Catalog

8 KASIM 1995 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYF/ EKONOMI İTO Dff Ticaret Enstitusü açıfdı • Ekonomi Servisi - Isfanbul Ticaret Odası (ÎTO) tarafından kurulan "'ÎTO Dış Ticaret Enstitiisü"nde eğitirne başlandı. İTO'nun Kadıköy Iriibat Bürosu'nda başlayan efitim dönemi nedeniyle bir basın toplannsı dÜ2enleyen İTO Yönetim Kurulu Başkanı Aıa/ay Şahmoğlu. kalitel: dış ticaret elemanı yetiştireceklerini, egıtımden geçen eiemanJann iş aleminde kapışılmasını sağlayacaklannı, verecekJeri egitım iie Türkiye'de bu alandaki boşluğu dolduracaklannı söyledi. KatfteKongresi'ne büyükügî • Ekonomi Senisi - TLSİADveKALDER'in ortaklaşan düzenlediğı 4. Ulusal Kalite Kongresi bugün başlıyor. Sabancı Center. Yapi Kredi Plaza ve Efes Püsen Konferans Salonu'nda toplanacak olan kongre. 23 oturumdan oluşacak. 100'eyakın konuşmacının "Toplam Kalite Yönetimi ve Egitimde Kalite" konusunu tartışacagı kongreyi vaklaşık 1000 kışınin izlemesi bekieniyor. 1995 ylı TÜŞIAD-KALDER KaJıte Ödülü ise yann düzenleneeek bir törenle safıtpienni bulacak. Bu yıl imalat ve bizmet sektörü olmak üzere iki dalda ödiiJ verilecek. SEKîn özefjeştjpifmesj tamam • ANKARA(A!VKA)- SEK için 2 kasımda yapılan ihalelerde beş işletme, bir süt toplama merkezi ve bir arsa daha satıidı. Böylece. SEK'in faaliyette bulunmayan Yenice Süt Toplama Merkezı dışmda kalan kısmı özelJeştırilmis. oldu. Özelleştirme fdaresı'nden yapılan açıklamaya göre. SEK 'e aıt beş işietme, bir süt toplama merkezı ve bir arsanın toplam 173.5 milyar iıraya satışı OlB'ceonaylandı. fiaziantep'e AT Bürosu • GAZİANTEP (Cumhuriyrt Güney İUeri Bürosu) - Ğümrük birliği öncesinde Gaziantep'te Avrupa Topfuluğu frtibat Bürosu açılıyor. Avrupa Topluluğu ülkelerivle her türiü bilgi aJışverişini sağlayacak ofan büronun açılışı nedeniyle Gaziantep'e gelen Avrupa Topluluklan Komisyonu Türkiye Temsilcisi Büyükelçi Michael Lake, Türkıye'nın GB"ye girmek için tüm koşullan yerine getirdiğini söyledi. Lake, gümrük biriiğinin "ortak pazar" anlamına geldifini belirtti. Jtfıafatımktarımfa • ANKARA(ANKA)- fthalat miktan hızla artıyor. Agustostaki ithalat miktan. geçen yılın aynı ayındakinin bir buçuk katı düzeyınde gerçekleşti. (thalat miktan. ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 50.3 aitışgösterdi. fthalat miktannda ilk sekiz aylık dönemlerin ortafamasına göre yüzde 25.3 oranında birartış meydana geldi. On ikı aylık ortalamalara göre de ithalat miktannın yüzde 5.7arttığı belirlendi. fiübre sektöpünde canlanma • ANKARA (AA) - Gübre üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre eylül ayında yüzde 20.5. ocak-eylüi döneminde yüzde 26.6 arttı. Gübre Cretieilen Derneği'nin (GÜD) verilerine göre. geçen yı] eylülde 296 bin 386 ton olan gübre üretimi. bu yıl eylülde 357 bin 217 tona ulaştı. Geçen yılın ocak-eylüf döneminde 2 milyon 73.6 bin ton olan gübre üretimi, bu yılın 9 ayında 2 milyon 626.2 bin tona çıktı. Türkiye-İran pazar» yine açıfdı • YİKSEKOYA(AA)- Hakkâri'nın Yüksekova ilçesi Esendere Gümrük kapısında bulunan Esendere-Sero açık pazan, 4 aylık aradan sonra yeniden açıldı. Türk ve Iran makamlannın yoğun temaslan sonucu açılması »aglanan ve ticaretin 32 calem mafla sınırlı utulacağı Esendere-Sero çık pazarında. Türklere ait 5 ışyeri bulunuyor. AB ile iJişkilerde özel sektörü ternsil eden İKV Başkanı Aloğlu da DYP'den aday oluyor Gümrük hirliğiııe politik şemsiyeEkonomi Servisi- Özel sektör. gümrük birliği süre- cinde. Avrupa Birliği ile ıliş- küerde ortaya çıkan siyasi boşlugu doldunnak için inis- yatifî ele alıyor. fktısadi Kal- İcınma V'akfı (İKV) Baş kanı Sedrt Aloğlu. Avrupa Birlı- gVne tam üyelik sürecine si- yasi kimlikle daha fazla katkı sağlayabıimek amacıyla, Dogru Yol Partısfnden mıl- lervekili adayı olacağını açık- ladı. Alogiu bu yönde Başba- kan Tansu ÇiJİer'den gelen teklıfı değerlendırerek, aday- lık için karar verdigıni belirt- ti. İKV Yönetim Kurulu Baş- kanı Sedat Aloğlu. düzenle- dıği basın' toplantisında, "Eğer seçilirsem. miiietve- kiii olarak hizmetlerim, ül- kemin genel çıkarfarını en önde tutmak ve standartla- rını yükseltmek yönünde olacakfır" dive konu^tu. A- loğlu. -4 aralık tarihıne kadar İKV'deki görevine devam edece|ini de kaydetti. fKV Avrupa Parlamentosu DÎJ Jlişkiler Komisyonu'nun 22 kasımda yapacağıtoplantıön- cesi. 17 aralıktakı oylamanın ertelenmemesi için özel sek- • Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın öîümüyle başiayan sij-asi belirsizlik dÖBeminde, politikacıları gümrük birliği için veterince çaba harcamamakla suçlayan ve Avrupa Birliği BakanJıgı kurulmasını isteyen İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Sedat Aloğlu, özel sektör adına AB ile ilişkilerdeki siyasi boşluğu doldurmak için milîetvekili adaylan kervanına katılıyor. tör adına bir de deklarasyon yayımladı. Aloğlu, iş dünya- sının önde gelen temsilcile- riyle 3 kasımda yaptıklan top- lantıda. oylamanm zamanın- da yapılarak, gümrük bırlıği- nin 1 ocaktan geçerlı olması gerektiğı jolunda görü^ birli- ğine \ardıklannı söyledi. Aloğlu. aksı halde Tûrki- ye'dekı ıç siyasetin bundan olumsuz etkilenerek. gümrük birlığı karşıtlanna yarayaca- âı ve Avrupa Birliği ile enteg- rasvon sürecinin belirsızliğe düşece|i görüşünün özel sek- törde hakım oldujunu da ıta- Avrupa Parlamentosu'nda Türk Haftası Aloğfu da \eda ediyor. de ettı.. Aralarında Türkıye Odalar ve Borsalar Birliği. Istanbul Ticaret Odası. fstanbul Sana- yı Odası. Türk Sanayi ve Işa- damları Dernegı. Türkıve U- veren Sendikaları Konf'ede- rasyonu. Türkive Bankalar Bıriıği ve Türkive Ihracjtçılar Meclısı gıbı kuruluş/arm da bulunduğu löişverenkurulu- şunun ınızasını taşıvan dek- larasyonla . 22 kasımda top- lanacak AP Dıj ılişkıler. Gü- venlık veSavunma Konusşo- nu"ndayera!an60parlamen- ter ile temaslarda bulunulaca- Ekonomi Senisi - ATİAD ile A\ rupa Parlamentosu (AP) Türk Dostluk Grubu. 15 Kasım 1995 Çar^amba günü akşamı Strasbourg"da parlamento binası içinde ".VIarkefl) JaceTürke>'" sloganı altında geniş kap;.amlı bir Türk Tanıtım Günü düzenliyor. Aralıkta Türkiye ile Avrupa Birliği arasında kuruîacak gümrük bırlığine ılişkin oylama öncebinde A\ rupa parlanıenterlerine Türkiye'nin daha yakından tanıtılınaüi \e parlamenterlenn olumlu yönde etkilenmesını amaçla)'an geceve o gün Strasbourg'da Parlamento Genel Kurulu'na ıştırak edecek tüm miilet\ekilleri da\et edilmiş olup 500'ün üzerinde katılım bekieniyor. Da\etli kitlesinin bii)ük çoğunluğu aralıkta gümriik birliği için o\ kullanacak olan milJet\ekillerinden olu^acak. ATİAD \e AP Türk Dostluk Grubu'nun bu çaliijmasının. gümrük birliğine ilışkin olarak başlatılan AP'yeyönelik lobi çalışmalarının oylama öncesi yeni ve çok önemlı bir halkasmı oluşturduğu kavdedıliN'or. gı ve imzası olan özel sektör kuruluşlarmm üzehne düşen görevlen süratleyennegetıre- ceği mesajı \enli\or. AP Dış Ilışkiler. Güvenlik ve Savunma Komi5>onu"nun 31 ekımdeki toplantisinı ızle- ven Aloğlu. topJantıda de- mokratık Jİjnda kavdedılen gelişmelerın yeterlı olmadığı. aynca gene! seçımler ile GB oylama.Mnınyakın tarihe ras- tlamasından dola\ ı ov lama- nın ertelenmesı vönünde gö- rüşlerin ıt'adeedildiöını belir- terek jövle konuştu: "İRV olarak gömrük birliğine vönelik bir ertele- me kararının süreci belir- sizlige sokabilecek olması nedenivle >anlı; bir yakla- şım olduğu gö'rüşünde> u30 ekim tarihli Ortaklık Kon- sıv fnde AB ııytsi htikümet- ler ile Konıisvoıı. Türki- ye'nin gtrçekleştirdiği iler- lemeleri takdirle karşıla- dıklarını \e teknik açıdan hiçbir sorun olmadığını he- lirfmişlerdir. isc Tiirkiye'de gerçekleşririlen ilerlemelcri takdirle karşıladjklarını >e teknik açıdan hiçbir sorun kalmadığını söyledifer. AP BE3VCE ile AB hükürnetleri »e Ko-| misvon arasındaki görü| farkı ise AP'nin Türkive'j | gerçek boyutlarıyla izîeye-j mcmtsiııdın ka> naklan-j maktadır. Bunun nedeni isc AP'nin geçen y ıl aldığı Kar-j1 ma Parlamento Komisyonu çalışmalarım dondurmai kararıdır. Türkiye içinl onemli bir gelişme 31 ekımdeki toplantıda bu ko- misyonu n askıya alınnıası- nın bir lıata olduğu ve işler-j lik kazandırılması gerekti4 ği konusunda görüş birliği-j ne varılmasıdır." Ekonomik yaşamdaki başıboşluk, mevzuata getiriJen cezai önlemJerle giderilmeye çalışılıyor uyum ^cezalarla 9 sağlanaeakANKARA (CumhuriyetBürosu)- Avrupa ile mevzuat uyumu doğnıltusunda kısa bir süre önce rnevzuattaki yerini alan sınai hak- lan ıhlal edenlere, hapis ve para cezalan ge- tirildi. Patent haklan. yaş mey\e. sebze tıca- reti ve toptancı halleri. endüstnvel tasanm- lar. coğrafi işaretler ve markalar konuların- da. bu yıl içinde çıkanlan kanun hükmünde kararnamelereaykın davrananlara çeşitli ce- zalargetiren kanun. Resmi Gazete'deyayım- lanarak yürürlüğe gırdi. Patenthaklan Kendisini haksız olarak patent başv urusu sahibi veya patent sahibi olarak gösterenle- re bir yıJdan iki yıla kadar hapis ve 300 mil- yon liradan 600 milyona kadar para cezası uygulanacak. 56 «fatlK HtllSI • Patent haklan, yaş meyve \ e sebze ricareti, endüstriyel tasarımlar. coğrafi işaretler \e markalar kararnamelerine aykın hareket edenlere. çeşitJi hapis ve para cezalan uygulanacak. Hükümsüz olmuş ya da süresi sona ermiş patent haklannı ürenigi üriinün ambalajında ya da ilan ve reklamlarda kullananlara iki y ıldan üç yıla kadar hapis. 600 milyon lira- dan 1 milvara kadar para cezası verilecek. Taklit. izinsiz kullanım. patent haklannı izinsiz olarak üçüncü kişive devretme gibi patent haklarına tecav üz sayılacak fiilleri iş- leyenlere ise iki y ıldan dört yıla kadar hapis ve 600 milyon liradan I milvara kadar para cezasıntn yanı sıra. biryıldan az olmamak üzere işyeri kapatma cezası öngörüldü. Toptancı hailerinde faaliyet gösteren ko- misyonculann satış bedeli üzerinden alacak- lan komisyon yüzde 6'dan yüzde 8'e çıkanI- dı. Fatura veya üreticı makbuzu ile üretıcı- lerden satm aiınmıs bulunan maîlann toptan- cı halinden geçirümeden perakende satışa sunulduğunun saptanması durumunda bu mallann toptancı halinegirişi yapılmayacak. Bu durumda yüzde 10 oranındaki beledıve payı, üretici makbuzu \eya faturadagösteri- ien malın toplam bedeli üzerinden tahsil olu- nacak. Mallann alım satımının toptancı hailerin- de yapılması. perakende satışa sunulanların ve hallerden geçirilmesi hükınüne aykın ha- reket edenlere 100 milyon lira para cezası. kendilerıne gönderilen malları "mucbir se- bep" olmadığı halde gen çeviren komisyon- culara 30 milyon. malının miktar\e.satışde- ğerini üreticıye gerçeğe aykın olarak intıkal ettirenlere 40 milyon lıra para ve üç aya ka- dar hal dı^ına çıkma cezası verilecek. Çalışma ızni oimadan faaliyet gösteren gı- da sektörü ışletmelerıne 150 milyon lira pa- ra cezası verilecek. faalivete devam için izi- ni belgesi alması şart koşulacak. Tescil yap- tırmayan işyerleri ilezorunlu yöneticileri ıs- tihdam etmeyenlere 20 milyon. gıda kodek- sine uygun faaliyet göstermeyenlere de 100 milyon lira para cezası uygulanacak. Vergi matrahının yüzde 23'ü üzerinden hesapJanan iade tutan yüzde 35'e yükseltildi Ücretli ve emeklinin vergi iadesi artıyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ücretlıler. bu yıl daha yüksek oranda ver- gi iadesi alacak. Geçen yılın ilk dört ayın- da eskı uygulamanın devam etmesi nede- niyle vergi matrahlannın yüzde 23'ü üze- rinden vergi iadesi alan ücretlıler, bu yıl matrahın yüzde 35"i üzerinden iade ala- caklar. Maliye Bakanı İsmet Attila. yaptı- ğı açıklamada. 1994 yılında olduğu gibi 1995 yılında da ücretlilerin özel gider in- diriminden yararlanacaklannı bildirdi. Ba- kan Attila, ücretlilerin I Ocak 1995 tari- hinden3l Aralık 1995 tarihine kadar yap- tıklan eğitim. sağlık. gıda. giyım ve kira harcamalanna ait belgelen vergi iadesi için kulianabileceklerini söyledi. Ccretlilerin harcama beJgelerini, I O- cak 1996 "dan 20 Ocak 1996 tanhine kadar. işverenlerine "özel gider indirimine ait biidirim" ile beyan edeceklerini belirten Attila, şuniarı söyledi. **îş>erenler, aldık- lan bildirimlere dayanarak ücretlilerin ya- raıianacaklan yiiiık vergi iadesini hfsapla- yarak. 1 Şubat İ996'dan itibaren. ücretlile- re fücretlilerin ödeyecekleri gelir vergisin- den mahsup etmek suretiyle) ödeyecek. Özel gider indirimiııuen doğan yıllık vergi • 1994'teyıllık vergi iadesi sadece 8 aylık dönemi kapsadığı için, bu yıl 12 aylık dönem için vergi iadesi oranı da otomatikman yükselecek. Aylık brüt maaşı 20 milyon iira olan ücretli, 221 milyon liralık belgeyi işverene verdiğinde21 milyon liralık vergi iadesinden yararlanacak. iadesL ücretlilerin vergi matrahlannın y üz- de 23'ü üzerinden hesaplanmay ıp. 95 için yüzde 35'i üzerinden hesaplanacak" Yıllık vergi iadesi. 1994 için yüzde 23 oranı esasalınarak hesaplanmıştı. Ücretli- lerin yıllık vergi iadesi ımkânından yarar- lanabilmesi için. I995sonlannagelindiğı bugünlerde. yaptıklan harcamalarını bel- gelendirmelen ve iade kapsamına giren harcama belgelerini süresi içinde işv eren- lerine ibra? etmelerı gerekiyor. Bakan At- tila, emeklı. dul ve yetim aylığı alanlann yararlandıklan vergi iadesi uvgulamasın- da birdeğişiklik olmadığını kaydetti. Attila. özel gider indınmine konu har- cama belgelerindeyeralan tutarın üçtebı- rinin. özel gider indirimine konu harcama olarak kabul edileceğıni, ancak bu harca- ma tutannın vergi matrahının I995yılı için yüzde 35"ini asmayacağını belirtti. Attila. özel sektörde brüt20 milyon liraaylıklaça- lışan birkimsenin. 1995 vergi matrahının 210 milyon 714 bin 28$ lira olduğunu. bu kişiden 1995'te kesilen gelır vergisinin de 55 miiyon 714 bin liray ı bulduğunu vurgu- ladı. Vergi iadesi şu şekılde hesaplanacak: "Briitü 20cnihonlira olan kişinin I995'te yaptığı özeigider indiriminekonuharcama- İan 221 milyon 250 bin lira olsuıı. Bu kişi- nin özel gider indirimine t-sas hanama tu- tan, toplam harcamanın üçte biri olan 73 milyon 750 bin lira olarak hesaplanacak. Bu tutar, »erjp matrahının yüzde 35'ini de geçemeyecek. Tutar, bu kişinin 1995'e ait vergi matrahından düşiirülerek yeni nıat- rah ofan 136 miNon 964 bin 2fiS lira, bu matrahın \ergisi de 34 miKon 241 bin lira olarak hesaplanacak. \ ıliçindete> kif sure- tiyle kesilen vergi ile yeni vergi arasındaki «ergi farkı olan 21 milyon 473 bin lira. üc- retlinin I Şubat 1996'dan sonra ücretler- inden kesilen vergiden düşülecek \e düsü- len nıiktar kadar. «fubat net ücneti artacak." Maliye Bakanı Attila, 1995 >ilı için verilecek vergiiadesinin yeni esaslannı ve tutan açıkladı. Hatalı adres, kargoyu yavaşlattı A cil elime ulaşması pereken bir dilekçeyi, Jzmir'deki yakınlarım Expres Kargo ile yolladılar. Aradan iki gün geçmesine karşın zarfı henüz alamadım. Daha önce Expres Kargo ile gönderrlmiş olan paketim de elime çok geç ulaşmıştı. Expres Kargo'nun Ankara ve Izmir'deki bürolarını defalarca aramama karşın, her seferinde gecikme ile ilgili başka mazeretler ileri sürülmüştu. Paket için istenilen taşıma ücretinin neredeyse 5 katını O kurumuzun bir an önce çok önemli olarak nitelendirdiği zarfına kavuşması için Expres Kargo'yu arayarak, okurumuzun şikâyetini ilettim. Konuyla ilgileneceğini belirten Expres Kargo yetkilileri, kısa bir süre sonra bizi arayarak, söz konusu zarfın Işık Kaşdemir'e ulaştınldığını bildirdiler. Izmir- Ankara aracının yolda anza yapması nedeniyle zarfın Ankara'daki transfer merkezine gecikmeli olarak ulaştığını kaydeden yetljililer, zarfın Işık Kaşdemir'in iş yeri adresine teslim edildiğini vurguladılar. Kaşdemir'in daha önceki paketinin gecikmesinin kendi hatalarından kaynaklanrnadığını söyleyen HULYA GENÇ Cumhonyet Gazetesı . Turhocağ Caa 39/41 , Cagatog'u'tSTAMauL ; TEL 572 OS OS t- FAX 5U 07 51 *• Yanlış fatura direkten döndü tetefon görüşmeleri için ödemiştim. Şimdi yine benzeri bir durumla karşılaştım. Ekspres Kargo'yu aradığtmda zarfla ilgili bilgi alamadım ve zarf hâlâ elime ulaşmadı. Işık Kaşdemir/ANKARA Expres Kargo yetkilileri. "Ş/rketimiz müşterilerine en hrzlı ve güvenli hizmeti verebilmek için her türiü tedbirleri alıyor. Buna karşın, müşterilerimizin adres ve kodlama hatalan yapması, paketi gönderen kişinin posta kodunu yazmayt unutması, elemanlarımızın kışisel hatalan veya araç anzaları nedenleri ile çok ender de o/sa bazı teslimat gecikmeleri olabiliyor" diye konuştular. Zarf dağıtım sisteminin açık ve doğru adres sistemi üzerine kurulduğunu hatıriatan yetkililer, zarfın üzerine posta kodu yazılmamış olmasının paketin belirtilen adrese ulaşma hızını yavaşlattığına değindiler. • K ızımın eli yanınca, Hasanpaşa Vatan Hastanesi'ne götürdük. Doktor muayene ettikten sonra pansuman yaptı. Şark Sigorta'lı olmamıza karşın bizden 2 milyon 750 bin lira muayene ve pansuman ücreti istendi. Ayrıca her gün pansurnana gelindiğinde de 2 milyon 750 bin lira ödeyecegimiz belirtildi. Ertesi gün pansuman için evden çıktığımızda Acıbadem-Bağdat Caddesi'ndeki polikliniğe uğradık. Poliklinikte de doktor tarafından muayene ve pansuman yapıldı. Şark A yça Yücesoy'un hastane ile poliklinik arasındaki fiyat uçurumuna dikkat çeken mektubu elimize geçtiğinde, Vatan Hastanesi örnek gösterilecek bir hızla yapılan hatayı gorüp, telafi yoluna gitmişti bile. Ayça Yücesoy'un şikâyetini Vatan Hastanesi Poliklinik Koordinatörü Asuman Tunçkol'a ilettiğimizde, kasa gorevfisinin Yücesoy'dan yalnışlıkla pansuman ve muayene ücreti olarak 2 milyon 750 bin lira aldığını, hatasını sabah kasayı teslim ederken farkettiğini söyledi. Hatanın farkedilmesi üzerine gerekli işlemlerin başlatddığını anlatan Tunçkol, Şark Sigorta'nın Saglık Hasar Bölümü'nden Neslihan Özdemir ile görüşerek. yapılan hatayı bildirdiklerini kaydetti. Yücesoy'a 2 milyon 250 bin lirasının iade edileceğini açıklayan Tunçkol, olayla ilgili tutanak tutup, ana kasadan para alma sürec/nı tamarnladıklannı bildirdi. Tunçkol, Yücesoy'u arayarak durumu yeni bildirdiklerini söyledi. Sigorta şirketleriyle Sigorta'lı olduğumuz için ödememiz gereken 1 milyon 500 bin liradan yüzde 10 indirim yapıldı ve ücret 1 milyon 350 bin liraya düşürüldü. Bu ücretin yüzde 20'si olan 270 bin lirayı ödeyerek poliklinikten ayrıldık. Sonraki gidişimizde pansumanı yine doktor yaptı ve bizden 250 bin lira istendi. Yüzde 80'ini sigorta ödediği için 45 bin lira ödedik, Hastane ve poliklinik arasındaki fiyat farkını merak ettiğimden konuyu size aktanyorum. Ayça Yücesoy/JSTANBUL yapmış oldukları anlaşmalar gereği sigortalı hastalardan yanık muayenesi ve pansumanı için yafnızca 500 brn lira para aldıklarını bildiren Tunçkol, sigorta şirketlerinin her müessese ile farklı anlaşmalar yapabileceğine dikkat çekerek. "Bazı sıgortalar anlaşma üzerinden poliklinik işlemlerinde peşin ödeyip fatura alırlar. Poliçeli olanlar ise teminatlarına göre işlem görür. Şan\ Hayat Sigorta mensuplan tüm Vatan Hastaneler Grubunda yatarak tedavi görmemek kaydıyla, poliklinik tedavılerinde, anlaşma fiyatlan üzerinden peşin öderler. Daha sonra faturalanm sigortaya teslim ederek yüzde 80'inı geri alırlar" diye konuştu. Yücesoy'dan pansumana gelmesi halinde her pansuman için 2 milyon 750 bin lira talep ediidiğini hatırlatmamız üzerine, yanık ve çeşitli yaralanma şikâyetleriyle hastaneye gelenlerden bir kereye mahsus olmak üzere muayene ve pansuman ücreti alındığını. doktor tarafından yapılan diğer pansumanlardan ise yalnızca malzeme ücreti alındığına dikkat çekti. • IZZETTIN ONDER Siyasal Oengede Dengesizlîk Kışın kapalı bir yerde, hiçbir tekniğe başvurmadan yapılan hava tahmininde çok büyük bir isabet kayde- dilebılir. Aynı şekilde. yazın da aynı yöntemle yapılan hava tahmininin isabet derecesi fevkalade yüksek olur. Bunun nedeni. tahmın yönteminın üstünlügü değil, fa- kat kışın ve yazın belirli dönemlerde hava koşullannın fazla değişken olmamasıdır. Türkiye. birerken seçımegidiyor. Bu seçime on dört parti giriyor. Bu on dört partiye rağmen seçmenlerin işi. bir bakıma fazla zor değil. Zira, parti programlarını tahrnin etmek, istikrarlı koşullarda hava tahmini yap- mak kadar kolay gözüküyor. Û nedenle partiler arasın- da yapılacak olan tercih, parti programlanna göre de- ğil, başka ölçütlere göre olacaktır. Aynı noktayı dikkate alan siyasal partiler de seçim- lere giderken, programlanndan önce başka noktalara önem vermekteler. Hem seçmenler hem de siyasal partiler çok iyı bıliyorlar ki. güçlü birseçmen grubu ar- kaya alınmadan siyasette ve ekonomide fazla ciddi bir dönüşüm yapılamaz. Öte taraftan. sosyo-ekonomik koşulların yeterli olmadığı durumlarda radikaf sistem değişikliği önerenpartilerde marjinal kalma riski ile kar- şı karşıya gelirler. Ozde benzer partiler Bu koşullarda hemen tüm partiler, ekonomik özde muhafazakar bir görüntü sergileyerek bazı üstyapı ku- rumlarında farklı roller üstlenmeye ya da değişik imaj yaratmaya yönelirler. Nitekim Türkiye böyle bir özde benzer, detayda farklı programlarla karşı karşıya bu- lunmaktadır. Hemen tüm partilerin benzer özünü eko- nomideki hâkim üretim ılişkileri belirlemektedir. Bu ne- denle, parti seçiminde de büyük zorluk. hatta açmaz solda yaşanmaktadır. Türkiye için en büyük şanssızlık ve alternatifsizlık de ışte budur! Sistem partilerine gelince. mevcut sistem içinde ka- larak çıkar gruplannı koruyanlarla farklı çıkar gruplan- nı devreye sokmaya çaiışanlar arasında büyük bir mü- cadele yaşanacaga benziyor. (şte bu nedenle DYR farklı çıkar gruplannı devreye sokmaya çalışan iki ra- dikal partiden birini karşısına alırken, öbürü ile ittifak kurma yoluna girdi. Bu geçışte, sistemin özü ve Avru- pa bağlantılan. hiç kuşkusuz. etkili oldu. Böyle bir itti- fakla iktidar şansı zorlanırken sosyal demokratların da pek başıboş bırakılmaması gerektiği düşüncesi ile on- lar da denetim altına alındı. Zira böylece. şimdiye dek olduğu gibi. bundan sonra da koalisyondan şikâyet- ler yükseltilirken gayet ustaca koalisyon ortağına da vurulmuş olunacaktır. Siyasette kazandığını düşünen- ler. seçirn sonuçlanna fazla üzülmemeye de şimdiden aiışmalıdır. Devletin gücünü kulianma süresi kısaltılmalıdır Seçimlere giderken. öyle düşünüyorum ki, Başba- kan da dahil. özellikle de dahil olarak tüm kabine de- ğışmelı ve tarafsız olmalıdır. Böyle birseçişin Meclis'in haysıyeti ile yakından uzaktan bir alakası yoktur. Diğer taraftan, kuşkusuz Seçim Yasası fevkalade önemlidir. Böyle bir yasanın gücü, sadece oylann mil- letvekillerinı belirlemesi ile sınırlı olmayıp seçmen dav- ranışını adeta iki kademeli seçimde olduğu gibi etkile- meye kadar genişleyebilmektedir. Ne var ki Meclis'te anlaşıldığı biçimi ile "demokrasi", bu denli önemli bir yasanın partilerarası ittifak yerine, fiifi oy sayısı ile oluş- ması gerektiği şeklinde yorumlanmaı\tadır. Bu durum- da olumsuz bir yasa ile belirli gruplara daha uzun bir seçım yatırımı yapma şansı mı verılmeli, yoksa maale- sef aynı yasa ile bu gruplara çok daha kısa bir devlet gücunü kulianma süresi mi tanınmalıdır! Bence, ülke çıkan açısından, ıkincı seçiş daha isabetlidir. Kaldı ki. hedefe kilitlenmiş bir füze gibi, devlet adarnı basiretı anlayışı ile açıklanamayan ve ülkeyi her türiüriskeat- mayı göze alabilen bir ruh hali ile hareket eden politi- kacılar karşısında, "Biraz daha süre verelim de işlerbi- raz daha çıkmaza girsin" mantığı da fazla geçerlı gö- rulmemektedir. Siyaset bilimcilerimiz halkımızın sağduyusuna pek güvenirler. Bu nedenle de Jakoben yaklaşımlara kar- şı çıkartar. Umalım ki, halkımız, bırakalım ülkeyi. ken- di çıkarlan doğrultusunda ve bu doğruttuda kullana- caklan oy konusunda siyaset bılimcılerı fazla utandır- mazlar. Ne var ki, bu konu sadece halkın davranışı ile ilgili olmayıp siyasal parti alternatifleri ile de sınırlı bu- lunmaktadır. Galiba en büyük açmaz da bu konudadır! İstan^ui Ticaret Borsasj'nda muhalefet Seçim yanşı mı ihaleyanşımı?.. Ekonomi Servisi- Lzun yıliardır. ekonomi günde- mınde yer almayan fstanbul Ticaret Borsasfnda I3 ka- simda yapılacak olan meslek komıtesi seçımlen öncesi. üyelik kavgası kızışıyor. Odadaki 22 meslek komı- tesınden 8 tanesıne sahıp olan Rami Gıda Toptancıla- rı. kendı komitelerini kendi- lerinın temsil etmeleri gerek- tîginı öne sürerek. seçimlere katılma kararı aldılar. Dernekler kuran. özelleş- tirmeye giren, ticaret odası ve ticaret borsalannda söz sahibi olmak isteyen gıda toptancılannmbuatagı. baş- langıcta klasik tuccar imajı- nınsilinmesimbi aözüküvor. Ancak. Istanbulbünyesın- deki borsa ürünierinı kapsa- yan ihalelerdekı bırim fiyat- İarın 22 meslek komıtesınin temsilcileri tarafından belir- lendiğı gözönüne alındığın- da. gıda toptancılarının se- çimlere katılma kararı daha ılginç bir boyut alıyor. Buna karşın toptancılar. ıhalelerde fiyat belirleme inisyatifini elegeçirmek yolunda bırça- balan olmadığını ileri sürû- yorlar. Türkiye'deki diğer ticaret borsalarından farklı olarak, tescil alım satımı yapan İs- tanbui Ticaret Borsası. bor- sada işlem gören ürünlerin günlük fîyatlarını \ermekten de voksundu. Gemi ihalesi iptal edildi A.\K.4RA (Cumhuriyet Bürosu)-Türkiye Denizci- lik İşletmeleri"nin (TDl) 7 yolcu gemisinın satışı ile bu gemilenn çalıştıgı hat \ e is- kelelerin kiralanması ama- cıyla açtığı ihalenin. veri- fen tekliflerin uygun bulun- maması nedeniyle iptal edildiği bildirildi. Gemi. hat ve iskelelerin satışı için yeni birihaleaçılacağı kay- dedıldi. Özelleştirme İdaresi Başkanfıgı "ndan (ÖİB) dün yapılan açıklamada, TDÎ'- nin açtığı ıhaleye katılan firmalann verdiâi teklifler- de beiirtilen yılTk TEFE 2 oranındaki kira bedeli artış- larııım yeterli bulunmadığı ve bu nedenle ihalenin ipta! edildiği vurgulandı. Açık- lamada, 21 eylül tarihine kadar4 firmanın teklif ver- diği kaydedilerek şöy lede- nıldi: Teklifler TDİ yönetimi tarafından değeriendirilmiş vesonuçidaremiz başkanlı- ğına sunulmuştur. OİB'de yapılan inceleme sonucu, verilen tekliflerdeki yıllık ki- ra artışoranının yetersizgö- riilmesi nedeniyle sonuçla- rın Özelleştirme Viiksek Kurulu'na (ÖYK) sunul- ması uygun bulunmuştur." Açıklamada. ÖYKnin belirlediği özelleştınne stratejisi dogrultusunda TDÎ'deki özelleştirme ko- nusunda çalışmalann sür- düğü helirtildi.