Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
8 ŞUBAT 1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13
Otoyollar para
kırdı
• ANKARA (AA) —
Paralı otoyollann gelirleri
1989'da bir önceki yıla göre
yüzde HO'luk artışla 40
milyar 340 milyon liraya
ulaştı. Otoyollardan geçen
toplam araç sayısı da yüzde
65.9 artarak 8 milyon 726
bine yükseldi. 1989'da
geçen araç sayısı ve elde
edilen gelir bakımından en
iyi iş yapan otoyoJ, yine
Gebze-tzmit otoyolu oldu.
Gebze-lzmit otoyollarından
1989'da geçiş yapan toplam
5 milyon 260 bin araçtan
22 milyar 244 milyon lira
gelir elde edildi.
'Konfeksiyona
yeni teknoloji'
• İZMİR (Cumhnriyet Ege
Biirosu) — Ege Hazır
Giyim ve Konfeksiyon
Ihracatçıları Birliği Yönetim
Kurulu Başkanı Hüdai
Kurt, konfeksiyon
sanayiinde halen kullanılan
makinelerin birkaç yıl
içinde kullanılamaz dumma
geleceğini söyledi.
Gerçekleştirdiği son dış
gezilerde konfeksiyon
sanayiindeki son teknolojik
gelişmeleri inceleyen Hüdai
Kurt, halen kullanılan
makinelerin gerek kapasite,
gerekse urün kalitesi
açısından gelişmiş teknoloji
ürünü son model makineler
karşısında hiçbir değer
ifade etmediğini belirtti.
Sümerbank
\atırem Fonu
• ANKARA (AA) —
Bankaların oluşturduklan
Menkul Kıymet Yatırım
Fonu kervanına Sümerbank
da katıldı. Sümerbank
Yönetim Kurulu Başkanı
Ibrahim Çakır, AA
muhabirine yaptığı
açıklamada, ilk defa
oluşturulan 5 milyar liralık
"Sümer Yatınm Fonu"
katılma belgelerinin, 12
şubat pazartesi gUnünden
itibaren Sümerbank
şubelerinde satışa
sunulacağını bildirdi.
Yatınm fonunun 500 bin
adet katılma belgesine
böluştüruldüğünü ve her
bir katılma belgesinin satış
değerinin 10 bin lira olarak
belirlendiğini anlatan Çakır,
"Sümer Yatınm Fonu,
portföyünde ilk defa konut
sertifikası içeren bir fon
olma özelliğini taşıyor"
dedi.
Doğu'ya
laboratuvar
• ERZURUM (AA) —
Türk Standartlan
Enstitüsü, Doğu Anadolu
Bölgesi'nde ilk
laboratuvarını Erzurum'da
açıyor. Erzurum Organize
Sanayi Bölgesi'nde açılacak
olan ve Erzurum'un yanı
sıra çevre illere de hizmet
verecek laboratuvar
önümüzdeki aylarda
hizmete girecek. Hizmete
girecek laboratuvarda
tüketicinin korunması,
kalite seviyesinin
yükseltilmesi için çalışmalar
yürütülecek ve aynca
motorlu taşıtlann fenni
muayeneleri de
yapılabilecek.
llfeni hesap
işçiye yaramadı
• ANKARA (ANKA) —
Eski seri uyarınca yüzde
66.1 olması gereken
enflasyonun yüzde 60
olarak bulunması
sonucunda, 38 bin.şeker
işçisi enflasyon farkı
aiamayarak aylık ortalama
ücrette yaklaşık 37 bin lira
kayba uğradı. tşçi ve
işveren sendikaları arasında
geçen yıl imzalanan
toplusözleşmelerde,
sözleşmenin kapsadığı
birinci yıldaki enflasyon
oranının yüzde 60'ın
üzerinde olması halinde,
aradaki farkın ikinci yılın
birinci altı ay zamlannın
üzerine eklenmesi
öngörülüyor.
Dr. NURŞEN
MAZICI
TÜRKİYE'DE
ASKERİ
DARBELER
VE SİVİL
REJİME
ETKİLERİ
Gür Yayınlan
P.K. 621 Sirkeci
Enflasyon kabinede sonın
I ş m Ç e l e b İ DİE'den sorumlu
olmasma rağmen 'teknik konu' diyerek
yeni endeksler üzerine konuşmadı.
"Politikacılann, konuyu incelemeden
hemen konuşmaları talihsizliktir" dedi.
G ü n e ş T a n e r EnnasyoniaîigUi
iddialı açıklamaları, hükümet
çevrelerinde, "acelecilik" ve "olumsuz
hava yaratan talihsiz bir girişim" olarak
yorumlandı.
VECDİ SEVİĞ
YOLKESEN
IRMAK
Hıfzı V. Velidedeoğlu
ANKARA — Devlet Istatistik Enstitü-
sü'nün fiyat endeksleri hesaplama yönte-
mini değiştirmesinin siyasi tartışmalara yol
açması kurum îçinde ve hükümet çevrele-
rinde rahatsızhk yarattı. DlE'nin bağlı bu-
lunduğu Devlet Bakanı Işın Çelebî, yön-
tem değişikliği ve ocak ayı enflasyon ra-
kamlan konusunda sessiz kalmayı tercih
ederken, Devlet Bakanı Güneş Taner'in po-
litik tartışmalara yol açan demeçler vermesi
dikkat çekti.
Geçen pazar günü yeni yönteme göre
ocak ayı enflasyon rakamlarının açıklan-
rnasından sonra Devlet Bakanı Işın Çele-
bi, gazetecilerin sorularını, "olayın teknik
yöoünün agır basüğı" gerekçesiyle yanıt-
lamadı. DİE Başkanı Orhan Güvenen, ön-
ceki hafta Ankara'da duzenlediği basın
toplantısında yeni endeks hazırlama yön-
temini anlatmıştı. Muhalefet partilerinin li-
derleri, enflasyonun yöntem değıştirilerek
düşürülemeyeceği eleştirisinde bulununca,
pazartesi günü Devlet Bakanı Güneş Taner
akşam saatlerinde acele açıklama yapma
gereği duydu.
Devlet Bakanı Taner, açıklama yapmak
için sadece TRT ve Anadolu Ajansı'nı ma-
kamına çağırdı ve "enflasyonun düşiiriil-
mesinde endekslerin değiştirilmesinin hiç-
bir etkisi olmadıgını" söyledi. Taner, aynı
yöndeki görüşlerini önceki gün de partisi-
nin grup toplantısında yineledi. Taner'in
DlE'nin hesaplamalarıru sahiplenmesi, hü-
kümet çevrelerinde "acelecilik" olarak yo-
rumlandı. Gnıpta tartışmalara yol açan ko-
nuşma konusunda, hükümete yakın bir
kaynak, "Olumsuz hava yaratan talihsiz bir
girişim" yorumunu yaptı.
Bu gelişmeler üzerine, DtE'nin bağlı bu-
lunduğu Devlet Bakanı Çelebi ile Davos-
ta toplantıya katılan Orhan Güvenen tele-
fonla görüştü. Görüşme sonunda, olayın
teknik yanının bir kez daha arüatılması için
cuma günü Ankara'da bir basın toplantısı
daha düzenlenmesi kararlaştırıldı. Bugün
yurda dönecek olan Güvenen, yann endeks
Ilö'dan Güneş Tbner'e cevap
Ekonomi Servisi — *
tstanbul Ticaret Oda-
sı'nca yayımlanan yeni
enflasyon rakamı için
Güneş Taner'in "İTO
yalan söytiryor. Siyasrt
yapıyor, ortalıgı
kanşnnyor" sözlerine
Yalım Erez'den tepki
geldi. ÎTO Yönetim
Kurulu Başkanı Erez, bu sözleri esef ve
üzüntü ile karşıladıklarım söyleyerek ta-
mamen afaki ve gerçeklere uymayan boy-
le bir beyanın ekonomiden sorumlu bir
devlet bakanı tarafından söylenmesini ta-
lihsizlik olarak niteledi.
Görevli olarak yurtdışında bulunan Ya-
lım Erez dün yaptığı yazılı açıklamada,
İTO'nun, uygulanan ekönomik politika-
lann rakamlarla oynayarak olumlu gös-
terme çabaJanna alet edilemeyeceğini ve
tamamen ilmi yöntemlerle haarlanan
ITO endekslerinin politik kaygı ile değiş-
riıilmesinin söz konusu olmadığuu belirt-
ti. Yalırn Erez, yeni endeksin yıllar süren
titiz çalışmalar sonucunda bir yıl önce
odaya teslim edildiğini ve 12 ay boyunca
kamuoyuna yansımadan test edildiğini
belirterek sağhklı sonuçlar dde edildiği-
ne emin olduktan sonra kamuoyuna yan-
sıtıldığım vurguladı.
Yalım Erez, ÎTO endeks rakamlan ile
DİE rakamlan arasında büyük fark ol-
madığmı beiirtti. Erez'in buna verdiği ör-
nek şöyle:
"1989 ydı için odanmca dnzrakoen
Ücretiikr Gecinme Endeksi ydlık orta-
tarna arOş onuu yüzde 71, toptaa eşya fi-
radan endeksi yülık ortaiama artış om-
nı yüzde 65.0'dır. DİE, İstanbnl için tu-
ketici fiyatian endeksini yüzde 70.4 ve ge-
Bel toptan eşya fiyatlar eodeksini yazde
69.6 olarak iian etmistir. Odanmın en-
deksiain daha yüksek oidugu iddiası v».
rit degfldir. Aynca 1985 bazlı tstanbul
için hazırianan yeni ücretiikr geçinme ea-
defcsimtzin 1990 ocak ayıadaki bir önce-
ki aya goslerdiği arüs ise yüzde 2.9'dar.
DtE de Istanbul için aynı rakamı buirnus-
tar."
yöntemindeki değişiklikler konusunda
açıklamalarda bulunacak.
tlk günler suskun kalan Devlet Bakanı
Işın Çelebi ise, "DPT ve DtE'nin kunıra-
lar üstii yapıda, siyasetten bagımsızlığını
saglamak temel görevimiz" dedi. Çelebi,
Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, endeks
değişikliğinin Birleşmiş Milletler'in çalış-
malanna paralel yürutüldüğünü, tutarlı ve
bilimsel bir yapıya sahip olduğunu söyle-
di. Çelebi, toplumda tüketim yapısının
1979-80'den sonra önemli ölçüde değişti-
ğini, bunun da endekslere yansıtılmasının
doğal olduğunu. vurguladı ve "Politikacı-
lann popülist davranışlannın Türkiye'ye bir
yarar saglamayacagını" ifade etti. Çelebi
şunları söyledi:
"Politikacılann günlük politika yapmak
amacıyla bu konulardan bahsetmelerini
anlayamıyorum. Politikacılann, konuyu
araştırmadan, incelemeden hemen konuş-
malannı da talihsizlik olarak niteliyonım.
Bu konuda önemli olan, bilim adamları-
nın sözleridir."
Çelebi dün Anadolu Ajansı'na verdiği
demeçte de, "1990 enflasyonunun yüzde 50
dolayında olacağını" söyledi. Güneş Taner
ise önceki gün Anadolu Ajansı ve TRT'ye
yaptığı açıklamada, "Her aj enflasyon ra-
kamlan daha da düşük çıkacak ve aralık
1990 sonunda, bedeflediğimiz yüzde 30"lar
düzeyine inecek" demişti. Başbakan Yıldı-
nm Akbulut ise önceki hafta gazetecilerin
sorulanru yanıtlarken, enflasyon konusun-
da rakam vermeyeceğini bildirmişti.
Uçak ihalesi tartışmasıTürkiye'nin önemli savunma sanayii projeleri
arasında yer alan hafif nakliye uçağı projesini
kazanan Ispanyol Casa firmasının CN-235
modeli üzerine olumsuz bir raporun varlığı
saptandı.
EVREN DEĞER
ANKARA — Türkiye'nin
önemli savunma sanayi projeleri
arasında yer alan hafıf nakliye
uçağı projesini kazanan tspanyol
Casa firmasının CN-235 modeli-
nin, ihaleye katıldığı dönemde
uçuş sertifıkasının bulunmadığı ve
o dönemde "prototip" olarak üre-
tildiği saptandı. Savunma Sanayi
Müsteşarlığı kurulmadan önce
proje ile ilgili askeri ve sivil çev-
relerin hazırladıklan raporda,
CN-235 modeli uçağın, sivil bir
uçak olarak dizayn edildiği, askeri
niteliklere uyabilmesi için de bir-
çok modifikasyona gereksinimi
olduğu kaydedildi. Raporla ilgili
olarak görüşlerine başvurduğu-
muz Savunma Sanayi Müsteşar
Yardımcısı Ahmet Söylemezoğlu,
proje ile ilgili birçok değerlendir-
me raporunun bulunduğunu, aıı-
cak seçimin doğru yapıldığını be-
lirtti.
Hazırianan raporda uçağın pro-
totipinin lspanya ve Endonezya-
da yapılan test uçuşlan sırasında
"bekJenmeyen problemlerie" kar-
şüaşüdığı ifade edilerek, özetle şu
görüşlere yer verildi:
"Verilen teknik ve performans
verileri bizzat uçularak tespit edil-
mis değerler olmayıp. teoriktir.
Muhtemel bir ambargo halinde
Amerikan menseyli motor ve di-
ğer bazı aksam için alternatifi
yoktur.
Projenin etiket fiyatının daha
düşük gözükmesi aldatıcıdır. Zi-
ra uçağın personel ve taşıraa ka-
pasitesi diğer uçaklara nazaran
daha düşüktür. Görev sonucuna
göre maliyet degerlendirmesi ya-
pıldıgında diğer projelerden daha
ucuz olmadıgı ortaya çıkmakta-
dır."
öte yandan Milli Savunma Ba-
kanı Safa Giray, dün öğleden son-
ra konuyla ilgili duzenlediği basın
toplantısında uçağın fıyatı hak-
kında da şunlan söyledi:
"Fıvatlar 1983 ve 1989 yıltan iti-
bariyk \-erilen fiyatian yanatmak-
ladır. Aradaki fark, 6 yıllık süre
için dolann eskale edilmesinden,
dolann tspanyol para birimi kar-
şısında önemli ölçüde değer kay-
betmesinden ve konfigürasyoa
farklılıgmdan kaynaklanraakta-
dır. Buna ragmen uçağın fiyatı
G-22 ucagına göre yaklasık yüz-
de 40 civannda ucuzdur."
Bakan Giray aynca ortaya atı-
lan iddialann ihalede kaybeden
fırma tarafından ortaya atıldığını,
bunların da gerçeği yansıtmadığı-
nı sözlerine ekledi.
tki Almanya'yı birleştirecek köprüler için ilk halatları iş dünyası atıyor
9
vardıBaşlangıçtaDoğu Almanya'da
ortak yatırıma girişmek
isteyen Batı Alman
fırmaları çığ gibi
artıyor. 18martta
göreve gelecek yeni
hükümetin
kısıtlamaları
kaldırmasıyla 6 milyar
dolarlık Batı Alman
sermayesinin Doğu'ya
akacağı bildiriliyor.
Ekonomi Servisi — Berlin Du-
van'nın yıkılmasının ardından sa-
dece 11 hafta geçmiş olmasına
rağmen Doğu Almanya'da ortak
yaürun yapmak için ticaret anlaş-
ması imzalayan Doğu ve Batı Al-
man firmaların sayısı hızla artı-
yor. Ortak yaünmlann çoğalması
iki Almanya'nın birleşmesi umut-
larını daha da güçlendiriyor.
Batı Alman yetkililer Sovyet li-
deri Gorbaçov'un iki Almanya'-
nın birleşmesi konusunda olum-
lu tavır almasından sonra Doğu
Almanya'da serbest piyasa eko-
nomisine geçileceğine kesin göz-
üyle bakıyorlar. Genel seçimlerin
yapılacağı 18 manta göreve gele-
cek yeni hükümetin Doğu Alman-
ya'ya Batı yatınmlanmn gelme-
sini önleyen kısıtlamalan hafiflet-
mesi bekleniyor. Bu gerçekleştiği
takdirde yıllık 6 milyar dolar
(yaklaşık 14.2 trilyon TL.) tuta-
rında Batı Alman özel sermaye-
sinin Doğu Almanya'ya akacağı
hesaplanıyor. Batı Alman hükü-
OzaPa bakışı
Ekonomi Servisi — Koç Hol-
ding tdare Komitesi Başkanı Can
Kıraç, "Ozal'ın laikligi tartışıhr bir
noktaya getirmesinden daima ea-
dişelendiğini" söyledi.
Koç Holding'deki kırk yılmı ay-
lık Kapital Dergisi'ne anlatan Can
Kıraç, hangi liderlerden etkilendiği
yolundaki bir soruyu cevaplarken
Cumhurbaşkanı Turgut özal'la il-
gili olarak, "Başbakan olduğu dö-
nemde Turgut Özal'ın teknokrat
deneyimlerini güniük hayatımıza
uygulamadaki nünerine gonülden
kablırken vicdan hürriyetine bag-
lılık gerekçesiyle laikliği tartışılır
bir noktaya getirmesinden daima
endişelendim" dedi.
Kıraç "yapmak isteyip de ya-
pamadıklan" ile ilgili soruyu ce-
vaplarken, talebelik gunlerinde
gönlünde politikanın "filizlendi-
ğini", ancak iş hayatmdaki yoğun
çalışma ve para kazanma arzusu-
nun içindeki politika ateşini sön-
dürdüğünü belirtti. Kıraç, "63 ya-
şına adım atraak üzereyim. Arbk
bundan sonra politikacı olamaya-
cagımı idrak edecek çaga girmiş
bulunuyorum" dedi.
Türk sanayicisinin konumunu
değerlendiren Can Kıraç, bu ko-
nudaki görüşlerini de şöyle açık-
ladı: "Bugun ekonomi gündemio-
de korumacılık (artışılmaktadır.
Bu konuda Türk sanayicisinin bir
korkaklık içine girdigini görüyo-
rum. Bence her alanda korama-
cılık bir ülkenin var olması için
önem verilecek en hayati unsur-
dur. Biz; geleneklerimizi, ahlaki
degerlerimizi, tarihimizi, cumha-
riyetimizi, laiklik anlayışımızı •«-
sıl korumak durumundaysak, sa-
nayimizi de aynı hassasiyetle ko-
rumak, kollamak mccburiy«tinde-
yiz. Sanayiyi korumak. kapılan
rekabete kapamak değildir. Koru-
mak, rekabet karşısında güçlü ha-
le getirmektir."
1SCININ EVREMNDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Emeğin Temsilcisi
Harb-İş'in Adana mıtinginde Türk-İş Başkanı Şevket Yılmaz'ın
"yuhalanarak" konuşturulmaması, işçiler, sendikacılar arasın-
da her zaman var olan bir tartışmayı alevlendirdi.
Türk-İş Başkanı Şevket Yılmaz, konuşmasında hükümetin is-
tifasını istiyor. Aşağıdan "Sen istifa et" yanıtı geliyor. "ABD iş-
vereninin yasadışı uygulamalarından, tşçi kıyımından" söz eden
konuşmasından hiçbir şey anlaşılmıyor. Bu miting "özelde ABD
işvereninin, genelde Türkiye işçi sınıfının kıyımını protesto" ama-
cı ile düzenlenmemiş miydi? İşçiler, sadece Harb-İş üyeleri de-
ğil, diğer işkollarından Türk-İş üyesi olmayanlar da dahil, pek
çok da başka kentlerden olmak üzere, işçi kıyımlarına karşı da-
yanışma için mitinge katılmamışlar mıydı? Mitingin gerçek amacı
ve hedefi dururken olay neden Türk-İş Başkanı'nın protestosu-
na dönüşmüş, hedef sapmıştı?
Şevket Yılmaz'a karşı olduklarını söyleyen pek çok sendika
lideri de "Ben Şevket Yılmaz'a karşı hep mücadele ettim. Ama
amaç saptırılması iyi olmadı. Bizim bölündüğümüzü görünce iş-
verenler bayram yapıyor. Kol kırılır yen içinde. Şimdi bu adamı
bir daha mitinge nasıl götürürüz?.." türünden görüşleri savu-
nuyorlar. Bu konuda daha ileri bir adım da atıldı. Örgüt disiplini
adına Adana'daki bütün sendikalar şube başkanlarının imzala-
rı alınarak bir basın toplantısı ile olay kınandı, "yuhalama" ey-
lemi "100-150 kişilik bir avuç işçi düşmanının provokasyonu"
"olarak nitelendirildi. Gazeteciler sürekli ve geniş katılımlı bir
protesto eylemıne tanık olduklarını söylediklerinde de "birileri
başlattı, diğerleri toplum psikolojisi ile bilinçsiz katıldı" savun-
rnası yapıldı
Biz bir önceki Adana'da yapılmış Türk-İş mitingini ve 24 yılı
bulan gazetecilik yaşamı içinde binlerle mitingi izlemiş olarak
faridı gözlemimiz olduğunu açıklama gereğini duyuyoruz. Bir ön-
ceki Türk-İş'in Adana mitihginde de Sayın Şevket Yılmaz pro-
testo edilmişti. Daha agresif ve gençler ağırlıklı grup gerçekten
Türk-iş'e üye işçiler dışında, "bazı siyasetlerin eylemi" izleni-
mini vermişti. İşçi kitlesi "yuhalamaya" katılmamış, en azından
seyirci kalmıştı. Bu kez Sayın Yılmaz toplantı alanında da mi-
ting alanında da görülür görülmez protestolar başladı. Agresif
bir grup çevresinde değil, yaygın ve sürekli oldu. Her tarafta do-
laşarak aralarındaki konuşmalara, tepkilere kulak misafiri oldu-
ğumuzda, "bir avuç işçi düşmanının provokasyonu" diyen sen-
dika liderlerinin kendi üyeleri işçilerin içtenlikle protestoya ka-
tıldıklarına tanık oldu. Şüphesiz toplum psikolojisi, "tahrik" un-
surları da var. Ancak bir acı gerçek daha var:
İşçi, temsilcisinden, sendikacısından hoşnut değil. Kendisi-
nin temsilcisi olarak görmüyor. Haklarını savunduğuna inanmı-
yor. Bu olumsuz yargı pek çok sendika lideri için eskıden beri
vardı. Giderek pekişiyor, tepkiye dönüşüyor. Geçen Türk-İş mi-
tinginden bu yana da köprüler altından çok sular aktı.
Her şeyden önce Şevket Yılmaz'ın kimliğinde sembolleşen
Türk-İş yönetımi aynı yönetim değil; dengelere dayanan yöne-
tim, siyasal değil, sendikacılık anlayışı bazında bakarak söylû-
yoruz; son genel kurulda sağ ittifaka dayanan bir yönetime dö-
nüştü. 1984 yılından geçen yılın sonuna kadar ANAP iktidarla-
rına karşı politika izleyen, seçimlerde kampanyalar düzenleyen
Şevket Yılmaz başkanlığındaki Türk-İş yönetimi değişti. Yeni
Türk-İş yönetimi, toplusözleşme anlaşması değil, doğrudan bir
siyasi iktidara destek verme anlamına gelen hükümetin "top-
lumsal uzlaşma" önerisini baştan reddetmeyip sıcak bakabili-
yor. Hiçbir ülkede işçi hareketinin, işçi liderlerinin yan yanagel-
melerinin söz konusu olamayacağı ırkçı, tarikatçı nrteiikteki der-
neklerle birlikte, onların lidertiği üstlenerek Afganistan mitingi
düzenlenmesi düşünülebiliyor. Hükümet, Sovyetler'le ağırlıklı
ekönomik ve siyasal ilişkiler çerçevesinde, Afganistarr mitingt-
ne izin vermey'Jice Türk-İş Başkanı, düzenlenmesinde yer al-
madığı, katkısının söz konusu olmadıgı Harb-İş mitingine geli-
yor.
Bunlar hep biliniyor da gündemdeki tartışma başka: Kimliği,
yaptıkları ne olursa olsun, emeğin temsilcisi konumundaki bir
kişi emekçilerin gerçek mücadele verecek hedefleri dururken
hedef alınır mı?
Son gûnlerde çok kullanılan "işçi sınıfı hareketi, sendikacısı-
nı biçımlendirir" tezinin sahıpleri yanılmıyorsa, gerçekten de işçi
sınıfı, sendikacının emeğin temsilcisi olup olmadığına bakarak
karar verir. Emeğin temsilcisi olduğuna, olabileceğine ilişkin az
da otea umudu varsa, biçimlendirmek için çaba gösterir. Ya yok-
sa? Kalmamışsa? Çabası, değişmesı, değiştirilmesi yolunda ola-
caktır elbet. Bazılarınm öne sürdüğü gibi yöneticilerin reddi, ör-
gütlülüğün Türk-İş'te birliğin reddi anlamına da hiç gelmez.
Sendikacının emeğin temsilcisi olabiime umudunun kalıp kal-
madığına karar vermek için de sendikacının "ben emeğin
temsilcisiyim" demesi yetmez. Ne yaptığına, nasıl yaşadığına
bakıhr.
Son genel kurullarda sendikacıların ücretleri de enflasyonla
bağlantılı olarak doğal arttınlmıştır. Biz işçiyi her platformda tem-
sil eden ve gerçekten çok çileli bir meslek olan sendikacılıkta,
ücretlerin ülkede verilebilen en yüksek ücret düzeylerinde ol-
masını da savunuyoruz. Batıda olduğu gibi "sendikacı ile işçi
arasında önemli gelir farkı olmasın. Birbirierinden kopmasınlar"
da diyemiyoruz. Çünkü işçi ücretleri Türkiye'de çok düşük. iş-
verenle pazarlık masasına oturan sendikacının geliri, hiç değil-
se, işveren sendikasının temsilcisinin düzeyine ulaşmalı tezini
savunuyoruz. Ancak Türk-İş yönetim kurulu üyeleri için geçerli
olduğu üzere bazen işin dozu iyice kaçmış oluyor. Türk-İş'ten
artı başkanlığı deyam ettirilen sendikadan, artı süper emeklilik
de alınınca, Türk-İş Genel Başkanı ve Yönetim Kurulu üyeleri,
toplam yılda 42-46 maaş birden almış oluyorlar. Sadece çıplak
net aylık gelirleri ise asgari ücretin 60katustüneçıkmış bulunu-
yor. Bu gelir düzeylen ile "emeğin temsilcıliği" kimliklerini kc-
ruyabilirler mi? Doğrusunun önce bilinmesi, tartışılması ve bir
karar verilmesi gerek.
İŞADAMININ ŞUBAT '90 GÜNLÜĞÜ (2)H İZIRLAY4\: H. TLRCLTARIt,
meti de Doğu Alman fırmalanrun
yeniden organizasyonu için 3.5
milyon dolarlık f8.2 trilyon TL.)
kredi vermeyi teklif ediyor.
Doğu Almanya'ya gelecek B.
Alman yatınmlanmn ilk bölümü
turizm, hizmet, teçhizat, tekstil ve
araba üretimi sektörlerine yönel-
miş durumda. B. Alman araba
üreticisi Volkswagen Doğu Al-
man IFA Kombinat fırması ile ye-
ni bir araba modeli için 3 milyar
dolarlık ortak yatınm yapacağı-
nı açıklarken Batı Almanya'nın
en büyük otel zinciri Kempsinski
ise VEB Interhotel of Berlin ile
Doğu Almanya'da Doğu Berlin,
Dresden ve Leipzig'de otel inşası
için ortak yatırım yapacaklannı
açıkladılar. Daimler Benz firma-
sı kamyon ve uzay araçlan üreti-
mi, Metollgesellchaft firması da
hurda bakınn yeniden işlenmesi
ile ilgili olarak, Doğu Alman fir-
maları ile ortak yatırım için gö-
rüşmelerini sürdürüyorlar. Bu
arada Doğu Ahnanya'da lokan-
ta ve bar inşa etmeic, kiralamak
ya da satın almak için 2 bin baş-
vuru yapıldığı bildiriliyor.
Batı Alman Ekönomik Araştır-
malar Enstitüsü'nce yapılan araş-
tırma çelik üretimi gerçekleştiren
Batı Alman firmalannın yansının
Doğu Almanya'da yatınra yap-
mayı hedeflediklerini ortaya ko-
yuyor. Bu konuda ilk girişimi 40
milyon dolar tutannda bir ortak
yatınm için Batı Alman çelik üre-
ticisi Thyssen yaptı.
Halen görevini y-ürüten Doğu
Alman hükümetinin ortak yatı-
nmlarda yabancı yatırımcüarın
payım yüzde 49 ile sınırlayan ve
yabancı sermayeyi teşvik için ye-
tersiz kalan vergi sisteminin ülke-
ye yabancı yatınm akışını engel-
lediği belirtiliyor.
LİRAYA
INGILIZCE
ENGLISH CENTRES
• Bütçenize, zamaruruza, öğrenim ve dil
düzeyinize uygun Genel İngilizce Knrslan,
• Uluslaıarası TOEFL, FCE ve MEB
sınavlanna hazırlanma olanağı,
• Öğrencüerden dileyenlere oknl İngilizce
derslerirü destekleyici progıamlar.
* Aynca, ayda 199 bin, 149.99» TL'Vk seçtneklerie
Kayıt olan, avantajınızı değerlendirin.
KADIKÖY
Eskı Iskele Karşısı No 3
Tel 338 83 10 - 338 58 47
ŞİŞLİ
Koca Mansur Sok No: 58
Tel: 130 81 91 - 132 72 S2
BAKIRKÖT
Hatboyu Cad No 16
Tel: 570 12 70-572 21 44
26 Şubat Pazartesi'ye kadar
• Geçen ayın KDV beyannamesi vergi
dairesine verilir, fazla kesinti varsa ödenir.
• Kurulu kooperatifler, anasözleşmelerini 3476
s. Kooperatifler Yasası'na göre yeniden
düzenlemelidirler. (16. ay-RG 25.10.1988)
28 Şubat Çarşamba'ya kadar
• Daha önce alınmış, ama tescili yapılmamış
lastik tekerlekli tarım traktör, tam ve yan
römorklann cezasız tescil işlemi yaptırmalı. (10.
ay - RG 28.4.1989)
• Daha önce satılmış, ama trafik ve vergi
kaydı eski sahıpleri adına görunen araçların
yeni sahıpleri, noter satış belgesi ile il trafik
bürosuna cezasız duzeltme işlemi yapılmalı. (10.
ay-RG 28.4.89)
• Yürürlükteki dış ticaret sermaye şirketleri,
ye.ıi karara uyum sağlayacak düzenlemeyi
yapmaüdır. (7. ay - RG 27.7.1989)
• Bağ-Kur'un yeni katsayı artışlı Şubat '90
primi bankaya, posta çekine, il müdürlüklerine
ödenir.
• Ocak '90 aylık sigorta bildirgesi SSK bölge
müdürlüğüne verilir ve prim tutarı ödenir.
• Geçen ay 9'dan fazla işçi çalıştıran
işyerlerinde:
a) 6'şar aylık dönemlere göre değişen Konut
E.Y. Fonu bildirimi, SSK bölge müdürlüğüne
verilir, tutarı banka ya da sigortaya ödenir.
b) Ücretlerden zorunlu tasarruf kesintisi, yeni
aylık bildirim formlan ile Ziraat Bankası'na
verilir ve yatırılır.
c) 1.4.1988 - 31.12.1989 arasında zorunlu
tasarruf kesintisi yapan işyerleri, yeni tip üçer
aylık şahıs bildirim formlannı yeniden
düzenleyerek Ziraat Bankası şubesine vermek
zorundalar. (RG 11.1.1990)
• 1.1.1989-1.5.1989 arasında alınan
müteahhitlik karneleri yenileri ile
değiştirilmelidir. (2. ve son ay - RG 204. 1989)
• Yıllık G.V. beyannamesi veren ticaret ve
serbest meslek sahipleri, geçen ayın vergi iade
beyannamesini verirler.
• Çiftçilerin vergi iade tutarlan, vergi
dairesince ilgili vergi sorumlusuna ödenir.
• Motorlu kara taşıtları ilk yarıyıl taşıt
pullannı geçen ay alamayanlar, gecikrae zammı
ve verginin % 10'u trafik cezası eklenerek
alabilirler.
• Ticari defterlerini notere onaylatmayı
unutanlar, 1989 defterlerini ek süre olarak
yenileme/devam/ara onayı yaptırarak
kullanabilirler.
• Götürü gelir usulü ile vergilendirilen
ücretlilerin ilk yan taksitleri karneye
yazdırılarak ödenir.
• Ölçü ve tartı aletleri yapan, satan ve
kullananlar yıllık kontrollerini yaptırmalıdırlar.
• Eski karton tipi taşıt süriicu belgeleri yenileri
ile değiştirilmeli. (Yeni ek sürede 2. ay)
• Basın trafik kartları yenileri ile değiştirilmek
üzere valiliklere başvurulmalı. (5. ay)
• Tarama özellikli telsiz ve amatör bandlı
verici, alıcı ve verici-alıcı cihazlan izinsiz
kullananlar, Telsiz Genel Müdürlüğü'ne
başvurmalı. (6. ay - RG 24.8.1989)
LIŞKUR
SÜRÜCÜ KURSU
Sürücü belgesi
bizden alınır.
Kadıköy: 336 02 79
Erenköy:359 30 68
Maltepe: 352 24 21
ELEMAN ARANIYOR
— Laboratuvarda çalışacak bay bayan
— Bay bayan pazarlamacılar
— Bay ilaçlama etemanı aranıyor.
Muracaatlann şahsen: Kapalıçarşı Kürkçüler Kapısı Mesih
Mehmet Paşa Sk. Kısmet Han K. 1 D. 4 Beyazıt.
adresıne yapılması nca olunur