Catalog

SAYFA CUMHURİYET 15KASIM1996CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Gene O Gün MELİH CEVDET ANDAY 1 2 Kasım 1 996 salı gunu her hatta olduğu gıbı dorduncu sa\famızda çıkan koşe vazı- tna Kavserı Buvukşehır Be ledı>eBaşkanı nınkınveneî ıet kıısansozlennı konuedın- nns.tını adamın \taturk u anma tore- nıne îçi kan ağclavarakgıtmesı benı >al- nızca^ırtmaklakalmamiş. urpertmiş.- tı de Bu ne duşmanlık bu ne nefret' Gene o gunku gazetemızde bu ola> ın uvandırdıgı vankılan okurken geneur- pererek gordumkı Refah Partısı Ka>- serı Buvukş,ehırBeledı\e Başkanı Ka- ratepe nın sozlennı "Duşunce ozgur- luğıı" kavramı ıçıne sokarak olağan kars.ılamis Demek 10 Kasım gunu Refah Partı- sı nındeıçı kan ağ]ı>ormuş demekten kendımı alamıvorum Bana "Duşunce O7guriuğu başka. duşunce birliği baş- kadır" denmes>ın Şerıatçıiar laık ına nısji neden duşunce ozgurluğu ıçınde gorup değerlendırmıyorlar' Laık duze- ne neden kın netretduvuvorlar0 Neden laık de\let verıne şerıat devletını getı- receklerını artık saklamağa bıle gerek gorrnuyorlar7 O konu\u tazelemek ıçın başjama dım bu >azı\a Gene o gunku gazetemızde RP mıl- letvekılı HasanHusevinCejlan ın 1994 vılındaHollandada vaptıgı konus.mava ıhşkınbırhabergundemegetınlnordu an nın haber bultenınde Hasan Hu- sevın Ce>lan ın 1994 >ılında Hollan- da'dakı konuşması sırasında 1974 vı- lında Ecevit lekurdukları koalisvon ko- nusunda ımam-hatıp hsesinın o za manda kuruldugunu sovlemış Ece- vıt'ın oz Turkçe nıerakından vararian- dıklannı sozlenne eklemış. Nasıl mı7 Çunku "okuP Turkçe değılmis. "li- se" ıse Turkçe ımıs Imam-hatıp okul- lan Iıse olunca artık bu okulları bıttren ler de harp okullarına alınabılecekler- mış ama bu anlaşmava o zamankı Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk engel olmuş Bovlece -burava dıkkat edılsın- bır devnm onlenmış, E\et vanlış okunıa dınız Gene o gun at\ nın aks.am 20 bultenınde 41i Kırca nın duzenledığı program bu konu\a avnntılı olarak \er verdt RP mılletvekılı Hasan Husevın Cev- ian ola\a ıhşkın soruları \anıtladıktan sonra konuşma sırası sayın Ece\ıt e geldı Sayın Ecevıt o vakur o sakın o telas.siz davranışı ıle Cevlan ın verdı- ğı butun bılgılerın \anlış oldugunu açıkladıveharpoküllannaınıam-hatıp- lılerınalınıpalınmanıası vetkısınınGe- nelkurma> Başkanlıgı nda oldugunu \ urgulavarak sozlerıne son verdı Ne\arbunda dıyeceksınız Çok :>ev var Gene o gun azız llhan Selçuk, Pen- cere kos.esinde Ka> serı Buv uk^ehır Be- ledıve Başkanı nın sozlennı konu edı- nıvor ve vazısını sovle bıtırıvordu "Ka>seri>a Ataturk'u sevivor. Va da sevmivor... Hallun çoğunluğu ne\i ister bileme- yız. Bildiğımiz. Şukru Bev, Refah Parti- sf nındeğıi, Kavsen'nın Beledıve Başka- nı'dır. Voksa Kavserililerın çoğunluğu \ta- turk'eduşman mı? ka\seri'de CHP var. DSP var. D\ P \ar, \\\P \ar. Eğer bu partiler Ata- turk'u se\ı\orlarsa, Refahlı beledıye başkanı ıçın gereğıni duşunurier. Na duşunmezlerse? Halkın bağrındaki ozlemlerin birikı- mını kım daha m sezerse geleceğın lıde- ri o olacak... 10 kasım'da ortava çıkan bu! Turkne'nın 21'ıncı vuzvıla girerken gundeminde karşı-dev nmi demokratik ortamda venilgıve uğratmak binnci SH rav lalıvor. Chlevse neduruvoruz?" llhan Selçuk un sorusu u\arıcıdır llhan Selçuk un >ukanvasonparça- sını aldığım \azısında "karşı-devnm" sozunu kullanması <,ok onemlıdır (Rastlantıva bakın kı RP mılletvekılı Ce\ lan da ımam-hatıplılenn harp okul- larına gırmelennı devrim dı\e nıtelen- dırı>ordu) Refah Partılıler Karatepe >ıde Cev- lan ıda "Duşunce ozguriuğu" adına sa- s unuvorlar Bız de karşı de\rımı onle- mevı "Duşunce ozguriuğu" adına ıstı- voruz Onlardemokrasıvı kullanı>orlar bız demokrasıvı koru\oruz Karşı-devrımcıler ıçlerınden kı*. kıs gulerek fakat sahtelıklerını sozum ona bır mantıkla ortbas etmeğe çalışarak "Halkın ıstedıği olur efendim. Demok- rasi bu değil mıdir?*" dıyorlar Ha\ır bu değıldır efendim "Demokrasi. halkın, eşitlığin, ozgur- luğun geüşmesi içindir." Hıçbırılkel toplum u\ani!} \ea\dın- lanma olmadan demokrasıye varamaz L>anışa ve a>dınlanmaya duşman olup "Demokrasi halkınistediğiniyap- mak demekrir" dıye duşunenler > alan- cı v e aldatıcıdırlar Demokratik duzene varan toplumlann uyanı^ \e avdınlan- madan geçtıklennı unutma>alım Atatürk'ün Kurduğu Devlet Nerede? CAHİT TANYOL A taturk'un kurduğu de\let nerede \ebız nere\egıdı\,oruz7 tçerıgın- de toplumsal kavgı toplumsal kuşku \ e toplumsal korkunun yu- valandıgı bu ^orunun gerısınde acep ne var7 Turk toplumutarıhı- nın en karanlık gıınlerınde bıle bo> le bır soru ıle \uzvuze gelmemıştı Butun Osmanlı tarıhı bo- vıınca >a^anan bu>uk çalkantılarda olsun \a da ımparatorlugun çoktugu umutların vıtırıldıgı \e Aıudolu mın par^alandığı yıllarda olsun kımse- nm aklına "nereje gidiyoruz" dıve bır soru gel- meım^tır Gerek a\dınların ve gerekse devIet adamlarının kalasmda sadece bır tek soru ı^aretı vardı Dev- letı nasıl kurtarabılınz' Bu tarıhsel ortak sorunun kar^isinda çeşıtlı vorumlar ve çozumler sıralanı- voıdıı Once çokuşun nedenlerı ara^tınlıvor ona gore çozumler onerılnordu Devletı nasıl kurtarabılınz 0 Butun venılık ha- reketlerının de\ Iet vapiMndadeğışme>ı amaçla- van Tanzımat ın Bınncı ve Ikıncı Me^rutnetle- rın \e Kanıın-ı Esası (Anayasa) kavgalarının ge- ıısmde vatantek sorun "De\letıkurtarmak"ıçın çozum aramaktı Her venıle^me ve duzeltme gı- n^ııııının temelınde deneyımlerden gelen bırdu- !>un bırıkımı vardı Geıçı bızını anarsı ve karga^aları onlevecek Thomas Hobbes va da dev letın mutlak otorıtesı- nı sav unan Mak\a\ellı gıbı buv uk duşunurlerımız yoktu \ma vıne de Makyavellı nın "Hukum- dar™ adlı >apı!ında onerdıgı ve Hobbes un anar- şı\ekar>ı ^erlennenehvenı olarak gorduğu "Le- \iethan" adlı "dev devlef" ımgesının somut ome- gını canlandıran Koprulu Mehmet Paşa gıbı ve- zırlerımız Koçubcv, Kocasekbanbaşı gıbı dev- nmcı \egozu pek vol gostencılenmız vardı Bu- gun olduğu gıbı dev letın doğal otontesı ıle de- mokratik laçkalığı bırıbırınden a>ırama^an şa^- kınların ve sokak adamlarının elıne duşmemıştı dev Iet Tanzımat a kadar venılık hareketlerının çozu- mu ve çokuntunun asılması dev letın kendı ıç dı namızmı ıçınde aranıvordu Tanzımatla bırhkte dev Iet kendısıne dı^arıdan ornek aramak gereğı- ni ve zorunluluğıınu duvdu KendiMnı evrenın merkezı gıbı goren >abancı devletlere elçı gon- dermevı bıle devlet havsi>etı ıle bağdaı^tırama- yan bır Osmanlı devlet geleneğı yerını sıyasal bır >.aş,kınlıga bırakmıs,tı (, unku dev Iet artık dı> polıtıkada bağımsızlıgı- nı vıtırmışvekendisinı Rustehkkesınekarşı Ba tı nın "himave"polıtıkasına terketmıstı Bundan sonra vapılan butun venılık hareketlerı Mustafa Kemal'ın devısıvle Kanun-ı Esası de dahıl hep Batı nın telkını \e baskısıvla vapılmı^tı Mithat Paşa'nın hazırlatnji!} olduğu 1876 tarıhh ılk Ana- vasa (Kanun-ı Esası) Batı dev letlerme sınn go- runmek amacını ta^ır Bır tur "şirinlık muskası"na benzeven bu ılk ana>asa toplumsal amaun dısında olmayı ken- dısıne abes bır tartis.ma geleneğı halıne getırerek gunumuze kadar etkısını surdurmuştur Guçluye karsi korkak guç^uze karv acımasizlığı huy edın- mış ışte bovle bır ana>asa dın laıklık gibı somu- ru aracı olarak sokak polıtıkamızın vazgeçılmez bır oğesi olmu^tur Içuncu Selim'den ımparatorluğun çokuşune kadar butun avdınlar \e devlet adamları Musta- fa Keınal de dahıl dev letın nasıl kurtarılacağına çozum aramaktabırle^ırler Kımısı Batı nınsıva- sal kurumlarını almav ı vegler kımısı emperval'tz- me ^ırın gorunmek volunu tutar Kımısı de Sul- tan Vahdettin, Damat Ferit Paşa takımından oldu- ğu gıbı kurtuluşu Batı nın merhametıne sığın- makta arar Mıllı \lucadele ve kar^ı cephe alan \li Kemal'lerden Refit Halit'lere kadar hepsı umutsuzluğun mantığına saplanmı^ ıv ı nı>etlı ın- sanlardı Hıçbırpadısah bılerek kendı ulkesıne ıhanetet mez Bır Osmanlı avdını olan Mustafa Kemal de dev letın nasıl kuıtarılatagınavanıt aramak ıçın 19 Mavısta Anadolu va çıkar Dev letın baskaları- nın merhametıne sıgınarak kurtarılamavacağını onun ancak halkla kurtarılabılecegıne ınanır Ve Turkı^eBuvuk Mıllet Meclısı buamaçlakurulur 19süden sonra çok partılı vas.am dev letın na- MI kurtula».agı sorusu verıne demokrasiv ı nasıl kurtarabılınz kavgısını getırdı Ne var kı ve ı^ın garıbı devletı demokrasi ıçın en buvuk tehlıke olarak gordu Dev letı fsmet Inonu temsıl edı>or- du Belkı devlet amau dışında kotu bır devlet gorunumu almı^tı ama vıne de dev lettı 19^0de Tsrnet Inonu nıın kı^ılığınde devlet muhalefete geçtı Demoktat Partı ıktıdar oldu ama bır turlu dev - Iet olamadı O gunden bu vana sı>asal partı kav- galan arasında devlet vıtırıldı ve sıvasal arena>ı dev letsızle^tırılmiş bırdemokrasi anlayı^ı doldur- SCOTCH VVH1SKY du Nesnelolmasıgerekendevietkurumlan veul- kenın >onetım s.eması ıktıdar partılerının emrıne gırdı polıtızeoldu Demokrasınınamacımumkun olduğu kadar devletı kuçultmek anlamına geldı Devletı ekonomık vuklerden kurtarayım derken dev letın toplum uzenndekı etkınlığı sarsıldı ka- nunlar ıslemez oldu Bovlece teror \e anarşı ıçın ıvı bır ortam hazırlandı Hırsızlara devlet so>- gunctılarına gun doğdu Dağlar gıbı suçlar bır ta- rafta suçlu ortada >ok' 37 kış.ı Sıvas'ta ca>ır ea- vıryakılıyor Yargı urkutulmuş suçlularsaldırgan onlan sa- vunan avukat Adalet Bakanı oluvor Pın devletı kuracağından korkulan bır sı>asal partı şu anda ıktidarda \e bu ıktıdarını dev letın ortulü ode- neklerını vağma ettığı ıddıa edılen bır kadına aıt suçlamaları ortbas etmeve borçlu Devlet malını vetım malı savan Islaın şerıatına bundan daha buvuk ıhanet olur mu ' Şerıatın mahkum ettıgı bır sı>asal partılı ^erıatçı savmak hem ^erıata hem ahlaka ve hem v ıcdana bır hakarettır Iktıdara gelmek ıçın ^erıatı a>aklar altına alan bovle bır sıvasal partı kar^ısındabasjtaDıvanet I>- lerı Ba^kanlıgı ve ılahıvat takultelerı olmak uze- re dınsel kurum ve kurulu^ların susması ve en ufak bır tepkı gostermemesi onları "Sukut ik- rardangelır"Hadıs-ı Şenfı jlebağlarvesuça or- tak sa>ar "Nerevegıdivoruz" sorusu ulkenın ve dev letın bır uçurumdan a^ağı doğru kavdığının umutsuz- luğunu dıle getırır Bu umutsuzluğun ıçerığınde devletı ve ulkevı nasıl kurtarabılınz sorusunun reddedıldığı bır anlam gızlı Mustafa Kemal ın "Halkla beraber halk için" kurduğu dev letın >e- rınde ıse şımdı veller esıyor PENCERE Şeriatçıya Zulüm!.. Zavallı şerıatçı' Istırap çekıyor Ruhsal gerılımın pençesınde kıvrım kıvrım kıv- ranıyor, moda deyışle 'stres' ıçınde Hazret bunalıyor Cumhurıyet Bayramı bır so- run, 10 Kasım bır sorun, 23 Nısan bır sorun, çunku her resmı torende karşısına Atatürk çı- kıyor Hazret "nefret edıyor" Ataturk'ten Ne kı Hazret, devletın resmı makamında otu- ruyor, odasında Ataturk un resmı var Başbakan, bakan genel mudur, musteşar, beledıye başkanının odalarına Ataturk'un fotoğ- rafını kımler asmış"? Ataturk duvardakı portre- sınden mavı gozlerını açmış Hazret'ı sankı goz- luyor, ızlıyor, denetlıyor Zulum bu1 Zorla guzellık olmaz kı1 Hazret Ataturk'un yuzunu gormek ıstemıyor, resmı torenlerde sı- nırlerı bozuluyor, dışlerını gıcırdatıyor terleyen el- lerını ovuşturuyor ıçınden ya sabır çekıyor, dı- şından çevreye gulumseyerek bakınıyor, ama, bu gıdışle sağlığı bozulacak Zavallı şerıatçı1 Arada patlıyor "- Ey Muslumanlar* Zulum bu, ama, sız ıçı- nızdekı hırsı, kını, nefretı saklayın1 " • Pekı, ne yapmalı? Yapılacak ış bellı Ataturk'un fotoğraflarını resmı daırelerden kal- dırmalı, heykellerını yok etmelı, adını resmı to- renlerde anmaktan kaçınmalı, okul kıtaplannda Mustafa Kemal'e ıhşkın ne varsa sılmelı, kazıma- h Oğretımde, ımam okullarındakı gıbı, oğrencı- lere Ataturk duşmanlığı aşılamalı Şerıatçıyı zulumden kurtarmanın reçetesı, Ata- turk'u Turkıye'nın yaşamından sılıp yok etmek Yoksa Hazret, Hırıstıyan Avrupa'nın \nsan Hakları Mahkemesı'ne başvurup dıyecek kı - Yetîı bu zulum' Ben Bakan oluyorum, Baş- bakan oluyorum, Beledıye Başkanı oluyorum, putsaydığım heykellenn onunde saygı duruşu- na zorlanıyorum Avrupalı ne yanıt verır - Hukumetını kurmuşsun, ıktıdar olmuşsun, sen zulumden nasıl soz açarsın ? Turkıye de fı- kır suçlulan cezaevlenndeyken, ışkenceler su- rerken, sen ıktıdar koltuğunda oturup zulum gorduğunden nasıl yakınırsın? • Hey benım Turkıyem 1 Sevgılı ulkem Senın havanı koklayan ya da suyunu ıçen, ak- lını mı yıtırıyor'' Yoksa bu yaşadıklarımız bırduş I K