Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
2 NİSAN1994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOM 11
ŞİRKETLERDEN
• ÇUMRA Kağıt Sanayi
AŞISO9002 Uluslararası—
Kalite Güvence Belgesi aldı.
• FENİŞ.Alman
Hartmann fııması ile yeni bir
üsans anlaşması imzaladı.
"SG Modul Fassade" adb bu
sistem ile henüz Avrupa'da
da çok yeni olan "cam
cephe" sistemini Avrupa
standartlannda Türkıye'de
üreten ve uygulayan ilİc
kuruluş durumunda.
• BEME
Sıgorta. 1992
yılında
başlaltığı
"Telesigorta"
sisteminedahilher
sigortalısına bir "Fuji çek at"
kamera hediye ediyor.
• INTERPRO tarafından
organizeedılen CAD/CAM
"94 Sergi ve Seminerleri, 6
Nisan 1994'teTheMarmara
Oteli'nde multimedya
gösterileri ile açılacak
• YEMGÜNAYDIN
gazetesi ekonomideki son
kriz dönemiminin aşılmasma
yardımcı olmak amacıyla
"Seri Sektör Toplanülan"
organize ediyor.
H
mm m YATIRIM
^ J Finansman
• AŞ'ninSınai
—
Kalkınma
Bankası'nda
yapılan olağan genel kurul
toplantısmda yüzde 110
oranında temettü dağıtılması
vr
e senmayenin 26 milyar
liradan 50 milyar liraya
çıkanlması kararlaştınldı.
• ÇELİKHalatveTel
Sanayi AŞ'nin 32. Genel
Kunüu tûm ortaklann
katıhmıyla Büyük Sürmeli
Oteli'nde yapıldı. Toplantıda,
netsatışlann 1993 yılında
1992'ye göre yüzde 68
arttınlarak 453.7 milyar
liraya ulaştığı belirtildi.
• VESTEL,Tükeüci
Sorunlan Haber
Merkezi'nden, garanti
sürelerinin uzatılması için
mücadele ettikleri için ödül
aldı.
727 Chıcago
Bilim ve Endüstri Müzesi'ne
kaldınlmadan önceki son
yolculuğunda uçmak yerine
Chicago'da göl ve kara
trafigıni kullanmayı tercih
etti.
• BEYMENAkmerkez
mağazası çatısı altında
"Guerlain Güzellik
Enstitüsü" açıyor.
Merakla beklenen kredi faiz ödemelerinin yapıldığı 31 mart günü fazla hasar olmadı
31 ıııaıt atlatıldı,aıııa.
YAKUP BİLGE
Bankacılarla sanayicilerin heyecanla
beklediği kredi faiz ödemelerinin
yapıldığı 31 mart, beklendiği kadar
kötü olmadı. İşadamlan, 31 martta
ödemeleri gereken üç aylık kredi faizle-
rini büyük oranda aksayacağını açı-
klamış. bankalann geri adım atmasını
istemişti. Buna karşılık bankalar, kredi
faiz ödemelerinin gecikmesi durumun-
da alacaklanna bankalararası piyasada
oluşan gecelik faiz oranlannın uygula-
nacağını acıklaması ödemelerin fazla
akşamasını engelledi.
Üç aylık faiz ödemelerin yapılacajp
31 mart tarihinin bankacılarla sanayici-
lerin büyük kavgasına sahne olacağı
beklenirİcen, beklenen olmadı ve piyasa
olayı yumuşak bir şekiJde atlattı. 31
martın atlatılması. krizin tümüyle at-
latıldığı anlamına gelmiyor. Bankacı-
larla sanayicilerin anlaştıklan önemli
bir nokta ise radikal önlemlerin alınma-
ması durumunda, haziranda ödenmesi
gereken ikinci dönem faiz ödemelerinde
"kaıun gövdeyi götürecegi".
Gerçekler görülmeli
Kredilerden sorumlu Pamukbank
Genel Müdür Yardıması Ahmet Ergü-
neş, ekonomi politikalannda uygula-
nan pöpülist politikalann artık son bul-
ması gerektiğini söyledi. Ergüneş, Cum-
huriyet'te yaptığı açıklamada, üç aylıR
kredi faiz ödemelerinde, daha önceki
dönemlerdeki aksamalardan farklı bir
aksamanın olmadığını belirtti. Bunda
bankalann kendilerini korumak için
aldıklan önlemlerin etkisinin olabilece-
ğini belirten Ergüneş. artık gerçekleri
görmek gerektiğini vurgulayarak şöyle
dedi:
"Ekonomi iki aydır gitmemesi gereken
yolda gitme) e çalışıyor. Durum böyle de-
vam ederse haziranda kan gövdeyi gö-
türür' deyiminden daha ağır bir deyim
bulmak gerek. Artık ekonomi kural-
lannın söylediği şevleri yapmak lazım.
Herkes bankacüarı suçluyor. Oysa krizi
yaratan hükümetin kendisi. Merkez
Bankası yüzde 10001e faiz veriyor, böyle
bir döoemde özel bankalan suclamanm
hiç bir mantığı yok."
Ekonomi tümüyle çökebilir
Alarko Topluluğu başkanlanndan
tshak Alaton. 31 martı atlatan Türk
ekonomisinin sağlam bir yapıya sahip
olduğunu gösterdiğini söyledi. 31
martın atlatılması her şeyin iyi gideceği
anlamına gelmediğini de belirten Ala-
ton, ekonomide alınması gereken ted-
birlerin siyasetteki belirsizliği bekleme-
ye tahamülünün olmadığını ima etti.
Alaton, radikal tedbirlerin geciktirilme-
si durumunda nisan-mayıs aylanndan
sonra ekonominin çökeceğini belirterek
"Ekonomi iflasın eşiğinde" dedi.
Merkez Bankası Türk Lirası faizlerini geri çekmedeısrarlı
Dövizdeki faiz baskısı kalktı• Ekonomik paketin
askıda kalması belirsizliği
artınyor. Hazine hala
borçlanamıyor, Merkez
Bankası faizleri
düşürüyor, döviz
üzerinde büyük baskı var.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Ekonomik paketin, DYP-
SHP koalisyonunun geleceğine
ilişkin kuşkular nedeniyle askıda
kalması piyasalardaki belirsizliği
artınyor. Bekletilen zamlann
stokçulan teşvik ettiği, döviz kur-
lan üzerindeki baskılann da yo-
ğunlaştığı bildirildi. Merkez Ban-
kası'nın özerkliğini öngören yasa
taslağı da gündeme getirilen yeni
seçeneklerle amaandan
saptınldı. Merkez Bankası'run
kurlarla ilgili olarak bu aşamada
devreye girmeyeceği, sadece
Türk Lirası faizlerini geri çekmek
konusunda ısrarlı davranacağı
öğrenildi.
Piyasalarda bir süredir yaşa-
nan güven bunalımının "neredey-
se yerieştiğine" dikkat çeken
Merkez Bankası yetkilileri, do-
lann dün öğlen saaüerinde ye-
niden tıımanışa gecmesı üzerine,
"Yapdabilecek pek fazla şey kal-
madı. Dolar nereye vurursa vur-
sun, müdahaievle düşürmekten
yana değiliz. Pivasalardaki güven
bunalımının sona erdirilebilınesi
Ekonomi Servisi - Nisan ayına dövizde yeni bir alevlenmeyle girildi. Dolar, serbest piyasada ve
bankalararası piyasada 27 bın liraya kadar yükseldi.
Bu alevlenmenin iki nedeni var: Birincisi Merkez Bankası'nın gecelik faızi aşağı çekme uygulamasını
bugün de sürdürmesi. Bankanın gecelik faizi yüzde 200"den açması. faizin çekiciliğine son verdi.
Bunun üzerine, bankalararası piyasada bir haftadır genelde 25 bın - 26 bın lira aralığında seyreden
dolar, 27 bin liraya kadar çıktı. Dün gelir vergisi ödemelerinin sona ermesi. serbest piyasayı
rahatlattı. buna bir de maaşlannı alanlann koşup
dövizalmalaneklendi. Böylece,haftabaşından
^ u
^ a n a
bankalararası piyasanın altında seyreden
fıyatlaraynı düzeyi yakaladı. Borsa, haftanm son
seansmda hızlı birçıkışyaptı. Spekülatifalım
satımlann yoğun olduğu Borsa'da, faiz oranlannın gerilemesi olumlu bır gelışme olarak
değerlendirildi. Borsacılann beklentisı. açılacak ekonomik paketin dövızi bir dengeye oturtması ve
faizlerin düşük düzeyde seyretmesı Ancak borsaalar, ekonomik pakete oynarken. paketin
gecikeceği haberleri geliyor.Bununla birlikte. ANAYOL formülünün Borsa'yı kısa süredeolsa olum-
lu etkileyeceğini unutmamak gerekıyor.
için tek çözüm. istikrar tedbirieri-
nin bir an önce açıklanması" dedı-
ler. Üst düze> bir Merkez Ban-
kası yetkilisi. Türkiye ekonomisi-
nin, faizlerdeki anormai
tırmanış, Hazine'nin borçlana-
maması ve likidite bolluğu nede-
niyle çok kritik günleryaşamakta
olduğuna dikkat çekerek şunlan
söyledi:
"Hazine'nin hala borçlana-
maması. sonınun özünü oluşru-
nıyor. Piyasalar secimlere koşul-
ianmıştı, hepimiz de böyle düşünü-
yorduk. Seçimler yapılacak, istik-
rar tedbirieri hemen açıklanarak
ve piyasalarda yeniden güven tesis
edilecek. Oysa gelişmeler maale-
sef böyle olmadı. İstikrar tedbirie-
ri hala açıklanmadı. koalisyon sü-
recek mi surmev ecek mi? Bu soru-
lann yanıtı ortada >ok. Bö>le bir
ortam, tabii ki güven bunalımına
yol açıyor. Biz Merkez Bankası
olarak faizleri gerüetmek düştin-
cesini ön plana aldık. Bu rakam-
ları bulmuş bir faiz oranı ile hiçbir
şey yapılamazdı. Faizleri indiri-
yonız. ama Hazine hala borçla-
namıvor ve kur üzerindeki baskı
sürüvor. Kurda gelinen nokta ne
olursa oisun. müdahale ermekten
>ana değiliz. Bu işin çözümü istik-
rar paketinden gecivor."
A\nı \eıkılı. devam eden belır-
sizliğin bütün projeleri "su-
landırdığfnı kavdederek. Mer-
kez Bankasfnın özerkliğine iliş-
kin taslağın da Hazine tarafından
gündeme getirilen seçeneklerle
amaandan saptınlmak istendiğı-
ne dikkat cekti.
Merkez Bankası, her yıl bütçe
gıderlennin yüzde 15"ine değin
olan kısa vadeli avanslann kul-
lanımını sınırlamak isterken. Ha-
zine'nin Bütçe giderlerinin her
yılki artışına smırlama getirmek
ıstı>or.
Avanslar tükendi
Cumhuriyet in edindıği bilgiye
göre. hükümet yılın ilk 3 ayında
Merkez Bankasfndan kullan-
makta olduğu kısa vadeli avans-
lann "tamanını" (bu yıl 122 tril-
yon iıra) tüketti. Hazine'nin
borçlanamama durumunun sür-
mesi ve istikrar paketinın gecikti-
rilmesi durumunda, piyasalarda
yeniden "kriz" yaşanabileceği
kavciı-dilivor.
İSO Baskanı Kavi:
IMF'ye
gicülebilir
Ekonomi Servisi- İstanbul
Sanayi Odası (İSO) Başkanı
Hüsamettin Kavi, sanayinin
soluğunun giderek kesildiğini
belirterek. "Artık bekleyecek
zaman kalmadı" dedi. Kavi,
hükümetin istikrar paketinin
finansmanı için IMF ve Dün-
ya Bankası'na başvurup
vurmayacağının ekonominin
rakamlanna bağlı olduğunu
belirtti. Kavi, bu rakamlar iyi
analiz edildikten sonra buna
karar verilir.
Kavi, dün düzenlediği
basın toplantısında. iç talebin
çökmesi ile nakit akışında bü-
yük tıkanıklığın yaşandığını,
birçok işletmelerde üretimin
yüzde 25'lerin altına düşmesi-
ne neden olduğunu ifade etti.
Ankara"nın artık kendilerini
duyması gerektiğini belirten
Kavi, tüm kesimlerin üstüne
düşen fedakarhğı yapmaya
hazır olduğunu vurguladı.
Devlete gelir sağlamak icin
dile getirilen varlık vergisinin
çok hassas bir nokta olduğu-
nu belirten Kavi şöyle konuş-
tu: "Oevletin geliri arttınlmak
isteniyorsa bunun yolları var.
Vergilendirilnıeyen büyük bir
kayıt dışı ekonomi mevcut.
Bunun vergilendirilmesi ile
devletin geliri arttırılabilir."
Baharlık giysiye ilgi yok
YENİ ÜRÜN
Aksiyon Limon Tazeliği
B
aşer-Colg-
ate;
çamaşır
suyu pazarına
Normal,Çiçek
KokuluveAxion
Ev'den sonra yeni
birürünlegirdi.
"Aksiyon Limon
Tazeliği" adıyla
piyasayasürülen
çamaşır suyunun beyazlatma gücünün yanı sıra leke
çıkarıcı özelliği de bulunuyor. "Aksiyon Limon Tazeliği" 900
gramlık şişelerde satılacak. •
Bulova'dan yeni saatler
alçacı
Şirketler
Grubu'n-
dan Konyalı Saat,
1 yıllık garanti
süresi vesatış
sonrasıhertürlü
bakım hizmetiyle
Bulovasaatlerinin
yeni modellerini
piyasayasürdü.
1875 y111nda Joseph
Bulova tarafından
piyasaya sürülen
saatler, lOOyılıaşkınbirgeçmişesahıp. Mekanik, lOmikron
altın kaplama, safir cam ve su geçırmez özellığe sahip
Bulova saatleri, klasik, abiye ve spor giyimi sevenler için
çeşitli seçeneklersunuyor.B
Dövize endeksli ayakkabı
S
kechers
adencilerin
kullandığıçelik
bombeli ayakkabıdan,
askeri bota kadar pek
çok modeliyle Türkiye
pazarına girmeye
hazırlanıyor. SASTAŞ
firması tarafından ithal
edilecek.
Skechers
ayakkabıların fiyatı
50-60 dolar arasında
değişiyor. Hersezon
40-50 binçift ayakkabı
satmayı hedefleyen
SASTAŞ A.Şyetkilileri,
bay ve bayan için 18 değişik modelin satışa sunulacağını
açıkladılar. Çelikgövdelı Skechers ayakkabılarayağı
darbelerekarşıkoruyacaközelliktehazırlanmış. •
H
avalarınıyı
gıtmeye
başlamasıyla
vitrinlerini yenileyen
mağazalar, etiketlerını
ekonomik krızden en az
etkilenecek düzeyde
tuttu. Vitrinlerdeki bol
sıfırlı etıketleri izlemekle
yetinen tüketici, geçen
sezonu kötü kapatan
esnafın, bu sezonda da
zorgünleryaşamasına
neden oluyor. Tamamen
iyıleşmeyen havalar ıse
mevsimlikgiysilereolan
talebi düşürüyor.
iIkbahar yaz sezonuna
15-20 gün önce mernaba
dıyenmağazaların
bırçoğu.etiketlerini
yenilemek için istikrar
paketinin açıklanmasını
bekliyor. Yeni etiket
fiyatları tüketicinin alım
gücünü biraz daha
zorlaştıracak.
Mağazaların yeni sezon
hazırlıkları şöyle:
HATEMOĞLU
Mağazanın yeni sezon
ürünleri arasında safari
giysileryeralıyor.
Kreasyonundacanlı renkleri
kullanan Hatemoğlu, daha çok
saks mavisi, yeşil, kırmızı, sarı
ve keten rengini tercih ediyor.
'1994 İLKBAHAR-YAZ KOLEKSİYONU (TL)
VAKKO
Bluz .
Triko
Tişört
Etek
Ceket
Pantolon
Pantolon takım
Ayakkabı
Çanta
HATEMOĞLU
Erkek polinezik takım
Ceket
Gömlek
Pantolon
Bayan etek tk.
Bayan ceket
LİMON
Bayan keten ceket
Keten etek
Gömlek
1 490 000
1.200.000
495.000
2.250 000
5 950 000
2990 000
12.500.000
3 490.000
2300 000
4.600 000
2.9-3 000.000
545.000
940.000
4.500.000
2.500.000
1.650.000
900.000
450-650.000
ÇARŞI
Bayan etek
Pantolon
Bermuda
Bluz (ipekli)
Erkek pantolon
Triko
Gömlek
ENDER
Bayan pantolon
Gömlek
Svveat shirt
Tayt
Mevsimlik rüzgarlık
YENİKARAMÖRSEL
Erkek takım (terilen)
Erkek pantolon (ter.)
Erkek keten takım
Bayan gömlek
Bayan pantolon
Etek
595.000
695.000
825.000
875.000
895.000
595.000
315 000
300-350.000
345.000
295-450.000
250.000
895-955 000
2.195.000
649-749.000
3.895000
395-990.000
559-879.000
499-999.000
Hatemoğlu'nda pardesü 3
milyon500bın İıra, gömlek 545
bin lira.
ENDER
Mağaza yeni sezona spor
giysılerle merhabadedı.
Yeni sezonla birlikte müşterı
sayısı iyice azalan Ender
mağazasında, kışlıkgiysiler
halasergileniyor. Taksitlı
satışlara devam eden Ender
mağazasında sweat shirt
fiyatları 295 bin lira ile445 bin
liradan, çocuk gömleğı 285 bin
liradan satılıyor.
BİSSE
llkbahar yaz sezonunda kalın
çizgili ekose gömleklere yer
veren Bisse,
klasiklerde renk
olarak sarı, beyaz ve
griyi tercih ederken,
sporgömleklerde
gece mavisi, kremit,
somon ve kayısı
rengini tercih etti. Yerli
kumaştan hazırlanmış
Bisse gömleklerinin
fiyatı 770 bin lira ile 850
bin lira arasında
değişiyor. Yüzde 100
pamuklu itnal
kumaştan hazırlanmış
gömlekler ise 3 milyon
500 bin liracivannda
seyrediyor.
ÇARŞI
Klasik ve spor giyimin
hakim olduğu
Çarşı mağazasında,
ailenin tüm bireylerine
hitapeden "ihtiyaç
koleksiyonu"
bulunuyor. Bu
koleksiyonla geniş
tüketici kitlesine hitap
etmeyi amaçlayan Çarşı
mağazası, gündelik ve
fonksiyonel giysilereağırlık
veriyor.
YKM
ilkbahar kreasyonlarında
gabardin, keten, viskon
kumaşlar klasik ve spor
giyime uygulanmış. •
Başer Colgate'in '94 çıkarması
B
aşerColgateile
Colgate-Palmolive-Hacı Şakir
firmaları, kişisel bakım ürünleri
alanında yüksek teknoloji ile üretilen üç yeni
ürünü tüketicinin kullanımınasunuyor.
Colgate Total Diş Macunu, koruma faktörlü
Protex Sabun ve Colgate Zigzag diş
fırçası adını taşıyan bu ürünlerin, uzun
sürenlaboratuvarçalışmaları i
sonucunda üretildiği belirtiliyor.
Ağız bakımı ürünleri arasına iddialı bir
şekildegiren Colgate Total'ın.ağızda
oluşabilecek bakteri plağı, diştaşı, diş
çürümeleri vedişetihastalıklarınakarşı
koruyucu etkisi bulunuyor. 12 saat
süresince dişleri bakterilere karşı
koruyabilen Colgate Total, binde 3 oranında
triclosan, yüzde 2 oranında gantrez içeriyor.
Sodyum fluoridden oluşan ana yapı içinde yer
alan bu maddeler, uzun süreli korumayı da
beraberinde getiriyor.
Colgate Total diş macunu lamine ve dik tüp
olmak üzere iki ayrı ambalajla piyasaya
sürülüyor. 70 gramlık lamine tüplerin fiyatı 35
bin 750 lira iken 95
gramlık dik tüpler 45 bin 600 liradan satılıyor.
Ciltsağlığındayeni bir dönem başlatmak üzere
piyasa sürülen koruma faktörlü antibakteriyel
Protex sabunun üç ayrı çeşidi var.
Sivilce, terleme, vücut kokuları, küçük kesik ve
çiziklerde iltihaplanmayı önleyici özelliğe sahip
Protex sabun, sürekli kullanılması halinde
ci It üzerinde koruyucu bir tabaka
"~] oluşturuyor. Farklı ciltyapılarınavefarklı
tüketici ihtiyaçlarınacevapverebilmek
üzere geliştirilen Protex sabun ailesinde
hassas ciltler için "Protex Gentle", tüm
ailebireyleri için "Protex Balance",
maksimum koruyucu etki için "Protex
Ultra" öneriliyor. Protex sabun 100 gramlık
paketler halinde 11 bin liradan satışa
çıkarıldı. Protex sıvı el
temizleyici ise 200 gramlık şişeler halinde 60 bin
liradan satılıyor.
Ortasertkıl yapısı, 4 değişik rengiyle yetişkinlere
hitap eden Zigzag diş fırçasmın sapı kolayca
esniyor.
Kıluçları zigzag çizecekşe'kildeyuvarlatılmış diş
fırçası, tüm diş yüzeyleri ve diş aralarına aynı
anda ulaşıyor. Fiyatı ise 57.800 lira. •
IŞÇİNINEVREMNDEN
ŞÜKRAN KETEıNCİ
Gerilim
Siyasal, sosyal ve ekonomik yaşama yönefik çok geri-
limli, sıcak günler yaşıyoruz.
Dün, hükümetin ekonomiyi kurtarma paketinin içinde,
Zonguldak madenleri, Karabük Demir Çelik işletmeleri'-
nin kapatılacağı kararının da bulunduğu haberi şok tepki
yarattı. Genel Maden-İş'te Zonguldak ve Karabük'le ilgili
bütün demokratik örgütlenmeler, siyasi parti temsilcileri,
belediye başkanları. sendikaların her kademeden yöneti-
cileri ortak toplantıya çağırıldı. Daha önce ay sonu için dü-
şünülen kapatma eğilimini protesto mitinginin 9 nisanda
yapılması kararlaştınldı. Genel Maden-lş yöneticileri
ocaklara giderek işçilerle toplantılar yaptı. Böyle bir siyasi
kararın, hele SHP'nin iktidar ortaklığında verilemiyeceği
inancı ağır bassa bile, kapatmanın gündeme gelmiş ol-
masına dahi çok sert tepki verilmesi gerektiği görüşü ile
geniş hazırlıklar yapılıyor.
Ekonomik paketin, acı reçetesi içinde yer alacak önlem-
lere ilişkin her tarafta gerilimli bekleyiş var. İş dünyası
hem sıkışıklığını giderecek, hem de yolunu görmek üzere
acil karar bekliyor. Krizin boyutlarının, önlemlerin gecik-
mesi ile çok fazla büyüdüğü, işletmelerin kurtarılmasının
giderek güçleştiği öne sürülüyor. Degil aylar, gün, hatta
saat kayıplarının, çözümsüzlükleri artırdığı söyleniyor. İş
dünyası; hükümeti istediği radika/, hızlı kararlar için zor-
larken, istemleri doğruitusunda daha kolay kararlar al-
mak üzere, SHP'nin çekilmesi ve DYP-ANAP, ya da başka
partilerle güçlü bir sağ ittifakın oluşması eğilimini de
saklamıyor. SHP'nin iktidar ortaklığı ve ekonomik pakete
ilişkin durumundaki belirsizlik bu çevrelerde gözlenen bir
tepkiyi yaratıyor.
Çalışanlarcephesinde ise acı reçetenin kendilerine dö-
nük olacağının sezilmesinden gelen büyük öfke var. Sa-
dece kapatma haberi gelen Zonguldak ve Karabük işçileri
değil, her kesimden işçi, çalışan alarmda. Üstelik kaygı
KİT'lerinzararedenlerinin kapatılacağı, kâredenlerin satı-
lacağı ile de sınırlı değil. Memurlar da dahil bütün çalışan-
lar için olumsuz kararlar bekleniyor. Özel sektörde yaygın
bir zorunlu tatil, gelir düşürülmesi gibi önlemlerin ardı-
ndan küçülme, işçi çıkarmalarınm geleceğine kesin gözü
ile bakılıyor. Arka arkaya gelecek zamlarla, paranın değe-
rinin düşmesi, sorunlarına tuz biber ekecek. özel sektör
işyerlerinde başlatılan kriz önlemleri karşısında ne ya-
pılabileceğine ilişkin bölge toplantıları düzenleniyor. Bir
yandan da belediyelerde yönetim değişikliği ile bağlantılı,
Refah'lı belediye başkanları uygulaması ile gelebilecek
sorunların paniği var.
Ekonomik kriz ve pakete ilişkin gerilimden belki de
daha baskın ve güncel olanı yerel seçim sonuçları ile doğ-
rudan bağlantılı. Refah'ın önlenemez yükselişi, birdenbire
sokaktaki insanın yaşamına yansıdı. insanlar öncelikle
günlük yaşamlarında alışmadıkları, istemedikleri birçatı-
şmanın içine sürüklenmenin kaygısı ve gerilimini yaşıyor
Günün ortasında, kent merkezinde, makyajsız, uzun
paltolu, hızla yürürken ,sadece başı açık bir kadın olarak-
"Refah geliyor, hepinizi kesecekler" laf atmasına ilk kez
hedef olunca, olabileceklere ilişkin çok ciddi bir kaygıya
kapılıyorum. Havaalanı tuvaletinde ağlayarak yanandaki
arkadaşına mini eteği ile ilgili bir üstünden tehdit aldığını
anlatan THY hostesinin anlattıklarını dinleyince bu kaygım
besleniyor. Derken hızlı tramvayda Refah ın zaferi ile bü-
tün bilinçaltı tepkileri açığa çıkmış. Kapalıçarşı yöresinde
kölelik düzeninde çalıştınlan gençlerin, biraz gösteri nite-
liğinde bağıra çağıra konuşmalarına kulak misafiri oluyo-
rum:
Televizyonlara yansıyan, ulaşamadıkları yaşam biçim-
lerine takılmışlar." Ahlaksız, zengin.çocuklarına "nasıl
ders verdiklerini anlatıyorlar. Onları destekleyen yaşlı bir
adam ise, okuldan diskoya giden. otostopla gezen ah-
laksız gençliğin yok olacağını, okuldan camiye giden
gençlerin yetiştirileceğini söylüyor. Onların keyfine kab-
lamıyan yolcu çoğunluk, hele de tek tek genç kızlar sin-
miş, kaygılı, görünmez olma çabası içindeler.
"Günlük yaşamımıza bir de laikçi-şeriatçı çatışması mı
girecek?" sorusu etrafında, her yerde tartışma yapılıyor.
İnsanlar bir araya geldiklerinde nerede ise bir başka şey
konuşamaz oldular. Belediye yönetimlerinin Refah'a geç-
mesi, birkaç puan oy artışı ile asla ölçülemiyecek büyük
bir gerilim yaşanıyor Yılların birikimi, gizli çatışma, şeriat
tehdidinin tırmanışı, bu olayla açığa çıkmış oluyor. İnsan-
lar ilk kez 70 yıldır yaşanan laik düzenin ciddi tahdit altında
olduğu algılamasında, gerilim içinde tepki koymaya, bir
şeyler yapmaya, kendilerini korumaya hazırlanıyor.
Siyasetçilerin, yönetimlerin, örgütlenmelerin, etkili, yet-
kili, sorumlu yerlerde olan herkeslerin..insanımızın gün-
demindeki sıcak sorunlar ve büyük gerilimi üzerinde kafa
patlatması, hızla sağlıklı çözümler üretmesi gerekiyor.
TOBB BAŞKANI YALIM EREZ:
Ekonomi, yalnızca para
ve sermaye değîldîr
A.NKARA (ANKA) - Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Baş-
kanı YaJım Erez, ekonomide ya-
şanan krizin. ekonominin para ve
sermaye piyasalanndaki gelişme-
lere endekslenmesinden kaynak-
landığım belirtti. Erez. krizin aşı-
Iması için para ve serma>e piya-
salan ile mal piyasalannın etkin
olarak entegrc edilmesi gerektiği-
ni kaydetti.
Yalım Erez. 'Ticaret Borsacı-
fağmda Yeni Geüsmefcr-Vadeli
tşlemler (Futuresand Options) Pi-
yasalan' konulu toplantının açış
konuşmasında mal piyasalannın
ekonominin temel direği oiduğu-
nu söyledi. Mal piyasalan, para
ve sermaye piyasalan ile birlikte
düşünülmediği sürece rekabetçi
piyasa ekonomisinin gerçekleşe-
meyeceğini kaydeden Erez. şun-
lan söyledi:
"Kaynak kullammında etkinliği
sağlayan rekabetçi bir piv asa me-
kanizması, birbirivle etkileşimde
bulunan ve birbirini dengeleyen 3
ana parça üzerine kurulmak zo-
nındadır. Bunlar, para, sermaye
ve mal piv asalandır. Bizim ekono-
mik sistemde her şe>. para ve ser-
maye pi> asalan üzerine kurulmuş.
Ba/ı gelişmeler \ar, ancak mal pi-
vasası unutulmuşrur. Zaman za-
man bu pi_\ asalardaki kriz, tüm
ekonomiyi kaosa sokuyor. Oysa
mal pivasası ekonomivi av akta ru-
tar. Kriz döneminde ekonomi hala
ayakta durabilivorsa. bunu mal pi-
yasasına borçludur."
Türkiye IMF ile
konuşmak zorunda
Ekonomi Servisi- Merkez Ban-
kası eski Başkan yardımcılan-
ndan Ercan Kumcu, bugünkü kri-
zin sebebini faizi aşağı çekme p o
litikasından kaynaklandığını be-
lirtti. Kumcu, Türkiye'nin hazı-
rlayacağı istikrar programının
diş kreditörleri ikna edecek doğ-
ru ve uygulanabilir bir program
yapmak gerektiğini söyledi.
Kumcu, Türkiye'nın tekrar IMF
ile konuşmak zorunda olduğunu
belirtti.
Türkiye'de bağımsız bir faiz
politikası uygulanamayacağını
söyleyen Kumcu, faiz düşürme
operasyonunun şimdiye kadar
başa bela olduğunu \urgula\a-
rak şöyle dedi:
"Kimse gelip de faizi düşürece-
ğim deyip düşüremez. Şimdive ka-
dar ner faiz düşürme operasyo-
nundan sonra ekonomi daha yük-
sek faizle karşılaşmış. Bu politika-
lar sonunda Hazine kağıdı pi>a-
sası öldü ve işlevini yitirdi. Bu pi-
>asa önceden pi.\asadaki likiditevi
ayarlavarak isrikran sağlıyordu.
Şimdi se jıizde 120 faizle borçla-
namıyor. Çünkü güven >ok. Türk
Lirası'nın değeri gittikçe düşüyor.
Bügün artık devlet sadece vergisini
Türk Lirası ile alabiliyor. Türki-
ye'de işsizlik de>am edecek. büyü-
me eksilere inecek."
Kumcu, "Merkez Bankası'nın
esas görevi para politikasında is-
tikrar sağlamaktır" dedi.