Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
21 NİSAN 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Vehbi Koç
üçtincti
• ANKARA (UBA) —
Ankara'nın vergi
rekortmenleri açıklandı.
Ankara'da en çok vergiyi
geçen yıl olduğu gibi bu yıl
da inşaatçı Oğuz Gürsel
öderken, Rahmi Koç ikinci,
Vehbi Koç ise üçüncü
sırada yer aldı. Ankara'da
en çok gelir vergisi ödeyen
ilk 10 kişinin adlan ve
ödedikleri vergi miktarı
şöyle (milyon TL.)
1. Oğuz Gürsel 1.048.2
2. Rahmi Koç 767.3
3. Vehbi Koç 540.1
4. Tufan Karaoğlu 523.9
5. Burhan Uludağ 462.5
6. Abdullah Ak 436.4
7. Turan Orhan 420.9
8. Yahya Aydın 410.0
9. Salih Şirin 367.3
10. Ismet Celepçioğlu 345.1 '
Emlak vergisi
• tZMİR (AA) — lzmir'de
Konak Belediyesi sınırları
içindeki mükeilefler Emlak
Vergisi odemelerini tatil
günlerinde de
yapabilecekler. BeJediye
Gelir Müdürlüğii'nden
alınan bilgiye göre Konak
Belediyesi'ne bağlı tüm
vergi daireleri ile şube
müdürlükleri cunıartesi ve
pazar günlerı de açık
olacaklar.
Küçük sanayi
için f on
• ANKARA (ANKA) —
Küçük ve orta ölçekli Sanayii
Geliştirme ve Destekleme
tdaresi Başkanlığı,
kurulmasına ilişkin yasa,
Resmi Gazete"de
yayımlanarak yürürlüğe
girdi. Yasa uyarınca, küçük
ve orta ölçekli sanayi
geliştirme ve destekleme
fonu da kurulacak. KUçük
ve Orta Ölçekli Sanayii
Geliştirme ve Destekleme
Idaresi Başkanlığı, sanayide
araştırma ve geliştirme
faaliyetlerinin desteklenmesi
ve uygulanması için
teknoloji ve danışma
merkezleri ile enstitüler ve
benzeri birimlerin
kurulması çalışmalarını
yürütecek.
Daimi vergi
komisyonu
• ANKARA (ANKA) —
Maliye ve Gümrük Bakanı
Adnan Kahveci, vergi
konusunu, toplumtm'vergi
ödeyen tüm kesimleriyle
tartışacaklannı belirterek
bunu sürekli hale
getirebilmek için "daimi
vergi komisyonu"
kuracaklarını açıkladı.
Kahveci, Türkiye Odalar ve
Borsalar Biriiği (TDBB)
Yönetim Kurulu
toplantısına katılarak yeni
hazırlanan vergi paketiyle
ilgili bilgi verdi. Kahveci,
toplantıda yaptığı
konuşmada yeni vergi
paketini hazırlarken basta
Türk-tş olmak üzere dernek
ve konfederasyon gibi
örgütlerden görüş
aldıklannı ve tasanyı
TBMM'ye sevk etmeden
önce de toplumun tüm
kesimlerinin göriişlerini
alacaklanm bildirdi.
Ozakat ve
Gallia,
• Ekonomi Servisi —
Özakat Grubu'nun yüzde
55 hissesinin işadamı
Hüseyin Bayraktar'a
satılmasının ardından dün
bir açıklama yapan Melih
özakat ve Reginald Gallia,
"Bize ait hisseler satılmış
değildir. Ortaklığımjz
devam ediyor" dediler.
Açıklamada şirketler
topluluğunun ana
kuruluşunun otomobilcilik
ve ticaret olduğu ve bu
şirketin yüzde 55'lik
hissesini elinde tuian diğer
ortakların kendi aralarında
bir bloklaşmaya giderek
Özakat Holding adıyla yeni
bir oluşumu meydana
getirdikleri de hatırlatıldı.
Ozakatların satılma
sürecinde eğer Milliyet
gazetesi sahibi Aydm
Doğan ve Karamehmet
Kardeşler'le anlaşılsaydı bu
kez de yukandaki
açıklamayı yapan grup ve
diğer bazı hissedarların
hisseleri satılmış olacak ve
Bayraktar'a hîsselerini
satanların bir bölümü,
azınhk'hisseleriyle
ortaklıklarını sürdürme
durumunda kalacaklardı.
Kayseri
tramvay ihalesi
• KAYSERİ (AA) —
Kayseri'nin tramvay
projesinin Belçika'nın Trans
Slup firması tarafından
ı'apılacağı bildirildi.
Büyükşehir Belediye
Saşkanı Niyazi
îahçecioğlu'ndan alınan
>ilgiye göre Belçika'nın
frans Slup fırmasıyla 10
lisandan bu yana yapılan
lazarlık görüşmelerinde
nlaşma sağlandı.
\fergide Vur abalıya'Ocak-Mart 1990 döneminde gelir vergisi
tahsilatı yüzde 106 artarak 3 trilyon 363
milyar lira olarak gerçekleşti. Ancak
beyannameli mükelleflerin ödedikleri gelir
vergisindeki artış yüzde 52.6'da kaldı.
Ücretlilerin ödediği vergi yüzde 134 arttı.
Kurumlar vergisi tahsilatı azaldı.
BİLAL ÇETİN
ANKARA — Maliye'nin, kay-
nağında kesilmeyen vergileri top-
lamakta zorlandığı gözleniyor.
Beyana dayalı vergilerdeki artış
oranı yüzde 50-60 düzeyinde ka-
lırken; ücret, faiz ve benzeri gelir-
lerden kaynağında kesilen vergi
gelirlerindeki artış ise yüzde 134'e
ulaştı. Kurumlar ve gümrük ver-
gisi gelırlen azaldı.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı-
run verilerine göre, ocak-mart dö-
neminde gelir vergisi tahsilatı yüz-
de 106.3 oranında artarak 3 tril-
yon 363 milyar lira olarak gerçek-
leşti. Ancak beyannameli mükel-
leflerin ödedikleri gelir vergisinde-
ki artış ise yüzde 52.6'da kaldı.
Gelir vergisindeki esas artış ücret,
faiz, kira ve benzeri gelirlerden
oluştu. Büyük bölümünü ücretli-
lerin ödediği stopaj kesintisi bici-
mindeki gelir vergisi yılın ilk üç
ayında yüzde 134.3 oranında ar-
tarak 2 trilyon 873 milyar lira dü-
zeyine ulaştı.
Yılın ilk üç aylık döneminde ku-
rumlar vergisi tahsilatında ise ge-
çen yılın aynı dönemine göre yüz-
de 5.8'lik bir azalma olduğu göz-
lendi. Geçen yıl ocak-mart döne-
minde 379 milyar lira olan kurum-
lar vergisi tahsilatı bu yıl 357 mil-
yar lira düzeyinde kaldı. Bu ara-
da, 1989 yılı ağustos ayından bu
yana yapılan gümrük indirimleri-
nin, dış ticaret dengesinin yanı sıra
bütçeyi de olumsuz etkilemeye
başladığı gözlendi. Geçen yılın ilk
üç ayında 176 milyar lira olan
gümrük vergisi tahsilatının bu yı-
lın aynı döneminde yüzde 21.6'lık
Toplanabilen vergiler (Milyar TL.)
Vergi Tin
1. Gelir Vergisi
-Beyannameli Mükellefierden
—Gelir vergisi stopajı
-Diğer
2. Kurumlar Vergisi
3. Motoriu Tasıt Vergisi
4. KDV
-Dahılden alınan KDV
-ithalden alınan KDV
5. Akaryakıt Tuketım Vergisi
6. Banka ve Sigor. Muamele Ver.
7. Damga Vergisi
8. Harçlar
9. Gümrük Vergisi
10. Ithalat Damga Vergisi
11. Rıhtım Resmi
12. Diğer
Genel Bütçe Vergi Gelirleri Toplamı
Katma Bütçe Vergi Gelirieri
TOPLAM
1989
1.630
250
1.226
154
379
57
1.082
690
392
80
238
178
143
176 •
178
31
160
4.332
3
4.335
1990
3.363
381
2.873
109
-357
126
2.158
1.401
757
235
385
295
274
138
316
113
238
7.998
6
8004
Farfc(%)
106.3
52.4
134.3
-29.2
-5.8
121.1
99.4
103.0
93.1
193.8
61.8
65.7
91.6
-21.6
77.5
264.5
43.8
84.6
100.0
84.6
tüğü saptandı.
Gümrük vergisi tahsilatı geriler-
ken ithalattaki artışa paralel ola-
rak ithalden alınan KDV, ithalat
damga resmi ve rıhtım resimlerin-
de ise yüksek oranlı artışlar görül-
dü.
Ocak-mart döneminde ithalat-
rak 757 milyar liraya. ithalat dam-
ga vergisi de yüzde 77.5'lik artış-
la 316 milyar liraya çıktı. Rıhtım
resmi de yüzde 264.5'lik büyüme
ile 113 milyar liraya ulaştı. Dış ti-
caretten alınan vergilerin toplamı
ise yüzde 70.4'lük artışla 1 trilyon
324 milyar lira düzeyinde gerçek-
kaynağında yapılan kesintılerden gerileme ile 138 milyar liraya'düş- tan alınan KDV yüzde 93.1 arta- leşti.
Thatcher'la başbaşaANKARA (Cumhuriyel Büro-
stı) — Çanakkale Savaşı şehitle-
rini anma töreni nedeniyle Türki-
ye'ye kısa süreli bir ziyaret yapa-
cak olan Ingiltere Başbakanı Mar-
garet Thatcher ile Cumhurbaşka-
ru Turgut Özal arasında gerçekle-
şecek baş başa görüşmede ekono-
mik konuların ağırhk taşıması
bekleniyor. Thatcher ve Özal'ın
Çanakkale'de "resmi" bir nitelik
taşımayacak görüşmeleri sırasın-
da, özelleştirme, işsizlik ve enflas-
yon gibi genel ekonomik konula-
nn yanı sıra tngiliz şirketlerinin
Türkiye'deki hizmet.sektörüne ar-
tan ilgilerinin de gundeme geleceği
öğrenildi.
tngiltere Başbakanı Margaret
Thatcher'ın Cumhurbaşkaru Tur-
gut Özal'Ia yapacağı görüşmenin
"nezaket" çerçevcinde gerçekle-
şeceğini hatırlatan diplomatik
kaynaklara göre liderlerin iki ül-
keyi ilgilendiren tüm genel konu-
lar üzerinde görüş alışverişinde
bulunmaları bekleniyor. Ancak
Türkiye'de iş yapan bazı îngiliz
şirketlerinin çeşitli kanallardan
Bayan Thatcher'a ilettikleri bilgi-
ler çerçevesinde, görüşmede Sam-
sun ili ve çevresi elektrik dağıtım
hizmetlerini tngilizlerin üstlenme-
si ve tngiliz bankalannın Türkiye1
deki etkinliklerini arttırmalannm
ikiti işbirliğine olumlu katkıları-
nın ele alınması da bekleniyor.
m
A)1
IV
L
/*>
,/MR
'A)
Ö2AU.
,w
i
| J
H
f 4 £ f U A H ••-'•••
• Sfl
Edinilen bilgiye göre kısa bir
süre önce Samuel Montagu ile bir-
leşen ve lngiltere'nin en büyük
bankalanndan biri olan Mıdland
Bank'ın Türkiye'de özelleştirme
alarundaki çalışmalarından sonra
ticari bakacılık alanında da etkin
olmak amacıyla yaptığı şube aç-
ma başvurusu tngiltere Başbaka-
nı tarafından "ikili ilişkilerde
önemli bir gelkme" olarak dile ge-
tirilebilecek. Istanbul'a 24 nisan
akşamı gelmesi ve hemen Çanak-
kale*ye geçmesi beklenen Bayan
Thatcher'ın ayrıca Samsun ve çev-
resine elektrik dağıtım hizmetini
üstlenen tngilizlerin eski devlet
kuruluşu BEI'nın yapacağı çalış-
manın önemine dikkat çekmesi de
bekleniyor. Samsun yöresinde da-
ğıtım sisteminin eksikliği nedeniy-
le yaklaşık yüzde 25'e kadar çıkan
elektrik kaybını önlemek amacıy-
la modern bir sistem geliştirilme-
si hedefîni de taşıyan yeni dağıtım
hizmetlerini yürütecek Karadeniz
Elektrik Şirketi AŞ, en büyük or-
tağı BEI olacak şekilde sembolik
bir sermayeyle kurulmuş bulunu-
yor. Bu şirket Bakanlar Kurulu'n-
dan ilgili kararnamenin çıkma-
sından sonra devralma sözleşme-
sini imzayarak Samsun'da elektrik
dağıtım hizmeti verecek.
Îngiliz kaynaklan, Türkiye'de
önemli altyapı ve savunma proje-
lerine etkin olan tngiliz şirketle-
rinin Türkiye'nin içinde bulundu-
ğu ekonomik sorunlar ve genel
politika tercihleri çerçevesinde gi-
derek artan biçimde hizmet sek-
törüne yöneldiğini belirtiyorlar.
tngiliz şirketlerinin 11 Ocak
1990'da sonuçlanan 200 milyon
dolarlık telsiz ihalesi başta olmak
üzere, alçak irtifa savunma siste-
mi, gece görüş cihazlan üretimi,
gaz maskesi imalatı ve uçaksavar
topu atış kontrol sistemi gibi sa-
vunma ihalelerindeki etkinliği bi-
linirken köprü-baraj-karayolu-
metro gibi alanlarda önemli dene-
yim sahibi olan tngilizlerin son
dönemde Türkiye'nin bu alanda
durgunlaşan yatırım pazarından
"zorunlu bir cekilme" içinde ol -
dukları kaydediliyor.
Bayramlıklar ürkütüyor
ESER ATtLLÂ
Bayram için yeni sezon yeni fî-
yatlarla donanıyoruz. Bol sıfırlı
rakamlarla açılan, konfeksiyonda
ilkbahar-yaz sezonu, 10 günlük
tatil için şiradiden alışveriş yapan-
ları yine zamlı etiketlerle çarpar-
ken, bu yıl bir kişinin tepeden tır-
nağa giyim masrafı milyonlarla
ifade ediliyor.
tstanbul'un değişik gelir grup-
larına seslenen mağazalannı do-
laştık. Vakko'dan işportaya dek
yaptığımız fiyal taraması, bay-
ramlık alısveriş için mağazalan
hıncahmç dolduran kalabalık
gruplara birbirinden değisik kalite
ve fiyal yHpazesi sunulduğunu or-
taya koyuyor. Örneğin bir tek ce-
ket Vakko'da 990 bin liradan baş-
layıp 2 milyon 200 bin liraya va-
rırken, işportada bir tek ceket
15-30 bin lira arasında satılıyor.
Yaptığımız araştırma ayrıca, bu
sezonun da geçen yıla oranla bü-
yük fiyat farklılıklanyla açıldığı-
nı gösteriyor.
tstanbul'un hatta Türkiye'nin
en pahalı mağazalanndan biri
olan Vakko'da bir bayan elbisesi
bu yıl 590 bin liradan başlıyor.
Vakko'dan bayram için giyinecek
bir hanımın, etek, ceket, bluz,
ayakkabı ve çantadan oluşan fa-
turası 1 milyon 825 bin lira ile 4
milyon lira arasında değişiyor.
Vakko'da bir mayo 145 bin lira-
dan başlarken, bir tayyör de 1.5
milyon ile I milyon 750 bin lira
arasında bir fiyatla satılıyor.
Sümerbank'tan giyinmek iste-
yen bir bayan ise tayyör, bluz ve
ayakkabıyla bürüneceği bayram-
lık görünümü için bu yıl 100 bin
ile 300 bin lira arasında bir öde-
me yapması gerekiyor. Alt gelir
grubundaki tüketiciye seslenen
Sümerbank'ta bir pardesü 95 bin
liradan satılırken, bir eteğin fiyatı
60 bin liraya vanyor.
Vakko'dan giyinmek isteyen
bir bay ise bu yıl milyonlar har-
camak zorunda. Bir tek ceketin
990 bin liradan başladığı bu ma-
ğazada, gömlek, pantolon, ceket
ve ayakkabıdan oluşan bir erkek
kıyafeti 1 milyon 600 bin lira ile
4.5 milyon lira arasında değişiyor.
Aynı kalemlerden oluşan bir ta-
kım; Atalar'da 948 bin ile 1 mil-
yon lira. Yeni Karamürsel Mağa-
zalan'nda 381-615 bin lira, Sü-
merbank'ta ise 153-277 bin liıa
arasında bir fiyatla satılıyor.
Her türlü malın satıldığı işpor-
tada bayanlar, bir eteği 10 bin li-
radan bulabilirken, işportadan
alınacak tayyör, bluz, ayakkabı
ve çantadan oluşan bir kıyafetin
fiyatı 78-115 bin lira arasında de-
ğişiyor. Bir erkek takımı ise Vak-
ko'da 2 milyon 750 bin liraya dek
varırken, işportada 75 bin liradan
bulunabiliyor.
Etek
Ceket
Tayyûr
Pardesü
Vakke
230.000-670 OOÛ
750.000-1.200.000
1.490.000-1750.000
950 000
Elbıse 590.000-1.400.000
Ouz
Triko tatam
Mayo
Ayakhabı
Çanta
Gömlek
tpek flömtek
195.00r>690 000
395.000^95000
145 000-450 000
375 000-750.000
275.000-650.000
120.000-198.000
430.000-550.000
Pantolon 195.000-790.000
Ceket
Takım
Kazak
Pardesü
Mayo
Ayakkabı
990.000-2.200.000
790.000-2.750.000
195.000
950.000-1.950.000
35.000-59.000
325.000-850.000
Atalar
120.000-295 000
330.0Of>63O 000
450.000-925 000
295.000-375000
YKM
30 000-96.000
129.000-199 000
159.000-329.000
149.000-385.000
295.000-325 000
90.000-345.000
290.000475.000
S5O0O-119 0O0
135.000-185 000
155.000-270.000
99.000-110.000
64.000-174.000
50.000-100.000
150 000-269.000
39.000-109.000
44.000-200.000
SimfbMk
32 500^0.000
41.250-185.000
100O0
35 000
95.000
20.000
32 50O60 500
24 950-50 000
35.000-60 000
29.900-64.900
225.000 59.000-105.000
24.000-30.000
39 000-75 000
475.000
525.000-945.000
190.000
475.000
149.000-199.000
179.000-275.000
299.000-398.000
80.000-299.000
114.000-169.000
70 000-110 000
13 000-25 000
15.000-20.000
15.000-35.000
10.000-15.000
25.000-30.000
15 000-30 OOO
90 000-220.000 75.000
48 000-68.000
75.000-199.000
20.000^2 000
15.000-20.000
25.000-35.000
EKONOMDDE KULIS
MERALTAMER
Münavebeli TOBB Başkanlığıİstanbul Ticaret Odası Başka-
nı Yalım Ere/'in dunku gazete-
mizde yer alan "TOBB seçim-
lerine mutlaka tek lisleyle
girileceği" yolundaki ısrarlı tah-
miniyle, bayram rehavetine gir-
meye hazırlanan seçim kulisi
birden dalgalandı.
27 mayısta yapılacak TOBB
başkanlık seçimleriyle ilgili ola-
rak henüz adaylığını resmen
deklare eden olmamasına karşı-
lık, Başkan Ali Coşkun, Başkan
Yardımcısı Yalım Erez ve mu-
hasip üye Balıkesir Sanayi Odası
Başkanı Rona Vırcalı'nın aday
olduklannı sağır solun bile bi-
•liyor. Öyleyse tek liste nasıl çı-
kacaktı?
Kulisleri çalkalayanlar devre-
ye DYP lideri Süleyman Demi-
rel'i sokuyorlar ve "Demirel bu
dönem agırlığını koyar, Erez'i
de Yırcah'yı da sever. Ikisini uz-
laştınr. Belki münavebeli baş-
kanlık formıilü üzerinde anlas-
malannı sağlar. Ama iki lisleyi
mutlaka onler" diyorlar.
Gerek İstanbul'daki meslek
odalarında olsun, gerekse
TOBB seçimlerinde olsun, her
seçim öncesinde siyasi partiler
devreye sokulur. Pardon, tüm
siyasi partileı değil de, iş âlemi-
nin yakın olabileceği sağ parti-
lerden "şu bunu destekliyor",
"bu, şunun adamı..." gibi yo-
rumlar yapılır.
tllerdeki meslek odalan se-
çimleri için partilerin ağırlığının
pek gecerli olduğunu sanmıyo-
ruz, ama Anadolu'dan gelen de-
legelerin ağırlıkta olduğu Oda-
lar Biriiği seçimleri için böyle bir
etki sanırız yadsınamaz. Çünkü
Anadolu'da çoğu kentlerde sos-
yal hayat, politik hayat ve iş ha-
yatındaki kişiler aynı kişilerdir.
Oradaki işadamı, tüccar, yakın
gelecekteki politikanın rüzgârı-
na bakar. Zaten politikacı da ya
kendi ya yakınıdır. Dolayısıyla
TOBB seçimlerinde siyasi bir et-
ki geçerli olabilir.
TOBB seçimleriyle ilgili yo-
rumlarda ANAP'ın oylarıyla
birlikte TOBB üzerindeki etki-
sinin de eridiği ve bu nedenle bu
seçimlerde ANAP'a yakın her-
hangi bir adayın şansının bulun-
madığı belirtilıyor. Ali Coşkun
içinse, başkan olduğu 4 yıl için-
de hem ANAP'a hem de özel-
likle ANAP'ın dinci kanadına
yakınlığı nedeniyle epey yıpran-
dığı ve Erez'le Yırcalı'nın tek lis-
tede anlaşmaları halinde karşı
liste çıkartmayacağından söz
ediliyor.
Koç, finans şirketi istiyor
Koç grubu tüketici kredisinde
bankalan devreden çıkartmak
istiyor.
Taa 1910 yılında Ameri-
ka'da General Motors'un başlat-
tığı sistemin Türkiye'ye de geti-
rilmesini ve Arctlik, Tofaş gibi
büyük kuruluşlann finans şirke-
ti kurarak kendi malları için tü-
ketici kredisi verebilmelerine
olanak sağlanmasıru savunuyor.
Batı'da FoıtJ gibi Geocral
Electric gibi pek çok büyük ku-
ruluşta yaygın olan bu sisteme
göre üretici firmalann kuracağı
finans şirketleri, fırmanın ser-
mayesinin 100 kao kadar değerli
kâğıt çıkartabiliyor ve sağladığı
parayla tüketici kredisi verebili-
yor.
Bu öneri, "kartd konusnnan
yeniden farife muhtaç olduğu"
önerisiyle birlikte Cumhurbaş-
kanı Turgut Özal'a Koç grubu
üst yönetiminden l'gur Ekşioğ-
lu tarafından iletildi. TÜStAD
toplantısmda bazı üyeler Ekşi-
oğlu'nun sorusunu Cumhurbaş-
karu'na sorulmaması gereken bir
soru olarak düşünmüş ve "kaza
karşuau" olarak nitelemişlerdi.
Ekşioğlu'nun ne sorduğu kulis-
lerde merak konusu olduğu için
hatırlatma gereğini duyduk.
Tanerneden yoktu?
"Ekonomi-
den sorumiu
tek bakan be-
oim" diyen
Devlet Baka-
nımız ş
Ttner, TÜSİ-
AD'ın salı ak-
şamki yeme-
ğinde niçin yoktu?
Cumhurbaşkanı Turgut
özal'ın isteği üzerine düzenlen-
diği belirtilen iftar yemeği için
Konut'tan ilk gönderilen ve ba-
sında da yer alan protokol lis-
tesinde Özal'ın, ekonomiden so-
rumlu üç bakanıyla -Giineş Ta-
ner, Işın Çelebi ve Hösnü
DogaD- birlikte toplantıya katı-
lacağı bildirilmişti. Ama sonra-
dan her nedense Giineş Taner
toplantıya katılmadı.
Kimine göre Viyana'da bir
toplantı vardı ve Taner o toplan-
tıya gitmişti. Aına aynı toplan-
tıya Merkez Bankası Başkanı
Riişdii Saracoğlu da katılacak-
tı. öyleyse o neden salı akşamı
TÜSİAD'daydı? Zaten Konut'-
tan Taner'in de adı verilirken,
Viyana'daki toplantının bilin-
memiş olması düşünülemezdi.
Çünkü bu tür toplantıların ay-
lar öncesinden organize edildi-
ğini herkes bilirdi.
Kimine göreyse Viyana'daki
toplantı "bahaneydi". "Ekono-
mi sadece benden sorulur" di-
yen Taner; Çelebi ve Doğan'la
birlikte iftar yemeğine gelip
"ekonominin üçtc birinden
sorumiu" duruma düşnıek iste-
memişti. Hatta bu olay vesilesiy-
le sonsuz bağlılık ilişkileri için-
de b^ulunduğu Özal'a da bir sin-
yal vermek istemiş, bu duruma
"alındığım" dolaylı olarak an-
latmış olabilirdi.
Koç
yönetiminden
Darüşşafaka'ya
Koç Gru-
bu'nun yöne-
tim kurulu,
mart sonuıı-
daki genel
kurulla bir-
likte aile ve
"aileden sayı-
lan profesyo-
nei yöoetici-
ler" dışındakilere kapandı.
Bu çerçevede Merkez Banka-
sı eski Başkan Vekili Zekeri*
ya Yıldınm, TÜStAD eski
Başkanı Şahap Kocatopçu ve
Prof. Kemal Oguzroan'ın
Koç Holding'deki yönetim
Kurulu üyelıkleri sona erdi.
Kocatopçu ve Prof. Dr.
Oğuzman yıllardan beri, Yıl-
dınm son 2 yıldır Koç Hol-
ding Yönetim Kurulu'nday-
lar.
Zekeriya Yıldırım, Koç
Holding yönetiminden aynl-
dıktan sonra eski bir Darüş-
şafakalı olarak Darüşşafaka
Lisesi Yönetim Kurulu'na gir-
di. Sadece kendi değil, Mer-
kez Bankası eski Başkanı Ya-
vuz Canevi'nin eşi Pmar Ca-
nevi ve avukat Ahmet Tekeli
ile birlikte girdi. Amaçlan,
Darüşşafaka'ya yeni bir hare-
ket getirmek. Bu arada Da-
rüşşafaka Lisesi mezunların-
dan Ziraat Bankası Genel
Müdürü Coşkun Ulusoy, Pa-
mukbank Genel Mıidünı Bü-
lent Şenver ve Manufacturer
Hanovers Türkiye Müdürü
Atilla Uras'ı da yönetime
bekliyorlar.
Sovyetler'e kredinin riskiANAP üst yönetiminde ve
bazı bakanlarda, Türkiye'nin
Sovyetler Birliği'ne önemli mik-
tarda tüketim kredisi vermesi
eğilimi ağır basıyor. Bu eğılim
Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın
TÜStAD'daki konuşmasında
da açıkça dile getirildi. Özal,
"Gerçi Sovjetler'in ödeme zor-
lugu var. Ama bizim de geçmiş-
(e vardı. Buniar aşılır. Orası bü-
yük bir pazar. tlişkilerimizi ge-
liştirmeliyiz. Bu tıkanıklığı aş-
mada onlara kredi vererek yar-
dımcı olmahyız. O pazara yer-
leşmeliyiz" havasındaydı.
Sovyetler Birliği'ne ihracat
yapan, orada müteahhitlik hiz-
metleri yürüten işadamlarımız
da işlerini yürütebilmek amaay-
la Ankara'ya kredi için baskı
yapıyor. Ancak bankacılar Sov-
yetler Biriiği'nin şu günlerde
Avrupa'da da kredi riskinın
yükseldiğini, Avrupalı bankala-
rın çekimser davranmaya başla-
dığını hatırlatıyorlar ve 'acele
edilmesİD. Sonu Irak gibi
olabilir" uyansında bulunuyor-
lar.
Etkin bir bankacı "Sov>eüer
çok sıkışık. Üstelik iç politik ne-
denlerle Batı'dan bazı tüketim
mallannın ithalatını da sürdiir-
mek zorundalar. Yani daha da
sıkışabilirier. Bir noktada kalkıp
da borç konsolidasyonuna gi-
derierse De olacak? Biz artık
Sovyetler'le iş yapan firmalara
kredi vermeyi kestik" diyor.
Bu arada Sovyetler'in dış ti-
caretinden sorumiu Vneş Eko-
nomi Bankası'nın taahhüt etti-
ği ödemelerde henüz bir sorun
olmadığı, ancak bu bankanın
garantisi dışındaki ithaJatlarla il-
gili ödemelerin geciktiği hatırla-
tılıyor. Bankacılık çev relerinden
aidığımız bilgiye'göre Asım Ki-
bar'ın sahibi bulunduğu AS-
SAN, Kocabıyık'ların Borusan
ve Ümran Spiral'in Sovyetler'e
vesaik mukabili yaptıkları boru
ihracatı ile ilgili ödemelerin ge-
ciktiği belirtiliyor.
Sovyetler'in son dönemdeki
ödeme sorununa Batı basımnda
da sık sık yer veriliyor. WaH
Street Journal gazetesindeki ha-
berlerde Sovyetler'le yıllardan
beri iş yapan pek çok Amerikan,
Japon, Alman, Fransız ve Jngi-
liz firmasınjn son 6 aydır para-
lannı alamamaktan yakındıkla-
rı, birikmiş borçların ise bazı
kaynaklara göre 100 milyon do-
ların üzerinde (yaklaşık 250 mil-
yar lira), bazı kaynalara göre ise
500 milyon dolara yaklaştığı
(yaklaşık 1 trilyon 250 milyar li-
ra) ve bu nedenle söz konusu fir-
maların Sovyetler'e ihracaü dur-
durduklan bildiriliyor.
Bu arada Batılı para piyasa-
larında Sovyetler'in daha riskh'
bir ülke durumuna geldiği, bu
nedenle de bu piyasalardan
borçlarurken Libor üzerine ek-
lenen faiz oranının son dönem-
de yükseldiği kaydediliyor.
Her fırsatta "örîıek aldıgı-
mız" Batılı ülkeler Sovyet riski-
ne karşı temkinli olmaya çahşa-
dursunlar, gerek Cumhurbaşka-
nımız Özal gerekse bazı bakan-
larımız, Enmbank kanalıyla
Sovyetler Birliği'ne tüketim malı
kredisi açılmasında ısrarlı görü-
nüyorlar.
BAGFAS'TAN
ASİT SU1FURIK TUKETICILERINE
MİİODE
Yıllardır, kaiiteli ve ucuz kimyevi gübre üreterek Türk çiftçisine hizmet sunan BAGFAŞ, sanayi
kuruluşlanmızın ihtiyacı olan teknik safiyette, berrak ve kokusuz Sülfürik Asit satışlanna
Bandınna teslslerinde başlamiştır.
BAGFAŞ'ın % 100 saf kükürtten ürettiği,T.S.E ve Türk kodeksinde belirtilen teknik özelliklere
sahipen kaiiteli Sülfürik Asit enuygun fiyatlarla satılmaktadır.
Asit Sülfürik ihtiyacı olan sayın tüketicilerin,
İstanbul'da 149 00 54-149 39 99 no'lu telefon
26135 bagu telex ve 149 00 52 no'lu telefax'a
Bandınna'da 184 14 (4 Hat) 58018 guba telex ve 11212 telefaxa T} \S~^T^\ Q
basvurmalannı rica ederiz. LJfl\^Jl /LkJ
bandırma gübre fabrikaları a.ş.