Catalog

2NİSAN1993CUMA CUMHÜRİYET SAYFA EKONOMI Otomotiv canlı • ANKARA(AA)- Sanayinin lokomotıfi konumundaki olomoıiv scklöründc. ürctim yılın ilk iki ayında geçcn yılın aynı döncminc görc yü/dc 25. l oranında arlarak 68 bin 439 araca yükscldi. Gcçcn yılın ocak-şubat döncmındc otomoıiv scklöründc 54 bin 702 araç ürcülmişti. Olomoıiv Sanayii Dcrncğfnin (OSD) vcrilcrinc görc iki ayda ürctilcn araçlann yü/dc 79"luk bölümünü oiomobillcr oluşlururkcn ürclilcn oiomobil sayısı 54 bin 36 adcdc ulaşlı. İlk iki ayda çckici, kamyoncl vc minibüs ürciimi, orıalamanın "çok üzcrindc" artış göslcrirkcn kapasilc kullanım oranı minıbüstc yüzdc 150. olomobilde yüzdc 122"yc çıkiı. Vergi iadesi 3 triyon •ANKARA(ANKA)-Yıhn ilk iki ayında ücrcllilcrc ödcncn vcrgi iadesi lulan 3 irilyon lirayı aşiı. Maliyc vc Gümrük Bakanlığı'ndan cdinilcn bilgiycgörc ocak-şubal döncmindc ücrctlilcrcödcncn vcrgi iadesi. gcçcn yılın aynı döncminc görc y üzdc 95'lik bir arlışla 3 irilyon 83 milyar liraya ulaşlı. Ücrcllilcrc, ocak ayında 656 milyar. şubat ayında da 2 irilyon 427 milyar liralık vcrgi iadesi ödcndi. Ücrcllilcrc ödcncn vcrgi iadesi lulan. gcçcn yıl yapılan loplam ödcmcnin yüzdc 40'ına ulaşlı. Gcçcn yıl ücrctlilcrc 7 irilyon 795 milyar liralık vcrgi iadesi yapılmışiı. Divpiği'den açıklama • Ekoaomi Servisi - Divrığı Dcmir İşlcimclcri yönciicilcri işklmcnin zaranyla ilgili olarak Anadolu Ajansı'nca hazırlanan habcrin gcrçcklcn yansılmadığını öncsürcn bir açıklama yaplılar. TDÇİ Gcnd Müdür Yardımcısı vc yönclım kurulu üycsi Yunus ŞiriıTin imzasıyla yapılan yazılı açıklamada kcndisiylc görüşülmcdcn habcrdc ismininkullanıldığı savunuldu. AA'nın habcrindc Sıvas'ın Divriği ilçcsindc 1938 yılında kurulan dcmir madcnlcri işlcimcsinin zararda bulunduğu bclirtilcrck YunusŞirm-"ro->- • madcn ocaktannın tükcnmcmcsi için ürcümin düşük lutulduğunu söyledığj ycr almışlı. ftzepbayGan'dan odunithafi • İZ.MİT (A A) - Kocaeli'nin Körfcz ilçesindc kurulu YarkoTükctim Koopcralifl'ncc Azcrbaycan'dan yakacak odun uhal cdılccek. Yarko Tükclim Koopcralifi Başkanı Mehmet Yaman dun alınan bilgiyc görc Azcrbaycan'dan ithal edılecck odun, iç piyasaya oranla yüzdc 50daha ucuz satılacak. Menteşoğlu'na yeıti vergi davası • ANKARA(AA)-Sahıp olduğu çcşilli şirkctlcrinin bclgclerindc sahlecilik yaparak dcvlciicn milyarlarca liralık vergi kagrdıklan gcrckçcsiyle işadamı vc Samsunspor Kulübücski başkanı Hasbi Menteşoğlu ilc iki kardcşı hakkında bırccza davası daha açıldı. Ankara 4. AsliycCcza Mahkcmcsi'ndc görülecck olan davanın iddianamcsindc. işadamı Hasbi Mcnicşoğlu'nunsahibi olduğu Mcntcşoğlugıda şirketlcri ilc ilgili kayıllann bir kısmının sahic olduğu vc şirkeıinçcşiUi larihlcrdc yaplığı alımların içcriği yanıltıcı belgclcrlc gcrçckleşlirildiği bcliriildi. DİSKhctandı • ANKARA (AA)- Türk-İş'ten aynlarak 5 scndikanın girişimiylc 13 Şubat l%7'dc kurulan. 12 Eylül'dc faaliyctleri durdurulan vc gcçcn aylarda isc çalışmalanna lckrar başlayan DİSK.örgütlcnmc çajışmalannı da hızlandırdı. DİSKcbağlı 28scndikadan Gcncl-lş.OlcyisvcTümka-İş yctki barajını aşarkcn bağımsız Laspclkim-İş'in geçen günlerdc DİSK'c kaiılmasıyla, bu konfederasyona bağlı toplu sözkşme yapma yclkisini alan sendika sayısı 4'c yüksclmiş oldu. DİSK Gcncl Başkan Vckili vcGencl-İş Scndikası Gcncl Başkanı İsmail Hakkı Önal,1993yıltnınDİSKin örgütlcnme yılı olacağını belincrck, Çalışma vc Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından lemmuz ayında açıklanacak istatisiiklcrdc DfSK'incnazll sendikasının barajı aşmış olarak ycr alacağını söylcdi. Sebze fıyatlarındaki düşüş, mutfak harcamalanndaki fıyat artışını durdurdu Mutfakta tarla ucıızhi£• Sebze fiyatlan martta, bir önceki aya göreyüzde 17.3 oranında ucuzladı. Sebzedeki ucuzluk, diğer kalemlerdeki fiyat artışlarına karşm, toplam mutfak harcamalanndaki artışı durdurdu. Martta, İstanbuKda yaşayan dört kişilik birailenin mutfak harcamaları binde 4 oranında geriledi. Ekonotnisi Scrvisi - Mulfak cnflasyonu marlla durdu. Ba- harla birliktc larla ürünlcrine geçilmcsi vc ürclim artışı nedc- niylc scbzc fiyalları yü/dc 17.3 oranında gcrilcyincc. diğcr ürünlcrdckı fiyal arlışlanna karşın. marı ayında toplam mulfak harcamalan bir önceki aya görc bindc 4 oranında gcri- Icdi. Böylccc İslanbul'da yaşa- yan dört kişilik bir ailcnin mart ayındaki mulfak harcamalan 2 milyon 645 bin 20 lira oldu. Hükümctin crlclcdiği KİT zamlan ncdeniylc mulfağın ana girdilcrinden, çay, şckcr vc sü- lün fiyatı uzun sürcdir sabil kaldı. Martla. soğan yıızdc 18. lcrcyağı yü/dc 15.2. mcyvc yüz- dc 10, margarin yüzdc 8.3. ayçı- çck yağı yü/dc 3.2. zcyıinyağı da yüzdc 2.8 oranında zam- landı. Ancak miktar olarak di- ğcr ürünlcrdcn daha a/ lükcti- lcn bu kalemlerdeki fiyal arlışı. scbzcdckı yü/dc I7.3*lük ucuz- lamayla dcngclcndı vc marlta dörl kişilik bir ailcnin loplam İstanbuTda yaşayan 4 kişilik ailenin aylık mutfak masrafları (TL.) fciıa* Peynir Zeytin Şeter Çay Et Ekmek Sût Yumurta Yoğurt Un Makarna Pirinç Bakliyat Patates Soğan Sebze Meyve Margann Ayçıçekyaöı Zeytınya0ı Tereyajı Tüpgaz TMJUI Ş*at flyab 54 333 45 000 9833 35.533 58.666 2.000 6.200 1.000 10.500 5.833 7.800 10.666 8.944 2.400 2.400 11722 8.866 14533 15 500 23 666 43 666 52.000 fhratı 54.333 49 333 9.833 35.533 60.000 2.000 6.200 1.000 10.500 5833 7 800 9.500 9.222 2.500 2.833 9.690 9.750 15.733 16 000 24.333 50.333 52 000 Ayt* •Mar 4kg. 1.5 kg. 6 kg. 0.8 kg. 15 kg. 72aöet 15 litre 9Oadet 15 kg. 3kg 2kg. 4kg. 4.5 kg. 8kg. 6kg 30 kg. 30 kg 2kg 1kg. 1kg 0 5kg. 1 adet Mar 217.332 67 500 58 998 28.427 879.990 144.000 93.000 90.000 157.500 17.499 15.600 42 664 40248 19.200 14.400 351.660 265.960 29.066 15.500 23.666 21.833 52.000 2.MMH Mart Mar 217.332 74.000 58.998 28.427 900.000 144.000 93.000 90.000 157.500 17.499 15.600 38.000 41.500 20.000 16 998 290.700 292 500 31.466 16.000 24.333 25167 52.000 2.MM» mutfak harcaması artmadı. Scbzcdcki fiyal düşüşü, mutfa- ğa 6I bin liralık bir fcrahtama sağladı. Baharın gclmcsiylc bır- liklc birtaraflan scra ürünlcrin- dcki bollaşma vc güncy illcrin- dc tarla ürünlcrine gcçişin başlaması scbzc fıyatlannı d üşürdü. Gcçcn ay 16 bin 300 li- raya salılan domatcs 9 bin 500. 6 bin 800 liraya salılan pırasa 5 bin. 7 bin 650 liraya satılan ıs- panak da 5 bin 833 liraya ındi. Hcsaplamamıza dahil ctmc- diğimiz fasulycnin fıyalı da yan yanya ucu/ladı. Birara 120 bin liraya kadar çıkan lasulye. Alanya ürünün pıyasaya çı- kmasıyla birliklc 50 bin liraya indi. Salıcılar bir ıkı hafla sonra fasulycnin 20 bin liraya kadar incbilcccğini bclirliyorlar. Meyveye yansımadı Scb/edcki ucu/lamaya kar- şın. mcvsim dönümünün ya- şandıği mcyvc fiyatlan yü/dc 10 oranında artlı. Gcçcn ay porlakal 7 bin 500, clma 7 bin. nıu/ 13 bin liradan salıldı. Mandalina arlık lamamcn pi- \asadan çckılirkcn bu ayın ikinci yarısından sonra mcvsim mcyvclcri lczgahlara çıkmaya başlayacak. Nisanm ikinci haftasmda crik satışa çıkarkcn şu anda ki- losu 40 bin liradan satılan çilc- ğin dc ürclim ariışıyla birliklc ucu/layacağı bclirtiliyor. Ya/lık scbzc vc mcyvc çeşillcri- ni isc ancak mayıslan ilibarcıı ycmcyc haşlayabilcccğiz. Mayı- siii Kgc vc Marmara Bölgcsi'- nin dc dcvrcyc girmcsiylc birlik- lc scbzc çcşitlcri arlarkcn fiyai- lar da ucu/layacak. Marlla ucuzlayan bir dığcr ürün dc pirinç oldu. Pirinç yüz- dc 11 oranında ucuzladı. Top- tancılar fiyallaki bu ucu/- lamayı. ycni ckim döncminc gi- rilmcsi ncdeniylc ürclicinin clindcki slok ürünü daha düşük fiyallan satarak tüketmcyeçalı- şması vc Amcrika. İlalya vc Avusturya'dan yapılan ilhalala bağlıyorlar. Mart ayında peynir, şckcr, çay, ckmck, SEK sül. yumurta. yoğurt, un. makarna vc lüpga/ fıyallan bir önceki aya görc sa- bıl kaldı. Sanayiciler, İSO'da hükümeti "yatınm düşmanr ilan ettiler 500 gün köşedönücülere yaradıE^konomi Senisi - SaBrftciler, devletin , . ~E^konomi Senisi - Sanmciler, devletin ekoaomi poiitikalannın fırsatçdara ya- nMfağmdan yakmdılar. lstanbul Sanayi Odas (İSO) Yönetim Kuruhı Başkanı Memdub Hacıoğlu, devletin sanayidlen üvey evtat muametesi yapttğını öue sürerek sanayi>e gcreken önerain veriimediğiııi söy- ledi. Hacıoğlu, devletin imkanlanmn İşa- damı' olarak tanmüanau ve bir gün banker, diğer gün İjracatçı olan fırsatçılara çıkar smMadtğmt Beri sün». .: İSO'nun aylık mecfis topUntısmda hû- ktknetin ekonomik politikabn konusunda görüşünü açıkla>an Mcmduh Hacnğiu, devletin "Yatınm vapmayın. lasarruf- lanmzı bana verin, ben değerk-ndirevinı." şeklindeki mesajpu değeriendiren 'İşadam- lannın" rahatiadığını, bumı dikkate abna- yan sanaykflerin ise kaybettiğjmi betirtti. Hacıoğhı M Bu dunm soo 500 günde 6e de- ğişmemiştir. Bunlan işadamı olarak rahat- ça söyleyebüiyorum. ancak 25 yıllık oıia boy bir sanayici olarak haanetmem müm- kindeğB n dedi. Hacıoğlu, kinayeii bir şeküde saıuyid- lerden arük yatırun düşünroemelerini ve kendilerine sunulan her türlü fırsaü değer- lendirmeteriHİistedi. "Bu önerileri getirmeındcn dolayı şaşumış olabilirsiniz. Ama inanuı en ger- cekçi öneriler bunlardır" diyen Hacıoğlu, bugüne kadar devletten çözümünü istedOı- krû yüksek enflasyon, yatınmlara tcşvik, Oıracat için destek, reei faizlerin indiribnesi, Hükümeün paraya müdahalesi sanayicilcri kızdırdı. İSO Başkanı Memduh Hacıoğlu, hükümetin böylece parayla oynayan köşedönücüleri zenginettiğini savunarak, yatırım yapan sanayiciierin üvey evlat muamelesi gördüğünü savundu. Hacıoğlu, ekonomik sorunları çözcmeyen bakanların strese girip ağı/larını bo/duklannı da söyledi. Mcmduh Hacıoğlu İbrahim Bodur. tutariı ve dengeii nuli politikalar, kamu harcamalanmn aşağ» cekibnest, KİT refor- mu üefastihdaımgeüşiirici politikalar gibi koaaUrdan pek sonoç alınamadığını ifade etti. Bu tür konuUrm, çözûmûnün zor ve uztm obnası nedemyle, potitikacdarı stnirlendir- diğini betirten Hacıoğlu şöyie dedi; "Gelin artık, bunlan devlete öoermeyelirn. Çünkü zor işier siyasetçJleri strese sokmaktadır. Gelin biz, devletin daha da büyümesin ve sonucımda tasarnıflanmıza iştabJa talip ol- masnu önerelun. Devlet, mega projelere hız versin ve yatınm harcamalannı arttırsm. BöyklikJe hem biz ktsa vadede işadamı olu- na hem de devleti memnun ederiz. Bu saye- de oolar da sinirlenip ağulannı bozsnaz- lar." Deniz bitiyor Bunlan orta boy bir sanayici olarak ba7- metmesinin mümkün ofanadığını >oırgula- yan Hacıoğhı, «ı geç bo iki yrt icmde Tûr- kiye ekonomisinde demrin biteccgini savun- du. Satondakilere "Acaba son 5 ^ > ılda bu sonmlan azar azar da otsa çözemezmiv- dik" şeklinde bir soru soran Hacıoğkı "C>- vabt, evet betki daha doğru olacaktı, ama ne yazık ki bizterde poihikacriara uyduk. Hal- buki politikacılar bize uymalıydı" dedi. Hacıoğlıı'nua kopuşmasuıdan sonra söz aEûı oda üyefenodea^brahSin Bodur da devletin sanaykivi bir kenara ittiğiM, bk gûn ihracatçılık, diğer gün rsc banker olaa- lara d bebek gül bebek muamefcsi yapıldığmı savundu. Sanayiain gün gectik- çc kan kaybettiğinj beirten Bodur, kendOe- rine öneın verihnediği için bugânlere gefia- diği™ söyledi. Türkiye'de saaaykiye üvey evlat muameiea yapddığm ifade edea Bo- dur, sanavicBeriıi yözde 90'mn medekleri nedeniy»e pişmaD oMuğuau bcürterek olum- suz tabtoyu düzettebilmek içn susmamak gerektignivnrgufaMh. MIKRO Sözleşmeli besicilikprojesi üretimini arttırmaya yönelik Sıfirfaiz6 etlendirecek 9 Ekonomi Servisi - Sıfır faızli bc- sıeilik krcdisınin bcklcncn fay- dayı göstcrmcsi halindc, önü- mü/dcki yıllarda da uygulanması planlanıyor. Dövi/ Kazandıncı Hizmellcri Dcstcklcmc Fonu'- ndan aynlacak 700 milyar liralık sıfır fai/li krcdi ilc başlatılacak uygulamayla 140 bin başsığırdan yedi ay s»>nr<ı 50 bin ton cl cldc cdilcbtlccck. Krcdinin kombiııa- larla El vc Balık Kurumu vccn a/ 10 sığır kapasitcli bcsihanclcr la- rdfından kullanılması küçük ürc- ticilcrin ıcpkisini çckcrkcn kom- bina sahiplcri, ürclim kanıısilcsi gcnişlcdikçc vcrimin dc ariacağı savunmastnı yapıyorlar. Türki- yc'dcki bcsihanclcnn yü/de 88'i I -9 sığır kapasitcsimlc. Tanm Bakanlığı. konuyla ilgi- li uygulama genclgcsini illcre göndcrdi. 700 milyar liralık kay- nağın da önümü/dcki hafıa başı- ndan ılibarcn Ziraal Bankası ka- nalıyla kullandınlmasına başla- nacağı bcliruliyor Sığır biişma vcrilecek 5 milyon liralık kredınin yüzdc 30'u. yani 1.5 milyon lirası hayvanı bcslcyecck olan bcsici la- rafından. kalanı hcsicıylc sö/lc- !>mc yapan kombına vcya EBK tarafından gcri ödcnccck. Bcsici, ayrıca 1,5 milyon lira vu\acağı bc- liriilcn ycm masrafında buluna- Bcsiciliğin yeniden caap hale getirilmesini amaçlayan kredinin, en az 10 hayvan kapasiteli işletmeler tarafından kullanılmasına yönelik eleştiriler, büyük işletme sa- hiplerince"Bizriskaltına giriyoruz. Uygulamayla be- sicinin eline geçen para artacak. cak. Ycdı ay sonra hayvanın bcsi- ciyc lcslinı cdildiği larihlcn sonra gcçcn sürcdc aldığı ağırlık mik- tan, EBK'nın alım fiyaiıyla çarpılarak bcsıciye ödcnccck. Bu ycdi aylık sürcdc bcsi hayvanı 150 kilo alarak 400 kiloya çıkıyor. 700 milyar liralık krcdi ilc 140 bin sığınn alınabilcccği vc bu sığırlardan 50 bin lon ct cldc cdilcbilcccği hcsaplanıyor. Tanm Bakanlığı yctkililcri, Dövi/ Ka- zandına Hiznıcilcri Dcsicklcnıc Fonu'ndan kaynak aktanlması halindc projcnin önümü/dcki yı- 1larda da tcknırlanaaığını bclirli- yorlar. Kredidcn yararlanma koşul- lannın cn a/. 10 büyük baş hay- van kapasitcli işlctmclcrlc sınırlı tutulnıasına yönelik eleştiriler isc büyük işlclmclcr tarafından "Bi/ risk altına giriyoruz. Bcsicilcr adına da lcminal göstcrmck / o runda kalacağız. Projcnin vcrimli olnıası için kapasitc oranının dahıı da yüksek olması gcrcki- rdi" clcştirilcriylc yanıllanıyor. 15cmircıoğlu üıdanın sahibı Hidayet Demircioğlu da bugün 400 bin bcsihacnin kaynak yok- luğu ncdeniylc kapalı olduğunu vc sıfır fai/li krcdi ilc bunlann yc- nidcn işlcımcyc gcçcrck cko- nomiyc ka/andınlacağını bclirtti KONUK YAZAR BURHAN ÖZBEY SEKA Buşmüfettişi Bir Doğrunun Anlatımı A dı ne oiursa olsun. İster dev- •jM let, isterse oba, kurum, kuruluş SW gibi küçük insan toplulukları ol- / • sun, bu topluluklarda önde ge- / I len ve yöneten durumurvda olan- - ^ -^**- lar güvenılır, dürüst kımseler ol- madığı sürece, o topluluğun öbür bölumdeki- lerinin namuslu olmasını oektemek, imgesel devinimdir. Baştakilerı hırsız, ahlaksız, açgözlü, çıkar düşkünü olan devletler halkının, huzurlu ve dengeii olmasını görebılmek, ütopik beklen- tiden öteye gidemez. Gezegenimiz, ne yazık ki, her yerde köşe tutmuş, alkın yönetimını üstlenme düzeyine gelmış ya da bu hakkı kazanma olgusuna ulaşmış; onurları, ahlaklan ozurlü sayısız yö- netici, sıyasetçı, devlet adamının varoluşları- ndan, canhıraş haykırış ve çırpınış ıçersınde- dir. Ne düşünürücüdür ki çok yerde. yasaları çıkaran, uy- gulatan, kuralları kollayan durumunda olanlar, erdem- sizlik batağının yoğun çamu- runu oluşturmaktadır. Dünyada rüşvet ve yolsuz- luklar, önü alınamaz boyut- lara ulaşmıştır. Bu olumsuzluklar ve çir- kinlıkler senfonisinin no- ' tasınıoluşturmayanyönetici, devlet adamı ve siyasetçi sayısı gun geçtıkçe azalmaktadır. Toplumlar, kendilerini yöneten kadrolara çoğunlukla kuşku ıçertsinde bakmaktadırlar Onde gelen yönetıcılerinın, kendiierine ya da bağlı oldukları topluluğa aıt paraları, çeşıt- li kurgularla kişisel çıkarlarma harcadıkları ınancını taşımaktadırlar Devletlerin, kurumtarın, kuruluşların para ve mallarının amansızca ve pervasızca talan edildığı ve bu değerlerın getırısıyle stokla- nan bartknotlarm; mutluluk şatolarının, pem- be yaşamların, coşkulu pınarını oluşturduğu yargısı, çok sayıda insanın yüreğindeki ya- şam bunaltısıdır. Insanlar, "dost dost diye nicesini aradım. Benım sadık yarim kara topraktır" dıyen Aşık Veysel gıbı, Dıyojen'in gündüz feneriyle, dü- rüst lıder, devlet adamı ve yönetıcısınin arayışı içersindedır Yargılar, davranışların vicdanlarda oluşan runsal fotoğraflarıdır. Görünen ve ortada var olan ne varsa onun resmıdır. Objektıfin algı- ladığı tabloda var olan bir olgu resim dışı ka- lamayacağı gıbı olmayan bir nesnenin de fo- toğrafa yerleştırılmesi olanaksızdır O nedenle çok yönden ve çok beyınden na- mussuzluk olgusuyla ışınlanmış oklar alan bir yöneticinin; "Ben doğru adamım ve na- musluyum" demesı kendisını arındırmaz. Yapay savunmalar. işi kılıfa uydurmalar da çözüm değıldir. Ucuz alınganhklar, suni öfkeler ya da bu yöndekı olumsuzluğun kanıtlanması zor yapısallığına dayanarak, batağın içindeki nı- lüfer çıçeğı tablosuna girmek hıç inandıncılık taşımaz. Toplumların talihi, var olan sahtekar yö- netıcilerı değiştirmekle de- ğişmez. ûnemlı olan, yenile- rinin aynı ahlaksızlık kur- nasından su içmemiş ve o zehirli virüsü benliklerine bulaştırmamış olması gere- kir. Düzeçıkış, salt bilim ve teknolojıde dev adımlar at- makla sağlanmaz Ülkeleri geliştiren, güçlendiren bilgi ve teknolojik atılımlardtr. Ama ayakta tutan, saygın ülke yapan, yöneticileri, bürokrasisi parlak dünya nimetlerine tutsak olmamış, kara ve kırli paraya uzak bıreylerden oluşan yönetim biçimleridır. Lıderı, devlet adamı, sıyasetçısi, kurum ve kuruluşların başındakı üst yöneticileri, bal tu- tan parmaklarını yalama dürtü ve sevdasının fırsatçılığına tutsak olmayacakdenli onurları- na duşkün olduktannda, o ülke semalannda karabulutlar dolaşmayacaktır... Oretmek, mal ve malzeme üretmek... Hızmet üretmek, olabildiğince çok... Ama lekesiz, duru, te- miz... Hammaddesi, kirli paralara dayanma- yan, lekeli ^parmaklar arasında şekillen- memiş ürünleri yaratan sektörleri yarat- mak... Tavanı, tepesi çatlamamış, bozul- mamış, tabanı çürümeye terk edilmemiş yö- netim şemsiyeleri kurmak veyaşatabilmek... İştebaşarı odur... Toplumlann talihi, var olan sahtekar yöneticileri değiştirmekle değişmez. DINÇ TAYANÇ Milat ve Godot Günü yeniden yaşıyorum akşamın sessizliğinde... Kendi aramızda tartişıyoruz Gazete'de; '500. Gün ne- ler getirecek?' ya da ''500. Gün neyı değiştirecek?1 gi- bilerinden... Derken, haberler akmaya başlıyor; Mart enflasyonunun da düşük çıkması bekleniyor', KİT zamiarı gün sayıyor' gibilerinden... Ne bekleniyor? Ne değişecek? Neyin günü sayılıyor? Tümünün yanıtı aynı kapıya' çıkıyor. 500. Gün! Diğer bir deyişle; Mi- ()Ne olacak "Milat'a erişince? Ekonominin gidişi ve insanların ekonomik durumlarını sürükleyişi, sihirli bir değnek değmişçesine değişiverecek de ikinci bir 500 günün dolmasına değin, her şey 'Milat'tan Önce' ve 'Milat'tan Sonra1 diye mi irdelenecek? Felsefe yapmayı bir yana bırakıp günlük yaşama dönüyorum. Mart enflasyonu düşük çıksa ne olur, çı- kmasa ne olur? Değil mi ki sokaktakı ben'in cebin- deki para, ay başındakinden daha bir eksıklenmiştir... Gerçekten de şubat sonunda etın kilogramı 65 bin liraydı. Oysa bugün, aynı eti, aynı kasaptan 75 bine ahyorum. Bu hesapla etin enflasyonu yüzde 15do!a- yında... Bırakıyorum eti; simit bin 500den 2 binı, Şehir Hatları vapurlarındaki çayın bardağıysa bin 500den 3 bini buluyor bu arada. Birinin enflasyonu yüzde 30, diğerinin yüzde 100! Elektriğin 'otomatiğe bağlı' enf- lasyonu, ayda yüzde 7 gibi yazıyor! Suyun hesabını çoktan şaşırmışız. Sözde bedava su' kapsamında- yım, ama apartmana girişi' üzerinden hesaplanıp katlara bölündüğünde (neden olduğuna akıl erdire- mediğim biçimde) 100 bin liraya yakın ödüyorum... Etten simite, çaydan suya her kullanım maddesi'- nin özgün' enflasyonlarını üst üste koyduğumda, or- taya benim enflasyonum' çıkıyor! Benim otomobilim yok; ama 'sen'in ya da "o'nun var! Akaryakıtın kısa dönemli özgün1 enflasyonu da- ha çok otomobil sahiplerini ve ille de çocuklan için okul servisi' kullanmak zorundakileri etkileyecek. Eh, otomobit sahibinin de, okul servisi kullananın da 'enflasyonu yansıtabilecek' bir işi varsa, o da serbest rekabet ekonomisinin 'özgün' kuralları çerçevesinde işinin gereğini' yerine getirecek! Ben sanayici değilim, ama 'sen' ya da o' sanayici otabilir! Akaryakıt zammının uzun dönemli özgün' enflasyonu, sanayi girdileri maliyetindeki artışlaorta- ya çıkacak. Eh, sanayicimizin maliyetlerinden kay- naklanan enflasyonu kimlere ve nasıl yansıtacağını tartışmaya bile gerek var mı? Akaryakıt tek bir örnek... örnekleri çoğaltmaktarı korkuyor bilincimin altında bir yerler. işte böyle çıkıyor bizim' özgün enflasyonumuz! Oyleyse 'Milat'ı beklemek ya da Milat'tan Sonra ne- ler olacağını düşünmenin ne yaran oluyor, ben bu- nun Milat'tan Önce'sini de çok iyı biliyorum! feki, benim, senin, onun' Milat'ı nedir; ne zaman gerçekleşecek? Bizim' Milat ya Yılbaşı'nda Devlet'in 'reva gördü- ğü' zamdır ya da,toplusözleşme dönemlerinin sonun- da emek gücümüzün kopartabildiğü' Biz, baş- kalarının Milat tartışmalarının içinde, kendi Müafımı- zın bekleyişinden kendimizi kurtaramadıkça da bu kısır döngü sürer gider. Güne döneyim derken, yeniden felsefeye düştuğü- mün ayrımına, yorğunluğumunkiyle aynı anda vanyorum... Ana fikir: Milat, doğuş 1 olduğunun ayrımına varıl- madığında, geçip giden sıradan bir günden öte değıl- dir. Ana fikrin ana fikri: Milat'tan Önce'yi yaşanmamış sayıp Milat'tan Sonra'ya umut bağlayanlar, geleceği- ne inandıkları Milat'tan çok, Godot'yu beklemek duru- mundadırlar ki bu bekleyişin sonu yoktur. Yaşar'a haksızsuçlamalarda bulunularak baltalandığı öne sürüldü Metaş'a "çelme" takıhyormuşİ/.MİR (C umhuriyet Egc Bû- rosu)- Mctaş Cicncl Koordina- lörü Aydm Tdscren, Mctaşın yeniden ckonomiyc kazandın- Imasının ba/ı spckülalif habcr- lcrlc cngcllcnmcyc çalışıldığını öncsürdü. Mclaş Yönetim Kurulu Baş- kanı Sclçuk Yaşar'ın alınan krcdilcrin kullanılış biçimi yü- /ündcn clcşlirildiğini bclirtcn Tclscrcn. "Tcminal mcktup- lannm sağlanmasında vc itha- lal işlcmlcnndc Sayın Yaşar'ın islcmleri doğrııitusunda Tülün- bank dışındaki bankalar ycğ- lcndi. Bu yü/dcn kcndisinc yö- ncllilcn clcşlirilcr haksız vc dü- şündürücüdür" dedi. Tclscrcn. lş Bankasfndan alınan 300 milyar liranın kul- lanılışıyla ilgili yanlış habcr vc yorumların yapıldığım söylcdi. 300 milyar liranın bağımsız bir dış dcnctim şirkcti tarafından yapılan incclcnıclcr sonucu vc- rildiğinc dikkaı çckcn Tclscrcn. şöylc konuşlu: "METAŞ vc grup şirkctlcri- nin gcçmiş borçlan vc yeniden çalışmaya başlamak için gcrckli ışlclmc scrmayclcrinin bclirlcn- mcsi surciiylc bu para hesap- lanmıştır. Krcdilcri kanuni ta- kibcalınmışbirşirkclin lcminat mcklubu ihliyacı vc ithalat iş- lcmlcri için gcrckli banka mua- melclerindc. nakit blokaj yaplı- rma zorunluluğu vardır. Dolayısıyla şirkeilcrin işlcl- nıc scrmayclcrini kullanım şckli lamamcn nakıt para ibcrinc kurulmaktadır. Bu sebeptcn lc- mınat mckluplan için bankaya yalınlan nakıt paralar vc aynı zamanda ılhalal işlemien sırası- nda yapılan para blokajian. iş- lemlcnn bitimınc kadar geçen süredc ncmalandınlmakladır." Faaliyet dışı kar 1992 bilançolannda görülcn faaliyct dışı kann tamamının bu tür ışlcmlerden kaynak- landığını vurgulayan Telscren, '"Pratıklc Iransfcrlcri günü gü- nünc yapmak mümkün olsa, bu gelır. iıhalaıla getirtilcn hammaddc ve malzemenin ma- liyctini düşüreccği için faaliyct kan içcrisindc ycr alacaklı. Ancak bunu yapmak çcşilli risklcri dc bcrabcrindc gcürdi- ğindcn müesscscnin menfaatine dcğildi. O nedcnlc de nakit blo- kajlardan beklcme sürelerindc gctiri sağlama yoluna gidilmiş- lir. Mclaş böylece 50 milyar li- ralık faaliycl dışı kara ulaşmıştır" diye konuşlu. Usaş'tagrev oylaması Ekonomi Servisi- Uçak Scrvi- si A.Ş. işycrlcrindc Tolcyis Sen- dikası'nın sürdürdüğü toplu iş sözlcşmclcrnin anlamazlıkla so- nuçlanması ü/crinc bugün grcv oylamasına gidiliyor. Tolcyis Gencl Başkanı Ce- mail Bakındı, TllYdc bir sürc öncc yapılan grcv oylamasında 'Hayır" kararı çıktığını hatırla- larak "THY'dc yaşanan ayıbı bu oylamanın sonucu ilc silc- ccği/"dcdi. Bakındı. USAŞ işvcrcninin dc THY'den cevırcl alarak ov- lama yoluna gilıiğini savuna- rak "Iddia cdiyorum. oylama sonucunda işçilerin büyük ço- ğunluğu 'evcl' diyecckıir" diye konuşlu. USAŞ"ın özclicşıirilmesindcn sonra işçi sayısını yüzde 50 azalllığını vc üretimini 6 kat antırdığını bclirtcn Bakındı, "Buna karşın USAŞ işvcreni verimlilık artışmı gözardı cdi- yor. THY'nin imzaladığı soz- leşmcnın allında bir ücrct öncri- yor. Bunu kabul ctmcmız mümkün dccildi.