Catalog

30 NtSAN 1990 HABERLER CUMHURÎYET/11 P A R L A M E N T O P A B ü H A F T A ANKARA (Cumhuriyel Burosu) — TBMM Genel Kurulu'nu bayram sonrası yuklü bır gundem bekliyor. Meclis gundeminde 32 araştırma ve genel göruşme önergesı, 35 tasarı ve teklif bulunuyor. Başbakan ve bakanlara yoneltilen sözlu soru onergelerinin sayısı ıse 452'ye ulaştı. Gündemin ilk sırasında yer alan orman köylulerinin kalkınmalarınjn desteklenmesi hakkındakı yasada değişiklik yapan tasanmn dışında diğer onemli tasan ve önerıler arasında Medeni Kanun'da değişiklik yapan tasarı, sigaraya reklam yasağı getiren öneri, Sılahiı Kuvvetler Iç Hızmet Yasası'na değişiklik getiren tasan ve adli sicil yasa tasansı bulunuyor. Mechs'in 1 ma>ıs salı gunkü birleşiminde, DYP Sakarya Milletvekili Mehmet Golhan ve 10 arkadaşının "ulkenin sanayilesmesi" konusunda verdikJen genel göruşme önergesi ele ahnacak. Adalet Komisyonu, çarşamba gunkü toplannsında hayali ihracat yapanlara 10 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngören yasayı gdruşecek. Yasaya göre "Her lurlu ihracat işlemlerinde gerçek dışı beyanlarla devletten haksız çıkar sağlayanlara beş yıldan on vıla kadar agır hapis cezası verilebilecek". Yasa ayrıca bu kişılere sağlanan çıkarın iki mısli kadar para cezası da ongöruyor Adalet Kornisyonu'nda son şeklı verilen yasa, daha once hapis cezası yerine para cezası öngoruyordu. Yasa bu şekliyle dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından "getirilen düzenlemenin af niteliginde olduğu gerekçesivle" veto edilmıştı. Haksız tutuklamaya tazminat • ANKARA (ANKA) — Yenımahalle Ağır Ceza Mahkemesı, 12 eylul doneminde resen emekliye sevkedilerek tutuklanan ve gızli orgut iddiasıyla yargılandığı davada beraal eden usteğmen Rahmi Yıldınm'ın açtığı "haksız tutuklamaya tazminat davasında" idaeyi 1.5 milyon Iira manevi tazminat ödemeye mahkûm etti. Avukat Süleyman Ülker, karann Türkiye'de insan hayatı ve özgürlüğunün "sudan ucuz" olduğunu gösterdiğini söylerken, emekli usteğmen Rahmi Yıldırım "bir usteğmenin 2.5 yıldır işkence aitında tutulması bir generalin adının aşk öykulerine kanştırılmasından daha mı az önemli?" diye sordu. Çanakkale Belediye Başkanı görevden alınmıştı Ozay, yargıya başvurdu Bursa İdare Mahkemesi'ne yapılan başvuruda, Özay'ın "bir geceyarısı operasyonu" ile görevinden alınması, partizanca ve keyfi bir tutum olarak nitelendi. TURAN YILMAZ ANKARA — Cumhurbaşkanı Turgul Özal'a hakaret ettiği gerek- çesiyle İçışleri BakanlığVnca go- revden alınan Çanakkale'nın ŞHP'lı Belediye Başkanı tsmail Özay, bu ışlemin ıptalı istemıyle yargıya başvurdu. Bursa İdare Mahkemesi'ne yapılan başvuruda, Özay'ın "Wr geceyansı operasyo- nu" ıle görevindena lınması par- tizanca ve keyfi bir tutum olarak nitelendi. Dava dılekçesinde, Özay'ın ayağa kalkmayarak haka- ret ettiği one sürulen Cumhurbaş- kanı Özal'an da şortla askeri bir- lik denetlediği anımsatıldı. özay'ın avukatları Ceyhan Mumcu, Tezcan Çakır, Rafet Er- dem, Hilmi Baydar, Şerafettin Gökalp ve Erhan Tez tarafından hazırlanao 14 sayfalık dava dılek- çesinde, özay'ın 26 Mart yerel se- çimlerinde yuzde 56 oranında oy aldığı anımsatıldı. tçışlerı Bakan- lığı'mn görevden almaya ıhşkin iş- leminın başından sonuna kadar anayasaya, hukuka, mıllet ege- menliğı ilkesıne, demokratik hu- kuk devietı kurallarına ve gerek- lerine aykırı, kısaca siyasal amaçlı, subjektıf değerlendirmeli yetkı saptırması veyetki gaspı niteliğın- 20 BELEDİYE BAŞKANI GÖREVDEN ALEVDI 6başkan göreve döndüANKARA (Cumburiyet Burosu) — ANAP, ana- yasanın 127 maddesının Içişleri Bakanı'na tanıdı- ğı belediye başkanlannı görevden alma yetkisinı, bu- gune kadar 20 belediye başkanı için kullandı. Bu başkanlardan 6'sı Danıştay tarafından görevlerine iade edildi. ANAP iktidan doneminde görevlerinden alınan lCu ANAP'h, 7'si SHP'li, l'i DYP'lı, 2'si bağımsız toplam 20 belediye başkanı şunlar Mümtaz Santaş (Ankara-Gölbaşı), Ceıualeltin Özeibiçer (Aydın-Davutlar), Mehmet Özdemir (Isparta-Karaağaç), Suha Baykal (Izmır-Konak), Muhaırenı Elgin (Muğla-Marmarıs), Hasan Korfc- maz (Tıınceli-Merke7> Mehmtt Alceiin (Ankara- Mamak), Agabey Pehlivanlı (Kırıkkale), Zikri Aj- dın (Erzıncan-Ihç), Tahir Akiaş (İstanbul- Eminönu), Tugrul Katbay (Konya-Bey>ehir), Şevki N'amlı (Malatya-Gunduzbey), Bayram Ertuğrul (Balıkesir-Ayvalık), E. Naci Çetin (Izmir-Menderes), Mustafa Vtıran (Ankara-Yenimahalle), Fuat Mert (Bursa-Karacabey), Ali Sandıkçı (lstanbul-Sarıyer), Isa tnci (Isparta, Yalvaç-Çetınce), tsmail Özay (Çanakkale-Merkez), Muslim Yıldınm (Mardin- Nusaybin). Bu belediye başkanlarından Santaş, özeibiçer, özdemir, Baykal, Elgın ve Korkmaz, Danıştay ta- rafından görevlerine iade edıldı. de olduğu da savunulan dılekçe- de, Cumhurbaskanı'na hakaret suçlamasına ilişkm şu değerlendır- me yapıldı: Özal muhatap alınmadı "Cumhurbaşkanı'nın buhındu- ğu bir toren ya da toplantıda o makama hitapta bulunma, alışıl- mış bir protokol kuralının gereği olarak degeriendirilebilir. Ancak bu davraoış, görevden uzaklaşbr- ma gerekçesi olarak gosterilince, Cumhurbaşkanı'na zorunlu ve zo- raki sajgı goslerrnek ve saygılı ol- raa olgusunu beraberinde getirir ki bu, 'kanunsuz suç ve ceza olmaz' ilkesine aykırı duşer. Bir yandan Cumburbaşkanı'na hitap etmetne eieştiri konusu yapılmak- ta, ote yandan konuşma metnin- de, Cumhurbaskanı'na hakarel- lerde bulunuldugu one surulmek- tedir. Hitap edilmediğı ifade edil- dikten sonra konuşma metninin içeriğinde hitap edilmeven kişiye hakaret edildığinin kabulu bir çe- lişkidir. Muhatap alınmayan ya da kabul edılmeyen bir kişiye yone- lik hakaretin varlıgı kabul edile- mez." Dilekçede, özay'ın Cumhur- başkanı Özal toren alanına geldı- ğinde ayağa kalkmadığı yönunde- ki ıddianın da doğru olmadığı be- lirtildi. KAMU 0RTAKLIGI İDARESİNİN BÜYÜK HÎZMETİ DEVAM EDİYOR ARÇELİK A.Ş. BOLU ÇİMENTO SANAYÜ A.Ş. ÇELIK HALAT ve TEL SANAYÜ A.Ş. 30 Nisan -1 Mayıs'ta Kapılarını Size Açıyor Türkiye İş Bankası'nın elektronik hizmet veren 500 şubesinde • Menkul Kıymetler Piyasası Anadolu'ya açılıyor ve "Anadçlu Borsası" oluşuyor. Artık Tûrkiye'de İstanbul Menkul Kıymet- ler Borsası'nın hizmetlerinden herkes bu- lunduğu şehirde yararlanıyor. • Özelleştirme yurt çapında gerçekleşririli- yor, sermaye tabana yayılıyor. • Tasarruf sahipleri, kârh kuruluşlara ortak oluyor. • Özellikle küçük tasarruf sahiplerine ön- celik tanımak için, hisse senedi alımlanna bir üst sınır getiriliyor. • Türkiye îş Bankası'nın elektronik hizmet veren yurtiçi ve yurtdışı şubelerinde hisse senetlerinin satışı devarn ediyor. Bu şubeler; • îsteyen tasarruf sahibi adına bedeli karşılığında hisse senetlerini saklıyor. • Kâr paylannı ödiiyor. • Rüçhan hakkı ile ilgili işlemleri yapıyor. • Hisse senetleri elden çıkanlmak istendiğinde, satışa aracılık ediyor. ARÇELİK A.Ş. 1000 TL NOMİNAL DEĞERDE BEHER HİSSE SATIŞ FİYATI: 21.500 TL SATIN ALINABİLECEK AZAMİ HİSSE ADEDİ: 500 BOLU ÇİMENTO SANAYÜ A.Ş. 1000 TL NOMİNAL DEĞERDE BEHER HİSSE SATIŞ FİYATI: 12.750 TL SATIN ALINABİLECEK AZAMİ HİSSE ADEDİ: 800 ÇELİK HALAT VE TEL SANAYÜ A.Ş. 1000 TL NOMİNAL DEĞERDE BEHER HİSSE SATIŞ FİYATI: 13.750 TL Satışa konu olan Çelik Halat ve Tel Sanayii A.Ş. his- se senetlerinden 12/B tertibi seneüerin 1000 TL no- minal değerli beher hisse satış fiyatı, 290 TL temettü farkı düşüJerek 13.460 TL olarak belirienmiştir. SATIN ALINABİLECEK AZAMİ HİSSE ADEDİ: 800 T.C. BAŞBAKANLIK KAMU ORTAKLIĞI İDARESt BAŞKANLIĞI ELELE GELECEGE ARÇELİK A.Ş. Evlerde kullanılan elektrikli ve elektriksiz çe- şitli aletler ile bu aletlerin ana ve tali girdileri- nin imali, satışı, ihracı ve ithali ile ilgili sınai ve ticari faaliyetlerde bulunan Arçelık A.Ş.'nin kayıtlı sermaye tavanı 100 milyar TL, ödenmiş sermayesi ise 45 milyar TL'dir. Büyük ortaklan Koç Holding A.Ş., Teknosan A.Ş., Koç Yatı- nm ve Pazarlama A.Ş. ve Kamu Ortaklığı İdaresi'dir. BOLU ÇİMENTO SANAYÜ A.Ş. Yıllık 600.000 ton çimento üretim kapasitesiy- le Türkiye'nin yıllık çimento üretiminde % 2- 2.5 arasında paya sahip olan Bolu Çimento Sa- nayii A.Ş.'nin sermayesi, tamamı ödenmiş ola- rak 15 milyar 750 milyon TL'dir. Büyük ortak- lan, Ordu Yardımlaşma Kurumu ve Kamu Ortaklığı îdaresi'dir. ÇELİK HALAT VE TEL SANAYİİ A.Ş. 1leri teknolojik düzeye sahip tesislerinde, yük- sek karbonlu ve vasıflı filmaşin hammaddesi kullanarak çeşiüi çelik teller ve çelik halatlar üreten Çelik Halat ve Tel Sanayii A.Ş.'nin kayıtlı sermaye tavanı 27 milyar TL, ödenmiş sermayesi ise 10 milyar 800 milyon TL'dir. Büyük ortaklan Kamu Ortaklığı Idaresi ve Türkiye İş Bankası'dır. Ayrıntılı bilgi ve broşür İRKİYE İŞ BANKASI şubelerinde ÖÜĞÜGÜNLERİN KÖPÜĞÜ AHMET TAN Haritada Gezinti.. ANKARA — Turgut Özal, başbakanlığı doneminde dü- ze çıkaramadığı eKonomıyi şımdi Çankaya Koşkü'nden dü- zeltmeye çalışıyor, ama 6 ayı dolduran "Çankaya ekono- misi"nın başan belırtisınden soz etmek fazla lyımseriik. Çankaya ekonomısının en büyük zaafı enflasyon. Eko- nomıden sorumlu dört bakanın bu zaafı gıderme yotundâ fazla bir katkıları olamıyor. Çünku aralarında eşgüdümsüz- luk var, sürtuşme ve çekişme var. Ama enflasyon içinde bir şeyler yapılması kaçınılmaz. Bu konuda ekonomi bü- rokratları, devlet memurıyetı sorumluluğunu elden bırak- mıyorlar Ekonomıdekı tıkanıklıklan açmak için yeni formüt- ler.önlem önerılerı gelıştıriyorlar. Örneğın, ekonomide parasal disıplıni sağlamak için Mer- kez Bankası'nın hazırlayıp uygulamaya koyduğu 1990 yılı para programının başarısı için Hazine elınden gelen des- teğı sağlıyor. Fınansman açıklarını kapatmak için eskıden olduğu gıbi sık sık Merkez Bankası'nın kapısını çalmıyor. Merkez Bankası'ndan para çekmek yerine yüzde 50 faiz verip pıyasadan borclanıyor. Ancak bu da Hazme'nin ken- disı için sorun oluyor. Bütçe açıkları küçultulemedigi için ıç borçlar çığ gıbı büyüyor, faız yükü gün geçtıkçe ağır- laşıyor. Hazinenin borç yükü Bu sorunu aşmak için Hazme'nin ust duzey bürokratla- rınca gelıştmlen yenı bır formül Musteşar Yardımctsı Mahfi Eğilmez tarafından açıkJandı. Eğılmez, kamu açıklannın bu boyutta surmesinın ve Hazine'nın borç yükünün artma- sının yaratabileceği tehlıkeli sonuçlara dikkat çekti Hazi- ne'nın borçlanmasjna, daha doğrusu bütçenın verebılecegi en fazla açık mıktarına bır sınır konulmasını ve bu sınınn aşılmamasını öneriyor. Mahfı Eğilmez'in açıkladığı bu önerıye ılk deslek yine Merkez Bankası Başkanı — ^ — — — — • — Saracoğlu'ndan geldi. Bayram sonrasında Bayram sonrasındaeto- g y uaşta Hazine ve Merkez Bankası ust yöneticiferi olmak üzere kendi aralannda uzunca bir süredir hazıriık yapan ekonomi kurmaylan önümüzdeki aünlerde M e r k e z Bani^sı ust c,,erjo l m a k ûzere larında uzunca bır süredir hazırlık yapan ekonomi kur- maylan önümüzdeki günler- de Cumhurbaşkanı Özal'a y 6 0 ' ekonomık önlem öneri- 'Ş r| y' e ÇHcacaklar. Gerek Merkez Bankası Başkanı yenı ekonomık önlem c a r e t Müsteşar Yardımcısı önerileriyle çıkacaktar. Mahfı Eğilmez'ın dıle getır- ~~™~"™~™""~"~~~~"~ dıklerı gıbı yenı ekonomık onlemler buyuk olçüde "mali ve parasal reform" nokta- sında odaklaşacak Bunun ıçın de kamuda kemerlerin bıraz daha sıkılması, zaten durma noktasında olan kamu yatınmlarının iyice tı- rpanlanması gundeme gelebılir. En önemli sorun olan vergi gelırlennın arttırılması konusu ıse Malıye Bakanı Adnan Kahveci'nın getıreceğı yeni önenlere bağlı. 4 göstergenin S.O.S'i Bu arada, ylın ılk dort ayı gende kalırken bazı temel eko- nomık göstergelerin geçen yılın bile gerisıne düştuğu gö- rülüyor. Bugüne kadar kesinleşen bazı ekonomik göster- geler şöyle. — Döviz Dengesi: Dövız dengesı yönünden Merkez Bankası önemli bır rahatlığa sahip Resmı rezervler 5 mil- yar dolart aşarken bankalardakı doviz mevcudu da 3 mil- yar dolar düzeyıne ulaştı. Ancak ıkı yıldır sürekJi olarak fazla veren ödemeler dengesı bu yılın ilk ayında negatıfe dönüş- tü. Dış tıcaretle ılgılı olarak yılın dört ayı gende kaldı, ama henüz sadece ocak ayı verileri açıklandı. Ocakta dış tica- ret açığı 503,3 milyon dolara ulaşırken döviz dengesinin de 100 milyon dolar açık verdıği belırtıliyor. — Bütçe Açığı: Ocak-mart doneminde geçen yılın 513 milyar lıra olan bütçe açığı bu yıl 1 trilyon 567 milyar liraya yükseldı. Bu trende göre yıllık bazdakı açığın 10,5 trılyon- luk hedefte tutulması da guç gözüküyor. Ekonomi kurmay- larının görüşüne göre eğer zamanında etkilı onlemler alı- namazsa bu yılkı butçe açığının J6 tnlyon lırayı aşması surpriz olmayacak. — Eflasyon Enflasyon geçen yılki yüksek duzeyıni ko- ruyor. İlk uç aylık dönemde geçen yıl yüzde 15 olan toptan fiyat artışı, bu yıl da yüzde 14,2 düzeyınde gerçekleştı. Ay- rıca enflasyonun yıllık ortalama hızı da hâlâ yüzde 663 dü- zeyınde seyredıyor — Yatırımlar Ekonomide son ıkı yıldır yaşanan enflas- yon ıçınde durgunluk ortamı yatırımları da olumsuz yönde etkıliyor. Özel sektör yatırımlannda ctddi bır canlanma göz- lenmezken, kamu yatırımlannda da kaynak yetersizliğinın bir sonucu olarak reel gerileme eğilimi yılın ılk dört ayın- da da sürdü. Bellı olan ilk üç aylık verılere gore konsolide bütçeden yapılan yatınm harcamaları ilk üç ayda cari fi- yatlarla yüzde 11,6 artarken reel olarak yüzde 33,1 oranın- da geriledi. Çankaya ekonomisi ıkinci 6 ayına girerken Türkiye'nin ekonomik harıtası böyle. IçişleriBakanı'ndanjest Milletvekillerine yabancı silah Bakan Aksu, silah ithaline ilişkin yasa tasarısını kabul eden TBMM Içişleri Komisyonu üyelerine Emniyet Genel Müdürlüğü'nün satışa çıkardığı yabancı silahların alımmda öncelik tanıdı. FARUK BİLDİRİCt ANKARA — İçışlerı Bakanı Abdiilkadir Aksu'nun. silah itha- line ılışkın >-a$a tasarısını kabul eden TBMM Içişleri Komisyonu uyererıne, yabancı silah alımmda oncelık tanıdığı oğrenildı. Aksu- nun bu "jestinden" sonra komıs- yon üyeleri ve milletvekiJleri ya- bancı silah peşine duştu. TBMM Içişleri Komisyonu, 6136 sayılj Ateşli SılahlarYasası'n- da değişiklik yapan yasa tasarı- sını geçen hafta yapılan toplantı- sında goruşeıck ka'uui etti. Tasa- nmn kabul edılmesınden sonra komısyon uyeleriyle basına kapalı bir toplantı yaptı. Edinılen bilgi- ye gore Aksu, bu toplantıda ko- misyon üyelerine, Emniyet Genel Mudürluğu'nun bır sure once ken- dı mensuplarına satışa çıkardığı yabancı silahların alımmda once- lik verileceğini belirttı Aksu, emniyet mensuplannın kullandıkları sılahlarda standardi- zasyona gitme karanndan sonra mevcut eski silahların ucuz bır fi- yatla bakanlık mensuplanna satıl- dığını ve bu silahların mevcut yö- netmelik uyannca silah ruhsaıı olan obur kişılere satışına başla- nacağını soyledı. Bunun uzerıne komısyon uyelennden bazıları, toplantı sonrasında Emniyet Ge- nel Mudürluğu'nun İstanbul yo- lu uzerindekı ana ikmal deposu- na giderek sılahlan incelediler. Be- ğendiklen silahlan satın almaya karar veren milletvekillerine, silah- ların daha sonra adlarına düzen- lenecek ruhsatla birlikte gönderi- leceği bildinldi. Içişleri Komisyonu Başkanı ve ANAP Malatya Milletvekili Ga- lip Demirel, Cumhuriyet muhabi- rine, "Silahların zaten satışta ol- duğunu. bakanın komısyon üye- lerine jest yapügım" söyledı. De- mirel, soz konusu siJahlann ba- kanlık mensuplan ve emekli po- lislere duşuk fiyallarla salıldıgını, ama mılletvekıllenne aynı fîyattan verılmediğini kaydederek "Mese- la Smilh VVesson'un fiyalı 1 mil- yon 250 bin ile 1.5 milyon Iira ara- sında degişijor. Ama aynı silah- lar polislere 250-300 bin liraya sabldı" biçınıınde konustu. Demi- rel, "Yeni kanunla artık isteyen birden fazla silah için ruhsal ala- bilecek. Milletvekilleri de bu hak- tan faydalanıyor" dedi. Komısyon uyelerimn silah satın almasmdan sonra bazı milletvekil- leri de ana ikmal deposuna gide- rek sılahlan ıncelemeye başladıiar.