Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 ARALIK 1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Cumhurbaşkanı Demirel, düzenlediği basın toplantısında Bosna'daki Müslümanlara güvence verdi:
Boşııaklar yalııız bırakılmayacak
Cumhurbaşkanı Sükyman Demirel, Kazablan-
ka'da maraton göriişmeler gerçekleştirdL
LALE SARIÎBRAHİMOĞLU
KAZABLANKA - Cumhurbaş-
kanı Süleyman Demirel, Türkiye'nin
yanı sıra Malezya, Bangladeş ve
Iran'ın Bosna'ya Birleşmiş Milletler
güvencesi altında asker göndermeye
hazır olduklannı açıklayarak Boş-
naklar'ın yalnız bırakılmaması ge-
rektiğini söyledi. Demirel, "Bosna'da
bundan sonra ne olacak" sorusunun
önem taşıdığını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Demirel, Islam
Konferansı Örgütü'nün (tKÖ) Dışiş-
leri Bakanlan toplantısının uzaması
nedeniyle sorunlu başlayan 7. zirve
konferansı için gittiği Fas'ın Kazab-
lanka kentinde, 18 ikili temas ile ma-
raton göriişmeler gerçekleştirdi. De-
mirel, bu kapsamda 9'u devlet ya da
cumhurbaşkanı, 1 cumhurbaşkanı
yardımcısı,6bakan, 1 dışişleri baka-
nı ve İKÖ Genel Sekreteri Hamid El
Gabkjj ile bir araya geldi.
İKÖ zirvesinin uzaması ûzerine
Türiye'ye dönüşü geciken Demirel
iki gûn içinde yaptığı maraton temas-
lar hakkında bilgi verdi.
Cumhurbaşkanı Demirel, Bos-
na'da BM şemsiyesinin devam etme-
si, tngiltere ve Fransa'nın buradan
askerlerini çekmesi ve yeni birliğin
istenmesi durumunda, Türkiye'nin
yanı sıra Malezya, Iran ve Bangla-
deş'in ek asker göndermeye hazır ol-
duklannı açıkladı. Demirel, bu ülke
liderlennin ikili temaslar sırasında
kendisine bu yönde
açıklama yaptıklan-
nı belirti.
Demirel, "Ama
BM şemsiyesi kal-
karsa ne oJur" soru-
sunu da önem taşı-
dığını, sıkıntısını
gizlemeyerek dile
getirdi. Bosnalı-
lar' ın mücadelesin-
de yalnız bırakılma-
yacaklannı açıkla-
yan Demirel, "Buraya geöş sebebim
debu"dedi.
Camibunahmı
Bosna temas grubu da Kazablan-
ka'da yeniden toplandı.
Afganistan Devlet Başkanı Burha-
nettin Rabbani de Demirel ile yaptı-
ğı görüşrnede, ülkesinde Diyanet
Vakfi'nın Özbeklerin yoğunlukta ol-
Cumhurbaşkanı,
Ingiltere ve Fransa'nm
Bosna'dan askerlerini
çekmesi halinde
Türkiye, Iran ve
Malezya'nın ek birlik
göndermeye hazır
olduğunu açıkladı
dugu kuzey bölgesinde "mezan şe-
rif"yaptırmasından duyduğu rahat-
sızhğı dile getirdi. Caminin hükümet
tarafından yaptınlmadığını belirten
Demirel, Rabbani'ye Türkiye'nin gû-
venilir, akıllı, açık, dürüst dış politi-
ka izledigini belirterek, Afganis-
tan'ın içişlerine ka-
nşılmadığı güven-
cesini verdi.
Demirel, dûn sa-
bahki ikili temasla-
nndan bir diğerini
de lran'a yakınlığı
ile bilinen ve Türki-
ye ile ilişkileri so-
ğuk olduğu gözle-
nen Tacikistan'ın
geçen ay seçilen
-"*"^~"1
^™"" Cumhurbaşkanı
İmamali Rahmandu ile yaptı. Demi-
rel, İKÖ zırvesine gözlemci olarak
katılan Hırvat Başbakanı, KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve
Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Aliya
tzzetbegoviç ile de göruştü.
Denktaş, Demirel ile görüşmesin-
den sonra gazetecilerin sorulan üze-
rine KKTC'de nısan ayında yapıla-
cak Cumhurbaşkanlığı seçimlerine
adaylığını koymayacağını yineledi.
Denktaş. AsilNadir'in adaylık olası-
lığı konusunda anayasaya uygun ki-
şilerin aday olab:leceklerinı belirtir-
ken "Böyle bir şey görüşmedik. Dü-
şündüğünü de sanmjyorum" dedi.
Denktaş, Avrupa Birlığı'nin Rum-
lann birliğe girmeleri konusunda
önümüzdeki günlerde alacağı karara
göre, Türkiye ile entegrasyonun baş-
latılacağını söyledi.
Terörle mücadele
İKÖ'nün Dışişleri Bakanlan top-
lantısında Türkiye'nin öncülük etti-
ği "ulusal terörle mücadelede dav-
ranış ilkeleri" kabul edıldi. Böylece
İKÖ tarihinde ilk kez. terör konusun-
da Jcarar alınmış oldu.
Umman'ın radikal dincilerin de
karar kapsamına alınması önerisi ise
kabul görmedi.
Kıbns konusunda güven arttıncı
önlemler paketi üzerinde Türk ve
Rum toplumlannm müzakereleri sür-
dürmesi kabul edilerek KKTC tezi
doğrultusunda kuvvetli bir karar çık-
mışoldu. Bosna-Hersek ve Azerbay-
can konulannda da olumlu karar
suretleri ortaya çıktı.
GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş.
31.12.1993 ve 31.12.1992 Tarlhlerinde Sona Eren Yıllara Ait Aynntriı Bilançolar
(1.000 TL)
MTlfVMlKUII
l-DonenVarlıklar
A-HazırDe$erter
1-Kasa
2-Bankala/
3-Oıö«HazırDejerler
B-Manku<Kıymefler
1-HısaeSeneoer
2- Ozel Kesım Tarıvıl Sene* ve Bonolar
3-Kanxj Kes'fm Tahvn SeratveBcnolar
*• Dıjer Memuı Kıymefler
S- Menkul Kıymet De$er DuçJduju K
C- Ks» Vadetı Tean AiacaUar
1-Alcılar
2-AiacakSenaitar
3- Alacak SernOen Reeskoıtu H
4- Venlw Depozıto ve Temınstlv
5- Oı$er K.sa Vaael' Tıcan Alacakl
$• Şupfıe. Alacaklar Kâr Karvlıjı H
D- Dv0er Kısa Vaaeıı Alacaklar
1-OrUKianlanAlacaklar
3- Bagiı Ortaklıklardan Alacaklar
4-KısaVadelt 09er Alacaklar
> Şupheft Alacaklar Karsıltğı l-ı
E-Sttklar
1- Ham MaOde ve Malzeme
2-YanMamulier
y A n Mamuller
4- Mamulter
5-Emtıa
7- Sk» Defler OusMıju Karsılıjı
8- Verılen Sıparı; Avanslan
F- OJer Oonen Vart*!ar
ll-DuranVart*lar
A- Uzun Vadah Tıcan AiacaKlar
1-Akolar
3- Alacak Senetler Reeskontu I-)
4- Vecılen Depozı» ve Temınallar
5- Dıjer Uzun Vadelı Tıcan Alacakl
6- Şuphel, Alacaklar karalığı •
B- Oıjer Uzun Vadetı Tcan Aıacaklar
1-OrtaklardanAlacakiaf
2- Iştraklenlen Alacaklar
3- Bailı OrtaUMvdan Alacaklar
4- Kısa Vadelı D«Jer Alacaklar
5- Şuphe» Alacaklar Karsılıjı (-)
C- F.nansal Duran Varlıklar
1-BağlıMMulKıyıncıler
2-Ba$lıMenMKıym DeğerDuş Ka
3-lşCrakler
4- tştıraklere Sennaye Taahhutle
5- l?lwaı<ler Oeğeı Dûşukluğu Ka
6-BaSlıOruklunar
7- Bağtı Ortatlıkıar Ser TaahhuC
8- Bağlı Otakiıklar DeJ DVJSUK Ka
9- Dığer Finansaı Ourar. Varlıklar
D-MaddıOuranVariıklar
1-ArazıveAraalar
2- Yerusîu ve Yerattı Duzenlerı
3-Bınalar
4-Malune. Tesıs veOhazlar
5- TasrtAraç vo Gefeçten
6-Dösem «e Dnmtnsiar
7- D'Oer Maddı OınnVatUılar
8- B.rHms AmomsnanUr (-)
»- Yapılmatta Otan Yabnmtar
10- venıen Sıpans Avanslan
E- Maddı Olmayan Duran Varlıklar
1- Kurulus veTestuiatlanma Gıde
2-Haktiu
1- Arastırnuı ve Ge'ıştırme GOer
4-Ot$erMaddıOtmayati Duran Van
5-VenlwAvar»lw
F-Dıjer Duran Var!*«r
AMıf (Vaıiıktarl Toolamı
NaamHesaplar
CanDonem
3112,1993
453 08!
22 118388
4 516056
85194S2
55 024 519
200000
34 86S114
-6158682
1560670
442135
10.200.000
2.133.324
1681461
-2937.216
1878947
27 067 526
63543 981
82567 331
1560670
634 699
442135
741000
193543 856
315001078
HStHUOMIM
OncekıDOfiem
31 12 1982
159476
1675092
7541660
2263552
12 019183
2254 039
844087
864 682
1055 500
-877 489
370251
3825295
1200176
138879
1876780
370 251
31 464 409
2.625910
34 090.319
79897 324
GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş.
31.12.1993 ve 31.12.1992 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara Ait
Ayrıntılı Gelir Tabloları
(1.000 IU
A-BnjtSatışlar
1- Hısse Senetteri ve Geçici llmûhaber Sat
2-0zelKesımTahvılSatışlan
3- Fınansman Bonosu Satışları
4-DığerOzel Kesım Sen veBonoSat
5-Devlet Tahvıiı Satışları
6- Hazıne Bonosu Satışlan
7-DığerKamuKesımıSen veBonoSat
8- Dığer Menku1
Kıymetlef Satışları
9- Aracııık Komisyonlan
10-Dığer Hızmet Satışlan
B- Satsşlardan Indınmler
1- Satış Iskontoları (-)
2- Dığer Indınmler (-)
C-NetSatışlar
D-SatışlannMalıyetıH
Brut Satış Kârı veya Zaran
E-FaalıyetGıderlen(-)
1- Araştırma ve Gelıştırme Gıderlerı (-1
2- Pazarlama, Satış ve Dağrbm Gıderlen (-\
3- Genel Yönetım Gıderlen (-)
Esas Faalıyet Kârı veya Zaran
F-DtğerFaalıyetlerdenGeiırlerveKârlar
1- Işhraklerden Temettü Gelırlerı
2- Bağlı Ortaklıklardan Temeöû Gelırlen
3- Faız ve Dıjer Temeftu Gelırlen
4-Faalıyetle llgtlı Dığer Gelır ve Kârlar
G- Dığer Faalıyetlerden Gıderler ve Zarartar (-|
H-Fınansman Gıderlen (-)
1- Kısa Vadelı Borçlanma Gıderlen (-)
2- Uzun Vadelı Borçlanma Gıderlen (-)
Faalıyet Kân veya Zaran
I-Olağanustu Gelırierve Kârlar
1- Konusu Kalmayan Karşılıklar
2- Öncekı Donem Gelır ve Kârlar
3- Dığer Olağaiustu Gıderler ve Zararlar
J- Olaöanustu Gıderler ve Zararlar (-)
1- öncekı Dötem Gıder ve Zararları (-)
2- Dığer Olağanustu Gıderter ve Zararlar (-)
Donem Kârı veya Zaran
K- Odenecek Vergı veya Dığer Yasal Yukümlülük-
ler
Net Donem Kân ve Zaran
131403260
2 758090.177
167 604.895
87 808476
34.378.696
31.12.M
3179.285.505
3179285505
3061337 066
127 948.439
87 688645
14304 827
73 383818
2 849647
76668320
28.108941
808 716
152672
637 070
40259794
79.517.967
28106941
91668820
808716
789 743
91687 793
42402294
49.285.499
OtKtkiDtMin
31.11S2
1071575953
78088751
114.355
170.932.772
805254.239
2728 730
599 960
13857146
1.071575953
1.056656.554
14919399
21572705
21572 705
2500
70972
11101329
3921934
-6 653306
11174 801
1004
3921934
598.557
598 557
338509
260048
I-Kısa Vadelı Borçlar
A-FınansalBorçlar
i-BankaKredılen
2- Uzun Vadeiı Kredı Anapara Tak ve Fa
3- Tahvıı Anapara TaksıOerı ve Faız
4- Çıkanlmıs Bonolar ve Senetler
B5[>9e
B-Tcar'Borçtar
1-Salıcılar
2-BorcSeneOerı
3-Borc Senetterı Reeskortu H
4- Alınan Depoı* ve TemnaOaf
S-D^erTıcarıBorçlar
C- r>5er Kısa Vadelı Borçlar
1-OrtauaraBorcıar
2-lştıraklereB«xçlar
3- Bağlı Ortakıtklara Borclaf
4-0«necekGıılerler
b- Odenecekver9' Harc ve Dı^er Ke
6 - f i veîak BağlananDevielAlac
7- Kısa Vadelı D>g>r Borçlar
f> Alınan Sıpanş Avanslan
E- Borc ve GOer Karşılıklan
1-VeroıKanjılıUan
2-Oı^er Borç ve G«ttr KarsılMan
IHJzun Vadelı Borçlar
A- Fınansal Bcfclar
1- Banka Kredılen
2- Çıkanlmıa Tahv>ller
3- ÇıkanKms Oığer Menkul Kıyroet
4- Dıger F<narsa< Borclar
B- Tıcarı Bofçıar
1- Satıcııar
2- Borç Senelle».
3- Borc Seneııerı Reeskortu l-l
4- Aiınan Depozıic ve Temtnatlar
5- f>ğer Tcar Borç.ar
C- Oığer Uzun Vadelı Borclar
1-OrtaklaraBcrçlar
2- Islıraklert Borclar
3- Bağlı OiakMdara Borclar
4-Ert veTak Ba^lanafi Devleı Aiac
5- Uzun Vadalı Dıjar Borclar
O- Alınan Sıpans Avanslan
E- Borç ve Gıder Karşılıklan
i - Kıdem Tazmınaiı Karsıııkları
2- Dığer Borc ve Gıder KarjılMar
Ill-Ûzsermaye
A-Sermaye
B-SermayeTaanhuOen
C- Emısyon Pnmı
D- VerHden Oeğerleme De^er Artışl
1- Duran Varlıkjardan OeQer An
2 istraklerden Değer Aröşı
E- Yeaeklec
1- Yasal Yedekler
2-SlatuYedekıer
3- Öze> Yedekler
4- Olağanustu Yedekler
F-Yenıleme Fonu
G-NetOonemKân
H-NetDönemKirıM
l-Gecmı»YıllarZ»rarian(-|
Pasıt ıKayrok'.ar| TopUn»
Nazım Hesaplar
uarıüorıem
31 12 1983
670802
1310 339
235223
24 263
412 927
143
130 726
15833986
42 402294
1562154
267414
2486275
24 044 093
42402294
33.000000
18969022
1552154
880557
105560365
193543855
315001078
739 054
186008
•19 871
338509
303318
669 014
237486
2256.156
1023 087
3X509
303318
15000000
11993272
280041
T37TTJ2T
30415976
34 090 319
79 897 924
DENETÇİ RAPORU ÖZETİ
GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.S.
GENEL KURULU'NA
Ortaklığın
Unvanı : Gloöal Menkul Değerter A Ş
Merkezı :BuyûkdereCad No 100-102,Kat 15-16Esentepe.lstanbul
Sermayesı 33.000 000 000 - TL
Faalıyet Konusu Sermaye Pıyasası araçlarının alım ve satımında aracılık
DenetçıveyaDenetçılennadı OğuzErgun
vegörevsûrelerı.ortakveya 1yıl,ortakveşırketpersonelıdeğıl
sırketpersonelı olup
olmadıkları
Katılınan Yönetım Kuruluve Yönetım Kurulutoplantılarınakatılınmamış.ancaktoplantılar hakkında
yapılan Denetleme Kurulu Yönetım Kurulu Başkanı ve Genel Mudürden bılgı alınmıştır
toplantılarısayısı
Ortaklık hesapları. defter ve 11 Mayıs, 27 Tenvnuz, 25 Ağustos, 27 Ekım. 16 Kasım ve 29 Aralık 1993
belgelen ûzennde yapılan tarihlerinde muhasebe defter ve kayıtları ıncelenmış ve mevzuata uygun olduğu
ıncelemenmkapsamı. hangı gorülmuştur
tanhlerde ınceleme yapıldığı
vevanlansonuç
T T K nun 353 maddesının Yukandakı tarıhlerde ortaklık veznesınde 6 kez sayım yaplmış, sayım
1 'ıncı fıkrasının 3 numaralı sonuçlannın defterlere uygun okluğu görülmuştûr.
bendı gereğınce ortaklık
veznesınde yapılan
sayımların sayısı ve sonuçlan
T T K nun353 maddesının Ortaklıkveznesınde.araolıkfaalıyetınedenıylesaklanmaküzerealınmış
1 'ıncı fıkrasının 4 numaralı çeşıtlı kısı ve kuruluşlara artkıymetlı evrak bulunduğu gorülmuştur
bendı gereğınce yapılan
Inceleme tanhlerı ve
sonuçlan
Intikal eden şıkâyet ve
yolsuzluklar ve bunlar
hakkındayapılan ışlemler
Faalıyet donemınde denetçıye ıntıkal eden soruşturma ve ıncelemeye konu
olabılecek şıkâyet yoktur
GlobalMenkulDeğerlerAŞnıni 11993-31121993donemı hesap ve ışlemlennıTürkTıcaretKanunu, Ortak-
lık Ana Sozleşmesı ile dığer mevzuat ile genel kabul oormuş muhasebe ılke ve standartlanna göre ıncelemış
bulunmaktayım
Gorusume gore ıçerığını benımsedığım eklı 31121993 tanhı ıtıbanyla duzenlenmış bılanco. ortaklığın anılan
tarıhtekı malı durumunu, 1 11993-3112 1993donemıne ait gelır tablosu.anılandönemeaıtfaalryetsonuçlannı
gerçeğe uygun ve doğru oıarak yansrimakta, kârın dağıtımı onerısı yasalara ve ortaklık ana sozleşmesıne uy-
gun bulunmaktadır
Bılanconun ve gelır tabkısunun onaylanmasını ve Yönetım Kuoılunun aklanmasını oylannıza arzederım.
Saygılanmla
Oğuz Ergun
Denetçı
GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş.
1993 hesap dönemine ait
Bağımsız Denetçi Raporu
Global Menkul Değerler A Ş mn 31 Aralık 1993 tanhı ıtıbanyla'duzenlenmış bılancosunu ve bu tarıhte sona
eren hesap donemıne ait gelır. fon akım, nakıt akım, satışların malıyetı ve ongorulen kâr dağrtım tablolannı
ıncelemış bulunuyoruz Incelememız, genel kabul görmuş denetım ılke, esas ve standartlanna uygun olarak
yapılmış vedolaytsıyla hesap ve ışlemlerle ılgılı olarak muhasebe kayıtlanmn kontrolu ile gereklı gorduğümuz
dığer denetleme yöntemvetekn klerını ıçermıştır Sırketın 31 Aralık 1992 tanhınde sona eren yıla ait malı
tabloları başkadenetçılertarafındandenetlenrnış ve 29 Nısan 1993tarıhlı raporlannda şartn olumlu goruş
bıldınlmıstır Şartı olumlu göröşe sebep otan konulann yıl ıçınde dûzeltılmış olduğu tarafımızca tespıt
edılmıştır
Göruşumüze göre. söz konusu malı tablolar Global Menkul Değerler A Ş nın 31 Aralık 1993 tarıhındekı gerçek
malı durumunu ve bu tarıhte sona eren hesap donemıne ait gerçek faalıyet sonuçlannı, Sermaye Pıyasası
Kurulu nun teblığlerınde belırlenmış ve bir öncekı hesap donemı ile tutarlı bir şekılde uygulanan genel kabul
gormuş muhasebe ılkelerıne uygun olarak doğru bir bıçımde yansıtmaktadır
Istanbul.
31 Ocak1994
Basın 13932
Denet Yemınlı Malı Müşavırlık A.Ş
OmurGunel
birliğ]
KLAUS KİNKEL:
GümrükW
#
*
gını
ıstıyoruzSTR4SBOITIG (AA) - Avrupa
Birliği (AB) dönem başkanı, Al-
manya'nın Dışişleri Bakanı Kla-
us Kinkd, Türkiye ile Gümrük
Birliği anlaşmasını hâlâ imzala-
maktan yana olduklannı söyledi.
AB dönem başkanlığını Fran-
sa'ya devreden Almanya Dışişle-
ri Bakanı Khkel, Avrupa Parla-
mentosu'nda yaptığı konuşmada,
Avrupa Birliği ve Türkiye'nin
karşılıklı olarak ilişkileri geliştır-
mek istediğinı belirterek. bu du-
rumun iki tarafın da yaranna ola-
cağım söyledi.
Tlişkilerin geliştirilmesi konu-
sunda durumun kanşık ve zor ol-
duğunu da ka> deden Kınkel. Dev-
let Güvenlik Mahkemesi'nin. es-
ki DEP milletvekilleri ile ilgili
olarak verdiği mahkûmiyet kara-
nna dikkat çekerek Türkiye'nin
insan haklan konusunda üstüne
düşen görevi yapması gerektiğini
ilen sürdû.
NATO'nun
Bosna hesabı
BRÜKSEL (AA) - NATO yet-
kilileri. BM Koruma Gücü'nün
(UNPROFOR) Bosna'dan çekil-
mesi kararlaşanldığı takdirde. 45
bin NATO askeriyle birlikte üç
uçak gemisi ve eski Yugoslavya
topraklan için tahsis edilmiş hava
kuvvetlerinde fazladan 70 savaş
uçağına ihtiyaç duyulacağını bil-
dirdiler.
Reuter Ajaası'na konuşan kay-
naklar, NATO Savunma Bakanla-
n'nındün Brüksel'de yapılan top-
lantısında UNPROFOR'un Bosna
topraklanndan çekilmesıyle ılgi-
li herhangi bir nihai planm onay-
lanmadığını kaydettiler. Ancak
NATO Avrupa Müttefik Kuvvet-
ler Başkomutanı General George
Joubvan, "en kötü koşullar-
da"gerçekleştirilebilecek çekilme
operasyonu ile ilgili bilgileri, ge-
çen cuma gÜT-ü üye ülkelere gön-
derdiğıni belirtildı.Amenkalı baş-
komutanın değerlendirmesine gö-
re, çekilme operasyonunda. 30
bin ilâ 45 bin asker ile bu birlik-
lerin içinde yer alacak mekanıze
piyade birliklen, istıhkam tabur-
lan ve en az üç muhabere taburu-
na gerek duyulacak. Batılı diplo-
matlar, operasyonlan için ilk etap-
ta 270 milyon dolar gerekeceğini,
NATO'nun Bosna'da kalacağı her
ay için ise 100 milyon dolarlık bir
harcama yapılacagını bıldınyorlar.
POLTTIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Çeçenya Krizi ve Turkiye
Reuter Ajansı, önceki gün geçtiği haberde "Boris Yelt-
sin, Çeçenya'da bir zafer kazanabilmek için prestijini ve
geleceğini tehlikeye sokabilecek bir kumar oynadı" diyor-
du.
Yeltsin, AGlK'in Budapeşte'deki zirvesinde istediğini el-
de edememiş, NATO'nun genişlemesine karşı itirazı Baş-
kan Clinton tarafından geri çevrilmiş, Rusya lideri hiç is-
temediği halde Karabağ'a AGİK çerçevesinde uluslarara-
sı Barış Gücü'nün gönderilmesini kabul etmek zorunda kal-
mıştı. fçeride ise ekonomik durum iyiye gitmiyordu. Otori-
tesini sağlamlaştıracak bir başarıya gereksinmesi vardı.
Çeçenya'da çabuk tarafından bir zafere ıhtiyacı olan yal-
nızca Yeltsin değil. Savunma Bakanı Pavel Graçov için de
Çeçenya çok önemli. Graçov, ordu hakkında araştırma ya-
pan iki gazetecinin esrarengiz biçimde öldürülmesinden
dolayı bir süredir basının ve muhalefetin şimşeklerini üze-
rine çekiyor. Bu olaya kanştığı iddia ediliyor. Aynca uzun
süre inkâr etmesine karşın Çeçenya'ya gizlice Rus gönül-
lülerinin gönderildiğinin ortaya çıkması Graçov'u çok güç
durumda bıraktı. Çeçenya'da askeri zafer, kamuoyunun
dikkatinin dağıtabilir, Graçov'un prestijini yeniden kazan-
masına yol açabilir.
özetle, Yeltsin'le Graçov bir anlamda geleceklerini Çe-
çenya'ya bağlamış durumdalar. Kumar tutmaz, Rus ordu-
su Kuzey Kafkasya'da yeni bir Afganistan batağına sap-
lanırsa, iki liderin de siyasal yaşamlan son bulabilir.
Ancak Rus ordusunun Çeçenya'ya girmesi yalnızca yö-
neticilerin kişisel sorunlarından kaynaklanmıyor.
Çeçenya Rusya için her bakımdan çok önemli. Rusya
Federasyonu'nda yaklaşık 82 özerk cumhuriyet ve "böl-
ge" var. Çeçenya diğer özerk cumhuriyet ve bölgeler için
çoktehlikeli birörnekoluşturabilir. Rusya'nın parçalanma-
sı gündeme gelebilir.
Aynca gerek stratejik gerekse petrol zenginliği bakımın-
dan yaşamsal konuma sahip olan Kafkasya'yı etkinlik ala-
nına almak isteyen Rusya, bu amacına ulaşmak için Çe-
çenya'ya iradesini kabul ettirmek zorunda.
Son olarak Çeçenya petrol boru hatlannın yolu üzerin-
de bulunuyor.
•••
Bunlan neden anlatıyoruz?
Şundan: Çeçenya 1991 yılında ilan ettiği bağımsızlığın-
dan vazgeçmezse Rusya, Çeçenya'ya boyun eğdirmek
için büyük bir olasılıkla sonuna kadar kuvvet kullanacak-
tır.
Bu noktadan sonra gerilemek Yeltsin ve Graçov için si-
yasi intihar olacağı gibi ordunun da prestijine ağır darbe
indirir.
Peki, büyük çaplı bir savaş ne gibi sonuçlar doğurabi-
lir?
Orası tartışmalı.
İlk günlerde gelen haberler, askeri harekâtın pek iyi git-
mediğini gösteriyordu. lnterfax Ajansı pazar sabahı Rus bir-
liklerinin üç koldan Çeçenya'ya girdigini ve başkent Groz-
ni'ye doğru ilerlediklerini bildirdi. Ancak akşam gelen ha-
berlerde iki birliğin ilerlemesinin durdurulduğu, sadece bir
birliğin Grozni'yeyaklaşabildiği bildirilıyordu. DoğudaÇe-
çenler sert bir direnme göstererek 41 Rus askerini tutsak
almış, bir dizi zırhlı aracı ele geçirmişlerdi. Inguş Cumhu-
riyeti'nden yola koyulan Rus birliği ise Inguşlar tarafından
engellenmiş, birçok zırhlı araç yakılmıştı. Ajanslar, Dağıs-
tan'da da Rus birtiklerine saldınlar düzenlendiğini bildiri-
yordu.
Kuzey Kafkasya ulusları dünyanın en savaşçı halklan
arasında yer alıyor. Bu insanların dağlarda gerilla savaşı-
na başlamalan, Rusya'yı ikinci bir Afganistan batağına sü-
rükleyebilir.
13 aralık tarihli "Izvestia" gazetesi, "Çeçenya savaşı,
Rusya ve yakın çevrede Rus aleyhtan Islam Cephesi'nin
perçinleşmesine yola açabilir" diyordu.
•••
Gelelim Türkiye'ye.
Türkiye'nin Çeçenlerle tarihi ve dinsel bağlan olduğu
gerçek. Eski Genelkurmay Başkanı Sayın Doğan Güreş'in
annesinin Çeçen olduğuna ilişkin basınımızda haberler çık-
tığı gerçek. Ülkemizde çok sayıda Kuzey Kafkas kökenli
vatandaşımızın yaşadığı da gerçek.
Ama bir gerçek daha var.
Çeçenya, Kazakistan ya da Azerbaycan gibi bağımsız
cumhuriyet değil. Rusya Federasyonu'nun bir parçası. Söz
konusu olan Rusya'nın toprak bütünlüğü.
Türkiye, Irak'ın, Bosna-Hersek'in toprak bütünlüğünü
savunurken Rusya'ya karşı Çeçenya'yı desteklerse ken-
disiyle çelişkiye düşer. Ankara yann uluslararası platform-
larda Türkiye'nin toprak bütünlüğüne yönelen tehditlerden
söz ederse adama "Arkadaş sen aynı ilkeyiRusya'nın top-
rak bütünlüğü söz konusu olduğunda neden savunmadın "
diye sorarlar.
Ankara'nın yapabileceği Çeçenya krizinin kansız biçim-
de çözülebilmesi için çaba harcamak, sertlikten kaçınma-
sı için Rusya'ya telkınde bulunmak, iki tarafın da kabul
edebileceği birformülün bulunabilmesi için uğraş vermek-
tir.
Bunların dışında ne yazık ki yapabileceğimiz fazla bir
şey yok.
Duygulann sağduyuyu geri planaittiği bir dış politika, sa-
dece Türkiye'ye değil, kollanmak istenen ülkeye de daha
büyük zarar verebilir.
MOSKOVA'YXA GÖRÜŞMELER KESİLDİ
Dudayev köprüleri attı
Dış Haberler Servisi - Çeçen
Cumhuriyeti Devlet Başkanı Ca-
har Dudayev, Rusya ile sürdürüien
banş görüşmelenni kesti. Çeçen-
ya'ya giren Rus birliklen ile Çe-
çen askerleri arasında süren çatış-
malarda Ruslara ait bir helikopte-
rin düşürüldüğü bildirildi.
Cahar Dudayev, Moskova'yla
Kuzey Osetya'nın başkenti Vladi-
kavkas'da sürdürüien görüşmeleri
'ciddiyetsiz' olarak niteleyerek
'halka sonuna kadar savaş' çağn-
sı yaptı. Dudayev, Çeçenya tele-
vizyonunda önceki gece geç saat-
te yayımlanan konuşmasında. tüm
Kafkasya halklannm da savaşa
katılmasını istedi. Dudayev, "Rus-
lar srviUeri bornbalamaya devam
ettiği sürece görüşmeleri sürdür-
memiz olanaksız" dedi. Ylosko-
va'nın kendılerine savaşmaktan
başka seçenek bırakmadığını ifade eden Dudayev,
halka "Ruslann ayaklannı basOgı yerieri cehenne-
me çevirmeli. sonuna kadar savaşmalısımz. Bu bir
ölüm-kalım savaşıdır" dedi. Çeçen lider. Ruslara
karşı savaşan Çeçen güçlenn sadece kendilen ıçın
değil, u
Tüm Kafkas halklannm bağunsızbğı için
mücadele verdiklerüıi" söyledi.
Çeçen Cumhuriyeti Başsavcısı Osman Yamyev,
Moskova'nın, banş görüşmelerine katılan Çeçen
Çeçen güçlerinin
açtığı ateş sonucu bir
Rus helikopteri
düştü. Helikopterde
bulunan üç Rus'tan
ikisi öldü.
heyetinden Çeçenya'yı Rus Fede-
rasyonu'nun parçası olarak göste-
ren belgeyi imzalamalannı iste-
diklerini açıkladı Yamyev. "Heye-
timizin karşıkarşıya kaldığı du-
rumda, görüşmeleri kesmekten
başka yapılabUecek bir şe> yoktu"
dedi. Heyet, görüşmelerin kesil-
mesinin ardından Grozni'ye dön-
mek üzere yola çıktı.
Öte yandan, başkent Grozni
çevTesinde ilerleyen Rus birlikle-
rine karşı direnen Çeçen güçleri-
nin dün iki Rus helikopterine ateş
açtığı, birini düşürdüğü bildirildi.
Düşen helikopterde bulunan üç ki-
şiden ikisi öldü. MI-8 tipi helikop-
terin Grozni'nin 40 kilometre ba-
tısında yer alan Şamiyurt köyü ya-
kınlanndaki Çeçen mevzilerinin
üzerinde uçarken Çeçen askerleri-
nin otomatik tüfeklerle ateş açma-
sı sonucu düşürüldüğü kaydedildi.
Ortak bir Kafkas silahlı hareketinin, Rus birlik-
lerine karşı Çeçenlerin saflannda savaşmak üze-
re gönüllüleri seferber ettiğini bildirildi. Kafkas
Halklan Konfederasyonu adlı hareketin başı olan
AB Aliyev. Kuzey Kafkasya'daki cumhuriyetlerde
gönüllü asker kayıt bürolan kurulacağını açıkla-
dı. Konfederasyon Abhazya'daki aynhkçılara da
yüzlerce gönüllü göndermişti.