25 Kasım 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
15 EKİM 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3. Iran-Irak: Elçilikler açıldı • Dış Haberler Servisi — Irak ile Iran arasında üç yıldır kesilmiş bulunan diplomatik ilişkiler, dün iki ülke başkentlerindeki elçiliklerin karşılıklı olarak açılmasıyla yeniden kuruldu. Irak'ın Tahran büyukelçisinin dün göreve başladığı, İran'ın Bağdat büyukelçisinin de goreve başlamak uzere Tahran'dan ayrılacağı bildirildi. İki ülke arasında on yıl süren savaştan sonra 1988'de BM gozetiminde bir ateşkes anlaşması imzalanmış ve banş yolu açılmıştı. Irak ve İran karşılıklı olarak 1987 yılında büyükelçiliklerini kapatmış ve diplomatlarını geri çağırmışlardı. Azerbaycan'da 2. tur secimleri • MOSKOVA (AA) — Azerbaycan'da 30 eylülde yapılan seçimlerde adayların gerekli çoğunluğu sağlayarak Cumhuriyet Yüksek Sovyeti'ne seçilemediği 54 seçim bölgesinde, dün seçmenler ikinci kez oy kullandılar. 54 seçim bölgesinden 41'inde, Komunist Parti'nin adayları karşısında Azerbaycan Halk Cephesi'ni de içeren Demokratik Blok'un adayları mücadele ettiler. Macaristan'da yerel seçim • BUDAPEŞTE (AA) — Macaristan'da, 30 eylülde yapılan belediye seçimlerinde katılma oranının yüzde 40"tan düşük olduğu yerleşim birimlerinde, dün ikinci tur seçimler yapılıyor. îki hafta once sandık başına giden seçmenler, aralannda başkent Budapeşte, Debrecen, Peç ve Zeged gibi büyuk kentlerin de bulunduğu 162 ilin 149'u Ue 150 küçük yerleşim biriminde yeniden oy kullanmaya cağnldılar. Gorbaçov'a reform onayı • MOSKOVA (AA) — Sovyetler Birliği Başkanı Mihail Gorbaçov, bugün parlamentoya sunacağı, Sovyet ekonomisini piyasa sistemine dönüştürme planları için ülkeyi oluşturan birlik cumhuriyetlerinin onayını aldı. Başkan Gorbaçov, önceki gûn Moskova'da birlik cumhuriyetlerinden ll'inin liderleriyle bir araya geldi. Üç Baltık cumhuriyeti Litvanya, Letonya ve Estonya ile Gürcistan liderlerinin katılmadığı görüşmeyle ilgili olarak dünkü Sovyet gazetelerinde yayımlanan resmi açıklamada, ekonomik reformlann uygulama ilkeleri üzerinde tam bir görüşbirliği sağlandığı belirtildi. Buna göre merkez Sovyet yönetimi, piyasa ekonomisine geçişi amaçlayan reformlann genel stratejisini belirleyecek. Vasiliıı'nun planı • LEFKOŞA (AA) — Kıbrıs Rum yönetimi, binlerce Yunanlı'yı Kıbrıs vatandaşı yapmaya hazırlanıyor. Edinilen bilgilere gore Vasiliu yönetimi, Yunanistan'a yerleşmiş Kıbrıs Rumlarına Yunan vatandaşhğı verilmesi konusunda imzalanacak bir anlaşmadan yararlanarak Kıbrıs'taki 6-7 bin Yunanlı'yı daha vatandaşlığa alacak. Yunanistan'da yaşayan ve imzalanması planlanan anlaşma ile Yunan vatandaşhğına alınacak olan Rumlaruı sayısının ise 30 bin dolayında olduğu bildiriliyor. Mısır suikastı • LEFKOŞA (AA) — Irak, Mısır Meclis Başkanı Rıfat EI Mahcub'a düzenlenen suikastla bağlantısı bulunduğu yolundaki haberleri yaJanladı. Irak haber ajansı INA, bu haberlerin, Korfez'de Irak'a karşı yığılan çokuluslu birliklere katılması dolayısıyla Mısır hükümetine karşı halkın kızgınlığını gizlemek amacına yönelik olduğunu kaydetti. Şamir hükümetUDogu Kudüs, Batı Şeria ve Gazze'ye BMheyetini kabuletmeyeceğiniaçıkladı İsrail meydan okuyorDışişleri Bakanı David Levy tarafından yapılan açıklamada, Güvenlik Konseyi'nin, 21 Filistinlinin öldürülmesiyle ilgili olarak bölgeye soruşturma heyeti gönderilmesi yolunda aldığı karann reddedildiği belirtildi. İngiltere Dışişleri Bakanı Douglas Hurd, İsrail'i Filistinlilerle anlaşmaya çağırdı. Dış Haberler Servisi — îsra- il, 21 Filistinlinin ölümüne yol açan olaylarla ilgili olarak işgal altındaki topraklara ve Doğu Kudüs'e BM soruşturma heyeti gönderilmesini kabul etmeyece- ğini bildirdi. tsrail Dışişleri Ba- kanı David Levy tarafından ya- pılan açıklamada, hükumetin bu yönde aldığı karann BM'ye bildirileceği kaydedildi. İngilte- re Dışişleri Bakanı Douglas Hnrd da İsrail'i Filistinlilerle an- laşmaya çağırdı. AFP ve Reuter'in haberlerine göre tsrail hükümetinin dün ya- pılan haftaük toplantısında, BM Güvenlik Konseyi'nde önceki gün alınan kınama karan görü- şüldü. Kudüs'te 21 Filistinlinin ölümüne yol açan olaylar nede- niyle İsrail'i kınayan ve işgal al- tındaki topraklarla Doğu Ku- düs'e BM heyeti gönderilmesini içeren Güvenlik Konseyi karan, Şamir hükümetince reddedildi. Yaklaşık 4 saat süren toplantı- dan sonra Dışişleri Bakanı Da- vid Levy tarafından yapılan açıklamada, Israil'in BM heye- tini "kabul edilemez" bulduğu kaydedildi. Levy, hükumetin ka- rannın BM'ye iietileceğini söy- ledi. Güvenlik Konseyi'nin aldığı karar, BM Genel Sekreteri Pterez de Cuellar'ın KudUs, Batı Şeria ve Gazze'ye soruşturma heyeti göndermesini ve bu heyetin bul- gulannı Güvenlik Konseyi'ne iletmesini öngörüyordu. tsrail, Güvenlik Konseyi toplantısın- dan sonra alınan karan protes- İNTİFADA YÜKSELtYOR — tsrail polisinin açtıgı ateş sonucu 21 Filistinlinin öldürülmesine gösterilen tepki giderek buyüyor. Filislinliler, Doğu Kuduste çatışmalan sürdürüyorlar. (AFP) to etmişti. Ancak hükumetin dünkü karan, tsrail'in BM ka- ranna ilk resmi tepkisi özelliği- ni taşıyor. AFP'nin haberine göre de dünkü hukümet toplantısından önce bir açıklama yapan İsrail Adalet Bakanı Dan Meridor, ül- kesine, bir BM heyetinin tsrail'e gonderilmesinin "kabul edi- lemez" olduğunu söyledi. Dan Meridor, "BM heyetinin gönderflmesinin, tsrail'in Kudüs ttzerindeki egemeıüik haklaruun ihlali anlamına gelecegini" öne sürerek böyle bir heyetle işbirli- ğine girmeye gerek olmadığını kaydetti. ABD'nin, soruşturma öngö- ren Güvenlik Konseyi karannı kabul etmekle hata ettiğini söy- leyen Meridor, "ABD ile çatış- mak istemiyoruz, ama dost iil- kelerle göriiş aynlığına yol açsa da açık açık belirtilmesi gereken konular vardır" dedi. Hurd'dan çağn İngiltere Dışişleri Bakanı Do- uglas Hurd, İsrail'i Filistinliler- le anlaşmaya çağırdı. Hurd, ln- giltere'de yayımlanan Sunday Express gazetesinde yer alan rnakalesinde, Israil'in Filistinli- lerle anlaşmayı reddetmekle gü- venliğini tehlikeye düşürdüğunü belirterek "İsrail şimdiye kadar banş konusunda gerçekçi göriiş- meler yapmadı ve egemenliğinin kabal edilmediği yerde yöneti- mini devam ettirmek için sert yontemler kullandı. Bu da dün- yanın kutsal yerierinden birinde gecen haftaki kanlı olaya yol açtı" dedi. Füistinlilerin okul ve üniver- sitelerinin kapatıldığını, suların kesildiğini ve topraklan üzerin- de yasadışı (Yahudi) yerleşim merkezleri kurulduğunu belirten Hurd, Füistinlilerin "bireylerin şiddete başvurmalan yüzünden topluca baskıya rnaruz bırakıl- dıklarını" kaydetti. Mısır'da dün görüşmelerde bulunan Hurd, bugün israiFe geçecek. tsrail polislerinin, 21 Filistin- liyi öldürdükleri sırada, tama- men "kontrolden çıkmış" du- rumda olduklan belirtildi. tngiltere'de yayımlanan Sun- day Times gazetesi, tsrail'deki üst düzey güvenlik kaynaklan- na dayanarak verdiği haberinde, "İsrail sınır polisi, silahsız gös- tericilerin ttzerine kurşun yağ- dırdı. Insanlan arkalarından vurdu ve yarahlara yardım edea ambulanslann iizerine ateş açO" ifadesini kullandı. Sunday Times, "Olaylar başla- yınca, İsrail polisleri, eski Ku- düs'ün surlan içinde toplanan 5 bin Filistinliye karşı (kontrol edilmeyen) bir saldırganlığa başladılar" ifadesini kullandı. Arafat'ın temaslan Bu arada Irak Devlet Başka- nı Saddam Hüseyin, dün Bağ- dat'ta Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'la bir görüşme yaptı. Görüşmede Körfez'deki gelişmelerle Doğu Kudüs'teki durumun ele alındığı belirtildi. Bağdat'tan sonra T'anus'a ge- çen Arafat, burada Fransa Dı- şişleri Bakanı Roland Dumas Ue görüştü. Fransa Dışişleri Sözcüsü, gö- rüşmenin "aşın unsuriann çıkışı karşısında ılımlı tutum takınan Arafat'la dayanışma anlamına geldigini" bildirdi. Newsweek, Başbakan Margaret Thatcher'la görüştü Thatcherizm ölmeyecekDış Haberler Servisi — İngil- tere Başbakanı Margaret Ttaatc- her, "ThatcberiznTin yüzyülar- ca yürürlükte kalacak bir akım olduğunu ileri sürdü. Newswe- ek dergisinden Kenneth Auch- nidoss ile Daniel Petersen'in so- rulannı yanıtlayan Thatcher, Doğu Avnıpa'mn 1990'U yıllar- da önemli rol oynayacağına inandığım, ancak bunun için önce ekonomüerini düzeltmeleri gerektiğini söyledi. Sovyetler Birliği'nin AT üyesi olması için ise önünde uzun bir yol olduğu- nu belirtti. Başbakan, AGlK'in (Avrupa Güvenlik ve Işbirliği Konferansı) NATO'nun savun- ma görevini üstlenmemesi ge- rektiğine inanıyor. Thatcher'a yönekilen sorular ve yanıtları şöyle: —KJmUerine göre Thatche- rizm 1980li yıllarda kaldı. 19901ı >iilar ise yeni ve farklı bir şey gerektiriyor. THATCHER — Saçmalık! Saçmalık! Thatcherizm, Thatc- her'dan çok eskidir, üstelik bir ekonomiyi idare etmenin en iyi yoludur. Sadece bu ülkeye özel de değildir. Izin verirseniz, bu sayede cesurca sosyalizmin sınır- lannı dehneyi'başardık. Sosya- lizm, içinde insanlann dama tahtasmdaki rehineler gibi hare- ket ettikleri bir sistemdi. Onlar, Adam Smith'in de felsefı tezle- rinde belirttiği gibi her insanın kendi hayalleri ve ihtiraslan ol- duğunu ve ancak bu içgüdüleri destekJeyerek toplumun ilerleye- bileceğini hiç düşünmedıler. Margaret Thateher Thatcherizm, Thatcher'dan çok daha eskidir. Sadece İngiltere'nin özelliği değildir. Ekonomiyi yönetmenin doğru yoludur. Sosyalizm sınırlarını deldik. Sosyalizm, insanların dama taşları gibi hareket ettirildiği bir sistemdir. Ekonomileri planlayacak bir in- san ya da bir bilgisayar şimdiye kadar çıkmadı. Hangi mallann üretileceğini, gelecekte neye ih- tiyaçlan olduğunu tahmin etme- yi insanlara bırakmalısınız. Şimdi başka şeyin zamanı de- memelisiniz. Thatcherizm on yıllık bir şey değil, ilerlemenin yolu. Yuzyıllarca kalacak. An- cak 'Thatcherizm' tanımlaması doğru değil. Bu, siyasi ve eko- nomik özgürlüğün birleşimi ve her ikisini de savunma isteğidir. —Bir siire önce Doğu Avru- pa'daydınız. Bu ülkelerin 1990'h yıllarda AT içinde alabüeceği rol hakkında De düşünüyorsunuz? THATCHER — Çok önemli rol alacaklannı düşünüyorum. Ekonomüerini düzelttikleri an- da, ki bu biraz sürecektir, onla- n "Bakın, şu an bizimle bir or- taklık kurdunuz. Ekonomileri- niz düzeldiginde gelin ve bize kaıılın" demeliyiz. —Sovyetler Birliğinin AT üe ilişki kurabüeceğine inanıyor musanuz? THATCHER — Bunun ol- ması uzun zaman alacaktır. İliş- ki kurulduğunda bunun toplu- luk aracılığı ile ekonomi alanın- da değü AGİK aracılığı ile ger- çekleşeceğine inanıyorum. —İngiltere'nin bugünlerde Avrupa ile ilişkisi için ne diye- ceksiniz? THATCHER — Avnıpa'da daha uyumlu olarak hareket edebilirsek mutluluk duyanz, ancak bu, egemenliklerin birleş- tirilmesi anlamını taşımamalı. Hem yapay olur hem de yürü- mez. Insanlar ulusal kimlikleri ile gurur duyuyor. Doğu Avru- pa'ya bir bakın ya da komüniz- me Yanıtı alacaksımz. Sürin ya- şamınızın, anüannızın, kültürü- nüzün, deneyimlerinizin parça- lan ile özdeşleşmelisiniz. —Gecen hafta tşçi Partisi hü- kümeti eski üyelerinden biriyle konuştuk. Lordlar Kamarası'n- daki açılış konuşmasında, enf- lasyon oranının sizin işbaşına geldiginiz dönemden çok daha yüksek olduğunu savundn. Thatcherizmin iflas ettiginin is- tatistik kanıtı olduğunu söyledi. Ne diyeceksiniz? THATCHER — Tamamen saçma! Bu ülkede meydana ge- len toplam sanayi ve ticari dö- nüşümü fark etmiyor mu? Üre- timdeki artışı, imalat sanayiin- deki etkinliğin artmasım dikkate almıyor mu? Tüm mali hizmet- lerin serbestleştirildiğinin, Londra'nın en serbest bölge ol- duğunun farkında değil mi? Ye- ni düzenlemeler nedeniyle gele- cek gördükJeri sanayi sektörün- de insanlann daha çok yatınm yaptıklannı bilmiyor mu? tn- sanların "kâr" kelimesinden korkmadıklannı da tabii. Pencap YüksekMahkemesi, Başbakan'ın görevden alınmasını onayladı Butto'ya bir darbe daha Benazir Butto'nun 6 ağustos tarihinde başbakanlıktan ahnması ve meclisin dağıtılması mahkemede 'yasalara uygun' bulunurken Butto hükümetinin yolsuzluklara karıştığı iddiasmm doğru olduğu savunuldu. nucuna vardı. Mahkemenin ka- rarında, "Butto bükümeti dö- neminde, anayasaya uygun ol- mayan uygulamalar yapüdığı ve Devlet Başkanı İshak Han'ın dunıma müdahale etmesinin, yerinde bir davramş olduğu" görüşü yer aldı. Pencap Eyaleti Yüksek Mah- kemesi, eski Başbakan Benazir Butto ve feshedilen Pakistan Halk Partisi milletvekilleri tara- fından mahkemeye açılan dava- ları da reddetti. Sind Eyaleti Yüksek Mahkemesi de Devlet Başkanı Gulam İshak Han'ın Butto' yu görevinden alması ve Meclisin dağıtılması konusunda Dış Haberler Servisi — Pakis- tan'da, eski Başbakan Benazir Butto'nun ağustos ayında dev- let başkanı tarafından görevin- den ahnarak Meclisin dağıtılma- sı, 'yasallık kazandı.' Pencap Eyaleti Yüksek Mahkemesi, dün aldığı kararla, Butto'nun başbakanlıktan ahnmasının 'anayasaya uygun' olduğuna karar verdi. Pakistan resmi haber ajanı APP'nin verdiği bilgiye göre Pencap Eyaleti Yüksek Mahke- mesi, Devlet Başkanı Gulam İs- hak Han'ın Başbakan Butto'yu görevinden almak için elinde ye- terince yetki ve deli! olduğu so- Pakistan Halk Partisi tarafın- dan açılan davalan önümüzde- ki günlerde ele alacak. Pakistan Halk Partisi'nin bu kararlara itiraz etmesi durumunda, mah- keme kararları, Anayasa Mah- kemesi'ne gidecek. Pakistan Devlet Başkanı Gu- lam tshak Han, 6 ağustos tari- hinde, Başbakan Benazir But- to'yu görevinden alarak halk ta- rafından seçilmiş olan Meclisi feshetmişti. Devlet Başkanı Gu- lam ishak Han, Butto yöneti- mindeki Pakistan Halk Partisi hükümetinin çeşitli yolsuzlukla- ra karıştığım ve ülkedeki karı- şıklıklann önünü alamadığını ileri sürmüştü. Başbakanlığa Gulam Mustafa Jatoi getirilir- ken Benazir Butto ve bazı eski bakanlar hakkında yolsuzluk davalan açılmıştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tmren Aykut, dunyada- ki bütün kadın parlamenterlere, Benazir Butto'yu destekleme çağnsında bulundu. Aykut, "Diinya kadınlan olarak But- to'yu yalnız bırakamayız" dedi. Parlamentolararası Birlik ta- rafından Uruguay'da düzenle- nen "Kadın Parlamenterler Toplantıs»"nda yaptığı konuş- mada, 6 ağustosta devlet başka- nı tarafından görevden alınan Benazir Butto'nun siyasi gelece- ği hakkında Pakistan halkının karar verebileceğini savundu. Aykut, "Ancak siyasi hayatta biiyiik engellerle karşılaşan Ba- yan Butto'yu verdiği amansız mücadelede diinya kadınlan olarak yalnız bırakamayız. Bü- tün kadın parlamenterleri But- to'nun mücadelesine ilgi göster- raeye ve onu desteklemeye çagınyorum" diye konuştu. TINA Iktidarm adayı kazandı STELYO BERBERAKİS ATİNA — Yunanistan'da dün yapılan yerel seçimlerde Yeni Demokrasi Partisi (YDP) desteğindeki Andonis Tricis Atina Belediye Başkanhğı'na en çok yaklaşan aday oldu. Ana muhalefetteki Sosyalist PASOK'un, Komünistlerin SI- NASP1SMOS partisi Ue birlik- te ortaklaşa destekledikJeri aday Melina Merkuri dün ge- ce yarısına kadar Tricis'i çok az farkla geriden izliyordu. Henüz kesinleşmeyen sonuçla- ra göre Tricis oylann yüzde 50'sini, Merkuri ise yüzde 45'ini topladı. Açılan sandıkların °7o87'sine gore Tricis ^050,2 ile önde gi- derek Atina Beledive Başkan- hğı'na en çok yaklaşan aday oldu. Tiricis, sabahın erken sa- atlerinde seçim merkezine do- nüştürülen Zappion Sarayı'na gelerek "bu gıinden ilibaren Atina Belediye binasında işba- şına gelecegini" açıkladı. Me- lina Merkuri de Tricis'in zafe- rini kabul ettiğini gosterir bir biçimde kendisine "başarılar" diledi. Tricis'ten önce aynı ye- re gelen Başbakan Konstanin Mitsotakis ise tüm ulkede alı- nan seçim sonuclarından son derece memnun olduğunu be- lirtti ve "Halkın bu seçimler- de verdiği olumlu mesaj, YDP hükümetine olan guvenini göstermiştir" dedi. Bugün açıklanması bekle- nen resmi sonuçlarda Tricis eğer oylann yüzde 50 artı bi- rini toplayamaz ise Atina'daki yerel secimler önümüzdeki pa- zar gunü Tricis ile Merkuri arasında yinelenecek. YDP desteğindeki "bağımsız" aday Tricis, PA- SOK hükümetleri döneminde çevre bakanıydı. Daha PASOK hükümetleri döneminde istifa ederek PASOK'tan aynlan Tri- cis son genel seçimlere kendi partisi olan "Radikal Sosyalistler" ile katılmışsa da parlamentoya girecek kadar oy toplayamamıştı. Yunanistan genelinde ise PASOK ile komünistlerin des- teğindeki adayların, YDP adaylanna oranla önde gittik- leri gözleniyor. Ancak Atina gibi büyük kentlerde YDP adaylanrun son genel seçimlere oranla "oy potansiyellerini" korudukları, PASOK üe ko- münistlerin desteklediği aday- lann oy potansiyellerinde se- çim bölgelerine göre 'Iniş- çıkış"lar kaydettikleri gözlen- di. POLITIKADA SORUNLAR ERGUN BALa Ortadoğu'da Şekillenen Yeni DengeGeçen cumartesi Ortadoğu'da dengelerin nasıl değışmek- te olduğunu somut biçimde sergileyen iki önemli gelişmeye tanık olduk. Bunlardan biri BM Güvenlik Konseyi'nin İsrail'i kınayan kararının ABD tarafından da desteklenmesi, hatta VVashington'un İsrail'i kınayan bir karar tasarısının hazırlan- masında fiılen çalışmış olması, diğeri de Suriye'nin Beyruf- ta asi General Michel Aoun'un işini bir iki saat içinde bitir- mesi ıdi. iki olay da Irak'ın Kuveyt'i işgalinden sonra VVashington'- un bölgede değişmekte olan tercihlerini göstermesi bakımın- dan anlamlıdır. Önce Lübnan'ı ele alalım. Suriye, General Aoun'a cumar-, tesi sabahı düzenlediği yıldırım harekâtını, 2 ağustostan, , yani Irak'ın Kuveyt'i işgalinden önce gerçekleştiremezdi. Çünkü böyle bir saldırının ABD, Batı Avrupa ve israil'de ya- ratacağı tepkiden çekinirdi. Nitekim 2 ağustostan önce Ge- neral Michel Aoun, aylarca Suriye'ye meydan okumuş, Şam ise Hıristıyan General'in mevzilerini uzak mesafeden topla dövmekten ötede bir şey yapmamıştı. Aoun'a büyük bir sal- dırı, ABD ve Batı Avrupa'nın tepkilerine yol açabilir, ayrıca . İsrail karşılık olarak Güney Lübnan'da bir askeri harekâta girışebılirdi. Suriye lideri Hafız Esad, General Aoun'a saldı- rının zamanlamasını çok iyi hesaplamıştır. ABD, Irak'a kar- şı kendi safında yer alan, ayrıca Iran'ı da ambargoya sadık kalmaya ıkna eden Hafız Esad'ı gücendirmeyi göze alamaz- • dı. Suriye'nin ABD'den uzaklaşması, Irak'a karşı kurulan it- tifakta çatlamaya yol açabilirdi. Ayrıca Irak, Suriye'nin başı- ' na dert açmak için Michel Aoun'u destekledığınden asi Ge- neral'in ezilmesi, ABD açısından Saddam'a yeni bir darbe ; olabilirdi. : Doğu Kudüs'teki katlıamın dünyada yol açtığı tepkilerden bunalmış durumda olan israil ise Suriye'ye karşı Güney Lüb- nan'da bir harekâta girişecek halde değildi. Hafız Esad, bu " bulunmaz fırsatı iyi değerlendirerek kendisini aylardır uğraş- tıran Michel Aoun'un işıni birkaç saat içinde bitiriverdi. Su- riye böyiece, Körfez krizinde ABD ile ittifak yapmanın ilk ödü-1 lünü almış oldu. ' BM Güvenlik Konseyi'nin İsrail*i kınayan karan ise ABD- israil ilışkileri açısından anlamlıdır. Irak ve FKÖ'rıün yeter- siz bulmalanna rağmen karar İsrail'e karşı sert ıfade içer-'. mektedir. VVashıngton israil'ın 1982'de Lübnan'a saldırısırv * dan bu yana ilk kez Tel Aviv'i açıkça kınamıştır. Kuşkusuz bu davranışının nedenı Fılıstınlilere karşı kalbinin ansızın sev-; gı ve acıma ile dolması değil, Irak'a karşı kurulan ittifakın ' çatlaması ve çifte standartla suçlanması korkusu idi. Ancak ülkelerin dış polıtikalan, sevgi ve acıma duyguları üzerinde kurulmayıp, çıkar hesaplarına göre saptandığından, bu ol- ' gu Ortadoğu'da şekillenmekte olan önemli bir gerçeği de- ' ğıştirmez. O gerçek de şudur: Körfez krizinin başlamasından son- ; ra, İsrail artık ABD'nin bölgede tek ya da en yakın müttefiki " olma ayrıcalığını yıtırmeye başlamıştır. ABD, Irak'a karşı ulus- lararası ittifakı, Mısır, Suriye, Fas gibi Arap ülkelerinin yar- dımı ile kurabilmiştir. Bu Arap ülkelerı çokuluslu güce katıl- ' masalardı Batılı ülkeler de tüm Arap dünyasını karşılarına * alma korkusuyla VVashington'u desteklemekte çekingen dav- ; ranacaklardı. \ Böylece, Mısır, Suriye ve Amerikan birliklerinitopraklarına kabul eden Suudi Arabistan, VVashington'un artık kolay ko- lay gücendıremeyeceği müttefikleri konumunu kazanmışlar- ^dır. Nitekim ABD'nin İsrail'i kınamasında bu ülkelerin önemli •"rol oynadıklarını öğreniyoruz. Suriye, Mısır, Suudi Arabistan '. ve dığer Körfez ülkeleri, İsrail kınanmadığı takdirde kendi- ' lerinin güç durumda kalacaklarını ve Saddam'ın ekmeğirre "r yağ sûrüleceğini belirterek VVashington'dan BM'de sıfcı bîr; işbirliğı istemişlerdir. ABD, kendi çıkarına da uygun olan bHf^ işbirliğını kabul ederek İsrail'i kınayan karar tasarısını des- teklemiştir. Bu olgu ABD-israil ilişkilerinin geleceği hakkında da ipu- ' cu verebılir. ABD'nin Ortadoğu politikasında Arap ülkeleri / (en azından bir bölümü) giderek daha önemli bir rol oyna- ; maktadır. israil'in Ortadoğu politikası ise Arap ülkelerinin tü- ; munü gözardı etmektedir. Boylece Vvashington'la Tel Aviv'in politikaları çelışmekte, bir noktada sürtüşme kaçınılmaz ol- maktadır. ABD ile İsrail'in Ortadoğu politikaları arasındaki çelişki as- lında, Körfez krizinden önce başlamıştı. Beyaz Saray, Ba- " ker Banş Planı uyarınca, Filistinlilerle diyalog kurması için ; Şamir hükümetine hatırı sayılır baskı yapıyordu. Körfez kri- ; zinın patlak vermesi ile bu baskı ortadan kalkmış, İsrail ABD'- ; nın bölgedeki tek kalesı konumuna gelmişti. Ama kriz sür- dükçe, VVashington kendisine yeni Arap müttefikler bulmuş, İsrail de Beyaz Saray'ın gözünde ayrıcalıklı statüsünü yitir- meye başlamıştır. ABD'nin bölgedeki yeni müttefiklerını kendi safında tuta- ; bılmesı için Filistin sorununa bir çözum bulması şarttır. işte bu noktada VVashington'un çıkarı, Tel Aviv'inki ile çelişmekte- dir. Güvenlik Konseyi'ndekı oylama, bu olgunun ilk somut ör- neği idi. Son olmayacağını söylemek herhalde yanlış sayıl- maz. ALMANYA Eyalet seçiminde KohTün zaf eriFRANKFURT (AA) — Fe- deral Almanya'nın Bavyera eyaletiyle birlikte doğuda yeni kurulan 5 eyalette dün yakla- şık 20 milyon seçmenin sandık başına gittiği parlamento se- çimleri, muhafazakâr partilerin zaferiyle sonuçlandı. Bavyera eyaletinde, Hıristi- yan Sosyal Birliği, binde 8 ora- nında oy kaybına uğradı. An- cak, 204 sandalyeli eyalet par- lamentosunda, 115 sandalye el- de etti. Bu eyalette, Sos- yal demokratlar, yeni parla- mentoya 55 üye sokabildiler. Cumhuriyetçiler Partisi de 86 seçimlerindeki yüzde 3'lük oy oranını >Tizde 5'e yükselterek parlamentoda 10 sandalye elde etti. Almanya'nın doğusunda ye- ni oluşturulan 5 eyalette yapı- lan seçimlerde ise Hıristiyan Demokratlar, Barnadenburg hariç, 4 eyalette oylann çoğun- luğunu aldılar. Mecklenburg- Vorpommern eyaletinde, Hıris- tiyan Demokrat Partisi (CDU), oylann yuzde 39.4'ünü elde ederek 66 sandalyeli parlamen- toda, 30 sandalye kazandı. Sos- yal demokratlar, SPD, oylann yuzde 26.5'ini alarak parla- mentoya 20 üye ile girdi. De- mokratik Sosyalizm Partisi, oylann yüzde 14.5'ini sağladı ve mecliste, 11 sandalye elde et- ti. Branderburg eyaletinde ise, seçimler, sosyal demokratların lehine sonuçlandı. Sosyal de- mokratlar, oylann yüzde 39.5'ini alarak, 88 sandalyeli parlamentoda, 37 sandalyeye sahip olduiar. Hristiyan De- mokratlar ise, yüzde 29 oy ora- nıyla, 27 sandalye elde ettiler. Demokratik Sosyalizm Partisi, yüzde 13.1 oyla, 12 üyesini meclise soktu. Sachen-Anhalt eyaletinde, Hıristiyan demokratlar üstün- lük sağladılar, 100 üyeli mec- liste, yüzde 40.3 oy oranıyla 43 sandalye elde ettiler. Sosyal de- mokratların oy oranı yüzde 25.9 oldu ve 27 sandalye elde ettiler. Demokratik Sosyalizm Partisi ise oylann yüzde 11.5'ini alarak parlamentoda 12 üyeyle temsü hakkı sağladı. Sachen eyaletinde ise Hıris- tiyan demokratlar, oylann yüz- de 53.4'ünü alarak tek başları- na iktidar olma şansını elde et- tiler. 160 üyeli parlamentoda, 91 sandalye kazanan Hırista- yan Demokratlan, yüzde 19.6 oy oranıyla 34 sandalye kaza- nan sosyal demokratlar izledi. Demokratik Sosyalizm Partisi, yüzde 9.9 oy oranıyla 17 san- dalye elde etti. Thüringen eyaletinde de Hı- ristiyan demokratlar, oyların yüzde 44.6'sını elde ettiler, 88 üyeli parlamentoya 42 milletve- kiyi soktular. Sosyal demokrat- ların oy oranı yuzde 23.6, san- dalye sayısı 23 oldu. Demokra- tik Sosyalizm Partisi'nin oy oranı yüzde 9.8, sandalye sayı- yı ise 9 oldu.
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear