Catalog

SAYFA CUMHURİYET 3ARALIK1995PAZAR 10 PAZAR YAZILARI Karpat çeteleri Almanya'da STUTTCART AHMET ARPAD Gundûz ormanlarda saklanıyorlar Yan toprak altında, dallar \ e çalılarla örtulmuş, ını andıran yerlerde El- ayak çekıldıkten sonra gecenın karanlığına sığınıp ınsanlann yaşadiğı koylere. kasabalara. kentlere ^ _ ınıyorlar Yedı sekıziık kuçuk gruplar halınde korkak korkak dolaşıyor. ınsanlardan kaçıyorlar Karanlıgı seviyorlar Son avlarda Almanya'nın tum kentlennde gorülmeye başlandılar tnsanlann malına mulkune saldınyor, engel olmak ısteyeni vurup olduruyorlar Işlennı çabuk bıtınp geldıklen gıbı hızla yıne ormanlarda kayboluyorlar Almanya'ya başka bır ülkeden sızmış olduİclan sanılıyor Acımasızca saldıran bu vahşı yaratıklarla nasıl başedıleceğını kımse bılmıyor Sözu edılen "yaratıklar" vahşı hayvanlar değıl, su sıralar Almanya'yı doğudan batıya, kuzeyden güneye "fctfla" etmış yuzlerce hırsız çetesı1 Eskı demırperde ulkelennden. Romanya'dan sızdıklan bıhnıyor Nasıl çekırge surulen geçtıklen toprakJarda bıtkı ortüsünu sılıp supurur ıse bu çeteler de el attiklan yerleşım merkezlennde banka dükkân. depo, banka. ev, kısacası önlenne ne çıkarsa bir kaç dakıka ıçınde boşaltı>orlar Çalışma sıstemlen hep aynı Soygundan az önce bır kamyon. kamvonet ya da buyuk bır otomobıl çaluııyor Sonra bu çalıntı araçla dukkâna veya bankaya vıtnnden, camekândan gınlıyor Soygunlar genelde sıpanş uzenne yapıldıgı ıçın sıstemlı bır şekılde planlanıp gerçekleştınlıyor Çete mensuplan neyı çalacaklannı bılıyor Bırkaç dakıkada depo dukkân boşaltıhyor, çelık kasalarduvardan sokulüyor Alarm sıstemı çalışsa bıle polıs gelene kadar soygun çoktan bıtmış olujor Polıse yakalanmalan hemen hemen olanaksız Tum soygunlara katılanlann daha once lyı bır eğıtımden geçtığı bellı Almanya'da son 10 ay ıçınde 5 bının uzennde bu tıp soygun gerçekleştınldı Polıs ıse, çoğu Romanya \atandaşı 30-40 kışıyı yakalayabıldı Yakalananlann venne hemen venı çete elemanlan yollanıyor 8-10 soygunakatılmışolanlardagen çekılıyor Yerlennı yenı gruplar alıyor Alman polısmın ışı çok zor Eyalet polıslen başa çıkamayınca, federal polıs olaya el koydu Bonn Dışışlen Bakanlığı da devreye gırdı Ulkenın 28 kentınde ozel komisyonlar kuruldu, ozel elemanlar gorevlendınldı Gerek ele geçınlen çete elemanlannın ıtıraflanndan gerekse Romen gızlı polısınden alman bılgılerden şu gerçek ortaya çıkn Gen planda, Romanya'da komunızmın hüküm surduğu yıllarda ulkenın gızlı servısı Secuntate'de gorev vapmış sonra başka ışlere gırmış, eğıtimlı elemanlar var Romanya'da 1989'da dıktatorluğun sona ermesıyle gızlı servıs Secuntate de kabuk değıştırdı 18 bın elemandan yûzde kırkı yenı kurulan haberalma semsı SRI'da gorevlendınldı Gen kalanı ıse avukat. ışadamı. danışman oldu, dedektıf burosu açtı Hemen hemen hıçbır geçım zorluğu çekmıyor Almanya'yı şu sıralar tozu-dumana katan Rumen çetelennı bu ınsanlann yönetmesının tek nedenı, sonsuz para hırslan \e maceraseverlıklen olabılır Özellıkle Romanya'nın doğusunda gençler arasında ışsızlık kol gezıyor Bu ınsanlan kandınp çetelerde örgutlendırmek çok kolay Uç haftalık kamplarda "eğitildikten" sonra da sahte pasaportlarla Almanya'nın varlıklı kentlenne salıvenlıvorlar Merhaba* Suratını kafesinın kahn camına dayayan "TanT adb sekiz aybk orangutan, Köln hayvanatbahçesini —* zivaret edenleri kendince taklit ederek, kendisine merakla bakanlara dilini çıkararak bem kendfi eğfeniyor hem de ziyaretçilere eğlenceli anlar geçirthor. Sözcüklerin tutsağı olmamak Kraliçenin treni Amerikalılanntngılız devlet demıryollan parça parça özelleştınlıyor Halk, demıryollannın her bır tarafmın özelleştınlmesıne karşı Onun ıçın hukümet, ışın kolayını buldu tçınden çıkılmaz karmaşıkhkta bır planla halkın kafasını kanştırarak ıktıdardan gıder ayak demıryollannı perakendeyle satıyor Raylan bınne. ıstasyonlan başkasına, hat kullanma hakkını bır dığenne, vagonlan. lokomotıflen başkalanna venyor Ama onumüz seçım Halk ya olup bıtenı fark edıp hesap sorarsa9 Ve tam bu sırada en olmadtk haber, en muhafazakâr seçmenın okuduğu gazetede on safyada Kralıçe Hazretlen'nın özel trenını Amenkalılar ışletecek' Amenkahlar evet amca oğlu ama her şeyın de bır haddı var Her şeylen satıp savmaya heveslı LONDRA EDİP EMİL OVMEN hukumet Kralıçe nın ergıı\an renklı trenını unutacak değıldı elbet Ama ahgızlı kalabıkevdı şu ış Ve oldu bıttıye getınverselerdı Şu gazetecıler' Her şevı berbat ederler zaten Kralıçe'nın Trenı Kralıçe'nın ozel malı değıl Devletınmalı Bakımı ve ışletmesı Ulaştırma Bakanlığı butçesınden 1902 vılından ben hukûnıdarların ve kraiıvet aılesının onde gelen uyelennın resmı dev let gore\ len çerçevesınde kullandıkları tanhı bır tren Tanhı dedıvsek n,ı tanhı Dtşı orıjınal goruntusü korunarak her turlu teronst saldınyı detedecek şekılde yenıden duzenlendı Vagonlan her turlu kaza olasılığına karşı elden geçınldı Fatura 10 mılvon sterlın Ama gorunuş. 1902 modası Ne de olsa burası Ingıltere Bır hı- tech trene bınecek değıl elbet Kralıçe Gel gor kı demırvollannda bu trenle bırlıkte posta rrenlennı de ı^leten bınmı hukumet satmaya karar verdı Ve bır Amenkan demırjolu şırketı talıp oldu NVısconsın Central Raılvvay hem de Şırketın ıhalev ı kazanıp kazanmadığı henuz bellı değıl Ama gazeteve sızan bılgılere gore elı kulağında Çunkü Ulaştırma Bakanlığı sozcusu şoyle dedı ~Vcni şirket, trene sadece makinist sagia\acak \e günlük işletmesini \ dUenecektirr Bu ne demek' Kralıçe'nm Trenı'nı Amenkalılar ışletecek demek Yanı Kralıçe Hazretlerı, bır Amenkan. hem de ABD'nın kın>al kesımınden "oylesıne bır şırketın bulup buluşturacagı makınıstlerın yonetımınde bır trenle mı seyahat edecek0 Hem de kendı hukumetının Amenkalılara sattığı hatta' Olafak ış degıl Cebı ve cuzdanı. ozelleştınlen kamu kuruluşlannın hısse senetlenv le şışkın Ingılız halkı memnun Ama bazı ozelleştınneler varkı hukumet buna kalkıştı mı sapa oturur Bın sağlık hızmetlen, oburu demıryollan Çünku ıkısı de halkın gündelık >a>ami)la çok ıçıçe hızmetler Halk bunlan gozden çıkartacağına. bunlan gozden çıkartan hukumetlen gozden çıkartmayı tercıh eder Major de trenını satarsa, eörecek eıtnunu MOSKOVA HAKAN 4KSAY Sozcuklere mahkumuz Ama sozcukler gerçeklen tam olarak yansıtmıyor Omeğın, o unlu "Seni se\i>t)rum'" sozcuklen pek çok dudağa konuk olu>or, ama herkesın sevgısınde farklı sıcaklık, ozven bencıllık ve sahıp olma olçulen var Sozcuklere mahkumuz Ama sozcukler aldatiyor bızı Duyduğumuz sozcuklen, alışık oldufumuz ya da ıstedığımız gıbı yorumluyoruz Ve sık sık yanılıyoruz "Bendeöyle duşunüyorunr dıyen herkesın aklının ve ınancının dennlığı aynı değıl Sozcuklere mahkumuz Ama sozcukler çoğu kez çaresız. "•kifayetsiz". Bazı sozcuklere bılerek veya bılmeyerek yûklenen >anıltma pavı, zaman zaman tehlıkelı bo>ııtlara ulaşıyor Özellıkle de kavramlarda ve tanımlamalarda "lyi insan' yargısını tepe tepe kullanması ıçın armağan ettığımız kışının >Tireğınde kaç kuzu ve kaç kun dolaştığını ne bız bılıvoruz ne de kendısı Gelelım ıdeolojık ve polıtık sozcuklenn taşıdığı tehlıkeye Belkı bundan bırkaç yuzyıl sonra ınsanlar duşuncelennı, butun , tanhsel bınkımlerden aldıklan guvenle. bıre> olarak cesaretie sav unabılecekler, ılla kı bır partı ve ıdeolojık- • polıtık akımın sozcusu rolune sanlmayacaklar Ama bııgun durum farklı Bugun hemen hepımız kalıplar ıçınde, paramparçayız 'Sağcı mısın, solcu mu?' 'Falanist misin, filaıust mi?" 'Şu partklen misin, yoksa bu partiden mi?" Sorular bırbınne ulanıyor Kendını bır parçası gorduğu akımın ve orgurun. yanm adım ıien gıtmesı ıçın pannağını bıle oynatmavan ınsanlar, bırdenbıre '-a, -cu, -ist' oluverıvorlar Hem de ovle 'sade' tarafından değıl, 'ezdi' ('azılı*?), "fanatık" bırer yandaş halıne gelebılıvorlar (Sonra bır bakıyorsun, damarlanndakı kanda partısının amblemını goren adam, hop dıve karşıt partıye sıçrayıvermış, bır de pışkın pı^kın sıntıyor') Insanlann çeşıtlı duşunce akımlanna ve partılere bolunmüş olmasına dıyeceğım yok Ama nalıncı kesen gıbı dunnadan kendıne vontmaktan ve başka goruşlere kulak tıkamaktan kaçınılması koşulu>la Yoksa. 'bizim takım her zaman haklıdır* anlayışıyla burun dıkıne gıdılerek savunulan goruşlenn olumlu >anlannın bıle harcanması olası Çunku butun falanıstlenn ıvı ve akıllı, butun filanıstlenn ıse kotu ve aptal olduğu gorulmedı daha Dıyelım kı sosyalıstsın Kendıne 'sosyatistinT dıyen herkesle can cığer mı olacaksm'' Gecmışte ve bugun aynı sozcuğu adında taşıyan orgutlerle ve dev letlerle aynı saflarda mı yeralacaksın' Sovvetler Bırlığı'ndeyıllarca 'sosyalist' ıktıdann halka uç kapıklık değervermedığını gordum muhalıflenn soluğunu tıtreten tehdıtlen htssettım, gecmışte komunıst «loganlarla katledılmış mılyonlarca ınsandan bazılannın akrabalanyla tanıştım Sosvalızmle ılgılı okuduklarıma hıç benzemıyordu yaşam Bugun Rusya'nın en guçlu partısı sayılan Komunıst Partısi'nın de gerçekten so;>yalıst bırduzen kurabılecegını sanmı>orum Sığ amaçlara yalancı dennlıkler kazandırmaya çalışan anlatımlara gıderek daha fazla duşman oluyorum Sozcuklenn ve kavramlann tutsağı olmamak gerektığını duşunuyorum Hem kurumlarla, hem de ınsanlarla ılgılı olarak, 'iyi' sıfatının. bır omurboyu ya da uzun vadelı değıl, ansal kullanımında daha fazla ısabet şansı goruyorum (Ama yıne de çevremde iyi ınsanlar olduğunu duyumsamazsam zorlanacağımı bılıyorum ) "Ben deo.vlc düşünüvorum" dıyenın, ne derece doğru sovledığınden hep kuşkulanı>orum (Ama >ıne de destek bulmak bana guç verıyor) O unlu "seni seviyorum" sozcuklennden kaçınmaya ozen gosterıvorum (Ama yıne de bana sovlendığınde bellı etmeme>e çalışarak sevınıyorum ) Onlar Geçmiş