Catalog

12 MAYIS 1991 HABERLER CUMHURÎYET/3 Sesimi annem keşfetti NtLGÜN CERRAHOĞLU BUDAPEŞTE "Bugiin düne göre çok daha az kiloluynm; dün ise bugüne nazaran daha zayıftım." Luciano Pavarotti, kilosu söz konusu olunca böyle "bilmecelerle" konuşmayı yeğliyor. Ünlü tenorun kilosunu öğrenmek, bir konser için aldığı Ucreti tespit etmek denli güç. Pavarotti bütün söyleşilerinde sevdiği Italyan hamur işleriyle sürekli bir mücadele yaşadığını anlatıyor ve "en iyisi" diyor; "mideme kaç tabak makarna ya da pilav indirebUecegimi hiç söylemeyeyim. lyi bir spagetti, beni yanıp tutuşturabilecek bir tutku çiinkü." Italya'nın gastronomi merkezi "Emilia" yöresinden gelmesi, bu mücadelesini hiç kolaylaştırmıyor. Pavarotti'nin en tatlı anıları da çocukluğu ve ilk gençliğini yaşadığı bu yöredeki Modena kentine uzanıyor. Zaten şarkı ile tanışması bu arada babasının fırıncı dükkânında oluyor. "Babamdan hiç detone bir sesin çıktıgını duymadım" diyor, babadan oğula geçen bu "Tanrı vergisi sesten bahsederken "Babamla birlikte hamurian fınna sürmek iizere hazırlarken aryalar söylerdik. Babam sesiyle orada olanlan büyülerdi. Bugiin arük 78 yaşında olmasına ragmen hfllâ kilise korosunda şarkı söylemeye devam ediyor. Zaten sahneden korkmasaydı; o da kolayca profesyonel olabilirdi." Fakat Pavarotti, kendisini profesyonelliğe iten asıl gücün annesi olduğunu anlatıyor. İlk gençliğinde ilkokul öğretmenliği ya da sigortacılık gibi bir mesleği düşünen popüler operacı hayatının dönüm noktasını oluşturan karar anını şu sözlerle hatırlıyor: "Aynı zamanda yemek odası ve salon olarak kullanılan yatak odamdaydık. Annem birden 'sen şarkı söylerken kalbime bir şeyler oluyor; içim pır pır ediyor. Çok güzel sesin var. Sen tenor olmalısın' dedi. Ben de onun bu sözlerini 'eh, tabii oğlun olduğum için sana öyle geliyor' diye yamtlayınca verdiği cevap 'Niye öyle diyorsun Luciano, baban da şarkı söylüyor. O söylerken hiç böyle şeyler hissetmiyorum. Senin sesin başka' olmuştu. Annemin bu sözleri olmasaydı; belki de bu mesleğe girecek cesareti hiçbir zaman kendimde bulamayacaktım." Pavarotti ile görüşmemizin gerisi şöyle: Ne zaman şarkı söylemeye başladınız, 'maestro' olarak adlandırabileceğiniz ttstadınız kimdi? Babanız mı? PAVAROTTİ Evet biraz ama şimdi 'maestro' deyince asıl anlamda 'maestro' dediğim üstadım Arrigo Pola adında bir tenor olmuştur. Kendisi bugiin hâlâ hayatta. Şimdi 70 yaşında olan Pola hâlâ doğup büyudüğüm kent Modena'da yaşar ve bugün gene çok çok iyi öğrencileri vardır. Pola onlara müzik öğretmeye devam etmektedir. Ben Pola ile iki yıl çalıştım. Ondan sonra da çalışmalarımı Mantova'dan Ettore Campo Galliani ile sürdürmeye devam ettim. Derken Reggio Emilia'dayarışma vesılesiyle elimden yüzlerce genç opera şarkıcısı geçti. Tabii bunların kimi çok parlak, kimi de daha az parlaktı. Ama şimdi önemli olan bu çocukların hepsinin kariyere girmiş olmasıdır. Onlar belki de benim de genç olduğumu hissediyor, kimbilir... Hatta ben kendimi genç değil, çocuk gibi hissediyorum çoğu kez. Benim mesleğimin güzel olan yönü de bu. Bizim mesleğin insanı hep çocuk, masum bırakan bir yanı var. Ben bu masumiyeti hep hissediyorum ve seviyorum. Siz bugiin piyasadaki en pahalı opera sanatçısısınız... PAVAROTTİ Yok yok hayır. Doğru değil bu. Ben sahneye çıktığım yerlerde daima diğer da bir kullanabiliyorum. Çünkü ekonomik işlerimle meşgul olan yardımcılarım kredi kartımı bile sık sık kullanmama izin vermezler. Dünyanın dört bir yanında parasal işlerimle meşgul olan pek çok yakın yardımcım vardır. Onların hepsine karım göz kulak olur. Menajerim, sekreterim etrafımdaki bütün bu insanlar benim para işlerimle ilgilenirler ve paralarımı benim namıma onlar harcarlar. llkinden sonuncusuna dek hepsi paramı harcar. Ben şahsen paraya hiçbir zaman önem vermeyi başaramadım. Bunu snobizm olsun diye söylemiyorum. Para ancak ve ancak yetmediği zaman önem kazanır. Olduğu zaman da tüm önemini yitirir. ca nı de bu Yüzyılın tenoru Luciano Pavarotti Cumhuriyefin sorularını yanıtladı Riskten arının. Güvenceli yaşama "kesin dönüş" yapın! İsviçre Sigorta ile. Sigortalattığmız riskin adını "doğru" koyun. Doğru saptamayla, doğru primi ödeyin. Hasar ödemesi, elinize anında ve çabuk geçsin. Gelin İsviçre Sigorta' ya... îsviçre Sigorta' nın bilinçli... bilgili hizmetinden yararlanın. Ortaokul ve liseyi o zamanlar ışıl ışıl olan veya öyle olduğunu sandığımız İstiklal Caddesi'nin tam orta yerindeki okulda yatılı okuduğum, bir zamanların Pera'sını hemen parmaklıkların ötesinde gerçek yaşamın ta kendisi, dış dünya olarak gördüğüm, oraya adım atar atmaz özgürlüğe kavuşmuş duygusuna kapıldığımdan mı, yoksa çocukluk ve ilk gençlik EDtP EMİL ÖYMEN yıllanmda sandviççi dükkâniarı, lokantaları, birahaneleri, meyhaneleri, sinemaları, tiyatroları, büyük kitapçıları, sanat LONDRA (Cumhuriyet) galerisi ile kentin en albenisi olan odağı olduğundan mıdır Irak'tan Türkiye ve İran'a kacan bilmem, Beyoğlu'nu çok severim. Kürt sığınmacılara yardım amaBendeki Beyoğlu sevgisi, çoğunluğun tersine yazın da sücıyla düzenlenen açık hava konrer. Gölgeli kaldırımları, orada buradaki ağaçlarının dallarıseri bu gece yapıhyor. Adını, inna konan serçeleri, kırlangıçlarıyla Beyoğlu sıcak İstanbul san haklarını savunan girişimleri günlerinde de benim için hep çekici gelen bir yer olmuştur. ile ilgili tanınan sanatçı Chris de Yaşım ilerleyip Beyoğlu'nun hemen hemen bir uzantısı ya Burgb'un "Yalın Gerçek" adlı da komşusu olan Cihangir'e taşındığımda ise artık kentin parçasından alan konser, Londodağı başka yerlere kaymış bulunuyordu. Ne var ki İstanra'nın "Wembley" Stadyumubul Belediyesi'nin başlattığı Beyoğlu projesi çoğu kişide yeni nda yapılacak. Konserde Kürtçe parçaların da seslendirilmesi umutlar uyandırdı. bekleniyor. tsveç'te yaşayan Kürt Kuşkusuz, yaratılacak olan eski Beyoğlu değildi ve amaç şarkıcı Şivan PerverMn uydu arada bizim nostaljimize yanıt vermek olamazdı. Nasıl olsundu cılığı ile uluslararası pop müzik ki? sanatçıları arasında 5 saat süreAslolan, kentin ortasında kültür, eğlence odağı oluşturmak, cek konsere katılması bekleninefes alınacak bir alan yaratmak, arabaların kaldırımlarda yor. Konseri BBC 27 ülkeye Babamla birlikte hamurları fınna durduğu, yayalarla sarmaş dolaş gürültü içinde, caddeleranında yayımlayacak. Konserin sürmek üzere hazırlarken aryalar de ilerleyebilmek için nafile çabalar harcadığı bir kentte, negeliri, Kürt sığınmacılann gerekfes alacak bir alan yaratmaktı. söylerdik. Babam sesiyle orada sinimlerini karşılamak amacıyBu yüzden de sözü edilen amaca yönelik projeyi sevinçle olanlan büyülerdi. Sahneden la Uluslararası Kızıl Haç örgükarşıladım, Semt esnafının, İstiklal Caddesi'nin biryaya ala Siz bir de üstelik ressam tü'ne bırakılacak. korkmasaydı o da kolayca nına dönüştürütmesi düşüncesine karşı çıkmalarım da doğsınız. Sizi resme iten ne oldu? profesyonel olurdu. rusu tam kavrayamadım. Dünyanın birçok büyük kentinde, Resim yapmak nereden aklınıza Rap ustası MC Hammer, Aligeldi? önemli alışveriş merkezlerinin yaya bölgesi olarak düzenlenson Moyet, Chris de Burgh, LiŞarkı söylerken annem birden diği de bir gerçektir. Zaten dar olan caddede, araba trafiğiPAVAROTTİ '78 yıhnda sa Stansfield, Gapsy Kings, elime bir tualle boya tutuşturdu Wembley'de sahneye çıkacaklar. nin alışverişe ne yardımı dokunacağını anlamak güçtür. Proje "Sen şarkı söylerken kalbime bir lar. Birisi hediye etmişti. Altı Gloria Estefan, New Kids On son şeklini alınca, bölgedeki ekonomik faaliyetin daha da şeyler oluyor; içim pır pır ediyor. renk boyaydı; çok iyi hatırhyo The Block, Hall Oates, Peter artacağı da söylenebilir. Çok güzel sesin var. Sen tenor rum. O hediyeyi aldığım gece re Gabriel, Sting, Sinnead O'ConUygulamada ise büyük aksaklıklar olduğu yadsınamaz bir olmalısın" dedi. Ben de "tabii sim yapmaya başladım. Ve bu nor, INXS, Paul Simon, Rod gerçek. Her şeyden önce projenin yaşama geçirilmesi çok olay gitgide beni sardı. Derken Steward, Ryuchi Sakamoto, Laoğlun olduğum için sana öyle uzun sürdü. İstiklal Caddesi, uzun süre savaş sonrası kentbir de baktım ki 4 ay içinde 35 vine Hudson, Shiwan Perwer, lerine benzer bir görünüme büründü. Bugün ise gerçekten geliyor" diye karşılık verince resim çıkartmışım. Evet, öyle bir Alexander O'Neal ise uydu arabir şenlik duygusu uyandıran tramvayın çalışmaya başlama"Niye öyle diyorsun. Baban da cılığı ile dev ekranlarda boy gösrastlantı ile başladım resme. sına karşın, yan sokaklarda sonu gelmez gibi görünen kaşarkı söylüyor. O söylerken hiç terecek. Bir aşamada "popükr" zımlar sürüp gidiyor. Hırslı mısııuz? opera sanatçıları Luciano PavaHAMURUN YERI BAŞKA Mideme b ö y l e ş e y l e r hissetmiyorüm. Senin PAVAROTTİ Evet tek bir rotti ile Kiri te Kanavva'nın da öte yandan Beyoğlu'nun yalnız İstiklal Caddesi olduğukaçtabakmakarnayadapılavindirebüece< fi'ua» dedi B U S ÖZ mesle&e hırsım var, o da mesleğimi çok uydu aracılığı ile konsere katılnu sanmak büyük bir yanlıştır. Beyoğlu'nun canlanması ans e s ı n ğimi hiçsöylemeyeyim. lyi bir spagetti beni DaŞKa a e a i . KU SOZ m e s i e g e çok iyi yapmak. O kadar. cak tüm çevrenin bir arada ele alınmasıyla sağlanabilecekmaları da bekleniyor. yanıp tutuşturabilecek bir tutku çünkü. g i r m e c e s a r e t i Verdl. Yaklaşık on beş gün önce tir. Beyoğlu'nun yan sokakları, çıkmazları, Osmanlı İmparakariyerinizde 30. yılınızı kutlaIngiliz romancı Jeffrey Arctorluğu'nun yapısı gereği ve İstanbul'un eski bir başkenti oldınız. Ve bu yıl 56 yaşına giriyor her ve Uluslararası Kızıl Haç ması dolayısıyla, şaşırtıcı zenginlikler, kültür örnekleriyle do Yannki konserinize nasıl sunuz. Yaşlanmaktan korkmu örgütü'nün işbirliği, pop müzik ki ilk çıkışımı yaptım. Ama bu operacıların rayicine benzer bir ludur. konser düzenleyicisi Harvey na rağmen 'maestro' Campo 'cachet' istiyorum. Hiçbir za hazırlanıyorsunuz? Bu konser yor musunuz? İstiklal Caddesi'ne çıkan Postacılar Sokağı'nda İspanyol PAVAROTTİ Yaşhhkta Goldsmith'in eşgüdümü ile haGalliani ile 34 yıl daha çalışma man bu rayicin ötesine gitmemi öncesini nasıl geçiriyorsunuz? Kültür Merkezi yanındaki bir eski apartımanda oturan dosşimdir. Bir kuruş fazla istemePAyAROTTI Yannki kon hastalıktan korkuyorum yalnız. zırlanan konserin biletleri kısa larımı devam ettirdim. tum Rasin Arsebük de bulunduğu yer kadar hoş şaşırtıcılık Sizin gençler arasında ko mişimdir, ama tabii 3 bin kişi ser için bu gece bol bol uyuya Ama babama bakıyorum da o sürede karaborsaya düştü. larla dolu bir kişidir. Cumhuriyet döneminin en ünlü hukuklay kolay hiçbir opera sanatçısı yerine 20 bin kişinin geldiği bir cağırn her şeyden önce. Şimdi gi 78 yaşında. Müthiş bir sesi ve fiIraklı Kürtlere yardım amaçularından birinin oğlu olan ve Fransa'da devlet doktorası na nasip olmayacak bir 'sükse konser söz konusuysa buradaki dip biraz ses tellerimi çalıştıra ziği var. Ben de onun yaşına cıyla VVembley'de düzenlenen verip hukuk doktorası tezini başarıyla savunarak ailenin bu niz' var. Gençler sizi sanki bir fiyat bambaşkadır. Ama opera cağım. Sesimin formunu ayarla onun gibi formda ulaşmak isti konser bu akşam 27 ülkenin TV istegini yerine getirir getirmez, hukuk doktorluğunu bir yarock şarkıcısıymışcasına tanıyor şarkıcısı Pavarotti, diğer opera mam gerekiyor. Onun ötesinde yorum. kanallarında naklen yayımlanırna bırakıp paleti eline alarak ressamlığına dönen Rasin, huşarkıcılarından daha fazla almı yapılacak fazla bir şey yok. Gelecek için ne projeleri ken Türkiye'den izlenemeyecek. ve dinliyor. Gençlere ulaşmanızkukçu mantığı, kültürü ve kibarlığıyla sanatçı renkliliği ve külÇünkü Budapeşte'deki konser niz var? DUşleriniz neler? daki bu başanyı nasıl izah edi yordur. Buna inanın. TRT'nin de önceleri niyetli oldutürünü kendi kişiliğinde birieştiren bir insan. Evinin de bir için bana eşlik eden Macar oryorsunuz? PAVAROTTİ Geleceğin ğu ve daha sonra vazgeçtiği kon Gene de büyük kazançlaİstanbul şenliği olmasında şaşılacak bir yön yok. kestrası fevkalade başarılı zaten. şimdinin bir devamı olmasını ser, Türkiye'den hiçbir şekilde PAVAROTTİ Gerçekte bu rın söz konusu olduğu söyleniİstanbul'un ve Seyoğlu'nun eski tutkunlarından Rasin, son sorunun cevabını bihniyorum. yor. Yeri gelmişken sahi paray Böyle çok iyi bir orkestra şefi ve düşlüyorum. Şimdi olduğum gi izlenemeyecek. BBC tarafından uygulamanın en kritik zamanlarda bile ulaşım olanaklarını la aranız nasıl? Para, hayatınız iyi bir orkestra ile sahneye çık bi sağlığım yerinde olsun biraz yayımlanan naklen yayını satın Ama ben gençleri çok seviyoortadan kaldırmış olmasından yakınıyor haklı olarak. Yakıntığım zaman daha az yoruluyo kilo vereyim ve her şey şimdiye alan ülkelerin Türkiye'den izlerum. Gençlerde yarını, geleceği da önemli bir yer tutar mı? malarını Beyoğlu Belediye Başkanı'na gönderdiği 4 mart tabuluyorum. Yarının yaşamını PAVAROTTİ Bu açıdan rum. Fazla hazırlık yapmaya ge dek olduğu gibi iyi gitsin. Düş nebilen kanalların içinde olmarihli mektupta da dile getirmiş. Oilerseniz olayları anlatan çok ması nedeniyle bu konserin uylerim bunlar. görüyorum. Şimdi örneğin 4 yıl çok şanslıyım. Ben paraya hiç rek kalmıyor. önemli bölümüne birlikte göz atalım: dular aracılığı ile izlenmesi de dır Philadelphia'da gençler için dokunmam. Bir kredi kartım Siz provaya devamlı göğsümümkün olmuypr. • "Sokağımızdakı Şaub Apartımanı'nın kapıcısı Hanım Çe BİTTİ bir yarışma düzenliyorum. Bu var o kadar. Onu da ancak ara niizttn üzerinde tuttuğunuz kolik hasta. Hastaneye görünmesi gerek. Sokağımız, bilindiği gibi çıkmaz. Aşağıdan araba gelemez, yukarıdan giremez, zaten izin de yok. Hanım Çelik, Tepebaşı'na kadar yürüyecek. Çaresiz yürütüldü. Tepebaşı'ndan taksiye bindirildi. Hastaneye götürüldü. Dönüşte mecburen Tepebaşı'nda indirildi, gene yürütülerek evine getirildi. Hanım Çelik, bu olaydan bir hafta kadar sonra öldü. Hayır yürütüldüğü için ölmedi. ölümü kanserdendi. Ama polis, kanserli hastayı, tüm ricalarımıza karşın, gözünü kırpmadan yürütmekte diretti. Bu, komşuya gelen. Bir de benim başıma gelen var. Bir süre önce disk kayması, yani bel fıtığı oldum. Röntgen çektirmem gerek. Aynen Hanım Çelik'in geçtiği yollardan sürüklenerek götürülüp getirildim, iki arkadaşımın kollarında, vücudum ıstıraptan ter içinde ve yoldan geçenlerin ister istemez acımalı bakışları altında." Olay trajik olduğu ölçüde komiktir ve Beyoğlu boyutlarını aşmaktadır. Beyoğlu projesi yapılırken caddenin özellikle deniz tarafında olan sokaklarının önemli bir bölümünün çıkmaz olduğunun düşünülememesi aklın alacağı bir olay değil. Burada yaşayan insanların, hastalık gibi durumlarda ne yapacakları hiç dikkate alınmamış. Ayrıca bu sokaklardaki binalarda oturan ve yaşlı olan kişiler onca yolu yayan mı yürüyecekler? Ya bir seyyahate çıkacak olsalar, bavulları sırtlanıp Tepebaşılara kadar taşımak zorunda mı kalacaklar? \y Bunlar belli ki hiç düşünülmemiş, iki hastalık olayında da insanlara tarifsiz acılar çektirilmiş. ' Bu trajik olaya bakarken, insan ayrıca elinde olmadan gülüyor. Çünkü İstiklal Caddesi, yaya alanı olmasına karşın, özel arabaların, taksilerin ve de yerli yersiz, resmi arabaların vızır vızır işlediği bir bölge. Yetkililer eğer bir gün bir kaç saat burada dururlarsa gerçeği kendi gözleriyle görürler. Hatta İstanbul Uluslararası Film Şenliği'nde, Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Sözen'in gözleri önünde, biraz gösteriş düşkünü bir gazeteci, şoförlü özel arabasını, Emek Sineması hizasına getirtmiş ve yayaların bakışları arasında dostlarını da yanına alarak, ayrıcalıklı olmanın tadını tadarak geçip gitmişti. Bütün bunlara seyirci kaian yetkililerin, iki hastalık olayındaki sertliklerine gülmemek elde değil. Hiç kuşku yok ki Beyoğlu projesini, bu bölgede oturan insanların acil gereksinimlerini karşılayacak biçimde düzeltmek, ulaşımı sağlamak gerekmektedir. Hiç kimse kamu yararı gerekçesinin ardına sığınarak, orada yaşayan insanları buradan göçe zorlayamaz. Kişinin temel dokunulmaz hakları kamu yararı açısından da çiğnenemez. Her projede insan öğesinin ele alınması zorunludur ve Türkiye'de bu hiçbir zaman yapılamamaktadır. Bakalım, Rasin Arsebük'ün mektubuna Beyoğlu Belediyesi'nden ne yanıt gelecek? Acaba belediye ilgili kişilerle de bir araya gelerek haklı şikâyetlere bir çözüm bulabilecek mi? Acaba İstanbul'daki yetkililer, zorunlu geçişlere bile hak tanımazken, yine taksilerin özel arabaların ve resmi plakalıların Beyoğlu'nda tur atmalarını engelleyebilecekler mi? § Yoksa Rasin gibi kişilerin, Beyoğlu'ndan göçmesine yol açacak olan, insan öğesi ne hiç aldırmayan bir adam sendecilik mi yine egemen olacak? Korkarım, sonuncu olasılık daha güçlü görünüyor. Zaten yakarışlarını dile getiren değerli dostuma da üzülerek şu yanıtı vermiştim: "Rasin, buralarda artık senin gibilere hayat yok. Kent seni dışına atıyor, bugün Beyoğlu'ndan, yarın kimbilir nereden atacak?" Yanılmış olmayı öylesine canı gönülden istiyorum ki bilemezsiniz. bir fularla çıkıyorsunuz. Yabaşınızdaki çantanın içinde renk renk fularlar var. Nedir fularların sırrı? PAVAROTTİ Bunlan cereyandan korunmak için daima elimin altında bulunduruyorum. Şimdi kulisteyiz görüyorsunuz; perdenin, yan kapıların ardından müthiş rüzgârlar, cereyanlar geliyor. Bu bir tenor için çok tehlikelidir. Zatürree bile olabilirsiniz. Dolayısıyla üşütmeyeyim diye daima etrafımda 2 ya da 3 fular bulundururum. Sizce iyi bir tenor için sesin ötesinde ne gerekir? lyi bir tenor nasıl yaratılır? PAVAROTTİ Seste çeşitli özelliklerin olması lazım. Sizin bu sorunuza bir değil bin türlü cevap verilebilir, çünkü pek çok çeşit 'iyi' tenor olabilir. Fakat her halükârda, tenor bir yana, iyi bir şarkıcı için ilk ön şart kalitelerinin kusurlarından fazla olmasıdır. Kusurlar ise kaçınılmazdır. Hepimizin kusurlan var Ktirtlere yardım konseri bugün Londra ALİSİRMEN BUGUN Insan Öğesi Varolmanın temel koşulu, riske karşı korunmaktır. 1926' dan beri "La Suis" adıyla Türkiye' ye hizmet sunan İsviçre Sigorta, köklü deneyime sahip, genç kuruluştur. Daha ilk aşamada... sigorta yaptırırken riskten annın. Güvenceli yaşama "kesin dönüş" yapın. İsviçre Sigorta ile. İSVİÇRE h i z m e t " KISA KISA Genel Müdürlük: Abıdeı Hurrıyet Caddesı 172, 80260 Şışlılstanbul Tel (1) 130 02 90 (7 hat), 134 05 83. 134 05 86,141 34 16 Fax (1) 148 60 17,141 78 30 Telex 27461 oao tr Telgraf Elelelstanbul ~ İSVİÇRE SİGORTA AŞ SWISS RE. HOLDİNG ŞİRKETLERİNDEN "SWITZERLAND GENERAL INSURANCE Co Ltd" ŞİRKETİDİR. SİGORTA AŞ. ı y ı • Batman'da önceki gece bir kuyumcuya giren soyguncular kasada bulunan 600 milyon lira dolayında altın ve yabancı parayı alarak kaçtılar. Olay gece saat 02.30 sıralannda meydana geldi. Soyguncular Hüseyin Akın'a ait kuyumcu dUkkârunın üzerinde bulunan evin tabanını delerek içeri girdiler. Soyguncular kasada bulunan 600 milyon lira dolayında altın ve paralan alarak olay yerinden uzaklaştılar.