Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
Sahıbı Cumhuriyet Maıbaacılık \e Gazrtecılık Turk *nonim Şırketı adına
Nwlir Nadi • Genel Yayın Muduru: H«san Ccmal. Mueoese Muduru
Emine Uşakbgil. Yazı tşlerı Muduru. Ot»y Goneaan. • Haber Merkuı
Muduru Yalçın Bjr.tr. Sayfa Duzenı Yonelmenı Alı Kcx. 0 Temsılaler
•VNKARA. Ahmel Tuı, IZMtR Hiknm Çttmkra. \DA.NA. Çtam Yıgenoglıı
U Polnıka Cdal Bt^angıç. Dıs Haberler Efpnı Balci. Ekonomı Ceagiz Tıırina. !; Sendıka Şukraıı Krtrnci. kulmr Cctal Isttr
Eğmnv Genc» Şa)lan. Haber Ara$[ırma. tsmet BcrVajı. Yurt Haberlen Necdel Dogan. Spor Danışmaru AMıükadır VucefanBn.
Dın \azıtar Kfrem ÇahşLan. Vaşurma ŞaMıı Alp». Duzeltme AMnlah VUKI 9 koorciınatör Ahmet Konılsan. % Mah tşler
EroJ Effcul, 0 Muhasebe Bukst taıcr 0 Bulce Pıardama Sevgj Osnuuıbeşeo£lu 0 Rekarr V>< Tonjn. 0 Ek >a\ınlar Hulya
\kyol # Idare Husevın Gurer, 0 Ijleıme Ondrr Çttık. # B ,g: I5
«n Vıııl Iraü 0 Perw<K> !v>fi Bostanoogıı.
Basar, ve towrn Cutnhun^l Matbaaalık vt Gazeuahk TA^. Türk Oc^ı Cad. 39.
H3M Is Pk 246.İ3anbul Td 512 05 05 (20 haO. IUCL 22246 F»x (1) 5» 60 T2 #
Burvtar \nkaim: Zıva GCUp Btv UıluUp S. No: 19/4. Td 133 11 41-47. Teta- 42344 Fu. (4) 13]
05 6< • l™ir H Zı>a Blv 1352 İ2/3. « . 13 12 30, -BOL 52359 Fıt (51) 1» 53 <0
Inonu Cad 119 S No 1 Kül I. Tel 19 37 52 (4 tm). Tücı 62155, FUL (71) 19 31 52
TAKVlM: 5 HAZİRAN 1990 tmsak: 3.29 Guneş: 5.26 Ö|le: 13.07 Jkındi: 17.06 Akşam: 20.38 Yatsı: 22.27
YeşillerPartisi 5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde çevreyi başarıyla kirletenlere ödül veriyor
Kirlilik ödülü Bakan Kurt'unÇEVRE GÜNÜ
Resmi kutlamaHaber Merkezi — 5 Haziran
Dunya Çevre Gunıi, kirliliğin
protesto edildiği etkinliklerle
bugün butun dunyada ve
Türkiye'de kutlanıyor.
Türkiye'de ilk kez, Çevreden
Sorumlu Devlet Bakanlığı'nın
talimatıyla valüikler de
düzenJeyecekleri etkinliklerle
Çevre Gunü'ne resmen
katılıyorlar. Gönullü çevreci
kuruluşlar, belediyeler ve
Yeşiller Partisi örgütlerinin,
bugünden başlayacak
etkinliklerinde çevre kirliliği
çeşitli eylemlerle protesto
edilecek. Çevre ile ilgili en
kapsamlı eylem programı
lzmir'de Buyükşehir
Belediyesi'nce düzenlenen 1.
Çevre Şenliği oldu. Kuşadası
Belediyesi ile Yeşiller Partisi
Adana II Örgütü'nce ayrı ayrı
düzenlenen kampanyalarla da
pet şişeler protesto edilecek.
Yeşiller Partisi tstanbul ll
Örgütu de 10 gün sürecek
çevre kirleticilerini protesto
kampanyasım bugun
başlatıyor. Ayrıca,
düzenlenen toplantı, seminer,
panel ve konferanslarda da
çevre kirliliği konusu
tartışılacak.
Dun, çevre gunu
dolayısıyla açıklama yapan
bazı oda, dernek, birlik ve
gonüllu çevrecilerin örgutleri,
çevre kirliliğini protesto
ettiler. Dün Ankara'da bir
basın toplantışı yapan
Nükleer Savaşın Önlenmesi
İçin Hakımler Derneği
(NÜSHED) Genel Başkanı
Prof. Dr. Leziz Onaran,
dunyada kişi başına 4 ton
TNT gucünde nukleer silah
düştüğünü bildirdi. Onaran,
insanlığın nükleer savas ve
radyoaktif kirlenmenin
tehdidj altında olduğunu
söyledı. Birleşmiş Milletler
Çevre Komisyonu'nun 1973
yılında aldığı bir kararla, S
haziran, 17 yıldır Dünya
Çevre Günü olarak
kutlanıyor. Çevre Gunü'nun
bu yılki konusunu "çocuk ve
çevre" oluturuyor. Birleşmiş
Milletler Çevre Programı
(UNEP) Genel Muduru
Dr.Mustafa K.Tolba, dun
yaptığı açıklamada, "Eğer
çocuklarımıza uygun bir
dünya devredeceksek, bizim
kuşağımızın çevre ile uyumu
gerçekleştirmek gibi acil bir
sorumluluğu var" dedi.
İzmir'de bugün
başlayan 1. Çevre
Şenliği 4 gün sürecek.
Yeşiller Partisi, Aliağa
Termik Santralı'nı
savunan Enerji Bakanı
Fahrettin Kurt'a ve
Japonya'ya kirlilik
ödülü verdi. Lozan
alanında "çevre
yürüyüşü" yapılacak.
İZMİR (Cumhuriyel Ege Büro-
su) — 5 Haziran Dünya Çevre Gu-
nü nedeniyle Anakent Belediyesi
tarafından düzenlenen 1. Çevre
Şenliği bugun başlıyor. tzmir Ye-
şiller Partisi de Dunya Çevre Gu-
nü'nde "kirkticilik odülleri" da-
ğıttı. "Uluslararası Kirleticilik
Ödülü" Japonya'ya, "Ulusal Kir-
leticilik Ödülü" de Aliağa Termik
Santralı'nı savunan Enerji ve Ta-
bii Kaynaklar Bakanı Fahrettin
Kurt'a verildi. tşadamı Sakıp Sa-
bana da "pet şişe üretimindeki üs-
tün hizmetlerinden ve bu pet şişe-
leri tekrar toplatmak için göster-
digi üstün hassasiyetten dolayı
'mansiyon odıilüne' layık buluıı-
du."
Dört gun sürecek lzmir 1. Çev-
re Şenliği etkinlikleri, bugün
"Çevre 90 Çevre Teknolojileri-
Fuarı"nın açılışıyla başlayacak,
daha sonra Konak Alanı'ndan
baştayarak Lozan Alaru'nda "Şen-
KURT — Türkiye'yi kirletmede birinciliği kimseye kaptırmadı.
PORTRE FAHRETTİN KURT
Termik tehlike44 yaşındaki Enerji ve Tabiı Kaynaklar Bakanı Fahrettin Kurt,
uzun yıllar serbest müteahhitlikle uğraşmış bir inşaat
mühendisı. Trabzon milletvekili olan Kurt, bir süre DSl'de
baraj başmuhendisliği de yaptı.
Kurt, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanhğı'na getirilmesinden
sonra demeçleriyle de basının ilgisini çektı. Kurt'a gore
çevrecilerin "tuzu kuru." Bu değerlendirmeyi yaparken
kendisinin de "çe\reci" olduğunu belirtmekten geri durmayan
Kurt, Aliağa Termik Santralı için verdiği demeçlerle de dikkat
çekti. Kurt, mayıs ayı başında Endonezya gezisi öncesi
Esenboğa Havaalanfnda Aliağa Termik Santralı'nın
yapımından'vazgeçildiğini açıklamış, daha sonra böyle bir şey
olmadığını, projenin süreceğini duyurmuştu. Çelişkili
açıklamalanyla kamuoyunun ve çevrecilerin tepkisini çeken
Kurt'a göre Aliağa'ya termik santral büyük yararlar getirecek.
Çevredeki tarım alanlan hiç etkilenmeyecek, denizde de yeni
balık türleri yetişecek. Kurt'un bakanlığı, termik santrallar
dizisi kurmayı öngören bir projenin de yürütücusü durumunda.
1946 Trabzon doğumlu Kurt, son ikı donemdir aynı ilden
ANAP milletvekili olarak parlamentoya giriyor.
lik Yurüyuşü" yapılacak ve Lozan
Alanı çevresinde belediye bando-
su eşliğınde sevgi halkaları oluş-
turulacak. Kulturpark Odalar Bir-
liğı Pavyonu önünde "İnsana
saygı-güriiltüye son" kampanyası
kapsamında açılan yarışmada ön
elemeden geçen resımlerin yer al-
dığı sergi açılacak.
Halk oyunları ekipleri ve çocuk
kuluplerı gosterıler yapacak, ge-
ce de fuar Kaskatlı havuz çevre-
sinde açık hava halk konseri ger-
çekleştirilecek. Şenlik suresince
piknikler yapılacak, konferanslar
verilecek, çop toplama kampan-
yaları başlatılacak. 8 haziran gü-
nü de İZFAŞ ile TÜRSAB tarafın-
dan düzenlenen "Çe>re \e
Turizm" konulu panel gerçekleş-
tirilecek. Panele SHP Genel Baş-
kanı Erdal İnönü ile DYP Genel
Başkanı Süleyman Demirel de ka-
tılacak.
tzmir Yeşiller Partisi de Dunya
Çevre Günü'nde geçen yıl verilme-
ye başlanan "kirleticilik" odulle-
rinin bu yılkı sahiplerini açıkladı.
II Başkanı Ayşe Tosuner, "ulusla-
rarası kirleticilik" odülunun
"Amazonlar'da, Atlas Okyanu-
su'nda. Pasifik'te, kısacası dünya-
nın her yerinde gösterdiği ustün
performans" nedeniyle Japonya'-
ya verıldiğinı, Dünya Bankası'na
da Japonya'ya ve ulkemizde DSİ
1
ye sağladığı destek nedeniyle man-
siyon verildiğıni açıkladı. Aliağa
Termik Santralı da bir Japon fir-
ması tarafından yapılmak isteni-
yor. Tosuner, "ulusal kirleticilik"
odulüne de "Gerek yurttaş inisi-
vatiflerine karsı göslerdiği saygı,
gerekse politik ve çevre kirlenme-
sine olan degerli katkılan
nedeniyle" Enerji ve Tabii Kay-
naklar Bakanı Fahrettin Kurt'un
"layık göriildügonu" söyledi.
'Cennet gibi ülke" olan Türkiye son yıllarda hızla çevre kirlenmesi denen canavarın pençesine düşüyor
Deniz ölü, hava kirli, toprak zehirliTürkiye'de kış
aylarında hava kirliliği
'normal' standartların
çok üstüne çıkıyor.
Insan sağlığı tehlikeye
giriyor. Marmara gibi
bir içdenizi öldürdük,
Karadeniz can
çekişiyor. Göllerimiz
boğulmak üzere.
Akarsular ölüm
taşıyor. Toprak zehir
yutuyor. Ve henüz
' kirliliğin' başındayız.
SERDAR KIZIK
HAKAN KARA
Gelişmiş ülkeler sanayileşmenin
bedelini, 'çevre'yle ödediler. Türki-
ye ise sanayileşme ve kentlileşme
sürecini tamamlayamadan aynı
bedeli ödüyor.
5 haziran Dünya Çevre Günü'n-
de gözümüzü Türkiye'ye çevirin-
ce ne görüyoruz? Kış aylarında
hava kirliliği, uluslararası stan-
dartlann üzerine çıkarak büyük
kentler yaşanmaz hale gelmeye
başladı. Denizler, akarsular ve
göller çevrelerindeki yerleşim bi-
rimlerinin ve sanayi kuruluşları-
nın atıklarıyla dolmaya, buraları
mesken tutmuş canlılar birer bi-
rer yok olmaya basladı. Toplu ba-
lık olümleri görüldü. Tarımsal
alanlar, ovalar bilinçsiz ilaçlama
ve atıklar sonucu çolleşme tehli-
kesi ile karşı karşıya kaldı. Kent-
lerdeki guriiltu, yönetmeliklerle
belırlenen oranları solladı.
Havada, suda ve toprakta gide-
rek artan kirlilik, gerekli önlem-
ler alınmadığı, arıtım ve denetim
sistemleri kurulmadığından canlı
yaşamını ciddi olçülerde tehdit et-
meye, ekolojik dengeyi bozmaya
başladı. tşte, Türkiye'de 'tehlike'
işareti veren çevre kirüliğinden ör-
nekler:
Hava kirliliği
Hava kirliliği deyince, akla on-
ce Ankara geliyordu. Sonra, 'so-
luğu kesilen kenüer'in sayısı gide-
rek artmaya başladı. Geçen kış,
Bnrsa'da Santral Garaj semtinde
yapılan ölçümlerde kükürtdioksit
oranının 1816 mikrogram/metre-
küpe ulaştığı belirlendi. Bir met-
reküp havadaki kükürtdioksit
LÜTFEN SESSİZLİK — Gürültü kirliliği kent >
i
aşamının önerali sorunlanndan biri. Aşırı güniltu insanlann ruh sağlığını olduğu kadar fiziksel gûcunüdeolumsuzetkiliyor.
Çevreye saygı ve daha sessiz bir kentyaşamı için bugün İzmir'de çeşitli etkinliklerdüzenlenecek. Küçükçevrecilerkirliliğe karşı mücadelede önsaftalar. (Folograf: ÜMİTOTAN)
oranı Ankara'da 785, Kayseri'de
491, Erzunım'da 229, tzmir'de
190, Eskişehir'de 224 mikrograma
yükseldi. Türkiye'nin de berıimse-
diği Avrupa Topluluğu standart-
lannın ust değer olarak 40-60
mikrogram/metreküpü kabul et-
tiği göz önüne alındığında hava
kirliliğinin buyük kentlerde ne ka-
dar tehlikeli boyutlarda olduğu
görüluyor.
Su kirliliği
Değişik kuruluşların ve uzman-
ların yaptıkları incelemeler, ol-
çümler, denizlerimizin ve su kay-
naklarımızın endüstriyel ve evsel
atıklarla hızla kirlendiğini ortava
koyuyor. Bir çok su kenarında
'içilmez', 'ynzulmez', 'avlanılmaz'
uyanlarıyla karşılasılıyor.
Kirliliği 'gün yüzüne' çıkan göl,
akarsu ve denizlerden bazıları
şunlar:
Manyas GöM (Avrupa Kon-
seyi A sınıf diplomalı Türkiye'nin
tek kuş cenneti). Çevresindeki 34
yerleşim birimi ve 45 sanayi tesi-
sinden gelen atıkla hızla kirleni-
yor. Gölün 20 yıl önce 8 metre
olan derinliği 2 metreye düştü.
lilabat Göla: 2-3 yılda bir
oksijensizliğe bağlı alg üremesi
nedeniyle suyun ışık geçirme özel-
liği kayboluyor. Gölden avlanan
ihraç malı deniz üriınleri yok ol-
maya başladı. Türkiye'nin kerevit
üretiminin yüzde 30'u bu gölden
°lde ediliyordu.
tznîk Göla: Tarım arazüerin-
den gelen ilaçh sularla ve Orhan-
ga2İ'nin atıklarıyla kirleniyor.
Akşehir «öli: Afyon ve Ak-
şehir'in atıklan yuzünden tuzlu-
luk oranı giderek artıyor.
Eber Gölü: Tuzluluk oranı,
burada da kentsel atıklar yuzün-
den artıyor.
Burdar Gölü: Şehir kanali-
zasyonu ile kükürt ve şeker fab-
rikalarının atıklan boşaltılıyor.
Tnz Gölü: Konya Ovası'nın
yuzevsel sularını boşaltmak için
açılan tahliye kanalları nedeniyle
atık istılasıyla yuz yüze.
Vaa Gölü: Tatvan kıyısında
kirlilik oranının yuksek duzeyle-
re ulaştığı belirtiliyor.
Keb«a Barajı: Elazığ'ın
atıklan boşaltılıyor. Ağır metal
yoğunluğu kabul edilebilir sınır-
ların üzerinde.
P*rsak Çayı: Kutahya Azot
Fabrikası'ndan nitritli atıklar bı-
rakılıyor. Sudan yararlanan bol-
ge çocuklarında 'siyahlanmalara'
rastlandığı öne surüluyor.
Mlüfer Çayı: Uzmanlar
'bahçe ve hajvanlan bu kaynak-
tan sulamayin' diye uyarıyorlar.
Gedlz » h r i : Geçen yıl, 1 to-
na yakın balık toplu oldü.
Çorla Dere«i: Dereden yal-
nız çevresindeki 50'nin uzerinde-
ki deri fabrikası ile öteki sanayi te-
sislerinin atıklan akıyor. Dere kı-
yısındaki bitki örtüsü yok olmuş,
dereden sulanan hayvanların top-
lu olümleri görüldü.
Snsarlnk. Sinıav, Filyos,
Marg(«ıl ve Ankara çayla-
rı: DPT On İhtisas Komisyonu
raporlarında, boşaltılan atıklar
yuzünden bu çaylar için "tama-
men kirienmiş" diye söz ediliyor.
Seyiuua ve Ceyhan nehir-
leri: Kentsel atıklar, hastane
atıklan, tarımsal ilaçlamalar ve
yörede kurulü sanayi tesislerinin
atıklan ile âdeıa 'pislik' akıyor.
ÇEVRE GÜNÜNÜZ
KUTLU OLSUN !...
Kuş cenneti kurtulacak mı?Bandırma Belediye Başkanı Sedat Pekel,
Manyas Kuş Cenneti'ne fabrikaların atıklarmı
taşıyan Sığırcık deresine arıtma tesisi
yapılacağını ve inşaatın bu yıl başlayacağını
söyledi. Avrupa A sınıfı diplomalı Kuş Gölü'nün
kurtanlması için yoğun çaba harcanıyor.
KUTLU ESENDEMİR
BANDIRMA — 4. Uluslararası
Bandırma (Manyas) Kuş Cenneti
Kültür ve Turizm Festivali sürüyor.
7 haziran gunü sona erecek festi-
val çerçevesinde düzenlenen 5.
Bandırma Kuşcenneti ve Çevıe
Sorunları Sempozyumu dün baş-
ladı. Konuşmacılar, Kuş Gölu ve
Kuş Cenneti'nin çevre kirliliği nede-
niyle yok olma tehlikesi ile karşı
karşıya olduğunu belirttiler. Bu
arada Bandırma Belediye Başka-
nı Sedat Pekel. fabrikalann Kuş
Gölu'ne atıklarını bıraktıklan Sı-
ğırcık Deresi'ne Çevre Müsteşar-
lığı tarafından yapılması öngöru-
len arıtma tesisınin fizibilite rapo-
runun tamamlandığını, tesislerin
yapımına bu yıl başlanmasının
beklendiğini açıkladı.
4. Uluslararası Bandırma-
Kuşcennetı Kultür ve Turizm Fes-
tivali nedeniyle buyuk bir kitle ha-
va koşullarının olumsuzluğuna
karşın etkinlikleri ilgi ile izliyor.
Birçok karikatürist, yazar ve sa-
natçı, Bandırma Belediyesi'nin
kent merkezine astığı pankartla-
rın, "Kuşlar ozgürlüğümüzün
simgeskiir" sloganımn altında ser-
gi açıhşlarını yapıyor, okurlarıy-
la söyleşiyorlar. El Ele Çocuk Ti-
yatrosu dun Bandırmalı çocukla-
ra, "Kuşcenneti" isimli oyunu ser-
giledi. Oğleden sonra karikatürist-
ler İsmail Gülgeç, Ali Ulvi Ersoy,
Avni Odabaşı, Erdoğan Bozok,
Necmi Rıza Akça, Orhan Doğnı,
Muhittin Köroğlu ve Yurdagün
Göker, Kristal Çay Bahçesi'nde
Bandırmalılar ile soyleştiler. Ak-
şamüstü ise yazar Kemal Anadol,
Panayot Abacı kitaplarını imzala-
dılar. Bu soyleşinin en onemli ko-
nuğu Yunanistan-Pire Yazarlar
Birliği Başkaıu, ozan Stelyo Yera-
nis idi. Bandırma'nın konuğu,
ozan Yeranis olunca konuşulan
tek konu, "Türk ve Yunan halk-
lannın dostluğu ve kardeşliği"
oluyordu doğal olarak...
Festival çerçevesinde gerçekleş-
tirilen, "5. Kuş Cenneti ve Çevre
Sorunlan Sempozyumu"na da ilgi
büyüktü. Sempoz>Timun açılışını
yapan Bandırma'nın SHP'li Bele-
diye Başkanı Sedat Pekel konuş-
masında Ataturk'un, "Dogayı ko-
nımak aklın gereğidir" sözleriyle
başladı, "Bandırma halkı aklın
gereği yolunu secmiş ve tam zama-
nında çevre korurna eylemini
başlatmıştır" dedi. Belediye Baş-
kanı Pekel, bir yılda 255 turden
yaklaşık 3 milyon kuşu konuk
eden, Avrupa Konseyi'nce A sını-
fı diploma verilen Kuşcenneti'nin
47 irili ufaklı sanayi kuruluşunun
atıklarıyla yok olma noktasına
geldiğini vurguladı.
Sempozyumda konuşan Ege
Üniversitesi Biyoloji Bölumü'nden
Prof. Dr. Süleyman Balık alıcı or-
tamlann dış etkilere karşı dayan-
mak guçlerinın sımrlı olduğunu,
kapasiteleri aşıldığında ekosistem-
lerin doğal işlevlerini yerine getir-
melerinin güçleştiğini ve bir süre
sonra insan mudahalesine venik
düştüğünü belirtti.
Turkiye Çevre Sorunlan Vakfı'n-
dan Meral Nazlıoğlu, daha temiz
ve duzenli bir çevrede yaşamak
için çevre anlayışının tüm karar
mekanizmalannda ele alınması ve
halkın bilinç'endirilmesi gerekti-
ğinı söyledi.
Sempozyuma katılan avukat
Nevzat Çetin, Kuşcenneti'nin kir-
letılmesı ile ilgili Cumhuriyet Baş-
savcılığı'na bir suç duyurusunda
bulunduklarım bildirdi.
Bandırma Beledıye Başkanı Se-
dat Pekel, çevre kirliliğinin yoğun-
laştığı Kuşcenneti Milli Parkı'na
Çevre Musteşarlığı tarafından bir
arıtma tesisi yapılacağını açıkla-
dı.
Seyhan Nehri'nde geçen yıl toplu
balık olümleri oldu. '
Yeşilıraak: Yapılan ölçüm-
lerde, sınır değerlerinin üzerinde
bor kaynaklı atıklara rastlandı.
Maraara Deaizi: Çevresin-
deki yuzlerce sanayi tesisi ve 10
milyondan fazla insanın yaşadığı
çevre kentlerinin atıklan ile kirle-
niyor. tstanbul çevresi, boğazlar ve
Marmara su yolu aşırı gemi trafı-
ğine bağlı atıklarla dolu. Marma-
ra'da, ticari değeri olan balık tü-
rü sayısı son 30 yılda 125'ten 4'e
düştü.
tzBiit Körfezi: Türkiye'nin
en kirli körfezi. Yaşayan canlı tü-
rü yok denecek kadar az.
Karadeniz: Orta Avrupa
1
dan Tuna Nehri aracılığıyla gelen
civa, kurşun ve öteki ağır metal-
lerin tehdidi altında. Ayrıca çev-
re ülkelerin henıen tamamımn
kentsel ve endüstriyel atıklan da
Karadeniz'e boşalıyor.
Ege Deaizl ve tzmir Kör-
fezi: Ağırlıklı olarak kentsel atık-
larla kirleniyor. Körfezde yüksek
oranda civa bulunduğu belirtili-
yor.
Mersia ve Iskeaderan
körfezleri: Çevredeki yoğun
sanayileşme sonucu hızla kirleni-
yor.
Akdeniz: Petrol kirliliği teh-
dit ediyor. Tüm dunyada bir yıl-
da denizlere boşaltılan 4 milyon
ton petrolden en büyuk payı Ak-
deniz alıyor. Çevre ülkelerin sana-
yi tesislerı ile 'kirli akan' sular,
Akdeniz'in kirliliğini hızlan-
dırıyor.
Toprak kirliliği
Başta çimento fabrikaları ol-
mak üzere sanayi tesislerinin çev-
relerindeki alanlarda tanmsal üre-
timde düşmeler gorulüyor. Saray-
köy ve Gennencik yoresindeki je-
otermal tesislerin yarattığı bor kir-
liliği, sebze ve meyve uretimini et-
kiliyor. Denizli'nin Çardak ilçesin-
de kurulu sodyum sulfat tesislerin-
den savrulan asitli tozun yörede-
ki 80 bin hektarlık araziyi çorak-
laştırdığı bildiriliyor.
Çukurova, Antalya, Fethiye,
Soma, Yatağan, Göktaş, Malatya,
Konya, Eskişehir ve Kayseri ova-
lannın, toprağın tanmsal ilaçlama
ve öteki unsurlar sonucu hızla kir-
lendiği belirlendi.
Türkiye'de gunde ortalama 50
bın ton çöp üretiliyor. 2 bin dola-
yında çoplük dağı var. îlkel koşul-
larda topianan çöpler, yine aynı il-
kellikle çoplüklere atıhyor. 35 be-
lediyenin, çöplerini doğrudan de-
nize ya da derelere attığı belirtili-
yor. tçlerinde hastane atıklannın
da bulunduğu çöplerdan sızan su-
lar ve yarattığı koku, çevrelerini
yaşamı durduracak ölçüde et-
kiliyor.
Gürültü kirliliği
Son yıllarda gündeme gelen bir
başka kirlilik de yoğun gürültü.
İngiliz Amerikan ve tsveç stan-
dartlanna göre kent sokaklarında-
ki gürültunün 40-50 desibeli geç-
memesi gerekiyor. Ancak Istan-
bul'un çeşitli semtlerinde yapılan
ölçümlerde gurültu düzeyi 90 de-
sibele, Ankara'da yapılan ölçüm-
lerde bina içlerine yansıyan gürül-
tunün 70 desibele, sokak gürültu-
lerinin ortalama 60-90 desibele,
İzmir'de 55-75, Adana'da 65-80
desibele ulaştığı belirlendi. Uz-
manlara göre 30 desibellik gurül-
tu konsantrasyonda güçlük, kız-
gınlık ve stres gibi etkilere yol açı-
yor. Gürültü düzeyi arttıkça kalp
atışı ve solunum hızlanması ile
kan basıncı artıyor (65-90), işitme
organlannda bozukluk ve yoğun
başağrısı meydana geliyor (90-120)
ve ciddi beyin tahribalı ortaya çı-
kıyor (140 ve yukarısı).
Yeşû Bıırsa
çorakla^ıyor
• BURSA (AA) — HızJı
sanayileşme ve çarpık
yapılaşma nedeniyle
Bursa'daki yeşil alan
miktarmın her geçen gün
biraz daha azaldığı
bildirildi. Yapılan bir
araştırmaya göre Bursa'da
kişi başma 4 metrekare
yeşil alan düşüyor.
Buyükşehir ve ilçe
belediyelerin başlıca
amacının yeşil alan
miktannı arttırmak
olduğunu anlatan Bursa
Buyükşehir Belediyesi
Başkanı Teoman Özalp,
"Şehrimize 'yeşil' unvanını
yeniden kazandırmak için
park, bahçe ve boş
alanların yeşil alan olarak
düzenlenmesi çabşmaları
sürüyor" dedi.
Kaplumbağa
semineri
• Haber Merkezi — :!-12
haziran tarihleri arasında
denizkaplumbağalannı
konu alan "Deniz
Kaplumbağası Yaşam
Ortamlannm Korunması ve
Kıyı Planlaması - Yönetimi
Uluslararası Semineri"
yapılacak. Doğal Hayatı
Koruma Derneği tarafından
düzenlenecek seminer
Ankara Milli Kütuphane'de
saat 08.00'de başlayacak.
Denizler
radyasyon dolu
• MOSKOVA (AA) —
Sx>vyetler Birliği'nin, Kuzey
Kutbu yakınlarındaki
beyaz deniz kıyılarında iki
hafta önce meydana gelen
çevre felaketinin radyoaktif
kirlenmeden kaynaklandığı
belirlenirken, Karadeniz'in
kuzeyindeki Azak
denizinde 'çok yuksek
oranlı radyoaktif kirlenme'
belirlendi. Sovyet
televizyonunun haberine
göre yapılan incelemeler
sonucunda, Azak
denizinde yalnızca sanayi
artıklannın değil,
radyasyonun da belirgin
bir biçimde artması
yuzünden, bölgedeki tüm
sayfiye yerleri, yerel
Sovyet'in (Belediye Meclisi)
kararıyla ikâmete
kapatıldı. Televizyon
haberinde, Azak denizi
kıyısı boyunca çeşitli
yerlerde yapılan
ölçümlerde, yer yer saatte
500 röntgenlik bir
radyoaktivitenin varlığının
belirlendiği kavdedildi.
Okullarda son
hafta
• ANKARA (AA) —
Şehir ve kasabalardaki ilk
ve orta dereceli okullarda
1989-1990 öğretim yılı bu
hafta sona erecek. tlk ve
orta dereceli okullarda
okuyan yaklaşık 11 milyon
öğrenci 8 haziran cuma
günü "derse paydos"
diyecek. Yaklaşık 400 bin
oğretmenin tatili ise 29
haziranda başlayacak.
1989-1990 öğretim yılında
ilk ve orta dereceli 60 bin
831 okula 10 milyon 875
bin 214 öğrenci devam etti.
Bu okullarda 384 bin 55
öğretmen görev yaptı.
Yaygın ve yükseköğretim ile
birlikte bu öğretim yılı, 64
bin 820 okulda 12 milyon
646 bin 877 öğrenci ve 435
bin 926 öğretmen ile
yürütüldü.
Biga'da
protesto
• BURSA (Cumhuriyet
Bıirosu) — Çanakkale'nin
Biga ilçesinde belediye
tarafından yapılan ve
uygulamaya konulan imar
planı Bigalılann bazılaruıca
tepkiyle karşılandı.
Yaklaşık 80 kadar
vatandaşın bugün
sessiz bir protesto yürüyüşü
yapacaklan öğrenildi.- Dün,
Biga'da hoparlörlü bir araç
ilçeyi dolaşarak vatandaşları
düzenlenecek yürüyüşe
katılmaya çağırdı. Bu
arada, Biga'nın SHP'li
Belediye Başkanı Şükrü
Kemerli, toplam 2.500
vatandaşa tapu
dağıttıklarını, her tapu
dağıtımı sonrasında
memnun olmayanların
bulunabileceğini söyledi.
Kemerli, konunun ANAP
ve DSP tarafından
abartılarak politika
malzeme'îi yapıldığını da
one sürdu.-Daha önce de
70-80 kişilik bir grubun
Bursa İdare Mahkemesi'ne
başvurarak yürütmeyi
durdurma talebinde
bulunduklarım, ancak
mahkemenin bu talebi
reddettiğini anlatan
Belediye Başkanı Kemerli,
asıl amacın imar yetkisinin
belediyenin elinden alınması
olduğu göruşünü savundu.