Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
te 8ŞUBAT1992CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Çağlar yılın işadamı
• Ekonomi Servisi - Mahmutpasa ve
Sultajıhamam esnafı, İstanbul Ticaret
Oda&ı'nda düzenlenen törenle Devlet
Baka_nı Cavit Çaglar'a "yılın işadamı"
plakerti verdi Çağlar, odul töreninde
yaptıgı konuşmada, vergi affı için
meslek kunıluşlanndan gelen öneriyi
hükümetin yasalaştırarak bir vergi
banşı sağlamak istediğini söyledi.
Yflzd« 70 enflasyon olan yerde vergi
ödenemeyeceğini, bunun sıkıntısını
ödeyenin bildiğini söyleyen Çağlar,
"Maliye araçlannın yol kesmesini
hazmedemiyorum. Sanayici ve işadamı
kaçakçı değildir" dedi. Çağlar,
işadarnlarına, çek-senet sorununu
birlikte çözme çağnsında da bulundu.
Vergi affı tartışması
• AJVKA (Ankara) - ANAP
Milletvekili Adnan Kahveci, SHP'yi
vergi affı konusunda tehdit ederek
"Siz bize karşı hayali ihracatı
meydanlarda nasıl kullandıysamz, biz
de bu vergi affını 100 misli aleyhinize
kullanacağız. Peşin haber verelim"
. dedi. Adnan Kahveci yaptığı yazılı
T
açıklamada, vergi affından DYP'nin
. faydalanacağını, SHP'nin ise zarar
göreceğini savundu. Kahveci,
1
"DYP'nin affı niçin çıkardığıru tahmin
| ediyomm, ama SHP bunu niçin
' destekliyor?" diye konuştu.
TOBB'den öneri
| • CUMHURİYET (Tekirdag) -
TOBB Başkanı Rona Yırcalı,
ı Turkiye'de iktisat politikalannın
güvenilir bir temele oturtulabilmesi
için ek olarak bir Hazine programı ve
fon programının da ortaya konulması
gerektiğini bildirdi. Yırcah, Körfez
krizi ve Yugoslavya olaylan yanında,
seçim sürecinin oluşturduğu iç
tesirlerin de ekonomiyi durgunluğa
sürüklediğini kaydederek "Bu şoklar
ülkede makro dengeleri alt üst ettiği
gibi raikro dengeleri de ağır şekilde
bozmuştur" dedi.
Asil Nadir davası
İ • AA (Londra) — KıbnsL Türk
işadamı Asil Nadir'in, Polly Peck
kayyımJannca aieyhinde açılan 378
• milyon sterünlik tazminat davasmın,
hakkındaki cezai dava sonuçlanıncaya
kadar ertelenmesi isteği lngiliz Yüksek
Mahkemesi'nde reddediJdi. Nadir,
geçen ay yüksek mahkemeye
basvurarak tazminat davasıyla ilgili
sunacağı delil ve açıklamaların
hakkındaki ceza davasını olumsuz
yönde etkileyebileceğini ileri sürerek
tazminat davasının ertelenmesini talep
etmişti. Bu arada, geçen yıl iflasına
karar verilmesinin ardından Asil
Nadfr'in Londra'nın lüks Mayfair
semtindeki evine geçen hafta el
konulduğu bildirildi.
Seyrlikotomobiller
• Ekonomi Servisi - TÜ Y AP
tarafından Otomobil Ithalatçılan
I>erneğı ile ortaklaşa düzenlenen 4.
İstanbul Uluslararası Otomobil Fuan
bugûn açıhyor. TÜYAP İstanbul Sergi
Sarayı'nda açılacak fuarda, dünyaca
ünlü markalann son model
otomobilleri sergilenecek. Otomobil
donanım ve aksesuarlan ile alarm
sistemlerinin de yer alacağı fuarda,
' mankenler Esin Moralıoğlu ve
Yasemin Koşal, otomobillerin
tanıtımlannı yapacaklar.
Börokrasideatamalar
• ANKA (Ankara) - Denizcilik Bankası
E>eniz Nakliyatı TAŞ Genel Müdürü ve
a Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer
Akkaya ile Türkiye Taşkömûrü
Kurumu Genel Müdür ve Yönetim
Kurulu Başkanı Zekâi Akcan görevden
alındı. YerlerinedeTahir İlker
. GülfıdanileÖzerÖlçeratandı.
AtePko'öan Ik somon
•AA (Ankara) - Alarko Holding'in
•' şirketlerinden Alnor Genel Müdürü
Vedat Alaton, Sinop'un Ayancık ilçesi
Ustaburnu limanında denizde
kurulmuş pilot kafeslerde ilk parti
yavru somon balığını yetiştirmeye
başladıklannı söyledi. Alaton,
" Alnor'un ürettiğı yavru somon
bahklan, balık çiftlikleri teknik ve idari
bakımdan yeterli olan girişimcilere
92'nin sonbahanndan itibaren satışa
sunulacaktır" dedi.
Altın Rehber'in
kampanyası
• fstanbul Haber Servisi • Altın
Rehber'in Turkiye çapındaki
abonelerine yönelik düzenlediği,
'Altın Kampanya'nın ilk çeküişi
yapıldı. Tokat'ın Turhal ilçesinden
Nurdan Toraman adlı lise öğrencisi
beyaz eşya seti kazandı. Aynı çekilişte
21 abone daha telesekreterli telefon,
kampanyaya başvuran ilk bin kişi ise
seyahat çantası kazandı. Altın Rehber
yetkilileri, yoğun ilginin gösterildiğini
belirterek çekilişlerin surduruleceğini
söylediler.
Yabancı sermaye
• ANKA (Ankara) — Yabancı
sermaye yatırım izinlerinin tutarı geçen
yıl 11 trilyon 925 milyar liraya ulaştı.
Bu yatınmların 62 bin 278 kişiye iş
yaratması öngörüldu. Yatırım
izinlerinin 8 trilyon 671 milyar liralık
bolumü imalat sanayiine yönelik oldu.
tmalat sanayüni 2 trilyon 871.9 milyar
lirayla hizmetler, 363.3 milyar lirayla
madencilik ve 18.8 milyar lirayla tarım
sektörleri izledi.
Demirel hükümeti F16 ve helikopter ihalesini kime verecek?
Havada 23 tnlyonluk savaşEkonomi Senisi -Türk Hava Kuvvet-
leri'nin satın alacağı 2. parti F-16'larla
Kara Kuvvetleri'nm almayı planladığı
200 adet helikopter için üreticı firmalar
arasındaki rekabet tüm hızıyla sürüyor.
Toplam 4 milyar dolarlık (yaklaşık 23
trilyon lira) bu programda F-16 uçaklan-
nın General Dynamics fırması tarafın-
dan üretileceğine kuşku yok. Ancak uçak
motorlannı, 160 adetlik ilk parti için üre-
ten General Electnc mi yapacak, yoksa
yine F-16'lara motor üreten Pratt and
whitney mi?
Helikopter ihalesinde ise Amerikan Si-
korsky ve Bell fırmalanndan Fransız Ae-
rospetial'e, Alman MBB'den İtalyan Au-
gusto'ya çeşitli büyük şirketler ve aynca
General Electric'ten Pratt and Whit-
ney'e, Aüison'dan Turbo Meca'ya deği-
sik kuruluşlar ve bu kuruluşlann Tur-
kiye'de bağlantıda olduklan Koç gibi
ENKA gibi Kutlutaş gibi büyük grupiar
var. Yani rekabet çok yönlü.
tkinci parti F-16'lar ve helikopter iha-
leleriyle ilgili son sözü Başbakan Süley-
man Demirel söyleyecek. Demırel'm
Amerika zıyaretirun ardından salim ka-
fayla bu konunun aynntılannı öğrenece-
ği ve F-16'larla ilgili karann 1 ay içinde.
helikopter ihalesıyle ilgili karann ise en
geç 2 ay içinde sonuçlanacağı belirtiliyor.
Amerikan General Electric fîrmasının
askeri uçak motorlan bölümünün Baş-
kanı Robert Turnbull ile General Elect-
ric Türkiye direktörü Erkut Yucaoğlu,
önceki gun İstanbul'da düzenledikleri
basınla sohbet yemeğinde, "F-16'lann
160 adetlik ilk partisinin motorlannı biz
yapıyoruz. 80 adetlik ikinci partiye de ta-
Iibız. Helikopterlerin motorlannı da yap-
mak istıyoruz. Zaten helikopterlerde
kullanılan motorlar, bugün yıne Tür-
kiye'de hafıf nakliye uçaklan CASA'lar
içm ürettiğimiz motorlann aynısı. Yani
bu işte de deneyimimiz var. Aksama hiç
olmadı" mesajını verdiler.
Demirel'in ABD ziyaretı öncesinde
Türkiye'ye gelen General Electric Askeri
Uçaklar Bolüm Başkanı Robet Turn-
bull, 160 adetlik ilk F-16 ihalesini 1984'te
aldıklannı, hemen ardından Eskişehır'de
motor üretmek üzere TUSAŞ fabrikasını
kurduklannı, fabrikada ortaklık paylan-
nın yüzde 35 olmasına karşın (gensi Türk
resmi kuruluşlannın) yönetimın tümüyle
F-16 motorlan için General Electric ve Pratt and VVhitney şirketleri devrede.
kendilerinde olduğunu belirttikten sonra
"Türk işçilerinden çok memnunuz. Eski-
sehir'deki fabrika 1987'de ilk motoru
uretti. Aradan çok uzun zaman geçme-
miş olmasına rağmen bugün ABD'deki
fabrikamızın standartlannda üretim ya-
pıyor. TUSAŞ'ı dünya standartlannda
bir tesis yapacağız" dedi.
Uçak ve uçak motoru üretiminin çok
uzun bir süreç olduğunu, bu konuyu so-
nuçlandınncaya kadar yapılan eörüşme-
lerin de çok uzun sürdüğünü diîe getiren
Turnbull, "Türk yetkilıleriyle 1,5 yıldır
görüşüyoruz. Ama imzalar atıldığında
15-20 yıllık işler söz konusu" dedi. Turn-
bull'dan öğrendiğimize göre rekor görüş-
me Kore ile yapılmış ve pazarlık ve ikna
süreci tam 4,5 yıl sürmüş. Rakiplen Pratt
fırrand VVhitney fîrması da tüm bu pazarlık-
lann, tabii Türkiye'deki pazarlıklann
içinde de alabildığine var. GE ve PW'nin yormuş.
dünyanın çeşitli ülkelerinde yürüttükleri
rekabette örneğin Japonya'daki görüs-
meler 2 yıl sürmüş ve isi GE almış. Kore -
de 4,5 yıl süren müzakerelerden sonra iş
PW'ye yerilmis. Amerikan Hava Kuv-
vetleri'nin uçak motorlannı 1983 yılına
kadar sadece Pratt and NVhitney fırması
yapıyormuş. 1983'te General Electric'in
de yapmasına izin verilmış ve o tarihten
bu yana geçen 8 yıl sonunda bugün Ame-
rika Hava Kuvvetleri'nin askeri uçak
motoru gereksinmesinin yüzde 70'i GE
tarafından karşılanıyormuş.
Bu arada ABD'de yeni üretilecek olan
F-16'lar için gerek GE'den, gerekse PW'-
den yeni motor tipi üretmelen ıstenmiş.
GE'nin ürettiği motor 1600 saatlik dene-
me uçuşunu tamamladığı halde, PW'nin-
ki 120 saatte kalmış ve 9 aydır bu yeni
motorlann havalanmasına ızin verilmi-
Kartelebağımsız denetinıtDRts ADtL (tstanbui) - Sanayi ve Ticaret Bakanhğf nca hazırlanan
"Anti Kartel Yasa Tasansı"nda ağırlık olarak Yngiliz modelinin
örnek alındığı belirtildi. Tasanyla bağımsız bir "Kartel Kurulu"-
nun oluşturulacağı, kartel soruşturmasının ve nihai karann bu ku-
rulun yetkisinde olacağı bildirildi. ,;„... „.„ „._,,
"Piyasayı kontrol eden bırkaç büyük
firma, fıyatlan diledıkleri gibi belirliyor"
şeklindeki şikâyetler üzerine Türkiye'de
uzun zamandır hemen her dönem günde-
me gelen, ancak bir türlü çıkmayan
"Anti Kartel Yasası" DYP-SHP koalis-
yon hükümetince de ele ahnmaya baş-
landı.
Sanayi ve Ticaret Bakanhğı'nda bir
grup uzman tarafından başlatılan ve An-
kara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğre-
tim üyelerinden Prof. Dr. Nurkut Inan'-
ın danışmanhğını yaptığı çalışmalarda
ağırlıklı olarak İngıltere'de uygulanan
yasamn örnek ahndığı öğrenildi. Tasan-
ya göre, kartel konusundaki araştırma,
soruşturma ve karar verme yetkisi
bağımsız bir kurul tarafından kullanıla-
YEPYENİ BİR SERMAYE
PİYASASIYE BORSA
YATIRIMCIYA, ESNAFA,
GİRİŞİMCİYE
YENİİMKANLAR
SPK BAŞKANI M.ŞÜKRÜ TEKBAŞ ANLATIYOR:
• BORSA'DA YATIRIMCI NASIL KORUNACAK?
• ESNAFA YENİ ÇÖZÜM:
"ALACAĞINI SAT, BORCUNDAN KURTUL."
• ARACI KURUMLARA YENİ DÜZEN.
• BORSA ACENTALARLA TÜRKİYE'YE YAYILIYOR.
• GAYRIMENKUL YATIRIM FONU YOLDA.
• BANKALARA RAKİP GELİYOR.
• ALTIN VE PAMUK BORSASI KURULUYOR.
"İHRACATA YENİ ELBİSE"
EXIMBANK GENEL MÜDÜRÜ AKIN İLKİN ANLATIYOR
"HIZLI VE UCUZ" KONUT
TOPLU KONUT BAŞKANI YİĞİT GÜLÖKSÜZ "FORMÜLÜ'NÜ AÇIKLADI
HANGİ SEKTÖR DAHA CAZİP?
91'DE YATIRIM TEŞVİKLERİ NASIL DAĞILDI?
YATIRIMCILAR DİKKAT!
ARÇELİK, DÖKTAŞ, KOÇ YATIRIM, TELETAŞ, ADANA ÇİMENTO (A),
ALARKO HOLDİNG, ECZACIBAŞI YATIRIM HİSSELERİNİN GELECEĞI
KEPEZ ELEKTRİK, OTOSAN, VAKIF LEASING HİSSELtRlNDEN ÖZEL
HABERLER.
• DİKKAT: "PARANIN YÖNÜ'NÜ OKUMADAN YATIRIMA KARAR VERMEYİN !
• İSLAMİ BANKALAR ORTA ASYA YOLUNDA.
• SOMON ALTIN YUMURTLAMIYOR. • REKLAMCILAR: "ÖZEL TV'LERİ
BESLEYEMEYİZ". • KORKUT BORATAV: -ÖZELLEŞTİRME İDEOLOJİKTİR".
• OTOYOL İHALELERİNDE YOLSUZLUK OLDU MU? • SOVYET FİZİKÇİ:
"ÇERNOBİL TİPİ 15 SANTRAL HER AN PATLAYABİLİR".
• FUHUŞ SEKTÖRÜNÜN EKONOMİSİ...
BU HAFTA EKONOMİK PANORAMA'DA
M0RAMA
cak. Ancak, kurulun ne şekilde oluştu-
rulacağı, kimlenn bu kurula gireceği ko-
nusu kesinlik kazanmadı. Son günlerde,
çahşmalann ağırlık noktasını "Kurul si-
vil toplum temsilcılennden mi, kamunun
temsilcilerinden mi oluşsun?", "Her iki
kesimın temsilcileri birlikte yer alırsa
ağırlık hangi tarafa verilsin?", "Sivil top-
lum temsilcileri tanımı kimleri kapsaya-
cak?'", "Üreticiler kadar, tüketicilere de
kurulda yer verilecek mi?" sorulanna
yanıt aramak oluşturuyor.
"Rekabeti Sınırlayan Anlaşmalar ve
Uygulamalar Hakkında Kanun" adıyla
hazırlanan ve kısaca Anti Kartel Yasası
olarak bilinen yasa ile sek-
tör bazında rekabeti ortadan
kaldıran Tıyat anlaşmalannın
önlenrnesi amaçlanıyor.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
Müsteşar Yardıması Ersen
Yavuz, geçmiş dönemlerde de
Anti Kartel Yasası için ban
çahşmalar yapıldığına ışaret
ederek, "Bu çahşmalar neden
sonuçlandınlmamış, yürür-
lüğe neden girmemiş bile-
miyoruz. Ama bakanlık arşiv-
lerinde klasörler dolusu çalış-
ma örnekleri var" dedi.
Sanayi ve Ticaret Bakanı
Tahir Köse de, konuyla ilgili
sorulanrruzı yanıtlarken, ta-
sannın mart ayına kadar son
şeklini alacağını ve kendisinin
de bakanlar kuruluna suna-
cağını belirtti.
Edinilen bilgiye göre, iki-üç
firmanın piyasanın büyük
bölümünü kontrol ettiği "oto-
motiv", "lastik" ve "plastik",
kartel iddialanna en fazla mu-
hatap olan sektörlerin başın-
da geliyor.
Yolsuzluk
dosyaları
sıra sıraAA (Ankara) - Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı'na bağlı
TÜGSAŞ'da, Devlet Eski
Bakanı Mustafa Taşar'ın 380
milyon liralık şahsi posta pulu
giderini, bu kuruma fatura et-
tiği' iddiasını kapsayan yol-
suzluk dosyasının yargıya in-
tıkalinden sonra, Taşar döne-
mine ilişkin 2 ayn dosya daha
hazırlandığı bildirildi.
TÜGSAŞdosyası
AA muhabinnin bilgi aldığı
kaynaklar, yolsuzluk ve suiis-
timal iddialannın, TÜGSAŞ'-
ın Mesut Yılmaz hükümeti sı-
rasında bağlı bulunduğu Dev-
let eski Bakanı Mustafa Taşar
dönemine ait olduğunu, bu id-
dialann, bazı özel harca-
malann söz konusu kuruma
fatura edilmesi ve özel sektöre
verilen gübre bayiliklerindeki
kayırma iddialannı kapsadı-
ğını ifade ettiler.
Yetkıhler, teftiş kurul-
larının çahşmalannı tamam-
lamalan sonrasında, dosya-
lann, pul olayında olduğu gibi
yargıya intikal ettinleceğini
belirttiler.
EKONOMÎDE KULÎS
Doğuş'un cirosu7,95 trilyon
MERAL
TAMER
Ayhan Şahenk'in sahibi bulunduğu
Doğuş Grubu şirketlerinin 1991 yılı ci-
rosu 8 trilyon liraya dayandı. Grup
içinde yer alan Garantı Bankası, Kör-
fezbank, Garanti Leasing, Hollanda'-
daki banka United-Garanti ve AGF Si-
gorta'dan oluşan mali kuruluşlann bu
ciro içindeki paylan 5 trilyon 926 mil-
yar lira.
Doğuş lnşaat, Filiz Makarna, Genoto
Pazarlama, Genoto tmalat gibi şirket-
lerle Club Alantur ve Antur gibi turizm
şirketlerinin de yer aldığı sanayi ve tica-
ret gnıbunun 1991 yılı faaliyetlerinin
toplam cirosu ise 2 trilyon 24 milyar
lira. İki grubun toplamı 7 trilyon 950
milyar lira ediyor.
Doğuş Grubu'nda yer alan toplam 20
şirketin 1990 yılı cirosu ise 4 trilyon 135
milyar liraydı. Grubun 1991 yılı faali-
yetlerinde yüzde 100'e yaklaşan ciro
artışı dikkati çekiyor. 15 bin kişinin
çalıştığı Doğuş Grubu 1992 yılı için
devreye girecek yeni şirketlerle birlikte
15-16 trilyon lira dolaylannda ciro ger-
çekleştirmeyi hedefliyor.
Ayhan Şahenk, 41 yıl önce iş hayatı-
na müteahhithkle başlamış. lnşaat şir-
ketleri ilk göz ağnsı. Doğuş İnşaat Gru-
bu 1991'de gerçekleştirdiği 408 milyon
dolarlık yaklaşık 1 trilyon 636 milyar
lira ciroyla sanayi ve ticaret grubunun
lokomotifi. lnşaat grubundan bu yıl
600 milyon dolarlık ciro bekleniyor.
Doğuş Grubu'un Ortadoğu ülkele-
rindeki müteahhitlik hizmetlerinden 90
milyon dolar alacağı olduğu belirtili-
yor. Ayhan Şahenk şu sıralar yurtdışı
ihaleleriyle pek ilgilenmiyor. Türkiye'-
de ise Edirne-Kınalı, Pozantı-Tarsus ve
Tarsus-Mersin karayolu inşaatlannı
yürütüyor. Bu arada Doğuş Inşaat'ın
sermayesi 300 milyar liraya yükselmiş-
ti.
Şahenk için "arsayı da bilir, borsayı
da..." derler. Ayhan Şahenk'in banka-
cılığı 1958 yılına dek uzanıyor. Yapı
Kredi Bankası'na ortaklıkla bankacılı-
ğa adımını atan Şahenk, Imar Bankası'-
nı da alıp sattıktan sonra 1983'ten beri
Garanti Bankası'na sahip. Daha sonra
Katarlılarla birlikte kurduğu Körfez-
bank'ın sermayesi önceki hafta yapılan
Genel Kurul'da 50 milyar liradan 100
milyar liraya yükseltilmiş. Garanti
Bankası'nın sermayesi de 600 milyar li-
radan 1 trilyon 100 milyar liraya yük-
seltiliyor.
General Motors tarafından Türkiye'-
de montajı yapılan Opel Vectra otomo-
billerinin Marmara Bölgesi mümessili
olan Doğuş Grubu, son olarak Doğuş
Havacıhk adlı yeni bir şirket kurmuş.
Birkaç küçük uçağa sahip olacak bu şir-
ket hem Doğuş Grubu yöneticilerine
hizmet verecek hem de benzeri dığer ha-
vacılık şirketlen gibi piyasaya iş yapa-
cakmış.
Fransızlar Doğuş^usevdî
Doğuş Grubu'nun Fransızlarla or-
taklığı AGF Sigorta ile başladı. Fran-
sa'nın önde gelen sigorta gruplanndan
AGF, Doğuş'la ortak olarak kurduğu
sigorta şirketinin ardından geçen gün-
lerde AGF-Hayat'ın da temellerini attı-
lar. Bir diğer deyişle ilişkılenni geliştiri-
yorlar.
Doğuş Grubu'nun Fransızlarla diğer
ortaklığı ise gıda sektöründe. Fransız
Neuhauser şirketiyle Doğuş Grubu'-
nun Gebze'de ortak olarak kurduklan
donmuş ekmek fabrikası DONE, otel-
ler ve restoranlar için hijyenik şartlarda
Fransız tara ekmek ve kruasan üretecek.
Fransızlarla diğer büyük ortaklık
Correfour'un ardından Fransa'nın bü-
yük hipermarket zincirlerinin başında
yer alan bir kuruluşla Doğuş'un ortak
olarak kuracaklan hipermarketler.
Doğuş Grubu hipermarket işini 2,5
yıldan beri düşünüyormuş. Çünkü dev-
letle iş yapmak, taahhüt işleri, düzenli
nakit akışına izin vermıyor. Oysa hiper-
market işi, tıkır tıkır peşin para demek.
50 milyar lira sermayeyle kurulacak
olan şirketin yüzde 36 hissesi Doğuş
Grubu'na, gerisi Fransız hipermarket-
çilere ait olacak.
İlk mağaza, bu yıl sona ermeden Is-
tanbul'da açılacak. Istanbul'da ilk
etapta düşünülen 3 mağazadan birinin
Şişli'de, diğerinin Metro'nun yakmla-
nnda, üçüncüsünün ise Bostancı'da ku-
rulması planlanıyor. 2500 metrekare
asgari kapalı alanı olacak bu dev mağa-
zalardan 6 yılda 19 adet açılması plan-
lanıyor. Bu mağazalardan 4'ü Istan-
bul'da, geri kalanı diğer illerde kurula-
cak.
Peugeotve Toyota neredeler?
Devlet Bakam Tansu Çiller'in "Oto-
mobil vergileri artacak" şeklindeki açık-
lamasının ardından şimdi gerek yerli
otomobilcıler, gerekse yabancı marka-
lann ithalatçılan büyük bir merak ve
yürek carpıntısıyla hangi vergilerin ar-
tacağını bekliyorlar.
Bu arada Fransız Renault fırmasıyla
Türk ortağı Oyak grubu arasındaki an-
laşmazlık hâlâ buzdolabında. Renault'-
nun verdiğı 20 yıllık lisansın süresi yıl-
başında doldu.
Lisansın yenilenmemesine ve anlaş-
mazlığın da sürmesine rağmen üretim
devam ediyor. 1991 yılında 80 bin do-
laylannda otomobil üreten Renault'-
nun bu yılki hedefı, 105-110 bin adet
düzeyıne ulaşmak.
Koç cephesinde de, Tofaş'ta geçen yıl
100 bin adet olan kapasitenin bu yıl
125-130 bin adete yükseltilmesi bekle-
niyor. Koç Grubu'nun Mazda ile ilgisi
konusundaysa rivayet muhtelif. Koç'-
un, Fiat'ın yani sıra otomobilde ortağı
olan Ford, Japonya'da Mazda'nın yüz-
de 25'ine sahip olduğu için Koç'la Maz-
da arasında doğal bir akrabalık var.
Bir görüşe göre Koç Grubu, Sa-
bana'nın Toyota'sına karşıhk Japon
Mazda'yı Turkiye'de üretmek istedi.
Mazdacılar da bu ilişkiye sıcak baktı-
lar. Çünkü Mazda, Turkiye'de kendine
bir yer yapmıştı ve belki hızlı bir yatı-
nmla Toyota'nın önüne geçmek de
mümkündü. Ancak Koç Grubu bu or-
taklıkta Mermerler'in de yer almasına
karşıydı. Japon Mazda ise Turkiye'de
adını Mermerler aracıhğıyla duyurmuş,
Mermerler sayesinde satış yapmıştı.
Mermerler'le ilişkileri iyiydi ve bu gru-
bu saf dışı bırakmaya yanaşmadı ve
Koç-Mazda işbirliği bu nedenle suya
düştü.
Koç Grubu'na yakm çevreler ise ıs-
rarla böyle bir pazarhğın yapılmadığını
belirtiyor ve "Biz sadece Japonya'da
üretılen Ford'lann Mazda markasıyla
Türkiye'ye ithal edilmesini istedik. An-
cak Ford buna karşı çıktı. Avrupa'da
kapasite fazlası var. Satamadığı otomo-
bil var. Japonya'dan ithal etmemize izin
vermedi" diyorlar.
Bu arada yıllardan beri sakız olan Pe-
ugeot konusu da yeniden gündernde.
Fabrika Torbah'da kurulsun... Yok
Torbalı'da değil, Zonguldak'ta kurul-
sun da, Kömür Işletmeleri kapatılirsa
işsiz kalacak olan Zonguldaklılara ek-
mek kapısı olsun... Ancak deniyor ki
Peugeot'nun yatınm yapması bundan
böyle pek kolay değil. Türk ortaklar-
dan Çukurova'nın sahibi Mehmet
Emin Karamehmet'te de pek hareket
yok.
Otomobil sektörünü yakından izle-
yen çevrelere göre eğer pıyasadaki yerli
2 finnaya bir uçuncu katılacaksa, bu
Fransız Peugeot değil, Japon Toyota
olur. Çünkü Japon teknolojisiyle oto-
mobil üretmek, Avrupa'da üretmeye
oranla çok daha ucuz. Bir Japon oto-
mobilinin montajı 17 saatte yapılıyor.
Buna karşıhk bir Avrupa otomobilinin
montajı 32 saat sürüyor. Bu örnekleri
çoğaltmak mümkün.
Toyota'ya gelince... Sabancı Grubu
arsayı da aldı, ama anlaşılan Japonlar
hâlâ kararsız. Şimdi de Demirel hükü-
metiyle işlerin nasıl yürüyeceğini gör-
mek istiyorlar anlaşılan. O konuda flkir
sahibi olduktan sonra bu kez de yıl so-
nundaki toplusözleşmeler sonuçîansm
diye beklerlerse şaşmamak gerek.
Çilekli pasta
İstanbul Sanayi Odası'nın uzun süre-
dir restore edibnekte olan yeni meclis
salonu üyelerin çoğunluğunda düş kı-
nklığı yarattı. Hafta içinde Başbakan
Süleyman Demirel tarafından açılışı
yapılan salona girenlerin ilk tepkisi
"şaşkınlık"tı.
Pembe-beyaz salonu görenlerden ki-
mi yanm daire şeklindeki salon için "çi-
lekli kremalı pasta" benzetmesini ya-
parken, diğer bazı işadamlan "sanayi-
cilerin toplantı salonuna değil, sünnet
düğünü salonuna benzemiş" değerlen-
dirmesini yaptılar.
Pembe-beyaz salona Başbakan'ın zi-
yareti nedeniyle eklenen plastik beyaz
balkon koltuklan da aynca eleştıri ko-
nusu oldu. Kısacası üyeler yeni salonu
içlerine sindiremediler.
12 yıllık hasretbugün bitiyor
DENtZ TOPALOĞLU (tstanbul) -
DİSK'e bağlı Tekstil Sendikası, 12 yıl
aradan sonra ilk seçımli genel kurulunu
bugün topluyor.
12 Eylül 1980 sabahına 70 işyerinde 18
bin grevci işçiyle giren Tekstil Sendikası,
hafta sonunda yapılacak genel kurulun
ardından yeniden örgütlenme sürecine
girecek.
Teksif Genel Başkanı Rıdvan Budak
1980'i anlatırken"Devlet bizi güvenceye
çağırdığı için 16 eylülde sıraya girerek
teslim olduk. Arkasından tutukluluk,
mahkeme günlerı geldi. Imzalamak üze-
re hazırladığımız toplu ış sözleşmesini.
DİSK'in ıdeolojik. uzlaşmaz sendi-
kacılık yaptığı iddialanna karşı mahke-
mede delil olarak gösterdik " dedi.
1965 yılında kurulan ve 1975'te
DİSK'e katılan 75 bin üyeli Tekstil Sen-
dikası genel kurul sonrası yeniden örgut-
lenmek üzere bir yıllık süre öngörüyor.
Rıdvan Budak, "Örgütlenme çalışma-
lan sırasmda üretimi aksatmayacak şe-
kilde işyerlerinde referandum yoluyla iş-
çilerin sendikalannı seçmelerini istiyo-
ruz. Ama önce kendimizi ve kad-
rolanmızı yeni döneme ayak uyduracak
şekilde eğitmek istiyoruz" diyor.
Tekstil Sendikası'nın geleceğin iddialı
sendikası olacağını savunan Rıdvan Bu-
dak, önlerindeki dönemi şöyle anlatıyor:
"tki yıl için toplusözleşme yaparak gerisi
bizi ilgilendirmez demeyeceğiz. Biz sade-
ce talep müessesesı olmak istemiyoruz.
Yem dönemde kavga etmek değil, genel
mutabakatlar çerçevesinde sorunlann
çözülmesine katkıda bulunmak istiyo-
ruz. Toplusözleşme yaparken fabrikalan
yaşatmak, işçilere de çağdaş yaşama
^tandartları sağlamak lazım. Tekstil sek-
torunün ve işcilerinin birçok sorunu var."