Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 HAZJRAN1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Taytamröayeni
başbakan
• BATSGKOK(AA)-
Tayland'da, başbakanhğa
eskı Baş-bakan Anand
Panyarachun atandı.
Tayland Televizyomı'ndan
yapılan açıklamada, "lCral,
başbakan olmaya layık
kişinin Anand Panyarachun
olduğuna karar verdi"
denildi. Eski bir diplomat ve
ışadamı olan Panyarachun,
1991 yılında yapılan
darbeden sonra biryıl süreyle
başbakanlık yapmıştı.
Anand Panyarachun'un
başbakanlığa atanmas,
büyûk birşaşkınlıkyarattı.
Çünkü Samboon Rahong,
Kral Bhumibol Adulyadej'in
kendisini başbakanlığa
aladığjnı söytemişti.
Samboon, demokrası yanbsı
gösterilerin kanh bir şekilde
bastınlmasından sorunılu
tutuluyor •
Utvanya'da
rafepandnn
• MOSKOVA (AA) - Eski
Sovyet cumhuriyetleri
arasında ilk bağunsızlığını
ilanedenülkeolan
Litvanya'da, ûlke
toprakJannda
konuşlandınlmış bulunan
eski Sovyet ordusuna bağb
birliklerin geri çekılmesi
konusunda dün halk
oylaması yapıldı. Yaklaşık
2.5 milyon kayıtlı seçmenin
oy kullandığı halk
oylamasının bir formaliteden
ibaret oldugu ve halkın
tamamırun eski Sovyet
ordusunun bu yıl içinde
Litvanya'dan çekilmesi ve bu
ordunun Litvanya'da kaldıgı
yaklaşık 50 yıl içinde ûlkeye
verdiği zarar nedeniyle, eski
SSCB'nin mirasçısı olan
Rusya'nın Vilnius
hükümetine tazminat
ödemesi yönünde oy
kullandığı belirtiliyor.
İspafl-Güney
Lûbnan
• MARJAYOUN(AA)-
tsrail ordu birliklerinin, dün
Güney Lübnan'da tek taraflı
ilan ettiği "güvenlik
kuşağım" bombaladıği
bildirildi. Güney
Lübnan'daki Birleşmiş
Milletler yetkıkleri, İsrail
birliklerinin, güvenlik
kuşağının kuzeyındeki
Snbbine köyüne
saldırdıklannı ve
Filistinlilerin de saldınya
karşıbk verdiğini acıkladılar.
Yetİrililer, ağirmakineb
silahlann ve tanksavarlann
da kullanıldığı çaüşmada 2
Füistinlinin öldüğünü, 2
İsrail askehninde
yaralandığını bildirdiler.
Çekostovakya'ıta
• BRATISLAVA(AA)-
Çekoslovakya'da
federasyonun geleceğine
üişkin olarak Çekler ve
Slovaklar arasında yürütülen
görüşmelerin dün yapılması
gereken üçüncü turu,
önümüzdeki haftaya
ertelendi. Demokratik
Slovakya Hareketi
sözcüsünün yaptığı
açıklamada, dün yapıtaıaa
gereken üçüncü tur
görüşmelerin, "her iki tarafın
da isteğiyle" çarşamba
gününe ertelendiği
kaydedildi.
Çekoslovakya'da geçen
hafta sonu gerçekleştirilen
seçimlerin ardından, 74 yülık
Çekoslovakya
Federasyonu'nun
geleceğinın ne olacağı
tartışılmaya başlanmışü.
İran: Türkiye'ye
eleştiri
• LEFKOŞA(AA)-İran
basını, "ABD'nin müttefiki
olması nedeniyle, Türkiye'ye
güvenilemeyeceğini' öne
sürdü. İran'da yayımlanan
radikal Abrar gazetesi dünkü
yorumunda, Türk
yetkılilerinden. geçen
perşembe günü, bölücü örgüt
tarafından gerçekleştirilen ve
bir İranbnın ölümü. sekiz
Iranlının da yaralanmasıyla
sonuçlanan tren saldınsı
konusunda harekete
geçmesini istedi. İran resmi
haber ajansı IRNA
tarafından da yayımlanan
yorumda, İran Devlet
Başkanı Haşimi Rafsancani
ve hükümet, "Ankara'nın
kötü yönetimine ve özellikle
tren saldınsına karşı gereklı
tepkiyi göstermediği"
gerekçesiyle eleştirildi.
Yorumda, "Geçen yıllarda
Türk hükümeti Kürtlere
karşı mücadelesinde sürekli
uluslararası kurallan
çiğneyerek, aralannda
Irak'ın da bulunduğu komşu
ülke topraklannı ihlal etti ve
sı nır bölgelerinde asker
konuşlandırdı" denildi.
Ankara'yı haziranınikinciyansında hareketligünlerbekliyor
Dış politika gündemdeRoma'da bugün başlayacak
olan Karabağ toplantısında, 23
haziranda Minsk kentinde yapılması
öngörülen zirvenin kaderi belirlenecek.
Azerbaycan ve Türkiye, Ermeniler
Karabağ'da işgal ettikleri topraklardan
çekilmedikçe Minsk zirvesinin yararh
olmayacağı görüşündeler.
Dtş Haberler Servisi - Türk
dış politikaa haziran ayının son
iki haftasında çok hareketb
günler geçirecek.
Ankara'yı bekleyen önemli
gelişmeleri şöyle sıralamak
mümkün:
blam KMftpansı Örgütû İstanbul'da 17-18
haziran tarihleri arasında düzenlenecek
olağanüstü toplantıya katılacak olan
îslam Ülkeleri Dışişleri Bakanlan
öncelikle Bosna-Hersek bunalımını ve
Sırbistan'a karşı takınılacak tavn
görüşecekler. Ancak toplantıya hangi
ülkelerin katılacağı açıklığa kavuşmadı.
KAns New York'ta 18-20 haziran
tarihleri arasında düzenlenecek olan
toplantıda BM Genel Sekreteri Butros
Gali, KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş
ve Kıbns Rum toplumu lideri Vasiliu ile
görüşecek. New York görüşmeleri
Kıbns sorununun çözümü açısından
büyük öneme sahip.
vesinin yazgısını da belirleye-
cek.
Karaba£: Roma'da bugün
Karabağ bunabmı konusunda
ikinci bir toplann yapılıyor. Bi-
bndıği gibi 1 haziranda yine
Roma'da ttaryan parlamenter
RafaeOi'nin başkanbğında dü-
zenlenen toplantıya Karabağ
Ermenilen kaülmamış, Erivan
heyeti de kendilerinin Karabağ
Ermenilenni temsil etme yetki-
sine sahip olmadıklannı belirte-
rek oyalama taktiği uygulan-
mıştı. Toplanü bu ortamda bir
sonuç ahnamadan bitmişü.
AGİK (Avrupa Güvenlik ve Iş-
birliği Konferansı) taraflan 15
haziranda (bugün) ikinci bir
toplanüya cağudı.
Karabağ konusunda 23 hazi-
randa da Beyaz Rusya'nın baş-
kenü Minsk'te bir zirve yapıl-
ması tasarlanıyor. Ancak
Azerbaycan ve Türkiye, Erme-
niler Karabağ'da işgal ettikleri
topraklardan çekilmeyi kabul
etmediğı takdirde Minsk zirve-
sinin bir yaran olmayacağı gö-
rüşündeler. Bu bakımdan bu-
gün Roma'da başlayacak olan
toplanü, bır bakıma, Minsk zir-
K*nfer«an ör-
gütü: Bosna-Hersek'teki
kanlı çatışmalar karşısında
17-18 haziranda İstanbul'da
olağanüstü toplantıya cağnlan
lslam ülkeleri dışişleri bakanla-
nnın gündemindekı en önemli
maddeyi Yugoslavya'daki iç
savaş ve Bosna-Hersek'te Sırp-
lann yaptığı katliam oluştura-
cak.
Ancak İslam Konferansı ör-
gütü'ne (İKÖ) üye 46 ülkeden
kaçının Istanbul'daki toplantı-
ya katılacağı henüz kesinlik
kazanmadı. Bu ülkelerde yapı-
lan temaslardan alınan ilk so-
nuçlara göre 25 ülke konferan-
sa ilke olarak katılacaklannı
bildirdiler, ama hangı düzeyde
kaulacaklan henüz açıkbğa ka-
vuşmadı. İKÖ'ye kısa süre önce
tam üye olarak kabul edilen
Azerbaycan'm İstanbul toplan-
tısında hazır bulunması, öteki
Orta Asya Türk Cumhuriyet-
leri'nin de gözlemci statüsüyle
kaülmalan bekleniyor. Bu ara-
da başta Suudi Arabistan ol-
mak üzere bir dizi İslam ülkesi
dışişleri bakanının Türkiye'ye
geb'p gelmeyeceği kesinlik ka-
zanmadı. Tunus, toplantıya
müsteşar düzeyınde katılabile-
ceğini bildirirken, Somah', Mı-
sır ve İran gibi ülkelerin bakan
düzeyinde kaülmalan bekleni-
yor.
Türkiye bu toplanüdan BM
Güvenlik Konseyi'nin Sırbis-
tan'a ambargo uygulanması
karannı destekleyecek ve daha
etkili hale getirecek kararlar
abnmasını ekliyor. Bosna-Her-
18-20 haziran tarihlerinde
New York'ta yapılacak olan
Kıbns-görüşmeleri, yıllardır de-
vam eden bu sorunun çözü-
münde belirleyıci rol oynayabi-
lecek.
BM Genel Sekreteri Butros
Gali, New York'ta KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf Denk-
taş'la Kıbns Rum toplumu li-
deri Yorgo Vasiliu'ya bir "an-
laşma taslağı" sunacak. Gab'-
nin iki toplum liderleri ile ayn
ayn yapacağı toplantılardan
olumlu sonuç çıkarsa, üçlü bir
toplanü yapılacak. Bu toplanü-
da üderlerin çerçeve anlaşması-
nı imzalaması durumu ortaya
çıkarsa, Gab, Türk ve Yunan
başbakanlannı New York'a
davet edebilecek.
Butros Gali'nin New York'-
ta taraflara bir de harita suna-
cağı, Türk tarafına bırakılacak
toprak miktannın yüzde 27.5
__^_^_^________ dolayında oldugu bildiriliyor.
ÇETİN-Yonıcu günler bekliyor. Çeklç Güç: Ankara'yı bek-
leyen diğer bir sorun da Çekiç
sek bunalımının yanı sıra Filis-
tin sorununun da toplantının
gündeminde yer alacağı bildiri-
üyor.
K ı b n s : Türk dış politikası-
nın haziran ayında gündemin-
dekı en önemli maddeyi Kıbns
sorunu oluşturuyor.
Güç'ün geleceği konusu. Tür-
kiye'de konuşlandınlan Çekiç
Güç'ün görev süresi 28 haziran-
da doluyor. Muhalefette iken
Çekiç Güç'ün Türkiye'de ko-
nuşlandmlmasıru sert biçimde
eleştirmiş olan DYP ve SHP,
iktidarda bu tutumlannı belir-
gin biçimde "yumuşatmış" du-
rumdalar.
TBMM, tatil öncesi, Çekiç
Güç'ün süresinin uzatılması
konusunu karara bağlayacak.
Hükümet yetkisi olmasına kar-
şın, Çekiç Güç'ün görev süresi-
nin uzatılmasını Mechs'in yet-
kisine bırakacak.
İnönü, dün yaptığı açıklama-
da, "Geçen dönemden devral-
dığımız bir olağandışı uygula-
ma var. Milletlerarası bir
güvenlik gücünün caydıncı ola-
rak Türkiye'de bulunma süresi
bitiyor. Bu konu da Meclis'te
eleabnacak"dedi.
KEİB: KElB'efKaradeniz E
konomik tşbırliği Bölgesı) dahil
ülkelerin devlet ya da dışişleri
bakanlan düzeyinde katılacak-
ları İstanbul toplantısı 25-28 ha-
ziran tarihleri arasında yapıla-
cak. Rusya, Ukrayna, Bulgaris-
tan, Romanya, Yunanistan ve
Ermenistan'ın katılacağı toplan-
tıda KEİB protokolünün imza-
lanması bekleniyor. Daha önce
KEİB içerisinde yer alan Yugos-
lavya, bu cumhuriyetin dağıl-
masından sonra projeden dış-
lanmış bulunuyor. Sırbistan'a
uygulanan ambargo sonrasında,
Sırbistan ve Karadağ cumhuri-
yetlerinin birleşerek oluşturduk-
ları Yeni Yugoslavya Federas-
yonu da projeden dışlandı.
Dikkatler, New York'ta 18-20 haziranda yapılacak görüşmelere çevrildi
Kıbrıs'ta çözüm için umut• BM Genel Sekreteri Butros
Gali'nin New York'ta bir çözü-
me ulaşılabileceği görüşünü
açıklamış olması, Kıbns soru-
nunun çözümü konusundaki
umutlan arttırdı.
HALUK PERAY
ANKARA - Yirmi beş yıldır süren
Kıbns sorununun çözümü için dikkat-
ler New York'ta iki kesimin temsilcile-
rinın 18-20 haziranda yapacağı top-
lantılara çeVrildi. Birleşmiş Milletler
temsilcilennın ilgilı başkenüerde yap-
tığı görüşmelerde taraflann olumlu
yaklaşımlarda bulunduklannı sapta-
maları, Kıbns sorununun çözümü için
umutlan artünyor. Türk ve Rum ta-
raflann kendi aralannda çözüm bula-
mazlarsa BM Güvenlik Konseyi'nin
"alternatif çözüm" önerileri getinnesi
olasıbğı Türk tarafı açısından gerçekçi
bulunmuyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbns özel
Temsilcisi Nelson Ledsky ve Birleşmiş
Milletler Kıbns temsilcilerinin geçen
günlerde Ankara, Atina ve Kıbns'ta
yapmış olduklan görüşmelerin olum-
lu geçtiği bildiriliyor. BM Genel Sek-
reteri Butros Gali'nin Kıbns özel
temsilcisi Oscar Camillion ve berabe-
rindekı heyetin haziran başında Kıb-
ns Türk ve Rum liderleriyle yapüğj
görüşmelerden sonra "New York'ta
bir çözüme ulaşılabileceği" düşüncesi-
ni açıklamış obnası Kıbns sorununun
çözümü konusundaki umutlan arttır-
dı. BM Genel Sekreteri Denktaş ve
Rum kesimi lideri Yorgo Vasiliu'yu
18-20 haziranda New York'ta toplan-
Uya cağırmış olması çözüm umutlannı
arttıran bir başka işaret olarak değer-
Sorunun çözümünde gözler Denktaş ile Vasiliu'ya çevrildi.
lendiriliyor. Aynca Yunanistan ile karşılaşüğı en önemli sorunun, Rum
Türkiye arasında "buzlann erime
!>
sü-
recine girmesi de olumlu bir etken ola-
kesiminin düşüncelerini ne kadar yan-
sıttığı konusunda odaklaştığını bildi-
rak değerlendiriliyor. Başbakan Sü- riyorlar. Vasiliu, Rum kesiminin lideri
leyman Demirel, 20-21 haziranda
Yunanistan Başbakanı Konstantin
Mitsotakis ile bir görüşme yapacak.
Bu toplanüdan dört gün sonra Kara-
deniz Ekonomik İşbirliği Projesi top-
lantısı için bir kez daha Türkiye'ye
gelecek olan Mitsotakis ile ek diplo-
matik görüşmelerin yapılması da bek-
leniyor.
Diplomatik gözlemciler, taraflann
olumlu oldugu söylenen yaklaşunlan-
olarak bir çözüm için olumlu yaklaşsa
bile adadakı Rumlann önemli bir kesi-
minin Gali'nin önerdiği fıkirler dizisi-
ne sıcak bakmadıklan biliniyor. Vasi-
liu, BM Güvenlik Konseyi'nin 750
sayılı karanna olumlu yaklaştığmı,
BM görevlilerine aktarmış bulunuyor.
Ancak adadaki Rumlann önemü bir
çoğunluğu 750 sayılı kararı kabul et-
meyeceklerini açıklamışlardı. Vasiliu
ve Denktaş, 750 sayılı karar çerçeve-
na karşın iki liderin karşılaştıklan çe- sinde uzlaşsalar bile Rumlann bu ka-
şitb güçlükler nedeniyle Kıbns'ta rarları kabul etmemeleri büyük bir ola-
çözüm için son şans olarak nitelendiri- sılık olarak değerlendiriliyor. Rum kesi-
len görüşmelerden "kolay" bir sonuç minin Dışişleri Bakanıve Rum siyasiparti
beklemenin iyimserlik olacağuu beür- liderlerinin katılmış oldugu Rum Ulusal
üyorlar. Gözlemciler, Vasiliu'nun Konseyi, mayıs ayında Vasiliu'nun bir çö-
züm için 1989 yıbnda konseyin aldığı ka-
rarlardoğrultusunda çabşmayayetkili ol-
duğunu açıklamıştı. Gözlemciler, BM'-
nin 750 sayılı kararda kapsanan iki
kesimli, iki toplumlu ve taraflann si-
yasi eşitligine yönelik bir çözümun, şim-
diye dek taraflarca hiçbir zaman kabul
edilmemiş olmasını dakaygılanarttıran
başka bir faktör olarak değerlendiriyor-
lar.
Türk tarafı benimsiyor
Türk tarafı, daha önceki kararlara
göre tezlerine daha yakın olarak de-
ğerlendirilen 750 sayıb karan benimsi-
yor. Bu dogrultudaki çözümler için
Türk kesimi kamuoyunda bir tepki
bulunmuyor. Ancak toprak düzenle-
meleri konusunu, Türk tarafı için"has-
sas" noktalardan birini oluşturuyor.
Geçen hafta içinde Denktaş'ın New
York'ta önüne harita konması duru-
munda toplanüyı terk edeceğini açık-
laması, bu hassasiyeün işareti olarak
yorumlanıyor. Türİc tarafı, ilke olarak
toprak düzenlemesi ve yerinden edil-
miş kişilerin geri dönüşü konusunda
görüşmelerin yapılabileceğini kabul
ediyor. Bu, bir anlamda Kuzey Kıb-
ns'ın "küçülebileceğinin" kabulü ola-
rak değerlendiriliyor. Ancak geçmişte
hazırlanmış baa haritalann "emriva-
ki olarak dayaübnası" Türk tarafınca
kabul edibniyor. Türk tarafı, Makari-
os ile Denktaş arasında saptanmış sı-
nırlann geçerli olmasmı, yerlerinden
edilmiş kişilerin ise "belli bir süreç
içinde karşıbklı güven ortamı" oluş-
tuktan sonra dönmesini istiyor. Ayn-
ca yeni oluşacak federal devletin baş-
kanlığının "dönüşümlü" olarak Türk
ve Rum yetkililerce paylaşılması iste-
niyor.
Belgrad'da Ortodoks kilisesi öncülüğünde büyük gösteri düzenlendi
Milosevîç'e isyan büyüyor
TALABANİ
SATILIK
Anadol kamyonet
1600 motor
Tel: 221 37 24
Dış Haberier Servisi - Sırbis-
tan'da Bosna-Hersek'teki katli-
am nedeniyle Devlet Başkanı
Slobodan Miloseviç'e karşı
muhalefet hızla artarken göz-
lemciler ülkede bir içsavaş tehli-
kesinin doğduğunu belirtiyor-
lar. Bosna-Hersek'in başkenti
Saraybosna ve çevresindeki
kanlı çatışmalar sürerken BM
Banş Gücünün kente girmesi-
nın ardından dün taraflar BM'-
nın Saraybosna'daki karargâ-
hında ateşkes anlaşması imza-
ladılar.
Karşıt Sırp gruplar, Müslü-
man, Boşnak. Hırvat savunma
kuvvetleri temsilcilerinin, iki
ayı aşkın süredir savaş cehenne-
mını yaşa>an Bosna-Hersek'in
başkentinde dün ayn ayn imza-
ladıklan ateşkes anlaşması bu-
gün yerel saatle 06.00"da yüfür-
lüğegirecek
BM ambargosunun Sırbis-
tan'da etkisini iyıce hissettirme-
ye başlamasıyla, muhalefet
gruplan ve kamuoyunun Sırp
lider Miloseviç'e karşı hoşnut-
suzluğunu giderek daha yüksek
sesle dile getirmeye başladığı
gözleniyor. Reuter'in haberine
Belgrad'da MDoseviç aleyhine gösteriler düzenlenirken Saraybosna'da catışmalar devam ediyor.
gün bazı ünlü bestecilerin de
bulunduğu ve müzisyenler tara-
fından düzenlenen gösteride de
aynı talepler dile getirildi. Gös-
teriye, akademisyen ve sanatçı-
lann yanı sıra yüzlerce kişi ka-
tıldı.
göre BM yaptırrmlannın yürür-
lüğe girdiği son iki hafta içinde
akademisyenler, öğrenciler ve
taksi şoförlerinin yapüklan
gösterilerin ardından, Orto-
doks kilisesi de dün başkent
Belgrad'da bir gösten düzenle-
di. Ortodoks Patriği Pavel ön-
derliğınde düzenlenen gösteri>e
kaülan . on bin kişi, Milose-
viç'in görevden aynımasını, bır
ulusal birbk hükümeti kurul-
masını istediler.
Başkent Belgrad'da önceki
Çekiç güç
gerekli
ANKARA (Cumhuriyet Bö-
rosu) - Kuzey Irak'ta oluşan
Kürt yönetimi, TBMM'nin Çe-
kiç Güç'ün süresini uzatacağı-
na inarayor. Kürt yöneüminin
bderlerinden Celal' Talabani,
Ankara'da yapügı görüşmele-
rin ışığmda Türkıye'nin, Çekiç
Güç'ün görev süresini uzatma-
nın gerekbliğine inandığını bil-
dirdi.
Bayramı Ankara'da geciren
Talabani, dün yapüği basm
toplanüsında, Çekiç Güç'ün
Saddam Hüseyin'in bölgeye
yönebk tehdidini caydırmada
etkıü olduğunu söyleyerek bu
güce izin veren Türkiye'ye "bü-
yük teşekkür" borçlu oldukla-
nm anlatü. Müttefık uçaklann-
dan oluşan Çekiç Güç'ün görev
süresinin, Bağdat rejiminin Ku-
zey Irak'ta yaşayanlara karşı
tehdidi sürdükçe uzaülacagı
konusunda "umutlu" olduğu-
nu söyleyen Talabani şöyle
konuştu:
"Eğer Türkiye ohnasaydı,
benzeri görülmemiş bu ulusla-
rarası operasyon ya yapılamaz-
dı ya da çok zor olurdu.
Türk hükümetinin Çe-
kiç Güç'ün süresinin uzaülması
gerektiğini tanımış obnası kar-
şısında teşekkür ederim."
POLTTIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Tûrk Dış Poliflkasında
Hareketli Günler
Türk dış politikası, bu hafta son zamanların belki de en
hareketli günlerini yaşayacak. 18-20 haziran tarihlerinde
New York'ta BM Genel Sekreteri Butros Gali ile KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Kıbns Rum toplumu lide-
ri Yorgo Vasiliu arasında yapılacak görüşmelerde, Kıbrıs
sorununun yazgısı saptanacak. Ankara, Atina ve ABD'den
gelen haberler, Kıbns sorununda çözüme yaklaşıldığı yo-
lunda.
Kıbrıs konusunda bu çok önemli buluşmanın gerçekleş-
tirildiği sırada İstanbul'da 17-18 haziran tarihlerinde İslam
Konferansı örgütü'nün (İKÖ) olağanüstü toplantısı yapıla-
cak. Dışişleri bakanlan düzeyinde gerçekleştirilecek olan
toplantıda gündemin ana maddesini, Bosna-Hersek buna-
lımı ve Sırpların Müslüman halka yönelttikleri zaman za-
man soykırıma dönüşen saldırılar oluşturacak. Bu arada
Roma'da.da bugün Karabağ konusunda ikinci bir toplant
(ilk toplantı 1 haziranda yine Roma'da yapılmış, Karabağ
Ermenilerinin katılmadığı toplantı bir sonuç ahnamadan
bitmişti) yapılması bekleniyor.
önem sırasına göre bu toplantılar arasında New York'-
taki Kıbns buluşması kuşkusuz önde geliyor. BM Genel
Sekreteri'nin Kıbrıs özel temsilcisi Gustave Feissel ile
ABD'nin Kıbns özel koordinatörü, Nelson Ledsky geçen
hafta peş peşe adayı ziyaret edip iki toplum liderleri ile
görüştüler. Kıbrıs sorununu bu yıl içinde çözmeye kararlı
görünen BM Genel Sekreteri Butros Gali, New York'ta
Denktaş ve Vasiliu'ya bir anlaşma taslağı' sunacak. An-
laşma metninde bir harita bulunduğu, Türk tarafına %27,5
dolayında toprak bırakılacağı bildiriliyor. Denktaş, daha
önce şu anda Türk kesiminin elinde tuttuğu %39-37 toprak
oranından %29'a inmeyi kabul etmişti. Çözüm taslağında,
%1,5 oranında daha inmesi isteniyor.
Ancak Denktaş, 10 haziranda Lefkoşa'da yapüği açıkla-
mada New York'ta kendilerine harita sunulursa görüşme-
lerden çekileceğini söyledi. Bu açıklama, ilk bakışta Denk-
taş'ın New York görüşmelerinin başarı şansını azalttığı
izlenimini verebilir. Ama biz o kanıda değiliz. Denktaş,
açıklamasında toprak konusunda taviz vermem' deme-
miştir. Anayasal ilkelerbelirlenmeden, toprak konusunun
konuşulamayacağını, pazarlığa harita ile başlanamaya-
cağını' söylemiştir. Sanırız, Denktaş, New York'ta bir oldu
bittiye' getirilmemek için elinde en büyük kozu olan toprak
konusunu en sona saklamak istemekte, önce diğer sorun-
ların çözümünü sağlama bağlamayı amaçlamaktadır.
Diğer sorunlarm çözülmesine karşın, Denktaş toprak
konusunda esneklik göstermezse ne olur?
Kıbrıs sorunu yeniden çıkmaza girer ve bize göre de bu-
nun sorumlusu Sayın Denktaş olur. Ancak Denktaş gibi
deneyimli bir politikacının, gerek Türkiye gerekse Yuna-
nistan ve BM'de iyimser havanın estiği, Ankara ve Atina'-
nın anlaşmaya istekli olduklan bir ortamda uzlaşmaz tu-
tum takınarak anlaşma umutlannı yıkacağını da sanmıyo-
ruz. Türklere bırakılacak toprak belki %27,5olmazda %28
olur. Sayın Denktaş, herhalde %0,5 ya da %1'lik bir oran
için anlaşmayı torpilleyecek lider durumuna düşmeyecek-
tir.
Kıbrıs sorununun çözümü, Türkiye'nin dış politikasında
büyük ferahlık yaratacak, Ankara'nın bir anlamda önü açı-
lacaktır. Günümüzün koşullannda Atina'nın da Kıbns'ta
çözüm istediği gözleniyor. tçeride ekonomik sorunlarla
boğuşan Mitsotakis hükümeti, Yunanistan'ın yanı başında
her an çıkabilecek büyük bir yangının korkusu içindedir.
Bosna-Hersek'teki çatışmaların Kosova ve Makedonya'ya
sıçraması bölgede geniş çaplı bir savaşa yol açabilecek-
tir.
Kıbrıs, bu ortamda büyük bir aksilik çıkmazsa çözüme
yakın görünüyor.
KIBRIS GÖRÜŞMELERİ
Dikenli sorun:
Harita konusu
İZZET RIZA YALIN
LEFKOŞA - Üçlü BM heye-
tinin, Kıbns'ta Türk ve Rum
taraflanyla gerçekleştirdiği son
tur temaslarla, 18-20 haziran-
daki 'New York görüşmeleri'
daha somut şekle bürünerek
önemli bir sürece girdi. Görüş-
melerin sonucunun ne olacağı
henüz belirsiz.
Kıbns ve Atina'da temaslar-
da bulunan ve New York'ta
TC Dışişleri Bakanlığı Kıbns
Masası Sorumlusu Tugay Ulıı-
çevik ile görüşecek olan ABD
Dışişleri Bakanlığı Kıbns İşle-
ri Koordinatörü Nelson Ledsky
de bu konuda sessiz kalmayı
yeğledi.
Rum toplumundaki kesimle-
rin hemen tümüne yakın bölü-
mü, Türkiye, Türk tarafı ve
özellikle KKTC Cumhurbaşka-
nı Denktaş'ın toprak ve göç-
menler konusunda açık tavır
almaktan kaçındığı ve kartlan-
nı kapalı tutmayı
sürdürdükleri' kanısını taşıyor.
Kıbrıs Türk halkı ise yerleş-
tiği yerlerden olmak ve yeni bir
göç yaşamak istemiyor. Gele-
neksel Türk yerleşim bölgeleri-
ni bırakmayı ise hiç düşünmü-
yor.
Rum tarafı, toprak ve goç-
men konulannı; Türk tarafı ise
anayasal ilkeleri öncelikli ko-
nular sayıyor. Türk tarafı, gö-
rüşmelerin gündemini oluştu-
ran tiim konulara bir bütünlük
içinde bakıyor.
Rum tarafı 'tek umut' ola-
rak, "BM Güvenlik Konseyi
daimi üyelerinin görüşmeleri
yakından izleme karan"nı gö-
rüyor.
Harita konusu
Harita konusu, iki tarafın
birbirlerine sert çıkışlar yaptık-
lan ve suçlamalannı yoğunlaş-
tırdıklan en önemli konu...
Denktaş'ın, "New York'ta
önlerine harita konulması du-
rumunda görüşmelerin
bırakılacağı" uyansına karşın,
Rum yönetimi başkanı Yorgo
Vasüiu, "Haritasız toprak mü-
zakeresinin yapılamayacağının
açık olduğunu" da vurguluyor.
Vasiliu, açıklamalarında,
daha da ileri giderek, Güven-
lik Konseyi'nin 750 sayüı kara-
nnın, müzakerelerde toprak ve
göçmen sorunlanna önoelik ve-
rilmesini öngördüğünü; görüş-
melerih de bu karar temelinde
yapılacağını anımsatıyor.
Yüzde 25-29 toprak
Vasiliu, Yunanistan'da ver-
diği bir TV mülakatında da,
Rum tarafının toprak oranını
önce yüzde 22, sonra yüzde 25
olarak önerdiğini, sonuçta ise
yüzde 29 (artıyı) kabul ettiğini
belirterek toprakla ilgili çözü-
mün de yüzde 25 ile yüzde 29
arasında oynayacağını ima et-
ti.
"Temel amacın yüzde yanm
daha az veya daha çok obnası
değil, kuzeydeki topraklara
Kıbns Rum yönetimi altında en
çok göçmenin dönmesi
olduğunu" kaydeden Vasiliu,
"Bu girişimin, Magusa ile
Omorfe'nin (Güzelyurt) soru-
suna 'olumlu' yanıt vermek su-
retiyle, bu iki bölgenin Rumla-
ra verilmesi isteğini" yineledi.
Öte yandan Kıbns Rum yöne-
timi lideri Yorgo Vasiliu, New
York'ta bu hafta yapılacak gö-
rüşmelerden umutlu olduğunu
söyledi. Dünya Çevre Zırvesi
dolayısıyla Rio de Janerio'da
bulunan Yorgo Vasibu, Ana-
dolu Ajansı'na verdiği demeç-
te, genel sekreterle kendisinin
ve Denktaş'ın yapacağı görüş-
meleri "önemli" olarak niteler-
ken, "Bu görüşmeler bir çözü-
me kadar da gidebihr" dedi.
Vasiliu, "dönüşümlü cumhur-
başkanbğı" ile ilgili bir soruyu
yanıtlarken, böyle bir örneğin
dünyanın hiçbir yerinde görül-
mediğini, Türkiye'nin böyle
bir sistemin işleyeceğine inan-
dığını da sanmadığını söyledi.
Konuyla ilgili olarak Kara-
bağ'ı örnek veren Vasiliu,
"Karabağ'ın dört yılda bir Er-
meni cumhurbaşkanı tarafın-
dan yönetılmesini hiç kimse
istemez. Türkiye bunu kabul
etmez, Azerbaycan bunu be-
nimsemez" diye konuştu.