Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 14 ARALIK 1991
fpBLOKNOT
YAĞMUR ATSIZ
%lü Slav İttifakı' ve
Sonrası
BONN — Rusya Federasyonu Başkanı Boris Yeltsin, Uk-
rayna Cumhurbaşkanı Leonid Kravçuk ve Beyaz Rusya
(Ak Rusya / Byelo Rosiya) Cumhurbaşkanı Prof. Stanislav
Şuşkeviç'in "Üçlü Slav ittifakı", artık Sovyetler Birliği'nin
kesin olarak tarihe karıştığı anlamını taşıyor. Bundan
böyle en inançlı ve iyimser kimseler bile artık Sovyetler
Birliği'nin varlığını sürdürebilme imkânından söz ede-
mezler.
Bu yeni gelişme, sabık SSCB'deki "Türki cumhuriyet-
ler" (Azerbaycan, Türkmenistan, özbekistan, Kazakis-
tan ve Kırgızistan) ile " iranî" Tacikistan ve Türkiye arası-
ndaki ilişkilerin de hızla çok daha yoğun yeni hir safhaya
girdiği anlamını taşıyor.
Bu cumhuriyetlerin; Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya'y-
la sıkı ekonomik işbirtiği halinde kalmak istemeleri bu
gerçeği değiştirmez, çünkü eski imparatoriuk yapısının
doğurduğu bir mecburiyetten ileri gelmektedir.
Aslında söz konusu altı cumhurıyet, devlet yapısı, eko-
nomik yapı ve kültürel özetlikler açısından Türkiye'ye ola-
ğanüstü ilgi göstermektedirler ve bu itgi her geçen gün
artmaktadır.
Bu arada Rusya Federasyonu içindeki Tataristan, Baş-
kurdistan ve Yakutistan (Saha) özerk cumhuriyetleri ile
Ukrayna'daki Kırım Türklerinin ve Moldava Cumhuriyeti'n-
deki Gagavuz Türklerinin ikjisini de unutmamak gere-
kir.
Dünya tarihi, Türkiye'yi -bir bakıma 'kendine rağmen'-
çok özel bir çığıra sürüklemekte, başka bir söyleyisle, ta-
rih âdeta hükmünü .
Dmya tarihl, Tirklyı'yi çtfc
özel bir çtiıra sûriklsmkts,
başka hir sftytoyişle, tarih
itfata MHMini lcra
etmektrtlp. Ancak Tûrklye
bu BelişmenJıı Sonicu sanki
•ÇanCII Mlnu DBII IHInCI
kûme'ye yüks^an bir futbol
takımına •'ftflmûjtûr.
icra etmektedir. An-
cak Türkiye bu geliş-
menin sonucu olarak
bir bakıma "vaktirv-
den önce", yani tam
olgunlaşmaksızın,
sanki "üçüncü kü-
me"den "ikinci kü-
me'ye yükselen bir
futbol takımına dön-
müştür. iş böylesine
aceleye geldiği içın
şimdi bu "takım"ın
"ikinci küme"de
hakkını vererek oynayıp oynayamayacag; belli değildir.
Üstelik Balkanlar ve Ortadoğu'da da Türkiye'yi acil ve
çok karmaşık yeni görevlerin beklediği göz önüne alınır-
sa, bu yeni rol ne kadar çekici olursa olsun, Türkiye'nin
pek de öyle imrenilecek durumda olmadığı ortaya çıkar.
Ne var ki Başbakan Süleyman Demirel, son Güneydoğu
gezisindeki konuşmalarında, Türkiye tarafından Kuzey
Irak Kürtlerinin kaderine artık aktif ılgı gösterileceğıni
apaçık vurgulayarak yeni hükümetin cesaretle bu yeni
rolü omuzlamaya hazır olduğu izlenimıni uyandırmıştır.
Demirel'in Diyarbakır konuşması bu bakımdan tarihi nite-
lik taşımaktadır. ûte yandan Türkiye'nin sabık Sovyetler
Birliği bölgesindeki yeni dış polıtıkasını incelerken iki
noktayı öncelikle dikkat nazarına almamız gerekir sanı-
yorum: O bölgedeki yeni bağımsız devletlerin etnik bile-
şimi, bir; devletlerin halihazırdaki politik ve sosyal örgüsü,
iki. Baltık ülkeleri de dahil olmak üzere sabık SSCB'nin et-
nik yapısı -çok kaba hatlarıyla- şöyledir:
Sabık SSCB (1991 ekirni itibarıyla) nüfusu: 293 milyon,
%51 Rus), Rusya Federasyonu (147 milyon, %83 Rus, 17
özerk cumhuriyet, 6.5 milyon Tatar Türkü, 1.6 milyon Baş-
kurt Türkü, 700.000 Yakut / Saha Türkü, 1.7 milyon Çuvaş
Türkü, aynca Kuzey Kafkasya'da birkaç yüz bin Türk), Uk-
rayna (58 milyon, %21 Rus, 200.000 kadar Kırım Tatarı),
Beyaz Rusya (10 milyon, %12 Rus), Estonya (1.5 milyon,
%30 Rus), Letonya (3 milyon, %33 Rus), Litvanya (4 mil-
yon, %4 Rus), Moldavya veya Moldava (4 milyon, %14
Rus, 200.000 Gagavuz Türkü), Gürcistan (5 milyon, %7
Rus), Ermenistan (3 milyon, %3 Rus), Azerbaycan (7 mil-
yon, %7 Rus), Türkmenistan (4 milyon, %13 Rus), Özbe-
kistan (20 milyon, %11 Rus), Kazakıstan (17 milyon,
%41 Rus, %40 Kazak Türkü, %5 özbek ve Türkmen),
Kırgızistan (4 milyon, %22 Rus), Tacikistan (5 milyon,
1989: %14 Rus, 1991: %7 Rus).
Bu kadar şiddetii olmasa bile öbür Orta Asya cumhuri-
yetlerinden de Ruslar anavatana dönüş yapmaktadırlar.
Bu ülkelerden 1992 sonuna kadar Moskova yönüne bütün
marşandiz vagonları rezervedır. Aynı vagonlar Mosko-
va'dan Orta Asya'ya boş gitmektedir.
"Şarkf" cumhuriyetlerin insanın dudaklarını uçuklata-
cak nitelikteki polıtık ve sosyal yapısı ile Türkiye'yi bura-
larda bekleyen ağır sorunları, yer darlığı sebebiyle bir
başka yazıda ele almak istiyorum.
BRÜKSEL
BAB'a
yeşil ışık yaktı
NATO Savunma Planlama Komitesi,
Maastricht doruğunun Avrupa savunma
kimliğine itişkin kararlarını memnuniyetle
karşıladı. Savunma Bakam Ayaz ile görüşen
Amerikalı meslektaşı Cheney, Çekiç Güç'ün
süresinin uzatılmasını istedi. iubir
BRÜKSEL — NATO, Mast-
richt doruğunun Avrupa sa-
vunma kimliğine ilişkin karar-
lanna "yesfl ışık" yaktı. Bu
onay, Washington'un da Ma-
astricht'te bulunan fonnüle
"evet" dediği anlamına geldi.
Böylece, Yunanistan'ın Batı
Avrupa Birliği'ne tam üye ol-
masım öngören, öte yandan
Türkiye'ye BAB ana sözleşme-
sinde tanımı yapümayan bir tür
"ortak üye"lik statüsü tanı-
yan, AT doruğu kararlan,
Türkiye'nin üyesi olduğu NA-
TO'nun savunma bakanlan
toplanüsında bir kez daha vur-
gulanmış oldu.
NATO Savunma Planlama
Komitesi toplantısı için Bnlk-
sel'de bulunan Milli Savunma
Bakam Nevzat Ayaz, Türkiye'-
nin kendisine önerilen ortak
üyelik statüsünün hükümet dü-
zeyinde inceleneceğini, kesin
karann bundan sonra verilece-
ğini basın mensuplanna söyle-
di. Türk bakanın, Brüksel'de
bulunduğu üç gün boyunca tn-
giliz, Alman ve ABD'li bakan-
larla yaptıgı temaslarda, Anka-
ra'ya önerilen ortak üyelik sta-
tüsünün ne tür sonuçlar doğu-
racağım anlamaya çalıştığı ifa-
de edfldi. Ancak basın mensup-
lannın ısrarb sorulanna rağ-
men bakan, ileriye dönük yo-
rum yapmaktan kaçındı.
Bakan Nevzat Ayaz'la yak-
tanışma toplantısı yapan
ABD Savunma Bakam Dick
Cheney, Türkiye'den "Provide
Comfort" operasyonu için
Türkiye'de bulunan Batıh güç-
lerin görev süresinin uzatılma-
sını talep etti. Milli Savunma
Bakam Ayaz'ın, hükümetin bu
konuyu incelemekte olduğunu
ABD'li bakana söylediği belir-
tildi. Türkiye'nin BAB'a ortak
üyelik konusu da bu ikili görüş-
mede ele ahndı.
Alman Savunma Bakam ile
önceki akşam ikili görüşme ya-
pan Nevzat Ayaz, askeri yardı-
mın kesilmesine ilişkin Alman
Parlamento Komisyonu'nun
kararını eleştirdi. Alman Sa-
vunma Bakam Gerhard Stol-
tenberg ise Ayaz'a bu konunun
kendi hükümetinin görttşünü
yansıtmadığmı, demokratik iş-
leyiş içinde alınmış bir meclis
karan olduğunu ifade etti.
NATO savunma bakanlan
toplantısının sonuç bildirisin-
de, ittifak, Batı Avrupa Birliği
ile ilgili olarak son Maastricht
doruğu kararlarına ilişkin gö-
ruşünü şöyle ifade etti:
"Avrupa Savunma ve Gü-
venlik Kimliği'Dİn birbirini iz-
kyen aşamadan geçerek inşa
edüeceğini, BAB'ın Avrupa
Birliği'nin savunma bileşenini
teşldl edeceğini ve aynı zaman-
da ittifakın Avrupa bacağını
guclendirecegini memnuniyet-
le not ettik."
Mitsotakis ile görüşen ABD Başkanı, Kıbns toplantısının 1992 başında yapümasında kararlı
Bush ocakta zîrve îstiyorABD Başkanı Bush, "Başbakan Mitsotakis'in değerlendirme
yeteneğine saygı duyduğum konulardan biri Kıbns" diyerek
Yunan liderini övdü. Bush, "1992'de mümkün olan en erken
zamanda üst düzeyde bir uluslararası Kıbns toplantısı umüdu
beslemeye devam ettiğini" söyledi.
WASHINGTON (Cumhuri-
yel) — Beyaz Saray, önceki gün
Kıbns konusunda yoğun görüş-
melere sahne oldu. ABD Başka-
nı George Bush, öğle vakti Yu-
nanistan Başbakanı Koastantin
Mitsotakis ile konuyu ele aldı,
öğleden sonra da bir madalya
toreni dolayısıyla Washington'-
da bulunan eski BM Genel Sek-
reteri Perez de Cuellar ile bir gö-
rüşme yaptı.
İki lider oval ofiste fotoğraf
çektirirken Kıbns konusunda
yöneltilen bir soru üzerine Bush
şöyle konuştu:
"Başbakan Mitsotakis'in mu-
hakeneshıe sayjn duyduğum ko-
•ulardan birisi Kıbns. Kendisi-
nj temin eünck isterim ki eger
Amerika bu konuda daha fazla
•Kssfe glmmaana yardımda bu-
hmabilirse, bunn denemekte ka-
rarhyız. Biraz mesafe aldık. Sü-
ıcç BerfcdL Şimdi bakaum bu n-
yarettü ne olacak? Belki daha
fazla yarduncı olabiliriz. Öyle
düşünmek isterim. Başbakan bu
konuda çaba gosterdiğimizi bi-
Hyor."
Görüşmenin yakında gerçek-
kşeceği konusunda iyimser olup
olmadıklan sorulan liderlerden
Mitsotakis, "Ben her zaman
Bush'un "dörtlü zirve" yerine "uluslararası toplantr
ifadesini kullanması dikkat çekti. Bush, bu açıklama ile
Yunan tezlerine daha yakın bir görüntü verdi. Mitsotakis ise
"Önemli olan bir anlaşmaya varılması. Toplantının 'dörtlü'
ya da 'uluslararası' olması önemli değil" diye konuştu.
iyimserim" diye yanıt verince liği ve "suurlannuı kutsaBıgıııa" girdi.
Bush, "Kendiieri işte bu yüzden
iyi bir Başbakan zaten. Daima
ileriye bakıyor" dedi.
İki lider bu hava içinde baş-
ladıklan görüşmenin ilk 20-25
dakikasuu oval ofiste yaptı. Da-
ha sonra geniş heyetlerin de ka-
tüdığı öğle yemeğine geçildi. Ye-
mekten sonra Bush ve Mitsota-
kis, Beyaz Saray'ın bahçesinde
birer açıklama yaptılar. Bush,
yazılı bir metinden okuduğu
açıklamasında, "Yunanistan'ın
bir insan haklan şampiyonu"
olduğunu söyledikten sonra
ABD'nin Yunanistan'ın güven-
olan taahhüdünün altını çizdi.
Bush'un hangi kaygılarla bu
açıklamayı yaptıgı konusunda
bir bilgi edinilemedi. Bush, Kıb-
ns konusunda ise "1992'de
mümkün olan en erken zaman-
da üst düzeyde uluslararası bir
Kıbns toplantısı umudu besle-
meye devam ettiklerini" söyledi.
Başkan Bush'un, ABD'nin sa-
vunduğu "dörtlü ârve" yerine
"uluslararası toplantı" ifadesini
kullanması dikkat çekti. Bush,
bu açıklaması ile Yunan tezleri-
ne daha yakın bir görüntü içine
Avrupa ve Kanada işlerinden
sorumlu Dışişleri Bakan Yar-
dıması Thomas Niles ise görüş-
meden sonra Beyaz Saray'da ba-
sına bir brifing verdi. Türk se-
çimlerinin geride kaldığını, ye-
ni BM Genel Sekreteri'nin de se-
çildiğini, dolayısıyla "sürecin"
ocakta devam etmesinin önün-
de engel kalmadığını ve BM'nin
güçlü bir şekilde bu yönde hder-
lik yapması beklentisi içinde ol-
duklannı söyleyen Niles, ocak-
ta da işe "sıfırdan" başlanmaya-
cağıru, eylulde "kalınan yerdeıT
devam edileceğini söyledi.
Denktaş'tan Demirere davet
Demirel, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ı dün kabul ede-
rek Kıbns sorununu göriiştü. Demirel'i Kıbns'a davet eden
Denktaş, "Kıbns sizi bekliyor. Geldiğinizde bayram yapacağız"
dedi. Demirel de Denktaş'ın davelini memnuniyetle kabul etti-
ğini belirtti. Başbakan, ABD Başkanı Bush'un kendisini araya-
rak "Kıbns sorununu beraberce çözelim" dediğini anlatarak
"Önemli olaa~iki bölgeli, iki toplumlu siyasi eşitlige dayalı ve
Türklerin güvenlik garantisinin bulunduğu bir siyasi çözümdür"
dedi. "Yapıcı ve sonuç alıcı her çeşit çözüme vanz" diyen De-
mirel, "Kıbns önemli bir sorundur. Kıbns milli bir meseledir.
Kimse kendine göre şöyle ya da böyle yapamaz. Sovdaşlanmız
müsterih olsunlar" diye konuştu. Demirel, dün aynca ABD'-
nin Ankara Büyükelçisi Richard Barkley'i kabul ederek bir sü-
re görüştü. Yaklaşık bir saat süren görüşmede Barkleş 'in, "Çekiç
GUç'ün görev süresinin uzatılması isteğini dile getirdiği" bildi-
rildi. (Fotoğraf: AA)
KlBRIS
Türkiye
zemin
kaybettî
LTUK GÜLDEMtR
Türkiye, Cuellartn Kıbns taslağının resmileşmesine karşı
Ankaradan BM'ye uyarıTürkiye daimi delegesi Büyükelçi Ak§in, BM Güvenlik
Konseyi'nde yaptıgı konuşmada Cuellar'ın eylül ayında
hazırladığı anlaşma taslağjnı 'bir yığın yanılsama içeren
çözümler' olarak niteledi ve dörtlü zirvenin bunları zorla kabul
ettirme mekanizmasına dönüştürülmemesini istedi.
ŞEBNEM ATİYAS
NEW YORK - Birleşmiş Milletler Genel
Sekreteri Perez de Cuellar'ın Kıbns konu-
sunda sunacağı aralık raporu yaklaşırken
Türkiye uzun süredir takındığı sessizliği
bozdu. Önceki gün banş gücü görev süresi
uzatıhrken Güvenlik Konseyi'nde Türkiye
adına konuşan daımi delege Büyükelçi
Mustafa Akşin, Cuellar'ın eylül ayında ha-
zırladığı "anlaşma taslağuu"Güvenlik
Konseyi'ne devrederek resmi bir belge hali-
ne getirmemesini dıplomatik bir dille tavsi-
ye etti. Büyükelçi Akşin hazırlanan
anlaşma taslağını "Bir yığın yandsamayı
içeren çözümler" olarak nitelendirdi. Tür-
kiye daimi delgesi. "dörtlü rirvenin" böyle
yanlış anlaşılmaya çok açık çözümlerin
"Zorla kabul ettirilmesi için bir mekanizma
obnaması gerektiğini" bildirdi.
Türkiye, eylülde oluşturulan anlaşma
taslağında kabul etmedıği 17 nokta olduğu-
nu söylüyor. KKTC'ye göre ise üzerinde
anlaşılmayacak çok daha fazla nokta mev-
cut. Rum lideri Yorgo Vasiliu ve Yunan
Başbakanı Konstantin Mitsotakis, Cuellar
raporunu yazmadan önce üst düzeyde dip-
lomasi girişiminde bulundular. Türkiye ve
KKTC liderligi sessiz kalmayı yeğledi. ön-
ceki gün Büyükelçi Akşin'in, Güvenlik
Konseyi'nde yaptıgı konuşma Türkiye'nin
bu sessizliğini sona erdirdi. Akşin dörtlü
zirvenin halen desteklendiğıni bildirdi. Bu-
na karşın Genel SekreterliAin anlaşma
taslağına destek verilmediğini dile getirdi.
Dıplomatlar. Genel Sekreter'in henüz ra-
porda ne yapacağına kesin karar vermedi-
ğini bildiriyorlar. Beklentıleri Cuellar'ın
taslağı tümüyle Güvenlik Konseyi'ne ver-
meden bazı noktalan açıklamakla ye'inece-
ği yolunda. Yılbaşında yeni Genel Sekreter
Butros Gali görevı devralacak. Gali'nin ça-
lışmalann devamı için yardımcı olması
yolunda Türk hükümetine bir mektup yaz-
ması, bunu takiben Camillion ve Feissel'in
Ankara, Atina ve Kıbns'ta yeniden temas-
lara başlamalan bekleniyor. Aynca ABD
Başkanı George Bustıun da bu sırada Baş-
bakan Süleyman Demirel'i şahsen arayaca-
ğı bıldiriliyor.
Ekim ayında Güvenlik Konse>i'nden çı-
kanlan 716 sayılı karar bir dizi gelişmeler
sonucu gerçekleşti. Dönemin Başbakanı
Mesut Yılmaz. Türkiye'nin dörtlü zırveye
seçimler öncesinde de katılmaya niyeth ol-
duğunu Washington"a bıldirdikten sonra
hızlanan süreçte bir anlaşma taslağı oluştu-
rulması hedeflendi.
WASHINGTON — Türki-
ye'nin Kıbns politikalan yeni
hükümette bir dönüşüme sahne
oldu: "Kıbns'ta taviz verecek-
miş" görüntüsü veren yönetim
gitti, yerine "hiç taviz venneye-
cek" görüntüsü veren bir hükü-
met geldi. Ancak bu da kendi-
ne özgü sorunlar getirdi. örne-
ğin yeni hükümet iç kamuoyu-
nu tatmin için Kıbns konusun-
da "diplomaük" yaklaşımdan
uzaklaşmaya başlayınca bu kez
dışanda Kıbns konusunda ze-
min kaybedilmeye başlandı.
önceki gün Beyaz Saray'da
bu doğrultuda bir sahne yaşan-
dı. Adil ve eşit bir federasyon
kurulmasından asıl tedirgin
olan tarafın Rumlar olduğunu
VVashington dahi el altından ka-
bul ederken Türkiye'den yükse-
len "diplomaük olmayan" me-
sajlar nedeniyle Aroerikan ma-
kamlannm Beyaz Saray'da ver-
diği brifınglerde sanki gerçek bir
çözumun onündeki engel Türk-
İfermiş gibi bir hava yaratüdı.
Bu mesajlann kökeni seçim-
den önceki Mesut Yılmaz hükü-
metine dayanıyor. Yılmaz işba-
şına gelene kadar Kıbns konu-
sunda ipler büyük ölçüde Türki-
ye'nin elindeydi. Cumhurbaşka-
m Turgut Özal, zaman zaman
bir demeçte ya da örneğin ABD
Başkanı George Bush tam Yu-
nanistan Başbakanı Konstantin
Mitsotakis ile görUsecekken Be-
yaz Saray'ı telefonla arayıp bir
öneri yaparak üst platfonnda
kalabiliyordu. Ancak Yılmaz'-
ın iç politika öncelikleri nede-
niyle Türkiye bu konuda inisi-
yatifı Paris'te yitirdi.
Bunun ardından Tûrkiye'de
yeni bir hükümet işbaşına gel-
di. Ama yeni hükumetten de
"diplomaük" yaklaşunlar gel-
medi. Mesajlar daha çok iç ka-
muoyunu tatmine dönüktü.
Mitsotakis, önceki gün Beyaz
Saray'da tıpkı bir zamanlar
özal'm yaptıgı gibi Bush'a
"Kıbns işi kolay' dedi. "Yılmaz
ile gecenlerde Paris'te göriiş-
tüm, Demirel ile de görüşmek
İçin sabırsızlanıyonım" diyerek
diyalog arzulayan bir devlet
adamı görüntüsü verdi. Özetle
"diplomasi" yaptı. Patenti
Türkiye'ye ait bu "diplomasi",
Atina'ya Kıbns konusunda ze-
min kazandırdı.
Almanya Büyükelgsi Ekkhoff, Ankam*nm insan haklan ve demokrasi tutumunu tesaret veriti* buldu
Bonn, yeni hükumetten memnıınANKARA (AA) — Alman-
ya'nın Ankara Büyükelçisi Dr.
Ekkehard Eickhoff, savunma
alamnda Türkiye'ye olan taah-
hütlerini yerine getireceklerini
söyledi. Yeni Türk hükümeti-
nin, insan haklan ve demokra-
siyle ilgili açıklamalarının,
Ankara-Bonn Uişkilerinin gele-
cegi açısından kendilerine bü-
yük cesaret verdiğini belirten
Eickhoff, "tnsan haklan vc de-
mokrasi alamnda atılacak ileri
adımlar, Türkiye'nin, AT ve
BAB'a üyeliklerini de kolaylaş-
tıracaktır" dedi.
AA muhabirinin sorulanm
yamtlayan Ekkehard Eickhoff,
iki ülke arasındaki ilişkilerde
son zamanlarda bazı sorunlar ve
yanlış anlamalann yaşandığını
belirterek, "Ancak temdde, iliş-
kilerimiz her zaman olduğu gi-
bi sağlamdır, güçlüdür" dedi.
Eickhoff, "Almanya, Türki-
ye'ye özelükle bu yılın başında,
Körfez savaşı ve Iraklı mülteci-
ler gibi sorunlann ortaya çıkma-
sı üzerine büyük miktarda yar-
dımda bulundu" ifadesini kul-
landı. Eickhoff, şunları söyledi:
"Savunma işbirligimiz görül-
memiş düzeylere ulaştı. Bunla-
n söylüyonım, çünkü PKK'ya
>araım etlığimtz, lıatta destek
verdiğimiz iddia ediliyor. Türki-
>e>e >aptığımız yardımlardan,
sizinle işbirliği yapmayı nasıl
takdir ettigimizi açıkça görebi-
lirsiniz. Almanya, Türkiye'ye
olan tüm taahhüüerini yerine
geürecektir."
Büyükelçi Eickhoff, Baü Av-
rupa kamuoyunun, Kuzey
Irak'ta yaşayan Kürtler konu-
sunda duyarlı olduğunu kayde-
derek, "Almanya'da yaşayan
bazı Türk yurttaslan da ülkeni-
zin güneydoğu bolgesinde mey-
dana gelen olaylarla ilgili rahat-
sızlıklannı ve şikfiyetlerini dile
getiriyorlar" dedi. Bu kişilerle,
PKK üyelerini kastetmediğini
ifade eden Büyükelçi, PKK'nın
terörist bir örgüt olduğunu da
vurgulayarak şunlan söyledi:
"PKK, Almanya'da Türk
yurttaşlanndan haraç topluyor.
Aileleri tehdit altında olan bu
insanlar polise başvurmuyorlar.
Bu durumda, soruşturma yap-
mak ve suç işkyenleri yargı önü-
ne getirmek btdm için çok güç
hale geliyor. Eğer, PKK'nın,
Almanya'da uyuşturucu kaçak-
çılığı yaptıgı ortaya çıkarsa bu
beni şaşırtmaz."
Eickhoff, ülkesinin tüm dost-
larıyla anlamh ve yakuı ilişkiler
içinde olabilmesi için insan hak-
larına saygı konusuna büyük
önem verdiğini kaydetti. Büyü-
kelçi, Turkiye'deki yeni hükü-
metin programı ve koalisyon
ortagı partilerin özellikle in-
san haklan ve demokrasi ko-
nularındaki açıklamalanndan,
Ankara-Bonn ilişkilerinin ge-
leceği açısından "Büyük cesaret
aldıklannı" belirterek, "Yeni
hükümet verdiği sözleri yerine
getirirse, -burada sayın Demirel
ve sayın İnönü'nün Güneydo-
ğu'ya yaptıklan ziyaretin de al-
ünı çizmek isterim- bu. ikih' iliş-
Idterimize çok yararlı olacakur.
Başbakan Demirel'in dış politi-
ka alamndaki açıklamalaruu da
memnuniyetle karşıladığımızı
belirtmek isterim" dedi. Eick-
hoff, "İnsan haklan ve demok-
ratikleşme yohındaki adımlarm,
Türkiye'nin AT ve BAB'a tam
üyeliğiııi kolaylaştvacağmı" da
belirtti
Ozm Ceyhun, Kohle gönderilen îeşekkür mektubunu 'z/amansız' buldu
Türkiyeli Yeşillere suçlamaAlman Yeşilleri'nin göç uzmanı Ceyhun, Türkiye Yeşiller Partisi'nm
Başbakan Kohl'e 25 milyon marklık askeri yardımm iptali için yolladığı
teşekkür mektubunun, Türkiye aleyhine yürütülen kampanyaya alet
olabileceğini söyledi.
DİLEK ZAPTÇIOĞLU
BERLİN — Türkiye'deki Yeşülerin Al-
man Başbakam Helmut Kohl'e yolladığı te-
şekkür mektubu Alman Yeşilleri arasında
tartışma yarattı. Federal Alman Yeşillerinin
göç uzmanı Ozan Ceyhun, Türkiye Yeşiller
Partisi'nin Başbakan Kohl'e 25 milyon
marklık askeri yardımın iptali için yolladı-
ğı teşekkür mektubunu onaylamadığını bil-
dirdi. Gazetemize açıklama yapan Ozan
Ceyhun, mektubu "zamansız ve yanlıs" ola-
rak niteledi ve "Türkiye aleybinde Alman-
ya'da yüriitülmekte olan kampanyaya alet
oimast" yönünden eleştirdi. Kohl'e yollanan
teşekkür mektubundan önceden haberi ol-
madığını söyleyen Ozan Ceyhun, şöyle de-
di:
"Yeşiller her yerde silahlanmaya karşıdır-
lar. Ama Yeşilerin Kohl'e yoUadıklan teşek-
kür mektubu zamanlama olarak da, tavır
olarak da yanlışlır. Çünkü Almanya'da
Türkiye'ye karşı tek taraflı bir kampanya
yurütülmektedir. Türkiye'ye askeri yardımın
25 milyon marklık bolümün kesUmesi de bu
kampanya bağlamında sembolik bir onem
taşıyor."
Ozan Ceyhun, "Türkiye Yeşilleri, askeri
yardımı birkaç ay önce eleşürselerdi buna
denecek bir şey olmazdı" diyerek olayın bu-
gün gündeme getirilmesini "zamanlama
açısından son derece yanlış" olarak nitele-
di. Ceyhun, "Yeşillerin bu mektubunun
Türkiye aleybinde yürutülen kampanyaya
alet olabileceğini" söyledi._
Bu arada Alman Sosyal Demokrat Par-
ti'nin içinde kurulan bir "Kürt Sorunu
Komisyonu" şu anda "SPD'nin Kürt Soru-
nuna Bakışı" konulu bir dosya hazırlıyor.
Eski Bremen Belediye Başkanı Koschnkk'in
başkanlık yaptıgı Kürt Komisyonu'nun ha-
zırladığı dosyada, "Kürt sorununun insan
ve azınlık haklan çerçevesinde ele almması
gereküği" dile getirilecek.
Türkler küise
işgal etti
• NANCY (AA) —
Fransa'dan siyasi sığınma
talebinde bulunan 60 Türk
vatandaşımn, taleplerinin
kabul edihnemesi üzerine
Nancy kentindeki bir
kiliseyi işgal ettiği bildirildi.
Fransız AFP'nin verdiği
habere göre Türk
vatandaşlan bu eylemi,
kendilerine siyasi sığınma
hakkımn tamnmamasuıı
protesto için
gerçekleştirdiler. Bu arada,
Nancy-Toul
piskoposluğunun, işgal
eyleminden sonra bu kişiler
için kent merkezindeki
Saint-Sebastian kilisesinde
bir oda ayırdığı vç
protestoculann
hareketlerine devam etmek
üzere bu akşam odaya
yerlesecekleri beürtildi.
6 Neonazi
tutuklandı
• MANNHEIM (AA) —
Federal Almanya'mn
Mannheim polisi, ekim
ayında 17 yaşındaki bir
Türk gencine saldıran ve
agır yaralayan 6 Neonazi
genci tutukladı. Samklann
evlerinde polis yetküilerince
yapılan araştırmalarda çok
sayıda otomatik makineeli
silah, cephane, beyzbol
sopaları, bıçaklar, tkinci
Dünya Savaşı'ndan kalma
Nazi afişleri, bayraklar ve
Hitler'in fotoğraflan
bulunduğu açıklandı.
Mannheim polis sözcüsü
Volker Dressler'in yaptıgı
açıklamaya göre,
tutuklanan 6 Neonazi
gencin yine ekim ayı
sonunda başka bir Türk'e
saldında bulunup
bulunmadıklan araştınlıyor.
Banş masası
mola aldı
• WASHINGTON (AA)
— Ortadoğu Banş
Konferansı'nın
Washington'da sünnekte
olan ikili görüşmeler
aşamasında, tsrail heyeti ile
Ürdün-Filistin heyeti
arasındaki göruşmelere
yarına kadar ara verildi.
Filistin Heyet Başkanı
Haydar Abdül Şafi ile
Ürdün Heyet Başkanı
Abdül Salim Majali, önceki
gün lsrail ve Füistin-Ürdün
heyetleri arasında
gerçekleştirilecek
görüşmelerin prosedürüne
ilişkin son önerilerine
Israillilerin cevap
verdiklerini kaydettiler.
Şafi, görüşme sonrasında
basın mensuplanna yaptıgı
açıklamada, cevabı
incelemek için lsrail heyeti
ile görüşmelerine pazar
gününe kadar ara
verdiklerini söyledi.
MoekovaVla
Honecker krizi
• MOSKOVA (AA) —
Şili'nin Moskova
Büyükelçiliği'ne sığınan eski
Demokratik Almanya lideri
Erich Honecker, Rusya
hükümetinin kendisini
sımrdışı etme yonünde
aldığı karan protesto etti.
Honecker, SSCB
hükümetinden siyasi
sığınma hakkı istediğini, bu
durumda Rusya'nın aldığı
karann hukuka aykm
olduğunu savundu.
Almanya ise Honecker'i
kesinlikle geri istediklerini,
SSCB, Rusya ve Şili
hükümetlerine
bildirdiklerini söyledi. Şili
hükümetinin başkent
Santiago'da yayımladığı
bildiride de Honecker'e bu
ülke tarafından siyasi
sığınma hakkı
tanınmayacağı belirtildi.
Izvestia'dan
PKK açıklaması
• MOSKOVA (AA) —
Izvestia gazetesi, SSCB
Dışişleri Bakanlığı'nın bu
yıhn başında, bölücü PKK
örgütünün liderlerinin
görüşlerine gazetede yer
verilmesi için, gazetenin bir
yazanna telkinde
bulunulduğunu açıkladı.
Gazetenin dün yayımlanan
sayısında Vladimir
Hovratoviç adlı yazar, bu
yılın başında SSCB Dışişleri
Bakanlığı'ndan bazı
yetkililerin, kendilerine bir
PKK liderleri ile söylesi
yapması için telkinde
bulunduklannı bildirdi.