Catalog

Cumhuriyet Sâhıbı Cumhun>w Matbaa^ıhk ve Gazetecılık Turk Anonım Şırkelı adına Nadlr Nadl £ Gencl Va>ın Muduru Hasan Omal, Muessese Mudüru EmiBt Ijaklıgil, lazı t;lerı Muduru Oka> Goncaan. 0 Habcr Mcrkezı Müduru \a4ç» Buyer Sa>fa Djzenı Yonetmenı All Acar 0 Temsılcıler ANKARA AhmetTu. İZMİR Hıknet Çnhıklyı, \D\\\ Çtaa YlteM*lil li Poüuki. Cdal B^utK. Dı« Habcrler El|a Ma. U SetKlık» Şitou b m , Kollur CcM tsW. Isunbul Hlberlen (mai Kacsk Ejıun C m >»)••. VuH Haberte! N«fct Dofu, Spor Duümul thdalkniır VKtİBU Duı YazıUı KCRB Çıiokıa. «ııaşlınna Şltia \>r*> DlEdunr AMrtat tutı 0 Koordıguıor Atect KontaM 0 Malı Ista- Enl Eıtu 0 Uuhaset* Bıleal Yeacr % BUcc Ptaıuama Soji Omuteşect* # fetttm Am Tonı 0 Ek Yıy.cjaı H.lyı Akjol 0 Idarc Havrlı G.rrr 0 Ijtoror Öa*r Çdlk 0 Bı^-ljl™ Nail lul 0 Pcncocl Sn(i OkMy Aktal. YalpB Ba*r, H n Canl HıkBK ÇMUra, OkMr Onaıu. l|ar M.»c.. llku Srtçrt Alf Sirmcm U«M T« 8a5ox ve Yeyan. CumJıun)Ci Matbuajık « r.yMf ^~.ı,y T.A.Ş. Tbrk Oca$ Csd. 39/41 34J34 In PK 2« lıunbul Tel 512 (M tt< (20 lut) THa 2224*. Fn. (1) !26 60 T2 0 Burdar AafcanL Zıv» GokAİp Bl\ tnkıtap S. No 19;4 Tfcl 133 II *l-4f. Ttioi 42344, Fmı. (4) 133 (X 6" 0 inMr H Zıyı Blv 1352 S. 2/3 TM [3 12 30, Ttta. 523» fm» (51) I* 53 60 0 ıWw İDOno Ctd 119 S No Kıı 1. Td 19 37 52 (4 tuü » a ÖI55 FW. ai) 1» B 7» TAKVİM: 18 HAZJRAN 1991 tmsak: 3.23 Güneş: 5.24 Oğle: 13 10 îkindı: 17.10 : 20.45 Yatsı: 22 37 Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği, okul kitaplanndan düşmanhğı kışkırtacak bölümlerin çıkarılmasını öneriyor Kıırtııluş günlerinde barış şenlîğiTürkiye-Yunanistan Dostluk Derneği 2. Başkanı Aziz Nesin, "Derneğimizin görevi Türkiye'deki aksaklıklar üzerinde durmak. Yunanistan'ın SOrunlarina İlke Oİarak Aziz Nesin Ersin Salman karışamayız, karışmıyoruz da" diyor. Genel Sekreter Ersin Salman, "Her iki ülkede de karşılıklı olarak okul kitaplanndaki düşmanhğı kışkırtabilecek bölümler derhal ayıklanmalı" önerisinde bulunuyor. REFİK DURBAŞ Bırkaç gun önce bazı gazete- Ierde, kımsenin pek dikkatini çekmeyen bır "talimat"ı yayım- landı CumhurbaşkanlığTnın. Kurtuluş gunu torenlerinde bundan boyle "temsili" duş- man kovalama, sungüleme ve öldurme "miısanıere"leri yapı- lamayacak... 30 Ağustos yaklaşıyor. Onun ardı eylul. Kars'ın "Rus"lar- dan, Antep'in "Fransız"lardan kurtuluşu bir yana dursun. Ağustos ayı ıle bırlıkte 9 eylul Izmır'ın "kurtuluşu"na kadar bir kurtuluş gunlerı yaşanıyor, özellıkle ve tabıi "Yunan"a karşı. Gunluk yaşamımızda be- lediye otobuslerınde on kapıla- rın üzerinde yazılı "on tarafta- ki yerlerin malul gazilere bırakılması" levhalarından anımsadığımız "malul gazile- rimiz" 30 Ağustos sabaha kar- şı Afyon'dan başladıklan kur- tuluş "şenlik'Mennı 9 Eylul'de Yunan'ın Izmır'de dokulmesıy- le nokta]ı>orlar. Yalnız gazile- rırriLz mı rol alıyor bu "musa- mere"lerde, bayrağa sarılı "hnrriyet" tımsali genç kızlar, duşmanı temsıl eden boynu bu- kuk gençler de artık oyunun dı- şında... Aslında Turkiye-Yunanıstan Dostluk Derneği altı a> kadar once yapılan kongresınde bu konuda bır kararalmıştı. Bırın- cısi, ozellikle Ege bölgesınde ya- pılan bu tür kurtuluş günlerinin duşmanbktan ote bir şenlığe do- nuşturulmesı; ikincisi, duvarla- rın yıkıldığı, ınsanlann bırbiri- ne dostluk du>gularıyla yaklaş- tığı bır dunyada duşmanlıkların artık sona erdirilmesı ilke ola- rak kabul gormuştu kongrede Kurtuluş günlerinin şenliklere donuşturulmesi ve bu konuda unıversiteler başta olmak uzere kimı kurum ve kuruluşlarda bı- limsel toplantılar yapılması ha- zırlıkları surerken Cumhurbaş- kanlığı, "talimatı"yla bir adım one geçti. Dernek Ikınci Başka- nı Aziz Nesin, "Cumhurbaşka- nı'nın istibbaratını kutluyonız" dıye soze başlıyor ve Genel Sek- reter Ersin Salman'la bu anla- yış doğrultusunda atılacak pek çok yeni adım olduğuna inan- dıklarını vurguluyor. Ersin Salman atılacak yeni adımları şoyle ozetliyor: "tl ve ilçelerimizde düzenlen- mekte olan (iım kurtuluş gunü törenlerine, tıpkı Çanakkale'de olduğu gibi dtın karşılıklı savaş- tığımız ulusların savaş gazileri- ni ve onlann >akınlannı davet etmeli, o acı gunlerin anılannı, bugün dostluga ve surekli barı- şa donuşturmelijiz. İnarmoruz ki ozellikle Ataturk >e Venize- los doneminde atılan barışçıl adımlar ve her iki ulusun yure- ğindeki dostluk mayası, ortak kültürel ve toplumsal değerler. bunu da gerçekJeştirebilecek güçtedir. Ege'nin iki yakasında- ki iki uygar ulusun, birbirlerine Anzaklardan daha uzak oldu- ğunu duşunmek mıimkün de- ğU..." Bu anlayış, îstanbul'un fethı törenlerı içın de neden geçerli olmasın? Derneğin görevi Aziz Nesin burada sdzu alıp "Derneğimizin görevi, aslında Turkive'deki aksaklıklar üzerin- de durmak. Yunanistan'ın so- runlarına ilke olarak karışama- >ız, kanşmı>oruz da..." dıyor. tş yalmzca kurtuluş gunu "müsamere"lerini "senlik"lere mi donuşturmek? Elbet bunun- la bitmiyor. Bu karardan sonra yapılması gerekenlen Genel Sekreter Ersin Salman şoyle sı- ralıyor: "Bu kararı izleyen adımlar- dan biri de Türkiye ve Yunanis- tan egitim sistemindeki vanlış- lıklann duzellilmesi. Her iki ül- kede de karşılıklı olarak okul ki- taplanndaki düşmanhğı kışkır- tabilecek bolumler derhal ayık- lanmalı, çocuklanmız duşman- lık duygularıyla, şoven milliyetçi anlayışia degil, dost- luk ve banş ortamının guveni ve sevgisiyle vetiştirilmeli..." Iş bununla da bitmiyor: "Her iki ülkede de tarihi, di- ni, kültürel eserler, vakıfiar ve vakıf eserleri karşılıklı olarak onanlmalı, duzenli bakıma alın- malı, konınmaiı ve kullanıma açık duruma getirilmeli..." Ve politıkacılara son olarak bir onen: "iki dlkenin de politikacıla- n, iki ülke arasuıda var olan coğrafi ve politik purüzleri iç politika hesaplarıvla malzeme yapmaktan vazgeçmeli; birbiri- nin haklan, toprağı, denizi, ha- vası üzerinde hak iddia etme- yen, uluslararası anlaşmalara saygılı bir konuşma uslubunu benimseraeli." Evet, onumuzdekı aylarda kurtuluş gunu şenliklen başla- yacak. Turkıye-Yunanistan Dostluk Derneği'nın onerilerı ne zaman hayata geçirilir, bıraz zaman alabılir, ama bakalım 'musamere"ler nasıl yapılacak! Bır adım daha dostluk ve ba- rışa... Dalyanlda siııeği, bakteri öldürecekSivrisinek larvalarına karşı yüksek düzeyde toksik madde içeren BTI adlı bakteri kullanılacak. BTI tabletleri, foseptik çukurlarına atılacak. GÜNSELt ÖNAL DALYAN/KÖYCEGtZ — Dalyan Ozel Çevre Koruma Bölgesi'ndeki sıvrisineklere kar- şı bıyolojik mucadele başlatıla- cak. Sivrisinek larvalarına kar- şı, yüksek duzeyde toksik mad- de içeren BTI (Bacillus Thurin- gıensis Israilıens) adlı bakteri kullanılacak. Turkiye'de ılk kez kullanılacak olan BTI tabletle- ri fosseptik çukurlarına atılacak. Sıvrısineklerle bıyolojik mu- cadele, Koyceğız-Dalyan özel Çevre Koruma Bölgesi'ndeki Turk-Alman tekmk ışbırliği çer- çevesinde gerçekleştırilecek. "Sivrisineklerle Biyolojik Mticadele" çalışması, Başba- kanlık özel Çevre Koruma Ku- rulu'nun, Almanya tarafınca görevlendirilen Teknik Işbirliği Kurumu (GTZ) ile ortaklaşa sürdurduğü "Koyceğiz- • 'Iztuzu kııııısalma tesis yapılmasm' HAKAN KARA İZMtR — Çevrecıler Dalvan için yeniden harekete geçtı. Ozel Çevre Koruma Kurumu tarafın- dan lztuzu kumsalında gıınubır- lik tesis yapımı içın başlatılan çaiışmaJar yoğun tepkı goruyor. Bilim adamlan, Ozel Çevre Ko- ruma Kurumu'nu "korumadan çok kullanraaja ağırlık veren bir vaklaşım içerisinde olmakla" eleştıriyor Dalyan'da otel yapımından vazgeçilmesi için uğraş verenler "Yoksa her şey boşuna mıydı?" diye soru- yor. Gazı Unıversitesı'nden Prof. Turan Uslu, lztuzu kumsalında özel Çevre Koruma Kurumu ta- rafından başlatılan gunubirlik tesis ınşaatının, bolgenin eko sistemmi tahrip eder nitelikte ol- duğunu belirterek "Özel çevre koruma bölgesi olarak adlandı- nlan bir verde, korumakla yu- kümlu bir kunıluşun bovle bir proje gerçekleştirmesi uzüciı- dur. O zaman oranın adım ozel çevre koruma bolgesi degil, ozel mesire alanı diye degiştirmek gerek" dedı. Dalyan'da Çevre ve Tabiatın Korunması" projesinin bir alt projesi olarak yurütülecek. Al- man Büyukelçiliği'nin Ekono- mik Işbırliği Müşaviri Helmut Strizek ıle Basın Müşaviri VV'al- ter Lindner, bir grup Türk ga- zeteci ile bölgeyi gezerek, yapı- lan çalışmalan yerinde ınceledi. Sivrisinekle Biyolojik Miıca- dele Projesi hakkında Cumhu- riyet muhabırine bılgi veren özel Çevre Koruma Kurulu >et- kilileri, Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi'nin, bu- tun doğal guzellıldennın yanı sı- ra sivrisinek üreme kaynağı ola- rak da çok geniş alanlara sahip olduğunu bildırdiler. Köyceğız ve Ortaca dolayındakı taban su- yu duzeyinin de oldukça yüksek olduğuna dıkkat çeken yetkili- ler, kışın ve ilkbaharda yağan yağmurlardan hemen sonra tar- lalarda geniş su birikintilerinin oluştuğunu anlattılar. Bu alan- ların sivrisinek ureme kaynak- lan olduğunu vurgulayan yetki- liler, Turkiye'de ılk kez uygula- nacak "sivrisinekle biyolojik mucadele" konusunda şu bilgi- leri verdiler: "Sivrisinek ureme alanlannın daha çok Köycegiz ve Dalvan'- daki su kanallanyla açık kana- lizasyon ve Koycegiz civannda- ki sazlıklarda oldugu belirien- miştir. Sivrisinek turleri olarak Culex ve Anopbeles tespit edil- miştir. Aksamlan halkı rahatsız eden sivrisinek turünun Culex olduğu belirlenmiştir. Alt pro- jenin. kurum ile Saglık Bakan- lıgı Sıüna Savaş Dairesi Başkan- lıgı tarafından biriikte yurutul- mesi duşunulmektedir. Bu çahş- malann ardından biyolojik mu- cadele baslablacaktır. Bu muca- delede BTI kullamlacaknr. BTI serotipleri sivrisinek larvalarına karsı oldukça yüksek toksikite- ye sahip bulunmaktadır. Turk- iye'de ilk olarak Koyceğiz ve Dalyan'da kullanılacak olan BTI, Fransa'da, Almanya Ren havzasında 100 kilometrelik bir şeritte, Avustralya'da basarı ile kullanıimaktadır.'' Yetkilıler, sıvı içinde uretilen bakterilerin sırt püskurtuculen ile sıvrisineklerin üreme alanla- rı olan sazlık ve su birikıntılen- ne atılacağını büdirdiler. Yetki- liler, fosseptik çukurlarına da BTI tabletleri atılacağım, pus- kurtme işleminin onumuzdekı yıl helikopterle yapılacağıru soy- ledıler. ASIRLIK AGAÇLAR — Bvraa Yenikdy sırüanndakj Şamsa. Agaçlann hepsi asıriık oldnfn için koruma altına alınmıs. Bu yüzden uygun otan yereplst yapümış. Pistiıı üst kumı ddrt tarmfUn a|>çianı sanlan demirierie tydınlaülmıs. Masalar pistin etrafında yer alıyor. (Fotoğraf: Muharrem Aydın) Yaziık eğlenceyeri Şamsa, 75 gün süreceksezonunu açtı Ağaçların altmdadansAYŞE YILDIRIM "Gypsy VVomao - Çingene Kadın" yayılıyor ortahğa Crystal VVaters'ın muziğinden. Çevreye yerleştirilmiş kolonlar- dan muziğı duyan gençler ağaç- ların altında dans ediyor. Yeniköy sırtlannda boğaz manzaralı bir korudayız. 27 dö- numluk Sabancı Korusu ve Is- tanbul sosyetesinin yazhk eğlen- ce yeri Şamsa, geçen hafta 75 gün sürecek sezonunu açtı. Tıcari taksiyle, doğalgaz çu- kurlan açılmış kıvnlan yoldan Yeniköy'un sırtlanna cıkıyonız. Kapıda 4 görevli duruyor. "Taksinin kapısını açın" dıyor birisi. Anlaşılan taksiye pek iti- bar yok. Kapımızı açıp ıniyo- ruz. "tyi akşamlar, hoşgeldi- niz" seslenyle korudan ıçeri adı- mımızı atıyoruz. Muzik sesı her tarafı kaplamış. Yerden, yol bo- yu gizli aydınlatma yapılmış yolda yüruyoruz. Yolun iki ta- rafı da orman gibi ağaçlarla kapü. Aralara çimenlerin uzeri- ne park etmiş son model lüks otomobiller. "Ne tarafa gjdece- gJz" der gibi tereddütle yürüyo- ruz. Nihayet yolun sonuna gel- dık. Sol tarafta ustünde yazar ka- sa olan masanın başmda oturan bir görevli. — Giriş ucreti ne kadar? — Bir kişi 60 bin lira. İki bilet alıyoruz. — Fiş alabilir miyiz? İki bilet ve fışimızı alıyoruz. Merdivenlerın hemen başında duran başka bir görevli biletle- rin yarısını kopanp alıyor. Yıne yere yakın konmuş lam- balarla aydınlatılmış merdıven- lann etrafında renkli kuçuk minderler. Gençler nereyi bulur- sa oraya oturmuş. Çoğu da ayakta. Ellerinde içkı dolu bar- daklar. Agaçlann hepsı asıriık oldu- ğu için koruma altına alınmış, bu nedenle uygun olan yere pist yapılmış. Biraz kuçuk, ama far- ketmez, her yer pist zaten. Pis- tin ust kısmı dört taraftan ağaç- lara sanlan demırlerle aydınla- tılmış. Masalar pistin etrafma konmuş. Bazı masalarda turun- 60 bın lıra. Diğer gunler ise 40 bin lira. Dıskotekte ılk içkı bedava. Ikinci içkinin kadehi yabancı 20 bin, yerli 15 bin lira. Bıra, mey- ve suyu 10 bin lira. Meşrubat 8 bin lıra. 1 şişe viski 400, 1 şa- rap 60 bın lıra Uluslararası mutfağı bulunan restorandan bir kışi 150 bın li- raya cıkabılır. Bir de 30 kişılik özel bir yeri var Şamsa'nın. Is- viçre'nin en fondusünun yapıl- dığı yer. Çarşamba günleri 20.00-24.00 arası açık büfe. Içki hariç bir kişi 99 bin lira. Yemekten diskoteğe geçenler 60 bin lira giriş ücretini vermiyor. Diskotek 04.00'e dek açık. Diskotekte ilk içki bedava. îkinci içkinin kadehi yabancı 20 bin, yerli 15 bin lira. ler, etrafı bitkılerle sanlmış. He- men sol tarafta 400 kişilik res- toran kısmı yer alıyor. Yemek 20.00-24.00 arası olduğu için masalar boş. Bir ust kısrm ise tıklım tıkiırn. Bir merdiven daha çıkıyoruz. Kalabalığın içine kanşıyoruz. Beyaz örtülü, yeşil sandalye- li masaların üzerinde pembe yapma çiçekler, kırmızı mum- lar. Etraf ağaçlarla dolu. Ağaç- cu semsıyelikler. Içerıde 3 bar bulunuyor. 6 barmen muşterilerin isteklerine yanıt vermeye çalışıyor. Çarşamba gunleri 20.Uü - 24.00 arası açık bufe. tçki ha- riç bir kişi 99 bin lira. Yemek- ten diskoteğe geçenler 60 bin li- rayı vermiyor. Diskotek 24.00'- te başlayıp gece 04.00'e kadar devam ediyor. Diskoteğe giriş çarşamba, cuma ve cumartesi 21 garson, 21 komı, 25 mut- fak personelı, 4 şef garsonu ve kâhyalanyla yaklaşık 100 civa- rında personel hizmet veriyor. Celal ÇapiT^nın 1984'ten beri işletmecıliğini yaptığı Şamsa'nın muşterılen arasında Efe Özai da bulunuyor. Yanında iki koruması ve eşi Zeynep'le hemen her akşam gel- diği söyleniyor. Nitekim gittiğı- miz akşam da eşi Zeynep ve 7 kişilik arkadaş grubuyla ora- daydı. Kendisi cin tonik içmeyi tercıh ederken Zeynep kola içı- yordu. Işletmenm muduru Ke- mal Koç, "Bizirn muşterimiz üst tabakadır" diyor, "Damsız al- mıyoruz, ama istisnalar kaide- yi bozmaz. Gelen insanlar bel- li." 3 discjokey pistin yan tarafın- dan dip köşeye konmuş kabin- de duruyor. Discjokey Ayhan, "Türkiye'ye beniiz geimemiş Avrupa'da en çok çalan plaklan ozel olarak getirtiyoruz" diyor. Bu sezon şimdilik en çok beğe- nılen ve çaldıklan parçalan şöy- le sıralıyor: Weekends - Latino Party, Quadroponia, Do you want me - Salt'n pepa, I'm Ai- right - Katberine ve tabii kı Gypsy Woman. 1500 kişilik diskotek haftada uç gun en fazla yoğunluğu ya- şıyor. "Discorium'u kapattık buraya geldik" dıyen gençler, Şamsa'yı "Atmosfer güzel, dans ^uzel. boğaz guzel. Guzel her zaman guzel" dıye anlatıyor. Yaşın sınır tanımadığı disko- tekte îstanbul'un tanınmış sı- maJan, moda gösterisıni andınr şekilde açıkhavada, agaçlann altında doyasıya eğlenmenin ta- dını cıkanyor. Damlataş turİ2ane açıhyor • TORUL (AA) — Gumuşhane'nin Torul ilçesi yakınlarında bulunan ve Turkiye'nın en büyük mağaralarından biri olan Damlataş Mağarası turizme açılacak. Torul Merkez Orman Bölge Şefi Mehmet Akyıldız şunları söyledi: "Yol yapırrunın tamamlanmasının ardından mağaramn ağız genişletmesi yapıldı. Kapı takacağız. Mağaramn içini aydınlatmak için de elektrik hattı çekme çalışmalanna yakında başlanacak. Son yıllarda ulkemizde dağ, yayla ve mağara turizmi buyuk gelışme gosteriyor. Biz de bu imkânı değerlendıreceğiz." Mudaııva'da kirlilik • MUDANYA (AA) — Mudanya'da denızin kırlenmesı nedenıyle bu yıl 1 temmuzda kutlanacak "Denizcilik ve Kabotaj Bayramı" programında yer alan yuzme yanşlan ve deniz eğlenceleri iptal edildı. Geçen yıl da deniz kirlıliğı nedeniyle iptal edilen 65. Denizcilik ve Kabotaj Bayramı programının bir bölumü "deniz kirliliği ve Mudanya ıskelesının hasarlı olması nedeniyle sağlık ve can guvenlığı açısından sakıncah" olduğu için programdan çıkarıldı. Bedensel özürlü eğitinıi • ANKARA (ANKA) — Birleşmış Milletler ve Türkiye, bedensel özürlulerin eğitiminde işbirlıği yapacak. Türkiye ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı arasında haarlanan "bedensel özurluler için mesleki eğitim merkezi kurulması"na ilışkin uluslararası anlaşma, Resmi Gazete"de yayımlanarak yurürlüğe girdi. Anlaşmaya göre bedensel özürlülere mesleki eğitim, mesleki ilerleme ve işe yerleştirmeyi amaçlayan proje ile Ankara'da beş eğitim merkezi kurulacak. Çin modeli planlama • ANKARA (AA) — Buyukşehir Belediyesı'nin davetlisi olarak Turkiye'de bulunan Pekin Belediyesi aile planlama uzmanı Tie Ying, Çın'de plan dışı doğum yapılmasının yasak olduğunu bildirdi. Ankara'da, 'aile planlaması" konusunda konferans veren Ying, Çin'in bir milyann üzerinde nufusa sahip olduğunu belirterek aile planlaması yapılmasının zorunluluğunu vurguladı. AÜ'ye ön kayıtlar • ESKİŞEHİR (Cumburiyeı) — Anadolu Unıversitesi'nde 'yetenek sınavı' ile oğrencı alınacak bölumlerde önkayıtlar başladı. Anadolu Ünıversitesi Rektörluğü'nden yapılan açıklamaya gore, Devlet Konservatuvarı'run 'Tiyatro Oyunculuğu' bölumune, lletisim Bihmlen Yuksekokulu'nun 'Sinema ve Televizyon, Basım ve Yayımcıhk, tletişım Sanatlan' bolümlerıne, Eğitim Fakultesi'nin 'Resim Iş Öğretmenlıği' programına ve Uygulamalı Guzel Sanatlar Yüksekokulu'nun tüm bölumlerıne ayn ayrı 'önkayıt' ve *yetenek sınavı' ile öğrencı ahnacak. ABDEğitim Bakanlığı'ndanAdelman, ülkelerindekiyükseköğretimsisteminin olumlu ve olumsuzyönlerinianlattı ABDlde 80 kmde bir yüksekokul var Bu boyuttaki bir yükseköğretim sisteminde çok değişik tipte ve misyonda kurumlar bulmak mümkün. Amerika'da tüm yükseköğretim sistemi içiu yılda 130 milyar dolar harcanıyor. Federal hükümetin buna katkısı yüzde 10 kadar. YILDIZ YAĞCI VVASHINGTON — Dünya bilimsel literaturünun dörtte üçünu ureten Amerikalılar, ay- nı zamanda liselerden okuma yazma öğrenememiş mezunlar da verebilıyorlar. 3500 yukse- köğrethn kurumundan 800'u, yılda ortalama 300 bın master ve 34 bin doktora dıploması ve- riyor. İnsanlara bu kadar geniş ve çeşıtlı eğitim olanakları sağ- lanan Amerika'da, nufusun sa- dece °?bl6'sı universiteyi bitiri- yor. Eğitim Bakanlığı Eğitim Araştırma Daıresı Dırektoru Clifford Adelman, Amerikan yükseköğretim sisteminin olum- lu ve olumsuz yönleri konusun- daki göruşlerini şöyle açıkladı: — Amerikan yükseköğretim sisteminin belirgin ozelliklerin- den söz eder misiniz? ADELMAN — Once siste- mın buyukluğunu belirtmek ge- rekir. 3400 yükseköğretim kuru- mu var. Bunlara kâr amacıyla çalışan meslek okullan dahil de- ğil. Ulkenin hertarafında nere- deyse her 80 km'de bir yükse- köğretim kurumu ile karşılaşıyor- sunuz. Bu da bizi sıstemin ikin- cı ozelliğıne, uiaşılabilıriik ozel- liğine getirıyor. Ikı anlamda uiaşılabilıriik mevcut. Bırincisi mekânsal anlamda ulaşılabilir- lık, diğerı ise parasal anlamda. Ulusaf eğitim politikası yükse- köğrenim yapmak isteyen tüm ogrencıiere parasal yardımı on- göruyor. Herkesin Harvard'a gıdemeyeceğı açık, fakat başka bır okula gıtmelerı mumkun. Üçüncu ozellik ise kurumların çeşıtlilığı. Bu bo>Tittaki bır yük- seköğretim sisteminde, çok de- ğişik tipte ve misyonda kurum- lar bulmak mümkün. Bu da öğ- rencilere ıstedikleri kurumu seç- me olanağı sağlıyor. — Federal hükümetin mali yardım miktarı ne kadar? ADELMAN — Amerika'da tum yukseköğretim sistemi için yılda 130 milyar dolar harcanı- yor. Federal hükümetin buna katkısı %10 kadar. Oğretim harcı, eyalet hukumetlerinın katkısı... Tıpik bir eyalet uni- versitesi veya kolejine bakıldı- ğında, butçesinın %70-80'ının eyalet butçesinden karşılandığı gorulur. Eyaletlerde toplanan vergılerden karşılanır çoğu Halk kolejlerı de yerel vergıler- le finanse edilırler. — Sislem belli bir alanda çok fazla mezun verdigi zaman so- run nasıl çözüluyor? ADELMAN — Şu anda avu- katlarla olduğu gibi sorunu za- manla piyasa kendisi çözuyor. Bir müddet önce muhasebeciler ve işletmeciler bu durumla kar- şılasmıslardı. Bu alanlarda iş pi- yasası dolunca işgücu açığı olan diğer alanlara yönelinıyor. An- cak federal hukumet de bu ko- nuda bazı roller ustleniyor. Biz federal hukümet olarak belli alanlarda uzmanlann yetişmesi- ni istediğimiz zaman o alanlar- da kullanılmak üzere ozel burs- lar tahsis edebiliriz. Ulusal ge- reksinmeyı karşılayacak özel programlar başlatabilınz. — Federal hükümetin başka ne gibi etkisi oluyor? ADELMAN — Kurumların nasıl çalışması gerektiğine dair yonetmelikler hazırhyoruz. — Bu yönetmelikleri izliyor- lar mı? ADELMAN — tzlemeleri ge- rekiyor, izlemediklerı takdirde oğrencileri mali destekten yarar- lanamıyor. — Ne tür yonetmeük buniar? ADELMAN — Akademik ozgürluk, eşitlik, kadınlara ve azınlıklara eşıt davranılması, medenı haklan içeren hukum- ler. — Azınlık oğrencilerin yük- seköğretim kunımlanndaki ora- nının giderek düştugünu okuyo- nız. Doğm mu? ADELMAN — Değil Aynı duzeyde. Kendı gorunumu içın- de değışme var. Orneğın daha fazla Ispanyol kokenlı. daha az siyah öğrenci var. Ayrıca daha fazla Asya kokenlı oğrencı ile Amerikan yerlısı oğrenci var Türkiye'nin ilk lıohi dergisi kendiıı Yap Kendin Yaplahaıikalar yaralabillrsiniz. Hemdeengüzelfnienucuza- Aylık beceri ve hobı dergınız KENDİN YAR >eteneklennizı keşfetmenız ve gelıştırmenız için "Havdı, ışbaşına" dıyor Boyle bir dergı Turkı>e'de ılk kez yayınlanıyor Evınizde hankalar varatın Elınızden gelen ışler için dışa- rıya paradökme>in Boş zamanlarınızı e\mızdeen hoş şekil- de değeriendınn. «VIK KCEn VE Hm KKGEI Kendin Yap'ı izleyM1322183 1319781 Fax 1327963