Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 ŞUBAT 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/11\
NATO
- komutanı geldi
• ANKARA
(CanüMriyet) — NATO
Avrupa Müttefik Kuvvetleri
Komutanı (SACEUR)
General John Galvin, Türk
Silahlı Kuvvetlcrini ve
NATO tesislerini
denetlemek üzere dün
Türkiye've geldi. General
Galvin'in Genelkurmay
Başkanı Orgcneral Doğan
Güreş ve diğer üst düzey
askeri yetkililerle ilgili
olarak görüş ahşverişinde
bulunduğu bildirildi.
Orgeneral Gûreş'in NATO
• komutanına "TSK'nın Irak
sınınna yakın bölgede
gerekli tüm önlemJeri
aldığuu" ilcttigj ve tüm
önlemlerin savunmaya
yönelik olduğunu bildirdiği
öğrenildi. Gûreş'in aynca,
"Türkiye'ye yönelik bir
sffldın olmadıkça karşıhk
verilmeyeceğini" yinelediği
bildirildi. Güreş, TSK'nın
silah ve teçhizat
modernizasyonu
konusundaki eksikliklerini
de Galvin'e Uetti. Galvin ise
buna karşıhk,
modernizasyon
gereksinmeleri konusunda
AKKA çcrçevesinde
Türkiye'ye yapüacak
yardımlar üzerinde durdu.
Habibi
geliyor
• ANKARA (Cumkuriyet
Btrosu) — tran
Cumhurbaşkanı Birinci
Yardımcısı Dr. Hasan
Habibi, resmi bir ziyaret
için Türkiye'ye geliyor.
Konuk devlet adamı 26
şubatta Türkiye'ye gelerek
üst düzeyli temaslarda
bulunacak. Edinilen bilgiye
göre Başbakan Yıldınm
Akbulut'un davetlisi olarak
Türkiye'ye gelecek olan lran
Cumhurbaşkanı Birinci
Yardıması Habibi,
Cumhurbaşkanı Turgut
özal tarafından da kabul
edilecek. Konuk devlet
adamının özellikle Körfez
savaşma ilişkin görüşmeler
yapması ve barış için çeşitli
formüller önermesi bekleniyor.
Rüşdi'nin affı
umutsıız
• LEFKOŞA (AA) — tran
dini lideri Ayetullah
Humeyni tarafından
"ölüme mahkûm edilişinin"
ikinci yıldönümünde Hint
asülı Ingillz yazar Salman
Rüşdi'nin af beklentıleri
yine sonuçsuz kaldı. İslami
Mezhepler Cemiyeti'nin
Tahran Radyosu'nda dün
yayımlanan açıklamasında
Humeyni'nin, Rüşdi için
ilan ettiği ölüm fetvasının,
başka bir fetva ile
yürürlükten
kaldınlaınayacağı bildirildL
Açıklamada, "Rüşdi
bundan sonra dünyanın en
dindar kişisi olsa bile
affedilemez" denildi.
Salman Rüşdi, iki yıl önce
"Şeytan Ayetleri" kitabının
islama ve Hz. Muhammed'e
hakaret niteliğinde unsurlar
içerdiği gerekçesiyle
Humeyni tarafından ölüme
mahkûm edihnişti. Rüşdi, o
tarihten bu yana hayatını
gizlenerek sürdurüyoc
Ingiliz yazann Müslüman
ülke önderlerinden
affedilmesi için yardım
talep etmesine, Iranlı
gazeteler Ruşdi'ye idam
edilmesi için teslim
otmasını önererek karşıhk
vermişlerdi.
KarnavaTda
420 ölti
• SAO PAULO (AA) —
Brezilya'da geleneksel
karnavalda, 4 büyük kentte
4 günde toplam 420 kişi
öldü. Polis, yalnızca Rio'da
157 kişinin hayatını
kaybettiğini, bunlardan
74'ünün cinayete kurban
gittiğini bildirdi.
Beyaz Sanay Sözcüsü Fıtzwater, kara savaşının her an başlayabileceğini söyledi
Cheney: Güneyi vuracağızIrak'm hava savunma sistemleri ve deniz
gücünün yok edildiğini anlatan ABD
Savunma Bakanı Cheney, bombardımanın Irak
içindeki stratejik hedeflerden Güney Irak ve
Kuveyt'teki kara birliklerine kayacağını söyledi.
Dış Haberler Servia — ABD konulmasını sağlamak için üst-
lendikleri yükümlüluklerden birSavunma Bakanı Dtck Cheney,
Irak'a yönelik hava saldırılan-
nın, olası bir kara savaşına baş-
lamadan önce bir süre daha sü-
receğini beürtirken Beyaz Saray
Sözcüsü Marlin Fıtrtvater Kör-
fez'de kara savaşının her an
başlayabileceğini bildirdi. Sa-
vunma Bakanı Cheney, hava
saldınlannın bundan sonraki
hedeflerinin Bağdat'tan ülkenin
güneyindeki ve Kuveyt'teki ka-
ra birliklerine kaydınlacaguu
kaydetti.
New York Times gazetesi,
Bağdat'ta yabancılann kaldığı
El Raşid Oteii'nin gizli bodru-
munda büyük bir askeri iletişim
merkezi bulunduğunu ileri sür-
dü.Mısır'da yayımlanan EIAh-
ram gazetesi Türkiye'nin, savaş
sonrasında bölgede oluşturula-
cak bir güvenlik sisteminde rol
alması gerektiğini yazdı.
ABD Savunma Bakanı Dick
Cheney, Irak'a yönelik müttefik
hava bombardırnamnın, bir ka-
ra saldınsına girişilmeden önce
"önemli kazançlar" elde edile-
ne kadar sürebûeceğini söyledi.
Reuter'in haberine göre Cheney,
bundan sonraki bombardıman-
lann hedefinin Bağdat'tan kaya-
rak ülkenin güneyine yönelece-
ğini belirtti. "Saaınm, şu ana
kadar çok iyi iş yaptık" diyen
Cheney, ABD Ticaret Odası-
ndaki konuşmasında Saddam
Hüseyin'in nükleer, biyolojik ve
kimyasal silah kullanma kapa-
sitesinin de "uzan bir süre için"
imha edildiğini söyledi.
Dick Cheney, Irak'm hava sa-
vunma sistemleri ve deniz gücü-
nün de yok edildiğini anlatarak
hava bombardımanının, duşma-
nın müttefik guçlere yönelik teh-
ditlerini iyiden iyiye azaltmak
amacıyla süreceğini ifade etti.
ABD Savunma Bakanı, bu sal-
dınlarda dikkatin, Irak'm için-
deki stratejik hedeflerden Güney
Irak ve Kuveyt'teki kara birlik-
lerine kayacağını söyledi.
Müttefik kuvvetlerin, kayıp-
ları en aza indirecek bir kara sa-
vaşına hazırlandığını belirten
Cheney, "En uygun zamanda,
Başkan Bush karannı verince,
Saddam Huseyin'i Kuveyt'ten çı-
kartmak hedefimize ulaşmak
için tüm kuvveUerimizi kıillan-
maya hazırız" dedi.
Beyaz Saray
Beyaz Saray Sözcüsü Marlin
Fitzwater, Başkan Bush'un pa-
zartesi günu yaptığı açıklamada,
kara savaşının başlamasına ka-
rar vermeden önce "bir an
bekkyeceği" yolundaki sözleri-
ni hatırlattı ve "Bir an bekleye-
cek demek, hareket her an baş-
tayabiUr demektir" şeklinde ko-
nuştu.
BM'nin Kuveyt'in işgali ile il-
gili kararlanmn uygulamaya
adım bile sapmadıklarını sözle-
rine ekleyen Fiztwater, Irak'ta-
ki komuta merkezlerini bomba-
lamaya devam edeceklerini ve
bu bombardımanlar sırasında
sivillerin de ölebileceğini sözle-
rine ekledı.
tngiltere Savunma Bakanı
Tom Kiog, Irak Devlet Başkanı
Saddam Hüseyin'in Kuveyt'ten
çekileceği yönünde hiçbir işaret
vermediğini belirterek kara sava-
şı olasılığmın daha da arttığını
söyledi. King, BBC'ye verdiği
demeçte, "Korkanm kara sava-
şı olasüıgı daha da arttı" dedi.
El Raşid Oteli
ABD'nin etkili gazetelerinden
New York Times, Irak'ın baş-
kenti Bağdat'ta coğunlukla ya-
bancıların kaldığı önde gelen
otellerden El Raşid'in gizli bod-
rumunda önemli bir askeri ile-
tişim merkezi bulunduğunu ile-
ri sürdü.
New York Times, üst düzey
ABD'li ve askeri yetkililere da-
yanarak Suudi Arabistan'ın baş-
İcenti Riyad'dan verdiği haberde.
otelin iki katlı bodrumundaki
iletişim merkezinin, Dicle nehri
üzerindeki iki köprüden geçen
kablolarla Irak'la Kuveyt'i bir-
birine bağlayan son derece gü-
venli bir haberleşme sistemine
sahip olduğunu savundu. Ti-
mes, sivil kayıplara ve dünyanın
olumsuz tepkisine yol açacağı
korkusu ile Washington'un müt-
tefik komutanlara, oteli ve otel-
den çıkan kablonun uzerinden
geçtiği köprüyü bombalamala-
n yolunda talimat verdiğini
kaydetti.
başladıklannı kaydetti.
"Türkiye rol almalı"
Mısır'ın yçn resmi El Ahram
gazetesi, Türkiye, lran ve tsra-
il'in savaş sonrasında oluşacak
güvenlik sisteminde rol almala-
rı gerektiğini bildirdi. Gazetede
yayımlanan başmakalede,
ABD'nin bölgedeki yeni güven-
lik sistemine ilişkin önerilerinin
sadece Körfez bölgesini kapsa-
dığını, ancak bu düzenlemelerin
bütün Ortadoğu'yu içine alma-
sı gerektiği belirtildi.
Irak Başbakan Yardıması Sa- tran ••««alrları
dun Hammadi, müttefik güçle- l r a n
" V 8 1
" 1 1
"
rin nükleer silah kullanarak dü-
zenleyecekleri herhangi bir sal-
dınya, ülkesinin konvansiyonel
olmayan silahlarla karşıhk vere-
ceğini söyledi. AA'nın bildirdi-
ğine göre müttefik güçlere katıl-
mayan Arap ülkelerine duzenle-
diği gezi çerçevesinde Moritan-
ya'ya gelen ve Devlet Başkanı ile
göruştükten sonra basın toplan-
tısı düzenleyen Hammadi, "Bi-
zim nükleer silahımız yok. An-
cak böyle bir saldın ile karşdaş-
tığımızda, elimizdeki konvansi-
yonel olmayan bütün silahlan
kullanınz" dedi.
"Bütuo dünya ABD'nin elin-
de oyuncak oldu" dıyen Ham-
madi, bununla birlikte aralann-
da SSCB'nin de bulunduğu ba-
zı ülkelerin tebJikeyi görmeye
Japonya'da yayımlanan San-
kei gazetesi, askeri uzmanlara
dayanarak verdiği haberde, tran
kargo uçaklannın her gün Irak'a
silah taşıdığından şüphe edildi-
ğini ileri sürdü. Gazete, lran'ın,
SSCB ile Afganistan sınınna ya-
kın Meşhed kentinde bulunan
bir üsten her gün beş adet Boe-
ing 747 tipi uçağın havalanarak
Bağdat'a gunlük seferlerini yap-
tığını belirtti. Askeri uzmanlar
bu uçaklann, silahlar, Sovyet
yapımı savaş ucaklan parçalan
ve tanklar taşıyabileceklerini
söylediler.
Bu arada tran Dışişleri Baka-
nı Ali Ekber Velayeü, uçakları
ile birlikte tran'a kacan bazı
Iraklı pilotların siyasi sığınma
hakkı istediklerini söyledi. '
4
KOMUTAN CEPHEDE — "Çöt Fırtınası" harekfttının komutanı General Norman Scfcvarzkopf,
kara savaşına hanrianan ABD deniz piyadelerini cepbede teftiş ettL (Fotoğraf: Reuter)
Irak'tan tehdit
Irak, müttefik kuvvetlere yö-
nelik yeni bir tehditte bulunarak
"mahvedici sürprizler hazır"
dedi. Irak, Körfez savaşında za-
ferin de "sadece birkaç gün
uzakta olduğunu" söyledi. Bağ-
dat Radyosu'nun dünkü yayı-
nında, "Bizi sadece birkaç gün
mihai zaferden aymyor... Bu bi-
tirici vuruştnr, zaferin mührü-
dür ve vaat edilen tarihi
zaferdir" denildi.
Scudlara kimyasal
başlık
Çekoslovakya'nın kimyasal
maddelerle mücadele amacıyla
Suudi Arabistan'a gönderdiği
birligin Komutanı General Jo-
sef Cerny, Cenevre'de silahsız-
lanma görüşmelerine ara veril-
diği sırada basına yaptığı açık-
lamada, Irak'm elindeki Scud
füzelerine kimyasal başlık taka-
bilecek teknik düzeye eriştiğine
inandığını söyledi.
Suudi Arabistan'a füze
Irak, dün S. Arabistan'ın ku-
zeyine iki füze fırlattı. Scud fü-
zelerinden birinin Hafr El-Batin
kentindeki bir hastane binasma
isabet ettiği, diğerinin ise kent
yakınlannda çöle düştüğü bil-
dirildi.
ALPTEMOÇtN:
Mısıfa F-16
satabiliriz
KAHtRE (Cumhuriyet) —
Dışişleri Bakanı Ahmet Kurtce-
be Alptemoçin, dün Mısır Sa-
vunma Bakanı Yusuf Sabri Ebu
Talip ile görüştü. Görüşmede
Mısır tarafı, Türkiye'den F-16
uçağı aJabileceğini bildirdi.
Alptemoçin, yaklaşık 45 da-
kika süren görüşmeden sonra
yaptığı açıklamada, Türkiye ile
Mısır arasında işbirliğinin her
alanda giderek gelişeceğini söy-
ledi. Alpetmoçin'in verdiği bil-
giye göre görüşmeler sırasında
Mısır'ın Türkiye'den 40 adet
F-16 uçağı alması konusu değer-
lendirildi.
Mısır tarafının Türkiye'den 40
F-16 uçağı alabileceğini bildirdi-
ğini açıklayan Alptemoçin, ge-
lişmeleri "olumlu" olarak ni-
teledi.
Mısır Savunma Bakanı Yusuf
Sabri Ebu Talip de yaptığı açık-
lamada, görüşmenin çok yarar-
h geçtiğini belirterek Türkiye ile
Mısır arasında her zaman iyi
ilişkilerin işaretlerini gönnenin
mümkün olduğunu söyledi.
özellikle askeri alanda ilişki-
leri geliştirmeyi istediklerini be-
ürten Tah'p, görüşmelerin, özel-
Ukle fikir ahşverişi ve tecrübele-
rin aktanlması acısından çok
yararlı olduğunu kaydederek
"Bu görüşmenin sonuçlan çok
yakın bir zamanda kendini
gösterecekür" dedi.
îsrailDışişleri Bakanı Arens, barış konusunda Şam ile görüşebileceklerini söyledi
Suriye-Israîl yakınlaşmasıSuriye Dışişleri Bakanı Faruk El Şara, Ortadoğu'daki
Arap-îsrail çatışmasının sona erdirilmesi için İsrail'in
işgal ettiği topraklardan çekilmesi gerektiğini söyledi.
Dış Haberler Servisi — Körfez sava-
şının diplomatik yollarla bir an önce so-
na erdirilmesi yolundaki girişimler yo-
ğun biçimde sürerken, Suriye Dışişleri
Bakanı Faruk EJ Şara, Ortadoğu barı-
şının, İsrail'in, işgal ettiği topraklardan
çekilmesine bağh olduğunu söyledi. Is-
rail Savunma Bakanı ızak Rabin, bir
Amerikan televizyon kanalı aracıhğıyla
verdiği yanıtta, "Suriye ile banş konu-
sunda görüşme fırsatını memnunlukla
karşılayacaklannı" açıkladı.
Suriye Dışişleri Bakanı Faruk El Şa-
ra, Almanya Dışişleri Bakanı Hans Di-
etrich Genscher ile yaptığı görüşmeler-
• den sonra düzenlediği basın toplantısın-
da, "Genscber ile görüşmelerimizde,
bölşemizde banşın İsrail'in işgal ettigi k n ş k u ı u y ^ z " d e d i .
Îsrail Dışişleri Bakanı Moşe Arens ise,
Amerikan NBC televizyonuna verdiği
demeçte, "Suriye ile istedikleri zaman,
istedikleri yerde ve önkoşulsuz olarak
görüşmeye hazınz. Ancak tsrail'e uzun
zamandır düşmanhk beskyen Suriye'nin
bizimle görüşmeye hazır olduğundan
tüm Arap topraklanndan çekilmesi ve
Filistin halkının ulusal hakiannın garan-
ti altına ahnmasına baglı olduğu görii-
şümüzü dile getirdik" diyerek, bu ko-
şullar sağlanmadıkca bölgede barış ola-
mayacağını söyledi. Basın toplantısmda,
Suriye'nin barış istediğine ve savaş son-
rasında bölgede önemli bir rol oynaya-
cağına inandığım belirten Almanya Dı-
şişleri Bakanı Genscher ise daha sonra
Kral Hüseyin ile göruşmek üzere Ür-
dün'e geçti.
Irak ile işbirliği içinde savaşa diplo-
matik bir çözüm bulma çabasındaki
Sovyetler Birliği Başkanı Mihail S. Gor-
baçov, Irak Dışişleri Bakanı Tank Aziz
ile pazartesi günü yapacağı görüşmenin
öncesinde, Kuveyt Dışişleri Bakanı ile
bir araya geldi. Sovyet Dışişleri Bakan-
hğı sözcüsü Vitaly Çurkin'in yaptığı
açıklamaya göre sürgündeki Kuveyt hü-
kumetinin Dışişleri Bakanı Şeyh Sabah
El Ahmed El Sabah ile Başkan Gorba-
çov arasında yapılan görüşmede, Kör-
fez savaşının yanı sıra ikili üişkiler de ele
alındı.
Irak karşıtı ittifakta yer alan Suriye
ve Mısu- ile Suudi Arabistan'm liderli-
ğindeki Körfez İşbirliği Konseyi devlet-
leri, savaş sonrası güvenlik sistemini gö-
ruşmek üzere bugün Mısır'ın başkenti
Kahire'de toplanıyorlar. Suriye Dışişleri
Bakanı Faruk El Şara'nın yaptığı açık-
lamaya göre Mısır, Suudi Arabistan,
Umman, Katar, Birleşik Arap Emirhk-
leri, Bahreyn ve Kuveyt dışişleri bakan-
lan, Kahire'deki toplantı sırasında sa-
vaş sonrasındaki bölgesel düzenlemele-
ri ele alacaklar. Reuter ajansımn habe-
rine göre, Almanya Dışişleri Bakanı
Hans Dietrich Genscher'in Suriye'de
Devlet Başkanı Hafız Esad ile yaptığı
görüşmeler sırasında ilettiği görüşler de
toplantıda belli bir çerçeve oluşturacak.
POLJT1KADA
SORUNLAR
ERGUNBALa
Sığınak Faciası ve Otesi
Bağdat'ta müttefik uçakları tarafından bombalanan sığı-
nakta yüzlerce suçsuz sivilin ölmesi feci bir olay.
Irak, sığınağın bilinçli olarak bombalandığını öne sürüyor.
ABD ve İngiltere, binanın askeri komuta merkezi olarak kul-
lanıldığını iddia ediyor. Bu iddiaların, hangisinin doğru oldu-
ğunu bilecek durumda değıliz. Ama olay bir gerçeği ortaya
çıkarmıştır. Savaşın "dengelisi", "dikkatlisi" ya da "hesaplısı"
olmaz. Savaş, öldürme, ımha etme sanatıdır. Amerikalılar Kör-
fez savaşı başlayalı beri "akıllı bombalar", hedefini tam isa-
betle vuran bilgisayarlı "süper füzeler" gibi modern tekno-
lojinin en son ürünleri sayesinde, yalnızca önceden belirie-
nen stratejik hedeflerin vurulduğunu sivillere çok az kayıp
verdirildiğini iddia ediyoriardı. Bağdat'taki trajedi, bu iddia-
ların geçersizliğini ortaya çıkarttı.
Olayın siyasal etkileri ise ABD ve müttetlklerini herhalde
çok güç durumda bırakabilecektir. Savaş uzadıkça, Kuzey Af-
rika'da Fas, Tunus, Cezayir ve Libya gibı Arap ülkelerinden,
Asya'da Pakıstan gibi Müslüman ülkelere kadar, tepkiler yo-
ğunlaşmakta, Batı aleyhtarlığı yayılmaktadır. Sığınak olayı-
nın, Arap ülkelerinde huzursuzluğu büsbütün arttıracağı açık-
tır. Bu nedenle olay siyasal açıdan Başkan Bush'u güç du-
ruma sokarken Saddam Hüseyin'e büyük yarar sağlamıştır.
Bağdat'taki facia ABD'nin kara saldınsına ilişkin planlan-
nı da etkileyebilır. Bu olaydan sonra hava bombardımanları-
na daha birkaç hafta devam edilmesi, Arap ülkelerindeki hu-
zursuzluğu büsbütün arttıracaktır. Tabandan gelen tepkile-
rin yoğunlaşması, Suudi Arabistan'a asker gönderen Fas
Mısır ve Pakistan gibi ülkelerin yönetimlerini güç duruma so-
kabilir. Suriye'de bile, nefes aldırmayan otoriter yönetimine
karşın Hafız Esad'ın zorianacağı düşünülebilir. Bu bakımdan
kara saldırısı öne alınabilir.
Şimdi oiayı, başka açıdan ele alalım. Bağdat'taki sığınağı
bombalayan uçak ya da uçaklar ya İncirtik Üssü'nden kalk-
mış olsalardı...
Türkiye'nin kendini içinde bulacağı durumu, düşünebJliyor
musunuz?
Ülkemiz, Arap dünyasının bir numaralı düşmanı ilan edi-
iirdi. Araplar, ABD'yı, Batı Avrupa'yı zamanla belki unutur-
lardı, ama aynı dinden oldukları bölge ülkesi Türkiye'yi hiç-
bir zaman unutmazlardı.
"Araplardan bize ne zaman yarar geldi ki!.." görüsü dış
politıka acısından geçerli değildir. 'Araplardan bize yarar
gelmedi" diye, bir arada yaşamak zorunda olduğunuz halk-
ların düşmanlığını kazanmamn onları karşınıza almanın akıl-
cılıkla hiçbir ilgisi yoktur.
Her zaman yazdık. Körfez savaşını, sadece askeri açıdan
düşünmek, Irak ordusunun kaç haftada cözüleceğini hesap-
lamanın yeterli olduğunu sanmak, en büyük hatadır.
Körfez savaşı siyasal bir savaş niteliğine bürünmüştür. Uza-
dıkça, bu nitelıği daha da ağır basacaktır Soruna bu açıdan
bakıldığında Saddam Hüseyin'in savaşı kazanmakta olduğu-
nu kabul etmek gerekıyor. Irak dıktatörü, ordusu tümüyle ezil-
se de hatta kendisı ölse de savaşa kendi istediği damgayı,
siyasal damgayı vurmayı başarmıştır. Saddam'ın hedefi, sa-
vaşa Arap-Batı, Müslüman - Hıristiyan kavgası niteliğini ka-
zandırmaktır. Mücadele, kitlelerin gözünde her geçen gün
bu niteliğe daha fazla bürünmüktedir.
Saddam ise Arapların yakın tarihinde Batı'ya karşı en uzun
süre direnen lider olarak, "bir kahramana" susamış kitlele-
rin gözünde prestijini arttırmaktadır.
Körfez savaşı bugünden yarına ne gibi gelişmeler olacağı
tâhmin edilemeyen, bir bataktır.
Bu batağa, üsleri Amerikan bombardıman uçaklanna aça-
rak bulaşan Türkiye'nin, savaş sonrasında bölgede Araplar
arasında saygın bir yere sahip olacağı, söz gelişi Filistin so-
rununun çözümünde faal bir politika ızleyebileceği yolunda-
ki görüşler, bize biraz hayal gibi geliyor.
KAHtRE NOTLARI ~
Kuşkulu bakış
SEMİH tDİZ
KAHtRE — Türkiye ve Mı-
sır'ın Körfez savaşı konusunda-
ki "resmi" politikalan benzer-
lik gösteriyorsa da Mısır halkı
ve basını Türkiye'ye çok farklı
bir gözle bakıyor.
Mısırh aydmlar, Türkiye'ye
karşı geleneksel olarak duyulan
kuşkulann Ankara'nın savaşta
takındığı "diaamik" tutumdan
dolayı daha da artügını açıkça
sergih'yorlar.
Arap dünyasının en saygın
gazetelerinden biri konumun-
daki Al Ahram'm gunlük 3 mil-
yon satışı "sade vatandaşlann"
da Türkiye'nin savaştaki tutu-
mundan haberdar olduklannı
ortaya koyuyor. Bu nedenle
Türkiye'ye karşı "tepki" diye
nitelendirilebilecek duygular
sadece "aydın"larda değil.
tncirlik'in kullammnun ar-
dından Fırat sularını geçici bir
süre için olsa bile kısmasının
yeni tepkileri gündeme getirdi-
ği gözleniyor.
Mısır'ın aslında su konusun-
da Türkiye ile hiçbir fiziki bağ-
lantısı olmamasına karşın ko-
nu son günlerde yerel basında
geniş bir şekilde işleniyor. Mı-
sır basınının kısmtıyı, "Türki-
ye suyunu silah olarak
kullanıyor" yaklaşımıyla ver-
BABAMIN NASİHATİ
İMTAŞ SİGORTA
Babam hep İMfaf'ın Usta Sigortacı'lığını anlatır,
bona da lartaşla çolışmcmı öğütterdi.
Bakın n« kadar haklıymış;
Bir g«ce aniden bir müşterimiz aradı. Mallarını
Kemen istiyormuş.
Aslında mallar hazır ertesi sabah yola çıkobilir
ama Nakliyat Sigortaları yok. Yolda bir kaza olsa
mahvolduk. %
Hemen Imtaf SlgTta ocentemizi aradık.
Yatağından kalkıp geldi.
Mallarımızın tam değerine göre, en
uygun teminatı ve pirimleri
hesapladı.
Çabucak poliçemizi hazırladı,
imzaladık. içimiz rahatladı.
Tesekkürler baba... Teşekkürler
İmtaş SigortaİTTİHADI Mllll Iu«» AHONİM $ll«(rl
Ahmel EYLEMEH - Huseyın EYLEMER [_
OEMET MODAEVİ - Hısaronü / İZMİR *On yıldır İMTAŞ ' da sıgoıtalı"
"Bv Gücü
Stoltenberg; Türkiye*ye gönderilen Hawk ve Rolandlarsavaş sonuna dek kalacak
Alman füzeleri 'emanet'F.Almanya Savunma Bakanı Stoltenberg,
Erhaç Üssü'nde görevli Alman askerlere, Irak
saldırmadığı sürece Türkiye'den saldırı
düzenlenmeyeceği konusunda güvence verdi.
keri Hava Üssü'ne geldi. Konuk
MALATYA — Federal Al-
manya Savunma Bakanı Ger-
hard Stoltenberg, körfez krizi-
nin sona ermesi durumunda
Türkiye'ye gönderdikleri Hawk
ve Roland füzelerinin burada bı-
rakılmasının planlanmadığını
söyledi. NATO Çevik Kuvveti
kapsamında Malarya Erhaç Ha-
va Üssü'nde bulunan Alman as-
kerlere, Irak'la savaşmayacaklan
konusunda güvence veren Stol-
tenberg, "Türkiye saldınya uğ-
ramadıkça bu topraklardan
Irak'a bir saldırı
düzenlenmeyeceğini" söyledi.
Alman bakan, dün Ankara1
dan özel bir askeri uçakla 150
kadar Alman askeri ile 18 Alfa
uçağının bulunduğu Erhaç As-
Tuğgeneral Mehmet Yurdakan
ile üsteki Alman ve İtalyan filo
komutanlan karşıladı.
Stoltenberg daha sonraki üs-
teki Alman askerlerle yemek yi-
yerek, sorunlarını dinledi. Al-
man askerlere, ziyaretinin nede-
ninin Erhaç'taki egitim seviyesi-
ni görmek ve sorunlan dinlemek
olduğunu anlatan Stoltenberg,
"Sizin buraya gelmenizi Türk
hallu Ukdir etti. Almanya'da
bOdiginiz gibi savaşa karşı çı-
kanlar, sizin buraya gelmenize
karşı çıkanlar vardı. Ancak so-
nunda Alman halkı da Birleşmiş
MiUeÜer kanuianna uyulmasın-
dan yana görüş bildirdi" diye
konuştu.
Alman anayasası uyarınca
Körfez'e asker gönderemedikle-
rini vurgulayan Stoltenberg,
"Savaşın vayılmaması için eii-
mizden geleni yapıyoruz" dedi.
Söz alan ban Alman askerleri
bakana, "Türkiye, Irak'a saldı-
racak mı" sorusunu yönelttiler.
Bakan bunun üzerine, önceki
gün Ankara'da yaptığı temasla-
ra değinerek Irak'tan bir saldırı
gelmediği sürece, Türkiye'nin
kimseye saldırmayacağını kay-
detti.
Alman Savunma Bakanı Stol-
tenberg, daha sonra üste düzen-
lediği basın toplantısmda Al-
man gazetecilerin sonılanm ya-
nıtladı. Türkiye'ye şimdiye ka-
dar 900 milyon mark askeri yar-
dmı gönderdiklerini beUrten ba-
kan, bu yardımın daha sonra
gönderileceklerle birhkte 1.5
milyon marka (30 trilyon TL)
ulaşacağını söyledi.
Stoltenberg, bir soru üzerine
Körfez füzelerinin sona ermesi
durumunda Alman malı Hawk
ve Roland füzelerinin Türkiye1
de bırakılmalannın planlanma-
dığını söyledi. Bakan, "Türk ge-
neralleri Çevik Kuvvet'ten
rahataz" şeklindeki bir anımsat-
ma üzerine de "Benim muhata-
bun Cumhurbaşkanı ve meslek-
taşım Türk Savunma Bakanı'dır.
Generallerde rahatsızlık yok,
memnunlar" dedi.
Bu arada Ankara Büromuzun
haberine göre Sovyet uçaklan-
nın Türkiye'ye getirmeyi reddet-
tiği Hawk ve Roland füze batar-
yalannı ABD uçakları getirecek.
Körfez savaşı nedeniyle Türki-
ye'nin savunmasına yönelik ola-
rak Almanya'dan gelecek sis-
temlerin naklinin pazar gününe
kadar tamamlanması planlanı-
yor. Üst düzey askeri kaynaklar-
dan edinilen bilgiye göre ABD
C-5 ve C-130 nakliye ucaklan ta-
rafından Türkiye'ye getirilecek
olan sistemler Malatya ve Diyar-
bakır'da konuslandırılacak.
mesi dikkat çekiyor.
Nil Nehri konusunda ileriye
dönük "felaket senaryotannm"
gündemde olmasının verdiği
duyarlüıkla yoğrulan Mısır hal-
kımn, Türkiye'nin suyu bir
Arap ülkesine karşı silah olarak
kullanmaya hazırlandığı yolun-
daki yorumlardan nasıl etkile-
neceğini anlamak kolay.
Mısır Devlet Başkanı Hüsnü
Mübarek'in Dışişleri Bakanı
Knrtcebe Alptemoçin'i kabulü
sırasında Cumhurbaşkanlığı
Sarayı önünde bir gnıp Mısırh
gazeteci ile sohbet sırasında ilk
açılan konunun tncirlik, ikin-
cisinin ise su konusu olduğunu
öğreniyoruz.
Ülkenin en saygın haftahk si-
yaset dergisi "Musawar"m ön-
de gelen dış politika muhabiri
Saana El Said bize net bir soru
yöneltiyor: "Saldınya uğrama-
dınız. Nicin Irak'ın topraklan-
nızdan kalkan oçaklaria bom-
balanmasına izin verdiniz?
Araplar bnnu anlamakta güç-
lük çekiyor."
tkinci soru da tabii Fırat ile
ilgili:
"Suyu silah olarak kullan-
makla tüm Arap Üemini kar-
şınıza alacağınızı göremiyor
nusunuz?"
Bu kez soru sırası bize
gehyor:
"Tirkiye'nin savaş sonraan-
da kunriacak bölgesel gÜTenlik
sisteminde rol oynayacağı sdy-
leniyor. Bu konuda ne düşünü-
yonunuz?"
Kendisini "Al Ahram'ın dış
politika muhabiri" olarak tanı-
tan bayan söze giriyor ve özet-
le şunlan söylüyor:
"Böyle bir şey olmaa için
Türkiye'nin Araplar armsuıda
bir kredibihtesi olmaa gereki-
yor. Evet, güçlü alkesiniz ve
ekonomik açıdan moddsiniz.
Ama Araplara karşı tarihi ha-
tanm tekrar islediniz. Ortada
âze yönelik açık bir teMit yok
iken tndriik'i Amerika'ya ver-
diniz. Bunun gerekçeJeri olabi-
Hr. Ama nalk gözüyle bakm ko-
nnya. 'Amerika'daki büyük bi-
rader istedi ve Türkiye verdi'
gorüntüsü var ortada. Botgenin
gelecegine yönelik senaryobuın
patoıd şimdfflk V^ukington'da.
Bundan dnyulan rahatsıziıgı
yetkibleriıniz diplomatik ifade-
lerle de olsa dile getiriyorlar.
'Bölgede birşey olacaksa buna
biz karar veririz' demeye geti-
riyorlar. Halk arasındaysa
Amerika'ya büyük tepki var.
Maalesef Türkiye'ye de Ameri-
ka'uın bir tür emir kulu olarak
bakıfayor. Bir tür tsrail otarak."