Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
tmtiyaz sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetnıenr Özgeo Acar •Genel
Yayın Koordınatörü Hflunet Çetinkaya • Genel
Yayın Danışmanı: Orhan Erinç •Yaa-işleri Mü-
dürleri AydınEngiıı.CelalBaşiaııgıç(Sorumlu)#
Haber Merkezi Müdürü. İpek Çauşlar
• Görsel Yonetmen: Ali Acar •Düzenleme: İbrahim Yıldız Ankara Temsılcısi Mustafa Balbay •Haber Müdürü: Doğan Akm AtatürkBul- Müessese Müdurü Erol Erkırt • Koordınatör
• Dış Haberler Ergıın Balcı « İ ş - Ekonomi: Dinç Tayanç vanNo:125,Kat 4, Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7 Hat).Telex:42344, Fax: Ahmet Konılsan «Muhasebe Bütent Ye
ren
Yazıcı
:'urt Haberleri Ylehmet Saraç • Makaleler: Sami Karaö- (4)4195027 •İzmir Temsılasi SerdarKmk,H.Zİya Blv 1352 S.2,;3 Tel:4411220 •tdare:Höse)inGürer •İşletme ömferÇefik
• Spor: Abdülkadir Yücelman • Duzeltme: AbduUah Jelev 52359, Fax-4419117 •AdanaTemsıkısı Çetin Yiğenoğlu Inönü Cd. 119 »Bılp-tşlem Nafl Inal «Bılgısavar Sıstem:
S. No: 1 Kaı: 1, Tel: 3522350-3522601 -3522492, Telex 62155, Fax 3522570 Mürûvet Çüer • Reklam. Reha Işrtroan
Yaynk)UveBasw:YenıGünHabef ^jansı. Basın ve Yayıncılık \ Ş
TûrlcocagıCad 39'41 Cajaloglu34334 Ist PK 246İsunbıilTel (0 2l2)512O5O5(2Ohat)TeİCT 22246, F « (0 212)5138595 2'EKIM 1993 İmvik 4 52 6 I 7
Öğle 11 53 İkindı 14 5(1 Akşdin 17 20 Ydtsı 1X40
Sabancı
Karakolu ve
Polisevi
İstanbul Haber Senisi- Haa
Ömer Sabancı Vakfı
tarafından restore ettırilen
Beylerbeyı Sabana Polis
Karakolu ıle Sabana
Polisevi törenle hızmete
gırdı. Restorasyon
çalışmalanna 1992 yılında
başlanan \ e 6 milyar lıraya
mal olduğu behrtilen karakol
ve polisevi binalannın
açıhşında konuşan İstanbul
Valısi Hayri Kozakçıoğlu,
"Bu tesiste Sabancı ismi var.
Bu tesis. Türk halkının
polısın yanında olduğunun
göstergesidır"' dedı. Emniyet
Müdürü Necdet Menzir de,
•'ışâlemınınmedar-ııflihan"
olarak nıtelendirdiği Sabancı
ailesinın polıs teşkilaüna
armağan ettıği bu tesislerin
açılışından gurur
duyduklannı kaydetti.
BM'nin48.
kuruluş
yıldönümü
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Bırleşmış
Milletler'ın kuruluşunun 48.
yıldönümü dolay ısıyla yann
Ankara'da vapıl'acak
açıkoturumda. "Birleşmiş
Milletler Nasıl ve Neden
Değişmelidir?" konusu
tartışılıyor. Dışişleri Bakaru
Hikmet Çetin'ın açış
konuşmasını yapacağı
açıkoturumu, BM Türk
Derneği Başkanı Prof. Cahit
Talas\önetecek.
Konuşmacılar ise Dışişleri
eski Bakanı Osman Olcay.
De\ let eski Bakanı Kamran
İnan ile gazetemiz
yazarlanndan Mustafa
Ekmekçi. Toplantı Türk
{darecıler Derneği'nin
İnkılapSokak'takı 17nolu
salonunda saat 15.00'te
yapılıyor.
Yükseksesle
müzik zararlı
• İZMİR(AA)-Yüksek
sesle müzik dinlemenin
işitme kayıplanna neden
olduğu belirtilerek
gençlerden kulaklannın
sağlığı için müzik setlerinin
sesini çok açmamalan
istendı. Ege Üniversitesi Tıp
Fakültesi Kulak Burun
Boğaz Anabilim Dah
Başkanı Prof. Dr. Orhan
Cura, ınsan kulağj için 75
desibel sesin zarar sırunnda
bulunduğunu söyledi. Cura,
iyi duyan bir kulağın aşın
sesle zorlanmaması
gerektiğini de kaydederek
" Müzık dınlemeyi
bUmiyonız. Özellikle
gençlerimiz yüksek sesle
müzik dinlemeyi ve dıskolara
gitmeyi çok seviyorlar" dedi.
Çocuklariçinen
etkliceza
• GAZİANTEP(AA)-
Gaziantep Rehberlik
Araştırma Merkezi Müdürü
Erdal Alba>Tak, çocuk
eğnimi ve yeüştırilmesinde
önemi olan cezalann
uygulanmasında özen
gösterilmesi gerektiğini
belirterek "Çocuklara,
suçlanna göre ceza
verilmelidir. En etkili ceza da
mahrumiyettir"' dedi.
•TRABZON (AA) - Diş
hekımi Sema Şen, diş
eğitiminde ilk okulun ev, ilk
öğretmenin ise aile olması
gerektiğini söyledi. Şen, diş
sağlığı eğitimine cocuklukta
başlanması gerektiğini
kaydederek şunlan söyledi:
"Çocuklar ailelerini taklit
ederler. Bunun için çocuğun
anne babasını diş fırçalarken
görmesi çok önemli. 2.5
yaşındaki çocuğun süt
dişlerinin çıkması
tamamlanmış olur. Bundan
sonra ebeveyn, çocuğa
dişlerini nasıl fırçalayacağını
göstermelidir."
İspanya'da
Anadolu
seramikleri
• MADRlD(AA)-
Ispanya'da yapılan bir
kazıda MÖ 2100-2500 yıllan
arasında Anadolu'dan
geldiği açıklanan seramikler
bulundu. Alıcante kenti
yakınlannda Las Moreras'ta
gerçekleşürilen kazıdan
çıkan seramiklerin çok ileri
bir teknik kullanılarak imal
edildiği bıldinliyor. Kanyı
ypneten Alicante
Üniversitesi ögretım
üyelerinden Prof. Gonzalez
Prats yaptığı açıklamada, söz
konusu seramiklerin kırmızı
renkte olduğunu ve metal sesı
çıkardıklannı belirttı.
ErdenriFransızlıelikoırterleriyedi. „ _ _. ... . _ M- J• Çiller'in Mitterrand'a yaptığı 250 milyondolarlıkjesti onaylamamak. Erdem'i Savunma
Sanayii Müsteşarlığf ndan etti.Türkiye, yaptığı helikopter ihalesini kazanan Amerikan
Skorsky fırmasından 1 milyar 100 milyon dolar tutannda 95 helikopter almayı taahhüt etti.
îhalede kaybeden güç durumdaki Fransız fırmaşı hükümete çeşitli ısrarlarda bulundu.
Bunun üzerine 28 şubatta Fransa'dan da 20 helikopter alınması karara bağlandı.
• Vahit Erdem Savunma Sanayii Müsteşan olarak aylarca bu mukaveleyi imzalamadı.
Başbakan Tansu Çiller, ısrarlanna karşın mukaveleyi imzalamamakta direnen Vahit
Erdem'i görevden aldı, yerine atadığı Yalçın Burçak 250 milyon dolarlık mukaveleyi 8
ekimde imzaladı. Siyasi çevreler, "Fransa Cumhurbaşkaru François Mitterrand'a bu 250
milyon dolarlıkjest neyin karşıbğı" diye soruyorlar.
NURSUNEREL
A>JKARA - Savunma Sanayii Müsteşarlığı"-
nın (SSM) helikopter ihalesini kaybeden
Fransız Aerospatiale fırmasından, 250 milyon
dolara 20 helikopter alınması karan. Ankara'-
da soru ışaretlen yarattı. ANAP Genel Baş-
k.anıMesutYıhnazın,konuyuTBMM günde-
mine getirmeyi planladığı öğrenildi.
SSM ile Fransız ağırüklı Eurocopter fırması
arasında 8 ekimde imzalanan sözleşme çerçe-
vesinde yapılacak alımın, eski Savunma Sana-
yii Müsteşan Vahit Erdem'in görevden alı-
nmasındaki "en önemli neden" olduğuna dik-
kat çekihrken, bu göreve geürilen Yalçın Bur-
cak'ın ilk icraatının, Erdem'in karşı çıktığı söz-
leşmeyi ımzalamak olduğuna ışaret edılıyor.
Sözleşmenin imzalanması, askeri çevrelerce de,
"başka öocetikler oMuğu" gerekçesiyle eleştıri-
liyor.
Tûrkiye uzun süre önce bir helikopter ihalesi
açmış ve ihaleyi Amerikan "Skorsky" fırması
kazanmışn. Firma ile imzalanan 1 milyar 100
milyon dolarlık kontratla, Türk Sılahlı Kuv-
vetleri'ne 95 helikopter kazandınlması öngö-
rülmüştü. Bu ihaleye katılarak kaybeden taraf-
lardan Fransız firması. daha sonra Cumhur-
başkaru François Mitterrand aracıhğı ile Türk
hükümetı nezdinde ısrarh gınşimlerde bulun-
du. Bu ısrarlann sonucu olarak 1 milyar 100
milyon dolarlık alıma ek bir ahm daha yapıla-
rak Fransa'dan 250 milyon dolar tutannda 20
helikopterin sağlanması kararlaştınldı.
Dönemin Başbakanı SûlejTnan Demire! ile
Millı Savunma Bakanı Nevzat Ayaz ve Genel-
kurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş ta-
rafından imzalanan 28 Şubat 1993 tarihli bu
icra komıtesı karannın. Savunma Sanayii
Müsteşan Vahit Erdem tarafmdan "aytarca"
uygulamaya konulmadan tutulduğu öğrenildi
SSM Icra Komitesi'nin karan, ancak Fransız
fırmaa ile Savunma Sanayii Müsteşarhğı arasırt-
da imzalanacak bir kontratla yürürlüğe gıre-
bilecekü. Vahit Erdem'in, kontratı,"Türkiye
helikopter Dıtiyacını. bir ihak yaparak ve 1 mil-
yar 100 milyon dolar bedei ööemeyi göze alarak
giderdi. 95 adet Skorsky marka belikopter alı-
nması kararlastınldı. Bunun hemen ardından
ihalede kaybeden Fransız finnasindan 250 mil-
yon dolar bedeüe alım yapılmasuıa katılrnıyo-
rum. Bunca kaynak sıkıntısı varken. üstelik
TSK'nın diğer İhti>açlarına öncelik verilmesi
gerekirken, 20 helikopter daha almak uy gun de-
ğil" dıye karşı çıktığı öğrenildi
Tansu Çiller'in Başbakan olduktan sonra.
kontratın imzalanması için Vahit Erdem'e bır-
kaç kez uyanda bulunduğu, ancak bu ta-
lımatının tutulmaması üzerine Erdem'i görev-
den aldığı kaydedıldi. Erdem'in yerine SSM'ye
getirilen Yalçın Burçak'ın ilk ıcraatı, 8 Ekim
1993 tarihinde Fransız fırması ıle sözleşmeyı
imzalamak oldu.
Bu jest kime?
Siyası çevTeler. Savunma Sanayii Fonu har-
camalannın denetime tabi olmadığını kayde-
derek şunlan söylüyorlar.
"Bir ihak açıhyor ve 1 milyar 100 milyon do-
lar bedelk 95 adet helikopter alınması sağlanı-
yor. Sonra bu ihaleve girip de kaybeden firma
(Fransız Aerospatiale) hükümet nezdinde ısrar-
larda bulunarak, ikinci bir paket helikopter ab-
mının da kendiânden yapılmasuıı sağlıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand, bu pazarb-
ğın bir numaralı aktörüdür. Ancak bu pazarlıkta
haşka ne g^bi unsuiar yer akh? Mitterrand, De-
mirel ve Çilkr'i bu aluna nasıl razı etti de bu iş
oldu? Bunların üzerinde durulması gerekir. An-
cak Savunma Sanayii Fonu ne TBMM ne Sa-
ytştay ne de başka bir denetim kunununun ince-
lemesine tabi değil.
Silah alun-satumnda bütün dünyada ne gibi
rfişvetler döndüğü malum. Bütün bunların ka-
muoyuna açıklanması gerekir."
Siyası cevrelerde, sözleşmenin imzalanması
için anşımterde bulunan Mitterrand'ın, Vi-
yana'dakı Avrupa Konseyi toplantısı sırasın-
da, Başbakan Çiller'e. "Avrupa'da yıMızmız
parlayacak" dediği de ammsatıhyor.
Aynı çevreler. Fransızlann, Almanlarla "Eu-
rocopter" konsorsıyumunda bır arada olduk-
lanna dikkat çekerek aslında yapılan jestin,
ABD ile AT arasındaki dengeyi sağlama ça-
bası olduğunu belirtıyorlar.
Şirket kurtarmak
Türkıye'nin açtığı helikopter ihalesine, önce
"Aerospatiale" adı ıle katılan devlet ağırbkh
Fransız fırması. daha sonra Alman "Deotsche
Aerospace ve MBB firmalanyla'' konsorsiyu-
ma gıderek "Eurocopter" adıru aldı. Fransız
savunma sanayıinin ıçmde bulunduğu kriz ne-
deniyle son dönemde büyük güçlükler çektiği
bıldırilen kuruluşun Türkıye'den aldığı 250
milyon dolarlık sipanş sayesınde ışçı çıkar-
maktan da kurtulduğu kaydediliyor. Siyasi
çevreler bu dunıma da dikkati çekerek, "Baş-
bakan özefleştinne nedeniyle Türkiye'de binkr-
ce işçbnn işsiz kalacağuıı haUca nasıl anlatacağı-
nı düşünürken bir yandan Fransa'da nasıl şirket
kurtardığuu hangi mantıkla izah edecek? Mitte-
rand'ın kendisine. 'Yıldızm parlayacak' demes
bu jestten mi kaynaklandı" dıye sonıy orlar
Ninevetı
yastıkso
Nine anlitryon"Ym Btinderdir
Yazın seftn, kışm sıcak ttttxr. Raha
fistersenyıidaikikezscarsın
güaeşe tuUrsın. tçindeböcü
ölfirler gûn tş^ıa görende. Tortop
ükızlaşnuşyikderiais'alır1etink
lYeoklenluıfifladoktunlogundami
VabarB-,şr yisnuşar ki key&e
TonngiSyor. aaian«yon"Niııe,
tetevizyofiam.Partak k*flı, na
J î ç d d i y ^ B y kex râae
gölöyor. ^râaınan anJama^şan aniamıvor ve
(Fotoğraf: BEHZAT ŞAHİN)
Isveç'te
Çernobilkaygısı
GÜRHANUÇKAN
STOCKHOLM - Ukrayna
parlamentosunun perşembe
günü. gelecek yıldan itibaren
Çemobıl nükleer reaktörünün
kuUanımını yasaklayan yasayı
kaldırması İsveç'te de kaygı ya-
rattı. Ukrayna Devlet Başkanı
Leooid Kra>çuk'un, ülkenin
elektrik sıkıntısmı azaltmak için
başka seçenek kalmadığı şeklın-
deki acıklaması, kaygıyı azalt-
maya yetmiyor.
De\'let Rad\oakHviteden Ko-
runma Knstitüsü (SSI) Araştırma
Başkanı LTf Baverstam, Çerno-
bil'in, Litvanya ve St. Peters-
burg'daki şu anda çahşan nükle-
er reaktörlerden daha kötü ol-
madığını. ancak hepsinin, îsveç
standartlannın son derece altı-
nda kaldıklannı belirterek şöyle
konuştu:
Ancak dünyanın gözü, Çer-
nobil üzennde toplanmıştır.
Sanınm dünyanın en yoğun ola-
rak gözlenen nükleer enerjı sant-
ralı odur. Bırçok ülkenin bilima-
damı şu anda orada incelemeler
yapmaktadır. Oradakı hiçbir ge-
hşme, gözden kaçmlmaz. İsveç
ölçüsüyle Çernobil ve çevresın-
dekı diğer reaktörler, birer hur-
dadan ıbarettir. Bu durumda en
önemli adım, güvenlik sorunu-
nun çözümleme yönünde atı-
lmahdır.
Çemobil'deki nükleer enerji
santralında. 4 reaktör bulunu-
yor Bunlardan 4 numaralısı,
1986'dakı kaza sırasında tahrip
oldu Bırkaç yıl sonra, 2 numa-
ralı reaktörün türbın bölümü,
bır yangın sonucu zarar gördü.
Geriye kalan ikı reaktörden 1
numaralısı kapah devre çalı-
şamıyor, öteki ise bunu kısmen
yapabilıyor.
Rusya, Ukrayna ve Litvan-
ya'da Çernobil benzeri 14 nükle-
er reaktör var. Devlet Nükleer
Reaktör Denetleme kurumun-
dan Per Bystedn, Çemobıl'in di-
ğerlerinden daha farldı koşulla-
ra sahip olduğunu belirtti.
United States, Rusya'yayollandı
Asbestli olduğu içinçevrecilerin hedefı halinegelen transatlantik, sökülmeden önce anndınlacak
İSTANBUL (AA) - Dünyanın en büyük
transatlantiği olarak bılınen ve asbestli ol-
ması nedeniyle kamuoyunda "Ölüm Gemi-
si" olarak adlandınlan United States. as-
bestten anndınlarak sökülmek üzere
Rusya'ya götürülüyor. İstanbul Boğazı ve
Marmara Denizi, transatlantiğin geçışı ne-
deniyle 4 saat sureyle trafığe kapatıldı.
Armatör Kahraman Sadıkoğlu tarafın-
dan geçen yıl ABD'den satın alınarak Tuzla
açıklanna getirilen geminın. kamuoyunda
büyük tepkı yaratması üzerine sökümü
Türkiye'de gerçekleştirilememiştı. United
States gemısi, dün Tuzla'dan aynlarak saat
12.00'de Boğaz geçişıne başladı.
Boğaz, trafiğe kapatıldı
İstanbul Lıman Başkan Yardımcısı Bilal
Azaklı. United States'ın sabah saatlerinde
Boğaz'dan geçışının planlandığını. ancak
teknik bır aksaklık nedeniyle. geminın öğle
saatlennde Boğaz'a gınş yaptığını soyledı.
Transatlantiğin güvenli bir geçiş yapması
ıçın saat 11 OO'den itibaren Karadeniz gin-
şınin. 11.30'dan itibaren de Marmara girişı-
nin trafığe kapatıldığını anlatan Azaklı.
geminin Boğaz geçişinin 4 saat sürdüğünü
kaydetti.
Azaklı. Rusya'ya ait bır römorkör tara-
fından çekılen geminin, 35 günde Rusya'ya
ulaşacağının sanıldığını, Boğaz geçışi için
her türlu güvenlik önlemınin alındığını ve
ikı kılavuzun eşlık ettiğini vurguladı.
Armator Kahraman Sadıkoğlu tarafın-
dan Amenka Bırleşık Devletlen'nden alına-
rak 1992 yılının ağustos ayında Turkıye'ye
getirilen transatlantik. o günden bu yana
duvarlannda taşıdığı asbest nedeniyle hal-
kın \e özellikle çevrecı gruplann tepkisinı
çekmıştı.
Uluslararası çe%recı kuruluş Greenpeace
(Yeşıl Banş) üyelen de kanserojen nıteliklı
asbest taşıyan geminin sökülmesını protes-
to amacnla Türkıye'ye gelmiş ve United
States'e pankart asma eylemınde bulun-
muşlardı. Geminin sökülmesine Tuzla açık-
lannda başlanmış. ancak daha sonra sö-
küm ışlemı durdurulmuştu. United States.
bır yılı aşkın süredir Tuzla açıklannda bek-
letılıyordu.
Bir yıldır Tuzla'da sökülmcyi bekleyen United States, dün Rusya'ya dognı yol almay a başladı. (Fotoğraf: AA/GÜRCAN ÇİLESİZ)
Yedi üyesi var
Avrasya Basın
Birliğikuruldu
• Birliğın amacı, Türkçe konuşan
ülkeler arasında iletişim
işbirliğinin sağlanması. ABB.
Avrasya Ortak Yayını da
hazırlayacak.
İstanbul Haber Senisi - Türkçe konu-
şan ülkeler arasında iletişim işbirlığını
sağlarnak amacıyla. Asrasya Basın Bır-
liğı kuruldu. Kısa adı ABB olan bırlik,
Avrupa gazetesı tıpindç "Avrasya Or-
tak Yayını" da hazırlayacak.
"Türk cumhunyetlennın tanışması
ve vakınlaşmasında basının rolu" konu-
lu konferansın son gününde oluşturu-
lan ABB'ye; Azerbaycan, Kazakistan,
Kırgızıstan. Kuzey Kıbns Türk Cum-
hurıyetı. Özbekıstan. Türkıye ve Türk-
menıstan katılıyor. Bırlik, toplantılannı
her yıl bır başkentte yıneleyecek. Avras-
ya Ortak Yayını da her ülkenin kendi
lehcesinde basılıp dağıtılacak.
Bırlik, Avrasya'da görev yapan gaze-
tecilerin süreklı haber alışvenşıni sağla-
mayı. telekomünıkasyon olanaklanmn
geliştinlmesıni, meslekı ılişkilerini
sıklaştırmayı. menfaat ve haklannı ko-
rumayı da amaçlıyor.