Catalog

SAYFA CUMHURİYET 20 ARAUK1993 PAZARTESİ 10 EKONOMI TUKETICI Kapıdakidostuunutmaym ^OtomobiünizinbenzerleriarastndahemenayırtedUmesim,içinde geçirdiğiniz sürede size her türlükonforu sağlamasını istiyorsanız kesenin ağzını açıp birbirinden cazip aksesuarlardan birkaçını seçin. HÜLYAGENÇ £ nsanlar evlenne yöneltükleri özeni .^_. arabalannadagöstermeyebaşladı. W Merkezi kilit sistemindenjantına, m paspasından klimasına kadar bütün m" otomobil aksesuarlan tüketicinin m beğenisine geniş bir yelpaze içinde •^L. sunuldu. Bir zamanlar gösteriş ve ^ ^ ^ B kaliteden uzak olan aksesuar anlayışı tüketicinin bilinçlenmesiyle fonksiyonelliğe ulaştı. Oto aksesuarlan Avrupa ülkelerinde sanayi hahne gelirken, ülkemızde ithal parçalann montajı düzeyinde kaJdı. FtgmtUu- d&viate emAmtfUt Aksesuar piyasasına ıthal mallann hakim olması fiyatlan dövizeendeksledi. Kur makasındaki oynamalar perakende satışfiyatlannıetkiliyor. Dikiz aynalan 9 marka (yaklaşık 76 bin lira) saülırken kaset kaplan 20 mark (170 bin lira) üzerinden ahcı buluyor. Otomobillerin elektromekanik aksesuar grubunda elektrikli cam, alarm ve merkezi kilit sistemleri bulunuyor. Mûzik sistemleri grubuna radyo, teyp, disk çalıa, kaset ve disk kaplan girerken, ısıtma soğutma sistemlerinde klima ve buzdolabı sayıhyor Harici aksesuarlar arasına takoz, lastık. zincir, çekme halatı.jant girerken. iç aksesuarlar arasında sigara kabı, otomobil spreyi, koltuk kılıfı yer alıyor. markasına, özelliklerine ve kalitesine göre seçilen alarm sistemlerinin fryaü 2.5 mihyon Hra ile 8 milyon lira arasında değişiyor. Buzdolaplan özel soğutma kabı veya akü gücüyle çahştınhyor. Bagaja monte edildiği gibi büyüklüğüne göre otomobilin içine de yerleştirilebiliyor. Buzdolaplan 500 ile 3900 mark (yaklaşık 4.2 milyon ile 32 milyon lira) arasında alıcı buluyor. Disk kaplan 65 mark ile 230 mark (550 bin ile 1 milyon 950 bin lira) arasında saülıyor. ön ve arka koltuk arasmdaki bölmeyi ayıran elektro camlar öne ve arkaya yerleştirilen düğmelerle açılıp kapanıyor. Fiyatı 1200 mark (10.1 milyon lira dolayında). Oto küıflan kumaşına ve kalitesine göre 750 bin lira ile 5 milyon lira arasında alıcı buluyor. Diğeraksesuarlann fiyatlan ise şöyle: Port bagajlar 1 -4 milyon lira, egzoz bonısu uçlan 400-500 bin lira, egzoz sistemleri 2.5-4milyon lira. paspas 400 bin ile 1.2 milyon lira, araba temizleme seti 150-500 bin lira, oto spreyi 30-80 bin lira,jant 400-900 bin lira, lastiğın tanesi 1 -5 milyon lira, bozuk para veyajeton kabı 60 bin lira, bardak veya kola kabı 50 bin lira, gözlûk kabı 42-50 bin lira, sabit oto kültablası 65 bin lira. İVelere «Ultfect etMUfOtomobilinize alarm, merkezi kilit sistemi, elektro manyetik cam, buzdolabı, klima gibi aksesuarlan taktınrken mutlaka yetkili servise başvurun. Aracınıa tanımayan kişilerin yeni sistemler eklemesi otomobilinizin elektrik devrelerini bozar. Garanti süresi dolmamış araanızm garanti kapsammdan düşmesine neden olur. OTOMOBİLMZ KIŞA HAZIR m? oğukkış gûnlenndeyol ortasında kalmak istemiyorsanız bir an önce yetkili servisinize başvurun. Ancak düzenli olarak her 10 bin kilometrede bir bakım yapüranlann kışa hazırlanmalanna gerek kalmaz. Hangi baknnlar veriür? Otomobilin soğuktan etkılenen en önemli parçası aküdûr. Yerli aküleri her yıl yenilemek gerekir. tthal aküknn örnrü ise 2-3 yılı bulur. Antifrizlerin 1 yıllık ömrü vardır. Antifrizi kışın eksi 20 dereceye ayarlamak gerekir. Motorun sübap ayarlan, yağ ve kayışlar kontrol edilîr. Fren ve balata ayanna bakılır. Fiyatlan nasıl? Yerli otomobillerin periyodik bakımlan 900 bin lira ile 1.2 milyon lira arasında değişir. Yabancı markalarda periyodik bakım ve parça değişimi için 4-5 milyon lira gerekir. Buji 100 bin lira ile 400 bin lira arasında değiştirilirken 45 amper gücündeki yerli akü 850 bin kra ile 1.2 milyon lira arasında, ithal akü 1.2-1.5 milyon lira arasında ahnabilir. Antifrizlerin toplam maliyeü 150-200 bin lirayı bulur. Bulunması gerekenler? Araçlann bir veya iki yedek lastiğinin bulunması gerekir. Küçük otomobillerde kar tipi lastik kullanılması önerilir. Lastik değiştirmek için kriko, küçük kazalarda acıl müdahale için ılkyardım çantası, karh ve buzlu havalarda kaymamak için lastik zinciri kullanıhr. Takoz, kum torbası, çekme halatı da bulundurulması gerekenler arasındadır. Kazalara karşı araçlann pasifemniyet _ önlemleri güçlendirilir. Ön koltuklarda bulunan emniyet kemeri gergi mekanizmalanrun çalışır olması sağlarur. Mümkünse arka koltuklara emniyet kemeri taktınhr. Kaza anında baş \e göğsün direksiyona ve gösterge tablolanna çarpmasını önlemek için hava yastığı kullanıhr. Sojrakmn besinbombası: Mantar- ^ - ^ - em ve gölgeyi seven mantarlar, i ^ / dağveağaçdiplerindeyeuşir. / ^L / Betonlasrna ve çevre kırliliği / % / nedeniyle üremesi azalan 1 W mantarlanndeğişiktürleri ^ ^ ^ ^ ^ * bulunuyor. Toplarken ^ ^ ^ ^ ^ * zehirli-zehirsiz aynmı iyi yapılmadığında yemek ölümle sonuçlanabiliyor. Büyük market ve şarküterilerde satılan kültür mantarlan zehırli değildir. tÇEMİĞİNB? Mantar yüzde 90 su, yüzde 10 kunı kısımdan oluşuyor. B ve C vitamini yönünden zengin olan bu yiyecek, zayıflama diyetlerinde sıklıkla kullanıhyor. Mantann yüzde 2.5-3'ü protein, yüzde 4'ü karbonhidrat, yüzde 3'ü yağ. 100 gram mantar 25-30 kalori veriyor. NASLL&AKIAMAUT Buzdolabında dört derecede bir hafta saklanan mantar, oda ısısında bir iki günde bozulur. Buzluğa konulan mantar yumuşayarak özelliğini kaybeder. Mantan buzdolabına temizlemeden koyun. Yıkanan ve temizlenen mantar suyu çabuk emer. NASIL rtŞİRMELİ? Mantann kendi koku ve lezzetini kaybetmesini istemiyorsanız sade pişirin. Kızartma, kavurma ve ızgarası yapılan mantar, yemeklerin içinde garnitür olarak da kullanıhr. Haşlama suyunun dökülmesi, mantann küçük parçalara aynlması, yıkama suyunun içinde uzun süre bekletilmesi besin değerinin kaybolmasına yol açar. Mantar zehirlenmesi yemekten üç saat sonra kendini gösterir. Bazt mantarlarda bu süre 6 saattir. Zehir katıa kanştıktan sonrayapüacak bir şey yoktur. Toptancıdan tüketiciye boykotçağrısı! A stanbul'un bakliyat / tüccarianna göre tanm politikalannda reforma gidilmezse Türkiye'yi2000'li yıllarda "'açlık" . bekliyor. İsıanbul ^ • • i Ticaret Odası ^Hububat Bakliyat Meslek ~Komitesı Başkanı Mehmet Reis "gecen hafta yapüğı basın ^toplantısında Tûrkiye'nin en ^önemli sorununun "açhk -tehlikesi'" olduğunu öne sürdü. •Batı'nın et ürûnlerinden -bakliyata yöneldiği şu dönemde iTürkiye'nin ;"varhk içinde -yokluk" •yaşadığını "beÜrten Reis'in görüşleri şöyle: ""Ulusal gıda ^kurufasulyeyi -bile ithal etmek •iorunda kalan Jjır ülkede, yaklaşan tehlikeyi göremeyenleri uyarmak istıyoruz. Bakliyat ûrûnlerinde yaşanan tehlikeli gidışe 'dur' diyecck gıda politikasının septanması ve bir an önce Ûygulamaya geçirilmesini istiyoruz. Günümüzde halk yemeği olarak bilinen kurufasulyenin kılosu toptancıda 2Dbin lira, perakende satışlarda 25-30 bin lira civannda seyrediyor. Tüketiciyi bu durumu protesto etmeye davet pdiyoruz. Haftada bir iki kez jfrşirdiği fasulye yemeğini ev çanımlan ayda bir pişirmeye feaşlasın. Avrupa ûlkelerinde ana tesin maddekri pahahlandığında jiylarca tüketim duruyor. Bugün •Jurufasulyeninin başma gelenler seneye mercimeğin, nohutun başına gelecek." İHttACATHAEAL OLDtJ -Türkiye'nin son lOyıldır bakliyat üretiminde gerilediğini vurgulayan Mehmet Reis, "Fasulye, mercimek ve bakla üretimi gerilerken buğday ve börülce üretimi yerinde saydı. 1985 yılı verilerine göre 170 bin ton olan fasulye ve barbunya üretimi 1993yılındayüzde29.4 azalarak 120 tona duştü. Bakla üretiminde yüzde 11 'lik, yesil ve kırmızı mercimeküretiminde yüzde 10'iuk düşüş yaşandı. Nohut dışmda hiçbir üründe beklenen arûş gözlenemedi. Bırakınız ihracatı. iç talebi bıle karşılayamayacak bir uretımle karşı karşıya gelindi" dıve konuştu. 1992yılındal.3 milyardolarl'k kuru bakliyat ıhraç edildiği ni hatırlatan Reis. "Bakliyat ihracatı Türkiye'nin genel ihracat payında giderek daha az pay alı\or. Pirınç açığının yıllık 400 bin ton dolayında olduğu ve yaklaşık 250 milyon dolara ulaştığı bilinen bir gerçek. Son yıllarda fasulye gibi ürünlerin de ithalat kalemlerinde yer almasıyla bu rakam 350 milyon dolara çıktı" diye konuştu. ZAMLUUNA VRBTtM -1993 yılı Devlet Istatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre 1960yıhnda dekar başına üretilen fasulye miktanl37kiloiken,1993 yılında bu rakam 82 kiloya indi. Nohut üretimi 112 kilodan 75 kiloya gerilerken mercimek 91 kilodan 68 kiloya düştü. UZMANINDAN UYARI KARANLIKODA Turgut Oğreten Kaliteümalzemedenşaşmaym Fotoğrafçılığa duyduğu tutkuyu, karanlık oda çalışmasını meslek olarak seçmeye yardıran Turgut Oğreten, 15 yıldır günlerinı kırnuzı-siyah renkleri arasında gidıp gelerek geçiriyor. Fotoğraf sanatına gönül verenlerin karanhk odaya girmekten kendilerini alamayacağım savunan Öğreten, amatörce bu işe bâşlayacaklara kaliteli malzemeden şaşmamalannı öneriyor. Uzmammızm verdiği bilgiye göre film yıkamak için gereken malzemeler 200-250 bin liraya ahnabiliyor. Toz olarak banyo malzemesi ahnanın daha ucuza çıkacağını hatırlatan Öğreten, dikkat edihnesi gerekenleri şöyle anlatıyor: "Banyoyu hazırlarken mutlaka kaynamış ve basit de olsa fütreden geçirilmiş su kullanın, su sıcaklığmın 38-40 derece olmasına dikkat edin. İyi banyo için mutlaka prospektüste belirtilen sürelere uymak gerekir. Ancak ustalaştıkça yazın daha kısa, kışın daha uzun sürenin gerektiğini fark edersiniz. Birinci banyonun iyi yapılması çok önemlidir. İyi sonuç almak ıçın en az üç kere fılmin banyo içinde çalkalanması gerekir. Bol su ile durulanan filmi kurutmadan önce alkol banyosundan geçirmek daha iyi sonuç almanızı sağlar." Kötü banyo edilen her türlü siyah beyaz fıhnin yeniden yıkanarak kurtanlabileceğini belirten Öğreten. kartbasma arasında renkli fılmlerle tamanıen karanhkta, siyah-beyazlarla ise birinci banyodan sonra kırmızı ışıkla çalışılabileceğini hatu-latıyor. Pozlama süresinin ancak_ deneyimle kestirilebileceğini anlatan Öğreten, açık filmlerin daha az, koyulann daha çok pozlanması gerektiğine işaret ediyor. Banyo malzemelerinin bayatlamaması için serin yerde tutulması gerektiğini vurgulayan uzmanımız, bir aylık çalışma sonunda uzmanlaşabileceğinizi söylüyor. Uzmanımıza göre karanlık oda kurslanna katıhnak bu yolda daha hızlı gelişmenizi sağlayacak. NE,NEREDE, KACA? var. • FOMTATtTStrtMGE -Mini elektrik süpürgelerinin ev ve otomobilde kullamlan iki ayn tipi Oto süpürgeleri fış, çakmak yerine takılarak çalışunlıyor. Arabanın her yerine rahatça ulaşabilen mini süpürgeler, tozlan özel aksesuarlan yardımıy la emiyor. Çakmak soketi içinde bulunan sigorta. mini süpürgenın devrelerini koruyor. Yeşil renkli uyan ışığı kullanıma hazır olduğunu gösteriyor. Evlerde kullamlan pratik süpürgeler adaptörle çalışıyor. 6 dakika boyunca akıisüne biriken enerjiyi kullanabiliyor. Kırmızı ışığın yanması süpürgenın şarja bağlı olduğunu gösteriyor. Ev süpürgelerinin fiyatlan şöyle: Beko 400 bin lira, Arçelik 400 bin lira, Daiwa 450 bin Lira, General Elektrik 750 bin lira, Blackdecker 900 bin lira. Otomobil süpürgelerinin fiyatlan ise diğerlenne göre daha ucuz. Beko 300 bin lira, Arçelik 350 bin lira. ŞİKÂYET KUTUSU ESİN SUNGUR Görmeden alışverişin çilesi f[atalogdan seçerek alışveriş etmenin risklerini defalarca anlattık. Ancak bazı aurumlarda bu tip alışveriş tüketicinin daha kolaymageliyor. Okuyucumuz SeeİM Demlrelde böyle dûşünmüş: Ağustos ayı ortalannda Evpa Pazarlaraa'dan bir göğüs şok aleti sipariş \ ettim. Bir süre sonra testim ettiler, ancak cabşnuyordu. Bunun üzerine aleti tekrar geri gönderdhn. Hiç ses çdanaynca Evpa'yı aradrnı. Aletin gektiğini, ancak mal nu, para mı iade edileceğine henüz karar veribnediğini söyledfler. O zanıandan beri de haber çdunadL Oysa 200 bin I lira ödememi yaptım. . ^ — . ^ vpa'dan EHlek Üçerie W T görüştüm. Okuyucumuzun » ^ kayıüannı inceleyen Dilek M T Hanım, iadenin eylül ayında I ^J geldiğini behrterek, " ^ ^ " • ^ "Elimizdeki ürün stoku ^••^•i tükenmişti. Şimdi yeni bir parti geldi. Sevim Hanım'a hemen faturasını düzenleyip malını teslim edeceğiz" dedi. Firmalardan ürünleri test edildikten sonra aldıklannı anlatan Üçer, bütün mallan tekrar deneme fırsatı bulamadıklanndan yakınarak, "Ancak Sevim Hanım'ın göğüs şok aletini bizzat deneyerek kendisine teslim edeceğim" diye konuştu. Bu arada okuyucumuz Aojpm. üjrMiI'm, Evpa'run ekim-kasım arasında düzenlediği "Bedava fınn" kampanyasının "yarultıa" olduğuna dair görüşlerini yanıtlayan Dilek Hanım şöyle konuştu: "Kampanyanın duyurusu sırasında bütün iyi müşterilere gönderilen mektuplar böyle biralgılamaya yol açtı. Mektupta müşterimize sipariş verdiği takdirde bedava fınn kazanacağını belirtmiş, ancak özel bir bölümde gösterilen tahsis koşullannı iyice okumalanna işaret etmiştik. Bu tahsiskoşullannda 15ekim-15 kasım arasında her gün Evpa'ya ulaşan ilk siparişe fınn hediye edileceği belirtiliyordu. Bunu iyi okumayan müşteriler fınn kazandıklanm sanarak bizi arayıp bilgi aldılar. İlk siparişi veren 30 müşterimizin hediyeleri adreslerine postalandı." Çalışmayan hidrofor . lmanya'dan yaz tatili için A geldiği Türkiye'deki evine bir SW Demirdöküm hidrofor alan / • SuniyeKaçtUt 4 milyon / J liraya yakan ödeme yapüğı "*• -^^- cihazçalışmayıncane ^ ^ • • M yapacağını şaşırmış. Cihazı monte eden usta 2 parçanın eksik olduğunu söyleyince şaşbnlığı daha da artrruş. Alışverişi yapüğı Çanakkale Aydoğan Ticaret'i *'• arayınca, eksik parçalan 180 bin Ura ödemesi karşılığmda edinebileceğini öğrenmiş. Demirdökûm'ün bölge sorumlusu Selman Ansen, eksik parça olarak belirtilen elektrotlu kablolann hidroforla birlikte verilme zorunluluğu olmadığını anlatarak şu açıklamayı yaptı: "Cihaz herhangi bir tesisatçı tarafından monte edildikten sonra Demirdöküm'ün yetkili servisi tarafından çalıştınlır. Biz hidroforla beraber pislik ayına filü^ ve elektrik panosunu ücretsiz veriyoruz. Ancak cihazın düşük su seviyesinde çalışmasını sağlayan elektrotlu kablolan uzunluğunun bdirlr"^' bir standardı olmadığı için müşterinin kendisinin temin etmesi gerekir. 180 bin lira da iki adet kablonunfiyatı.Bu yanlış anlaşılmayı bu kereye mahsus olarak ücretsiz çözeceğiz." Araştırmadan almayın! Beyaz eşya veya bügisayargibipahalı malları almadan önce iyibir araştırmayapmak gerektiğini unutmaym. Dayanıklılık ve ucuzluk kadar satış sonrası hizmetlerin önemli olduğunuhatırlayın. Okuyucumuz MemttdmTtuuıçbuaynntüar yûzünden zoranlar yaşadı: Oğluma bir fuarda Olbim Şirketi'nin yaptığı Otis toplama } bilgisayarlarından beğendik. Firma yetkilisiyk pazarbk yapıp oğlumun istediği nitelikteki aleti 25 milyon 450 bin liraya alacağımız konusunda sözkştik. Bunun için 2 milyon lira kapora \erdim. Ancak sözleşme>i yaptıktan sonra Otis'in satış sonrası hizmetkrinde yetersiz olduğu konusunda bir bilgi aküm. Satışı iptal etmek istediğimdefînnakaporadan ı 250 bin lirayı nakliye ve işcilik gideri olarak kesti. O lbim'in sahibi Taner Olgun'la görüşüm. Okuyucumuzun saüşı iptal etmek isteğini mahn teslimi aşamasında ilettiğini ^ ^ ^ ^ ^ ^ belirten Olgun, "Bize ^ ^ ^ • ^ sipariş ettikleri bilgisayan 2-2.5 saatlik bir çahşmayla yapmışük. Mal hazırken almak istemediklerini söyleyince teknisyenimin harcadığj emek ve parçalan getirmek için ödediğim nakliye bedelini müşterimizden aldım. Ashnda kaporanın tamamım da tutabilirdim" dedi. 6 yıldır bügisayar satüklannı anlatan Olgun, 2 bin müşterisinin olduğunu, kampanya döneminde cihazlara 3 yıl garanti verdiklerini söyledi. Buruk geçen Babalar Gfinü O kuyucumuz AHtnet Öser babasına "Babalar Günü" hediyesi olarak Elektromet'ten taksitle bir üraş makinesi ahnak istemiş. ^ ^ ^ ^ ^ ^ Yaklaşık 1.3 milyon liralık ^ ^ ^ ^ ^ * makine için kaporayı ödemış. Temmuzun ilk haftasmda teslim edilmesi gereken makine ne yazık ki arahk ayının ortalannda bile hala gelmemişti. Elektromet'in yetkilisi Handan Can'ı aradım. Kayıtlan inceleyen Handan Hanım makinenin tesüm tarihinde ellerindeki stokun tükendiğini belirterek, "O sırada elimizde bu mamulden yokmuş. Ancak şu anda var. Müşterimizin durumu unutulmuş olmalı. Sözleşmesinin bir örneğini bize gönderebilirse ürünü eski fıyatından kendisine hemen teslim edeceğiz" dedi. Herşeyi anlayışla karşılayabileceğini söyleyen Ahmet Bey, "Tek kabullenemediğim, defalarca aramama rağmen bana doyurucu bir açıklama yapmamalan" diye konuştu. Başvurulanruzı Cumhuriyet Gazetesi ŞİKÂYET KUTUSU Türkocağı Cad. 39j41 CağaloğUt-İSTadresine veya 512 05 05 'e bektiyoruz.