Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhurjyel Sahibı. Cumhurıyct Matbaacıltk \e Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nidlr Nıdi • Gcnel Yayın Muduru' Hısan Ctmal. Muesse« Muduru Emine Işaklıgil. Yazı lşlerı Muduru Okw GOIKHSM. 0 Haber Merkezı Muduru: V«lçın Baycr, Savfa Duzenı Yonelmenı Ali Ac»r, 9 Temsılcıler ANKARA: Akmcl Tan. İZMİR: Hikmrl Çctiakayı, ADANA. Cctal Istanbul Habcrlcn Eriun Akyıldız, Dış Haberler Efgıu Bıkı. Ekonomı Oagiz Turhu, Kulıur Cdal Ilsttr, Spor Danışmam AMulkadir YHcelman, Duzeltme: Refik Durbaş. Araştırma Şahîa Alpoy, IşSendıka Şnkn a KMenci. Yurı Haberlerı INecdel Dojjuı. Dızı Yazılar Kcrnn ÇataşkM, # Koordınatör. Ahmtı Konıban, • Mai. Işler Eroi Erkut. • Muhasebc: Bulrnt toner # ButçcPlanlama: Scvgi Osmaııbc^oglu • Rcklam Avş, Toraa, Ek Yayınlar Hıdyı Akjol • Idare: Huscyia Gurcr, Işleımc Ondvr Çdik, Bılgjtşlem. N«il Ual. Basan ve Yayan. Ctunhunyei Maıbaftcılık ve Gazelecılık T A Ş Türk Ocagı Cad 39/41 Cafalo|lu M334 Isı PK 244lstanbul Tel 512 05 05 (20 hm), Tclo 22246 Fıx (!) 526 «0 T 2 # Burmlar Ankın Zıya Gökalp BK InkılapS No 19'4, Ttl 133 II 4I4"1. Tel« 4Z344 F u (4) I » II 41 '428 % IzBlr H Zı>» Blı 1352 S J ' 3 , Ttl 13 12 30 Tcloc 52359 Fıx (51) 19 53 60 :lnonuCad 119 S No I Kaı 1, Td 19 37 52 (4 hai) Telex 62155. Fıx (71)19 37 52 TAKVİM: 16 AGUSTOS 1989 İmsak: 4.30 Guneş: 6.07 Öğle: 13.13 lkındi: 17.02 Akşam: 20.09 Yatsı: 21.40 23 Ağustos 1939'da HitlerStalin anlaşması sonucu işgal edilen üç ülke 50yılsonra "bağımsızlık" istiyor Baltık'ta gergin ağustos POLONYA emngrad Estomya: Ülkede yaşayan 1.6 milyon kişinin L e t o a y a : 1. Dünya Savaşı kayıpları ve göçün 1 milyona duşürdüğu nüfus bugün yüzde 60'ını ırk ve dil açısından Finlilere bağlı olan Estonya doğumlular oluşturuyor. yeniden 2.7 milyona çıkmış durumda. Bu nüfusun yarısını çoğu Lutherci olan Nüfusun geriye kalan yüzde 40"ı ise Letonyalılar oluşturuyor. Üçte biri ise bu çoğunlukla Rus. Estonyahlann çoğu Lutherci cumhuriyetin politik olarak Estonya ve ve Batı ile olan ilişkilenni Fin televizyonunu Litvanya'dan daha tutucu olmasına yardımcı izleyerek kuruyorlar. Estonya'da çiftçiler olan Ruslar. 19. yuzyılda Rusya'nın ikinci ayda 479 dolar kazanıyorlar. Bu rakam ulusal buyük limanı olan Riga, Sovyet dış ticareti ortalamadan yuzde 80 daha fazla. açısından önemini hâlâ koruyor. SSCB meye çalışırken bu kez Estonya1 da yaşayan Ruslar ayaklandı. Baltık ulkelerinde çalışan Rus işçilerı seçme ve seçilme haklannın kısıtlandığını one surerek geçen hafta greve gittiler ve doğrudan Moskova'ya başvurdular. Ruslann grevini "Inlerfront" (Uluslararası Cephe) adlı bir orgut ytırutüyor. Ruslar Estonya Yuksek Sovyet kaEstonya'da nüfusun yaklaşık rarlannın geçersiz sayılmasını isyüzde 64'unu Estonyalılar oluştu tiyorlar. ruyor, Ruslann oranı yuzde 28, Ukrayna, Beyaz Rus ve Finlandi Hukuk savaşı yalıların oranı ise toplam 7.4 civarında. Baltık ülkeleri ile Moskova araEstonya Halk Cephesi aynca sında bir başka "hukuk savaşı" Estoncanın resmi dil olmasını ka daha sürup gidıyor. Estonya Yukbul eden bir kararı onayladı. Bu, sek Sovyet'i 16 Kasım I988'de alEstonya'da yaşayan Ruslar için Es dığı bir kararla Moskova'daki tonca oğrenmeyi de fiilen zorun Yüksek Sovyet'in alacağı kararlalu kılacak bir adımdı. Bir başka rın, ancak Estonya Yüksek Sovkarar da Estonya'daki sanayi ku yet'ince onaylandıktan sonra Esruluşlarını. Moskova'daki bakan tonya topraklarında yurürluğe gilıklann denetimınden çıkarıyordu. rebileceğini açıkladı. Bu agklamaEstonya, Letonya ve Litvanya dan kısa sure sonra bu kez Mosbenzer kararlar ile ekonomik ve si kova Yuksek Sovyet'i, Estonya'nın yasal bağımsızlık yolunda ilerle aldığı kararlann anayasaya aykışayan ve Estonyalı olmayan kişılerin seçim haklarını kısulayan bir karar aldı. Buna gore Estonya dışından gelen Ruslar ve diğer milliyetlerden Sovyet yurttaşları seçme hakkı için en az ikı yıl, seçilme hakkı için de en az 510 yıldan berı Estonya'da yaşamak zorundaydılar. Litvanya: Üç cumhuriyetin en büyüğü olan Litvanya'nın yuzölçümu Belçika topraklarının üç mislinden fazla. Litvanya, aynı zamanda nüfus olarak en az karışık olanı. 3.7 milyonluk nüfusun yüzde 80'ini, çoğu Katolik olan etnik Litvanyalılar oluşturuyor. Toprak açısından Avrupa'da pek çok çekişmeye sahne olan Litvanya, Polonyalılar, Ruslar ve Almanlar tarafından defalarca zaptedilmiş bir ülke. SSCBW dedektif biirosu MOSKOVA (AA) Sovyetler Birlıği'nde Batılı ıı/kelerde olduğu gıbı bir dedektıf burosunun faalıyete geçtiği bildırildi. Sovyet resmi haber ajansı TASS, 'Alex' adlı kuruluşur Moskova ve Leningrad dıştnda Ukrayna'dan Urallar'a kadar uzanan bölgede 34 şubesı bulunduğunu belirtti. Rus işçilerinin grevleri sürerken, Estonya, Letonya ve Litvanya'da halk cepheleri 23 ağustos tarihinde buyuk gosteriler duzenlemeye hazırlanıyorlar. Stalin'in mirasını kökten reddeden Gorbaçov, bu mirasın bir parçası olan "Baltık sorunu" ile nasıl başedeceğini kara kara duşunuyor. Bundan 50 yıl önce 23 Ağustos 1939'da Moskova'da imzalanan gizli bir anlaşma ile Hitler ve Stalin Doğu Avrupa'nın bir bolümu ile Baltık ulkelerini kendi aralannda paylaşmışlardı. Hitler anlaşmadan 9 gun sonra Polonya'ya saldırıp 2. Dunya Savaşı'nı başlatırken, Kızıl Ordu da bir sure sonra Doğu Polonya ve Baltık ulkelerini ışgal etmişti. Estonya, Letonya ve Litvanya'da halk cepheleri Baltık ülkeleri son ikiyıldır kendi kaderini tayin 23 ağustosta büyük göstehlere hazırlanıyorlar. etme yönünde önemli adımlar attılar. 1918'deki Sovyetler Birliği'nin Baltık'ıpaylaşan Hitlermilli bayraklar resmi bayrak oldu, kendi dilleri Stalin• • •anlaşmasının varlığını ,kabuletmesi resmidilhalinegeldi, ekonomikalanda • • gizli • . . , . • Baltık'ta bağımsızlık talebini güçlendiriyor. Moskova'dan gittikçe uzaklaşıyorlar. Dış Haberler Servisi Baltık KİMLİK KARTI ESTONYA, LETONYA, LITVANYA sıcak gunlere gebe. Estonya'da Estonya Yüksek Sovyet'inin Estonyalılar dışındakilerin seçme ve seçilme haklarını kısıtlayan kararlan bu ülkedeyaşayan Ruslann tepki ^ . / „ ; „ , . ~ / ~ ~ * . v*.~ı ~\*™hn» >m* 1990'da ^ / ~ vegrevlerineyolaçtı. RuslarMoskova'nın n olaya müdahale etmesini istiyor.n Marmaris tıırfcmi Gorbaçov'un ise Baltık ülkelerinin bağımsızlık talebini aynı rahatlıkla kabul etmesi en azından şimdilik çok zor görünüyor. Gizli anlaşma Sovyetler Birliği, kısa siire öncesine kadar Hitler ve Stalin arasında bu tur bir "bölgesel paylaşım"ı içeren gizli bir anlaşma yapıldığını reddediyordu. Sovyet Dışışleri Sözcüsu Valentin Falin 23 temmuzda Federal Almanya'da ZDF tarafından düzenlenen bir TV açıkoturumunda ilk kez Moloto\ ve Ribbentrop arasında boyle gizli bir anlaşma yapıldığını kabul etti. Bu hafta başında da HitlerStalin anlaşması ilk kez Sovyet basınında yayımiandı. Gorbaçov'un Polonya ve Sovyet tarihçilerinden oluşturduğu bir komısyon da HıtlerStalin anlaşmasının "halklann haklanm" cid di biçimde yaraladığı sonucuna varmıştı. Sovyetler Birliği'nin Ballık ulkelerinin SSCB'ye ilhakına yol açan gizli anlaşmayı kabul etmesi bu ulkelerdeki "bağımsızlık" hareketlerini daha da hızlandınyor. Gorbaçov'un perestroyka ve glasnost politikalan ile beraber milliyetçi hareketlerin başgösterdiği uç Baltık ülkesinde (Estonya, Letonya, Litvanya), son Yuksek Sovyet seçimlerinden sonra "olonomi" talebi gündemin en ust sırasında yer alıyor. Bu ulkeler aldıklan kararlarla 1918'deki milli bayraklarını resmi bayrak ilan ettiler. Moskova'dakı Yüksek Sovyet ise temmuz ortasında aldığı bir kararla Baltık ülkelerinin ekonomik alanda "olonom" bir yol izlemesini kabul ettı. Estonya Estonyahnın 8 Ağustos 1989 tarihınde Estonya Yüksek Sovyet'i Estonya'da ya Çünku Baltık'ın bağımsızhğı aynı tarihlerde ilhak edilen Moldavya'nın da bağımsızlık talebini güçlendirecek. Yıne 1940'larda yurtlanndan surülen Volga Almanları ve Kınm Türkleri ile Misket Türkleri de topraklarına dönmek isteyecekler. Başta Gurcistan olmak uzere Azerbaycan, Ermenistan ve Kazarı olduğunu ve geçersiz sayıldığı kaderini ve politik statusunu ser kistan ise bu kez 191820 yıllarıbestçe tayin hakkı istiyor, ayrıca nın "hatalannın" düzeltilmesini nı ilan etti. tarafsız ve askerlerden arındınlmış isteyerek bağımsızlık bayraklarını Halen Moskova'daki Yuksek bir Baltık hedefliyor. açacaklar. Sovyet bunyesinde oluşturulan bir komisyon, SSCB'ye bağlı cumhu1988 kasımında Riga'da topla Kuşkulu sınır riyetler ile merkez arasındaki iliş nan Halk Cepheleri bu kez daha Bir başka tarihçi Juro Emelyakıleri yeniden duzenleyen bir ya da ileri gıderek şu talepleri one sa üzerinde çalışıyor. Baltık ülke sürduler: 1. Sovyet işgal güçlerı nov da "Sovyetskaya Rossiya" leri ise Sovyet Anayasası'nın 72. nin Estonya, Letonya ve Litvanya Dergisi'nde yayımlanan makalemaddesinde yer alan "SSCB'den dan çekilmesi. 2. Estonya, Leton sinde HitlerStalin anlaşması ve serbestçe aynlma hakkı" paragra ya ve Lıtvanya'nın kendi kaderini sonuçlarının yeniden gözden gefım dikkatle okuyorlar. tayin hakkının BM ya da tarafsız çirilmesinin Sovyetler'in Batı sınıgozlemciler onunde gerçekleştı rını "koşkulu" duruma getireceBaltık Birliği ğini söyluyor. Çunku 12 Ağustos rilmesi. 1939 anlaşmasının geçerliliğinin Geçmışte bırbırınden bağımsız Moskova'da radikal reformcu Sovyetler tarafından resmen redolarak mücadeleyi surdüren üç Baltık ülkesi arasında "birleşme" çevreler Baltık cumhuriyetlerinde dedilmesi, Baltık ülkelerinin işgaye ortak uğraş yönündeki eğilim gelışen bu bağımsızlık ve aynlma lini de "yasadışı" bir eylem haliler guçleniyor. 14 Mayıs 1988'de hakkına giderek "daha anlayışlı" ne getiriyor. Estonya'nın başkenti Tallin'de uç bakıyorlar. Moskova Yuksek SovBu aşamada Baltık ulkelerınin halk cephesi bir araya geldiler. yet'inde yeni kurulan "Muhalefet bağımsızlık talepleri de giderek "Baltık Birliği" adlı yenı bir ust GnıbıT'nun sozcülerinden tarihçı "tarihi bir yasallık" kazanıyor. 23 örgut oluşturarak bir dizi karar al Yuri Afanasyev şöyle diyor: "Es ağustosun 50. yılı yaklaşırken Baldılar. BM sozleşmelerine, ınsan tonya'nın bir gun PoL.nya gibi ba tık ülkeleri Hitler ve Stalin arasınhaklanna ve Helsinki kararlanna ğımsız bir sos>aüst ülke olabilece da yapılan "şeytan anlaşması"nın gonderme yapan Baltık Birliği, ği düşiıncesi kim>e>i komaya sok yarım yuzyıllık gölgesinden sıyrılher uç ülkede milliyetlerın kendi mamalı." maya çalışıyorlaı. MARMAR1S (AA) Marmaris Belediye Başkanı tsmet Karadinç, gelecek turizm sezonu için çalışmalara başlandığını bildirerek, "l Nısan 1990'da Marmaris her yönüyle lurızme hazır olacaktır. Seyahat acenteleri hazırlıklarını ona göre yapsın'' dedi. Başkan Karadinç, Marmaris 'te sürdürulen kanalizasyon çalışmalarmın son aşamada olduğunu belırterek şunları söyledi: "6 adet pompalama molorıı sısteme bağlandı. Diğer 6 motorun da montaj çalışmaları devam ediyor" Dariilacezp\ie istifa ISTANBUL (AA) İstanbul Buyuk^ehır Belediyesı 'ne bağlı Darulaceze 'nın Cenel Muduru Hılmı Şener, Nokla Dergisi 'nde yer alan haberler uzerine gorevinden istifa ettı. tstanbul Buyukşehir Belediye Başkanı Surettın Sozen, Durulaceze Yardtm Derneğı yonetıcileriyle yaptığı gorıışmede Şener'ın istifa ettiğını açıkladı. Nokta Dergisi'nde yer alan haberde, Darulaceze'de uyuşturucu ticareti yapıldığı, tecavıız ve anayetler olduğu yolunda ıddialara yer verilıyordıı. PRAVDADAN AĞIR SUÇLAMA 'Baltık, burjuva devletîne özeniyor' MOSKOVA (AA) Sovyetler Birliği Komunist Partisi'nin yayın organı Pravda, Baltık cumhuriyetlerini, "1940 öncesi moddi burjuva devleti" yaratmaya çalışmakla suçladı. Pravda'nın dunku başyazısında, Baltık cumhuriyetlerinın, Sovyet lidcri Mihail Gorbaçov'un "pereslroyka" programının yarattığı uygun ortamdan yararlanarak "kısır milliyetçilik" temelıne dayalı etkınlıklerıni arttırdıklan görüşü savunuldu. Pravda, tum ülkede "demokratik haklar genişlelilirken", Estonya'da, bazı gruplann en temel haklanna kısıtlama getiren yasaların kabul edıldiğini hatırlattı. Yalmzca SON yet Anayasası'na değil, Moskova'nın imza koyduğu uluslararası anlaşmalara da ters duşen bu tür yasaların, ülkede "hukuk devleti" oluşturma çabalarını da engellediği vurguladı. Başyazıda, Baltık cumhuriyetlerinin gelecek yıl başından itibaren ekonomik ozerkliğe sahip olacakları kaydedilerek, bunun bu cumhuriyetlerdekı azınlık haklannın ihlali için kullanılamayacağı konusunda uyanda bulunuldu. Ote yandan Estonya'da geçen hafta başlayan grevlerin, Yuksek Sovyet'çe alınan yasaklama karanna karşın surmesi üzerıne Estonya Komunist Partısi Genel Sekreteri Vajno Vaetaes, Rus asıllı grevci işçilere diyalog ve uzlaşma çağnsında bulundu. Vaelaes, televizyondan yayımlanan konuşmasında, geçen cuma günunden berı surmekte olan grevlerin Estonya Cumhuriyeti'nde ekonomik ve toplumsal yaşamı etkilediğini söyledi. Bugune kadar aldıklan kararlarda, Estonya'daki azınlıklann kaygılannı dikkate almadıklarım, bunu sağlayacak bir mekanizma kurulamamış olmasının kendi hataları olduğunu ifade eden Vaelaes, bu hatayı duzeltmek ıstediklerini bildirdi. Vaelaes, grevci işçi komiteleriyle goruşmeler yaptığını da açıklayarak, işçilerin bu goruşmelerden tatmin olmadıklannı anladığım, bu yuzden göruşmelere devam Özgürtük mltiııgi Baltık'ta son bir yıldır sık sık yapılan "bağımsızlık mıtingleri" şimdiye dek barışçı bir hava içınde geçti. Şimdi durum daha gergin edilmesıni istediğini kaydetti. ANDS OFF. ESTÜNIA Hoscoy Hitler ve Stalin'în %eytan anlaşması Alman ve Sovyet liderleri 23 Ağustos 1939 tarihindeyapılan saldırmazlık anlaşması ile Doğu Avrupa ve Baltık'ı kendi aralarında paylaştılar. Bu anlaşmanın neden ve sonuçları 50 yıl sonra bütün "sıcaklığı" ile tartışılıyor. Dış Haberler Servisi Hitler ile Stalin arasındaki saldırmazlık paktı 23 Ağustos 1939 tarihinde imzalandı. Bu anlaşma ile birlikte Alman Dışişlerı Bakanı Ribbentrop ile donemin Sovyet Başbakanı Molotov arasında Doğu Avrupa ve Baltık ulkelerini "niıfuz bolgelerine" ayırarak paylaşan gizli bir protokol ımzalandığı da belirtiliyor. Gerek Alman tarafı, gerekse Sovyet tarafı boyle gizli bir protokolun varlığını önce inkâr etmişlerdi. Ribbentrop ve Molotov'un Almanya ile Sovyetler savaşa başlayınca bu belgeleri imha ettıkleri sanılıyor. Ancak Alman devlet arşivlerinde protokolun ve Stalin imzalı haritanın fotoğrafları bulunuyor ve bu belgeler geçen haftalarda Le Monde, Liberation. Der Spiegel gıbi Avrupa'nın onde gelen çeşitli yayın organlarında yayımlandı. Sovyetler Birliği'nde Stalin donemine ilişkin çeşitli cinayet, so>kırım ve yargılamaları yeniden gozden geçiren Gorbaçov yonetimince, bugün HitlerStalin saldırmazlık paktı ve Doğu Avrupa'nın paylaşılması "Stalin'in hatalarından biri" olarak değerlendiriliyor. Bu.Kızıi Ordu tarafından işgal edilen Baltık ülkelerinin "bağımsızlık" taleplerıni de güçlendiriyor. Nazi ve Hitler tehlikesine karşı Sovyetler'in zaman kazanmasına donük taktik bir adım mıydı? Yoksa Stalin tıpkı Hitler gibi "diktalörce" bir anlayışla bu anlaşmadan yararlanarak Avrupada nufuz bölgelerini genişletmek, Polonya'yı paylaşıp Baltık'ı ilhak etmeyi mi amaçlıyordu? Bu ve benzeri sorular hâlâ Sovyetler'de ve Batı dunyasında tartışılıyor. Stalin'in, 2. Dünya Savaşfnın patlamasını "kaçınılmaz bir olgu" olarak görduğu ve Sovyetler'in bu Stalin boyle bir anlaşmayı niçın savaşta "son sözu" soylemesini imzaladı? Haklı mıydı, haksız hedeflediği biliniyor. Sovvetler'in desteklediği mıydı? Saldırmazlık paktı gelişen ?3 B 1939 gıA jntasmâsın^ goıe ıhj tarat n cıim sır.tn . . 28 9 1939 gıflı dfUasfktjn. gore cıkar S'f»n /t 1938 Mun* Aniasflvis na gffe /// Cekos«wahyaranAmanvs Pott^vd '•// Mjcanson ater«eüıgı bolgelcı 9 "Enternas>onal" tugaylarla, Nazilerin desteklediği faşist guçler daha önce lspanya Iç Savaşı sıras\nda karşı karşıya gelmışlerdi. Bu siyasi kamplar o zaman ateş ve su gibi karşıtlar olarak değerlendirilıyordu. Bu nedenle HitlerStalin saldırmazlık paktı butün dunyada bir şok etkisi yaratmıştı. Hitler'i, Sovvetler Birliği \e komunistlerin ustune sürmek isteyen diğer Batılı guçlerin hesapları da bir olçude suya duşmuş, en azından gecikmişti. Hitler ise Doğu'daki en korkulu rakibı sayılan Stalin ile saldırmazlık anlaşması sonucu, yayılma savaşını başlatacak rahatlığa kavuşmuştu. Der Spiegel Dergısi'nde yer alan bir haberde Hitler'in anlaşmadan sonra "dunya artık cebimin içinde" dedıği \e sevinçten yumruklarıyla duvarda trampet çaldığı belirtiliyor. Alman Komuıübt Partisı MK uyesı ve multecı Karl Mevis ise bunu "şeytanla anlaşma" olarak mtelemıştı. Hıtler'ın kurmay başkanı General Franz Halder de gunluğune o gun aynı notu duşmuştü: "Şeytanı kovmak için iblisle anlaşma." Bu anlaşnıadan 9 gun ^onıa Hitler Polonya'ya girdı. uç hafıa sonra da Sovyet bırlıklen Doğu Polonya'yı ışgal etti. Sonra sıra Baltık'a geldı. 1. Dunya Sava^ı'ndan sonra bağımsızlık kazanan Baltık ülkeleri 1940 yılı hazıran ayıııda kızıl Ordu la'ratmd.ııı işgal edıldı. Bu Mrada en az 200 bııı Bahıklımn suıulduğu ya da oldurulduğu beliıtılıyoı 1941 yılında Baltık bir sure Alman işgali altıııda kaldı. 2. Dunya Savaşı sonunda ise Baltık yeniden Sovyet kontrolune girdi. Dış Haberier Servisi Hitler ve Stalin arasında 23 Ağustos 1939'da yapılan ve Avrupa'yı paylaşmanın temelini oluşturan giıli anlaşma, uzun yıllar reddedildikten sonra ilk kez Sovyet basınında yayımlandı. "The Independenl" Gazetesi'ndeki habere göre, belgeler 22 milyon tirajh haftalık Sovyet "Argnmenty i Factj" Dergisi'nde yayımlandı ve böylece yarım yuzyıllık bir tabu yıkılmış oldu. Merkez Komitesi'ne bağlı bir yayın organı olan dergıde belgelerin yayınılanması resmi tutumuyansıtıyor. "Argumenty i Facty" Dergisi belgelerin Alman Dışişleri Arşivi'nde bulunan mikrofılmlerden alındığını açıkladı. 23 ağustos ve 28 eylul tarihlerindeki iki gizli protokolun Rusça metinleri, daha önce Batı'da Almanca ve tngilizce olarak yayımlanan metinlere uyuyor. Sovyet dergisi, belgeleri yayımlarken bu konuda haziran ayında kurulan bir komisyonun araştırmalarına da yer verdi. Boyle gizli bir protokolun varlığını saptayan komisyon, bunun Sovyet halkının arzulannı değil "Stalin yönetiminin karanlık planlannı" yansıttığını ilan etmişti. Aynı komisyon Hitler'le yapılan anlaşmayı Stalin'in vahşi politikalannın "Sovyet dış politikasım tahrip ederek empervalist biçimkre dönüşmesi" olarak niteliyordu. Tarih araştırmacılardan oluşan komisyon, gizli protokolun, uluslararası hukuk yasalarını çiğnediğini ve tumüyle geçersiz sayılmasını istiyor. Böylece Baltık ülkeleri bağımsızlık yönunde kuvvetli bir gerekçe daha kazanıyorlar. Çünku 1926 ve 1933'te Sovyetler Birliği ile Baltık ülkeleri arasında imzalanan anlaşmalar bu ulkelerin bağımsızlığını garanıi ediyor. Belgelerin, Sovyet basınında yeralması, Moskova'nın 23 ağustosta Baltık'ta patlayacak fııtınayı önceden goğusleme ve yumuşatma çabası olarak değerlendiriliyor. HiÜeı^Stalin belgeleri ilk kez Sovyet basınında Modacı Rıfat Özbek'in sohbeti tstanbul Haber Servisi Türkiye'de bulunan modacı Rıfat özbek Yeşiller Partisi'nin daveti üzerine dün akşam partinin Söğutlüçeşrne binasmda onuruna düzenlenen sohbet toplantısına katıldı. Modacı Cemil Ipekçi ile birlikte sohbet toplantısına gelen özbek, "Dünyaca unlü bir modacı olmasının temelinde ne yattığı" sorusuna izleyicileri gülüştüren bir yanıt vererek "eşşek gibi çalışmam" dedi. tzmir'de deprem heyecan yuratu ÎZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu) tzmir dün gece sallandı. Saat 20.03 sıralanndaki deprem kentte' heyecan yarattı. Can ve mal kaybı olmayan depremm Ege'nin bir bölümünde hissedildiği bildırildi. 4.2 şiddetindeki depremin merkez ussünün Kandilli Rasathanesi'ne 360 kilometre uzaklıkta olduğu belirlendi. VAKSA'dan Kıbrıs'ta öğrenci yurdu İstanbul Haber Servisi Hacı Ömer Sabancı Vakfı 'nca Kıbrıs Gazimagosa'da yaptırıtacak Sabancı öğrenci Yurdu'nun temeli 18 ağustos cuma günu atılacak. Doğu Akdeniz Üniversitesi kampusundaki 260 yatakh öğrenci yurdunun 1 yılda tamamlanarak üniversiteye bağışlanacağı bildirildi. Yine Hacı Ömer Sabancı Vakfı tarafından Erzincan 'da inşa ettirilen 120 yatak kapasiteli Sabancı Kız Yetistirme Yurdu ise 25 ağustos cuma günü açılacak. ESTONYA j SOVYETLER 1. ', BİRLİĞİ HlUerAvrupa'nın kâbusu oldu. Staita Hıöer'le anlaştı, Doğu Polon^'a'yı ve Baltık'ı aldı. 6iıH anlaşma Hitler ve Stalın Avrupayı "nüfuz bötgelenne" ayırıp paylaştı