Catalog

CUMHURÎYET/8 HABERLER 25 AĞUSTOS 1989 Sungurlu 13 maddede yeniden düzenleme çalışmalarının tamamlandığını söyledi Cezaevi tüzüğünde değişiklik Açlık grevi kısmi felce yol açıyor tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Aydın Cezaevi'ndeki 52 günlük açlık grevi geride 2 ölü, 50'yi aşkın sakat bıraktı. Açlık grevinden sağlıklı çıkanlann büyük çoğunluğunda rastlanan "beyin küçölmesi"nin uzun sürede kısmi felç ve diğer hastalıklara neden olacağı doktorlann ortak göruşu. Son dokuz yılda gözaltındayken kayboianlar ve "intihar edenler" dışında sadece açlık grevinden ölenlerin sayısı 13'ü buldu. Açlık grevlerindeki ortak amaç siyasi bir hedef değil, insanca yaşama isteğiydi. Her eylemin ardından "tuzüğü değiştiriyonız" sözlerine karışan "ödiin verraedik" demeçleri, cezaevlerindeki sorunların sürekli "dügiimlü" kalmasına neden oluyor. Tüzükte bazı değişiklikier yapılmasına karşın önce yaklaşım biçiminin degişmesi gerektiği vurgulanıyor. Adalet Bakanı Oltan Sungurlu, Eskişehir Cezaevi'nde başlayıp Aydın'da noktalanan kanh açlık grevinin öncesinde, cezaevleriyle ilgili soruları yanıtlarken, "Cezaevlerimiz Avnıpa ve Birleşmiş Milletler standartlarına aygundar" demişti. Aydın'daki açlık grevinin son günlerinde ise bu açıklama yerini, "Cezaevi koşullannı Avnıpa standartlanna uydurmak için çalısmalara başladık. Tiizıik degişiklikleri son asamada" sözlerine bıraktı. Ve Sungurlu, dün tuzuk değişikliklerini açıkladı. Ancak Sungurlu'nun, "Açlık grevindekikre biçbir ödiin vennedik. Pazarlık olmadı. Biz onlan hiçbir zaman karşımızda muhatap olarak kabul elmedik" deraesi, cezaevindeki tutuklu ve hükümlülere yaklaşımını da bir noktada ortaya koyuyor. ması işlerine geliyor" biçimindeki açıklaması ise tüzük değişiklikleri bir yana, öncelikle cezaevlerine yaklaşım biçiminin değistirilmesi konusunu gündeme getiriyor. Birbirinden çok farklı kavramlar olduğu halde tutuklu ve hükümlülerin aynı biçimde "suçta" olarak kabul edilmesi, mahkemelerin verdiği kararlarla "insan onurunnun özdeş tutulması, cezanın bir anlamda "intikam" gibi uygulanması, cezaevleri olayının bir tüzük değişikliği boyutunda kaJmaması gerektiğini ortaya koyan konuların başında geliyor. 1 Ağustos Genelgesi'ne bir de "keyfi tutumlar" eklenince cezaevlerindeki sorunlar giderek boyutlanıyor. Hükümlülenn insanca yaşamaya yönelik istekleri bazı savcıdartları şöyle: Bannma Hücre ve odalar tek kişilikse burada mutlaka tek kişi kalacaktır. Koğuş uygulamasının olduğu yerlerde birbiriyle uyumlu kişilerin bir arada kalması sağlanacaktır. Odalar metreküp hava, aydınlatma, ısıtma ve havalandırma bakımından genel sağlık ilkelerine uygun olacaktır. Okumayazmayı sağJayacak yapay aydınlatmalar da bulundurulacaktır. Haftada en az bir kez yıkanma sağlanacaktır. Sağlık Tutuklu ve hükümlüye "kendini temiz tutma hakkı" sağlanmalıdır. Bu nedenle su ve temizlik maddeleri sürekli bulundurulmalıdır. Disiplinceza Disipline aykın hareketler, verilecek ceza ve bunu uygulayacak makam mutlaka yasada belirlenmelidir. Hiçbir tutukluhükümlü yasada beürtilenlerin dışında bir cezaya çarptırılamaz ve hiçbir zaman aynı suç için ikinci kez cezalandırılamaz. Nakil Yetersiz havalandırma ve ışıklandırma koşullan altında ve kendilerini gereksiz fıziki zorluklara uğratacak biçimde hükümlü nakli yasaktır. İHD Genel Sekreteri Akm Birdal, cezaevleri sorunlarına değinirken, konunun tutuklu ve hükümlüye önce insan olarak bakılmasından geçtiğini ifade ediyor. Bakan Sungurlu'nun açıklamalannı "samimi" bulmadıklannı belirten Birdal, "Olayda bir ikiyüzliüük var. Önce 'Cezaevleri çok iyi' diyen bir bakan, sonra 'düzelteceğiz' diyebiliyor.. 'ödun vermedik, muhatap olmadık, pazarlığa girmeyiz' sözleriyle de cezaevindekilere nasd baktığını ortaya koyuyor" diyor. Mükümlülerin insanca yaşamaya yönelik istekleri bazı savcılann "iyiniyeti"yie kabul edilirken, bazı cezaevlerinde 1 Ağustos Genelgesi'nin daha da katı uygulanması burada çeşitli eylemleri gündeme getiriyor lann "iji niyetiyle" kabul edilirken, bazı cezaevlerinde, genelgenin daha da katı uygulanması burada başta açlık grevi olmak üzere çeşitli eylemleri gündeme getiriyor. Bu cezaevindeki açlık grevini desteklemek amacıyla diğer cezaevlerinde de aynı eylemin başlaması, olayı yaygınlaştınyor. Açlık greviyle elde edilen kazanımlar birkaç ay sonra herhangi bir olay gerekçe gösterilerek geri almıyor. İnsan Hakları Derneği'nin yaptığı bir çaSungurlu, "Aydın'da beş kişi ölecek. Bunu propaganda malzemesi yapıyoriar, ölöm ol lışmaya göre, cezaevlerine ilişkin BM stan Kan kanserli hükümlü, hükümetin cezaevlerine bakışının bir aynasıydı İnkılap DaFın ölümünün anatomisi Aydın E Tipi Cezaevi'nde kansere yakalandığı tam bir yıl sonra teşhis edilen ve yurtdışma tedavi istemi aylarca reddedilen İnkılap Dal, sonunda Fransa'ya gönderildi, ama çok geç kalmmıştı. Doktorlara göre hasta 15 gün önce getirilseydi yaşama şansı vardı. Üst soiunum enfeksiyonu bırakmadı Inkılap'ı. MUSTAFA BALBAY İZMİR Kan kanserli inkılap Dal'ın ölümünün sorumlusu kim? Doktorlara göre kan kanserine yakalanan bir kişi, iyi bir bakımla 510 yıl yaşayabiliyor, kemik iliği nakliyle ise kurtulma şansı var. İnkılap, eğer pasaportu biraz daha erken alabilseydi, kemik iliği nakli olacaktı ve yaşama dönme şansı hiç de az değildi. tnkılap'ın acı sonu ülkemizde cezaevlerinin ve hükümetin hükümlülere yaklaşım biçiminin aynası. 1988 ağustosuydu. Kavurucu sıcak cezaevi nakil aracımn içinde iki kat hissediliyordu. Aydın E Tipi Cezaevi'nden yola çıkan çelik zırhlı nakil aracımn yolu hayli uzundu. Araçta Izmir'de tedavi edilecek İnkılap Dal da vardı. Önce Denizliye uğranacak, buradaki cezaevine konacak tutukluların ardından Uşak'a geçilecek, sonra lzmir. Bu yolculuk tam iki gün sürdü. Nakil aracı Banaz'da bozulunca İnkılap ve diğer tutukluhükümlüler Banaz Cezaevi'nde başlarındaki sorumlu astsubay da bir yakımnın evinde geceledi. Ertesi gün Buca Cezaevi'ne gelindi. Genelgeye göre Aydın Cezaevi'nden doğrudan Izmir Devlet Hastanesi'ne getirilemezdi inkılap. Önce cezaevinden cezaevine, sonra hastaneye. Ama buna da şükur. Kan kanseri tedavisi bir yıl sonra da olsa başlayacak ya... Ce Cumhuriyet Gazetesi'nin Bölümü'nde Öğretim Görevlisi 15.8.1989 günkü nüshasında 3. olarak ise başlamıstır. 2) Hüseyin Ölmez 1.3.1987 tasayfada yayımlanan "Sınavda Tatlı İhale", "Taşerona 115 milyon rihinde universitemizdeki görerinluk armağan" başlıklı "Tuncay den istifa etmiştir. Özkan" tarafından hazırlanan ya3) Kendisinin halen üniversilezıda Milli Eğitim Bakanlığı'nca mizle hiçbir ilişkisi yoktur . Bakanlıklann görüşüne sunulan yeni cezaevleri merkezi sistemle \apılan sınav sotşbu cevap ve düzeltme yazımıtüzüğüne göre hükümlüler şikâyetlerini kapalı zarf nuçlarının değerlendirilmesi için zın Basın Kanunu'nun 19. maddeyapılan ihalenin An Bilgisayarcı si gereğince alındığı tarihten itibaiçinde'bakanlığa iletebilecekler. Cisntani cezalar uygulanamayacak. Açıkgörüşler, gerektiğinde tercümanlık adına teklif veren Huseyin Öl ren 3 gün içinde incelenerek, inmez adlı ODTÜ İstatistik Bölumü celeme süresinin bitiminden sonaracüığıyla yapılabilecek. Kaymvalide, kardeş Öğrefim Görevlisi'nde kaldı denil ra çıkacak ilk nüshada aynı sayfa çocukları, avukat, baldız da ziyaretçi olabilecek. Nakil mektedir. ve sütunda. aynı şekilde ve aynı gerektiğinde aileler durumdan haberdar edilecek. Yapılan incdeme sonucu aşağı punto harflerlc yazılmasını rica ederim. Dışarıdan kitap getirilebilecek. da bclirtildiği gibidir: 1) Hüseyin Ölmez 9 Temmuz Erdal SETCAN ANKARA (AA) Adalet Ba n, kayınbirader ve baldız" da ek 1984 tarihinde ODTÜ İstatistik Genel Sekreter Yardımcısı kanı Oltan Sungurlu, Cezaevleri lendi. Değişiklik uyarınca, hükümlü Tüzüğu'nun yeniden diızenlenmesi çalışmalarının tamamlandığını ve tutukluların avukatlarıyla göve 13 maddede değişiklik öngörul rüşmeleri, kurum görevlisinin (dolaylı ya da dolaysız) duyamayacağı düğünu bildirdi. Sungurlu'nun yaptığı açıklama bir görüş alanı içinde yapılacak. ya gore tüzük taslağı, cezaevi yö Açık görüşlerde gerekirse tercünetimine, hükümlii ve tutuklula man sağlanabilecek. rın cezaevindeki lıak ve sorumlulukları hakkında bilgi verme yü Disiplin cezaları kümlülüğünü öngörüyor. Buna Cezaevi içinde suç işleyen hügore cezaevi yöneticileri, hüküm kümlü ve tutuklulara, kolektif celü ve tutuklulara, bilgi edinme ve za, cismani ceza, gayri insani, zaşikâyet yolları hakkında hem ya limane ve küçültücü cezalar verizılı hem de sözlü açıklamalarda lemeyecek. Disiplin cezalanndan bulunacaklar. Hükümlü ve tutuk hücre cezasının uygulanması swalular, istek ve şikâyetlerini, kapa sında, hücre sürekli aydınlık tutulı zarfla kurum mudürüne, cum lacak. Kelepçe, deli gömleği ve behuriyet savcüığına veya Adalet Ba deni kısıtlayıa diğer araçlar, disipkanhğı'na her zaman bildirebile lin cezası olarak uygulanamayacekler. Kapalı zarfla yapılacak bu ktanbul Haber Servisi Duran Ofset'in 35. kuruluş istek ve şikâyetler, zaman geçiryudönümü nedeniyle Yenibosna'daki tesislerinde bir meksizin ilgili makama iletilecek. Kitaplar yemek verildi. Yemeğe katuan eski htanbul Anakent Tüzükte cezaevlerindeki açık Belediye Başkam Bedrettin Dalan, çigan müziği Yeni düzenlemeyle, cezaevi kigörüş kurallan da yeniden düzen"Kâtibim" şarkısım çalarken, kendisini tutamayarak lendi. Buna göre yürürlükteki tü taplığında bulunacak kitaplar muziğe eşlik etti. 35. yıl yemeğine eski bakanlardan Sudi zükte, "eş, çocuk, torun, anne, ba hakkındaki hükümde de değişikTiirel, DYP Milletvekili Hüsamettin Cindonık ve isadamı ba, büyiıkbaba. büyiikanne, kar lik yapılıyor. Buna göre yürürlükFeyyaz Tokar'da katıldı. (Fotoğraf: AA) deş, amca, hâlâ, teyze, dayı" ola teki düzenlemeden farklı olarak rak sayılan açık görüş ziyaretçile hükümlü ve tutuklular, dışarıdan rine, "kayınbaba, kaynana, vasi, kitap, gazete ve dergi getirtebilekayyım, avukat, kardeş çocukla cekler. ANKARA (ANKA) Fen liseleri sınavım kazanan ve Hukmun gerekçesinde, bu ek asıl listelerde yer alan öğrencilerin kayıtları sona erdi. için "Mahkemelerce yasaklanmaAsıl listeden kayıt hakkını kazanan 1920 adaydan kayıt yan, miısaderesme veya toplatılyaptırmayanlar yüzünden ortaya çıkan açık kontenjanlar, raasına karar veriuneyenler, yuryedek listedeki adaylarla doldurulacak. Okul da sokulrnası ve dağıtımı yasakmüdürlükleri, kaydı yapılan öğrenci sayısı ile varsa açık lanmamış olan kitap, dergi ve gakalan kontenjanı tutanaklarla saptadılar. Tutanaklar il zetelerin hükümlü ve tutuklularca sağlanıp >"ararlanmalanna im milli eğitim müdürlükleriyle okullarda velilere ılan ediliyor. Okul müdürlükleri yedek listeden kayıtları 45 kân sağlanmıştır" denildi. eylülde yapacaklar, yedek liste kayıtları 5 eylül akşamı Cezaevleri Tuzüğü'ne eklenen sona erecek. yeni bir hükme göre de tutuklu ve hükümlülerin bir haşka cezaevine nakledilmeleri halinde durum, hükümlü yakınlarına bildirilecek. Haber Merkezi Ağustos celbinde 18 aylık askerlik hizmetine tabi yükümlülerin yerli askerlik şubelerine İzin siiresi başvurulan bugün başlıyor. Başvurular 31 ağustos perşembe günü mesai saati bitimine kadar sürecek. Bu Yapılan düzenleraede, mahkucelpte sevke tabi oldukları halde sevkini yaptırmayan miyet süresi 10 yıl olan hukümlüyükümlüler bakaya işlemine tabi tutulacak. nün de yılda 3 kez izin alması öngörülüyor. ODTlfnün açıklaması Ofsette 35 yıl Fen liseleri hayıtları Ağustos celbi başvurular Adalet Bakanlığı'nca hazırlanan cezaevleri tüzük taslağırun genel gerekçesinde, değişen dünya. koşullan ve uygulamadan elde edilen deneyimler anlatılarak 1%7 yılında yürürlüğe giren mevcut tüzüğun, "BM suclularm tretmanı için minimum standart kurallar, Avrupa cezaevi kurallan doğrultusunda hükümlü ve tutuklulara uygulanacak kuralların tespiti ve tretmandaki çağdaş gelişmeleri sağlamak amacıyla" değiştirilmesinin öngörüldüğü kaydedildi. Adalet Bakanı Oltan Sungurlu, bakanlıklann görüşüne sunulan yeni Cezaevleri Tüzüğu'nun daha sonra "mütalaa için" Danıştay'a gönderileceğini söyledi. Nur Dıirmuşoğlu teslim oldu Istanbul Haber Servisi Enis Karaduman 'ın hastaneden kaçışına yardımcı olduğu öne sürülen Nur Durmuşoğlu dün polise teslim oldu. Polis tarafından aranan Durmuşoğlu'nun dün saat 17.00 sıralarında teslim olduğu bildirildi. Polis gözaltına alınan Nur Durmuşoğlu 'nun sorgusunu sürdürüyor. Tunca Arslan yargılandı İSTANBUL (AA) 2000'e Doğru Dergisi Sorumlu Yazt Işleri Müdürü Tunca Arslan 'ın, "yaym yoluyla bölücülük propagandası" yaptığı gerekçesiyle hakkında açılan yeni bir davaya daha başlandı. htanbul 1 Numarah Devlet Güvenlik Mahkemesi'ndeki duruşmada okunan iddianamede, derginin 23 Nisan 1989 tarihli sayısında "Kürdistan'da insan hakları" başlığıyla yayımlanan yazt nedeniyle Tunca Arslan 'ın 15 yıla kadar ağır hapis cezasıyla cezalandırılması istendi. Tunca Arslan, yazıda suç unsuru görmediği için yayımladığını kaydetti. Helsinki Izleme Komitesi'nin Türkiye'deki cezaevleriyle ilgili son raporu: Tüzük çalışmalan için oluştuTürkiye'deki tedavisi sırasınöa Dal'ın başucundan hiç aynlmayan ablası Sevgi Akpınar, acı haberi Akhisar'da aldığı zaman ağzından şu kelimeler dökül rulan ikinci ekibin hazırladığı taslağın, disiplin cezalarının düzendü: "Soiunum yolu enfeksiyonuna yakalandığında inşallah bilinci yerinde değildir. Hastalığı bu aşamaya geldiğinde öleceğini biliyordu." leniş biçimine ilişkin olduğunu zaevi yöneticilerine tam bir yılda cudu. 40. gunde durumu biraz da hemen başvurması gerektiğini ama yurtdışı kaçırulmazdı. Çare, hatırlatan Bakan Sungurlu bu koanlatabilmişti bunu. Ayağındaki, ha iyileşiyor. Hastanede uzun süre söyledik. Dinlemedi. Fransa'ya kemik iliği nakliydi. Sonunda 7 nuda da şunları söyledi: "Bu çalışma, disiplin cezalanyüzündeki çıbanları cezaevi dok kalamaz. Çünkü cezaevi yöneti gitme durumunun şimdilik zayıf ağustos günü 29. doğum gününün toruna gösterdikçe "önemi yok minin emri var. enesinde pasaport verildi İnkı nın 'tek tek sayılması' ya da 'geolduğunu söyledi. gcçer" yanıtını almaktan bıkmışDaha sonra tekrar geldiğinde lap'a. Hemen Fransa ve yoğun bir nel bir düzenleme içinde yer alı Hasta revir koşullarında batı. Ne zamanki vücudunun bazı kıiacak duruma gelince cezaevine elinde bir kutu mini saksı çiçek bakım. Doktorlar ameliyatı he polaya gore uygulanması' yollabölümleri şişti, yöneticiler o za nakledilecek. lerden vardı. Bir arkadaşı satıyor men yapmadı. Çunku önce vücu rından birinin lercih edilmesine man uyandı. Aydın Devlet HasAydın Cezaevi revirinde teda muş, ona yardım etmek hoşuna dun biraz güçlendirilmesi gere ilişkindi. Bu konuda, Türkiye genelinde görüş alabilmek için tastanesi'ne muayene için gönderil visi sürer İnkılap'ın. gidiyormuş. Pasaport için tekrar kiyordu. di ve teşhis kondu. Hastahğıyla ilgili her şeyi, ama uyarıp, "tçişleri Bakanlığı gecikÇok geç kalmmıştı. Doktorla lağın birer örnegini bfitün savcılıklara gönderdik." Bunlar geride kalmıştı İnkılap her şeyi biliyordu. "Benim için en tirebilir, elinde bulunsun" dedik. ra gore İnkılap 15 gun önce getiiçin. Şimdi tedavi başlayacaktı ve biiyük tehUke enfeksiyon; Eğer Güldü, "Şimdi sapasağlamım, rilseydi yaşama şansı vardı. Üst soiunum yolu enfeksiyonu bırakmoraliyle hastalığı yeneceğine ina enfeksiyona yakalanırsam fazla Fransa için daha erken" dedi. nıyordu. Buca'dan bir hatta son yaşayamam. Kendime iyi bakMayıs sonuna doğru ağırlaştı madı Inkılap'ı. Akhisar'da acı hara Devlet Hastanesi'ne gonderil mam gerek. Kemik iliği nakli ol İnkılap. Hastahğın seyri hızlandı. beri alan ablası Sevgi Akpınar'ın di. Hükümlüler koğuşu... Başta maksızın bile 510 yıl yaşay: bili Hemen avukat aracılığıyla pasa ağzından şu kelimeler döküldü: iki jandarma, ayaklar prangada. rim. Dururaura agırlaşırsa Fraıı port isteminde bulundu. İki ayı Soiunum yolu enfeksiyonuKan sayımı, tahliller... Sonuç sa'da ilik nakli amelijatı olaca aşkın süre yanıı verilmedi. Dokuz na yakalandığında inşallah bilinumut verici değil. Ama diyetli bir ğım. " AYDIN (Cumhuriyet) Aydın Eylül Üniversitesi Tıp ci yerinde değildir. Hastalığı bu besleme ve ilaç tedavisine kısa süKendisine durumunun her an Fakülıesi'nde olabilecek en steril aşamaya geldiğinde öleceğini bi E Tipi Cezaevi'nde açlık grevi sırede yanıt veriyor tnkılap'ın vtı ağırlaşabileceğini pasaport için koşullarda bakılmaya çahşıldı. liyordu. rasında durumları ağırlaştığı için İzmir Devlet Hastanesi'ne kaldırılan uç hükümlü, taburcu edilerek cezaevine geri gönderildi. Aydın E Tipi Cezaevi'nde açlık grevi sırasında durumlan ağırlaşan Mehmet Gül, Nurettin Şensoy ve Mehmet Ayçicek adlı hükümlüler Aydın Devlet Hastanesi'ne kaldınlmış, buradan İzmir Devlet HasHaber Merkezi Turkiye"de cezaevle içine düştükleri hayati tehlikenin, Türki nın, AT'ye tam üye olma girişimleriru en gönderilmeden önce karakollarda olağan tanesi'ne gönderilerek tedavi altırindeki koşulların "insanlık dışı" olduğu ye'de cezaevlerinde koşullann ne denli kö gelleyeceği de vurgulanıyor. biçimde işkenceye tabi tutuluyor ve korna alınmışlardı. Hastanenin özel belirtildi. Bu konudaki sapıama, aralann tü olduğunun dramatik bir kanıtı olarak koğuşunda bulundurulan uç hüHelsinki İzleme Komitesi'nin raporun ku verici yaşam koşullarında bulunduruda Türkiye'nin de bulunduğu Helsinki Ni gösteriliyor. kümlüden Mehmet Ayçiçek ile da, yapılan incelemelerde, birkaçı geçen luyorlar. hai Senedi'ne imza atan 35 ülkede insan Nurettin Şensoy tedaviyi kabul etRaporda, cezaevlerinin büyük bölü aylarda olmak üzere cezaevlerinde mahSiyasi tutuklu ve hükümlülerin izole hakian uygulamalarını düzenli olarak iz munde denetimin, askerlerden sivillere kumlann ve tutukluların yoğun ve orgamiş, Mehmet Gül ise tedaviyi rededilmek, diğer hükümlü ve tutuklulara veleyen "Helsinki W»lch" Helsinki İzleme devrinden sonra, genel olarak cezaevleri nize bir biçimde dövüldüğü bildiriliyor. detmişti. rilen olanaklardan yararlandırılmamak Komitesi'nin "Tnrkiye'de Cezaevleri sisteminde bir iyileşme görülmekle beraHelsinki İzleme Komitesi'nin raporun görevlilerin katı muamelelerine tabi tutulAçlık grevinin sona ermesiyle Koşullan" başlıklı son raporunda yapılı ber, yine de Türk cezaevlerindeki koşul da özellikle şu noktalar üzerinde dumak başta olmak üzere, her türlü biçim birlikte durumu iyice ağırlaşan yor. Merkezi ABD'de bulunan Helsinki İz lann 'insanlık dışı olmaya" devam ettiği ruluyor: Mehmet Gül de tedaviyi kabul etde farklı davraruş gördükleri görüşü üzeleme Komitesi, 1982 yılından beri düzen bildiriliyor. Raporda Adalet Bakanı Oltan ti. İzmir Devlet Hastanesi'ndeki • Cezaevlerinde koğuşlar, aşın kalaba rinde dumluyor. li olarak Türkiye'de demokrasi ve insan Sungurlu'nun "Cezaevlerimizdeki stan lık ve havasız. Kış mevsiminde koğuşlann tedavileri sırasında durumlarının haklarının durumuna ilişkin raporlar ya dartlan yukselterek, Avrupa'daki cezaev içi çok soğuk. yaz mevsiminde ise yapış yaYargıçlann genellikle tepkisiz olduğn hızla iyileştiği belirtilen uç hüyımlamıştı. na dikkat çekilen raporda, Türk ceza sis kümlü, önceki gece taburcu editemindeki en kötü unsurun, özellikle ilk Helsinki İzleme Komitesi'nin 102 say Cezaevlerindeki koşullann insanlık dışı olduğunun lerek sıkı güvenlik önlemleri altınsorgulamanın yapıldığı ve kişilerin gözalfalık bu son raporu 2 Ağustos 1989 tarida Aydın E Tipi Cezaevi'ne geri tında tutuiduğu karakollar olduğu belirvurgulandığı raporda özellikle polisin kaba hinde Aydın Cezaevi'nde iki kişinin ölütiliyor. Karakollarda, gözaltına alınan ki gönderildiler. mü ve bütün Türkiye'deki cezaevlerinde davranışlarına ve işkenceye son verilmedikçe Türkiye'nin Bu arada, Aydın Devlet Hastaşilerin genellikle çok kötü koşullarda yaklaşık 2 bin kişinin, cezaevleri koşulla insan hakları ihİallerine ilişkin kayıtlannın AT'ye tam nesi'nde tedavi altında bulunduküçük, karanlık, havasız, rutubetli ve pis nnı protesto için 52 gün süreyle uygulahucrelerde, yiyecek ve banyo yapma im rulan ve daha önce durumlarının dıklan açlık grevlerinin hemen sonrasın üye olma girişimlerini engelleyeceği belirîiliyor. ağır olduğu belirtilen 10 hükümkânı verilmeden banndınldığına dikkat da yayımlandı. çekilirken, bu kişilerin hemen hemen ru lünün de tedavilerinin tamamlanMart 1989'da, raporlannı hazırlamak leri ik paralel hale getirmeyi amaçlıyoruz" pış, fareler ve böceklerle dolu oluyor. tin olarak işkenceye tabi tutuiduğu da kay masının ardından peyderpey ceza• Tıbbi bakım çok kötü. üzere Türkiye'de bir hafta süreyle temas biçimindeki sözlerine dikkat çekilirken, evine geri gönderildikleri öğrenil• Siyasi tutuklu ve hükümlüler farklı dediliyor. ve incelemelerde bulunan Helsinki Watch Türk cezaevlerindeki standartın, BM ve di. Raporda, 1 Ağustos Genelgesi'nin asKomitesi'nden bir delegasyona Türk hü Türkiye'nin de imzasının bulunduğu çe muameleye tabi tutuluyor. Diğer adi tuinsan Hakian Derneği Genel kümet yetkilileri tarafından, cezaevlerine şitli Avrupa sözlesmelerinde öngörülen as tuklu ve hükümlülere tanınan olanaklar lında bütün Türkiye'deki cezaevlerinde Merkezi'nin Aydın E Tipi Cezaegari standardın bile altında kaldığı belir dan yararlandınlmıyor ve cezaevi görev standartlaşmayı öngördüğü, ancak hü vi'ndeki mahkumların dengeli girme izni verilmedi. Helsinki İzleme Kolilerince onlara kötü davranılıyor. kümlü ve tutuklulann açlık grevleri ile elde mitesi yöneticisi Jeri Laber, raporu açık tiliyor. beslenmelerine yardım amacıyla Raporda, Türk cezaevi sistemindeki en • Yolsuzluk, cezaevlerindeki sistemi iyi ettikleri ban temel hakian geri aldığı kay 2.5 milyon lira yardım gönderdilarken yaptığı yazılı açıklamada, Türk maönemli sorunun, tutuklu ve hükümlülere ce bozuyor ya da kokuşturuyor. dediliyor. kamlanmn, Helsinki İzleme Komitesi deği bildirildi. • Her ne kadar cezaevlerinde açhk grevlegasyonuna ancak bir tek cezaevini ziya kasıtlı olarak kötü muamele yapüması olTürkiye'deki cezaevlerinin genellikle Öte yandan Ankara Merkez leri yapan hükümlü ve tutuklular bazı "güvenlik" gerekçesine dayanarak, açık ret etme izni verdiğini, ancak heyetin de duğuna dikkat çekiliyor. Kapalı Cezaevi'nde 48 tutuklu ve Helsinki İzleme Komitesi'nin raporun haklar elde ettilerse de, cezaevleri, tutuk yarı açık, kapalı ve özel tip olarak sınıfbunu Türkiye'den aynldıktan sonra öğrehukumlunun açlık grevi 18. günüda, özellikle polisin kaba davranışlarına lular ve hükümlüler lehine etkili olabile landınldığı da belutilen raporda, E tipi ve nebildiğini belirtiyor. ne girerken, Erzincan Cezaevi'nRaporda cezaevlerinde iki kişinin ölü ve işkenceye son verilmedikçe, Türkiye'nin cek gereklilerden tamamen yoksun. L tipi cezaevlerinde koşullann iyice kötü deki açlık grevinin de devam etti• Gözaltına alınan kişiler, cezaevlerine olduğu belirtüiyor. mü ve açhk grevi nedeniyle 5 kişinin de insan hakları ihİallerine ilişkin kayıtlanği bildiriliyor. Takograf zorunluluğuANKARA (AA) Otobüs, kamyon ve çekici araçların 1987, 88 ve 89 modellerine elektronik takograf cihazı takma zorunluluğu getirildi. tçişleri Bakanlığı'nca yayımlanan genelgeye göre, üzerinde takograf cihazı bulunmayan bu araçların, trafik belgelerinde yazılı fenni muayene süresi sonuna kadar cihazı taktırmaları gerekiyor. Kozluk'ta barış KOZLUK (AA) Siirt'in Kozluk ilçesinde üç gün önce TekGıda Iş Sendikası delege seçimleh nedeniyle çıkan kavga, kaymakamm girişimleri sonucu banşla sonuçlandı. 3 hükümlü daha taburcu edildi M.ÇMn davası ertelendi tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Lisede komüniznt propagandası yaptığı gerekçesiyle DGM'de yargılanan düsünce suçlusu M.Ç. 'nin duruşması Adli Tıp raporu gelmediği için ileri bir tarihe ertelendi. * .4 ",. 'Gözaltında işkence yapılıyor' Yıldıran cinayeti davası htanbul Haber Servisi Kısıklı'da geçtiğimiz yıl halk otobüsü içinde Binbaşı Esat Oktay Yıldıran 'ın öldürülmesiyle ilgili olarak haklarmda dava açılan 3'ü firari 15 kişinin yargılanmasma devam edildi. Duruşmada esas hakkındaki görüşünü bildiren mahkeme savcısı, sanıklardan Nizamettin Boztoprak'm Binbaşı Yıldıran 'ın öldürülmesi emrini verdiği gerekçesiyle idam cezasına çarptınlmasım istedi. Tutuklu sanıklar Hasan Uşak, Seyfettin Rüzgar, Nizamettin Boztoprak, Hayrettin Çelik ve Ekrem Yaşar ile tutuksuz sanık Hülya Güvenışık'ın hazır bulunduğu duruşmada tahliye istemleri reddedildi. Duruşma, savunmalann hazırlanması için ileri bir tarihe bırakıldı. VEFAT Dramaturg Zülal Aksoy ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Devlet Tiyatrolan dramaturglarından Zülal Aksoy, geçirdiği rahatsızlık nedeniyle dun İzmir'de vefat etti. İzmir Devlet Tiyatrosu 'nda görev yapan Aksoy, 1943 yılında Ankara'da doğmuştu. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölumü 'nü bitirdikten sonra Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne ve Görüntü Sanatlan Bölümü'nde yüksek lisans öğrenimi gören Aksoy, aynı okulda dramaturji dalında öğretim görevlisi olarak çalışmıştı. Aksoy, 197576 yıllarında da Ankara Çağdaş Sahne Tiyatro Topluluğu'nda yöneticilik yapmıştı. 1985 yılından bu yana Devlet Tiyatrolan 'nda görev yapan Aksoy'un, çeşitli dergi ve gazetelerde yazılan yayımlandı.