Catalog

' HAZİRAN1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER POLTTIKA GUNLUGU HtKMET ÇETINKAYA InönügenelANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu)- SHP Genel Başkanı ve Başbakan Vekili Erdal İnönü partisvnın 11-12 Eylül 1993te yapılacak olağan kurultayında 'genel başkanlığa' aday ol- mayacağını açıkladı. İnönü. ör- gütten gelecek baskılann ka- rannı etkilemeyeceğinı belirte- rek "Naz olarak söylemiyo- rum. kararlıyım. Parti yönetimi süreklidir, ancak zaman zaman genel başkanlar değişmelıdır. Ben genel başkanlann seçimle değışmelerine öncülük etmek istiyorum" dedi. İnönü, SHP Genel Başkanı olmak isteyenle- rin şımdiden çalışmaya başla- malannı istedi. SODEFin kuruluşunun 10'- uncu yıldönümünde parti Ge- nel Merkea'nde basın toplanü- sı düzenleyen SHP Genel Baş- kanı ve Başbakan Vekili Erdal İnönü ilk önce iç ve dış olaylara değindi. İnönü, 45 dakika iç ve dış sorunlardan. Nazi terörün- den. PKK'dan. enflasyondan ve DYP Kongresi'nden bahset- ti. Konuşmasının son bölü- münde SODEP'in kuruluş yıl- dönümü olduğunu hatırlatan İnönü, "Şimdi size bir şey söv- lemek istiyorum" diyerek şok açıklamalanna geçti. SODEP'- in Türk demokrasısıne katkısını anlaıan İnönü, "10 yılda faydalı işler yaptık" dedı. İnönü, SHP'nın U-12 Eylül Kurultayı'na parti içi tartışma- lan yaşamadan, büyük bir ol- gunluk içınde gıdıldiğini belır- terek şunlan söyledi. "Tartışmalann olmaması bi- ze şöyle bir olanak getiriyor: Parti yönetimini süreklıdir, an- cak zaman zaman genel başkan değişmeli. Nasıl değjşecek genel başkan? Bunun için Türkive'de alışılmış bir yol pek yok, de- mokratik ülkelerde nasıl olu- \or? Demokratik ülkelerde kongrelerde genel başkan secili- yor. sonra başkası seçiliyor. Bızde büyük partilerde şımdıye kadar pek böyle olmadı. Uzun süre bir genel başkan devam etti O başkan ya vefat etti. >a emekh oldu, yacumhurbaşkanı oldu Ondan sonra kongre yeni bir genel başkan seçti. Bunun normal bir yolu olma- sı lazım. Herkes eleştirirken bu partilerde ıkinci, üçüncü ada- mın bellı olmamasını söylüyor. Onlar nasıl belli olur. gene se- çimle belb olur. Bırinin atama- sıyla olmaz." 'Öncülük etmemiz lazım' İnönü, partilerde birinın ata- masıyla ikinci, üçüncü adamın belli olamav acağını vurgulaya- rak sözlenni şöyle sürdürdü: "Burada bir öncülük etme- miz gerekiyor. Öncülük etme- nin yolu bunu yapmaktır. Önü- müzde şımdı kurultay var. ku- rultaya ikı ay \ ar. Şimdi tam za- manıdır. bundan sonra ne ya- pılacağına karar vermek. Ben şimdi diyorum ki; 11-12 Evlül Kurultayı'nda yenıden genel başkanlığa aday olamaya- cağım. Şımdiden o kurultaya genel başkan olmak ısteyenler yavaş yavaş çalışmaya başla- sınlar. Önümüzde iki ay var. Kurultayımız rahatlıkla seçim yapar." Ada> olmayacağı konusun- da kararh olduğunu belirten İnönü. "Bunu herhangı bir naz olarak söylemiyorum. Kararh olarak söylüyorum. Çünkü isti- yorum partimiz bu >önde bir öncülük yapsın" dedi. İnönü, Türkiye'de bir büyük partinin genel başkanının normal de- mokratik sürecle değişmesi ge- reküğini, bundan kimseye za- rar gelmeyeceğini, partiye de zarar gelmeyeceğini kaydede- rek şunlan söyledi: 'Kimseye söylemedim' "Parti biraz uğraşır. Ama bir vefat olup yahut başka bir şey olup uğraşacağına. bunu ikı ay içınde düşünerek zamanında haarlığını yaparak gerçekleş- tırsm. Buna bizim partimiz ön- cülük edecektir. Bunu şimdıye kadar kimseye söylemiş değilım. Şimdi size söylüyorum. O bakımdan kım- se üzülmesin. Herhangi bir art niyetim falan da yok. Partimi- zın bır öncülük yapmasını iste- diğjm, zamanının geldiğini dü- şündüğümden söylüyorum." Karannın önümüzdeki gün- leri hiçbir şekilde etkilemeyece- 67.ya$ınıkutladı İnönü'ye sürpriz doğum günüpaıtisi ANKARA (Cumfauriyet Bü- rosu)- Başbakan Vekili Erdal İnönü, 67'nd doğum gününü, sıyasetteki yıllannı simgeleyen 10 mumla donatılmış pastayı keserek kutladı. Pembe Köşk'te düzenlenen törene, SHP Genel Sekreteri Cevdet Selvi, bakanlardan Hik- met Çetin, Onur Kumbaracıba- şı, Tahir Köse, Fikri Sağlar'ın yanısıra, danışmanlar ve eşleri kaüldı. Doğum günü öncesinde neşeli görünen İnönü, "Eşim bana sürpriz bir doğum günü partisi hazırlamış" dedi ve Se- vinç tnönü ile birlikte konukla- nyja ilgjlendi. İnönü, kongrede adayhğıru koymayacağıru aniden açıkla- masıru kasteden, "Her doğum gününüzde sürpriz yapar mısı- ruz?" sorusuna, "On yıl önce SODEP'in benim doğum gü- nümde kurulması tesadüftü. On yıl önce üniversitedeki ar- kadaşlanm için de benim siya- sete girme karanm sürpriz olmuştu. Siz bunu çok ciddiye aldınız. Hemen aynhyor deği- lim. Kurultaya daha vakit var" yanıunı verdı. tnönü, "Hüzün- lü müsünüz?" sorusuna da "Hüzünlü değilim. Herdeğişik- lıkte yarar var. İstenilen bir şe- yin yapılmasında yarar var" karşılığıru verirken, kendisin- den çok etrafvndakilerin hüzün- lü olduğunun hatırlatılması üzerine de "Onlar da alışacak- lar. Hüzünlü olmamablar. Hü- zünlenecek bir şey yok" karşüı- ğını verdi. Sevinç tnönü: Benim için sürpriz oldu Sevinç İnönü, Erdal İnönü'- nün SHP Genel Merkezi'nde parti genel başkanlığına yeni- den aday olmayacağına ıhşkin karanm açıklamasının hemen ardından kendisini evinden arayan Cumhuriyet muhabiri- ne şunlan söyledi: "Duymadım henüz. Basın toplantısında mı açıkladı? Sürpriz oldu benim için. Kendi- si en doğru karan her zaman verir. Politikaya 'yeter 1 dedi, demek ki. Daha önce bu komı- da herhangi bir konuşmamız olmadı. Ben olayı bilemiyorum —r ,-• „ ^ — . • şimdi. Detaylannı öğrenmem SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, on ydı simgeleyen "Sağlıklı ve mutiu yıllar" yazüı pastanm lazım." mumlannı söndürdü. Daha sonra eşi ile birlikte konuklarıyla ilgilendi.(Fotoğraf: RIZA EZER) SHPliderindenCumhuriyet'eözeldeğerlendirme: . .-. 'On senediryapıyorum, artık yetev' ANKARA (Cumhuriyet Bürostı)- Başbakan V ekili Erdal İnönü, SHP Genel Başkanlığı'na yeniden aday olma>acağı karanna ilişkin gerekçeyi Cumhurivet'e özetlerken "Kaç zamandır.'Artık ada> olmayayım'dive düşünüyordum" dive açıkladı. Partide değişikİiğin iyi olacağını sav unan İnönü, yeni koalisvon hükümetinin kurulmasında elinden geleni yapacağını dile getirerek "Hükümct de görev ine de* am ediyor. Rahat bir geciş olacak" dedi. Erdal İnönü, dün açıkladığı karanna ilişkin Cumhuriyet'in sorularına şu yanıtları verdi: - Eylül ayında aday olmay acağınızı açıklamanız çok çeşitli yorumlara ve değerlendirmelere yol açtı. Kararuıızın gerekçesine > eni bazı unsurlar ekleyecek misiniz? • SHP'de bir değişikİiğin iyi olacağını söyleyen Erdal Inönü, on senedir aynı konumda bulunduğunu hatırlatarak 'artık yeter' dedi. Yeni koalisypn hükümetinin kurulması için elinden geleni yapacağını da söyleyen İnönü, karannm kesin olduğunu beürtü. İNÖNÜ- Kurultay geüyor. 'Aday olma\acağım' dedim. Kaç zamandır düşünüyordum.'Artık olrna\ a\ ım' diye. Bunu söylemenin zamanı da şimdi. Çünkü delege seçimleri bitti. İlçe kongrelcri başlıyor. kongrelerde başka genel başkan ada> ları orta> a çıksm, bir isim üzerinde anlaşsın partimiz. Daha iki ay vakit >ar. Yavaş ya>aş vapılır. Ben o zamana kadar genel başkanun. Hükümet de görevine devam edi> or. Rahat bir geciş olacak. -Söytedikkrinizinkarşıtiarışöy le; SHP'de İnönü'den sonra ortaya çıkacak sayısız genel başkan adaylan birbiri\ le çarpışacak. Hükümet uyumu, uyuntsuzluğa dönûşeeek. DYP'de de bÖ> le kanılar \ar. Kimine göre genel başkanlıktan ayrılmanız bir felaket işareti. İNÖNL- Neden felaket? Bunlann hepsi demokrasiye ipanma>anların sözleri. : Ama içlerinde bazı gerçekler de v ar. İNÖNU- Gercek bu. Farzet ki öldüm. - Siz de >arsav ımların en kötüsünü söylihorsumız. ÎNÖNÜ- Bir yere gidi>or değilim. Hükümette görevim de\ am ediy or. Koalisyon kurulacak. bakalım nasıl kurulacak? Orada >ine elimden geleni yapacağını. Orada hiçbir değişiklik yok. 'Eylülde aday değilim' dedim, ondan ibaret. - İki ay sonra yerinize başkasuun geleceğini bilerek siz yeni hükümete girer misiniz? 1NÖNİ-O hükümete nasıl bir şekil verileceğine bağlı. - Sizin gibi siyaset mantığına ve demokrasiye inanmış bir insan yapar mı bövlebirşey? İNÖNÜ- Bakalm. Daha oraya gelmedik. ama karanm kesin. Partide birdeğişiklik iyi olur. - Kararuuza etken olan kişisel nedenler yarmı? İNÖNÜ- Yok cannn. On senedir yapıyorum, artık yeter. ğinı belirten İnönü, "Ben şimdi hükümetteyim, başbakan ve- kiliyim, devam ediyorum. Önü- müzdeki hafta DYP başkan se- çecek. Yeni bir koalisyon ha- zırlıklan yapılacak. Ben bunla- nn hepsinde genel başkan ola- rak bulunacağım. Kurultaya kadar genel başkan olarak de- vam edeceğım" dedi. SHP'nin kurultayında yeni bir genel başkanı rahatlıkla se- çeceğini kaydeden İnönü sözle- nni şöyle sürdürdü: "Zamanı gelmıştir. böyle ol- ması ha>ırlıdır. Partimiz için, ülkemiz için daha iyi olacaktır. Ve bu da dediğim gibi öncülük etmenin onurunu partimize ge- tirecektir." 'Hükümet etkilenmez' İnönü daha sonra gazetecile- rin sorulannı yanıtladı. İnönü"- ye yöneltilen sorular ile yanıtlar şöyle: Soru: Bu karannız hükümeti nasıl etkiler? İnönü: Hükümeti etkileme- yecek, hükümetle ilgisi yok. 11-12 eylülde aday olmaya- cağım. Soru: Kurultayda delegekr sizi aday gösterirlerse tavnnız ne olur, aday olur musunuz? İnönü: Hayır. karanmı göz- den geçirmem. Bu insanlann is- teğine bağlı değildir. Yani bir başkan adayı olacak, birden fazla olacaktır. Partimiz yeni başkanı seçecek, o zamanki me- sele. Ben şımdiden söylüyorum ki partililerimiz bilsmler.Bunu söylemem, bugünkü hükümet çalışmalanmızı etkilemez. Soru: Karannızı geri almaz mşmız? İnönü: Hayır, hayır. Bunu şimdi tartışmanın anlamı yok. Soru: Yeni koalisyonda görev alacak nusııuz? İnönü:Bunlan o zaman ko- nuşacağız. Daha DYP Kongre- si olsun, başkan çıksın. Soru: Kararınızın gerekçesini demokratik süreci başlatmak olarak açıkladınız. Ada\ olarak da bu konuda öncülük yapamaz mısınız? İnönü: Hay\r, ben diyorum kı artık başka bir arkadaşımız genel başkan olsun. Soru: Tamamen siyasetten kopacak mısınız? Inönü: Ban ne zaman ölece- ğımi de sorun. Soru: Karannm açıklamadan önce herhangi bir partiliyle gö- rüştünüz mü? Inönü: Hayır. görüşmedim. Soru: Kararınızı ne zaman ol- gunlaştırdınız? İnönü: Onu söylemem, onu 12 eylülden sonra söylerim, an- cak. İnönü sorulara yarut verir- ken salondaki SHP MYK üye- lerinden Genel Sekreter Yar- dımcısı Mustafa Gazalcı "Sayın genel başkanım böyle bir usul yok, ama" dıyerek tedırgin bir şekilde görüşlerini açıkladı. tnönü: "Şok olmayın" Cumhurbaşkanı Demirel'i karşılayan tnönü'ye, havaala- nında Yaşar Topçu, Orhan Ki- iercioğlu ve Köksal Toptan, açıklamasından dolayı duy- duklan şaşkınlığı dile getirditer. Köksal Toptan'ın, "Hepimiz şok olduk. Bütün hesaplar al- tüst oldu" demesi üzerine, İnö- nü, "Yok, yok, şok olmayın" dedi. Orhan Kilercioğlu da, tnönü'ye "Herkes şok oldu" dedi. Inönüsonrasıiçingözler delegelerde• İnönü sonrasının lider adaylan arasmda Murat Karayalçın, Hikmet Çetin, Mehmet Moğultay, Ercan Karakaş ve Aydın Güven Gürkan'ın adı geçiyor. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ınSHP'den âynlmasının ardından ^güçlü bir ikinci adamın " gündeme gelmemesi, kulislerde dolaşan isim sayısını daha da arttınyor. TUNCAYÖZKAN . ANKARA - Tam 8 ay öncey- di. Bir cumartesi akşamı, Hil-» ton Oteli'nin açvk büfesinde SHP Genel Başkanı Erdal tnö- nü, dün yaşatüğı şokun benzeri- ni başdanışmaru Gûneş Gürse- ler üzerinde uyguladı. İnönü, genel başkanhk için aday olma- yacağını ve siyaseti bırakacağı- nı dile getirdiğinde, Gürseler'in elindeki bıcak düşecekti nere- aeyse. Inönü, 8 ay sonra bu yemekte dostuna açtığı karanm, ka- inuoyuna açıkladı. "10 yıllık siyaset yeter" diyen tnönü'nün, bu karara' varmasmda etkili olan unsurun; SHP'nin soru- nun altından çıkacak güçte ol- duğunu düşünmesi ve kendisi için politikayı gündemden çı- Murat Karayalçın. karmasının olduğu ifade edili- yor. înönü'nün çeşitli sağlık sonınlanrun bulunduğu da kaydediliyor. Açıklaması sonrası Pembe Köşk'e çıkan İnönü'yü arayan Hikmet Çetin ve köşke gelen Onur Kumbaracıbaşı. Fikri Sağlar, Tahir Köse karan,"za- manlama açısından yanhş" ola- rak değerlendirdiler. tnönü'ye ısrar eden bakanlara, İnönü, kesin kararh olduğunu ve za- manlamasının da doğru oldu- ğunu söyledi. Bakan ve parti yöneticileri- nin ısrarlan karşısmda gazete okumayı yeğleyen İnönü'nün, kendisine Deniz Baykal'ın gös- Hikmet Çetin terdiği tepkinin aktanlması üzerine, elindeki gazeteyi bırak- madan hafıfçe aralayarak gü- lümsediği de öğrenildı. "tnönü sonrası ne olacak" sorusunun karşüığını arayan- lar, gözlerini delege seçimlerine ve il kongrelerine çevirdiler. İnönü sonrasının lider adaylan arasında Murat Karayalçın, Hikmet Çetin. Mehmet Moğul- tay, Ercan Karakaş ve Aydın Güven Gürkan'ın adı geçiyor. Murat Karayalçın'ın adı öte- den ben genel başkanlık için geçiyor. Karayalçın'ın belediye başkanlığına bir daha aday ol- mayacağı. İnönü'nün ardından partının başına geçeceği yo- Mehmet Moğultay rumlan parti içinde ciddi bir taraftar topluyor. Karayalçın, SHP Genel Baş- kanlığı'nı düşünüp düşünmedi- ği yolundaki bir soruya ise şu karşıbğı verdi: ' "Şu aşamada iki değerlendir- me yapıyorum. Bıri solda birlik konusu. Sayın İnönü kendi si- yasi misyonunu 10 yıl boyunca solun birleştirilmesi olarak ta- nımlamıştır. Bu karann solda bırük sürecini nasıl etkileyece- ğini değerlendirmemiz gereki- yor. İkincisi ise bu karann kurulacak 50. hükümetin olu- şumunu nasıl etkileyeceğidir!' SHP Grup Başkan Vekili Er- can Karakaş parti içınde adını Ercan Karakaş "yenilıkçiler" grubu ile ön pla- na çıkarmışü. Karakaş'ın Av- rupa deneyimı ve yeni politika- lar üretme konusundaki çaba- lan genel başkanlık yanşında "arülar" olarak değerlendirili- yor. Çahşma Bakanı Mehmet Moğultay'ın bakanbk süresin- ce çahşanlarla ılgili yasal düzen- lemelerin Mecfis'ten geçmesi için yoğun çaba harcadığına dikkat çeken siyasi çevreler, kendisinin genel başkanlık yan- şmda şanslı olabileceğini behr- tiyorlar. Bir başka genel başkan adayı ise Aydın Güven Gûrkan. 1985te SODEP ile HFnin bır- Aydın Güven Gürkan. leşmesinde İnönü ile birlikte ortak hareket eden ve SHP'nin ilk genel başkanhğını yapan Gürkan'ın yeni durumda nasıl tavır alacağı mcrak konusu. Diğer bir aday da Dışişleri Bakam Hikmet Çetin. Çetin, parti içinde ismi olan, ancak et- kinh'ği son dönemde kınlmış bir tablo çiziyor. Çetin için SHP kulısinde, "Suskundur, ancak geniş bir ilişki ağı vardır" yo- rumlan yapıhyor. SHP'de yapılan delege seçim- leri sonucu 740 bin üye 59 bin 310 delege saptadı. Bunlann dı- şında her il ve ilçede yapılacak ön seçimler için 428 bin 318 ön secım delegesi belirlendi. inönü'nün SürprizL SHP Genel Başkanı ve Başbakan Vekili Erdal Inönü, dün Ankara'da bir 'sürpriz' açıklama yapıyordu: "11-12 eylülde yapılacak kurultayda aday olmayaca- ğım..." Erdal inönü'nün bu beklenmedik açıklaması, SHP ör- gütlerinde ve kamuoyunda büyük şaşkınlık yarattı. Pek çok SHP milletvekili dınlence yerlerinden gazetemizi arayarak "İnönü'nün açıklaması doğru rnu" sorusunu yöneltti. Haberin doğruluk derecesini sordu. Acaba inönü bu açıklamayı niçin yapmıştı? Beklenme- dik açıklamanın temel nedeni soldaki tıkanıklığı gider- mek için miydi? Yoksa Inönü, DYP Olağanüstu Büyük Kongresi'nden sonra yeni genel başkanın hükümeti SHP ile kurmamaduyumunu mu almıştı? Elbet bu sorulara yanıt vermek çok erkendi. Çünkü Türkiye'de politika da, günlük yaşam gibi "günübirlik" yapılıyordu. Ancak inönü'nün tanıdığımız politik kişiliği bu tür inişlere çıkışlara, dalgalanmalara, "bekleyelim ve görellm" türü politikalara aykırıydı. Erdal Inönü ile basın toplantısının hemen ardından te- lefonla görüştük Inönü'ye, "Açıklamanız SHP örgütle- rinde ve kamuoyunda sürpriz olarak nitelendirildi" de- dim. İnönü, "Bir süredir düşünüyordum"deyipekledi. "Bir değişiklik olması gerekiyordu SHP'de. Bunun da yolu kuruliaydan geçiyordu. Delege seçimleri yapıldı. Şimdi ilçe kongreleri yapılacak. Şımdiden söylemekte yarar var ki herkes ona göre davransın. Yani kongreler- de söz konusu edilir genel başkanlık. Sonra en iyi şekil bulunur ve değişiklik yapılır. Yani nasıl olacak partide genel başkan değışimi? Muhakkak ölmesi mi gerekiyor ya da mutlaka hezimet olması mı lazım? Olağan deği- şiklik olması gerekir diye düşünüyorum. Onun için ben bırakıyorum. Beni istedikleri sırada da bırakmam iyi bir şey..." Soru: "Ne zamandan beri düşünüyorsunuz genel baskanlı- ğı bırakmayı?" Inönü: "Uzun süredir. Tam tarıhini bilmiyorum... Ama bupar- tide değişiklik nasıl olacak diye düşünüyordum. Demok- ratik süre içinde olacaktı elbet. Bu iş kurultay olunca or- taya çıkıyor. Kurultayla değışeceğıne göre... Doğal ola- rak kurultayla ilgısi var." "DYP-SHP koalisyonuna etki olur mu sizin eylülde ge- nel başkanlığa aday olmayacağınız?" inönü: "Olmaz, olmaz... Koalisyon devam ediyor. Önümüz- deki hafta DYP kongresi var. Oradan genel başkan çıka- cak. Bakalım nasıl bir koalisyon isteyecek. Onu görece- ğiz. Benim davranışım eylül ayında olacak..." "Sizin eylülde aday olmayacağınız yeni başbakanı et- kilemez mi? Söyle dıyebilir: Nasıl olsa Sayın İnönü, bir daha SHP Genel Başkanı olmayacak. DYP-SHP koalis- yonu da böylece.bitmiş sayılır..." inönü: \ "Kimin aklına ne düşünce gelir bilemem elbet. Onlar benim işim değil. Ben sadece görevimiyapıyorum..." "Bir daha aday olmamanızın temel nedeni SHP'ye ye- ni bir güç vermek mi? Ya da CHP ile DSP'yi köşeye sıkış- tırmak mı?" Inönü: "Bu yorumlan ben yapmam. Gayet basit bir şey. De- mokratik sureçte genel başkan nasıl değişir? işte böyle değişir. Kurultayda olur. Ben onu söylüyorum. Şimdi ben yol gösteriyorum. Yanibir öncülük yapıyor part/m/ı. Normal bir değişiklik. Madem kı demokrasiye inanıyo- ruz. SHP demokratik bir parti. O zaman genel başkanı da değişir. Mesele bundan ibaret. Ne gibi olaylar çıkar, ne gibi gelişmeler olur bilemeyiz. Ama biz görevimizi yapıyoruz. Partide sürekli birşekilde yönetim değişikliği olsun istiyorum. Sorun bundan ibaret, göreceğiz. Dü- şüncem, belli bir zaman sonra genel başkan değişmeli. Yasayla filan değil. Her şey kurultayda değişmeli. Ben onu söylüyorum. Şu an ise hiçbir şey bilmiyorum. Baka- lım ne çıkacak..." ' 'Şu anda SHP 'yı nasıl görüyorsunuz?" Inönü: "SHP gayet iyi durumda. Şu anda iktidarda. Yerel yö- netimlerde de büyük ölçüde iktidarda. Dediklerimizi de yapma durumundayız. Kimisini yapmışız, kimisini yap- mak için çahşıyoruz..." "Aday olmayacağınızı açıklamanız SHP rüzgarı estir- meyi mi amaçlıyor?" inönü: "Onları ben bilmem. Benim söylediğim bu. Zaman geldi diye düşunuyorum. Genel başkan tartışması yok- ken, partide bir gelişme varken daha kolay olur. Onun için karanmı doğru buluyorum..." "Politikaya devam edecek misiniz?" Inönü: "Meclis'teyim, benim görevim var. Ben sadece kurul- tayda aday olmayacağım. Durum bundan ibaret..." "Ya aday olarak gösterilirseniz?" inönü: "Hayır olmaz. Ben istemeden olur mu hiç?.." "Belki düşünceniz değişir?" İnönü: "Hayır, hayır değişmez. Çünkü karan veren benim..." SHP Genel Başkanı ve Başbakan vekili Erdal Inönü bu yanıtları verdi sorularımıza. 10 yıldır siyasal yaşamın içinde olan SHP lideri Inönü bize kalırsa özveride bulu- nuyor; kimı tabuları yıkıyor, demokrasi dersi veriyor. Üs- telik 'tıkanan solun' soluk alması için hem CHP'ye hem de DSP'ye mesaı veriyor: "Ben özveride bulunuyorum... Bakalım şimdi siz ne yapacaksınız." Siyasetegirmesi kolayolmadı Haber Merkezi - SHP Genel Başkanhğı'ndan aynlacağını açık- layan Erdal tnönü, 10 yü önce si- yasete sosyal demokraılann öu- yük ısrarlan üzenne girmiştı. Türk siyaset tarihinde, 10yıldır ahşılmışm dışında bir lider imajı çizen Erdal Inönü'nün ismı, 12 Eylül sonrasmda siyasi partilerin yeniden kurulması aşamasında gündemegeldi. Parti kurma çahşmalan hız- lanırken. yeni yasanın eskı lider- lerin siyaset yapmasını vasakla- ması kuruculan yeni lider arayış- lanna yöneltti Solda ise akla ge- len ilk isim İsmet tnönü'nün oğlu Erdal İnönü'ydü. Ancak Erdal İnönü'yü siyasete sokmak hiç de kolay olmadı. Sonunda İnönü. 25 Nisan 1983'te "Sosyal demok- rat bir partiye katkıda bulunmak görevinden kaçınamayacağırru gördüm. Batılı anlamda bir sos- yal demokrat parti kurmayı amaçlıyoruz" diyerek siyasetç adımını attı. Ancak bu açıklama- dan beş gün sonra İnönü, "ailesi- nin siyasetle uğraşmasını iste- mediğini" belirterek. siyasetten çekilme karanm açıkladı Fakat, parti .kurma çalışmalanm sür- düren sosyal demokratlar "birleş- tirici"- rol oynayacağına inandık- lan İnönü'nün peşini bırak- madılar. İnönu, yoğıın basKılar sonucu 18 Mayıs 1983 günü Bo- ğaziçi Üniversitesi'nde gazetecıle- re şu açıklamayı yapıyordu: "Arkadaşlar istifamı sayın bö- lüm başkarumıza takdim etmeye geldim. Koşullar beni politikaya aülmaya zorluyor." 36 arkadasıvla birlikte zevtin dahm ambkm seçen Erdal İnönü, yoğun bır çalışma sonunda, do- ğum günü olan 6 Haziran 1983 tarihinde Sosyal Demokrası Par- tisi (SODEP) kurucular listesini İçişleri Bakanlığı'na teslim etti. Ancak 23 Haziran 1983'te MGK SODEP'ın kurucu üyelerinden Genel Başkan İnönü dahil 21 ki- şiyi veto etti. Bunun üzerine SO- DEP'in Başkanlığı'na Cezmi Kartay getinldı.