ılçesi Çığılerık
kovıınden Guler Gorgulu. Kure ılçesı Atsarımam kovunden Şukru kızı Bahrıve Ozdenıır
>ıne avnı verden Şakır oğlu Hakkı Ozdemır'e 8 3 1993 tanhlı dava dılekçesı teblığ edıle-
medıgı gıbı yaptırılan zabıta tahkıkatı netıcesınde adreslerı bılınemedığınden Dahılı da-
valı KureCamılı kovunden Necmıve \ural mırasçısı Halıl N'ural a 104 1995 tarıhh dahı-
lı dava dılekçesı teblığ edılemedığı gıbı vaptınlan zabıta tahkıkatında da adresı bıhneme-
dığmden. Yukarıda adı geçen davalılar ve dahılı davalıya durusma gununun \ e da\a dılek-
çesı ıle dahılı dava dılekçesının ılanen teblıSıne karar verılmıs olmakla. Adı geçen davalı-
lar ve dahılı davalının duruşma gunu olan 2^ 11 1996 gunu saat 9 15'te Kure Aslı_\e Hu-
kuk Mahkemesı durusrna salonunda hazır bulunmaları veya kendılennı bır vekılle temsıl
ettırmelen gerektığı aksı takdırde vargılamanın yokluklannda vapılacağı \e hukum verı-
leceğı durusma gunu ve dava dılekçesı ıle dahılı dava dılekçesının teblığı venne kaım ol-
mak uzere ılanen teblığ olunur Basın 110186
cluru lurizm
KÜLTÜR GEZILERİ
Dr. Sümer ATASOY
13-15 Arahk 1996 SAFRANBOLL-BARTIN-AMASRA
14 850 000 -TL fPeşın Fıyatına 3 Taksıt)
22 Arahk 1996 SLLTANAHNıET VE ÇE\ RESI
Arkeolog Nezih BAŞGELEN
18Ocak 1997SLRLAR-KLAPILAR
19 Ocak 1997 FLALIÇTE BIR GEZINTI
Sanat Tarihçisi Nazan ATASOY
26 Ocak 1997 BEYOĞLU'NUN TAR1HÇESI I-GALATA
Gunluk Gezıler 1600 000 TL
M , Tel: 0212.232 15 44 - 232 10 84
ö Fax: 0212.231 0017
PENCERE
Turp Suyu
Ayrıntı sayılabılecek bır olay, kımı zaman anılaşıp
ınsan belleğının ıstıfıneyerleşır, hıç unutulmaz Otuz
yıl once mıydı? Dostlarla meyhanede toplanmış-
tık Sofraya balık gelınce ıçımızden bırı garsona
seslendı
- Lımon yok mu7
Garson seğırttı
Sagımda oturan kıdemlı yazar kır bıyıklarını
sıvazladıktan sonra sordu
- Ne yapacaksm lımonu?
- Balığa sıkacağım
- Ben senın aklına turp sıkayım.
- Neden?
- Balığa lımon sıkılmaz
Hepımız sustuk
Ahmet Rasim goreneğınden yetışen kıdemlı ya-
zar, tannan sesıyle anlattı
- 7âze balığa lımon sıkılmaz, ıçı geçmış balığın
kokusunu almak ıçın lımon kullanılır
Medyanın koşelerınde yemek uzerıne yazan 'şı-
kemperverdostlar' ne derler, bılemem bıldığım, ıçı
geçmış balığa lımon sıkmakla şaşkının aklına turp
sıkmak faydasız kılısenın zangocundan hayır bek-
lemeye benzer
•
Hafıza-ı beşer nısyan ıle maluldur (ınsan belleğı
unutkanlıkla sakattır) ama, kaynayan ışkembeçor-
bası gıbı dumanı tuten yazıların ustunden bır hafta
geçtı geçmedı, medyamızın anlı şanlı koftehorlan
REFAHYOL'un avukatlığını ustlenmemışler mıydı9
Ne dıyorlardı?
- Laık Kemalıstler, bagnazbkları yuzunden Re-
fah'a karşı çıkıyorlar, oysa Refah merkeze gelıyor,
bu gıdışle ılımlı merkez partisı RP olacak
Pekı, şımdı ne oldu9
Refah Partisı'ne demokrasının merkezınde yer
bulanlar feryat edıyorlar
- Refah dıkta kuruyor.
- Erbakan'/n karanlık emellen
- Basın susturulamaz1
- Refah, totalıter re/ıme gıdıyor
- Basma sansuryasası, demokrasıye paydos de-
mektır, Refah tehlıkelı yoldadır1
- Otonter refıme suruklenıyoruz...
- Islamcı faşızme doğru
- RP basının çanına ot tıkamak ıstıyor...
- Demokrası tehlıkede
1
•
Pekı dıncı partının laıklığe karşıt kımlıgını gor-
mezlıkten gelerek şerıatçıları partıler yelpazesınde
merkeze oturtan kafaya turp sıkmak gerekmez
Mısır'da Keops pıramıtı yapılırken, yaygın salgın
hastalıklara karşı onlem almak ıçın, ışçılere soğan
sarmısakla bırlıkte turp yedırılırmış
Turp tohumlarının lyıleştırıcı etkılerı Osmanlı tıb-
bında da bılınırmış Belkı de bu yuzden kafayı yı-
yıp doğru durust duşunemeyenlere denır kı
- Senın aklına turp sıkayım'
Refah ın zamırı çabucak ortaya çıktı, dıncı partı-
yı destekleyen entellen mahcup ettı
Ama, bunlardakı surat mahkeme duvarıdır.
*
Refah'ın demokratlığı olanaksızdır, çunku. islam-
da dıncı partı, şerıata.prım verdıkçe, demokrasının
evrensel hukukûna t'ers duşecektır Bu temel kural,
sıyasallaşan Islamın demokratlaşması ıçın şerıata
karşı çıkarak laıkleşmesı zorunluluğunu gundeme
getırır
Sağına sarmısak, soluna soğan ..
Aklına da turp suyu
1
ANMA
Bu dunyada bır hoş seda bırakarak
ve dunyalı olmanın gereklerını yaparak
"olmeyı hakettım" demıştın
Bır yıldır sensız, senınleymışçesıne yaşıyoruz.
Teşekkurler ve rahat uyu, lyı ınsan, buyuk eğıtımcı
SITKI DOST
AİLEN
Neşe kaynağımız. canımız, bır tanemız.
Av. METİN LĞUR
ABALI
Bıze hep "gulumsevın" derdın.
Ağlamak yasaktı Keşke gıtmeden
oğretsevdın de. uzulmek bu kadar yabancı
gelmese\dı bıze
Senı çok sevıyoruz
SERPİL - ECE - EGE \B\Ll
İZMİR ŞUBESİ YAZMANI
MURAT
KALE'yi
21.11.1996 tarihinde geçirmiş
olduğu bir trafik kazası sonucıı
kaybetmiş bulunuyoruz. Ailesine,
camiamıza başsağlığı dileriz.
TMMOB
HARİTA VE KADASTRO
MÜHENDİSLERİ ODASI
YÖNETİM KURULU
SAHİBİNDEN
Yeniköy'de kıralık yalı dairesi
18,00-20.00 arası 262 12 84
İNSÜLİNDEN KORKMAYIN
YAŞAMI KURTARIR
Türkive Dhabet TedaM' \e Eğitim Vakfi