Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
12EYLÜL 1991 EKONOMİ CUMHURtYET/U
TÜSÎAD
Çeşme'de
• Ekoaoni
Servisi —
Türk Sanayici
• tşadamlan
Yüksek tştişare
Konscyi, yıllık ikinci
toplantısını yann tzmir
Çeşme AJtınyunus Oteli'nde
gerçekleştirecek.
TÜSlAD'ın 90 konsey üyesi
ve yönetım kurulu
üyelerinın katüacağı
toplantıda, Konsey Başkanı
Rahmi Koç ve Yönetim
Kurulu Başkanı Bülent
Eczacıbaşı birer konuşma
yapacaklar. TÜSİAD, seçim
öncesi parti liderleriyle
yaptığı seri toplantılan da
lstanbul'da 23 eylülde SHP
genel Başkanı Erdal Inönü
ve 26 eylulde Başbakan
Mesut Yılmaz'ın katılımıyla
tamamlayacak.
TKf ye ABD
kredisi
• ANKARA (AA) —
Türkiye Kömür lşletmeleri
(TKI) Genel Müdürlüğü'nce
gerçekleştirilecek Tunçbiiek
Kömür Yıkama Tesisi
Projesi'nin finansmanı
amacıyla Pittsburgh
National Bank'tan,
Amerikan Eximbank
garantisi altında 8 milyon
390 bin 684.55 dolarlık
kredi sağlandı. Hazine ve
Dış Ticaret
Müstesarlığı'ndan (HDTM)
yapılan açıklamaya göre
kredi, 2.5 yılı ödemesiz 6
yıl vade ve libor artı binde
87.5 faiz ile sağlandı.
Toyota
otomobil
• Ekonomi Servisi —
"Eşinizin Toyota'sı bizden"
karnpanyasında, Corolla
Liftback kazanan 16 talihli
Toyota sahibine arabalan,
düzenlenen bir törenle
teslim edildi. Törende
konuşan Toyotasa Yönetim
Kurulu üyesi ve Genel
Müdürü Ozdemir Sabancı,
bu yılın ilk 7 ayında
sattıklan 4 bin 589
otomobille ithal
otomobiller arasında ilk
sırada yer aldıklaruıı
söyledi.
Irsaliye ile
fatura
• ANKARA (AA) —
Maliye ve Gümrük
Bakanlıfı, fatura ve sevk
irsaliyelerini birleştirerek
"Irsaliyeli fatura"
uygulaması getirdi.
Bakanüğın konuyla ilgili
hazırladığı tebliğe göre
anlaşmalı matbaalarda
fatura boyutunda basılacak
irsaliyeli faturada, irsaliye
ve faturalarda yer alması
gereken bilgiler bulunacak.
KlSAKISA~
• TÜRK
Hava
Taşımacılığı
(THT), iş
hayatı iie turizme hız
kazandırmak ve şimdıye
kadar havayolu ile
birbirlerine ulaşamayan
illerde uçak yolculuğu
başlatmak amacıyla seferlerine
16 eylulde başlıyor.
• AKTİF Finans
Factoring, 100'uncu
factoring sozleşmesını,
Gumussuyu Hah Sanayii ıle
bugün imzalayacak.
• AS Hizmet,
hayat sigorıası
uygulamasını îzmir Fuarı'ndaki
standında tanıttı.
• LEVİ'S, ye
ni sezonda sa-Levıs
dece kendi ürünlerınin satıldıgı
Store'Iarını büyütme uygulama-
sını, Ankara Kmlay'da açtığı
240 metrekarelik mağazayla
başlam.
r
(f^ik • HALK Sigorta,
SlgorU kendi çalışaıılaıı
acentelerı >c sıgurtalıları ivin
eğitim •»eminerlerı du7enle\ecc-
ği Istanbul Şişli'deki 4 kaılı cpı-
tim merkezını hizmete açıı
• SEZGİNLER, 1991 urünu
fındık ihracat, sezonunu, Ma-
lezya'ya ihraç ettiği 10 ton fın-
dıkla actı.
PakdemirlVnin toplantısı öncesi borsayüzde 5J yükseldi
Borsaya destek gelecek mî?İMKB Endeksi dün
günü 3136.25 puandan
kapadı. Pakdemirli'nin
bugün borsaya
yapacağı ziyareti,
"borsaya destek
gelecek" şeklinde
yorumlayan
yatırımcılar, hisse
senedine koştu. Kamu
kâğıtları tavan fiyattan
işlem gördü.
Ekonomi Servisi — Borsa,
Pakdemirli'yi yüzde 5.5 yükse-
lişle karşılıyor. Başbakan Vekili
Ekrem Pakdemirli'nin bugün
aracı kurumların üst düzey yet-
kilileriyle bir toplantı yapacağı
haberi dün borsanın yuzde 5.5
oranında prim yapmasını sağla-
dı. Pakdemirli'nin seçim önce-
sine rastlayan bu ziyaretini "bor-
saya destek gelecek" şeklinde
yorumlayanlar. dün hisse sene-
dine koştu. özellikle kamu kâ-
ğıtlannın yoğun bir talep gördü-
ğil ve bu hisselerin tavan fiyat-
tan alıcı bulduğu gözlendi.
1991 yüında üçüncü kez 3 bin
puanın altına inen İMKB En-
deksi dün 165.31 puan birden
alarak 3136.25 puana yükseldi.
Yüzde 5.56 artış kaydeden
İMKB Endeksi 21 ağustos tari-
hinden sonra ilk kez bu oranda
Dünkü seansta alımlar yogunluktaydı. Özellikle kamu kâğıtları büyük ilgi gördü.
prim yapmış oldu. Mali Endeks
ise yüzde 4.47 prim yaparak
2458.88 puana çıktı. Kamu kâ-
ğıtlarına yönelik talepten dola-
yı Sanayi Endeksi'ndeki artış
daha yüksek oranlı gerçekleşti.
3333.41 puandan 3533.53 puana
yükselen Sanayi Endeksi yüzde
6.00 değer artışı yapü. Kamu kâ-
ğıtlarından Arçelik, Bolu Çi-
mento, Çukurova Elektrik, Er-
demir, Kepez Elektrik, Petrol
Ofisi, Petkim, Tofaş Otomobil
Fabrikası ve Tofaş Oto Ticaret
tavandan işlem gördü.
Borsanın dünkü yiıkselişinde
uluslararası piyasada altının dü-
şeceği beklentisinin de etkili ol-
duğu kaydediliyor. Dün ulusla-
rarası piyasada alun 3 dolar ka-
dar değer kaybetmiş ve bir on-
su Londra Borsası'nda 347.5 do-
lara inmişti. Altın, mali darbo-
ğaz içindeki Sovyet yönetiminin
piyasalara altın sürebileceği yo-
lundaki tahminler uzerine geri-
ledi.
öte yandan Sermaye Piyasa-
sı Modernizasyonu Yürütme
Kurulu ilk toplantısını gerçekleş-
tirdi.
Modernizasyon projesi adı al-
tında başlatılan çalışmanın alt
projeleri ile ilgili alt komisyon-
İann oluşturulması için bugün
lstanbul'da bir toplantı yapıldı.
Çalışmalann nasıl yürütülece-
ği Ue ilgili temel ilkelerin ortaya
çıkanldığı toplantıda, yeni fi-
nans yöntemleri ile 2000'li yıllar-
da sermaye piyasasının oluşumu
konuları da görüşüldü.
Sermaye Piyasası Moderni-
zasyon Projesi adı altında yapı-
lan çalışmalarda, ayrıca Dilnya
Bankası ve IFC'de başlatılan ça-
lışmalar sonucu "risk serma-
yesi" fonlan adı altında yeni
enstrumanlar oluşturulaeak.
Bunlarla ilgili "risk sermaye"
şirketleri kurulabilecek. Boyle-
ce yatınm fonlarında olmayan
bir yapı "risk sermayesi" fonla-
n oluşturulacak.
Toplantıya, yürütme kurulu
üyeleri olan Sermaye Piyasası
Kurulu (SPK) Başkanı Şükrü
Tekbaş, Istanbul Menkul Kıy-
metler Borsası (tMKB) Başkanı
Yaman Törüner, Türk Sanayici-
leri ve İşadamları Derneği (TÜ-
SİAD) Başkanı Bülent Eczacı-
başı, Yapı ve Kredi Bankası Ge-
nel Mudüru Burhan Karaçam,
Türk-Euora Bank Genel Müdü-
rü Yavuz Canevi ile Borsa Ara-
cı Kurumu Yöneticileri Derne-
ği Başkanı DemirbiJek katüdılar.
Sovyet altınımnyüzde 10'unun Batı'da kaçak satıldıgı bildiriliyor
Altın tiyatuıa Sovyet tehdîdîSon haftalarda 4 milyar dolar değerinde altının
Sovyetler Birliği'nden gizlice İngiltere'ye
kaçınldığı söyleniyor.
LONDRA (Cumhuriyet) —
Sovyetler Birliği'nden 4 milyar
dolar değerinde altının,
bilinmeyen kişiler tarafından,
Isviçre üzerinden Ingiltere'ye
kaçınldığı öne sürüldü. Altının
10.8 milyon ons tuttuğu, Sovyet
altın rezervinin yüzde 10'unu
karşüadığı beiirtildi. Ote yandan
bağımsızlıklarını ilan eden
özbekistan ile Kazakistan'ın da
kendi para birimlerini kurarken
Batı'ya altın satmaya
hazırlandıkları haber verildi.
Sovyet resmi TASS Ajansı'na
demeç veren bir Sovyet
bankacının, "merkezi bir karar
mekanizmasına dayanmayan
gelişigüzel altın satışlarının,
diinya altın piyasasında
fiyatlann duşmesine yol acaca-
gı" uyansı yaptığa bildirildi.
Sovyetler Birliği'nden 4
milyar dolar değerinde altının
önce lsviçre'ye, oradan
İngiltere'ye nakledildiğini yazan
"Guardian", operasyona neden
olarak, "Sovyetler Birligi'nin
gereksinme duydugu döviz için
tek yol, doğal kaynaklar olan
altın, platin, elmas ve havyar
satışlandır" görüşunü savundu.
Altınlann geçen ilkbahardan
itibaren kaçırılmaya başlandığı
ve once lsviçre'ye göturüldüğü
anlaşılıyor. Altın ithalatının
kaydını tutmadığı için gizli
kalabilen operasyonun, daha
sonra Ingiltere'de sürdürüldüğü
anlaşılıyor.
"Guardian" gazetesi, daha
önceki bir haberinde de
"Komsomolskaya Pravda"
gazetesine dayanarak Sovyet
Komünist Partisi'nin, Sovyet
Merkez Bankası aracıhğı ile 4
ayn transfer yaparak, son bir yü
içinde ülke dışına toplam 12
milyar dolar tutannda ruble
kaçırdığını iddia etmişti.
Kaçırma işleminde "Bank of
Credit and Commerce Internati-
onaP'ın (BCC1) aracı olarak
kullanıldığı sanıhyor.
Sovyetler Birliği'nden ka-
çınldığı iddia edilen altının
yanı sıra lsviçre'ye "böyök
miktarda" platin de kaçınldığı
yine gazete haberlerine yansıyor.
"Guardian" gazetesi, platinin
"yabancı kaynaklı kredilere
karşılık teminat olarak"
kuilanılma olasılığından söz etti.
Bağımsızlıklannı ilan eden iki
Orta Asya cumhuriyetinin ise,
Batı'da yasal yollardan altın
satmaya giriştiği haber veriliyor.
Sovyet altın üretiminin üçte
birini sağlayan Özbekistan'ın,
bundan böyle altın
madenciliğini merkezden
bağımsız olarak yapmaya
başlama kararı aldığı, kendi
altın rezervini kurmaya
başladığı, "Izvestia" gazetesine
atfen bildiriJdi. özbekistan'ın,
bu amaçla Batı'da bağımsız
olarak altın satışına girişmeyc
hazırlandığı da kaydedildi.
Sovyet Dış Ticaret Bankası
Başkan Yardımcısı Eduard
Gostev'in, gelişmeler karşısında,
"merkezi bir karar mekanizma-
sına dayanmayan gelişigüzel
altın satışlarının, dünya altın
piyasasında fiyatlann duşmesine
yol açacağı" uyarısında bulun-
duğu açıklandı. Kazakisıan'ın
ise bir ton altın satmaya hazır-
landığı bildiriliyor.
Londra'da Kıymetli Madenler
Borsası'nda altının onsu salı
günü 351.70 dolvdan kapandı.
Bir yıl önce ayıu dönemde fıyat
400 doları aşıyordu.
Sovyetler Birliği'nden açık ya
da gizli biçimde altın ihracının,
altın rezervindeki düşüş
nedeniyle ulkenin IMF üyeliğini
tehlikeye düşüreceği öne
sürülüyor.
Polly Peek'e ait 25 milyon sterlini zimmetine geçirmekle suçlanıyor
Nadir vine mahkemedeZimmetine para
geçirmek ve
muhasebe
kayıtlarında
yolsuzluk yapmakla
suçlanan Asil Nadir
bugün 6. kez
mahkemeye çıkıyor
EDİP EMÎL ÖYMEN ~
LONDRA — Asil Nadir, bu-
gün yeniden yargılanıyor. Polly
Peek'e ait 25 milyon sterlini zim-
metine geçirmek ve muhasebe
kayıtlannda yolsuzluk yapmak-
la suçlanan Asil Nadir, 'Dow
Street' Sulh Ceza Mahkemesi'n-
de altıncı kez yargıç onune çı-
kacak.
Son kez 1 ağustos günü yapı-
lan duruşmada, Asil Nadir'in
avukatı, davanın bir üst mahke-
meye sevki gerektiğini söylemiş-
ti.
Bu nedenle bugünkü duruş-
mada, davanın bir üst ceza mah-
kemesi olan Tac Mahkemesi'ne
(Crown Court) sevkine karar ve-
rilmesi bekleniyor. Tac mahke-
meleri, Türkiye'de asliye ceza ile
ağır ceza mahkemelerinin görev
alanlannı kapsıyor. Bu mahke-
meler, yaah bir iddianameye
bağh, seçmen listelerinden seçi-
len tarafsız' 12 kişiden oluşan
bir jürinin katılımı ile tek yar-
gıçlı olarak çahşıyor. Asil Na-
dir'in davasının, üzerinde bulun-
duğu sokaktan doiayı 'Old
Bailey' olarak tanınan Londra
Merkez Ceza Mahkemesi'nde
görülmeye başlanması bekleni-
AStL NADİR— 6. kez yargıç önünde
yor. Ancak hukukçular, davanın
bu mahkemeye sevkine karar ve-
rilse dahi, mahkemenin, yeni
dava tarihi için en az 6 ay son-
rasına gün verebileceği görüşün-
deler.
Asil Nadir'in avukatı, Ingilte-
re Baro Başkanı Anthony Scri-
^ e r , geçen duruşmada müvek-
kiline yöneltilen suçlamaları
reddetmiş, Asil Nadir'in Polly
Peck'ten Kuzey Kıbns'a transfer
ettiği 25 milyon sterlinin karşı-
lığmı annesinin Türk Lirası cin-
sinden yaturnış olduğunu, orta-
da 'kayıp bir para bulun-
madığım' savunmuştu. 'Binder
Hamlyn' adlı mali danışmanlık
bürosu, Asil Nadir'in iddialan-
nı destekleyen belgeleri değer-
lendirmiş ve bazı çekinceler be-
lirtmekle birlikte belgelerin ger-
cekliğini onaylamıştı. Buna kar-
şılık 'Agır Dolandıncılık Büro-
su', belgelerin asıilarının görül-
mesi gerektiğini, bunun ise Ku-
zey Kıbns makamlan tarafından
engellendiğini söylemişti. Bu en-
gellemenin, 'Polly Peck'in Ku-
zey Kıbns'taki işlemleri hakkın-
da kayyımlara bilgi verilmeme-
si' ilkesine uygun olduğu anla-
şıbyor.
Kuzey Kıbns'ta bir mah-
keme, geçen yıl ekim ayında Asil
Nadir'in avukatlanndan Aziz
Menteş'in başvurusu üzerine,
Polly Peck muhasebe kayıt ve
belgelerinin kayyımlara verüme-
sini engelleyen bir karar almış-
tı.
Kayyımlar, Kuzey Kıbns'ta-
ki işletmeler hakkında bilgi
edinmeye çalışmışlar, şirket kre-
ditörlerine şirketin mali dunı-
muna ilişkin olarak sunacakla-
rı raporu 5 ay geciktirmişler, an-
cak raporda Kuzey Kıbrıs'a iliş-
kin bilgi yine de yer almamıştı.
KKTC, İngiltere tarafından hu-
kuken tanınmadığı için oradaki
her türlü engellemenin, Asil Na-
dir davasını da engelleyeceği,
mahkemenin serbestçe bilgilen-
mesi engellendikçe, davanın gö-
rulmesi beklenen Merkez Ceza
Mahkemesi'ndeki jürinin de
bundan olumsuz etkileneceği,
işe siyasal boyut katılacağı, hu-
kukçulann dikkat çektikleri bir
nokta.
Galeri • Atölye 146 97 38 • 132 64 26
STUDIO PEINTURE
SANAT GALERISİ
&
RESİM ATÖLYESİ
GÜLSEREN KAYALI
\ÖNETlMİNDE
RESLM ÇALIŞMALAIU
Teş-ıkıye Kai^pç Sokak 1*8-1
Td 132 23 19
Se»yi Boıac-gon
Korr,e'
Zah-t Buy^kışlifer
Abtdr DP'O
eıe Erook
"•" 9 Eytül—21 Eylül 1991 ^ ;
0 > w
'
Ual Enl
*uksel O»"
TÜRK KÜLTÜRÜNE HİZMET VAKFININ
CAFERAĞA MEDRESESİNDE
EL SANATLARI
KURS KAYITLARI BA§LAMIŞTIR
Hat - Tezhıp - Mınyatur - Ebnı - Kalem Işlen
Porseler. Susleme - Geleneksel Türk Motiflen ile
Tekstil Tasanmı ve Uygulamalan - Vitray - Derı EUşhn
Seramık - Halı - Kılım - Kumaş Desenleme
Osmanlıca - Resınt - Modelistlik ve Sülıstlik
513 18 43 • 527 31 44
AjiHtlaüna «« Akıesuar Galerisl
MÜFİTÇELİK
Sympathy for aquareHe
Yaz Sergısı
BankMf » » Mgu CK TMak * «« 31
154 I I K 155 E 70
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
Guzel Sanorbr Fokultesı Resırr Bo'^mu öğrencıler'
GENÇLER SERGÎSÎ
6 Eylül-31 Ekim 1991
D E R İ M O D K Û L T U R M E R K E Z İ
I S T A N B U L W •- ">l-fc Hti-
$aı nan; nergun açı^ ;
/C\ Mimarlık ve Güzel Sanatlara
HAZIRLIYORUZ
İÇMÎMAR-GRAFÎKER
STÜİST-MODELÎST YETİŞTİRİYORUZ
Hafta içi ve hafta sonu kayıtlanmu başlamıştır
346 97 75 - 348 65 30 - 349 18 67 AJtryol - KADIKÖY
galeri
atelye
146 97 38
132 64 26
Sansui'ye
ortak
aranıyorEkonomi Servisi — Polly
Peck, Sansui'den. hisse sat-
maya hazırlanıyor... Polly
Peck'in yuzde 72 hissesi
bulunan Sansui elekronık
fırmasma, içinde bulunduğu
ödeme güçlükleri nedeniyle
ortak aranıyor. Sansui'nin bu
yıl 6.4 milyar yen (yaklaşık
210 milyar lira) zarar etmesi
üzerine, Kore fırması "Gold-
star", Ingiltere'nin Galler böl-
gesinde çalışan "Alf
Gooding" \e Hong kong'dan
"Grand Holdings" finnalan-
nın ortaklığı düşunülüyor.
Polly Peck Kreditörler Kıiru-
lu, Sansui'deki yıizde 72 his-
senin yüzde 15'inin ortaklara
devredilmesi karşıhğında taze
para akışı ve yönetim değişik-
İiğı sağlama olasılığım eie al-
dı. Polly Peck'in Del Monte
yaş meyve üretim-pazarlama
şirketinden de yüzde 35 hisse-
sini satmak üzere işlemlerin
sürdüğü bildiriliyor. Polly
Peck kayyımlan, satış gerçek-
leşirse, 200 milyon dolar ka-
dar bir gelir bekliyor.
MÜTEAHHİTLER
Libya
ödemeleri
sabır tüketti
Ekonomi Servisi — Libya-
da iş yapan Türk muteahhit-
leri, Devlet Bakanı Veobi Din-
çerler'e bir mektup göndere-
rek Libya hükümetinin bu ay
başında taahhüt ettiği ödeme-
leri başlatmadığını bildirdiler.
Libya'daki Türk Müteahhitle-
ri Birliği tarafından Başbakan
Mesut Yılmaz, Başbakan Yar-
dımcısı Ekrem Pakdemirli ve
Devlet Bakanı Dinçerler'e
gonderilen mektupta, bu ul-
kede çalışan gerek şirketlerin
gerek işçilerin sabnnın luken-
diği vurgulandı ve "Eğer bir
gelişme olmazsa bu hafta ya-
pılacak olağanüstü genel ku-
rulumuzda, Türk şirketleri
olarak bu ülkeden çeküme ka-
rarı alacagız" denildi.
Libya'daki Türk Müteah-
hitleri Birliği adına hükümet
yetkililerine birer mektup
gönderen Genel Sekreter Özer
Ölçrnen, "İçinde bulunduğu-
muz durum bürokrat arka-
daşlann zannetttiği gibi 50
müteahbitin alacagının tahsili
raeseJesi degildir. Bu 700 mil-
yon dolarda 25 bin Anadolu
insanının altınteri en buyük
payı teşkil etmektedir" dedı.
İŞÇİNİN EVRENİıNDEN
ŞUKRAN KETENCt
Sendikalarda Seçim Tatili
Rejimi demokrasi olan ülkelerde, özlemini duyduğumuz
Batı demokrasilerinde seçim dönemi, şendikalann 'hummalı
bir çalışma' içıne gırdikleri dönemlerdir. İşçilerin çıkar örgütleri
sendikalar, işçilerin ekonomik çıkarlannın korunmasının yo-
lunun siyasetten geçtiğinin bilincinde olarak, işçi ve şendi-
kalann gücünü siyaset arenasında duyurabilmek için elle-
rınden geleni artlarına koymazlar.
Şendikalann siyasal parti işlevi üstlenmesi ne kadar yan-
lışsa. şendikalann siyasal gelişmelere seyirci kalmaları da
o ölçüde ciddi bir yanlış, ondan da ötesı sendikal suç sayilır.
Oünyamızda artık şendikalann siyasete seyirci kalmalan gi-
bi bir çağdışı görüş savunulamıyor.
Ne yazık ki ülkemızde tablo tam tersıne. Seçim dönemine
geçiş, sendikal faaliyetleri âdeta durdurmuş, sendikaları ne-
redeyse tatil ortamma sürüklemiştir. Toplusözleşmeler seçim
dönemine girilmeden bıtirilmiş, dönemin en önemli işçi so-
runu olan toplu işçi çıkarmalarına da ışveren kesimi ara ver-
miştir. Sendikalar zaten çok uzun zamandır -yasal zorunlu-
luk olduğu halde- harcamaları başka kalemlere kaydırarak
eğitimi bir yerde sona erdirmişlerdır. Çok günlük, çok sıra-
dan gelişmeler dışında sendikal faaliyet askıya alınmış gibi-
dir. Bir tek sendıkacılann kendi geleceklerine yönelik, ilke-
den yoksun millervekilı adaylıklarına yönelik çabaları gündem-
dedır.
Elbette sendikalarda yetişmiş kadroların siyasete atılmak,
parlamentoda işçi çıkarlarını temsil etmek gıbi işlevleri var-
dır. Amatabıi siyasal seçimin ilkelı ve işçi çıkarlarını koruma
çerçevesi içinde kalabılmesi koşulu ile. Ne yazık kı ilkesiz-
lik, sendikaiarın ağırlığının siyasete konulmasında gösterılen
beceriksizlık, bir yandan olması gerekenin çok azı sayıda sen-
dikal temsilin siyasi arenada görunebilmesi, parlamentoya
çok az sendıkacının seçılebılmesı gıbı olumsuz bir sonuç ge-
tirmıştir. Öte yandan parlamentoya girecek sendikacılann ger-
çekten işçi çıkarlarının savunulmasında işlev yapabilecekleri
inancını, güvenıni başından sarsmıştır.
Bu konuda yaşanmış, yıllardır sürup gitmiş acı deneyim-
lerinden, öncelikle sendikacılarımızın, sonra da siyasal par-
tilerımizin hiçbır ders almadıkları gözleniyor.
Türk-iş hâlâ aksmı iddia edebilmektedir. Siyasete ağırlığı-
nı koymayı, ilkesiz, hangi partiden olursa olsun sendikacıla-
rı parlamentoya sokmak olarak görmekte, bunu savunmaya
devam etmektedir. Doğal olarak öncelikle böyle bir yaklaşım
işçi sınıfının ağırlığını siyasette yok ediyor. Siyasal arenada,
öncelikle olması gerekenin çok altında sendikacının başarılı
olabilmesi, parlamentoya girebılmesi sonucunu getıriyor. Ar-
dından da partiiere dağılmış sendikacılann siyasal partiler-
de sendikacı, işçi çıkarlarını koruma kimliklerini yitirdikleri
gözlemleniyor. Politikada, parlamentoda varlıklarını sürdüre-
bılme işçi gucüne değil, politik manevralara bağlı kalınca ka-
çınılmaz olan bu sonuç, kımlik sapması, sendikacı kökenli-
lenn parlamentoda işçi haklarını doğru dürüst savunamama-
ları oluyor.
Kimlıksiz, taban ağırlıksız sendikacı temsılcı, ilkesiz, prog-
ramına, çalışmalanna bakılmaksızın siyasal partiiere dağıl-
mış sendikacı temsılcilerın parlamentoda işçi çıkarlarını doğru
dürust kollamaları elbette söz konusu degildir
Eski Hava-lş Başkanı ANAP Milletvekili İbrahim Öztürk,
parlamentoda makyaj yasa değışıkliklerı sırasında işçi çıkar-
iarı karşısında görüş savunduğunda, kendisıne eskı görüş-
lerı anımsatılmış, çelişkıyı açıklaması istendiğinde de şu ünlü
yanıtı vermıştı. "O baska İbrahim Öztürk'tü."
*Herkes ıçın aynı ölçüleri kullanmak biraz abartı, haksızlık
olabılır belki. Ancak siyasete yanlış ağırlık koyma çabaları
genel olarak sendikacılann parlamentoda olumsuz sınav ver-
meleri gibi bir kaçınılmaz sonucu beraberinde getirmekte-
dır
Ve ne yazık ki bu seçimlerde de öncelikle sendikalarırmz,
sendikacılarımız, ardından siyasi partiler ışçilere asla yarar
sağlamayan, sadece az sayıda sendikacıyı parlamentoya so-
kacak. siyasi partiler için de vıtrın süslemeden öte bir hede-
fi olmayan bu yoldan dönmemışlerdır.
Turk-lş genel polıtıka olarak 12 Eylül sonrasında biraz akıl-
lanma. düzelme niteliğinde gorülen polıtıkalarının da gerisi-
ne düşmüştür. Zaman zaman seçim kampanyalarında, refe-
randumlarda aktif polıtikalar izleyen, hiç değilse "ANAP'a
hayır" çerçevesinde programları. organ kararları olan Türk-
İş. son genel kurulundan bu yana akıl almaz bir siyasal çiz-
gi ıçine girmıştır. Genel Başkan Şevket Yılmaz'ın tamamen
ANÂP seçim kampanyası aracı olarak ayrı ayn düzenlenen
bir tek anlaşmanın sayısız sözleşme töreninde hemşerisi so-
yadıdaşı Başbakan Mesut Yılmaz'a prim vermeye çabaladı-
ğı dikkat çekmektedir. ANAP ıktidarları ıçın Türk-iş'in 'işçi düş-
manı', 'süreklı karşı eylem' niteliğinde bağlayıcı genel kurul
ve baskanlar kurulu kararları yok sayılmaktadır.
Seçim kampanyalarının en sıcak günlerıne girilmış, Türk-
iş hâlâ baskanlar kurulunu toplamamıştır. Türkiye'nin, çalı-
şanların, ıscılenn bu en yaşamsal sorununda, seçimlerde
Türk-lş'in soyleyecek bir sözu yoksa, çızgısı yoksa, nasıl sen-
dikal kimhğinden, işlevinden söz edilebılir? Hesap sadece
ve sadece bir yerlerden parlamenter olmak, sendikacılığın
zorluklarından kaçmak ısteyen sendıkacıları en ilkesiz, en
kımliksiz koşullarda parlamenter yapmaksa ışçinin bunu ıs-
teyeceğını, onay vereceğini hic mı hıç sanmıyoruz.
'Denizbank'ı
sattırmayız'
Ekonomi Servisi — Deniz
Ticaret Odası, Denizcilik Ban-
kası'nın satışma karşı çıktı. De-
nizcilik Bankası'nın satılacağı
yolundaki haberlerin basında
yer alması üzerine, Deniz Tica-
ret Odası dün yaah bir açıkla-
ma yaptı. Deniz ticaret Odası'-
mn acıklamasında, "Deniz-
bank'm değerinin altında bir fi-
yatla satılmasına önce denizci-
lik camiası razı degildir ve bu-
na imkân vermeyecektir" de-
nildi. Denizbank'ın
yaptığı hamlenin olumlu so-
nuçları ise bankanın faaliyet
raporlarından elde edilen şu
göstergelerle sıralandı.
• Emlak Bankası'na plase
edilen kaynak 190 milyar lira
degil. 155 milyar liradır. Ayiık
yüzde 3 faizle taksite bağlanmış
olan bu meblağın vadesi gden
taksitlerinin hepsi düzenli tah-
sil edilmiş ve 30 baziran itiba-
rıyla bakivesi 149 liray^ı inmiş-
tir.
• Denizbank'ın takipteki
alacaklar hesabının net bakiye-
si haziran ayı sonu itibanyla sı-
fırdır. Yani takipteki alacakla-
rın tamamına karşılık aynlmış
bulunmaktadır.
• Faiz marjı flk kez pozitife
dönüştürülmüş ve 1991 yılı ba-
ziran dönemi 35 milyar lira
kârla kapatılmıştır.
• İş hacminin yüzde 85'i on-
line otomasyon kapsamına
alınmıştır.
• Verimsiz çalışan 11 adet
şube kapatılmışbr.
Romanya'ya elektrik
satışı gündemdeANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) — Enerji ve Doğal Kay-
naklar Bakanı Muzaffer Ancı,
Romanya'ya elektrik satılaca-
ğını açıkladı. TEK'teki elektrik
üretim fazlasını çeşitli teşvikler-
le satmayı planladıklarını anla-
tan Ancı, İtalya ve Yunanis-
tan'ın da enerji talepleri oldu-
ğunu bıldirdi.
Ancı, elektrik faturalarını
tahsil edebilmek için de banko-
mat sisteminiıı kullanılacağını
sövledi.
Ancı, TEK'in üretimiyle sa-
tış kapasitesi arasında bir fark
bulunduğunu beürterek ilk aşa-
mada Romanya'da yılda 1.5
milyon kilowatt/saat elektrik
satmayı planladıklannı ifade
etti. Ancı, bu yolla Romanya'-
dan bir yıl içerisinde ® milyon
dolar kaynak aktarmayı plan-
ladıklannı belirterek "Roman-
va bu alışverişin karşılıgıoda
Türkiye'de bir baraj yapımını
üstlenmek istiyor. Biz ise nakit
para istiyoruz." diye konuştu.