Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 24 AĞUSTOS1992 PAZARTESİ.
HABERLER
Tekel smavı olay
oldu
•ADIVAMAN
(Cumhuriyet) - Adıyarnan
Tekel İdaresi'nealınacak 325
memur ve işçi için açılaJi
sınav, SHP ve DYP'yi karşı
karşıya getirdi. "Sağlılcsız
ölduğu" gerekçesiyle
ertelenen sınav nedeniyle
DYPİ! Örgütü "SHP
milletvekili Celal
Kürkoğlu'nu ailelerin iş
sahibi yapılmasını
engellemekle"suçladı. Besni
ve Kahta illerindeki birimlere
abnacak I25işçi-memurla
birlikte Adıyaman Tek.el
yönetimine alınacak toplam
325 kişi için açılan işe girme
sınavı, koalisyon ortağs iki
partinin arasını açtı.
Diyanet İşleri'nin
toplantisı
• KONYA(Cumhuriyet) -
Diyanet İşleri Başkanhğı'nın
6. bölgetoplantısı Konya'da
yapıldı. Diyanet İşleri
Başkanvekili Mehmet T^Juri
Yılmaz başkanlığjnda yapılan
toplantıya 16 il, çok sayıda ilçe
müftüsü ve vaizler katıMı.
Türkiye'nin hızla gelişen
dünyaya ayak uydurmaya
çalışüğını bildiren Diyanet
Işleri Başkanvekili Yılmaz,
değişen dünya şartlan
karşısında Diyanet İşlen
Başkanlığı olarak yeniden
yapılanmak zorunda
olduklannıbelirtti.
HeHkopter pilotu
serbest
• tstanbul Haber Servisi-
Büyükada'da önceki akşam
Mine Seçkin adlı bir kadının
ölümüyle sonuçlanan
helikopter kazası üzerine
gözaltına alınan Sancak
Air'in kaptan pilotu Neşat
Günal dün serbest bırakıldı.
İstanbul Nöbetçi
Cumhuriyet Savcısı Hasan
Hüseyin Günay tarafından
ifadesi alınan kaptan pilotun
kusur oranı dosyada yer
almadıgı için tutuklanmasma
gerek görülmedi. Önceki
akşam Büyükada Su
Sporlan Kulübü'nün
sahilınde meydana gelen
olayda Mine Seçkin adlı
kadın. helikopterden inerken
pervanenin başına carpması
sonucu yaşammı yitirmişti.
DYP'de vekâlet
dönemi
• ANKARA (ANKA)-54
vekil ıl başkanının görev
yaptığı DYPörgütünde
vekâlet dönemi" yaşanıyor.
Erken genel secimlerde il
başkanlannın büyük
çoğunluğunun milletvekili
adayı olmalan, DYP'de
şjmdiye kadar yaşanmamış
ölçüde bir sıkınüya yol açtı. 54
il başkanının aday olmalan
sonucu boşalan il
yönetimlerine vekil bakanlar
atandı. Ancak genel merkez
tarafından atanan vekil
başkanlar döneminde
örgütlerde büyük çalkantılar
da gündeme geldi. Bu illerden
11 'inin başkanlan yaşanan
hizjpleşmeler nedeniyle birkaç
kezdeğiştirildi.
Başbakan'ın
yogun haftası
• ANKARA (AA)-
Tuzla"daki yazlık evinde bir
süre dinlenen ve İstanbul
çevresinde çeşitli temas ve
incelemelerde bulunan
Başbakan Süleyman Demirel,
bugün 9. basın toplanüsını
düzenleyecek. Öğleden sonra
DYP Genel Idare Kurulu'na
başkanlıkedecek. Bakanlar
Kurulu bu akşam Başbakan
Demirel'in başkanlığında
toplanacak. 25 ağustos günü
TBMM'nin olağanüstü
toplantısı nedeniyle bir araya
gelecekDYPMecbs
Grubu'nda konuşacak olan
Başbakan Demirel'in 26
ağustos günü ise Muş'a
gjderek Muş Havaalanı'nı
sivil trafığe açacağı bildirildi.
Gözaltında
işkence savı
• İstanbul Haber Servisi-
Karaköy'de işportacıbk
yaparken gözaltına alınan
Mehmet Elveren'in, Beyoğlu
Emniyet Amirliği'nde
işkence gördüğü öne sürüldü.
Gözleri görmeyen Mehmet
Elveren'in, işportaalık
yaptığj Karaköy'de
geçtiğimiz cuma günü polis
tarafından gözaltına ahnarak
Beyoğlu Emniyet Amirhği'ne
götürüldüğü belirtildi.
Arkadaşının durumunu
öğrenmek için polise giden
Ali Rıza Türkmen, "Polisler,
beni de nezarethaneye attı.
İki gün sonra da sabverdi."
dedi.
YAYIN
SEKRETERİ
Dûzelti ve redaksiyon
yapacak deneyimli,
lise-ûniversite çıkjşlı yayın
sekreteri.
TeL:2407997
Güneydoğu dün de bombalı, roketli ve makineli tüfekli bir gün geçirdi
Halk Şırnak'tan göçediyorHaber Merkezi - Güney-
doğu'da olaysız gün geçmiyor.
Patnos'ta bir grup PKK'lı, jan-
darma bölük komutanlığı,
emniyet binası ve milli eğitim
müdürlüğüne roketatarlı saldı-
n düzenledi. Hilvan Emniyet
Amirliği tarandı. Türkiye-Suri-
ye sınınndaki piyade hudut bö-
lüğüne yapılan silahlı saldında
bir er yaralandı. Ceylanpınar
HEP Yönetim Kurulu üyesi İsa
Bulut. silahlı saldınya uğradı.
Şırnak olaylannı protesto için
Cizre, Nusaybin, Midyat ve
İdil'den sonra Bismil'de de es-
naf kepenk kapattı. HEP mil-
letvekilleri dün kanlı olaylann
meydana geldiği Şırnak'a gele-
rek incelemelerde bulundular.
Şırnak'tan çevre ilçelere göç
başladı. Şırnak Valisi, ildeki
maddi hasann 500 milyar lira
dolayında olduğunu söyledi.
Siverek'te Yavuz Selim İlkoku-
lu Müdürü Ahmet Nasanlı'nın
evine PKK'blar tarafından el
bombası atılması sonucu 1 kişi
öldü. 5 kişi yaralandı. Diyarba-
kır-Bingöl karayolunda 50 do-
layında aracı durduran bir grup
PKK'lı bir kişiyi öldürdü, bir
polis memurunu kaçırdı. Van'-
ın Abdurrahman Gazi Mahal-
lesi'nde güvenlik kuvvetleriyle
çatışmaya giren bir kadın öldü-
rüldü. 1 PKK'lı yakalandı.
Güneydoğu'daki gelişmelere
ilişkin haberler şöyle:
Ağn'nın Patnos ilçesinde 30
kişilik PKK'lı grup, önceki gece
Jandarma Bölük Komutanlığı,
Emniyet ve Milli Eğitim Mü-
dürlüğü ile bir bankanm şubesi
ile bazı işyerlerine roketatarlar-
la saldırdı. Güvenlik güçleriyle
çatışmaya giren PKK'lılar, da-
ha sonra kaçtılar. Saldında can
kaybı olmadığını bildiren yetki-
liler, binalarda hasar meydana
geldiğini belirttiler. Bu arada
Ağn Valisi İsmet Metin, incele-
melerde bulunmak üzere Pat-
nos'a gitti. Vali Metin, çatışma-
da 3 PKK'lının ağır yanlı
olduğunu tahmin ettiklerini
söyledi. Vali kent merkezindeki
bir eve roket isabet ettiğini, 5-6
dükkânın da camlannın kınldı-
ğını, yapılan operasyonlarda 40
kişınin gözaltına alındığını
açıkladı.
Hilvan'da saldırı
Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesin- Siverek ilçesinde Yavuz Se-
Binalann büyük bölümüııde kurşun izieri var. (Fotograf: AA)
de emniyet amirliği ve jandar-
ma bölük komutanlığı binalan-
na önceki gece saat 22.00 sırala-
nnda silahlı bir grup tarafından
ateş açıldı. Saldında ölen ya da
yaralanan olmadı. Şanlıurfa
Valisi Ziyaeddin Akbulut,
olayla ilgili olarak 9 kişınin gö-
zaltına alındığmı söyledi.
Bölüğe ateş
Kilis-Islahiye karayolunda,
Tahtaköprü Barajı karşısında
bulunan hudut bölüğüne, önce-
ki gece saat 22.00 sıralannda bir
grup PKK'lı tarafından ateş
açıldı. Bölük nöbetçilerinin
karşılık vermesi üzerine PKK'-
lılar olay yerinden kaçtı.
HEP'liye saldırı
Şanlıurfa'nın Ceylanpınar il-
çesi HEP Yönetim Kurulu üye-
si İsa Bulut, dün sabah Gazi
Caddesi'ndeki işyerinin önün-
de kimliği belirsiz iki kişinin si-
lahlı saldınsına uğradı. Kolun-
dan yaralanan İsa Bulut, Şanlı-
urfa Devlet Hastanesi'nde
tedavi altına alındı.
Eve elbombası
lim İlkokulu Müdürü Ahmet
Nasanlı'nın evine önceki gece
saat 22.00 sıralannda bir grup
PKK'lı tarafından elbombası
atıldı. Saldında ilkokul müdü-
rünün kıa Zeliha Nasanlı (10)
ölürken Ayşe (65), Ali (8), Seli-
me (40), Nesibe (18), Fadime
(16) yaralanarak Diyarbakır
Devlet Hastanesi'nde tedavi al-
tına alındılar.
Bu arada dün saat saat 07.30
sıralannda Ali Dağkesen adlı
tüccann Müdavim Mahallesi'-
ndeki evinde bir patlama oldu.
Olayda Murat (13) ve Orhan
(4) adlı çocuklar öldü. Atiye
Dağkesen yaralandı. Şanlıurfa
Valisi bu olayda bombanın dı-
şandan atılma ihtimalinin zayıf
olduğunu söyledi.
PKKyoIkesti
Diyarbakır-Bingöl karayolunda
50 dolayında aracı durduran
PKK'blar bir kişiyi öldürdü. bir
polis memurunu da kaçırdı.
Polis kıyafeti giymiş PKK mili-
tanlan dün saat 16.30 sıralannda
Lice-Bıngöl arasında yaklaşık 50
araa durdurdu. Durmak isteme-
yen bir araca ateş eden PKK'blar
şöförü öldürdüler ve aracı yakü-
lar. Bu arada durdunılan araçlar-
dan bir midibüste seyahat eden
Abdulcabbar Teyin adındaki po-
lis memurunu kaçırdılar.
VaıTda Çatışma
Van'ın Abdurrahman Gazi
mahallesi'nde güvenlik güçleriyle
çaüşmaya giren PKK'lı bir kadın
öldü. 1 PKK'lı da yakalandı.
Van'ın şehir merkezine gelerek
eylem yapmak isteyen biri kadın
2 PKK militanı güvenbk kuvvet-
lerinin takibi sonucu Abdurrah-
man Gazi Mahallesi'nde bir evde
kıstınldılar. Güvenlik güçleriyle
çaüşma sırasında elbombası at-
mak isteyen kadın PKK'lı, bom-
banın elinde patlaması sonucu
öldü. Dığer PKK'lı ise gerçekleş-
tirilen operasyonda yakalandı.
Zarar 500 milyar
PKK baskınına uğrayan ve
çatışmalann 40 saat sürdüğü
Şırnak'tan göç başladı. Halkın
bir bölümünün dün traktör ve
kamyonlara eşyalannı yükleye-
rek çevre ilçelere gittikleri göz-
lendi. Şırnak'a bağb bazı köy-
lerde oturan yurttaşlann da
bulunduklan yörelerden aynl-
maya çabşmalan dikkat çekti.
Şırnak'ın Toptepe köyünde
oturan Ömer Bayar," Şırnak-
taki olaylardan sonra güvenlik
güçleri Toptepe, Geçitboyu ve
Yoğurtçular köylerini de bom-
baladılar. Bu bombardımanda
3 köylü öldü, 15'i de yaralandı.
Köyde yaşanılamayacağını an-
ladığım için Cizre'ye gidiyo-
rum" dedi.
Göç konusundaki gebşme-
lerden haberdar olduklannı bil-
diren Şırnak Vabsi Mustafa
Malay, şunlan söyledi:
"Kentin ileri gelenleriyle ko-
nuştum. Özel bir toplantı yap-
tık. Kenti terk etmekle hiçbir
faydanın elde edilemeyeceğini
söyledim. Huzur ve güveni bir-
likte sağlamamız gerektiğini
anlattım. Ancak göç vardır. Bu
durum da yaşanan olaylar ne-
deniyle normaldir. Göçü önle-
mek için tedbirleri arttıracağız.
İstihbarat konusunu tekrar de-
ğerlendireceğiz."
Olaylann ardından gözaltına
abnanlann sayısının 500'ü bul-
duğunu bebrten Şırnak Valisi,
bu kişilerden 139'unun PKK ile
ib'şkisi olduğunun sanıldığını
söyledi. Vab Malay, çatışmala-
nn 40 saat sürdüğü ildeki zara-
nn 500 milyann uzerinde oldu-
ğunu söyledi.
HEPIflerŞırnak'ta
HEP milletvekilleri Orhan
Doğan, Mahmut Alınak, Ah-
met Türk, Ab Yiğit. Naif Gü-
neş, Mehmet Sincar, Zübeyr
Aydar ve Selim Sadak dün Şır-
nak'a gelerek incelemelerde bu-
lundular. Vali Malay'ı ziyaret
eden milletvekilleri, HEP ola-
rak Şırnak'ta yaşanan olaylar-
dan üzüntü duyduklannı söyle-
diler.
AdanaMa kepenkler
kapandı
PKK'nın Şırnak'a düzenlediği
baskın sırasında bazı yurttaşlann
da öldürülmesi Adana'da Kürt-
lerin yoğun olarak bulunduğu
semtlerde kepenklerin kapatıl-
masına neden oldu. Kahvehane,
fınn ve bakkallan dolaşan grup-
lar halindeki gençler PKK'-
nın"Şırnak'ta güvenlik güçlerin-
ce katliam yapıldığı için yas
karan aidığını ve bu nedenle iş-
yerlerinin 3 gün süreyle kapab
tutulacağını" bildirdiler.
Mardin'in Ömerb ilçesinde
PKK'blar bir askeri aracı pusuya
düşürdüler. Olayda 2'si ağır ol-
mak üzere 4 jandarma eri yara-
landı.
İngiliz Sunday Telegraph Gazetesi'nin iddiası
PKK, Ttirklerden haraç topluyorLONDRA(Cumhuriyet) - PK K'nın,
Londra'da Türkiyeli ve Kıbnslı
Türklerin yoğun yaşadıklan semtlerde
esnaftan haraç aldıklan, ilk kez ciddi
kaynaklara dayanılarak saygın bir
gazete tarafından açıklandı. PKK'nın
cepheörgütü ERNK'nın Londra
temsilcisinin, "PKK adına İngiltere'de
para toplandığını" söylediği de
aktanldı.
"Sunday Telegraph" gazetesinde
"Silahb Kürtler, terörü İngiltere
sokaklanna taşıdılar" başbklı, yaklaşık
çeyrek sayfalık makalede, "Bıçaklı ve
silahlı Kürt sığınmacılar, karşıt görüşlü
Türk toplumunu haraca kesmek için
Londra'nın kuzey semtlerinde bir terör
kampanyası sürdürüyorlar. Türkiyeli
ve Kıbnslı Türklere ait kebapçılar ile
konfeksiyon atelyelerini sürekb tehdit
ettikleri ortaya çıkü. Çeteler, PKK
davası uğruna para topladıklannı
söylüyorlar. Emniyet kaynaklan da
birçoİc kez ateş açma olaylan
yaşandığını doğruluyor. Haraç
ödemeyi reddedenler ya dövülüyor ya
da işyerlerinde yangın çıkartıbyor"
denildi.
Londra'da Türk nüfusun yoğun
yaşadıklan Hackney. Dalston, Stoke
Nevvington semtlerinin "Kürtlerin eline
geçtiği. bölgedeki 350 kadar işyerinden
100'den fazlasmı Kürtlerin işlettikleri"
kaydedildi. Söz konusu Kürtlerin,
sığınmacı statüsünde ülkeye kabul
edildikleri ve yoksul olduklan halde.
işyeri açmak için gerekli en az 200 bin
sterlini (3 milyar lira) "nereden
bulduklan" soruldu. PKK'nın
İngiltere'de "yasadışı sayılamadığı"
belirtilen makalede, Londra'daki "Kürt
İşçi Birliği" bünyesinde örgütlenen,
PKK'nın cephe örgütü ERNK'nın,
üyelerden ayda 15 bin lira karşıbğı
üyelik parası aldığı, ancak yerel
yönetimden de, "Kürt İşçi Derneği "
sıfatıyla yılda 800 milyon braya yakın
"destekleme fonu" aldığı kaydedildi.
ERNK koordinatörü Zinar Hogir'in,
"İngiltere'de PKK adına para
topladıklannı" söylediği, ancak "haraç
abndığına inanmadığı, bunun Türk
Gizli Servisi ile İngiltere hükumetinin
işbirliği ile yapılan bir karalama"
olduğunu söylediği aktanldı.
Yerel yönetimler yasası uyannca,
derneklere, siyasal amaçb para yardımı
yapılamıyor. Londra'nm Türklerin
yoğun yaşadıklan Hackney semtinde
bu yıl başlannda Türklere ait iki
konfeksiyon atelyesi ile bir
kahvehanede yangın çıkmış, durum
polise yansıdığı halde, sahıpleri davacı
obnamıştı. Türklerin dövüldükleri ve 5
bin sterline (yaklaşık 60 milyon bra)
yakın haraç abndığı da bildiribyor.
"Sunday Telegraph"ın haberinde,
Kürtlerin, 6 Türk kızmı kaçırarak iğfal
ettikleri ancak ailelerinin "utanç"
nedeniyle dava acmadıklan bebrüldi.
Bakanlar Kurulubugün toplanıyor
Ankara'nıngündemi
sonterörolaylan
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Giderek tırmanan terör
olaylan, hükümetin ağırhklı
gündemi habne geldi. Bakan-
lar kurulu bugün toplanarak
gündeminin birinci maddesi
olan terör olaylannı ele ala-
cak.
Hükümetin terör konusun-
daki ikinci önemli randevusu
28 ajtustosta Milli Güvenlik
Kurulu'nda olacak. Toplantı-
da son Şırnak olaylan dahil
tüm yurttaki terör olaylanmn
ele abnarak değerlendirileceği
öğrenildi. Toplantıya Olağa-
nüstü Hal Bölge Valisi Ünal
Erkan'm da katılarak bilgi ve-
rebileceği ifade edibyor. Ayn-
ca askeri yetkililerle diğer gü-
venlik birimlerinin son olay-
lan da içeren bir rapor hanr-
layarak Milli Güvenhk Ku-
rulu'na sunacağı kaydedildi.
Hükümet çevreleri bugün-
kü Bakanlar Kurulu'nda
olaylarla ilgili olarak bugüne
kadar yürütülen faaliyetlerin
değerlendirileceğini, ancak
yeni bir uygulamaya başla-
manın veya bir tutum değişik-
liğinin söz konusu ohnadığını
dile getirdiler.
Bugün Başbakan Süleyman
Demirel de bir basın toplanüsı
düzenleyerek çeşitli konu-
lardaki görüşlerini aktaracak
ve basm mensuplanmn sonı-
lanm yanıtlayacak. Basın top-
lantısının ağirlıklı gündemini
terör olaylanmn oluşturacağı
öğrenildi.
0 İL 9İZİM
ULUSLARARASIAF ÖRGÜTÜ'NDEN SrrASİ PARTİIİDERLERİNE MEKTUP
Gözaltı süresi 24 saate indirilsinANKARA (Cumhuriyet Burosu) -
Uluslararası Af Örgütü, Türkiye'deki
gözaltı süresinin 24 saate indiriknesi için
siyasi parti liderlerine açık mektup gön-
derdi.
En fazla işkence tehlıkesiyle karşı
karşıya olanlann, pobü'k suçlar kapsa-
mındakiler veya Olağanüstü Hal Böl-
gesi'nde gözaltına alınan kişiler olduğu
kaydedilen mektupta, güvenceye alın-
maması halinde gözaltındayken avu-
katla görüşme hakkının, işkenceye karşı
koruma sağlayama^acağı savunuldu.
Uluslararası Af Örgütü Genel Sekre-
terliği'nce, TBMM'de grubu bulunan
siyasi parülerin bderlerine gönderilen
açık mektupta, Cumhurbaşkanı Turgut
Özal tarafından veto edilen ve Ceza
Muhakemeleri Usulü Yasası'nda çeşitb'
değişiklikler yapan yasa tasansının,
Meclis'in 25-26 agustosta yapacağı ola-
ğanüstü toplantısıda ele almacağı anım-
saüldı. Mektupta, veto edilen yasada
sorgu sırasında sanığm yanında avukat
bulundurulmasına olanak tanındığına
değinilerek "Bu, asbnda CMUK'nın
136. maddesinde teknik olarak zaten
var olan bir hakkın açık olarak yeniden
ifade edilmesinden başka bir şey değildi.
Fakat Uluslararası Af Örgütü'nün çe-
şitb raporlannda belgelendiği gibi, bu
hak hemen her zaman görmezlikten
gebnmiştir" denildi. Mektupta, özetle
şu görüşlere yer verildi:
"Türkiye'deki geçmiş deneyim şunu
göstermiştir ki yeni bir yasada yeniden
ifade edilse bile teorik olarak var olan
avukatla görüşme hakkı, bu hakkın uy-
gulanmasını güvence altına alacak ön-
lemler alınmadan, görüşmecisiz gözaltı
hab ve işkenceye karşı herhangi bir ko-
runma sağlamayacaktır."
Af Örgütü'nün, avukatlann gözaltın-
daki müvekkilleriyle görüşmelerinin en-
gellenmesi durumunda, mahkemeden
acilen karar çıkartmalannı sağlayacak
bir mekanizma kurulmasını önerdiği
mektubunda, taslağın en önemli bölü-
münün gözaltı süresini azaltması oldu-
ğu kaydedildi.
Mektupta şöyle denildi.
"Türkiye'de en ciddi işkence tehlikesi,
gözaltında söz konusudur. Gözaltına
abnanlann var olan avukat tutma ve
avukatıyla görüşme hakkı ışığında,
Uluslararası Af Örgütü, gözaltına ab-
nan herkesin 24 saat içinde yargıç önü-
ne çıkanlmalannı öngören bir yasa de-
ğişikliğini 25 agustosta TBMM'ye öner-
mesini hükümetten acilen rica etmekte-
dir."
BIZBIZE
ERDAL ATABEK
AMımızda Banş...
İcimîzde Savaş... :
Geleceğin "barış dünyası"nı özlerken yeniden "sava-
!
şan dünya'da yaşadığımızı görmek insanın içini burku-'
yor. Dünyanın çeşitli yerlerinde, yanımızda yöremizde sa-
vaşlar, içimizde örtülü savaş. Çıkar ayrılıklarını barışçı
yolla çözmeyi öğrenmeden, kültür ayrılıklarını da savaşla
çözmeye çalışmak; "insanın, doğanın en gelişmiş beyinli,
canlısı olduğu" yolundaki bilgiyle pek uyumlu görünmü-
yor. Apokalips'in dört atlısı (savaş, ölüm, hastalık, kıtlık),
önümüze geçmiş, hepimizi dörtnala kendi yoluna götürü-
yor.
Bizim gibi, geçmiş yüzyılların "savaş kültürü"yle do-.
nanmıştoplumları "barışkültürü'nedeğiştirmekdekolay
değil. "Sivil toplum'u kurabilmek için birtoplumun "barış.
kültürü"yle donanması gerekli görünüyor. Oysa biz daha
dilimizdeki "askersel örgütlenme kökenli" sözcüklerin bi--
le ayırdında değiliz. Geçen gün tanınmış bir kişinin iyileşe-
rek hastaneden çıkmasının haberi "taburcu oldu" sözcük-
leriyle basında yer aldı. Bugün hepsi de "sivil" olan devlet.
hastanelerinde, sigorta hastanelerinde, üniversite hasta-»
nelerinde bile hastaneden çıkan hastalar için "taburcu*
oldu" sözcüklerinin kullanılması yadırganmıyor. Oysa "ta-?
burcu olmak", askeri hastanelerden çıkarak taburuna dö-
necek asker hastalara ilişkin bir deyim. Sivil toplumurt
hastalıklara karşı kurulan örgütleri hep "savaş kurumu"-
dur. "Sıtmasavaşı". "verem savaşı", "frengi savaşı", "tra-
hom savaşı"... Bu örgütlerde görev yapan hekimlerin "sa-
vaş doktoru" olarak anılması, toplumumuzun "asker mil-
let" olmasının göstergeleri sayılmamalı mı? Istanbul'dan
Anadolu'ya giden trenlerin hepsi "Haydarpaşa Garı'ndan
kalkar. istanbul'un en tanınmış yerlerinden birisi "Ayazpa-
şa'dır. Sigortanın ünlü sanatoryumu "Süreyyapaşa" adını
taşır. Çünkü Süreyya Paşa'nın verdiği arsa üzerine kurul-
muştur. Kadıköy'ün tanınmış sineması "Süreyya"nın adı
da Süreyya Paşa'dan gelmektedir.
Cehalete karşı "savaş" açarız. Uyuşturuculara karşı
açılan "savaş" çok önemlidir. Fuhşa karşı da -pek gönül-
den olmasa bile- açtığımız savaş sürer gider.
Öğretmenlerimiz "irfan ordusu"dur, cehalete karşı sa-
vaş açmışlardır ve elbette kazanacaklardır. Futbol takımı-
mız ulusal maçlara "ya zafer ya ölüm!" bağırışları arasırv
da çıkar. Sünnet olacak erkek çocuklarımıza ya prens yâ
subay giysisi giydiririz. Erkekliğe geçme töreni olarak ka-
bul edilen bu olayda erkeklikle savaşkanlık çağrışımı ya-
parız. (
Savaş kültürünün aramızda yaşayan ipuçları daha pek
çok alanda canlıdır, etkilidir, belirleyicidir. Onun için de in-
sanları "savaştırmak", "barıştırmak'tan daha kolay ol-
maktadır. "Barış kültürü"nü yaratmak, korumak, geliştir-
mek sanıldığından daha güç de ondan.
Savaş kültürünün uzlaşmazlıklara bulduğu yanıtlar çok
kesin: "Senin mi benim mi?", "Ben miyim, sen misin?",
"Seninki mi, benimki mi?" ayrılığında küfür, tokat, silah
çözüm sayılır. Bu iş sokakta olursa adı kavgadır, ev içinde
olursa adı "ailenin bileceği şey." iki toplum ya da iki ulus
arasında olursa' "savaş" demektir. Ama savaşla uzlaş-
mazlıklara çözüm bulunduğunu da insanlık hiç göremedi.
Çünkü her savaş, kendinden sonra gelen savaşlara analık
etmiştir.
Ulusları, kültürteri, insanlığı, insanları kurtaracak olan
da "savaş" değil "barıştır." İnsanlık, elbette bizler de bir
an önce savaş kültüründen barış kültürüne geçmeyi öğ-
renmek zorundayız. Ama barış kültürü öyle kolay kazanı-
lacak bir kültür değil. Sorunlarını, "vurursun ağzına iki to-
kaf'la, "sallandırırsın üçünü beşini" kolaylığıyla çözüm-
lemeyi öğrenen toplumların artık başka şeyleri de öğren-!
mesi gerekiyor. j
Bunların başında "insan haklarına saygı duymayı öğ-,
renmek" geliyor. Sadece "benden olana, benim gibi ola-
na, bana uyana" duyarlı olmak değil; "kendi olan "a, "ken-
di olmak isteyen"e de saygı duymayı öğrenmek... Insana
sadece insan olduğu için saygı duymayı öğrenmek. Sade-
ce insan olduğu için onun hakları olduğunu kabul etmek.
Sadece insan olduğu için onun haklarını korumayı görev
bilmek. Çağdaş insan haklarına saygı bu ölçülerle ölçül-
mektedir.
Barış kültürünün önemli bir öğesi de "bizimkinden farklı •
kültürlerin var olduğunu, yaşama hakkının bulunduğunu,
bu hakkın da bizim hakkımız kadar kutsal olduğunu" kabul
etmektir. Bunu kabul etmek de, bizler için sanıldığından
daha çok uygar olma çabasını gerektiriyor. "Kendinden
olmayanı yabancı", "yabancıyı düşman", "düşmanı yok
etme" kültürü içinde kalmış birini bu zincirleme koşulla-
manın dışınaçıkararak yeniden biçimlemek sanıldığından
daha çok çabayı, daha çok emeği gerektirir. Öncelikle de
böyle bir iyi niyeti gerektirdiğinden kuşku yok.
Yarının dünyasını bugünden göreceksek, dünya refahn
nın daha adaletli paylaşımının herkesin hakkı olduğunu da
bugünden görmemiz gerekiyor. insan hakları da, kültürel
kimlikler de, ekonomik refah da, sosyal adalet de yarının
dünyasında "güçlü'nün değil, "haklı"nın paylaşım alanın-
dayaşayacak. Yarının dünyası parçalanmaların değil pay-
laşımların dünyası olacaktır. insanlar, aynı yerküre üstün-
de birlikte yaşamayı öğrenecekler.
Bunu ne denli erken görüp ne kadar hızla "barış kül-
türü'ne sahip çıkarsak geleceğe o ölçüde övünebileceği-
miz bir kalıt bırakabiliriz...
HEP Şırnak baskınına j
ilişkin rapor hazırlayacak |
Yazar: Olaylardaki
belirsizliksürüyor
ANKARA (Cumhuriyet Bö-
rosu) - Halkın Emek Partisi
(HEP) Genel Başkanı Feridun
Yazar, Şırnak'ta meydana ge-
len olaylarla ilgili halen bir be-
brsizliğin yaşandığım belirte-
rek "PKK. olaylara kanşma-
dığı yönde açıklamalar yapı-
yor. Örada ne olduğu belb de-
ğil, tam bir karmaşa var" dedi.
HEP lideri Yazar, partisin-
den 8 milletvekilinin inceleme-
Jer yapmak üzere bölgede bu-
lunduğunu ve bu incelemeler-
den sonra bir rapor hazırla-
yacaklannı da açıkladı. Yazar,
Cumhuriyet'in konu ile ilgili
sorulanru yanıtlarken "Biz,
olaya objektif ve tarafsız bakı-
yoruz. Sivil halkın olaylardan
daha fazla zarar görmemesi
için elimizden geleni yapıyo-
ruz" dedi. Yazar, Başbakan
Yardımcısı ve Devlet Bakanı
Erdal İnönü'nün, "HEP'lilerin
bölgedeki PKK saldınlannı
gözardı edip, güvenbk kuvvet-
lerinin çabşmalannı olumsuz
olarak gündeme getirdikleri-
ne" ilişkin değerlendirmesine
karşılık şu yamu verdi:
"Sayın İnönü bu konuda ya-
nılıyor. Böyle bir niyetimiz söz
konusu değil. Biz olaya objek-
tif bakıyonız. Her iki tarafın
da sivil halka zarar verip kötü
davranmalannı engellemek
için milletvekili arkadaşlanmi2
bölgede bir değerlendirme ge-
zisi yapıyor. Nitekim PKK,
ben yapmadım diye açıklama-
lar yapıyor. Orada durumun
ne olduğu belb değil, tam bir
karmaşa var. Olaylann asıl ne-
denini araştırmak gerekir. Biz
orada olaylan inceleyip aynn-
tıb bir rapor hazırlayacağız."
Yazar, olaylarla ilgili kendi-
lerine ulaşan bilgilere göre 14'ü
sivil, 4'ü asker olmak üzere 18
kişinin öldüğünü; 19'u asker
44 kişinin de yaralandığmı be-
lirtti. Şırnak'ta halen kısmi
olarak süren sokağa çıkma ya-
sağı nedeniyle ölü ve yarab sa-
yısı hakkmda kesin bir bilgi
elde edemediklerini açıklayan
Yazar, "Sokağa çıkma yasağı
tamamen kalküğı zaman daha
şağlıklı bilgjler alabileceğiz.
Ölü ve yarab sayısının daha
fazla olma ihtimalı var" dedi.