Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
20 MAYIS 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/11 Ankara ile Kahire yakınlaşıyor Jivkov davası 'beklemede' • SOFYA (AA) Bulgaristan'da eski Devlet Başkanı Todor Jivkov'un yaıu sıra totaliter rejim yöneticileri aleyhine açılan diğer davalar da 'bekleme' dönemine girdi. Devleti zarara sokmak ve yazdığı kitaplardan haksız kazanç sağlamak suçlanndan yargılanan Jivkov ile yardımcısı Milko Balev'in duruşmaları 15 nisandan bu yana eski devlet başkanının sağlık durumu nedeniyle yapılamıyor. Bulgar resmi haber ajansı BTA, Jivkov'un sağlık durumunun düzelmekte olduğunu belirterek gelecek ay başında yeniden mahkeme önüne çıkarılabileceğini bildirdi. Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in kısa Türkiye ziyareti, ilişkilerde yeni bir dönem olarak niteleniyor Mübarek'in ziyareti sırasında Mısır ve Türkiye bölgesel konularda üst düzey danışmaların sıklaştırılması ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi karar ı aldı. in 27 Mart 1991 tarihli raporunun, Kıbns sorununun çözümü için gerekli çerçeveyi oluşturdu^unu belirtti. Sorunun çözümünün temelinde siyasi açıdan eşit olan iki toplum arasında yürütülecek görüşmelerin olduğunu yineleyen Türk tarafı, dolaylı yoldan üçüncü tarafların soruna müdahale etmelerinin çözümü güçleştirdiğine ilişkin bir mesaj vermiş oldu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Mısır Cumhurbaşkanı Turgut Ozal ile Hüsnü Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in Türkiye1 Mübar;k arasında önceki gün yapılan görüşye yaptığı 15 saatlik ziyaret, kısalığına karmelerde, esas olarak Körfez krizi sonrasında şm iki ülkenin bölgesel sorunlarda yürütecekmeydana gelen gelişmeler ile Ortadoğu soruleri istişarelerin önemini ortaya çıkardı. Tanuna çözüm arayışlarımn ele alındığını bilraflar, özellikle Ortadoğu'da barış arayışladiren yetkililer, şu hususlar üzerinde durulrının yoğunlaştığı şu dönemde, Dışişleri Baduğunu bildirdiler: kanları ve Dışişleri Müsteşarları düzeyinde Körfez krizi, bir yandan bölgedeki siki danışmalan sıklaştırmayı kararlaştırdılar. yasi gerginliklerin ne kadar kolay çığmndan YetkÛi çevreler, Mübarek'in çeşitli Avrupa çıkacağmı sergilerken bölgenin, uluslararası ülkelerine yaptığı tur çerçevesinde Türkiye1 camia açısından stratejik önemini de gösterye gerçekleştirdiği "çalışma ziyaretinin" iki üldi. Bu nedenle, bölgenin istikrarına yönelik ke arasındaki ekonomik ilişkilerin de kapsiyasi ve savunma mekanizmalarımn bir an samlı bir biçimde gözden geçirilmesine fırönce kurulması gerekiyor. Türk tarafı, bu sat tanıdığını bildirdiler. Türkiye'nin Mısır'a İZAL KARŞILAD1 Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek, satacağı 40 adet F16 savaş uçağının, iki ül Ekonomik Komisyonu toplantısının, bu çer ler. Türk tarafı, Yunanistan ve Kıbrıs Rum mekanizmalar kurulurken, bölgedeki tüm ülke ilişkilerinde yeni bir dönem açacağı ko çevede önem taşıyacağı bildiriliyor. kesimince öne sürülen ve bazı uluslararası kelerle yakın istişare içinde bulunulmasınm önemini vurgularken; Mısır tarafı, bu konunusunda görüş birliğine varan taraflar, ekoYetkililer, Mısır'ın Arap Birliği Başkanı ve çevrelerde kabul gören KuveytKıbns benzetda görüşbirliği içinde olduğunu bildirdi. nomik ve ticari işbirliğin arttınlması için kar Bağlantısızlar Hareketi'nin etkin bir üyesi ol mesinin geçersizliğini vurguladı. şılıklı olarak tüm olanaklarını seferber etme duğunu gözeten Türk tarafımn Mübarek'in Ortadoğu sorununun çözümü için taİki sorunun birbirinden çok farklı olduğukonusunda mutabık kaldılar. Haziran aym ziyareti sırasında, Ankara'nın Kıbrıs sorunu nu bildiren Türk tarafı, BM Güvenlik Kon rihi bir fırsat verilmesine karşm, tsrail Başda yapılması beklenen TürkMısır Karma na ilişkin görüşlerini de açıkladığını belirtti seyi'nin 649 sayılı kararıyla Genel Sekreter bakanı Izak Şamir'in olumsuz tutumu, iler leme sağlanmasını engelliyor. Aynı şekilde işgal altındaki topraklarda yeni Yahudi yerleşim merkezlerinin kurulması, barış arayışlanna engel oluşturuyor. Özal'ın demed Cumhurbaşkanı Tlırgut özal, Türkiye'nin, Filistin sorununun çözümü konusunda rol ovnayabileceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Ozal, Ankara'da Mısırh gazetecilere verdiği ve dün Mısır basınında yayımlanan demecinde, Filistin sorununun çözümü konusunda bazı taraflarla temaslarda bulunacağını belirtti, ancak ayrıntıh bilgi vermedi. Türkiye'nin, Filistin sorununun çözümüne yardımcı olmak için bu konuda düzenlenecek bir barış konferansma katılması gerektiğini kaydeden Cumhurbaşkanı özal, şöyle devam etti: "Çünkü, Birinci Dünya Savaşı'ndan önce Türkiye Ue bölgedeki bütün ülkeler, başta Israil, Ürdün, Irstk ve Filistin olmak üzere Osmanlı imparatorluğu suurlan içinde bulunuyorlardı. Şimdi ise birbirierinden ayrdmış durumdalar. Bn aynlma Filistin, tsrail, Ürdün ve Arap Yarunadası'nda su sornnuna yol açtı. Bölgedeki tek su kaynagı ise Türkiye... Bu nedenle barış suyu bora hatt projesinin gercekleştirilmesi çağnsında bulundum. Ancak Ortadogu"da banş sağlanmadıkça bu proje uygulanamaz." Kürdistan Deınoknat Bartisi lideri Celal Talabani'den Cumhuriyet <e demeç Türkiye aleyhine yaymlar • LONDRA (Cumhuriyet) Kuzey Irak'taki Kürt sığınmacılara yardım operasyonuna katılan lngiliz birlikleri ile Türkler arasında yer yer ve zaman zaman çekişme ve sürtüşmeler olduğuna ilişkin haberler tngiliz basınında hâlâ yer alıyor. Ingiltere Savunma Bakanı Tbm King'in Ingiltere ile Türkiye arasında yarı resmi düzeyi aşmayan gerginliği gidermek amacıyla Türkiye'ye yapnğı ziyarete basında çok az yer verilmişti. Bakanın Türkiye'nin sığınmacılara yaptığı yardımı öven konuşmalan basında yankı buhnadı. Özerklik, Türkiyeli Kürtlerin de yaranna Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlayan Talabani, demokrasi ve federasyon konularında Özal ile görüş aynhğı içinde olmadıklarını söyledi. Talabani, "özal federatif bir yapıdan yana. Bu da Kürtler için bir tür özerklik anlamına geliyor' dedi. culuğu adıyla uygulanıyor. Çetelerin intifadadaki roliinü ve bunun nasıl saglandığını açar mısınız? TALABANt Hükümetlerin Kürdistani kontrol aitında tutmak için Kürtleri silahlandırıp Kürtleri kırdırma politikası yanlış. Bu politika belki bir süre başarıh olabilir, ama uzun vadede Irak Kürdistam'nda görüldüğu gibi ayaklanmayla sonuçlamr. lşçinin köylünün çocuklan olan çeteler de ulusal bir uzlaşmanın boy vermesi anında halkın yanında yer ahrlar. Ben daha iki yıl önce Kürtlere silah dağıtmanın bu paralı birliklerin geîecekte Kürt direnişinin bir aracı olacağmı söylemiştim. Biz bu birlikler içinde cabştık, ilîşkilerimizi geliştirdik, bağlar kurduk. Onlar ayaklanmadan önce bizimîe işbirîiğine başlamışiardı. Bu yüzden hükümetlerin Irak hükümeti gibi Kürtler arası bir savaş yaratmak için paralı asker adı aitında Kürtleri silahlandırma politikalan nedeniyle kendilerinı suçlayacaklarını sanıvorum. Bu kötü bir politika. Özerk Kürdistan, Ortadogu'yu korkutuyor mu? TALABANt Onları korkutan Kürtlerin hakları değil, demokrasi. Ne var ki Doğu Avrupa'dan esen demokrasi rüzgân er geç Ortadoğu'yu da etkileyecek. PKK'yı nasıl degerlendiriyorsunuz? TALABANt PKK, Türkiye'de bir Kürt örgütüdür, aramızda tümüyle bir fikir birliği olmamakla birlikte üişkilerimiz hep vardı. Onları daha ıhmlı olmâları için ikna etmeye çalıştık. PKK bizi destekliyor da eleştiriyor da. Söz gelimi Sayın Öcalan göç sırasında önderliği eleştirdi, ama görüşmeler başlayınca tüm Kürt liderlerine başarı telgrafı gönderdi. PKK'nın daha olgun olmaya ihtiyacı olduğunu söyleyelim. Ama PKK'nın eylemleri Irak Kürtlerini etkilemiyor. NADİRE MATER SHAQLAWA Kürdistan Yurtsever Cephe lideri Celal Talabani, "Cumhurbaşkanı Özal'ın Türkiye'de federatif bir yapıdan yana olduğunu biliyoruz. Bu da Kürtler için bir tür özerklik anlamına geliyor" dedi. Kuzey Irak'taki gelişmelerin bir bozgun olmadığını söyleyen Talabani, Amerika politikasınm Irak'ta halk hareketini önlemeye dayalı olduğunu belirtti. Talabani'ye Shaqlawa'daki karargâhında yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle: Görüşmeler hangt aşamada? Sonuç Türkiye'yi etkiler mi? TALABANt Sayın BarzanPden bir tel aldım; hayli iyimser. Irak Kürtierinin özerk Kürdistan'da ulusal ve demokratik haklanm kazanması Türkiye KUrdistanı'm da olumlu etkileyecektir. Bana göre bu durum hükümetin Türk yönetim çevrelerindeki Kurt haikının hakiarını kabul etmeyen sertlik yanhlarını iknasında yardımcı olacaktır. Turgut Özal'ın politikası budur. Gelecekte Türkiye'de özerk Kiirdistan'ı mümkün görüyor musunuz? TALABANt Ben Saym özal'dan onun federatif demokratik bir rejim arayışı içinde olduğunu duydum. Bu, Türkiye sınırlan içinde Kürt halkı için bir tür özerklik anlamına geliyor. Bir gün Türkiye'de özerk bir Kürdistan'ın gerçekleşeceğini umuyorum. Kürt ayaklanmasının koalisyon güçleri ve Amerika tarafından cesaretlendirilip sonra da yardım edilmemesi yorumlan üzerine... TALABANt Peşmerge mücadelesi 1961'den beri sürüyor. Ama Başkan Bush'un Irak halkından diktatörlüğe son vermesini istemesi güney ve kuzeyde ayaklanmayı cesaretlendirdi, destek umuldu. Oysa Irak helikopter ve uçaklarına ayaklanmaya karşı yeşil ışığm yakıldı Jemek için buradalar. Şimdiye ğını gördük. kadar Kürt halkınm politik ve Neden böyle oldu? demokratik haklarina ilişkin TALABANt Amerikan politika yürütmekte isteksiz politikası Irak'ta halk ayaklan olan Amerika'yı, yalnızca insan masmı önlemeye dayalı. Bir sa hakları ilgilendiriyor. Kürt deray darbesi planladılar ya da dü legasyonunu da yeni kabul ettişündülef. Ama güçlü bir Kürt ler. IZLENtMLER Kalaşnikof başrolde Peşmergelerin yaşadığı Shaqlawa kasabasının her yerinden yaşam fışkınyor. Evlerin hepsi peşmergelere açık. SHAQLAWA (Cumhuriyet) Toz toprak içinde Shaqlawadaki ünlü Turist Oteli'nin kapısından peşmergelerin arasından geçip de lobiye varmamızm üzerinden üç beş dakika geçmeden Celal Talabani karşımızdaydı. Ne bir zorluk, ne bir protokol. Bizi, uzun zamandır beklediği dostlanymışçasma sıcak karşdadı. Yüreğimiz serinlimişti. On saat süren, hele de tmadiye'den 35 kilometre ötedeki son Fransız kontrol noktasıyla güvenlik kuşağınm bitmesi nedeniyle, Fransız askerleftnin ve komutanlannm "Gitmeyin, artık koalisyon güeleri yok" uyarılannı ajıp jjeldikte sonra ratıdevusuzluk bizi ürkütüyordu doğrusu. Aslında Fransız noktasmdan sonra peşmerge kontrolleri başhyordu. Yol ürkütücüydü, ama aslında yol da denemezdi. Zebadino suyu, Akrah ve Şirin dağlannın harikulâde vahşiliğiydi yolu zorlu kılan, yoksa koalisyon güçlerinin yokluğu değil. 20 bin nüfuslu Shaqlawa kasabasındaki Shaqlawa Turist Oteli idi, ama'lider sürekli yer değiştiriyor. Otel ortanın biraz üzerinde, su, telefon çarşaf yok, elektrik ise birkaç saatliğine jeneratörle veriliyor. Geceyi biz de karargâhta geçirdik. Yedi bin civannda peşmergenin yaşadığt kasabada yaşam fışkınyor. Lokantalar açık, îşportada neredeyse her şey satıhyor. Adım başı rastlanan evler de peşmerge kampı olarak kullanıhyor. Şehrin esas kahramanı da Kalaşnikoflar. Akşam otelin bir zamanlar restoranı olan büyük salonunda peşmergelerin ozenle pişirdiği ve servis yaptığı kebaplar tam bittiğinde haber geldi, Talabani bekliyordu. Odada bir otel odasmda olabilecek her şey vardı, fazladan bir yer yatağı. Loş ışıkta görüşmeye başlarken, ancak yarım saat görüşebileceğimizi doktorundan öğrendik. Onca sorunun çoğu sorulamadı. Talabani tane taYolculuk üzerine birkaç İceli ne konuştuğu İngilizcesiyle some konuşmuştuk ki çağrıldı. ruları yanıtlarken hayli rahattı, özür dileyerek kalktı, daha son ne var ki uzun yanıtlar soruları ra karısı Hero'dan haber alınma iyiden iyiye azalttı. Görüşme boya çalışıldığmı öğrenecektik. yunca ne çok resmiydi ne de çok Merak içindeydi. Evet, akşam sıcak. 21.40'ta doktor "müsaayemeğinden sonra görüşebile denizle" dedikten sonra teybe cektik. Resimlerinden daha cüs ancak bir iki cümle daha kayde seli oluşuyla peşmergelerden ay debildik. nlıyor. Kürtler genellikle çok ince yapılı. Peşmergelerin arasın Ortalıkta küllük yoktu, sigada onlardan biri, salondan çı ra icemedik. Soğuyan kahvelerikıncaya kadar peşmergelerden mizi yudumlarken konumuz biri yanından ayırıhrken biri ko kurtarılmış bölgeler ve haberleşnuşmaya başlıyordu. Kocaman me zorluklanydı. Teklif ise hayli bir ailenin babası gibi yüzü hep cazipti: Önce Hero Talabani ile buluşmak, sonra kurtarılmış gülüyor. bölgeleri dolaşmak. Ben teşekKürdistani Yurtsever Cephe Ii kur ettim, arkadaşım Leena Rederinin geçen haftaki karargâhı ikko şimdi orada. Kuveyt'te işbirlikçiler • MANAMA (AA) Kuveyt Olağanüstü Mahkemesi'nin, Irak'la işbirliği yapmakia suçlananlann yargılandığı davada bazı sanıkları 3,5 yıldan 15 yıla varan hapis cezalanna carptırdığı, sanıklardan bir kısmının da akiandığı biidirildi. Kuveyt Haber Ajansı KUNA, mahkcmenin, duruşmada hazır bulunan 12 sanıktan 7'si için karar verdiğini, diğer beşinin davasının gelecek haftaya ertelendiğini belirtti. Talabani, korucular konusuna da değinerek "Kürtleri silahlandırarak Kürdistan'ı denetimde tutmanın"hata olduğunu söyledi. Bu yönetimin kısa sürede başarıh gibi gözükebileceğini belirten^ Talabani, uzun vadede ise sıkintılâr yaratabileceğini belirtti. gösteriyor. Paralı askerlik, Irak Kürdistanı'nda tümüyle sona erdi. Ulusal savunma birlikleri diye tanımlanan 300 bin Kürt saf. değiştirip halkınm yanına geçti; Kürtleri birbirine kırdırma politikasında Irak kaybetti. Sınırlara yığılan 3 müyon Kürt de diktatörlükten nefret ettiğini, demokrasi ve özerklikten yana olduğunu tüm dünyaya gösterdi. Bu bir referandumdu. Yığılmanın politik bir taktik olduğu degerlendirmeleri doğru mu? TALABANt Tam tersi ben Kürdistani Yurtsever Cephe radyosundan herkesin yerinde kalarak istilacılara direnmesi çağrısı yaptım. Biz daima yerimizde kalarak mücadele verdik. Halkın 'caş' (çete) 'paralı asker' dediginiz ulusal savunma birlikleri Türkiye'de köy koru Hafız Esad unıutlu • ŞAM (AA) Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, Ortadoğu'da bir barış ortamı oluşturulması için hâlâ ümit olduğunu, ancak bunun yalnızca BM kararlan temel ahnarak gerçekleştirilebileceğini söyledi. Hafız Esad, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'i uğurlarken yaptığı açıklamada, Israil'i bölgede barışı engellemekle suçladı. Suriye Devlet Başkanı Esad, barış için Ümit olup olmadığı yolundaki bir soruyu da, "Eğer ümit olmasaydı, son günlerdeki görüşmeleri yapmazdık" diye cevapladı. hareketi, Şii hareketi ve funda Neden kazanamadınız? mentalist hareketten de korku Sizce yeterince direnildi mi? yorlar. Bu yüzden de bizi desTALABANt Kürt devriteklemediler. minin en güçlü olduğu 1974'ten Şimdi buradalar; nasıl gii bile daha fazla toprak elimizde, katliam yaşanan Halepçe de daveniyorsunuz? TALABANt Güven ya da hil. Ana merkezlerde umulduğu güvensiziik değil. Amerikan ve kadar direnemedik; çünkü kakoalisyon güçleri halkın güven dınların ve çocuklann katledilliğine yardımcı oluyorlar. Kürt mesinden korkuyorduk. Onlalerin yardıma ihtiyacı var, iler rın sınıra bırakılmasından sonlemelerinde sakınca görmüyo ra Peşmergeler dönüp savaştırum. Destek için müteşekkiriz. lar. Bu yüzden intifadanın bozAskerlerin de mutlu olduğunu guna üğradığı değerlendirmeledüşünüyorum. On yıllardır ilk ri yanlış. Sonuçta kazandık; kez sivil, masum halkı destek kurtarılmış bölgeler de bunu 4 Filistinliye sınır dışı • MARJAYDUN (AA) tsrail'in dört Filistinliyi daha sınır dışı ettiği biidirildi. Güvenlik yetkilileri, işgal altındaki Gazze Şeridi'ndeki Arap direnişini örgütledikleri gerekçesiyle sınır dışı edilen Filistinlilerin helikopter ile Israil'in tek taraflı olarak Güney Lübnan'da ilan ettiği güvenlik bölgesine götürüldüklerini açıkladılar. Israil YUksek Mahkemesi, Filistinlilerin avukatları tarafından yapılan sınır dışı karannın iptal edilmesi talebini iki gün önce reddetmişti. 'Sıkışıgız, biraz daha bekleyirf Irak karakoluna Devlet Bakanı Işın Çelebi, Türkiye'nin bölge ülkelerindeki itibarının yükseldiğini öne sürdü. BİLAL ÇETİN DOHA Devlet Bakanı Işın Çelebi, bir haftalık Körfez turunu bugün tamamhyor. Çelebi, önceki gün dört saatliğine Kuveyt'e giderek Başbakan Şeyh Saad Al Abdallah El Sabah ile görüştü. Saad, taahhüt ettikleri hibeyi en kısa zamanda gönderme ve Türkiye*den yaptıklan ihracatı arttırma sözü verdi. Saad El Sabah, hibe konusunda Çelebi'ye "Almış kabul edin, ama şu anda bizim de sıkışıklıgımız var. Anlayışla karşılayın" dedi. Devlet Bakanı Işın Çelebi, Kuveyt'te Başbakan'ın yanı sıra Maliye, Ticaret ve Sanayi ve Bayındırlık bakanları ile de birer görüşme yaptı. Çelebi, görüşmeleriyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin Körfez krizi sırasında izlediği politika sonucu bölge ülkelerinin Türkiye'ye güveninin artmış olduğunu ve itibannuzın çok yükseldiğini gördüm" dedi. Çelebi, Kuveytli yetkililerin, Ülkelerinin mimarı sırasında Türk firmalarıyla iş yapmaya arzulu olduğunu belirterek, şöyle konuştu: "Bayındırlık Bakanlan, savaşta tahrip olan okul, santral, bina, altyapı ve benzeri 800 büyük onarım inşaatının ilk aşamada başlayacağını ve bu işlerde Türk firmalanndan yararlanmak istediklerini söyledi. Ticaret Bakanları da yas meyvesebze ve canlı hayvan ihracatiannı Türkiye'den yapmak istediklerini, yılda bu tür 500 müyon dolarhk ihtiyaçlan olduğunu belirtti. 'Ürdün, Filistin ve Suriyeli tüccarlarla artık iş yapmak istemiyoruz. Doğrudan sizinle iş yapmak istiyoruz. Türk fîrmalarına Kuveyt halinde soğuk hava deposu tahsis edelim. Gelsinler, mallarını burada pazarlasınlar' dedi. Burada çok önemli potansiyel var. Turizm, müteahhitlik. Bu bölgede çok büyük işler yapabUiriz." Savaş sonrasında Kuveyt'le iş bağlantısı yapan ilk Türk işadamlarından büinin de Ali Rıza Bozkurt olduğu biidirildi. Bozkurt, bir Amerikan şirketiyle işbirîiğine giderek kentin acil su ihtiyacım karşılamak için tankerlerle su taşıyor. Çelebi, Başbakan ve Maliye Bakanı ile yaptığı görüşmelerde, Kuveyt!in bu yıl için taahhüt ettiği 1 milyar 180 milyon dolarlık hibenin de gündeme geldiğini belirtti. Çelebi'nin verdiği bilgiye göre Başbakan Saad El Sabah, şunları söyledi: "O bizim taahhüdümüzdür. Sözümüz söz. Almış kabul edin. Şu anda bizim de bir sıkışıklığımız var. Hemen veremiyoruz. Anlayışla karşılayın. Ama en kısa zamanda göndereceğiz." Kuveyt Başbakanı, Türkiyefye hibe vaatlerini tekrarladı BMGÜCÜDAHOKTA ABD bayrağı VEDAT YENERER DAHOK Irak askerinin, önceki gün alınan ortak kararla geri çekilmesinin ardından, Dahok'a yönelmesi beklenen geri dönüş henüz gerçekleşmedi. Dahoklulann büyük bir kısmı aradan birkaç gün geçmeden geri gelmeyecekleri belirtiliyor. Kentte güvenliğin sağlanması amacıyla görevlendirilen Birleşmiş Milletler Gücü'ne mensup silahsız 10 asker dün akşam saatlerinde Dahok'a girdi. Edinilen bilgiye göre BM Gücü Fransız, Pakistanlı ve Cezayirli askerlerden oluşuyor. Bölgede görev yapacak BM askeri sayısını 400'e ulaşması bekleniyor. İsminin açıklanmasını istemeyen Dahok Emniyet Müdürlüğü'nden üst düzey bir yetkili, çahşmalara başlandığını belirterek, "Amerikalılar bizi çok eziyorlar. Tepede bulunan bir polis karakolundaki Irak bayragını indirip ABD bayrağı astılar. Uçaklar da devamlı şehrin üzerinden alçak uçuş yapıyorlar" dedi. Dahok General Saddam Hastanesi'nde bulunan yaklaşık 150 hastanın çoğunluğunu çocuklann oluşturduğunu söyleyen Başhekim Ferhat Hurşit de "Çocuklarda daha çok ishal ve tifo hastalıkları görülüyor. tlaç, doktor ve diger malzemelere ihtiyacımız var. Bağdat'tan gelenler yeterli değil" diye konuştu. Irak hükümetinin iki hafta süreyle ABD ve Birleşik Kürt Cephesi'yle görüşmesinin ardından, önceki gün Irak askerlerince boşaltılan, ancak güvenliği sağlamak amacıyla kentte görev yapan Iraklı polisler, dün sabah saatlerinde yaklaşık 500 kişilik bir Kürt grubunun şehir merkezinde müttefik güçler karşıtı gösteri düzenlediklerini söylediler. Dahok'un Irak askerleri tarafından boşaltıldığına halen inanmayan çok sayıdaki sığınmacının BM askerlerinin kente girmesinden sonra evlerine dönecekleri belirtiliyor. KUVEYT İZLENİMLERİ Başkent, savaş müzesini andınyor ları, hemen yanında imha edilmiş bir Irak topu ile etrafta binlerce şarapnel parçası, boş ve dolu mermi kovanları, kum torbalannın yanında bir asker palaskası, biraz ileride parçalannuş bir matara, sırt çantası parçalan, battaniyeler, sanki çatışma bir iki saat önce bitmiş gibi öylece duruyor. Cadde ve sokaklar, tahrip edilmiş binlerce otomobilden oluşan araba mezarlıklarıyla dolu. Yanan petrol kuyulannın olumsuz etkisi sadece Kuveyt'le sınırlı kalmamış, komşu Arap Ülkelerinin UstUnü de gri bir bulut tabakası kaplamış. Kuyuların bulunduğu bölgeye yaklaşıldığında, yoğun petrol serpintisi başhyor. Yanan 50 civanndaki kuyudan şimdiye kadar sadece 100'ü söndürülebilmiş. Yangınlann ağustos ayına kadar süreceği tahmin ediliyor. • Kuveyt City'de, yalmzca ana yollar onarıhp, trafiğe açılmış. Şehirde evler bombardımandan çok fazla hasar görmemiş. Irakbların, çıkarma bekledikleri liman ve sahil bölgesindeki siperleri, kum torbalan ve çektikleri dikenli teller hâlâ yerinde. Tümüyle Iraklılarca yağmalanıp tahrip edilmiş dükkân ve mağazaların büyük bölümü kapalı. Hükümet, yurtdışındaki Kuveytlileri ülkeye geri getirebilmek için büyük çaba harayor. Bedava uçak seferleri düzenliyor, kredi borçlarının tümüyle silineceğini vaat ediyor. Ancak dışardaki Kuveytlilerin ülkelerine dönme konusunda fazla aceleci olmadıkları, hatta gelenlerin önemlice bir bölü, münün de yaş^m koşuüannı gördükton sonra hava kirliliği, altyapı eksikliği vb. nedenlerle tekrar yurtdışına çıktıkları bildiriliyor. Bir başka ilginç nokta da Kuveytlilerde Saddam yanlısı gördükleri Filistin ve Ürdünlülere karşı duyulan kin. Kuveyt'te, artık Filistinliler istenmeyen insan. Savaş öncesi 450 bin olan Filistinli nüfusun şimdilerde 150200 bin civarına indiği tahmin ediliyor. 'PapandreuFKO anlaşmış' • BONN (AA) Alman dergisi Der Spiegel, Yunanistan'da Andreas Papandreu iktidarı döneminde FKÖ'yle terör eylemleri konusunda anlaşma yapıldığını öne sürdü. Dergi, bu anlaşma uyannca, terör eylemlerini Yunanistan toprakları üzerinde gerçekleştirmemeleri karşıhğında Filistinli eylemcilerin ülkede rahatlıkla gezebildiklerini iddia etti. KUVEYT CITY (Cumhuriyet) Kuveyt'te Çelebi resmi görüşmelerini sürdürürken Türk Büyükelçüiği'nin aracılığı sonucu Kuveyt Enformasyon Bakanlığı'nın bir görevüsi de Türk gazetecilere şehri ve yanan petrol kuyularınm bulunduğu bölgeyi gezdirdi. Savaşın üzerinden 2 aydan fazla süre geçmesine karşm, Kuveyt City'nin görünümü, savaş dün bitmiş gibi. Savaşın bütün izleri hâlâ canlı. Şehir, âdeta bir savaş müzesini andınyor. Irak askerlerinin savunma hatlan, 1. Dünva Savaşı tekniklerine uygun olarak açtıklan mevzi ve hendekler, kum torbaları, koruganlar bombardımandan sonra hiç dokunuhnamış gibi öyle duruyor. Savaşın bütün acıları, sanki şehrin cadde ve sokaklanna sinmiş. Kuveyt yönetimi, sanki "ibret olsun" diye savaşın izlerini şimdilik özellikle koruyor. Örneğin, şehir girişindeki ana caddelerin birinde, yolun ortasında kum torba Zaman zaman yaşanan hareketliliğe karşın kentte yaşam normale dönüyor. Öte yandan Dahok'un 400 yatak kapasiteli modern General Saddam Hastanesi'nde bulunan yaklaşık 150 hastanın çoğunluğunun çocuk olduğu görüldü. Yaşanan tüm olaylara, çatışmalara karşm günlük çalışmanın sürdürüldüğü hastanede, personel sıkıntısı çekildiği ve bu nedenle dışandan adam çalıştırıldığı belirtildi. Hastane Başhekimi Dr. Ferhat Hurşit, tıbbi malzemenin Bağdat ve Musul'dan geldiğiııi, ancak yetersiz olduğunu belirtti.