Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
24MVRT1993ÇARŞAMBA • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 17
Bayram güneşli geçecek HAVA DLRLMU TÜRKİYE'DE DUNYADA
Haıer Vlerkezi- Şcker Bay-
rıımı bııgün başlıyor. Tüm
\urtt. bayranı sürcsınee yağış
hcklomiyor. Vatandaşların
bavrun laülini huzur vc gü\cn
ortıııu içınde geçirmeleri için
vıırtuçcşıtli önlcmlcr alındı.
Birranı nodcnıylc büyük şe-
hırlctie. özclliklc alışvenş mcr-
kczlcr. gar. otogar \c mezarlık-
largi'i halkın kalabalık olarak
bulurduğu yerler. emniycl gö-
revlikri vebclcdiyezabıta ckip-
leri t.rafından yoğun şckildc
denctenecek. Bayraın lalıli sü-
rcsinc maliyc ekiplcri dc grcv
vapurık. özclliklc gazino. gecc
kuliihi. otcl. lokanla gibi işlet-
nıclcr konırol edecekler. Has-
lanekrin acil yardım scrvisleri
görcverıne dc\am cdccck.
Ulüjtırnia Bakanlığı da bir
dizı öılcm aldı. Halkın voğun
seyahıt lalcbini karşılamak için
ek treı. uçak sefcrleri düzenle-
di. İsunbul'da bayram boyun-
ca şehriçı hallardack % apur sc-
tcrlcri kondu.
Cezaevlerinde açık görüş
İstaibul. Ankara. lzmır Ka-
palı Oza \c İnfaz Kurumlann-
da 25-26-27 Marı larihlcnndc
olmak iizcrc 3 gün. diğcr büıün
ccza infaz kunımlannda 25-26
Vlart tarihlcrinde olmuk iizcre
2 gün açık görüş yaptınlacak.
Firar;; ıcşebbüs cdcnler ilc tcrör
suçluljn açık görüşlcn yararla-
namanıcak.
Yağış beklenmiyor
Bayram sürcsıncc yurtıa ya-
ğış beklenmiyor. Mctcoroİoji
Genel Müdürlüğü nden alınan
bılgiye görc. bayramda lüm
yurtıa hava sıcaklığı artacak.
Antalya yöresındeki tunsük te-
sisler. bayram dolayısıyla dolu-
luk omnlarını arıırmanın sev in-
cıni yaşıyorlar Yöredeki tatıl
köylcn ılc yıldızlı otcllcrin yüz-
de yüzdolu olduklan bildirildi.
Ancak pansiyonlardaki dolu-
luk oranının ancak yüzdc 20"-
lerdc kaldığı öğrenıldı. Antalya
Pansiyoncular Derncğı Başka-
nı Mehmet Cantürk. büyük
kentlerden Anıalya vöresine
olan akının. birçok yerlı turist
üzerindecaydıncı bıretkiyaptı-
ğını vc "Antalya nasıl olsa. hcm
dolu hcm pahalıdır" diyc yanlış
bır kanıya ncdcn olduüunıı söy-
lcdi.
Bayram mesajları
Dcvlcl Bakanı yc Başbakan
Yardımcısı Erdal İnönii. mcsa-
jında önümüzdcki yıl içindc tc-
röriin ülkc gündcmınin cn
öncmli maddcsi olmaktunçıka-
nlacağına inandığını söylcdi.
İnönü. bu bayramın dünyada
\c bölgcmizdc yaşanan günccl
sorunlann ülkcmizc olan olum-
suz ctkılcrinin gidcrck azaldığı.
ülkcmızin iç sorunlannın da bc-
lırli bır kararlılıkla vc istıkrar
içindc bırcr birer çözüldüğü
eünlcrdc kutlandıaını bclirtti.
CHP Gcncl Başkanı Dcniz
Baykal. Türkiyc'nin iç vc dış
sorunlannın hcr gcçcn gün bi-
raz daha arttığını öne sürerck.
"Ramazan Buyramı'na gircr-
kcn. ne yazık ki ülkemizdc her
şcyin yolunda gcçtiğini söylc-
nıck hakkına sahip değiliz
dcdi.
ANAPGcnel Başkanı Mcsut
Yılmaz. bayramlann loplumla-
ra durum muhakemesi yapmak
vc ncrcyc doğru gidıldiğinı dc-
ğcrlcndirmck ıçın bır vcsılc teş-
kil cdcn günlcr olduğunu söylc-
di. Yılmaz. "Vatandaşlanmızı
koalisyon hükümetinin ta-
mamlanmak üzcrc olan 500
günlük icraatı konusunda de-
ğerlendirmc yapmaya davet
ediyorum" dcdi.
RPGenel Başkanı Nccmettin
Erbakan. mcsajında. tck çıkar
yolun 94 marıında bütün Tür-
kiye'de yapılacak olan yerel se-
çimlerlc birlikte parlamcnto se-
çiminın dc yapılması olduâunu
kaydcttı. HEP Gcnel Başkanı
Arimct Türk. "Ramazan bay-
ramının da Nc\ruzla başlayan
banş sürccini güçlendirmesi"
dileğındc bıılundu.
Hak-İş Konfedcrasyonu.
bayram nedeniyle yayınladığı
mesajda sendikalı işçilerin üçte
bınnin bayrama huzur içindc
girmcdiğıni bıldirdi. îtflesajda.
bayram öncesinde bir milyon
işçinin toplu iş sözleşmesinin y a
pazarlık masasında bulunduğu
ya da görüşmelenne başlamak
üzere olduau kavdedıldi.
Vergisi, elektriğin
bedelinden fazla
• Baştarafi 1. Sayfada
yeni ckler bındınlıyor. Önce
O
'o5 belediye vereisı. ardından
%I2 KDV eklenerek yenı bır
birim fıyat ortaya çıkıyor.
Artırma bununla da kalmı-
yor. E\lerde kullanılan elekt-
rığe birinci ve ikınci kademe de-
nılcn bir sistem uygulanıyor.
Yılan hıkayesıne dönen ücret
saptamasına yeni bir zam ekle-
nıyor. Evlerde birinci kademe
ücret için saptanan asgan kul-
lanım miktan günlük 4 kw saat
olarak belirlenmiş. Bu miktar
ise hr buzdolabırun günlük enerji
tükctimine eşit. Ondan sonra
zamlı fıyat başlıyor. Buzamlı fı-
yat örneğın. Istanbul. Ankara.
Adana Izmir. Bursa. Kocaelı
gibi illerde binm başına 770
TL'den 868 TL'ye çıkıyor.
Yani evınızde buzdolabından
başka hcrhangi bır elektirkilı
araç varsa zamlı ücret ödemek
zorunda kalıyorsunuz. Üç kişi-
lik bir ailenin bu hesap oyunu
yüzünden aylık kaybı en az
30.000 TL. '
Bu hesaplamalar bittikten
sonra her ay başında TEK oto-
matik olarak bu ücretin üzerine
o
o4-5 civannda yeni bir zam
daha yapıyor.
Matematık olarak bu uzun
sürecın sonunda ilk belırlenen
çıplak elektnk fıyatının üzerine
%55-60 civannda bir ek mali-
yet daha yüklenmiş oluyor.
Bu ek maliyetler yüzünden
İstanbul'da oturan ve ortalama
250.000 TL civannda aylık
elektrik ücreti ödeyen bir aile
senede fazladan 1.5 milyon li-
ralık ek ödeme yapmak zorun-
da kalıyor.
Evlerde kullandıâmız elekt-
riğe bir senede
O
o75 zam civan-
nda yapıldı. 1992 yılı başında
elektriğin k\v saat ücreti 399
lira iken 1993 y ılı başında bu ra-
karn 706 liraya yükseldi. Mart
ayı başında ise bu rakam 770 li-
raya yükseldi.
TEK Genel Müdürlüğü. her
ay başında aracı firmalara ve
TEK kurumlanna elektrik bi-
nm fıyaunı bildiriyor. İstan-
bufda yaptığıfnız araştırma so-
nucu TEK'in AKTAŞ'a fıyat
ayncalıâı tanıdıeını belirledik.
Örneğın 1993 yılı Mart ayı fi-
yatlan şöyle: TEK"in İstanbul
bölgesine satılan elektnğin Kw
saat'i 735 TL. iken. aynı dö-
nemde AKTAŞ bu elektriei
5O9.50TL'ye aldı. Tüketıciye
Satış fıyatlan ise aynı.
Enerji Bakanlığı yetkilileri
aradaki bu farkın. AKTAŞ'a
yatınm payı olarak verildiğinı
belırtüler. Ancak yine araştır-
malanmız sonucu. AKTAŞ'ın
bugüne kadar herhangi bir
yatınm yapmadığını. AK-
TAŞ"la ilgili yatınmlann ise Ba-
kanlık tarafından ödendiğı öğ-
rendık.
L'zmanlar. AKTAŞ'a tanı-
nan bu ayncalığın yılda sene
başı itibariyle fazladan I ırilyon
civannda bir avantaj sağ-
ladığını. sene içinde yapılan
zamlarla bunun daha da arta-
bileceğini belirtiyorlar.
Devleı TEK"in 5 TL'sına ma-
lettiâi elektnâı.
7sente(700TL.)TEK"egen
satıyor.
Ozmanlar Özal döneminde
başlayan ve bu hükümet sıra-
sında da süren uygulamayla
elektrik maliyetlennin masa
başında artınldığını söylüyor-
lar. Özal döneminde hidro-
lektnk santraller Kamu Or-
taklığı İdaresinedevredildi. Ke-
ban Barajının hisseleri yurttaş-
lara satılarak para toplandı ve
bunun sonucu olarak bu sant-
rallann geliri Kamu Ortakhğı
İdaresı yoluyla hükümete bağ-
landı.
Sonuçta elektriğin birim fı-
yatı tüketıciye gelinceye kadar
devleıin çeşitli müdahaleleri ve
vergıler nedeniyle olağanüstü
arttığı ortaya çıkıyor.4 kişılik
bir ailenin ortalama olarak bir
yılda ödediği 2.5 milyon TL"liIk
giderin yansından fazlasının
elektriğin maliyetiyle bir ilgisi-
nin bulunmadığı anlaşılıyor.
Acının yıldönümü
• Bajtarafi I. Savfada ° bırakıyor Halepçe katliamının
Koku biraz sanmsak. biraz
da portakal kokusuna benzi-
yordu. Şehırde bir anda pa-
nik başladı İnsanlardan ba-
zılan kafayı üşütmüş kah-
kalularla gülüyorlardı. Bazı-
lan göremiyordu. Panik halin-
de kdçanlardan Doğu'ya giden-
ter öldü"
badJam yönetimine bağlı ordu
birliklennin kimyasal bomba at-
m a s sonucu binlcrce kişinin bır
aruiı öldüğü Halepçe'de ya-
şanan kabus gününü böyle an-
laLı\or Abdulkenm. Saldında o
da. fcrkes gibiyakınlanndanbü-
yÜL^kbölümünü yitırmiş. Babası.
kı«?kardcşi ve dörı crkck karde-
şiniı görnülü oiduğu toplu m.c-
zaxUrdaki gçeklerin bir kısmmı
yıldönümünlerinde.
Halepçe şehitleri anısına dü-
zenlenen törenler bu yıl da
16-23 mart tarihleri arasında
gerçekleştirildi. Tepelerin etek-
lerinde yer alan ve bir amfi ti-
yatroyu andıran bölgede yapı-
İan etkinliklere Halepçeliler"in
dışında Kuzey Irak sınırlan dı-
şında yaşayan on binlerce Kürt
katıldı. Kimyasal bomba saldı-
rısında ölenlerin de gömüldük-
leri toplu mezarlara yakın bır
bölgede gerçekleştirilen anma
törenleri sırasında kentin he-
men her yanı siyah pankartlarla
donatıldı. Pankartlann üzerle-
rindeki Arapça-İngilizce yazı-
larda Saddam"ın saldınsı kına-
nıvor, kimvasal silah üretimi ve
Meteorolojı Genel Mudurluğu nden alınan bılgıye göre yurdun ku-
zey ve doğu kesımlerı coK bulutlu. Marmara ntn doğusu Karadenız.
lc Anadolu nun kuzey ve doğusu. Akdenız ıle Doğu ve Gijneydoğu
Anaddu botgelefı yağmurlu dığer yener parçalı ve az bulutlu gece-
cek Hava sıcaktığı değışmeyecek Ruzgar kuzey vebatı yonlerden
hafıf ara sıra orta kuvvette esecek Van Golu nde hava çok bulutlu
ve yağmurlu gececek Ruzgar kuzey vebatı yonlerden orta kuvvette
esecek
j Yağmurlu Bulutlu Sisli
DÎSK: MGK sivffleştirilmeli
SEV İM ERTEMUR
TBMM'ndc lcmsil cdilcn si-
yasi partilerce. anayasa değişik-
liği konusunda çalışmalar sü-
rerken. DİSK bu konuda yeni
bir rapor hazırlayarak. Mcciis
Başkanı Hüsamettin Cindonık
ılc partilcrc sunma karan aldı.
Türk-iş yönetıcılerı ise bayram-
dan sonra siyasi partileri tek tek
gezerck. "Nasıl bir anayasa ol-
malı" konusundaki görüşlcrini
yinclcyccck.
Anayasanın "sivil loplum
düzenine uygun hale getirilme-
si" gcrckıiği görüşünü sav unan
DİSK. Genel-ış Sendikası Gc-
ncl Başkanı İsmail Hakkı Önal
başkanlığında oluşturduğu ko-
misyondaycniden 1982Anaya-
sası'nı masaya yatırdı. 1982
Anayasasfnın başlangıç hu-
kümlerinden başlayarak değer-
lendirme yapan Önal başkanlı-
ğındakı riukukçular komisyo-
nunun hazırladığı rapor. Şckcr
Bayramfndan sonra TBMM
Başkanlığı'na ve siyasi partılerc
sunulacak.
DİSK Başkan Vekili Önal.
anayasanın sivil loplum düzc-
ninc uygun halc gelirilmesi için.
"Başlangıç" hükümlerinden
başlayarak. "Egemenliğin ka-
yıtsız şarlsız millctindir" hük-
münün anayasanın tüm mad-
delerinde işlerlik kazanması gc-
rcktiğini söy lcdi.
Önal. "Egcmcnlik kayıtsız
şartsızmillclindirhükmü başka
hiç bir gücc bırakılmamalı vc
bu konuda mücyyidc konul-
malı. Anayasayı koruyup. kol-
lamak. sahip çıkmak TBMM
vc onu seçen halkın iradesiylc
olmalıdır" dcdi.
Siyasi partilerce hazırlanan
anayasa dcğışıkliği öncrılcrini
incclcdiklenni. SHP"nin tcklı-
fındc. bazı tabulann üzerine gi-
dilmediğinı _gördüklenni belir-
tcn Önal. "Örneğin. Milli Gü-
vcnlik Kurulu konusu. Hiç dc-
ğinilmemiş. Bizcc. Mılli Güvcn-
lık Kurulu siyüleştirilmclidir"
diye konuştu. Önal. DİSK ola-
rak anayasa dcğişikliğı ko-
nusundaki görüşlerinden bazı-
lannı şöyle sıraladı:
"Cumhurbaşkanrnın yetki-
lcri gözden geçirilmelidir. Özel-
likle yargıya ilişkin görüşleri.
Ycrel yönetimler özerklcşti-
rilmelidir.
Ycrcl yöncticilcrin seçiminde
halkın katkısı sağlanmalıdır.
Anayasa Mahkemesi başta
olmak üzere yargı organlan
mutlaka bağımsızlaştınlmalı-
dır.
Yargıç güvencesi kesin kural-
lara bağlanmalıdır. Mutlaka bu
düzenleme kısa da olsa anaya-
sada yer almalıdır.
Çaîışanlann tümünc toplu
sözleşmeli. grevli hak sağlan-
malıdır."
Meral tura çıkacak
Bir daha dcğiştirilmcyccck
şekilde anayasa hazırlanması
gcrcktiği görüşünü savunan
Türk-iş Gcncl Başkanı Bayram
Meral. her isteyenin. hcr iktıda-
rın. her önünc eclcnin anavasa
değiştirmcsinin önüne gcçilme-
si gcrcktiğini söyledı.
Yeni anayasanın bütün halk
kesımlennin görüşü alınarak
hazırlanması gerektiğini ifade
eden Meral. sözlerini şöyle sür-
dürdü:
"Bir anayasa ülkenin milli
menfaatleri neyi gerektiriyorsa
ona göre hazırlanmaiı. tüm ke-
sımlcrin görüşü ahnarak. halkı
kucaklayacak. taraf olmayacak
anayasa yapılmalı. Aykın yasa
hazırlanamayacak şekilde ol-
malıdır. Ezilenin ezenc karşı
haklannın korunduğu şekilde
düzenlenmelıdır."
Anayasa değişikliği konu-
sunda görüşlenni daha önce
hükümete sunduklannı bildi-
ren Meral. bayramdan sonra
bir kez daha siyasi partileri zi-
yaret cderek görüşlerini yenile-
yeceklenni söyledi. Meral. özcl-
îıkle sendikal haklar. toplantı
ve gösten yapma ile dernek
kurma özgürlüğünün önünde
cngel teşkil eden maddelerin de-
ğiştinlmcsini istedi.
TBMM Başkanı Cindonık'un çağrısı üzerine anayasa değişikliğini görüşmek için liderlcr bir arava^eldi.
Partiler 22 maddede görüş birliğinde
Baştarafi 1. Sayfada
mokratikleşmeyi engcllcycn ve-
ya gereksiz kalan maddelerin
öncelikle değiştirilmesi. düzel-
tilmcsi veya yenıden yazılması
için bırçaİışma grubu kurulma-
sına karar verildi. Meclisımizde
temsil cdilen partilerden seçile-
cek birer üyeden kurulacak.
Sayın genel başkanlar. bu ha-
zırlığın 23 nisan gününe dek bi-
tirilmcsini vc bu değişiklıgin bu
yasama döneminde gerçekleşti-
rilmesini öngörmektedirler.
Diğer yandan bu çalışmalar sü-
rerken cumhuriyetimizin uzlaş-
maya ve insan haklanna dayalı
demokratik bır anayasaya ka-
vuşması için gerekli hazırlıklar
TBMM Başkanlığı tarafından
sürdürülecektir. Çalışma grubu
9 nisan günü benim baskanlı-
ğımda toplanacaktır. Böylece
devletin temel meselelerinin.
anayasayla engellenen insan
haklanna aykın kurum ve ku-
rallan değiştinlecektir. Bunla-
nn başında elbette devletin
radyo-TV tekelinin kaldınlma-
sı. seçmen yaşının indirilmesi.
seçilme yaşı gibi konular da
vardır."
Cindoruk. "Çalışma grubunun
25 maddeye yakın konuda cid-
di bir çalışma yapacağım" söy-
ledi. Cindoruk. seçim sistemiy le
ılgilı görüşlerin toplantıda gün-
kullanımınm insanlık suçu ol-
duğu bır kez daha vurgulanı-
yordu. Tören sırasında sergile-
nen bir tiyatro oyununda da
Halepçe'de yaşanan katliam bır
kez daha gözler önüne serili-
yordu. Oyunu izleyen on bin-
lerce kişi son bölümdeki cenaze
töreni sırasında değil gözyaşla-
nnı gizlemek. hıçkırarak ağlı-
yorlardı. Oyunu izleyen öksüz
çocuklar kaybettiklerı anne-
babalannı düşünüyorlardı bes-
belli. Bazılan ise küçük yaşta
omuzlanna binen ekmeğini ka-
zanma zorunluluğu yüzünden
lokma tatlı satmaya çalışıyordu
kalabalık içerisinde.
Tören yennde konuştuğu-
muz Bekir Muhammcd Tamas
da kimyasalın darbesini yiyen-
deme gelıp gelmediğıne ılışkin
bir soruya. "Hepsi üzerinde
durduk. Onlan ikinci aşamaya
bırakıyoruz. Demokratiklcşmc
ıçın gerekli ne varsa o daha
uzun bir süreç içinde gerçekle-
şecek bir konudur. Meclıs Baş-
kanlığı'na görev verilmiştır. O
konulan da yine genel başkan-
lann tartışmasma açmak için
hazırlıklar yapacağız. Onu bu
vasama yılına yetiştirmek biraz
îor olabilir. Fakat bu sözünü
ettiğim paket. bu yasama yılın-
da ınşallah anayasa değışikliâi
olarak Meclisimizden çıkacak-
lır. Meclisimizin anayasayı de-
ğiştireccği yolundakı ızlenimlc-
rimiz kuvvetlenmiştir" yanıtını
verdi. Cindoruk. bir başka soru
üzenne. TBMM'nin geçen yıl 7
temmuza dek çalıştığını. bu yıl
vıne çalışabileceğini söyledı.
Cindoruk. "Liderler yeniden
bir araya gelecek mi?" sorusu-
na da "Gerekirse toplanırız.
Şimdı çalışma grubunun mad-
deleri yazma görev i var. L'zlaş-
ma sağlanırsa 23 nisandan
sonra imzaya açanz" karşılığını
verdi.
Toplantıdan sonra gazetecilc-
nn sorulannı yanıtlayan
ANAP Genel Başkanı Mesuı
Yılmaz. "•Uzlaşma konusunda
irade eksıklıği var. Biz elimiz-
den gelen savreti eösterdik.
Ama bır şev çıkacağını sanmı-
yorum" dedi. SHP Genel Baş-
kanı Erdal İnönü ise "önemli
bir mesafe alındığını" söyledi.
Toplantıda Başbakan Süley-
man Demirel'in öncelikle
radyo-TV tekelinin kaldınlma-
sıyla ilgili 133. maddenın değiş-
tirilmesi konusunda ısrarlı
oiduğu. ANAP Genel Başkanı
Mesut Yılmaz'ın ise "Evet
ama. yasayı görmelıy iz ve yasa-
nın içenği anayasa maddesine
yansıtılmalı" görüşünü savun-
duğu öğrenıldi. Toplantıda ay-
nca. özellikle muhalefet partisi
lidcrlerinin televizyonda anaya-
sa değişikliği konusundaki gö-
rüşlcrini dile getirebilmelerine
olanak sağlanmasını ıstediklen
de belirtildi.
Toplantıdan sonra bir basın
toplantısıdüzenleyen RP Genel
Başkanı Nccmettin Erbakan.
kendi partilerinin anayasa deği-
şikliğı uzlaşma öncrısi konu-
sunda bilgi verdi. 180 ülkenin
anayasalanndaki din ve vicdan
hürriyeti ilc ilgili hükümlere
dikkat çeken Erbakan. Prof.
Dr. Miimtaz Soysal'ın bır kita-
bına da atıfta bulunarak "laık"
sözcüğünün anayasadan çıka-
nlması gerektiğini söyledi. Er-
bakan. "Önce milletin sırtından
bu bıçak çıkanlsin. Hile rejimi
ıle ilgili maddeler çıkanlsın. Bu
lerden. Muhammed olay sıra-
sında yanıbaşındaki annesini
yıtirmiş. kendisi de iki ay İran'-
da bir hastanede tedavi gör-
müş. Muhammed Kerim. "Pa-
nik korkunç bir şeydt. Sad-
dam'ın tehditleri yüzünden in-
sanlar zaten kimyasaldan kor-
kuyordu. Koku duyulduğu za-
man hcrkes anladı durumu
ama. yapacak bir şey kalma-
mıştı. Yüzüme bir ışık çarptı
sanki. y üz sinirlerim fclç olmuş-
tu. Günler sonra kendıme gcle-
bildim" diyordu.
Cchennem kabusunu yaşa-
yanlardan biri de Osman Ka-
mer. Doğu yerine Batıya kaçın-
ca kurtulmuş. Çünkü ruzgar
kimyasalın etkisini diğcr tarafa
taşımış. O da şöyle anlatıyor
kimyasalın atılmasından sonra-
ki gelışmeleri:
"Kurtulanlar dağlara çık-
mışlardı. Yaralılardan birkısmı
da buralarda öldü. Bir hafta
sonra İran'dan özel giysilı ekip
gcldi vc şchre girdi. Kimyasalın
etkisinin geçtiği bildirilince aşa-
ğıya inerek ccsctlcri toplu me-
zarlara gömdük."
Halepçe şu anki görünümüy-
le eski çağlardan günümüze ka-
lan antik bir kenti andınyor
sanki. Kimyasal bomba atılma-
sından önce nüfusu 90 bin olan
Halepçe'de bugün yaşayanla-
nn sayısının 50 bini bulmadığı
belirtiliyor. Nüfusun azalma-
sında kımyasal bomba atılma-
sından sonra başlavan aöç
da ikınci bıçak olur. 3. bıçak da
çoğulcu demokrasiyi katleden
bıçaktır. Bu konudaki madde-
ler de düzeltilmeli" dedı. Erba-
kan. toplanııda seçim sıstemiy-
lc ilgili görüşlerin de dile getinl-
dığini belirterek "Anayasaya
nispi temsil sistemi yazılmalı.
Her il bir seçim bölaesi olmalı.
Bu konulardaki görüşlerimızı
10 partiden 2-3'ü hanç benım-
sedıler" diye konuştu. Erba-
kan. "asıl özün değiştirilmesi.
birkaç madde değiştınlerek
milletin aldatılmaması" gerek-
tiğini de sözlerine ekledi.
SHP lideri İnönü ise toplantıda
anayasa değişikliği konusunda
önemli bir mesafe alındığını
öne sürdü. Anayasa'nın 133.
maddesınin önceîıkle ele alına-
rak değıştınlmesi konusunda
görüş birlığine vanldığını belir-
ten İnönü. şunlan söyledi:
"Çeşiılı parıilcnn önenlen ışı-
ğında orıaya çıkan anayasa
dcğişiklik önerilerinde büyük
çoğunluğun katıldığı maddeler
dcmeti oiduğu göriildü. Bunu
csas olarak oluşturulacak çalış-
ma grubu. 23 nisana kadar
maddeleri yazarak. bu doğrul-
luda çalışıp ilcrlcyccek. Bunun
sonunda. Mcciis tatilc gıımc-
dcn bunu TBMM'ye getirip.
anayasa değişikliğini gcrçcklcş-
tırmck hcdcf."
önemli rol oynamış. Savaştan
bu yana adeta çivi çakılmamış
gibi Halepçe'de. Bomba. mer-
mi izleri hâlâ yerlerindeduruyor.
İran sınınna 40 kilometre ka-
dar uzaklıkta bulunan Halepçe
pazarlarında sık sık İranlı tüc-
carlan göımek olası. Kentin
ayakta kalmasındaki en büyük
etkenlcrden biri İran'dan gıda
maddesi gjrişi. Aksi halde ikili
ambargonun kıskacında kala-
cak kentte yaşamın sürmesı
adeta olanaksız.
Halepçe katliamı belli ki dün-
ya var oldukça unutulmaya-
cak. Dedesinin kucağında yaşa-
mak istercesine nefes almak is-
teyen kundaktaki bebenın gö-
rüntüsü sonsuza dek silinmeye-
cek zihinlerden...'
GOZLEM
UĞUR MUMCU
• Baştarafi I. Sayfada
la 1992yılı martayındaTürkiyedebir"ayaklanmagirişi-
mi" başlattı.
Bu ayaklanmayı başlattığını da Almanya 'da yayımla-
nan "Serxebun" adlı yayın organında hazırlıyor.
"Kısmi ve genel ayaklanma " hazırladığını da açık açık
ilan ediyor.
Bu ayaklanma hazırlığında PKK'nın değişmez taktiği;
halkı öne sürüp, halkı elden geldiği ölçüde çatışmalara
sürükleyip, halk ve güvenlik güçleri arasında gerilim ve
silahlı çatışma yaratmaktır.
Nevruz olaylarında bu taktiği denedi, Şırnak olayların-
da da bu taktiği uyguladı.
Ayaklanmaları bastırırken bütün güçlük, haik ileayak-
lanmacıları birbirinden ayırmaktır.
Olayların en duyarlı halkası da bu noktadadır.
"Lübnanlaşma" etnik çatışmaların yol açtığı kanlı bir
sürecin adıdır.
1984 yılından bu yana PKK, Güneydoğu'yu "Lübnan-
laştırma'ya çahşıyor.
Burkay-Öcalan...
PKK, 1978 yılında kuruldu; o günden bu yana cephe
örgütü ERNK (Kürdistan Yurtsever İşçiler Birliği) adlı
yan örgütleri ile gelişerek bugünkü düzeyine ulaştı.
Bu soruyu, Türkiye Kürdistanı Sosyalist Patisi lideri
Kemal Burkay, 1983 yılında yurtdışında yayımladığı
"Devrimcilik mi? Terorizm mi? PKK Üzerine" adlı kita-
bında PKK ile ilgili şu kuşkusunu dile getiriyor.
- PKK hareketinde iplerin ajan provokatörlerin eline
geçtiğine dair çok güçlü kanıtlar vardır. (s. 204)
Diyelim ki PKK, bölgede bağımsız bir devlet kurdu?
Ne yapacak?
Kemal Burkay, bu konuda şu soruları soruyor:
Kitabının 169. sayfasındaki şu soruları bizler de oku-
yalım.
- Diyelim ki bağımsızlığınızı ilan ettiniz ve bir de hükü-
met kurdunuz, Bu, son derece kolay ellbet. Ama sizikim
tanıyacak? Daha Kürt sorununu Birleşmiş Milletler'e
götüren bir Allahın kulu bile yok. Diyelim ki dunyanın si-
zi tanımasını boşverdiniz; peki bu bağımsız devlet, dış
dünya ile hiç ilişki kurmayacak mı? Yolunuz nereden
geçecek? Çevreniz düşmanla çevrili; iran ve Türkiye. ne
kara, ne deniz yoluyla dışanyla hiçbir bağlantınız yok.
Ne gemileriniz işleyebilir, ne trenleriniz, hatta ne de
uçaklarmız. Pasaport verdiğiniz kişi hangi yoldan dışan
gidip gelecek?
Türkiye Kürdistanı Sosyalist Partisi lideri Av. Kemal
Burkay, bu soruları sorduktan sonra şu yargısını da be-
lirtme gereğını duyuyor:
- Bu baylar. bu işi çocuk oyuncağı sanıyorlar?
Burkay, PKKyı "terörist", "dar görüşlü milliyetçi'' ve
"başdöndürücü milliyetçi anlayışta'' olmakta da suçlu-
yor.
Kemal Burkay'ınbukitabınaAbdullahÖcalan'Devnm-
cilerdeki Kafa Karışıklığı mı? Yoksa Bir Küçük Burjuva
Reformistinin İflah Olmaz Hastalığı mı?" başlıklı kitapta
yanıt verdi.
Kitap Almanya'da "Weşanen Servvebun
1
' Yayınları
arasında yayımlandı.
*r"ıllarca Türkiye. Kürt sorununa hep yasakçı kafalarla
baktı. Bu yasaklar nedeniyle Kürt sorununun ne kökeni
araştırılabildi, ne Kürt örgütleri arasındaki çelişkiler ser-
gilenebildi.
PKK, nasıl kuruldu? Nasıl gelişt? TKSP ve •Komkar"
adlı örgütlerle neden çatıştı? PKK'nın taktikleri ve izledi-
ği strateji ne? PKK, neden son zamanlarda Islamcılığa
sarılma gereği duydu? Marksist - Leninist örgütün "Is-
lam enternasyonalizmi" bayrağına sarılmasındaki
amaç neydi?
Bu konular bilinmeden, derinlemesine araştırılma-
dan, Kürt sorununun dünü ve bugünü bilinmeden, Şır-
nak olaylarını anlarnaya da yorumlamaya da olanak
yoktur.
OLAYLARIN
ARDEVDAKI
GERÇEK
• Baştarafi 1. Sayfada
hirleşeteğine inannoruz.
PKK lideri Abdullah Öcalan '-
m -içtenhkliolsun \ a da olmusın-
bıirij <l
ağrıhırma bu hakımdan
eğilmck gerekir. Öıeki Kiirt ör-
giitleriyle birlikre veni bir davra-
nışa geçen ve bir tutıım değişikli-
ğini sergileyen Öcalan m ardın-
da kinılerin bulunduğu da verile-
ıek kararları eıkilememelidir.
Bilindiğı gibi Orkıdoğıı da en
başta ABD olmak üzere Zen-
ginler Kuliibü iiyeleri her soru-
mııı içindedirler ve petrol sorım-
larıykı Kürt sorunları sarmallaş-
nıışrır. Türkiye bu ortam içinde
yaşamakla birlıkle Anadolu luıl-
kının dünvasmda gerekli olana
elbene ömelik tanımak zorım-
dadır.
Eğer ABD. Kuzey Irak'ıa
Kürt Federe Devleti'nin çekir-
değini kurarak kendi sivasetine
ııvgıın bir soınıca ulaşmışsa ve
Oriadoğu'daki kimi devletler ve
ülkeler artık PKK'va dirsek çe-
viriyorkırsa, bu, onların bileceği
ıştir.
Türkiye Cunıhuriveti. sınırla-
n içinde vaşavan vurttaşlann
vaşanı haklannı güvencere al-
mak anmcını her şevden önde tu-
tar. Bu anuıan, Milli Misak'
smırlarmm bütüıtlüğü içinde ger-
çekleştirilmesi de birinci koşul-
dur.
Ortadoğu hölgesinde oyun
içinde oyuıtun sahnelenmesi, bu
umacı gölgeleyemez. Bu yıl \ev-
rıız'da ve Şeker Bayraım'ndu
harışa döniik yeni bir ortamın
esintileri ortalığı kaplanuşsa,
hiçbir önyargıya kapılmadan
gerçekleri değerlendirmenin za-
mam gelmiş denıektir. Bu yohla
koalisyon hükümetinin muhale-
fet le dirsek temasmı korumasm-
du varar var. Kürt sorunu gibi
çok duvarlı bir konuda, iktidarla
muhalefet çatışması, Anadolu-
da Inızursuzluğu kön'iklevecek
önemli etkiler yaralahilir.
Terörün durdurulması. Gü-
neydoğu halkınm vasal sivasal
vollurdan parlamentoda ağırhğı
oranında temsil edilmesi, bö'lge-
ye yatınmlann akıtılması. nor-
mal yasama dönülmesi. demok-
ratıkleşmenin ivedilikle gerçek-
leştirilmesi Anadolu'yu mutlulu-
ğa kavuşturacakıır.
Gereksiz bir iyimserlik midir?
Yoksa zamankuna bakımmdan
bir gerçekçilik midir? Bilemiyo-
ruz. Ancak Gi'meydoğu halkınm
ıstırabma bir son vermenin kaçı-
nı/maz olduğunu görüyoruz.
Okurlarımızm Şeker Bay-
ramı'nı kutlarken Türkiye'nin
geleceğe uınutla bakacak bir aşa-
maya ulaşrığma da inantvoruz.
• • •
Iraıu islamcı
terörün kaynağı
Dış Haberler Servisi - News-
vveek dergisi günümüzde bir
dizı ülkede dehşet saçan İslamcı
terörün en öncmli kaynağının
İran olduğunu öne sürdü. Der-
ginin son sayısında bu konuda
çıkan yazıda. Nevvsvveek'in
kendi yaptığı araştırmalar so-
nucunda. İran bağlantılı çok
usta katillerden oluşan bircina-
yct şebekesinin varlığına ilişkin
kanıtlar bulunduğu bildiriliyor.
Nevvsvveek'e göre son 5 yıl için-
de Paris. Berljn. V'iyana. Roma.
Larnaka ve İstanbul'da İran'lı
muhaliflerin öldürülmeleri ile
ılgilı oiarak yapılan tahkikat-
larda Tahran bağlantılan bu-
lundu.
Nevvsvveek. Cumhuriyet ya-
zan Uğur Mumcu'nun öldürül-
mesinde de İran bağlantısının
gündeme geldiğini anımsatarak
Türkiye'nin. İran ajanlannın
bir "oyun sahasf halıne geldiği-
ni bildiriyor. Bir Fransız güven-
lik uzmanı şöyle diyor: "Sınır-
lar açık. İranlılar vizesiz Tür-
kiye'ye giriyorlar."
Nevvsvveek. Ankara'nın ge-
nelde İran'ı suçlamakta heves-
siz olduğunu. Uğur Mumcu
cınayetinden sonra ancak yüz
binlerce ınsanın sokaklara dö-
külmesinin ardından hüküme-
tin İran'ı suçladığını belirtiyor.