Catalog

19 EYLÜL 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 Polyestere AT affı • BRÜKSEL (AA) — Tûrk polyester ipliklerinden aknmakta olan antidamping vergisinin yakın gelecekte kaldınlabileceği bildirildi. Türkiye'den polyester iplik ithal eden bazı Avrupalı fînnalar, topluluğun yürütme organı AT Komisyonu'na başvurarak, damping tehlikesinin ortadan kalktığını bildirdiler. Başvurulan ciddi kabul eden komisyon, bunun üzerine anti damping dosyasını yeniden incelemeye aldı. Komisyona yakın kaynaklar, inceleme sonunda Türk polyesterinden alınmakta olan anti damping vergisinin kaldınlabileceğini ifade ediyorlar. Onemli yatınmlar • ANKARA (AA) — 1990 yıh yatınm programında yeTalan ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından Lzlenen toplam "96 önemli projede", yatınmlann gerçekleşme oranı yıhn ilk yansında yüzde 42 oldu. İlk yanda söz konusu 96 projeye 3 trilyon 159.9 milyar lira harcama yapıldı. Bu paranın 1 trilyon 658.9 milyar lirası dış kaynaklardan sağlandı. Geçen yü izlenen toplam 183 önemli projede yatınm gerçekleşme oranı ise aynı dönemde yüzde 37 olmuş ve bunlara toplam 2 trilyon 329.1 milyar lira harcanmıştı. Verimlilik konseyi • ANKARA (UBA) — Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) tarafından düzenlenen 1. Verimlilik Konseyi, 20 Eylül'de Istanbul'da toplanacak. MPM'den yapılan açıklamada, Türkiye ekonomisine yön veren veya kamu kurum ve kuruluşlannın üst düzey yöneticileri ile ekonomiye kişisel çabalan ve becerileriyle katkıda bulunan iş ve bilim adamlarından oluşacak konseyin Istanbul Marmara Oteli'nde toplanacağı bildirildi. İthal pınnçte fiyat kırma • ADANA (Cumhuriyet Gfiney İUeri Biirosu) — Amerika'dan ithal edilen pirinç fıyatında son bir hafta içerisinde kiloda 250 ile 350 lira arasında bir gerileme oldu. Akel, Karmel, Ram, Lider gibi büyiık ithalatçı finnalar, yerli ürünün de piyasaya çıktığı bugünlerde pazar paylannı arttırmak üzere fiyat indirimine gittiler. Akel fırması, eylülün ilk haftasında 1800 lira olan toptan fıyatını geçen hafta perşembe günü 1550 liraya düşürdü. Aynı fınna, 100 tonluk peşin satışlarda ise fiyatı 1450 liraya kadar geriletti. Diğer firmalann da Akel'in fıyatına uygun ayarlama yaptıkları bildirildi. İSEDAK toplantısı • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) — tslam Konferansı örgfltü Ekonomik ve Ticari Işbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK), altıncı toplantısını 7-10 ekim arasında Istanbul Sheraton Oteli'nde yapacak. Başkanlığını Cumhurbaşkanı Turgut özal'm yürüttüğü komitenin toplantısına Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi de katılacak. Toplam 45 ülkenin yetkililerini bir araya getirecek toplantıda, ekonomiden sorumlu bakanlar için özel bir kabul düzenleyecek olan Cumurbaşkanı özal, Irakh Bakan Mehdi ile de görüşecek. ABD-Türkiye l lilişkileri • tSTANBUL (AA) — ABD Eximbank Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Eugene K. Lawsen, ABD ile Türkiye arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin arttırılmasına yönelik görüşmelerde bulunmak üzere bugün Istanbul'a geliyor. Lavvsen'in Türkiye'de bulunduğu süre içinde, çeşitli iş çevreleri ile temaslarda bulunacağı ve iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere ABD Eximbank'ın finansman katkılarının araştırılacağı belirtildi. Tüketiciyî koruma hamlesi İstanbul Ticaret Odası'nın kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla hazırladığı "Tüketiciyi Koruma Rehberi", Oda'nm tüketici haklanyla ilgili uygulamalarını içeriyor. Ekonoıni Scrvisi — tstanbul Ti- caret Odası, tüketici haklanyla il- gili çahşmalan çerçevesinde hazır- ladığı 'Tüketiciyi Koruma Rehbe- ri"ni basm aracıhğıyla halka du- yurmayı amaçuyor. İTO'nun daha önce 100 bin adedini dağmığı Tüketiciyi Koru- ma Rehberi, odanın bu alandaki uygulamalan, aynca tüketicinin korunmak için ne gibi yol ve yön- temlere başvuracağı konusunda pratik bilgüeri içeriyor. 130 bin fa- al üyesi bulunan, İstanbul "tica- ret erbabı"nın mesleki kurulusu konumundakı İTO, tüketicilerden gelen şikâyetleri inceliyor ve çözü- me ulaştırmaya çahşıyor. 1989 yı- lında tTO'ya yapılan 455 başvu- rudan 269'una çözüm bulunduğu, 122'si hakkındaki işlemin ise sür- dürüldüğü bildiriliyor. 1990'ın ilk sekiz ayında ise 352 şikâyetten 310'unu çözume kavuşturuldu, 42'si hakkındaki çalışmalann sür- dürüldüğü belirtiliyor. İTO'nun Tüketiciyi Koruma Rehberi'nde sözü edilen uygula- Tamer: "Ne üretirsem satarım" devri kapandı Ekonomi Servisi — Mecidi- yeköy Lions Kulübü'nün dü- zenlediğı toplantıda konuşan arkadaşımız Meral Tamer, üre- ticiler için artık "ne üretirsem satanm" devrinin kapanmak- ta olduğunu belirtti ve "tüke- ticiyi korumak aslında işadamı- nın yararınadır" dedi. tstanbui Dedeman Oteli'nde düzenlenen yemekli toplantıda konuşan Meral Tamer, Türki- ye'de tüketici çok korunmasız olduğu halde son dönemde ar- tık hakkını sonuna kadar ara- yan bilinçli bir tüketici kitlesi- nın oluştuğunu ve bu kitlenin ülkemizdeki tüketici hareketi- nın fılizlenmesi yönünde loko- motif rol oynayabüecek nokta- ya geldiğini söyledi. 1980'lerin ortalarından beri "lokomotif" rolü oynayabile- cek bir tüketici kitlesi yaratmak amacıyla Cumhuriyet gazetesi olarak tüketicileri bilinçlenme ve hak aramaya teşvik ettikle- rini dile getiren Tamer, bundan böyle hedefınin "ürelkaer" ol- duğunun ve tüketiciyi koruma- nın üreticinin de yaranna oldu- ğunu gerek üreticiye gerekse sa- tıcıya anlatılması gerektiğini vurguladı. Tüketicinin egemenliğine doğru giden bir dünyada tüke- ticiyi dikkate almayan bir üre- tim ve pazarlamanın zaten uzun ömürlü olamayacağının altını çizen Tamer, tüketiciyi korumanın üretici açısından yararlarını şu noktalarda top- ladı: • "Komşonun komsuya Uvsiyesi" en etkili ve "ucm" reklam aracıdır. Dükkândan meranun aynlan bir tüketici, daha pek çok müşteriyi dükkâ- na getirecektir • "Müşleriye hizmet malı sattıktan sonra baslar" züıniye- tini benimseyen bir işadamı, kapkaççı rakibini uzun vadede piyasadan silerek kendisini de korumuş olacaktır. malar şöyle: Tüketiciyi Koruma Taahhütnamesi: İsteyen İTO üye- leri bu taahhütnameyi imzalaya- rak tüketiciyi korumak için TSE ve İTO'nun koyduğu çeşitli stan- dartlara u>-acaklannı, tüketicilerle çıkacak ihtilaflarda İTO'nun ku- rallanna uyacaklanna söz veriyor- lar. Taahhütnameyi imzalayan ÎTO üyeleri, bunu, işyerlerinde herkesin göreceği bir yere asıyor. İTO'nun mesleki kararlan: Aynca İstanbul Ticaret Odas'nın, hem tüketicileri hem de odanın söylediği gibi "düriist tiiccan" ko- rumak için aldığı mesleki karar- lar da rehberde yer alıyor. Bu ka- rarlardan birine göre zorunlu standartlara, '- piyasada geçerli normlara uygun olmayan, sakat, yırtık, lekeli, vb. kusurlan olan "özürlü" giyim eşyalanna kolay- ca okunabilecek biçimde "özör- liidiir" etiketi öngörülüyor. Tekstil ürünleriyle ilgili bir bas- ka karar ise her türlü iç ve dış gi- yim, konfeksiyon ürünleri, çarşaf, perde, halı, kilim gibi ürünlerin üzerine, üretici firmamn unvan ve adresinin, çeşitli özeiliklerini be- lirten etiketlerin yer almasını şart koşuyor. "Düriist üretici etiket kovar, bi- linçli tüketici de etiketli üriin sa- tın aiır" biçimınde özetlenen bir başka mesleki karar ise satışa su- nulan ürünlere, satış fiyatını gös- teren bir etiket konulmasını zo- runlu kılıyor. İTO, tüketimi büyük ölçüde et- kileyen reklamcüık konusunda da bir karar almış durumda. "Rek- lam, reklam verenin aynasıdır" il- kesine uyularak hazırlanan bu ka- rara göre reklamlann tüketicinin yanıltılmasını önlemeyi amaçhyor. Düriist reklamcılık konusunda bu mesleki karar, kredili, taksitli sa- tışlarda da tüketicilere tam ve ek- siksiz bilgi verilmesini öngörüyor. Mağazalar iyi giydiriyorEkonomi Servisi — Geçen yıla göre yüzde 50-300'lük fiyat artış- lanyla açılan sonbahar-kış sezo- nunun bol sıfırh yeni fiyatları, aile bütcelerinde "şok" yaratacak... Bu kışı karşıiamak için tepeden tırna- ğa giyinmek 1 milyon 270 bin li- radan başlıyor. Eylül yağmurlanyla birlikte ge- len hazır giyimde sonbahar-kış se- zonu bu yıl geçmiş yılları aratır- casına büyük fiyat artışlarıyla açıldı. Geçen yıl Yeni Karamürsel Mağazası'ndan alınan en ucuz tayyör 144 bin 500 liraya mal olur- ken bu yıl ayru mağazada bir tay- yör fiyatı 595 bin liradan başlıyor. Örnekleri çoğaltmak mumkün. Atalar'da geçen yıl bir etek en pa- halı 185 bin liradan satıhrken ay- nı mağazada bu yılın etek fiyat- ları 165 binden başlayıp 285 bin liraya dek uzanıyor. YKM'de er- kekler için bir takım elbise geçen yıl 300-475 bin lira arasında satı- hrken bu yıl takım elbiseler 750 bin liralık etiketlerle süsleniyor. Kravat fiyatları bile bu yıl 40 bin liradah başlayıp 145 bine varıyor. Birçoklan için umut yine kışlık giysileri yaz başında indirimli fi- yatlardan almakta. Vakko ve Beymen'de bol mik- tarlarla ithal kumaş ve yabancı markalarla süslenen vitrinlerdeki fiyatlar milyonlara varıyor. Bu yıl bayanlar Vakko'da donatacakları etek, ceket, bluz, pardösü, ayak-" kabı ve çantadan oluşan bir kış- lık giysi için en az 4 milyon 515 bin lira ödemek zorunda kalıyorlar. Vakko'dan donatılacak bu "en ucuz" giysinin bir başka tarifı ise bir asgari ücretlinin yemeden iç- meden biriktirdiği 19 aylık maaşı. Konfeksiyonda KADW Cekel Etek Tayyör Bluz Triko takım Pantolon Pardösü Manto Ayakkabı Çanta ERKEK Ceket Gömlek Pantolon Takım Kazak Pardösü Palto Kaban Ayakkabı Kravat 1990-91 YKM — - 595000-725000 115000 150000-380000 - 274000-345000 - 145000-159000 - 260000-399000 68000-89500 125000-165000 450000-750000 120000-290000 149000-395000 - 325000-390000 165000 40000-85000 Sonbahar Kış Sezonu Fiyatları ATALAR 395000-550000 165000-285000 560000-835000 110000-225000 395000-525000 159000-275000 450000-495000 - 110000-220000 235000-295000 525000-675000 129000-135000 195000-345000 795000-1100000 145000-300000 590000-850000 1100000-1200000 595000-990000 235000-250000 49500-95000 BEYMEN 795000-1415000 355000-585000 - 195000-975000 650000-800000 575000 755000 1550000 149000-480000 565000 680000-1950000 159000-495000 295000-635000 1680000-2950000 550000-575000 845000-1750000 1950000 - 265000430000 115000-134000 VAKKO 1200000-1900000 260000-790000 1200000-2400000 190000-890000 525000-1295000 — 1850000-2300000 1980000 590000-1200000 425000-650000 1200000-1900000 150000-290000 260000-795000 1700000-3500000 290000-325000 950000-2400000 — 690000-1600000 590000-990000 85000-145000 Gözler Azerbaycarfa çevrildiKeçeciler, Azerbaycan'dan yılda5 milyon tona kadar hampetrol ithal edilebileceğini söyledi. TİDER üyeleri de anlaşmalar imzaladılar. Ekonomi Servisi - Azerbaycan Başbakanı Hasan Hasanov'un zi- yareti ve Türk işadamlanna yap- tığı yatınm çağnsı üzerine dikkat- ler, canlanan Türkiye-Azerbaycan ekonomik ilişkilerine çevrildi. Ankara'da Azerbaycan Enerji Bakanı Müslira İmamov'la bir sü- re görüsen Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, Azerbaycan'dan 5 mil- yon tona kadar ham petrol alına- bileceğini söyledi. Görüşme sıra- sında Keçeciler, Azerbaycan Bas- bakanı'nın Türkiye'ye petrol in- raç edebilecekleri yolundaki açık- lamasını anunsatarak, bu konu- da Azerbaycan Enerji Bakanı ile görüştü. Keçeciler daha sonra ga- zetecilere şu bilgiyi verdi: "Türkiye her yıl yaklaşık 18 milyon ton ham petrol itbal edi- yor. SSCB'den de yaklaşık yılda 1 milyon lon alıyonız. Bu yıl bu rakam daha da büyüyecek. Aldı- ğımız ham petrolü doğrudan Azerbaycan'dan ithal etmek isti- yonız. Azerbaycan'dan her an 5 milyon tona kadar ham petrol alabiliriz." tmamov, aynca Türkiye'ye Nahcivan üzerinden elektrik ener- jisi vermek istediklerini, bu amac- la da bir protokol hazırlandıgını hatırlattı. Öte yandan Türkiye It- halatçıiar ve lhracatçılar Birliği (TİDER), dernek başkanı Ferma- ni Altun'un 3-13 eylül arasında Azerbaycan'a yaptığı ziyaret sıra- sında gerçekleştiriien anlaşmalar konusunda bilgi verdi. TİDER ile Azerbaycan resmi dış ticaret ku- ruluşu Azerbintorg, ortak bir "ekonomi işbirliği konseyi" ku- rulması için anlaşma imzaladılar. TİDER üyelerinin oluşturduğu TİDAŞ (Türa İthalatçı, İhracatcı ve Sanayiciler Dış Ticaret AŞ) ile Azerbintorg arasında, özerk Nah- civan bölgesinde bulunan ya- taklarını, maden suyu kaynakla- ruu ve kaplıcalan işletmek için te- sisler kurulması için bir anlaşma yapıldı. Bunların dışında, Azer- baycan'da ortak tekstil, halıcılık ve pamuk işleme tesisleri kurul- ması için de çalışmalar sürüyor. TİDER üyesi kuruluşlarla, Azer- baycan'ın resmi turizm kurulusu Azintur arasında da bir turizm iş- birliği anlaşması imzalandı. Bu arada Azerbaycan Başbaka- nı'run Türk işadamlanna yaptığı ortak yatınm çağnsına, Yaşar Holding yanıt verdi. Ingiltere'nin en zenginleri Sunday Times gazetesi, gazetenin eski editörlerinden Philip Beresford'unlOyılhk çalışmasının ürünü olan, İngiltere'nin en zengin 50 kişisini içeren bir liste yayımJadı. Birinci sırayı Ingiltere Kraliçesi'nin aldığı listede Asil Nadir 36. sırada yer aldı. Ekonomi Servisi — The Sunday Times gazetesi İngiltere'nin en zengin 50 kişisinin yer aldığı bir liste yayımladı. Birinci sırada tn- giltere kraliçesinin bulunduğu lis- tede, 36. sırayı Asil Nadir işgal ediyor. En zengin 400 İngiliz'in sosyal ve ekonomik konumlarının aynn- tılı olarak ele alındığı bir kitaptan aktarılan listede birçok Unlü ad bulunuyor. The Sunday Times'ın eski edi- törlerinden Philip Beresford'un 10 yıllık bir araştırmasının ürünü olan kitap, şirket bültenlerinin, ta- pu kayıtlarının, finans danışrnan- larından alınan bilgılerin ışıgında oluşturulmuş. Araştırma Marga- ret Thatcher'ın 11 yılhk iktidarı- nın Ingiltere ekonomisi üzerinde- ki etkilerini de gösteriyor. Liste kapsamındaki toplam var- lığın üçte biri hâlâ toprak sahip- John Paul Getty II Paul Mc Cartoev Ingilterenin en zengin 10 kişisi (milyon sterlin) Tngıltce Kralıçesi Prens Chartes VVestmınster Dûkü God ve Hans Rausing Garfield Weston Moores aılesı Lord Sainsbury ve ailesı Lord Samuel Vestey ve Edmund Vestey John Paui Getty II Robert Maxwell Devlet Başkanı Veliaht Toprak sahibı Sanayıcı Sanayici Ticaret Toptancı Gıda üreticısi Rantiye Yayıncı 6.700 200 4.200 2.040 1.674 1670 1.568 1.420 1.340 1 100 lerinin elinde bulunuyor. Listedeki 400 kişinin sahip olduklan toplam toprak 6 ülke boyutlanna ulaşır- ken İngiltere'yi bir zamanlar dün- yanın en zengin ülkesi yapan bü- yük sanayici ailelerden sadece bir tekinin listeye girmiş olması an- larah kabul ediliyor. Aynı durum çelik kodamanları, tekstilci aile- ler ve gemi yapımcılan için de ge- çerli. Listeyle ilgili en ilginç noktalar- dan biri ise yukanlara doğru en hızlı tırmanan grubu göçmenlerin oluşturması. Gerçekten de ilk 10 kişinin yansırun tngiltere doğumlu olmaması bunu açıkça gösteriyor. Bunlardan ünlü John Paul Gett II Amerika doğumlu. 1.100 milyon sterlinlik servetiyle basın kralı Ro- bert Maxweli ın beş parasız bir ai- lenin çocuğu olarak Çekoslovak- ya'da doğmuş olduğu belirtiliyor. Ingiltere nüfusunun sadece •%.0.5'ini oluşturan Musevi toplu- luğunun listede 33 temsilcisi bu- lunurken nüfusun %2.5'uğunu oluşturan Asyalüan 15 kişi tem- sil ediyor. Öte yandan İrlandalı 1 lardan sadece 4 kişinin listeye gi- rebilmiş olduğu gözleniyor. Bu arada sahip olduklan paha bicilmez sanat eserleri ve mücev- herler yüzunden, kraliyet ailesinin servetinin tam olarak belirlenme- sinin son derece güç olduğu belir- tiliyor. Sunday Times, tüm çalış- malann sonucu olarak kraliçenin kişisel servetinin 6.700 milyon sterlin olduğunun belirlendiğini, Prens Charles'in ise 200 milyon sterline sahip olmasına karşın, ta- cın varisi ve kraliçenin milyonla- rının ortağı olduğu için ikinci sı- rayı aldığını belirtiyor. Ingiltere kraliçesinin kişisel ser- veti içinde paha biçilemiyen ve sa- tılamıyan mücevherlerin yam sıra yuzlerce Leonardo da Vinci çizim- leri, 75 ciltlik bir kataloğu kapla- yan antika koleksiyonu ve Geor- ge V tarafından başlatılmış 330 ciltlik bir pul koleksiyonu bulunu- yor. Listede 350 milyon sterlinlik servetiyle Beatlas'ın üyelerinden Paul McCartney 24. sırada ünlü reklam şirketinin kurucu ve sahip- leri Saatchi kardeşler (200 milyon sterlin), 42. sırada ve 231 milyon sterlinle Asil Nadir 36. sırada bu- lunuyor. T U K E T I C I G O Z U Y L E MERAL TAMER Şehirlerarası ulaşım 2 yıl kadar önce hafta sonuyla bayramın bir- lestiği bir erken yaz tatilinde gazetelerde boy boy ilanlan çıkan bir seyahat acentesi aracıhğıyla Gü- ney'deki bir tatil köyüne gidecektim. Otobüsün hareket saatinde Açıkhava Tiyatrosu'nun önün- deki kalkış yerine geldiğimde hayretler içinde kal- dım. Otobüs o derecede külüstürdü ki binmeye korktum. Koltuklann kollan kınk, oturacak yer- Ieri parçalanmış, eski-püskü bir otobüs... Kızımla birlikte gece yolculuğu yapıyordum ve hangi akla hizmet böyle bir ise kalkıştığım için yol boyunca kendime kızdım. Seyahat acentesi- nin mazereti şuydu: "Bayram kalabalığı olduğu için ancak bu otobüs bulunabilmişü". Ama biz yolcular canımızı sokakta mı bulmuştuk da tam anlamıyla dökülen, yolda birkaç kez bozulan bu otobüsle yoğun bayram trafığinde şehirlerarası yolculuğa çıknuştık... Şık turizm acentesi- nin bizlere reva gördüğü bu dökülen otobüsünde geçırdiğim "heyecanlı" saatlerden sonra bir da- ha özellikle talebin yo- ğun olduğu bayram ta- tillerinde bu tür işlere kalkışmaya tövbe ettim. Şehirlerarası otobüs ula- şımıyla ilgili olarak okurlanmızdan gelen şi- kayet mektuplanru oku- dukça bu karanmm çok isabetli olduğunu da gö- rüyorum. Yılmaz Turizm gibi adı bilinen bir firmadan Ankara'dan Balıkesir'e bilet alan Vilduel, nasıl olup da Bursa'ya kadar giden otobüse bindirilir ve Bursa-Balıkesir arası için de "başımzın çaresine bakın" cevabıyla karşılaşır? Yılmaz Turizm'in sahibi Ali Erol, "Bu işte mut- laka bir yanlışlık olmalı. Bizim Bursa'da büro- muz var. Yolcunun elindeki Ankara-Balıkesir bi- letinin alınıp kendisine Bursa-Balıkesir bileti ve- rilmesi gerekirdi" diyor ama "yanlışlıiın" nere- den kaynaklandığını da açıklayamıyor. 10 aydır Kırklareli'nde görev yaptığını ve bu ue- denle sık sık Kırklareli'uden tstanbul ve Anka- ra'ya gidip gebnekte olduğunu belirten Dr. Me- tin Vysal ise o hatta çalışan otobüs şirketlerinin genel tavnnı anlatıyor. Okurumuzun yaptığı özet, aslında sadece o hatta çalışan firmalar için de- ğil, bize gelen okur mektuplanndan çıkarabildi- ğimiz kadanyla yurdumuzun hemen her yerinde şehirlerarası ulaşımda sıkça rastlanan aksaklık- lar. Yetkili mercilerin dikkatine diyerek ana hat- larıyla özetliyoruz: • Bagaj fişi almanız mümkün değil. Yazıhane- nin önünde hareket saatini bekleyen otobüse ba- gajımn kendiniz yerleştiriyorsunuz. Bagaj fişi is- teme yönündekı uyanlannız, hatta ısrarlannız so- nuçsuz kalmaya mahkum. Otogar zabıtasından yardım istemek de ise yaramıyor. Buna karşılık yol boyunca inenin binenin haddi hesabı yok. Do- layısıyla bagajlar sık sık açüıp kapanıyor. Kötü niyetli bir kişi rahatlıkla sizin bagajınızı götüre- bilir ve siz bunu ancak ineceğiniz yerde fark ede- bilirsiniz. • Bir koltuk sık sık birkaç kişeye birden satıh- yor. Biletlerde numara yazdığı halde yeriniz bir açıklama yapümadan başkasının yeriyle değişti- rilebiliyor. • Satılan bilette otobüsün hareket saati yazıl- dığı halde hareket saati geldiginde yeterli yolcu yoksa herhangi bir açıklama yapmaya bile gerek görmeden ertelemeye gidiliyor. • Firma kargo taşı- maağüı da yapıyor. An- cak belli bir ücret tarife- si ohnadığı gibi kargoyu teslim edene yazüı fış ye- rine sözlü güvenceler ve- riliyor. Kargonun kaybı halinde takip edilmesine imkân bırakılmıyor. Birkaç dikkatli ve bü- yük fırmanın dışında di- ğer otobüs şirketlerinin çoğunda benzer sorun- lann yaşandığını biliyo- ruz. Konuyla ilgili gö- rüşlerine başvurduğu- muz Otobüsçüler Der- neği Genel Sekreteri Ab- met Yalamanoglu, bü- yük kazalar, kötü doğa koşullan, bayram günleri gibi özel durumlar da gecikme ve iptallerini olabildiğini söylüyor ve "L'çaklarda bile oluyor. Bir bahane ileri siiriip uçuşu iptai etmiyorlar mı" diyor. özel durumlann dışında otobüs şirketlerinin yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerektiğine isaret eden Yalamanoglu garajlardaki Otogar Mü- dürlüklerinde Otobüsçüler Derneği'nin personeli bulunduğunu ve bu personelin bu tür sorunları çözmeye yetkili olduğunu, sorun çözülemediği takdirde otobüs şirketinin mhsatının iptali yoluna bile gidebileceklerini söylüyor. Bu arada Ulaştırma Bakanlığı'run yılbaşında yürürlüğe koyduğu yeni yönetmeliğe göre bugün yeni kurulacak bir otobüs şirketinin en az 3 oto- büse sahip olması, bu otobüslerin 10 yaşından genç ve en az 35 koltuğa sahip olmalan, serma- yenin asgari 50 milyon lira, müdürün lise mezu- nu olması öngörülüyor. Halen çalışmakta olan şirketlere bu koşullan yerine getirmeleri için 1992 ocağına kadar süre tanınmış. Mevcut şirketlerin denetimi ise maalesef pek yok. T Ü K E T İ C İ N İ N S E S İ Telefonda gecikme faizi nedir? 18'inde ödeyebiliyorsunuz. O ödemede sizden gecikme faizini ahnıyorlar. Faiz bir sonraki fatu- rayla birlikte geliyor. 22 bin lira- Uk bir telefon bedeli için 8 bin lira >• gecikme faizi almmış, ama fatu- rada hiçbir açıklama yok. Fatu- ramn arkasında gecikme faizle- riyle ilgili matbu bir yazı olsa, aürsınız kalemi elinize, hesabımzı yaparsınız. Doğru değilse de iti- raz edersiniz. Harcamalannı def- tere yazıp vergiden düşenlerin umurunda bile değil, ama sade vatandaş bu durumdan çok ra- Diyelim ki seyahatte olduğu- hatsız. nuz için 15'inde ödemeniz gere- ken telefon faturanızı ancak KENAN AR1OBA / İstanbul J. elefon faturalannda gecikme faizi ayhk olarak hesaplanıyor. Ödeme 3 gün de gecikse, 28 gün de gecikse ilk ay için yüzde 10 faiz yürütülüyor. Gecikme faizi 2. ve 6. aylar arasında yüzde T'ye, 6. aydan sonra yüzde 5'e düşüyor. Bu durumda sizin 22 bin liralık faturanız için 2200 lira gecikme faizi ödemiş olmanız gerekiyor. Büyük aşama beni kandırdı mı? Ben lise son sınıfa yeni geçmiş bir öğrenciyim. 1989 kasımında îzmir'deki Büyük Aşama Dergi- si'ne abone oldum. Derginin ilk langıçta 60"ken, sonralan 30*a ka- dar düştü. Bize vaat edilen 5 yar- dıma kitaptan sadece birini gön- derdiler. Sizden ricam, bana ve sayüarı çok iyiydi. Ancak 10. sa- benim durumumdaki diğer öğ- yıdan sonra de'rgi piyasada satıl- rencilere yarduncı kitaplann gön- , . , „ j ., derilmesini sağlamanız. mayıp sadece abonelere gönderıl- ^ me>-e başlandı ve bana göre eski MEVLUT GÜVENÇOLAK / kalitesi kalmadı. Sayfa sayısı baş- lstanbul tSüyük Aşama Dergisi Bilgi lslem Yönetmeni Şermin Haskan, "Vaat ettiğimiz bütün kitaplan gönderdik. Ellerine geçmeyenler bizi telefonla arayıp bildirdiler. Tekrur yolladık. Maalesef bu tür kitaplar PTT'de çalımyor" dedi. Okurumuzun adresini alan Haskan, kitabt derfıal yeniden yollayacaklanm bildirdi, bu arada kitaplanm alamayan öğrencilerin de tzmir'deki merkeze mektup ya da telefonla basvurmalarım istedL ÜRETİCİYE TEŞEKKÜT Ecetaş'a teşekkür Ecetaş fırmasının ürettiği bir ısıtıcı ahnıştım. Garanti süresi dol- madan arızalandı. Anzalı ısıtıcıyı gönderdiğimde 2 hafta içinde postayla bana yenisini ulaştıran firma yetkililerine teşekkür ede- rim. GAZt AKKEL / İzmir Derya sinemasının jesti 19 temmuz günü Ankara'da Derya Sinemaa'na gittim. Filmin ilk yansı bittiğinde salona çık- rnak istedim. Oturduğum koltuk- ta bulunan küçük bir çivi, keten pantolonumu yırttı. pantolona bir şey takıldığını fark etmiştim, ama yırtılmış olduğunu eve gelin- ce gördüm. Ertesi gün durumu Der>'a Sineması'na bildirdim. Pantolonu hemen getirmemi is- tediler ve örücüye göndererek hiç ranışm tüm tüketiciler tarafuıdan belli olmayacak şekilde onanl- bilinmesini istedim. masını sağladılar. Bu örnek dav- NECDET ÖZER / Ankara Eîrnamaş mikseri değiştirdi Oğlum Cem Özarna, şubat ayında taksitle bir mikser takımı alarak annesine hediye etmişti. İstanbul Sefaköy'deki ERNA- MAŞ firması tarafından üretilen "Ema Süper Set" adlı bu takım, ikinci kullanıbşında blender göv- desiide meydana gelen çatlak ve kanştırıcı mikserde motor perti gibi nedenlerle kullamlamaz ha- le geldi. Durumu 14 temmuz ta- rihinde şirketin genel müdürlü- ğüne bir yazıyla bildirdim. 25 temmuzda ERNAMAŞ Satış Müdiresi Mahire Yengül hanıme- fendi işyerime bizzat telefon ede- rek tüm seti göndermemi istedi. Set lstanbul'a gönderildi ve 15 gün içinde yenilenmiş olarak ge- ri geldi. Mahire Yengül'ün jah- sında ımalatçıyı kutluyorum. ERDOGAN ÖZARNA / lzmir BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ Satocı laf anlamayınca üreticiye ıdaştun Kazasker'de evimin yakı- nında bulunan Bereket 2. Gı- da'dan 2 adet Rejoice şampu- an aldım. Eve geldiğimde bir tanesinin yansına kadar dolu olduğunu farkettim. önce boşverdim, sonra düşündüm ki bu şampuan için ödediğim 5400 liranın 2700 lirasını so- kağa atmış oluyordum. Köşe- nizden de cesaret alarak he- men geri götürdüm. Bereket'in sahibi olduğunu sandığım kişi, "Bu bizim ha- tamız degil. degiştiremeyiz" dedi. Ben de "Sizin hatanız olmayabilir. Ama benim de batam degil. Bunu üretici fir- maya gönderip dolusunu aidırUbüirsüıiz" dedim. "Bu şiseyi eve boşaitıp getirmedi- ğiniz ne mahım" cevabım alınca çok şaşırdım ve şişeyi ahp dükkândan çıktım. Aslın- da amacım tüketici-üretici ilişkisini sağlamakla görevli bu satıcı aracıhğıyla üreticiyi uyarmak ve kalite kontrolü- nün iyi yapılmasını sağ- lamaktı. Maruz kaldığım davramş beni o kadar üzdü ki onuru- ma dokunan bu olayın üzeri- ne gitmeye karar verdim. Yıl- lardır alışveriş yaptığım Kiler Gıda Pazan'nın sahibi Ali Bey'i de yanıma alarak tekrar Bereket'e gittim ve Ali Bey'- den benim müşteri kımliğimi Bereket Gıda'nın sahibine an- latmasıru istedim. Ama satı- cı "Evde boşaltmadığı ne malum" görüşünde dire- niyordu. Bunun üzerine aracıyı ara- dan çıkartıp doğrudan firma- yı uyarmaya karar verdim. Şampuamn üreticisi Mintax AŞ'ye ve size durumu bildiren birer mektup yazdım. Firma bir hafta gibi kısa bir süre içinde konuyla ilgilendi. Min- tax Teknik Ürun Müdürü Dr. Nazan Uğur Hamm'ın nazik mektubu ile zararımın karşı- lanması amacıyla 1 adet Re- joice şampuan, yetkili Mel- tem'Hanun tarafından evime kadar getirildi. SEMRA ŞEN- İsUnbal